EN BONTMANTEL,
van elke moderne
droom
vrouw
I 1WX IIKIt LIEFDE
I Fragiel kantwerk op Haagse expositie
NERZ heeft liefde
der modekoningen
r1
Wondere kunsi van kussen, draad, spelden en klosjes
UeA^&ttint
ÏÏlodefixdet
SOoïence
Grote
1Verwachtingen
DOORv
\VAT
op het
maakt naam
Meer be^rigsielling voor
oude kunst
Mi Ui oenen dames
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1952
BiHHii«iiii!imifflJiiHiiiHiHnfiiiiniiiinniifflwnniin!iininii!
TAIT opschrift slaat niet, zoals u mis-
tfchien dacht, op het boek van die
naamal kan ik u de lezing daarvan
in da komende winter sterk aanbeve
len.
Maar voor deze kolom bedoel ik, zo
Blaar in het algemeen, het gevoel dat
ons bekruipt bij het afscheuren van het
laatste kalenderblaadje waarop „Au
gustus" staat.
Ot bent u dat niet met mij eens? Is
September voor u geen maand van
grote verwachtingen, maar van kleine
teleurstellingen? Er is enige reden
voor. De zomer loopt alweer op zijn
eind. De levertraan komt weer uit de
kast, en de witte schoenen verdwijnen
er in. 's Avonds gaat de laimp steeds
vroeger op en 's morgens zijn de rui
ten beslagen. De kinderen gaan weer
naar school alsof dat zo hoort, zelfs de
allerjongste lichting.
Het is gebeurd, zeggen wij met een
zucht en staren het feestelijk schip De
Zomer na, dat met al zijn groene wim
pels en bloemenslingers langs de boor
den, achter de einder verdwijnt.
Waarom die zucht? Is dat wel hele
maal billijk tegenover arme vermoeide
moeder Natuur, die zo nodig aan haar
winterdutje toe is? En is dat_ zachte
verglijden van de seizoenen niet een
geschenk, dat wij te weinig op prijs
stellen? Vertelt Annie Salomons niet
ergens van een man, die de onveran
derlijke zomer in de tropen ten slotte
zo tot krankzinnig wordens benauwde,
dat hij zijn bedienden alle bomen en
struiken in zijn tuin liet kaalbranden
opdat de witte as en de naakte takken
hem tenminste de povere illusie van
een Hollandse winterdag zouden
geven?
Laten wij het schip De Zomer na
wuiven, maar niet met weemoed: de
trage bark De Herfst komt er al zoet
jes achteraan glijden, en in het ver
schiet doemt de donkere romp van de
logge tjalk De Winter op. Zwart en
kaal, met naakte masten, dat is waar:
maar hoeveel huiselijke genoegens,
hoeveel binnenkamerse pret en bui
tenhuisvertier knipoogt niet veelbelo
vend door de lichte venstertjes van het
loefje?
..J dat betreft: wij zijn hier eigen
lijk de koning te rijk met ons kli
maat vol wisselvalligheden, onze weel
de van maar even vier jaargetijden.
En daarom is het wezenlijk geen vals
optimisme om halverwege September
van Grote Verwachtingen te praten:
hijgen wij ondanks kachels en kolen-
hitten, ondanks zolders vol natte was
on vestibules vol natte kaplaarzen,
weer niet heerlijk de tijd aan ons zelf?
En is het geen kolom waard om over
de besteding van die zee van tijd eens
Uitvoerig en opgewekt te mediteren?
Mocht u, wat die zee betreft, niet zo
optimistisch gestemd zijn, gezien de
omvang en de veelzijdigheid van uw
huiselijke bezigheden, dan was het
misschien geen kwaad begin om aller-
ecrst een avond te besteden aan het
opmaken van een werkrooster. Want
het onderhoud van een huis met in-
hmtaris plus de verzorging van zijn
hvwoners levert een respectabel lijstje
hhigheden op. Maar wanneer die wor
den uitgestreken over vijft:g weken.
geschat, lijkt die rijstebrijberg in-
ecns niet zo angstig hoog meer.
Als u het nog nooit geprobeerd hebt.
en deze oppervlakkige aanduidingen
r,Jn u allesbehalve helder: wat let u,
baskia om opheldering te vragen? Wij
J|jn op de wereld om elkaar te nelpen
is mij altijd geleerd. U schrijft en wij
werken zo'n ding voor u uit: zoiets is
stellig wel een koiom waard.
Misschien voelt u er iets voor om de
volgende avond een kleine, simpele
buishoud-administratie op te zetten?
Bespaart u vele onaangename verras
singen en geeft raad in alle duistere
jaken zoals: heb ik de groentenboer nu
betaald of niet?
En dan dan kom ik met een ge
wetensvraag. Wat bent u van plan deze
winter te gaan bedrijven? Ik voor mij
weet het wel, en wil u er wel iets van
verklappen als u daarin belang stelt.
Maar vat gaat u doen behalve visites
maken, naaien en breien en. een net
boekje lezen? U moogt het gerust ver
tellen; al is het lampekappen maken of
ben taal leren, wij kunnen er stellig
®»en iets van opsteken. En is dat niet
14 bedoeling van deze kolom?
EIGENLIJK is ons klimaat wel dusdanig, dat het dragen van
een bontjas heus geen overbodige luxe zou zijn. Onze voor
ouders waren gekleed in dikke baaien rokken en broeken
en hadden zodoende minder last van de kou dan wij in onze
moderne tijd. Toch zouden we, ondanks de warmte hiervan,
niet graag onze heerlijke soepele kledi«g willen ruilen voor
die ongemakkelijk zittende klerenvracht, welke de bewegings
vrijheid in grote mate belemmerde.
Jammer genoeg zijn de prijzen van een bontjas van behoor
lijke kwaliteit altijd voor de meesten een bezwaar geweest.
Hierbij komt ook, dat de doorsnee Hollandse vrouw sober van
inslag is en niet zo gauw geneigd haar geld hieraan te beste
den als de buitenlandse. Maar in ogenschouw genomen, dat de
bontprijzen de laatste jaren aanmerkelijk omlaag gegaan zijn
en et zoveel soorten bont bestaan, waarvan de prijzen sterk
uiteenlopen, is er op het ogenblik voor bijna iedere beurs wel
een bontjas te bereiken, hetzij dan lang of kort.
QPVALLEND is, dat de Parijse mode
koningen „Nertz", de edelste en
duurste soort, tot modebont hebben
uitgeroepen. De Nertz, de leverancier
van dit edelbont, in het Engels Mink
en in het Frans Vison genaamd, is een
klein marterachtig roofdiertje. Het
standaard-type is donkerbruin, maar
er zijn ook variëteiten, door kruisingen
ontstaan, zoals de blaclc-eross, platina
of silverblue en de albino. Wist u, dat
ook hier in Holland een nertzfarm is,
waar deze diertjes met succes gefokt
worden en kwalitatief met de buiten
landse kunnen concurreren?
Op een dezer foto's ziet u een rijke
jas van soepelvallende nertz. De huid
jes zijn handig verwerkt van de hals
tot de zoom en over de glooiende
schouders in de mouwen, welke een
weinig gepoft zijn en opgeschoven
worden tot de helft van de onderarm.
Hierbij worden lange handschoenen
gedragen. Zo'n nertzjas is oersterk en
als het ware onverslijtbaar. Dit zelfde
kan gezegd worden van Persianer. U
kent het wel, dat zwarte fijn gekrulde
bont, hetgeen afkomstig is van de
„ruggen" van het Russische en Z.W.
Afrikaanse lam. Ocelot, Jaguar en
panter zijn ook zeer in trek en even
eens sterk. Deze lenen zich bijzonder
goed voor het jonge meisje. Dit ge
vlekte bont wordt veel aangewend als
garnering, mutsjes en handmoffen. In
deze klasse van edelbont horen ook nog
thuis Breitschwanz, Petit Gris, Her
melijn, Bever e.a.
Gelukkig zijn er tal van beter be
reikbare exemplaren in de handel,
waarin we ons ook behaaglijk voelen
en welke ons niet minder flatteus kle
den. Tot deze middenklasse behoren
o.a.: bisam, persianer pattes, opossum,
yemen, Indisch lam mouton. Nog goed-
koper zijn: seal, biberette, Kidley (Chi-
nees geitje), veulen, mol en het ge-
vlekte genette en civette, beide kat- p.e kwaliteit der vellen en de bewer-
conrtpn enz kin£' die ze ondergingen, spelen een
zeer grote roL Met de duurdere mantel
v bent u toch veel goedkoper uit. Het
komt dus hier op neer dat u beter een
jas van doodgewoon konijn van goede
LJOUDT u er immer rekening mede, kwaliteit kunt kopen, dan één of andere
dat bont kopen een zaak van ver- edelbont, dat u voordelig aangeboden
trouwen is en blijft! Gaat u daarom wordt en van twijfelachtige herkomst
naar een gerenommeerde zaak en laat is. Zeer belangrijk is ook nog, dat u
u vooral niet verleiden, doordat u in een model kiest van altijd gangbare
een andere etalage eenzelfde jas zag, coupe, dan zal zo'n bontjas u een
welke aanmerkelijk lager in prijs was. jarenlange trouwe dienst bewijzen!
m HE „liefdesappel" behoort tot hetzelf-
de plantengeslacht als de aardappel
g en evenals in het begin de eetbaarheid
j§ van de laatste betwijfeld werd, zo
H meende men aanvankelijk ook dat de
U mooie rode „appel der liefde" vergif-
ij tig zou zijn. Later veranderde men in
gS zover van mening, dat in de romanti-
ji sche vorige eeuw aan de vrucht een
jj „min-opwekkende" werking werd toe-
jj geschreven. Nü weten we zeker dat
jjf het eerste niet waar is en houden ons-
m zelf voor dat het tweede onjuist moet
B zijn.
m Nuchter als wij zijn, vinden wij de
tomaat alleen maar mooi, lekker en
aj gezond. En gemakkelijk, omdat zij bij
brood en warme maaltijd smaakt en
menig gerecht door haar felle kleur
opfleurt en met haar frisse smaak pit-
tiger maakt. Rauw zowel als gekookt
wotdt zij door de mecsten goed ver
dragen.
Voor degenen, die de schil niet waar
deren, kunnen we de tomaten gemak
kelijk ontvellen door de vruchten even
in heet water te leggen of aan een
vork boven de stoom van kokend wa
ter of boven de gasvlam rond te draai
en totdat de schil barst. Gaan we de
tomaten stoven, dan kunnen we de
schil beter laten zitten omdat de hele
vrucht of plakken daarbij beter in hun
model blijven.
Recepten voor allerlei tomatenge-
rechten vindt u in het vouwblad „To
maten zijn gezond", te bestellen bij het
Voorlichtingsbureau van de Voedings
raad, Koninginnegracht 42, Den Haag.
per briefkaart, waarop aan de adres-
zijde 7 cent extra aan postzegels ge
plakt is.
Een van Dolores' origineelste hoedjes die dit mode-huis in Londen zojuist
heeft tentoongesteld, is ongetwijfeld dit cocktail-hoedje van zwart fluweel
waarop twee motieven van cocktail-glazen zijn bevestigd.
Deze foto toont u een vlotte drie
kwart bontjas van geschoren lam,
dat de natuurlijke tekening van
echte bever heeft gekregen.
IN een van de Haagse expositiezalen ligt een keurcollcctie
zeer oude Hollandse en Belgische gekloste kant, o.a. uit
Brugge en uit Brussel. Deze verzameling, voor de kenners
om van te watertanden, bestaat uit 68 delen en wordt door
deskundigen getaxeerd op een waarde van ruim één mil-
lioen Belgische francs. Zij werd aan de enige klantklos-
school in Nederland voor haar in September te houden ten
toonstellingen in bruikleen afgestaan door Gravin Marcelle
de Liederkerke te Brugge en Graaf Louis d'Ursel ie Parijs.
Deze collectie, die reeds werd geëxposeerd in Brugge,
Londen, Praag en Lausanne, vormt het middelpunt van de
interessante tentoonstelling, die verder opgeluisterd is met
zilver, en kantklosiverken, die door de leerlingen van de
school vervaardigd zijn.
Het is een lust om te zien, hoe deze oude kunst nog
altijd een aantal ijverige en artistieke beoefenaarsters heeft.
Er zijn ongeveer vijf eeuwen verlopen sinds de opkomst
van de eenvoudige versieringen, die bestemd waren om het
linnen een aantrekkelijk aanzicht te geven. Ontelbare nij
vere handen vervaardigden in die eerste tijd de kunstge-
wrochten, die we kant noemen, wonderen van kunstzin,
vaardigheid en geduldige vlijt. Men kan zich moeilijk
voorstellen, dat deze nieuwe nijverheid zich aanvankelijk
ontwikkelde voor huishoudelijke doeleinden. Vooral als
men het rijke resultaat beschouwt: oorspronkelijk was de
opzet de delen van het linnen, die het meest aan slijtage
onderhevig waren, te verstevigen. De fijne smaak van de
linnennaaisters vormde de versteviging tot een versiering
en de versiering ontwikkelde zich tot een prachtig kunst
werk.
Gedurende het eerste tijkvak van zijn bestaan behield
het kantwerk zijn eenvoudige karakter. (Het komt nog niet
voor op de portretten van vooraanstaande figuren.) Maar
langzamerhand werden de „passementen in vlasgarens" zo
sierlijk en aantrekkelijk, dat ze konden Wedijveren met de
zijden en metalen versierselen, die tot dan gebruikt wer
den. Het bedrijf 'werd voortgezet door gespecialiseerde
kantwerksters.
GEDURENDE de tweede helft der
zestiende eeuw drong de kant over
al en in alle rangen der maatschappij
door de mannen deden niet onder
voor de vrouwen: monarchen, prinsen,
kerkheren, staatshoofden, krijgslieden,
magistraten, kunstenaars en burgers
tcoiden zich er mee en werden aldus
getuigen van sierlijkheid, voornaam
heid en rijkdom.
In de zeventiende eeuw was de kant
productie in de Nederlanden zeer uit
gebreid; deze eeuw werd een tijdperk
van vindingen en vervolmaking. Om
streeks 1665 verscheen een der sierlijk
ste vormen in de ganse geschiedenis
der kanten met het rijk-vloeiende en kantnijverheid van de Nederlanden
statige loofwerkdecor. Op het einde der verlevendigde. Overigens behielden de
zeventiende eeuw liet zich de invloed j Nederlanden de onbetwiste superiori-
gelden van de „Manufactures Royales
de Points de France", gesticht door
Colbert in 1665. Deze werkhuizen had
den ten doel de Franse kantnijverheid,
die toen door de Italiaanse en Neder
landse industrieën overtroffen was, op
hoger peil te brengen. De opleving door
de stichter der „Manufactures" beoogd,
was spoedig een bezegelde zaak en de
verhouding tussen de kantproduceren-
de landen werd omgekeerd: het was
uit Frankrijk en niet meer uit Italië,
dat de kunstige invloed kwam, die de
REEDS eerder schreven wij, dat Italië tot de meest toonaangevende landen
op modegebied gaat behoren. Frankrijk krijgt er dus een geduchte con
currente bij; men kan dit reeds bespeuren aan de sterk verminderde
prijzen-hausse in la douce France. Vooral Noord-Italie doet zicli meer en
meer gelden, dank zij de prachtige zijden stoffen, het schoenwerk en het gevoel
voor schoonheid. Florence, het modecentrum bij uitstek, staat in het middelpunt
der belangstelling. Trok men vroeger veelal naar de Rivièra, thans heeft deze
prachtige, oude en historische stad de titel van „Mode-Mekka" verworven...
Legde men zich in Italië eertijds vooral toe op lingerie en blouses van zuivere
zijde, thans hebben ook de japonnen, mantels en tailleurs een streepje voor. Al
kent men daar niet de strenge winters, toch heeft men wel degelijk winterkleding
nodig. Temeer, omdat de
meeste huizen slechte en
over het algemeen wei
nig verwarmingsinstalla
ties hebben. Ook besteedt
men meer aandacht aan
de kleding doordat men
er minder huiselijkheid
kent en veel buitenshuis
vertoeft. Paraderen op J|
door een kleinigheid direct in het oog valt. Als nuchtere Hollandse kniopert
men zo nu en dan wel eens met de ogen!
Voor de winterse kleding specialiseert men zich op wollen stoffen; en met
succes. Jersey, tweed, mohair, crêpe georgette flateren door de zijdeachtige glans.
De lijnen van de modellen zijn zacht en vrolijk. Ook hier schijnt aangepast
naar de eisen des tijds alles te mogen, mits de verwerkte stoffen maar volgens
de laatste ni'euwtjes zijn. Natuurlijk is in Ttalie ook al sprake van de new-
look" en hebben de mantels de lengte van 2830 cm van de grond aangenomen.
Zij zijn doorgaans zeer ruim met aangeknipte kimonomouwen. De gehele herfst
door kan men een topper dragen, zo decreteert men. Die is echter wel kortei
en wijder geworden en voor de avond bewerkt met strass of pailetten.
Mocht u in de toekomst gelegenheid hebben er eens uit te wippen, verzuim dar
niet om de bossen een bezoek te brengen. Vooral wanneer de zon schijnt. U zul!
dan kunnen zien, waarom de mode-ontwerpers zo'n grote voorkeur hebben vooi
herfsttinten.De hier afgebeelde modellen getuigen er van. De japon, van
bronsbruine wollen stof, met het korte opstaande kraagje doet warm aan. Hoe
vindt u verder zo'n sweater met groen voor- en bruin achterpand voor uw doch
ter? Wat de andere illustratie aangaat, deze heeft het patroon van vallende herfst
bladeren, doch doet, qua stof, vrij pompeus aan. Iets. waarvoor dus wel slanke
maar niet de meer gezette vrouw in aanmerking komt.
de boulevards is een ge
not, dat geen enkele
vrouw zich laat ontne
men. Men wordt daar op
een terrasje „gewogen
en helaasvaak te
licht bevondenHe!
is evenwel niet te ont
kennen, dat zij ovei
smaak beschikt, welke
teit van hun techniek.
Omstreeks die tijd werd het werk
van_ onze kantwerksters door het ge
bruik van uiterst fijne vlasdraad.verbe
terd en kunstiger. Wie zich de moeite
getroost aandachtig na te gaan, wat het
geduldige spel van klossen en spelden
voortbracht, zal het zeker oprecht be
wonderen. De eerste helft der acht
tiende eeuw kan de „gulden" tijd voor
de kloskant genoemd worden.
De Lodewijk XVIe-stijl bood ons niet
zoveel rijkdom. Een nieuwe hoedanig
heid werd enigszins overdreven door
gevoerd: de doorzichtige lichtheid. De
traliegronden namen te veel plaats in,
de tekening verarmde en vergde niet
meer het aanwenden van de zeer af
wisselende slagen, die een zo tere scha
kering gaven aan de rijk-samengestelde
i kantwerken van de „Régence" en van
de Lodewijk XVc-stijl. Op dat ogen
blik boekte men in de geschiedenis van
de kanten een eerste symptoom van
crisis; voor de eerste maal vielen ze
in ongenade.
Een ingrijpende verandering in de
waardering van de kanten bracht
de totale wijziging van de klederdracht
der mannen. De mannelijke elegantie,
die vroeger zoveel belang hechtte aan
de kant, verdween geheel. Men ging
zelfs zover te spreken van een vrou
welijke futiliteit en weigerde enige
waardering te gevoelen voor de kant
als tafellinnen en meubilerings-ele-
ment
De heren der schepping lopen thans
niet meer met brede kanten kragen en
kanten manchetten, doch er is weer
een groeiende belangstelling voor de
oude volkskunst. Niet alleen belang
stelling voor de schone producten, die
met behulp van een kussen, draad,
spelden en klorjes te voorschijn wer
den getoverd, maar ook voor de be
oefening van het wondere handwerk
zelf. Daarvan getuigt het toenemend
aantal beoefenaarsters en daarvan ge
tuigt ook de tentoonstelling, die door
de enige Nederlandse kantklosschool
in Den Haag en een aantal andere
plaatsen gehouden wordt.
icggenVoor de handen niets
beter dan HAMEA-GHLEL
(Advertentie, Inf. Med,)
