EISENHOWER GAAT NAAR „HET WITTE HUIS"
Adlai E. Sievenson zond zijn grote
rivaal een gelukstelegram
Beslissing viel reeds in vroege ochtenduur
Eisenhower
Sievenson
Meer dan 56 millioenAmerikanen fogen fer
Voor het eerst sinds 1932 weer
een Republikeinse president
Eisenhower
Woensdag 5 Nov. 1952 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 149e Jaargang No. 262
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
25.144.752 st.
442 'Kiesmannen
20.627.243 st.
89 Kiesmannen
„Het is gebeurd"
Deemoedig en trots
Eisenhower weldra
naar Korea?
STEVENSON:
„Te veel pijn om te
kunnen lachen"
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES en
ABONNEMENTEN
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 1872»4
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct per mun.
Familieberichten 20 cl p. m m
Vraag en Aanbod (aneen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den f 1.-, elk woord meer 5 ct
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs, bi) voor
uitbetaling. 2.02 per mnd,
f 6.05 per kwartaal
plus incassokosten.
Weekabonnementen 0.49
Generaal Dwight D. Eisenhower heeft de strijd om hei
Witte Huis gewonnen. Voor het eerst sinds 1932 heb
ben de Verenigde Staten weer een Republikeinse president.
Reeds lang voordat vandaag de laatste uitslagen bekend
zijn. is de nederlaag van de Democratische gegadigde,
gouveneur Adlai E. Stevenson komen vast te staan Heden
morgen te 6 uur vervloog in het hoofdkwartier van de
Democratische Partij de laatste hoop op de overwinning.
Bij het ter persegaan van ons blad was de stand: Dwight
D. Eisenhower (Republikein) 25.144 752 stemmen tegen
Adlai E. Stevenson (Democraat) 20 627 243 stemmen
Generaal Eisenhower heelt zich thans verzekerd van de
stemmen van 442 kiesmannen in 39 staten. Stevenson
had de steun van slechts 89 kiesmannen in 9 staten. Zo
als bekend, dient een candidaat door tenminste 266
kiesmannen te worden gesteund, wil hij tot president wor-
MET een overweldigende meerderheid
j is generaal Dwight D. Eisenhower tot
president van de Verenigde Staten ge
kozen. De uitspraak van het Ameri- j
kaanse volk is veel duidelijker geweest i
I dan de beste beoordelaars durfden ver-
wachten, want het was toch zo, dat ge- j
durende de laatste weken van de ver-
kiezingscampagne de democratische can-
didaat klaarblijkelijk op weg was de
afstand die hem van Eisenhower scheid- j
de, in te lopen. Vooral het optreden van
Truman legde groot gewicht in de
j schaal. Stevenson moest uiteraard strij
den tegen de enorme populariteit vah
Eisenhower, maar hij slaagde erin zover
J te komen, dat volgens de meest be
trouwbare inlichtingen zijn kans op het
Witte Huis even groot was als die van
Eisenhower. Nu het Amerikaanse volk
zijn stem heeft uitgebracht, mag gezegd
worden, dat er van enige spanning nau
welijks sprake is geweest. Van den be
ginne af aan heeft Eisenhower de meer
derheid gehad en toen niet alleen de
I zuidelijke staten republikeins bleken
te hebben gestemd, maar bovendien
Stevenson in zijn eigen staat Illinois
werd verslagen, was het pleit ten gun-
ste van Eisenhower beslecht.
De Amerikaanse kiezer is er op uit
ieder woord en iedere handeling van
t ae candidaten op een goudschaaltje te
E' Met °ïd1a,t hiJ 2een Politieke
Amifto Z0U hebben' maar omdat de
'"noufio^ 6 ?resldent behalve een
politicus vooral een uitnemend psv-
voïkbli^ift van Pzün
volk bij uitstek. Er zijn in Eisenho-
i«sbaaCramPa=-ne-Wee aan-
keren. Hij moest zijn toevlucht nemen
tot argumenten van persoonlijke aard,
die niet tegen Stevenson, maar feitelijk
tegen Truman gericht waren.
Uit het feit, dat het Amerikaanse
volk Eisenhower tot zijn president
heeft gemaakt valt af te leiden, dat
dé opmerkingen van de generaal ten
aanzien van het Koreaanse conflict en
op het terrein van de strijd tegen het
communisme diepe indruk hebben ge
maakt. Wij geloven zelfs, dat Eisen
hower hieraan zijn verkiezing te dan
ken heeft. Maar een verkiezingscam
pagne is iets anders dan een presi
dentschap. Het is voor ons zeer de
vraag of Eisenhower inderdaad in staat
is een einde te maken aan de oorlog
in Korea die naar wel eens wordt
gezegd niet in Korea, maar in Moskou
wordt voortgezet of althans er voor
te zorgen, dat de Amerikaanse soldaten
in meerderheid van het front zullen
terugkeren. Zeker, <je Verenigde Sta
ten hebben een ontzaglijke zeggen
schap en daardoor een geweldige ver
antwoordelijkheid in de wereld, maar
dat houdt tevens in. dat zij in hun
handelen gebonden zijn aan een koers
in de wereldpolitiek, die menselijker
wijs gesproken niet te wijzigen is.
(~)M deze reden hebben wij onlangs
geschreven, dat het feitelijk om
het even is of nu Eisenhower of Ste
venson president werd. In de buiten
landse politiek zou dit immers geen of
slechts weinig verschil maken. Er zijn
in de redevoeringen van de nieuwe
president geen punten aan te wijzen,
waarop hij verandering van richting
wat betreft het buitenlandse beleid
heeft bepleit. Wèl moeten wij er op
rekenen, dat zijn optreden de tegen
stellingen Zal verscherpen. Uiteraard
Wii^haar riio Ar, aan- zcti verscuerpeu. uiitfictctiu
hebben gekost: om Ycheurin/?^J3" SE?»1
partij te voorkomen moest hif Taft°n
McCarthy te vriend houden; hij bleek
bovendien de mindere van Stevenson
bij het floretschermen met het waDen
van de humor. 1
Toen bovendien Truman zo fel de
candidatuur van Stevenson steunde
leek het er op, dat Eisenhower in een'
minder gunstige positie kwam te ver-
Weerbericht
Verwachting geldig tot morgen
avond
ENIGE REGEN
Zwaar bewolkt met enkele opkla
ringen en tijdelijk enige regen
voornamelijk in het Noorden van
het land. Over het algemeen wei
nig verandering in temperatuur.
Matige tot krachtige en langs de
kust tijdelijk harde wind tussen
Zuidwest en Noordwest.
Eisenhower tevens een politicus van
bijzondere kwaliteiten. Strategie en
politiek zijn heden ten dage onverbre
kelijk aan elkander verbonden. Maar
wij menen te mogen betwijfelen of de
r.ieuwe president ook een diplomaat is,
die de toon en de allure bezit om in
précaire kwesties het verlossende
woord te spreken.
Het is duidelijk, dat wij persoonlijk
wel, maar officieel niet het recht heb
ben voorkeur voor een figuur te laten
gelden. Iedere president van de Ver
enigde Staten, die in zijn beleid het
welzijn van alle volkeren wil dienen.
Is l'ef. Eisenhower beschikt onge
twijfeld over een grote ervaring, ook
tl lrdernationale aangelegenheden. Hij
„„p *"et name de noden, de zorgen en
ook de verlangens van West-Europa
ander- Indien hij in politieke
dezelfde goedmoedigheid, de-
ii, -n •Jtlensel'iklleid, dezelfde vriende-
™,d. weet te bewaren als hij ge-
heeft in de moeilijkste omstan-
,iiv, Widens zijn veldheerschap, dan
- jn wy volkomen gerust.
den gekozen.
UEDENMORGEN om kwart voor acht
n Nederlandse tijd verscheen de De
mocratische candidaat voor het presi
dentschap, Adlai Stevenson voor de
radio. Op dat moment, het einde van
een van de opwindendste nachten uit de
laatste vier jaar van de Amerikaanse
geschiedenis, was de zekerheid geko
men: de Democraten hadden de reu-
zenslag verloren, een Republikein was
als overwinnaar uit de strijd gekomen.
Eisenhower gaat naar het Witte Huis.
Eisenhower zal de teugels in handen
nemen van een bewind, dat niet al
leen een volk van ruim honderd vijf tig
millioen Amerikanen bestuurt, i^aar
grote invloed heeft op de ontwikke
ling van de algemene toestand in de
wereld en in het bijzonder van Europa.
Stevenson gaf toe dat de slag voor
hem zij het ruimschoots eervol
verloren was. Hij had in zijn laatste
toespraak voor dè stembusstrijd ver
klaard, dat hij een eventueel verlies
sportief zou opvatten. Dat deed Steven
son dan ook, toen hij vanmorgen vroeg
een telegram voorlas, waarin hij Eisen
hower geluk wenste met zijn overwin
ning en de burgers van de Ver. Staten
opriep als één man achter de nieuwe
regering te gaan staan. In het belang
van u en mij, in het belang van ons
land".
Spoedig daarna werd bekend, dat
Richard Nixon uit Californië, die ook
menige storm tijdens de verkiezings-
Slechi begin van een
groie dag
De republikeinse candidaat Eisen
hower en zijn echtgenote biiachten
Dinsdagochtend even over zeven
uur in een stembureau in Man
hattan hun stem uit. Vóór zijn
vertrek werd Eisenhower licht
aan het hoofd gewond door een
klok, die viel, toen hij poseerde
voor de fotografen.
TOEN
I
CiNZE rust zou niettemin groter zijn,
indien wij geen rekening moesten
houden met de mannen achter de nieu
we president: Taft en McCarthy. Er zijn
in republikeinse kringen tendenzen van
isolationisme aanwijsbaar met de moge
lijkheid van verlaging van de steun
aan het buitenland. Wij zijn geschokt
geweest over Eisenhowers opmerkin
gen over de „bevrijding van Oostelijke
Staten uit de communistische greep", al
geloven wij, dat de nieuwe president
daarbij niet aan bevrijding met de wa
penen heeft gedacht. In het binnenland
zal de oude „kapitalistische economie"
weer zegevieren, die laten we dit
niet vergeten Amerika groot heeft
gemaakt; rassendiscriminatie tegenover
de negers ligt in de lijn, evenals een
communisten ver volging a la McCarthy,
welke de democratische vrijheden in
het gedrang brengt.
Wellicht dus zullen wij, Westeuropea
nen, in de toekomst met een wat moei
zame gang van zaken te maken krij
gen. Dit alles neemt niet weg, dat wij
het volste vertrouwen hebben in het
inzicht van deze grote generaal, uit wie
wij zo gaarne (zeker ook uit eigenbe
lang) een groot president zouden willen
zien groeien.
campagne het hoofd heeft moeten bie
den, tot vice-president van de Ver. Sta
ten is benoemd.
Intussen was het enthousiasme vooral
in New York, de stad van Eisenhowers
hoofdkwartier, tot enorme hoogte ge
stegen. Ike's vrienden stortten zich in
een overweldigend overwinningsfeest
Hem werden grote ovaties gebracht, de
kreten en vreugdeliederen schenen niet
te zullen verstommen.
Eisenhower in het New Yorkse
hotel het podium betrad om per
soonlijk zijn overwinning mede te de
len, maakte hij het V-teken, waarna hij
„Mamie" zijn echtgenote, de nieuwe
„eerste vrouw" van Amerika, omhelsde.
Beiden wuifden gelukkig naar de me
nigte in de zaal, &ie zo geestdriftig
juichte, dat het gedreun de kristallen
luchters bijna deed breken. Toen de rust
eindelijk weerkeerde, las de generaa"
het telegram van Stevenson voor en de
inhoud van zijn antwoordtelegram aan
Adlai. Daarin stond: Ik dank u voor uw
hoffelijke en sportieve boodschap. Ge
zien de zware moeilijkheden, die voor
ons liggen is het duidelijk, dat mannen
en vrouwen van goede wille van beide
partijen de geleverde politieke strijd
vergeten en zich wijden aan het enkele
doel van een betere toekomst. Ik ver
trouw, dat zij dit zullen doen". Tot de
menigte zei Eisenhower: Ik voel me
deemoedig zowel als trots. Ik zal mijn
verantwoordelijkheidsgevoel nooit te
licht opvatten.
Er zal bijkans geen presidentsver
kiezing in de VS zijn geweest, waar
voor zowel in het land zelf als daar
buiten zoveel belangstelling hielt be
staan, als die, die nu weer tot het ver
leden behoort. Men schat het aantal uit
gebrachte stemmen tussen 56 en 60 mil
lioen. Hiermede is het record geves
tigd in 1940, toen in de strijd tussen
Rooseveldt en Wilkie 49.820.000 stem
men werden uitgebracht, gebroken.
Belangrijk in dit verband is ook, dat
het thans niet meer mogelijk zal zijn
een en dezelfde president tzoa's des
tijds F. D. Roosevelt) voor drie ach
tereenvolgende perioden te kiezen.
Dit zal eventueel tot twee perioden
worden beperkt.
Toen de uitslagen uit de acht en veer
tig staten begonnen binnen te Komen,
had Eisenhower de leiding, die hij
steeds bleef behouden. Toen bekend
werd, dat de grote staten New York
en Californië (resp. met 45 en 32 kies
mannen) aan Eisenhower waren toege
vallen. maakte deze een grote sprong
naar de 266 stemmen van kiesmannen,
die hij nodig lieeft om straks door het
kiescollege tot president te worden ge
kozen.
Vele waarnemers noemden Eisenho
wers overwinning een waarlijk natio
naal antwoord op de kruistocht en per
soonlijkheid van de Republikeinse can
didaat. Grote aantallen vakverenigings
leden en boeren, hand- en hoofdarbei
ders, conservatieven en liberalen, onaf-
hankelijken en voormalige Democraten,
stedelingen en plattelandsbewoners
moeten voor Eisenhower hebben ge
stemd.
Eisenhower scheurde Virginia en Flo
rida af van het „solide (Democratische)
Zuiden'' en won in het vroegere demo
cratische Oklahoma. Dit gebeurde o.a.
ook met Texas, Tenessee, Ohio en Illi
nois. Van de landbouwstaten gir.gen
vele, die vier jaar geleden Trumans
overwinning bezegelden, over naar de
Republikeinen.
Het moet wel bijzonder teleurstel
lend zijn voor Stevenson, dat de staat
waarvan hij gouverneur is (Illinois),
waar men voorheen op de democraten
stemde, nu in meerderheid naar de
republikeinse kant bleek te zijn om
gezwaaid. Ook de staten Ohio, Vir
ginia, Oklahoma, Georgie, Florida,
Texas en Tenessee maakten deze omme
zwaai.
Hedenmorgen waren veertien Demo
cratische gouverneurs gekozen (zij had
den er reeds acht) en vijf-en-twintig
Republikeinen (die reeds elf zetels be
zetten).
Congres
De stand der partijen in het Congres.
Huis van Afgevaardigden: Toen 312 van
de 435 zetels van het Huis van Afge
vaardigden bekend waren, stonden Re
publikeinen en Democraten gelijk met
elk 156 zetels. De Republikeinen be
hoeven slechts de zetels, die zij reeds
bezaten te behouden om van de meer
derheid in het Huis verzekerd te zijn.
Laat in de morgen waren voor de
Senaat gekozen Democraten en Repu
blikeinen, beiden 41 zetels. Van 14 ze
tels was de uitslag nog niet bekend.
Vóór de verkiezingen was de verhou
ding in het Congres: Democraten 230,
Republikeinen 200. Onafhankelijken 1,
niet bezette zetels 4, totaal 435 (een De
mocratische meerderheid van 29). Se
naat: Democraten 49, Republikeinen 47,
totaal 96.
Van de 34 Senaatszetels, waarover nu
is gestemd, bezetten de Democraten 14
zetels en de Republikeinen 20.
MEDE DOOR het zeer gunstige weer
was in het gehele land de opkomst
der kiezers onverwacht groot. Met name
in de vroege morgenuren was de toe
loop zeer groot. Uiteraard verschilde de
verklaring voor deze enorme belangstel
ling al naar de politieke kleur der in-
tcrprete.nt. De republikeinen meen
den. da» talloze onafhankelijke kiezers
hun steun aan Eisenhower hadden ge
geven, de democraten wezen er op, dat
hun partij tot dusverre nog steeds die
verkiezingen heeft gewonnen, waarvoor
de belangstelling der kiezers in vol
doende mate kon worden gewekt. Daar
aan voegden zij toe, dat het grote aan
tal kiezers, dat vóór de aanvang der
dagelijkse werkzaamheden het stembu
reau bezocht, kennelijk uit de traditio-
neel-democratische arbeiders- en bur
gerkringen voortkwam.
(Zie verder pag. 7 vierde kolom)
Men verwacht, dat generaal Eisen
hower binnenkort zijn beloofde bezoek
aan Korea zal brengen. Zijn perschef
verklaarde naar aanleiding van be
richten, volgens welke de nieuwe pre
sident nog deze week, na enige dagen
van rust in de staat Georgie, naai
Korea zou vliegen, dat hij nog geen
tijdschema voor een Koreaanse reis
had gezien.
ADLAI STEVENSON, de ver
slagen Democratische candidaat,
zei vanmorgen na zijn nederlaag:
,Jk aanvaard de uitspraak van
het volk van harte. Evenals het
jongetje, dat een klap heeft ge
kregen, ben ik te groot om te
huilen, maar het doet me te veel
pijn om te kunnen lachen".
Op het Democratische hoofd
kwartier in Springfield (Illinois)
had men, voor geval van een
overwinning, veertig kisten met
flessen champagne laten aan
rukken. Reeds in de avond van
de Verkiezingsdag echter begon
er pessimisme te heersen in het
hoofdkwartier. De kisten bleven
voorlopig dicht
Adlai Stevenson, de verslagen democratische candidaat, heeft van zijn hoofd
kwartier in Springfield (Illinois) uit, waar hjj de uitslag van de verkiezingsstrijd
afwachtte, een telegram verzonden aan zijn overwinnaar, generaal Dwight D.
Eisenhower, waarin hij de nieuwe president geluk wenste met zijn verkiezing.
Stevenson zei, dat Eisenhower, die gedurende de oorlog de grote leider naar de
overwinning was geweest, nu de komende vier jaren de leider van het ganse
Amerikaanse volk zou zijn. De democratische candidaat bad God om steun voor
de nieuwe president. Hij dankte voorts allen, die in de verkiezingsstrijd achter
hem (Stevensfti) hadden gestaan, en riep het Amerikaanse volk, dat nu zijn
keuze had gedaan, op om de nieuwe president steun te verlenen, die hij nodig
zou hebben om de grote taken, die vóór hem liggen, te verwezenlijken. Stevenson
beloofde de generaal ook zijn steun en zei, dat hij het vonnis, dat het volk had
geveld, aanvaardde. Hij voegde er aan toe, dat datgene, wat de Amerikanen als
volk verenigt, veel grootser is dan dat wat hen als politieke partijen verdeelt.
Eisenhower heeft Stevenson van Chicago uit een antwoord toegezonden, waarin
hij eveneens een beroep doet op het Amerikaanse volk om, nu de verkiezings
strijdbijl is begraven, weer eensgezind voorwaarts te gaan. Vervolgens sprak de
nieuwe president een grote schare juichende republikeinen toe en riep ook hen
op tot eenheid en samenwerking. Eisenhower voegde er aan toe, dat hein een
„hard job, but great job" stond te wachten.