EISENHOWER GAAT NAAR „HET WITTE HUIS" Adlai E. Sievenson zond zijn grote rivaal een gelukstelegram Beslissing viel reeds in vroege ochtenduur Eisenhower Sievenson Meer dan 56 millioenAmerikanen fogen fer Voor het eerst sinds 1932 weer een Republikeinse president Eisenhower Woensdag 5 Nov. 1952 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 149e Jaargang No. 262 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN 25.144.752 st. 442 'Kiesmannen 20.627.243 st. 89 Kiesmannen „Het is gebeurd" Deemoedig en trots Eisenhower weldra naar Korea? STEVENSON: „Te veel pijn om te kunnen lachen" Directie: j. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H. M. KOEMANS Redactie: Achterdam 18, Tel. 5541 ADVERTENTIES en ABONNEMENTEN Voordam 11, Tel. 3320 Postgiro 1872»4 ALKMAARSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties 16 ct per mun. Familieberichten 20 cl p. m m Vraag en Aanbod (aneen 2e hands goederen) tot 15 woor den f 1.-, elk woord meer 5 ct Uitsluitend contant. Abonnementsprijs, bi) voor uitbetaling. 2.02 per mnd, f 6.05 per kwartaal plus incassokosten. Weekabonnementen 0.49 Generaal Dwight D. Eisenhower heeft de strijd om hei Witte Huis gewonnen. Voor het eerst sinds 1932 heb ben de Verenigde Staten weer een Republikeinse president. Reeds lang voordat vandaag de laatste uitslagen bekend zijn. is de nederlaag van de Democratische gegadigde, gouveneur Adlai E. Stevenson komen vast te staan Heden morgen te 6 uur vervloog in het hoofdkwartier van de Democratische Partij de laatste hoop op de overwinning. Bij het ter persegaan van ons blad was de stand: Dwight D. Eisenhower (Republikein) 25.144 752 stemmen tegen Adlai E. Stevenson (Democraat) 20 627 243 stemmen Generaal Eisenhower heelt zich thans verzekerd van de stemmen van 442 kiesmannen in 39 staten. Stevenson had de steun van slechts 89 kiesmannen in 9 staten. Zo als bekend, dient een candidaat door tenminste 266 kiesmannen te worden gesteund, wil hij tot president wor- MET een overweldigende meerderheid j is generaal Dwight D. Eisenhower tot president van de Verenigde Staten ge kozen. De uitspraak van het Ameri- j kaanse volk is veel duidelijker geweest i I dan de beste beoordelaars durfden ver- wachten, want het was toch zo, dat ge- j durende de laatste weken van de ver- kiezingscampagne de democratische can- didaat klaarblijkelijk op weg was de afstand die hem van Eisenhower scheid- j de, in te lopen. Vooral het optreden van Truman legde groot gewicht in de j schaal. Stevenson moest uiteraard strij den tegen de enorme populariteit vah Eisenhower, maar hij slaagde erin zover J te komen, dat volgens de meest be trouwbare inlichtingen zijn kans op het Witte Huis even groot was als die van Eisenhower. Nu het Amerikaanse volk zijn stem heeft uitgebracht, mag gezegd worden, dat er van enige spanning nau welijks sprake is geweest. Van den be ginne af aan heeft Eisenhower de meer derheid gehad en toen niet alleen de I zuidelijke staten republikeins bleken te hebben gestemd, maar bovendien Stevenson in zijn eigen staat Illinois werd verslagen, was het pleit ten gun- ste van Eisenhower beslecht. De Amerikaanse kiezer is er op uit ieder woord en iedere handeling van t ae candidaten op een goudschaaltje te E' Met °ïd1a,t hiJ 2een Politieke Amifto Z0U hebben' maar omdat de '"noufio^ 6 ?resldent behalve een politicus vooral een uitnemend psv- voïkbli^ift van Pzün volk bij uitstek. Er zijn in Eisenho- i«sbaaCramPa=-ne-Wee aan- keren. Hij moest zijn toevlucht nemen tot argumenten van persoonlijke aard, die niet tegen Stevenson, maar feitelijk tegen Truman gericht waren. Uit het feit, dat het Amerikaanse volk Eisenhower tot zijn president heeft gemaakt valt af te leiden, dat dé opmerkingen van de generaal ten aanzien van het Koreaanse conflict en op het terrein van de strijd tegen het communisme diepe indruk hebben ge maakt. Wij geloven zelfs, dat Eisen hower hieraan zijn verkiezing te dan ken heeft. Maar een verkiezingscam pagne is iets anders dan een presi dentschap. Het is voor ons zeer de vraag of Eisenhower inderdaad in staat is een einde te maken aan de oorlog in Korea die naar wel eens wordt gezegd niet in Korea, maar in Moskou wordt voortgezet of althans er voor te zorgen, dat de Amerikaanse soldaten in meerderheid van het front zullen terugkeren. Zeker, <je Verenigde Sta ten hebben een ontzaglijke zeggen schap en daardoor een geweldige ver antwoordelijkheid in de wereld, maar dat houdt tevens in. dat zij in hun handelen gebonden zijn aan een koers in de wereldpolitiek, die menselijker wijs gesproken niet te wijzigen is. (~)M deze reden hebben wij onlangs geschreven, dat het feitelijk om het even is of nu Eisenhower of Ste venson president werd. In de buiten landse politiek zou dit immers geen of slechts weinig verschil maken. Er zijn in de redevoeringen van de nieuwe president geen punten aan te wijzen, waarop hij verandering van richting wat betreft het buitenlandse beleid heeft bepleit. Wèl moeten wij er op rekenen, dat zijn optreden de tegen stellingen Zal verscherpen. Uiteraard Wii^haar riio Ar, aan- zcti verscuerpeu. uiitfictctiu hebben gekost: om Ycheurin/?^J3" SE?»1 partij te voorkomen moest hif Taft°n McCarthy te vriend houden; hij bleek bovendien de mindere van Stevenson bij het floretschermen met het waDen van de humor. 1 Toen bovendien Truman zo fel de candidatuur van Stevenson steunde leek het er op, dat Eisenhower in een' minder gunstige positie kwam te ver- Weerbericht Verwachting geldig tot morgen avond ENIGE REGEN Zwaar bewolkt met enkele opkla ringen en tijdelijk enige regen voornamelijk in het Noorden van het land. Over het algemeen wei nig verandering in temperatuur. Matige tot krachtige en langs de kust tijdelijk harde wind tussen Zuidwest en Noordwest. Eisenhower tevens een politicus van bijzondere kwaliteiten. Strategie en politiek zijn heden ten dage onverbre kelijk aan elkander verbonden. Maar wij menen te mogen betwijfelen of de r.ieuwe president ook een diplomaat is, die de toon en de allure bezit om in précaire kwesties het verlossende woord te spreken. Het is duidelijk, dat wij persoonlijk wel, maar officieel niet het recht heb ben voorkeur voor een figuur te laten gelden. Iedere president van de Ver enigde Staten, die in zijn beleid het welzijn van alle volkeren wil dienen. Is l'ef. Eisenhower beschikt onge twijfeld over een grote ervaring, ook tl lrdernationale aangelegenheden. Hij „„p *"et name de noden, de zorgen en ook de verlangens van West-Europa ander- Indien hij in politieke dezelfde goedmoedigheid, de- ii, -n •Jtlensel'iklleid, dezelfde vriende- ™,d. weet te bewaren als hij ge- heeft in de moeilijkste omstan- ,iiv, Widens zijn veldheerschap, dan - jn wy volkomen gerust. den gekozen. UEDENMORGEN om kwart voor acht n Nederlandse tijd verscheen de De mocratische candidaat voor het presi dentschap, Adlai Stevenson voor de radio. Op dat moment, het einde van een van de opwindendste nachten uit de laatste vier jaar van de Amerikaanse geschiedenis, was de zekerheid geko men: de Democraten hadden de reu- zenslag verloren, een Republikein was als overwinnaar uit de strijd gekomen. Eisenhower gaat naar het Witte Huis. Eisenhower zal de teugels in handen nemen van een bewind, dat niet al leen een volk van ruim honderd vijf tig millioen Amerikanen bestuurt, i^aar grote invloed heeft op de ontwikke ling van de algemene toestand in de wereld en in het bijzonder van Europa. Stevenson gaf toe dat de slag voor hem zij het ruimschoots eervol verloren was. Hij had in zijn laatste toespraak voor dè stembusstrijd ver klaard, dat hij een eventueel verlies sportief zou opvatten. Dat deed Steven son dan ook, toen hij vanmorgen vroeg een telegram voorlas, waarin hij Eisen hower geluk wenste met zijn overwin ning en de burgers van de Ver. Staten opriep als één man achter de nieuwe regering te gaan staan. In het belang van u en mij, in het belang van ons land". Spoedig daarna werd bekend, dat Richard Nixon uit Californië, die ook menige storm tijdens de verkiezings- Slechi begin van een groie dag De republikeinse candidaat Eisen hower en zijn echtgenote biiachten Dinsdagochtend even over zeven uur in een stembureau in Man hattan hun stem uit. Vóór zijn vertrek werd Eisenhower licht aan het hoofd gewond door een klok, die viel, toen hij poseerde voor de fotografen. TOEN I CiNZE rust zou niettemin groter zijn, indien wij geen rekening moesten houden met de mannen achter de nieu we president: Taft en McCarthy. Er zijn in republikeinse kringen tendenzen van isolationisme aanwijsbaar met de moge lijkheid van verlaging van de steun aan het buitenland. Wij zijn geschokt geweest over Eisenhowers opmerkin gen over de „bevrijding van Oostelijke Staten uit de communistische greep", al geloven wij, dat de nieuwe president daarbij niet aan bevrijding met de wa penen heeft gedacht. In het binnenland zal de oude „kapitalistische economie" weer zegevieren, die laten we dit niet vergeten Amerika groot heeft gemaakt; rassendiscriminatie tegenover de negers ligt in de lijn, evenals een communisten ver volging a la McCarthy, welke de democratische vrijheden in het gedrang brengt. Wellicht dus zullen wij, Westeuropea nen, in de toekomst met een wat moei zame gang van zaken te maken krij gen. Dit alles neemt niet weg, dat wij het volste vertrouwen hebben in het inzicht van deze grote generaal, uit wie wij zo gaarne (zeker ook uit eigenbe lang) een groot president zouden willen zien groeien. campagne het hoofd heeft moeten bie den, tot vice-president van de Ver. Sta ten is benoemd. Intussen was het enthousiasme vooral in New York, de stad van Eisenhowers hoofdkwartier, tot enorme hoogte ge stegen. Ike's vrienden stortten zich in een overweldigend overwinningsfeest Hem werden grote ovaties gebracht, de kreten en vreugdeliederen schenen niet te zullen verstommen. Eisenhower in het New Yorkse hotel het podium betrad om per soonlijk zijn overwinning mede te de len, maakte hij het V-teken, waarna hij „Mamie" zijn echtgenote, de nieuwe „eerste vrouw" van Amerika, omhelsde. Beiden wuifden gelukkig naar de me nigte in de zaal, &ie zo geestdriftig juichte, dat het gedreun de kristallen luchters bijna deed breken. Toen de rust eindelijk weerkeerde, las de generaa" het telegram van Stevenson voor en de inhoud van zijn antwoordtelegram aan Adlai. Daarin stond: Ik dank u voor uw hoffelijke en sportieve boodschap. Ge zien de zware moeilijkheden, die voor ons liggen is het duidelijk, dat mannen en vrouwen van goede wille van beide partijen de geleverde politieke strijd vergeten en zich wijden aan het enkele doel van een betere toekomst. Ik ver trouw, dat zij dit zullen doen". Tot de menigte zei Eisenhower: Ik voel me deemoedig zowel als trots. Ik zal mijn verantwoordelijkheidsgevoel nooit te licht opvatten. Er zal bijkans geen presidentsver kiezing in de VS zijn geweest, waar voor zowel in het land zelf als daar buiten zoveel belangstelling hielt be staan, als die, die nu weer tot het ver leden behoort. Men schat het aantal uit gebrachte stemmen tussen 56 en 60 mil lioen. Hiermede is het record geves tigd in 1940, toen in de strijd tussen Rooseveldt en Wilkie 49.820.000 stem men werden uitgebracht, gebroken. Belangrijk in dit verband is ook, dat het thans niet meer mogelijk zal zijn een en dezelfde president tzoa's des tijds F. D. Roosevelt) voor drie ach tereenvolgende perioden te kiezen. Dit zal eventueel tot twee perioden worden beperkt. Toen de uitslagen uit de acht en veer tig staten begonnen binnen te Komen, had Eisenhower de leiding, die hij steeds bleef behouden. Toen bekend werd, dat de grote staten New York en Californië (resp. met 45 en 32 kies mannen) aan Eisenhower waren toege vallen. maakte deze een grote sprong naar de 266 stemmen van kiesmannen, die hij nodig lieeft om straks door het kiescollege tot president te worden ge kozen. Vele waarnemers noemden Eisenho wers overwinning een waarlijk natio naal antwoord op de kruistocht en per soonlijkheid van de Republikeinse can didaat. Grote aantallen vakverenigings leden en boeren, hand- en hoofdarbei ders, conservatieven en liberalen, onaf- hankelijken en voormalige Democraten, stedelingen en plattelandsbewoners moeten voor Eisenhower hebben ge stemd. Eisenhower scheurde Virginia en Flo rida af van het „solide (Democratische) Zuiden'' en won in het vroegere demo cratische Oklahoma. Dit gebeurde o.a. ook met Texas, Tenessee, Ohio en Illi nois. Van de landbouwstaten gir.gen vele, die vier jaar geleden Trumans overwinning bezegelden, over naar de Republikeinen. Het moet wel bijzonder teleurstel lend zijn voor Stevenson, dat de staat waarvan hij gouverneur is (Illinois), waar men voorheen op de democraten stemde, nu in meerderheid naar de republikeinse kant bleek te zijn om gezwaaid. Ook de staten Ohio, Vir ginia, Oklahoma, Georgie, Florida, Texas en Tenessee maakten deze omme zwaai. Hedenmorgen waren veertien Demo cratische gouverneurs gekozen (zij had den er reeds acht) en vijf-en-twintig Republikeinen (die reeds elf zetels be zetten). Congres De stand der partijen in het Congres. Huis van Afgevaardigden: Toen 312 van de 435 zetels van het Huis van Afge vaardigden bekend waren, stonden Re publikeinen en Democraten gelijk met elk 156 zetels. De Republikeinen be hoeven slechts de zetels, die zij reeds bezaten te behouden om van de meer derheid in het Huis verzekerd te zijn. Laat in de morgen waren voor de Senaat gekozen Democraten en Repu blikeinen, beiden 41 zetels. Van 14 ze tels was de uitslag nog niet bekend. Vóór de verkiezingen was de verhou ding in het Congres: Democraten 230, Republikeinen 200. Onafhankelijken 1, niet bezette zetels 4, totaal 435 (een De mocratische meerderheid van 29). Se naat: Democraten 49, Republikeinen 47, totaal 96. Van de 34 Senaatszetels, waarover nu is gestemd, bezetten de Democraten 14 zetels en de Republikeinen 20. MEDE DOOR het zeer gunstige weer was in het gehele land de opkomst der kiezers onverwacht groot. Met name in de vroege morgenuren was de toe loop zeer groot. Uiteraard verschilde de verklaring voor deze enorme belangstel ling al naar de politieke kleur der in- tcrprete.nt. De republikeinen meen den. da» talloze onafhankelijke kiezers hun steun aan Eisenhower hadden ge geven, de democraten wezen er op, dat hun partij tot dusverre nog steeds die verkiezingen heeft gewonnen, waarvoor de belangstelling der kiezers in vol doende mate kon worden gewekt. Daar aan voegden zij toe, dat het grote aan tal kiezers, dat vóór de aanvang der dagelijkse werkzaamheden het stembu reau bezocht, kennelijk uit de traditio- neel-democratische arbeiders- en bur gerkringen voortkwam. (Zie verder pag. 7 vierde kolom) Men verwacht, dat generaal Eisen hower binnenkort zijn beloofde bezoek aan Korea zal brengen. Zijn perschef verklaarde naar aanleiding van be richten, volgens welke de nieuwe pre sident nog deze week, na enige dagen van rust in de staat Georgie, naai Korea zou vliegen, dat hij nog geen tijdschema voor een Koreaanse reis had gezien. ADLAI STEVENSON, de ver slagen Democratische candidaat, zei vanmorgen na zijn nederlaag: ,Jk aanvaard de uitspraak van het volk van harte. Evenals het jongetje, dat een klap heeft ge kregen, ben ik te groot om te huilen, maar het doet me te veel pijn om te kunnen lachen". Op het Democratische hoofd kwartier in Springfield (Illinois) had men, voor geval van een overwinning, veertig kisten met flessen champagne laten aan rukken. Reeds in de avond van de Verkiezingsdag echter begon er pessimisme te heersen in het hoofdkwartier. De kisten bleven voorlopig dicht Adlai Stevenson, de verslagen democratische candidaat, heeft van zijn hoofd kwartier in Springfield (Illinois) uit, waar hjj de uitslag van de verkiezingsstrijd afwachtte, een telegram verzonden aan zijn overwinnaar, generaal Dwight D. Eisenhower, waarin hij de nieuwe president geluk wenste met zijn verkiezing. Stevenson zei, dat Eisenhower, die gedurende de oorlog de grote leider naar de overwinning was geweest, nu de komende vier jaren de leider van het ganse Amerikaanse volk zou zijn. De democratische candidaat bad God om steun voor de nieuwe president. Hij dankte voorts allen, die in de verkiezingsstrijd achter hem (Stevensfti) hadden gestaan, en riep het Amerikaanse volk, dat nu zijn keuze had gedaan, op om de nieuwe president steun te verlenen, die hij nodig zou hebben om de grote taken, die vóór hem liggen, te verwezenlijken. Stevenson beloofde de generaal ook zijn steun en zei, dat hij het vonnis, dat het volk had geveld, aanvaardde. Hij voegde er aan toe, dat datgene, wat de Amerikanen als volk verenigt, veel grootser is dan dat wat hen als politieke partijen verdeelt. Eisenhower heeft Stevenson van Chicago uit een antwoord toegezonden, waarin hij eveneens een beroep doet op het Amerikaanse volk om, nu de verkiezings strijdbijl is begraven, weer eensgezind voorwaarts te gaan. Vervolgens sprak de nieuwe president een grote schare juichende republikeinen toe en riep ook hen op tot eenheid en samenwerking. Eisenhower voegde er aan toe, dat hein een „hard job, but great job" stond te wachten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1952 | | pagina 1