ENTIES
Min. Witte blijkt vurig voorstander
van de eigen woning
„Ike" morgen al
naar Korea?
WEER ANDERE COMMANDANT
IN ZUID-SUMATRA
Westduitse Hof nu
9 December bijeen
Vertrouwensvotum
voor Pinay
Ook de laatsten van de veertien
verdachten „bekenden"
Woensdag 26 Nov. 1952 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN '149e Jaargang No. 280
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
rres-toestel
de bekende
titbare reparatie
uisboter
!.K. emaille
J. Houwing
Huurverhoging zeer noodzakelijk
Van hoogbouw is weinig
te verwachten
Prins Akihito
Man wordt in de
nacht
een aap
sser
Winkels des avonds tot
negen uur open
Barend Hoogeveen
Thans benoemd door de regering
Overste Sudirman
(O. Java) wacht af
Rumoer in Bagdad
Vraagstuk van de huren
Vrijdag in de S.E.R.
St Nicola as op de bon
Verenigde Naties
Algemene Vergadering Ver. Naties
na December in Maart weer bijeen
Wysjinski weer aan bod
Weer drie doden bij een
mijnexplosie in Belgie
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. JU. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES en
ABONNEMENTEN:
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct per m.m
Familieberichten 20 cip.mm
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, elk woord meer 5 ct
Uitsluitend contant
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling. 2.02 per mnd
6.05 per kwartaal
plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.49
KEN ZAANDIJK
f0 05
f0.10
sr f 0.45
ÏNZ ENZ,
OON 4793
OLA AS
•gel meer f 0.30
ig en Donderdag
io Buisman aange-
is meer waard!
Ie volledige radio-
vindt U alleen bij
i Bulsman, Hekel-
t 15, Alkmaar.
Buisman Service
f alles van klank-
5 weten komen!
Istraat 15, Alkmaar.
oetballen en alle
schoenen,
latillon, Superlargo-
■aat 15 en 20.
H45.
grasboter) 2.40
tg. Edammer kaas
belegen commis-
29 cent, oude com-
aas 30 dent, grote
-en 19 ct. p. stuk.
roos, Schoutenstraat
of een Haller gas-
Kwaliteits-ge-
n.
Wolzak, Mient 20.
>011 2266.
24 - t.o. de
Alkmaar.
keuze Sola-masstef
i Stroma messen,
Begroting van Wederopbouw en Volkshuisvesting
(Van onze parlementaire redacteur.)
ONZE NIEUWE MINISTER voor Wederopbouw en Volkshuisvesting, ir H. Witte,
is een methodisch man met een prettig stemgeluid. Mapje na mapje, elk één
onderwerp inhoudend, ter hand nemend, ging hij - ietwat breedsprakig - gister
middag in de Tweede Kamer de gestelde vragen en gemaakte opmerkingen na. Vele
cijfers verschafte minister Witte de Kamerleden; nog meer cijfers zullen binnenkort
volgen. Niet alleen echter gaf hij een zakelijke en technische opsomming. Van
tijd tot tijd '-wam de minister tot duidelijke persoonlijke en waarderende uit
spraken, gelijk dit het geval was, toen hij de zijns inziens grote voordelen van
het hebben van een eigen woning schetste. Hij was dan ook van oordeel, dat
eventuele nadelen aan de eigen woning verbonden, door geschikte maatregelen
moeten worden opgeheven.
streept, stelde de minister zich op het
standpunt, dat woningbouwvereningen
in haar werkzaamheden moeten worden
gestimuleerd door deze een grotere zelf
standigheid en verantwoordelijkheid te
geven. Zijns inziens verdient woning
bouw door deze verenigingen de voor
keur boven die door particulieren en
gemeenten voor verkoop en exploitatie.
Van een complete overheidsbouw
duchtte hij grote gevaren. Het gaat
thans om de juiste verhouding tussen
de woningwetbouw en de premiebouw,
waarbij voor de volkswoningbouw een
achterstand moet worden ingehaald. In
dit verband noemde de minister het
winstmotief 'n zeer oirbaar motief, dat
zijns inziens kan dienen om het alge
meen belang te dienen.
De woningbouw mag volgens minis-
ter Witte niet de resultaten van de op
kapitaalmarkt beschikbare kapitalen
worden. Hij hoopte de premiestop op
korte termijn op te kunnen heffen. De
gemeenten, die op haar bouwprogram
ten achter zijn, zullen deze alsnog kun
nen inhalen. De minister wil zich als
algemene richtlijn houden aan het veel
jarige bouwprogram en slechts inciden
teel verhoging overwegen.
Het leegstaan van huizen achtte mi
nister Witte een betreurenswaardig
feit. Het is echter het normale risico
van de particuliere bouwers: de markt
en niet de overheid moet in deze als
regelaar optreden. Het woningtekort
kan op verschillende manieren worden
berekend: de minister meende, dat de
door zijn departement gepubliceerde
cijfers, die ongeveer 50.000 lager zijn
dan die van het Centraal Bureau voor
de Statistiek, alle omstandigheden in
aanmerking genomen, juist zijn. Naar
de verhouding tussen werkloosheid en
achterstand in het bouwprogram wordt
een onderzoek ingesteld.
Met betrekking tot de scholenbouw
moet men, waarschuwde minister Wit
te, niet ineens alle tekorten willen in
halen. Hij achtte de huidige prestaties
op dit gebied stellig niet onbevredi
gend.
UET aantal instanties, dat moet wor-
J* den ingeschakeld voor de goedkeu
ring van een bouwplan, is vergeleken
bij 1946 reeds tot de helft teruggebracht
deelde minister Witte mee. Men moet
echter inzake de opheffing van het
departement van Wederopbouw niet te
optimistisch zijn, daar de aanzienlijke
finnciële geinteresseerdheid van dp
overheid in deze noopt tot een -behoor
lijke controle.
Minister Witte was van oordeel, dat
het één-gezinshuis verre de voorkeur
verdient, maar dat, ook al om aestheti-
sche redenen, meer-gezinnen-wonirgen
node kunnen worden ontbeerd. Men
moet zijns inziens die woningen bou
wen, waarin de bewoners zich het ge
lukkigst zullen voelen.
Na de grote, ook ideële betekenis
van de eigen woning te hebben onder-
\IOLGENS aloude traditie is dezer
1 dagen de achttienjarige kroon
prins van Japan, Akihito, op plech
tige wijze officieel ais erfgenaam
van de Japanse Keizerstroon uitge
roepen.
UEN 42-jarige man, die enkele jaren
geleden uit India in Groot'Brit-
tannié is teruggekeerd, heeft Londense
geneesheren medegedeeld, dat hij des
nachts een „aapman" wordt. Hij ver
klaarde overdag een normaal leven te
leiden, doch te twee uur 's morgens
een „onweerstaanbare drang naar de
wildernis" in zich te voelen opkomen,
welke hem tot het aanbreken van de
dag geheel in bezit neemt.
De man is opgenomen in het Lon
dense Maudsley'ziekenhuis. Hij werd
hier onder behandeling gesteld van de
psychiater dr John Doust. Deze onder
zocht de man en bevond hem normaal.
Vervolgens nam hij een proef, waarbij
het zuurstofgehalte van de patiënt werd
verminderd, om aldus een slaaptoestand
teweeg te brengen. Deze begcm onmid
dellijk over gorilla's en andere apen te
spreken. Hij klom al slapende uit bed,
kromde zijn rug, zodat deze op die van
een aap geleek en bewoog zich op de
wyze van een aap voort in de richting
van de tuin.
„JutJ1 viedische rapport, dat is uit"
gebracht over het gedrag van de man
w oestan<i, wordt ondermeer
het volgende verklaard: „Hij tuordt
gewelddadige nei-
h.Ia TAen aan> die pogen hem
V st°ot Brommende ge-
- niets wenselijks hebben.
„V kwet een voor een man
tan zijn leeftijd en omvang merkwaar-
dige behendigheid, in bomen. Dit duurt
tot het aanbreken van de dag"
De behandelende geneesheren heb
ben nog geen diagnose kunnen stellen.
WEERBERICHT
Verwachting geldig tot hedenavond-
MEER BEWOLKING
zwaar bewolkt met in de
zaudelijke helft van het lar.d kans
P emge neerslag. Overwegend ma-
Jen nd. Ult °°stelijke richtin-
f"'£chtf vorst tot temperatuur
om het vriespunt.
163^DZon °P 8-20- ouder
3' Maa" op 14.12, nnder 3.20.
coupeuse, knippa-
aaar maat, pasklaar
Vóór de feestdagen
Op grond van de nieuwe winkelslui
tingswet mogen de winkels tot negen
uur 's avonds geopend zijn op de vol
gende data: Zaterdag 29 November,
Maandag 1 tot en met Donderdag 4
December, Zaterdag 20 December,
Maandag 22 tot en met Woensdag 24
December, Woensdag 31 December. Op
deze dagen vervalt de verplichte hal
ve dagsluiting.
Commissie voor algemene
verdedigingsvoerbereiding
De minster-president heeft een com
missie voor de algemene verdedigings
voorbereiding ingesteld, waarin de be
trokken departementen zijn vertegen
woordigd. Aan deze commissie is opge
dragen een basisplan voor de algemene
verdediging te ontwerpen. In het bij
zonder zal het de taak van de commis
sie zijn om de noodzakelijke voorzie
ningen in de civiele sector te coördine
ren, zulks in aansluiting op de reeds
vastgestelde militaire opbouwplannen.
Het presidium van deze commissie is
opgedragen aan de secretaris van de al
gemene verdedigingsraad.
Over de bouw van duplex-wonmgen
betoonde de minister zich allesbehalve
enthousiast. Het aantal drie-slaapka
mers-woningen is verhoudingsgewijs
van het aantal gebouwde huizen het
grootst, zo toonde de minister aan. De
differentiatie bij de woningbouw wordt
wel degelijk nagestreefd, al betreft het
hier eon niet eenvoudig vraagstuk, daar
individuele behoefte een belangrijke rol
spelen.
Van de door velen bepleite hoogbouw
verwachtte minister Witte al zeer wei
nig winst uit het oogpunt van agrari
sche grondwinst.
UET verschrikkelijke probleem der
huurverhoging besprekend, zeide
minister Witte, deze ook uit het oog
punt- van rechtvaardigheid dringend
noodzakelijk te achten. Maar men zal
niet direct moeten streven naar een
geheel rendabele huur, terwijl in een
of andere vorm - door de minister niet
nader aangeduid - compensatie zal moe
ten worden gegeven.
Tenslotte sprak minister Witte de
wens uit, dat het hem met steun van de
Kamer zou zijn gegeven het schrikba
rende spook van de woningnood zo veel
mogelijk te doen verdwijnen.
(Zie ook elders in dit blad)
Eisenhower heeft opnieuw enkele
personen benoemd in posten voor het
a.s. nieuwe kabinet. Nu de regering bij
na is gevormd, verwacht men te Was
hington, dat de generaal zeer binnen
kort, volgens bepaalde veronderstellin
gen in de bladen reeds Donderdag, naar
Korea zal vertrekken. Volgens de „New
York Evening Post" heeft Engeland
„officieel verzocht' de Britse minister
van Defensie lord Alexander toestem
ming te geven Eisenhower op diens reis
naar Korea te vergezellen.
Eisenhower benoemde Dinsdag Ar
thur Summerfield uit Michigan tot mi
nister van PTT. Summerfield, die voor
zitter is van de republikeinse partij zal
als zodanig aftreden. Mevr. O. C. Hobby
uit Houston is benoemd tot hoofd van
het bureau voor toezicht op de gezond
heidszorg. Zij was in de oorlog hoofd
van het corps vrouwelijke vrijwilligers.
Mevrouw Hobby zal als minister optre
den.
Mevrouw I. B. Priest is benoemd tot
hoofd van het departement, dat is be
last met het drukken van Amerikaanse
bankbiljetten..
T\E GEBEURTENISSEN van het afgelopen weekeind in Zuid-Sumatra, waarbij
de territoiriale- en troepencommandant Kosasih door zijn officieren van zijn
post werd ontheven en wiens plaats toen werd ingenomen door overste Kretarto,
hebben opnieuw een ander „gezicht" gekregen. De regering heeft n.l. nu in de
plaats van overste Kretarto de reeds gepensionneerde kolonel Bambeng Utoyo,
die vroeger commandant in Zuid-Sumatra was, in deze functie benoemd. Deze
nieuwe commandant schijnt onder burgers en militairen populair te zijn. Premier
Wilopo heeft gezegd, dat men aanneemt dat kolonel Bambeng Utoyo kan woresen
beschouwd als een figuur, die de toestand in Zuid-Sumatra het hoofd kan bieden.
Het kabinet keurde de nieuwe benoeming goed. Uit Palembang wordt gemeld,
dat overste Kretarto de benoeming van kolonel Bambeng Uyoto in zijn plaats
met vreugde begroette.
UET Indonesische kabinet is gisteren
in Djakarta bijna twee uur bijeen
geweest teneinde de maatregelen te be
spreken, die moeten dienen ter afwik
keling van de gebeurtenissen van 17
October. De premier zeide na afloop,
dat het uitvoeren van de in de jongste
regeringsverklaring aangekondigde
maatregelen met spoed dient te geschie
den. Men is doende een algehele oplos
sing te zoeken. Vandaag komt het kabi
net weer bijeen.
De chef staf-landmacht heeft naar di
verse legerinstanties een circulaire doen
uitgaan, waarin wordt verzocht de
plicht rustig te blijven vervullen en het
volste vertrouwen te stellen in de pre
sident-opperbevelhebber (Sukarno) en
de regering.
Het Westduitse Federale Hof zal op
December in het openbaar het ver
zoek van president Heuss om een uit
spraak over de conventies van Bonn en
het Europese Legerverdrag behandelen.
Het Hof zal moeten bepalen, of deze
verdragen in strijd zijn met de West
duitse grondwet.
De behandeling was aanvankelijk be
paald op 26 en 28 November, doch op
verzoek van de regering werd de be
handeling uitgesteld.
Een scène in een van de straten van
Bagdad, waar na een oproer van
twee dagen, waarbij elf doden en
honderd gewonden te betreuren
waren, de militaire wetgeving werd
geproclameerd.
In Surabaja hebben overste Sudir
man en de onder zijn leiding staande
officieren van 't territorium Oost-Java
vergaderd naar aanleiding van de jong
ste regeringsverklaring over het leger.
Er werden geen inlichtingen verstrekt,
doch men neemt aan, dat men zal wach
ten met het bepalen van zijn stand
punt, tot bekend is welke maatregelen
de regering denkt te nemen.
Het bestuur van de Belgische So
cialistische Partij heeft zich in een
motie met kracht uitgesproken tegen
het feit, dat de regering gestemd heeft
voor de toelating van Spanje tot de
UNESCO.
Barend Hoogeveen, die palfrenier
was van Koningin Emma en van
Koningin Wilhelmina en thans
chauffeur is van Koningin Juliana,
hoopt op 1 December a.s. een kwart
eeuw in dienst te zijn.
Premier Pinay heeft gisteravond in
de Franse Nationale Vergadering op
nieuw een overwinning behaald, door
dat de vergadering hem een niet offi
cieel vertrouwensvotum gaf en tegen
voorgestelde debatten over verhoogde
begrotingsuitgaven stemde.
De Sociaal-Economische Raad zal
Vrijdag 28 November het ontwerp ad
vies inzake het vraagstuk van de hu
ren en het ontwerp interim-advies in
zake het vraagstuk der werkgelegen
heid behandelen. Verwacht wordt, dat
de Raad zijn advies inzake de huren
die dag zal vaststellen. Met betrekking
tot de werkgelegenheid is het mogelijk
dat de behandeling daarvan nog na
Vrijdag moet worden voortgezet.
Het proces in Praag
En de verdedigers zeiden £afr
gezegd. De internationale organisatie
„Strijdende democrafen" heeft de Tsje-
choslowaakse president Clement Gott-
wald telegrafisch verzocht de bekende
Franse advocaat Vincent de Moro Giaf-
feri toe te staan het proces te Praag bij
te wonen.
nog geen woord....
Ook de beide laatste van de veertien
verdachten in het proces tegen Slansky
c.s. te Praag hebben „bekend". Het zijn
de gewezen plaatsvervangende minister
voor de nationale veiligheid Kan Svab
en Reicin, vroeger onderminister van
Defensie in Tsjecho-Siowakije.
Volgens de tenlastelegging heeft Svab
de buitenlandse spionnage in het land
bevorderd en poogde hij de buitenland
se spionnen voor ontdekking te vrijwa
ren. Reicin gaf toe verantwoordelijk te
zijn voor de dood van Julius Fucik, een
Tsjechische nationale held. Ook zei hij
in de oorlog het bestuur van de toen
ondergrondse communistische partij aan
de Gestapo te hebben verraden.
De verdedigers van de beklaagden in
het proces hebben nog geen woord ten
gunste van hun cliënten geuit. Evenmin
De leden van de winkeliersver
eniging „Schoonhoven Vooruit"
zouden hun collega's in Berg
ambacht een handje helpen en
zij verzochten St. Nicolaas een
bezoek aan deze plaats te bren
gen. De Sint gaf aan deze uitno
diging gaarne gehoor en zo trok
de kindervriend door Bergam-
bachts straten, voorafgegaan door
een geluidswagen, die luide Sints
roem verkondigde. Dit kwam
evenwel ook de politie ter ore en
toen bleek, dat voor de feeste
lijke tocht geen vergunning was
verleend, maakte zij procesverbaal
op. De kindervriend vond deze
politionele ontvangst niet erg
vriendelijk
UET zal de opmerkzame lezer niet
zijn ontgaan, dat de berichtgeving
over de algemene vergadering van de
Verenigde Naties, welke in New-York
wordt gehouden, in vergelijking met
andere jaren uitermate summier is.
Misschien is dit een gevolg van het
feit, dat deze vergadering onder on
gunstige omstandigheden is begonnen.
Daar is niet in de eerste, plaats de
kwestie-Korea, culminerend in het
vraagstuk, van de repatriëring der
krijgsgevangenen, waarover India een
voorstel heeft gedaan, maar wel de ont
slag-aanvrage van de secretaris-gene
raal Trygve Lie, die in de redevoering,
waarin hij dit ontslag toelichtte, met
nadruk verklaarde, dat naar zijn me
ning zijn heengaan „de zaak van de
vrede" zou dienen.
Inderdaad, de Noor was in commu
nistische kringen geen geziene figuur,
maar aan de andere Kant komt het ons
onbegrijpelijk voor, dat Lie er geen
rekening mee zou hebben gehouden,
dat zijn opvolging heei wat ernstiger
conflicten teweeg kan brengen. Het
schijnt inmiddels wel zo te zijn, dat
Lie in zijn functie van onafhankelijk
secretaris-generaal niet langer heeft
willen werken „onder de druk" van de
Verenigde Staten. Men herinnere zich
m dit verband hoe bij de inrichting
van de Verenigde Naties van verschil
lende zijden de wens werd geuit het
hoofdkwartier niet in Amerika te ves
tigen. Men wilde zelfs de schijn ont
gaan, dat Amerika er het laatste woord
had te spreken. Het ging er dus om
een plaats te vinden, die noch in de
Staten, noch in de Sovjet-Unie zou
zijn gelegen. Men dacht uiteraard aan
de oude Volkenbondsgebouwen tn
Genève, die te groot en te imposant
zijn voor het doel, waarvoor zij thans
worden gebruikt. Niettemin heeft de
meerderheid van de leden ten slotte
aan Amerika de voorkeur gegeven.
Het is duidelijk, dat deze geste door
de Sovjet-Unie al dadelijk als een on
vriendelijke werd gekwalificeerd.
menen, dat men de gebeurtenis
sen van de laatste tijd tegen deze
achtergrond moet zien. In de Verenigde
Staten is een communistenjacht ontke
tend, die niet ten onrechte met de hek
senjacht uit de Middeleeuwen wordt
vergeleken. Wij zouden rustig kunnen
zeggen, dat de Amerikanen mans ge
noeg zijn in dit opzicht hun eigen
peultjes te doppen, indien zij niet ver
delgingen en meenden zich te moeten
bezighouden met de „gezindheid" van
het vaste personeel der Verenigde Na
ties. De lezer zal zich de dood van
Feller herinneren. De federale Grand
Jury heeft aan Trygve Lie verzocht toe
te lichten, waarom hij de dood van zijn
assistent heeft toegeschreven aan „de
onderzoekingsmethoden onder zijn
personeel". Lie heeft dit (naar onze me
ning terecht) geweigerd. De Verenigde
Staten hebben op zichzelf met de ge
zindheid van het VN-personeel niets te
maken. Wij mogen wel aannemen, dat
van de 2000 Amerikanen van de staf
lieden zijn, die communistische sympa
thieën hebben. Maar de wijze waarop
de „verdachten" worden behandeld
heeft een gevoel van grote onbehage
lijkheid in de Verenigde Naties veroor
zaakt.
Bij deze problemen komt dan nog de
kennelijke onenigheid tussen de verte
genwoordigers der niet-communistische
landen over de kwesties van rassen en
koloniën. De Zuidafrikaanse delegatie
heeft ontkend, dat haar land verplicht
is rekening en verantwoording af te leg
gen. Tenslotte zijn er nog de Marok
kaanse en Tunesische zaken, waarin
Frankrijk voet bij stuk blijft houden,
terwijl de z.g. voogdijcommissie de be
voegdheid van de Verenigde Naties be
streed om uit te maken, wanneer een
gebied rijp zou zijn voor onafhanke
lijkheid.
De verkiezing van Eisenhower heeft
bovendien een verlammende uitwerking
op de werkzaamheden gehad. Men weet
niet welke richting de Amerikaanse
politiek zal gaan, terwijl van het be
zoek van Eisenhower aan Korea veel
afhangt.
ALS gevolg van al deze zaken zijn er
in kringen van de Verenigde Naties
stemmen opgegaan, die pleiten voor uit
stel van de huidige assem,blée. Wij zijn
van oordeel, dat een dergelijk uitstel een
onverstandige daad zou zijn, omdat de
communistische landen daaruit terecht
zouden afleiden, dat Amerika in de
UNO inderdaad de dienst uitmaakt.
Betekent dit alles nu, dat de Ver
enigde Naties ten dode ziin opgeschre
ven? Geenszins. Wij hebben al eens
meer gezegd, dat dit instituut ten koste
van de grootste moeiten in het leven
moet worden gehouden, omdat het een
forum is, waarop veel spanningen ge
leidelijk aan kunnen worden afgerea
geerd. En wellicht om dan eens de dag,
waarop de vrede uitbreekt
Naar vernomen wordt, is het bijna ze
ker, dat de huidige Algemene Vergade
ring der Ver. Naties in tweeën zal wor
den gesplitst. Dit betekent, dat deze
eerste zitting 20 December eindigt, zo
als de bedoeling was, en dat het tweede
deel in Maart wordt gehouden. Een offi
cieel besluit is evenwel nog niet geno
men.
De Russische minister van Buiten
landse Zaken, Wysjinski, heeft gisteren
in de politieke commissie bezwaar ge
maakt, dat voorrang wordt verleend
aan de resolutie van India aangaande
de kwestie der Koreaanse krijgsgevan
genen. Maandag heeft Wysjinski het
Indische plan verworpen. Hij is van
mening dat de Sowjetresolutie, waarin
wordt aangedrongen op instelling van
oen commissie van elf landen ter rege
ling van het gehele Koreaanse probleem
eerst dient te worden besproken. „Het
zou een flagrante schending van onze
rechten zijn als het Russische ontwerp
niet werd besproken vóór dat van In
dia", zei hij. Vandaag gaat het debat
voort.
Gistermiddag heeft zich opnieuw een
ontploffing van mijngas in België voor
gedaan, ditmaal in de kolenmijn „Grand
Trait" van de „Charboimages Beiges"
te Frameries. Hierbü kwamen drie
mijnwerkers om het leven. Ver'eden
week deed zich in de mijn Zwartberg
te Genk eveneens een ontploffing van
mijngas voor waalbij tien mijnwerkers
de dood vonden.
rln 20.