Mossadeq verbreekt de diplomatieke
relaties met Engeland
Steunde de Bondsregering
een „partisanengroep"?
Valse muniers-bende achterhaald
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
de
Londen belette een accoord met
Anglo-lranian''
„OPLOSSING OLIEKWESTIE NIET
VERSNELD," ZEGT WASHINGTON
De Fransen zijn op de aftocht
rondom Nghia Lo
E.D.G.-verdrag eind November
naar Frans parlement
Veehouder te Jisp stierf onder
verdachte omstandigheden
Antwerpse politie deed een
goede vangst
Donderdag 23 Oct. 1952
149e Jaargang No. 251
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
De kogel is door de moskee
Gemaskerde werkwilligen
bij „De Ommelanden"
Vietminh rukt op naar de Zwarte Rivier
de
Herg
van
roepermg
Franse strijdmacht
Oostenrijkse regering is
afgetreden
Britse burgers blijven in
Perzië
Faroeks moeder wil naar
Egypte terug
r
Jan van Geni thuis
Beierse mini sier
steli vragen
Vooraf wordt er geen
wijziging verlangd
De Justitie gelastte een
lijkschouwing
Chèque van milhoen P.S.
in fles aangespoeld
CAFÉHOUDSTER KEEK DOOR W.C.-RAAMPJE....
Op het dak lag
32 500..dollar"..
America for ever
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel 5541
ADVERTENTIES en
ABONNEMENTEN:
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAARSCOE COURA
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct per m.m
Familieberichten 20 ci p. mm
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, elk woord meer 5 ct
Uitsluitend contant
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling 2.02 per mnd.
f 6.05 per kwartaal
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
Tiende siakinqsweek
Boycot door enkele fabrieken
De staking bij de Coöperatieve Melk
fabriek „De Ommelanden" 'te Gronin
gen gaat heden haar tiende week in. Op
verzoek van de Algemene Nederlandse
Agrarische Bedrijfsbond en het hoofd
bestuur van de Algemene Nederlandse
Bedrijfsgroepencentrale hebben twee
fabrieken de verpakking van melkpoe
der voor „De Ommelanden" gestaakt.
Deze fabrieken waren een levensmid-
delenbedrijf in het Westen van ons land
en een melkproductenfabriek in het
Zuiden.
Werkwilligen van „De Ommelanden"
vragen thans, om herkenning door sta
kers en eventuele repressailles tegen te
gaan, maskers, die ze bij het sluiten der
fabriekspoort kunnen opzetten.
De chef van de scheikundige afdeling
van „De Ommelanden", ir E. V. heeft
met ingang van gisteren ontslag uit zijn
functie verzocht. Dit is hem verleend.
Het is niet bekend of, en zo ja, in hoe
verre, dit ontslag is genomen in ver
band met de staking.
De voorz. van het Ned. Roode Kruis
zal Zaterdag de centrale commissie
voor de beentransplantatiedienst van
het Ned. Roode Kruis installeren.
De Franse strijdkrachten rondom
Nghia Lo ten Noordwesten van Hanoi
zijn op het ogenblik op de terugtocht.
De communisten, die vier dagen gele
den een offensief in dit gebied inzet
ten, zijn thans op weg naar de Zwar
te Rivier. I)e Fransen zijn op deze ri
vier teruggevallen, behoudens een
De Oostenrijkse coalitieregering is
Woensdagavond afgetreden naar aan
leiding van het geschil over de begro
ting.
De socialisten en de leden der con
servatieve volkspartij waren het on
eens over de besteding van bepaalde
DERZIE heeft gisteren officieel de diplomatieke betrekkingen met Engeland
verbroken. De regering nam het besluit tot deze stap gistermiddag tijdens een
buitengewone zitting en stelde vervolgens een nota over deze zaak aan Engeland
op. Kort daarna is de Britse zaakgelastigde, George Middleton, op het Perzische
ministerie van buitenlandse zaken ontboden ten einde het stuk in ontvangst te
nemen. In de nota wordt gezegd, dat de Perzische regering het zeer betreurt,
zich tot een dergelijke maatregel verplicht te hebben gezien. Indien Engeland
besluit zijn politiek te herzien en een gunstige atmosfeer te scheppen, zal Perzië
zeer gaarne maatregelen nemen om de relaties opnieuw aan te knopen. Te
Washington betreurt men het zeer, dat het zover is gekomen. Men meent daar,
dat de Perzische stap de oplossing van de oliekwestie niet naderbij brengt. In
Londen denkt men er evenzo over.
DERZIE heeft zijn besluit genomen
omdat ..Engeland door zijn steun aan
de Anglo-Iranian Oil Cy heeft verhin
derd, dat er een accoord tot stand
kwam". Hierdoor is een eind gekomen
aan de relaties, die gedurende een eeuw
tussen beide landen hebben bestaan. De
Britse burgers in Perzië zal niet worden
aangeraden, naar Engeland terug te ke
ren, zo is te Londen medegedeeld. Er
zijn ongeveer tweehonderd Engelsen in
Perzië die niet verbonden zijn aan de
Britse ambassade. Deze telt ongeveer
honderd man personeel. Britse handels,
ondernemingen in Perzië zullen haar
arbeid normaal kunnen voortzetten en
zullen daarbij onder de bescherming
staan van de mogendheid, die de Britse
belangen in Perzië zal behartigen. En
geland heeft Zwitserland thans officieel
verzocht, deze taak op zich te tiemen.
Het personeel van de Perzische am
bassade te Londen heeft uit Teheran
order gekregen, binnen een week naar
Teheran terug te keren. Voor het slui
ten van de Britse ambassade in Tehe
ran is in de nota geen termijn genoemd.
Deze is mondeling aan Middleton mede
gedeeld.
De moeder van prins Faroek, Nazli
Sabry, heeft de Egyptische autoriteiten
toestemming verzocht naar Egypte
terug te keren, „teneinde rustig bij
haar dochters en andere bloedverwan
ten te leven". Zij heeft een slechte ge
zondheid. Ongeveer vijf jaar geleden
verliet zij Egypte na een ernstige on
enigheid met haar zoon, de toenmalige
koning Faroek. Koning Faroek heeft
haar titels en bezittingen ontnomen.
strjjdmacht ten Westen van Nghia Lo,
die in zware gevechten met de opstan
delingen gewikkeld is.
De Franse strijdkrachten worden
opnieuw opgesteld en versterkt met
koloniale parachutisten en Thai-soi-
daten. Tot dusverre zijn geen belang
rijke reserves in de strijd geworpen,
zo heeft Pleven in de zitting van de
Franse regering medegedeeld. De op
standelingen rukken met ongeveer
drie divisies op.
Een correspondent van Reuter hee£t
een vlucht boven het slagveld ge
maakt. Hij zei, dat een reeks van ro
kende, verlaten forten en dorpen het
enige is, dat van het Franse defensie-
stelsel in Noordwest Indo-China is
overgebleven.
Het vermoeden is, dat de opstande
lingen Son La, op 195 km van Hanoi,
tot overgave willen brengen. Lukt dit,
dan wordt de met Frankrijk verbon
den staat Laos ernstig bedreigd.
De Amersfoortse bus-chauf
feur Jan van Gent, die een
maand heeft geruild met
een collega uit New York,
is Dinsdag in ons land
teruggekeerd. Hij werd op
Schiphol begroet door z'n
vrouw en dochtertje.
De Beierse minister van Binnenland
se Zaken, Hocgner, heeft het West-
duitse Bondsminislerie van Binnen
landse Zaken en liet ministerie voor
Duitsland, ervan beschuldigd, de vor
ming van een „para-militaire onder
grondse groep" te hebben bevorderd.
Hier wordt de groep bedoeld, die on
der de naam „Verdediging van het
Duitse vaderland" en Commando's te
gen bolsjewistische activiteit werkt.
De Franse regering zal het verdrag
op de Europese Defensiegemeenschap
eind November bij de Nationale Ver
gadering indienen. Verwacht wordt, dat
de behandeling hiervan cn van de Con-
Bondskanselier Figl, die een zeer
kortstondig bezoek aan ons land
bracht, tijdens zijn vertrek op
Schiphol.
bedragen. De socialisten wensen uit
voering van een program van grote
werken en investeringen ter bestrij
ding van de werkloosheid, de volks
partij is voor een voorzichtiger be
leid, omdat de vooruitzichten niet zt
gunstig worden geacht. De begroting
had Woensdagavond bij het parle
ment moeten worden ingediend.
(Van een onzer redacteuren)
Zaterdag 31 Maart vierde de veehou
der Dirk Groot, te Jisp, zijn 44ste ver
jaardag. Bij die gelegenheid schijnt hij
tot de familieleden, die hem kwamen
bezoeken, te hebben gezegd: „Dit is mijn
laatste verjaardag en daar moeten
jullie allemaal b(j zijn." Niemand zal
de waarheid van deze woorden hebben
bevroed. Op 22 Juli immers stierf Dirk
Groot onder zeer verdachte omstandig
heden in het ziekenhuis te Purmerend,
waarheen hij was overgebracht.
Allerlei geruchten deden na dit over
lijden de ronde. Bekend was, dat Groot
veel in bepaalde Amsterdamse gelegen
heden vertoefde, waar hij zich verschil
lende „goede" vrienden had verworven.
Welgesteld als hij was, sprong Dirk
Groot royaal met zijn geld om.
Een opmerkelijk feit is nu, dat de
weduwe van de heer Groot na diens
overlijden, het aantekenboekje miste,
waarin de veehouder gewoon was zijn
zaken te noteren, o.a. aan wie hij geld
hud geleend. Zekere „goede" relaties
n ?rCP na het overlijden niet meer
hÜ!?' stoffelijk overschot van de
i00f dr°eg direct na het overlij-
lieuJf kentekenen, dat de fami-
'e d® °,Td.eï.rlS vermoeden uit-
tmirvut' ?lrk Groot wei geen na-
wprd dood z.ou zÜn gestorven. Er
werd aan vergiftiging gedacht
De weduwe heeft zich eniee tiid se-
ficier ran^'r,'"8 gesteld met de 0£'
haar vwL'IU td Haarlf=m, welke
A ,.i™ees naar zijn ambtgenoot te
Amsterdam .Deze heeft een lijkschou
wing gelast, welke Dinsdag te Purmer
end heeft plaats gevonden.
Over zes weken zal de uitslag van dd
onderzoek, waarover het diepste stil
zwijgen wordt bewaard, openbaar ge
maakt worden.
ventie van Bonn tenminste drie maan
den zal vergen, zodat de stemming
over beide stukken niet vóór Maart of
April van het volgende jaar zal kun
nen plaatsvinden.
De regering blijkt het thans over de
ze kwestie volkomen eens te zijn. De
MRP-er Teitgen, die begin dezer week
het aftreden van Schuman eiste, heeft
thans uiting gegeven aan zijn grote
tevredenheid over deze eensgezindheid.
Het verdrag zal bij de Nationale Ver
gadering worden ingediend in de vorm,
waarin het is gesloten, waarbij echter
de mogelijkheid open blijft, om wij
zigingen en toevoegingen te bespreken.
Ten aanzien van de door sommige af
gevaardigden verlangde garanties zal
echter met Engeland en Amerika moe
ten worden onderhandeld.
H Oosterhuis naar New-York
De heer H. Oosterhuis. voorzitter van
do Raad van Vakcentralen, is benoemd
tot deskundige in de Nederlandse dele
gatie ter Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties.
De ministeries naclden de regeringen
van de Duitse staten verzocht, üeze
groep te steunen.
Daarbij was echter niets gezegd over
de „geheime en para-militaire aard"
van de groep, aldus Hoegner, die ver
der zei, dat het onmogelijk was ge
weest tegen de „partisanen" een ge
rechtelijke vervolging in te stellen, om
dat er tot dusver geen bewijs van on
wettige activiteit was.
De Hamburgse politie heeft opnieuw
een lid van een geheime organisatie
naar verluidt een tak van de gehei
me organisatie, die in Hessen was ont
dekt gearresteerd. Dit was de acht
ste maal, dat een „partisaan" werd
aangehouden.
De sociaal-democratische oppositie
in de Bondsdag zal vandaag de rege
ring verzoeken, precies mede te de
len hoeveel zij over de geheime orga
nisatie in Hessen wist. Zoals bekend,
was minister van Binnenlandse Zaken
Lehr reeds enige tijd onofficieel van
het bestaan der ondergrondse groep op
de hoogte
Aan Noordwijkse sfrand
Een inwoner van Noordwijk heeft
enige tijd geleden aan het strand een
fles gevonden, waarin een chèque ter
waarde van een millioen pond sterling
was gesloten. Achter op de chèque
stonden naam en adres van de Britse
afzender vermeld en de vinder heeft
de afzender, een zekere majoor Evans,
een brief gezonden om hem te vragen
wat hij met zijn vondst doen moest.
Mevrouw Evans verklaarde tegenover
Reuter, dat haar man in Juni, toen het
gezin een dagje aan de Engelse Zuid
kust vertoefdevoor de grap de chèque
had uitgeschreven en in een fles in zee
had gegooid. Zij vond het „allemaal erg
leuken had niet verwacht, ooit nog
eens iets van de chèqpe te zullen ho
ren.
De chèque is rechtsgeldig.
Van majoor Evans is tot dusverre
taal noch teken ontvangen. Daar wach
ten de vinders van de fles wel op.
nE ANTWERPSE politie heeft een goede vangst gedaan
door de arrestatie van twee Belgen, die in het bezit
waren van valse dollarbiljetten lot een gezamenlijke waarde
van 32.500 dollar. Als gevolg hiervan kon de Franse re
cherche te Parijs de leverancier van deze valse dollars, de
37-jarige Jean Robert Laydevat, een oude bekende van de
politie, aanhouden.
eigenares een onderzoek in
Tot haar verwondering ont
dekte zij, toen zij haar hoofd
door het WC-raampje stak.
dat twee in bruin papier ge
wikkelde pakjes op de dak
pannen lagen. Bij een nader
onderzoek bleken deze 250
bankbiljetten van 100 dollar
en 150 biljetten van 50 dol
lar te bevatten. De eige
naresse van het café besloot
van de vondst onmiddellijk
aangifte te doen bij de po
litie, doch terwijl zij bezig
HE geschiedenis begon toen
een man een café in Ant
werpen binnentrad, iets ge
bruikte en zich vervolgens
naar de WcC. op de eerste
verdieping begaf. Enigszins
nieuwsgierig door het ze
nuwachtige optreden van de
man die onmiddellijk weer
het café verliet, stelde de
was zich te verkleden, trad
bovengenoemde persoon ver
gezeld van een andere man,
het café weer binnen en na
iets gedronken te hebben,
begaf hij zich wederom naar
het toilet. Een minuut later
kwam hij de gelagkamer
weer binnen en vroeg opge
wonden of men niet twee
bruine pakjes had gevonden
De eigenaresse bewaarde
haar tegenwoordigheid van
geest. Zij verklaarde de pak
jes bij toeval te hebben ge
vonden en deze hierop aan
de politie te hebben over
handigd. Geheel in de war
mompelde de man dat hij ze
daar dan wel zou gaan weg
halen en verliet het café.
JAE hierna telefonisch ge
waarschuwde politie was
snel ter plaatse en stelde on
middellijk vast dat de dollar
biljetten vals waren. Het
mooiste van het geval was,
dat de man die de pakjes
valse dollars in het café had
achtergelaten, nog zo brutaal
was het politiebureau op te
bellen om te horen of deze
hier inderdaad door de
waardin van het café waren
afgegeven. Toen de dienst
doende agent antwoordde,
dat hij hiervan niets af wist
en voorstelde de man door te
verbinden met de commissa
ris, hing hij echter de tele
foon op de haak.
Lang bleef de handelaar in
valse dollars echter niet op
vrije voeten want door het
nauwkeurige signalement,
dat de caféhoudster wist op
te geven, kon de Antwerpse
recherche nog de zelfde dag
overgaan tot de arrestatie
van iemand, die zij reeds
lang verdacht. Mede door de
arrestatie van de leverancier
der valse dollarbiljetten te
Parijs meent men een groot
gedeelte van een uitgebreide
internationale valse-munters
bende te kunnen oprollen.
F)E opvoering van „Circus Europa
door de Haagse Comedie in
Bergen heeft ons niet losge
laten. Wij zeiden reeds, dat het de
grote verdienste van Ary den Hertog
is, dat hij ons aan het denken heeft
gebracht, voorzover de problemen,
welke hij op het toneel zette, al niet
eerder onze hersens hebben bezigge
houden. Want het is een feit, dat
velen in West-Europa zich afvragen
of de Amerikaanse hulp aan het oude
werelddeel niet tevens betekent, dat
wij een stuk cultuur, dat ons lief >s,
prijsgeven, indien wij al niet geheel
en al door het Amerikaanse tempo
worden geabsorbeerd.
Deze gedachtengang heeft uiter
aard een politieke achtergrond. Het
is waar, dat de Verenigde Staten
nimmer in de geschiedenis zulk een
nauw contact hebben gehad met het
Europa, waaruit zij zijn ontstaan. De
vraag of de Verenigde Staten rijp
waren voor deze belangrijke rol op
het ogenblik, dat zij haar op zich
moesten nemen, is 'n volkomen acade
mische. Want zelfs als het antwooid
erop ontkennend zou zijn, dan nog
zouden de feiten liggen, zoals zij zich
thans voordoen. Het lijdt geen twijfel,
dat het bovengenoemde probleem
een gevolg is van de idee, dat Europa
ook in de toekomst een volkomen
eigen rol kan vervullen. Deze kwestie
ligt in de eerste plaats op politiek
terrein wij zeiden het reeds en
er zijn lieden, die beweren, dat de
Europeanen in de afgelopen jaren een
betere verstandhouding met Rusland
tot stand hadden gebracht, indien zij
in deze tegenstelling een belangrijk
woord hadden kunnen spreken. De
lezer weet, dat degenen, die thans nog
zo denken, zich verzamelen rond de
predikers van de „Europese apartheids
politiek". En men denke aan het
neutralisme in Frankrijk en de „Der
de Weg" in ons land. Zij, die de illusie
koesteren, dat de dreiging uit her
Oosten te weren is met een beroep
op de wapenen van de geest, met een
beroep ook op de diepste oorsprongen
van de West-Europese cultuur, zouden
wel eens kunnen beleven, dat de com
munisten hiervoor gene de geringste
eerbied hebben.
W/IJ willen niet ontkennen, dat
Europa door de internationale
ontwikkeling in een zeer moei
lijke positie is geraakt, maar van cie
andere kant getuigt het van bijzonder
weinig vertrouwen in onze eigen
kracht, indien wij van wat men dan
noemt de „Amerikaanse infiltratie"
zulk een hoofdzaak maken. Daaren
boven zullen wij helder moeten inzien
en dit is niet eens een moderne
paedagogische stelling dat ieder
ouder heel wat van zijn kind te leren
heeft.
Dat wij hier niet willen schrijven
over de kwestie van de „keuze" ligt
voor de hand: in de eerste plaats heb
ben wij daarover vioeger onze mening
duidelijk gezegd en -'oorts gaat het
hier om de Amerikaanse invloed op
ons werelddeel in het algemeen en op
ons denken in het bijzonder. Men be
hoeft geen dofaitist te zijn of een ont
kenner van de waarden van de West-
Europese cultuur om de zaak zelfs zo
te stellen, dat wij met ons al'en geen
knip voor onze culturele neus waard
zouden zijn, indien wij bevreesd wa
ren aan de Amerikanismen ten onder
te gaan. Zeker, onze ivoren torens zrjn
omver gehaald; onze rust is heen.: wij
worden geconfronteerd met zaken, die
wij vroeger met een superieure glim
lach passeerden en de wereld rondom
gaat ons ieder persoonlijk aan. Er
mag soms bij onszelf sprake zijn van
een „woestheid en vermoeidheid" (om
met Roland Holst te spreken), maar
dan zouden wij eigenlijk woest moe
ten zijn op ons eigen ridicule superio
riteitsgevoel en vermoeid, omdat wij
inzagen, dat wij ergens blijk geven de
zaken niet meer aan te kunnen.
Wij zijn bereid het nog sterker te
zeggen: indien West-Europa werke
lijk geen verweer heeft tegen de Ver.
Staten (geen echt verweer, dus
niet een benaald infantiel gekraai
tegen wat wij niet aankunnen), dan
is onze cultuur niet waard verder
te bestaan. Dan zou hetgeen wij
overigens niet geloven de onder
gang van het avondland voor de deur
staan.
TOT nu toe hebben wij slechts
gedacht aan onze eigen moei
lijkheden. Ook indien wij nagaan
of dat Amerika nu werkelijk zulk een
verderfelijke invloed op West-Europa
uitoefent, zodat wij ons met de advo
caat uit Den Hertogs stuk achter de
tralies gevangen voelen, dan zij opge
merkt, dat degenen, die hierover in
heilige verontwaardiging ontsteken,
••'eurschünlrik nimmer de moeite heb
ben genomen te bestuderen wat daar
ginds niet alleen waardeerbaar, maar
zelfs bewonderenswaardig is in een
mate, die voor vernieuwing van ons
denken en doen van ontzaglijke bete
kenis zou kunnen zijn. Voor vandaag
wijzen wij slechts op de „kleinigheid"
van het onderwijs, dat in ziin uitingen
hier te lande en elders in Europa
vaak „een misdaad" aan de jeugd is-
Wij hebben wellicht gelegenheid een
ander maal op deze kwestie in te
gaan. Laten wii voor vandaag beslui
ten met de opmerking, dat de Btfbel
al zei, dat het beter is eerst de balk uit
eigen oog te halen
WEERBERICHT
Verwachting tot morgenavond:
VRIJ ZACHl WEER
Half tot zwaar Dewolkt met tiide-
Hjk enige regen. Matige tot krach
tige wind tussen West en Zuid
Vannacht nog iets zachter, morgen
overdag ongeveer dezelfde tempe
raturen als vandaag.
