Structuur van zware kleigronden wordt door natrium bedreigd Kasteel Nijenrode huisvest een school voor „doe-jongens" Verzilting kan door afsluiien van zeegaten worden tegengegaan de ZWARE BEMESTINGEN MET GIPS GEEN GOEDE RESULTATEN Persoonlijkheidsvorming staat op de voorgrond bij opleiding voor bet bedrijfsleven De leerlingen zijn afkomstig uit alle maatschappelijke kringen Diepe grondbewerking uit den boze door ir D. Kroeske Zeldzaam jubileum MAANDAG afdamming brielsche maas-i95q voltooid Voorn9 indijking biesbosch in uitvoering IJ iMtlmonfd* Putitn [afdamming spui begroting 1953 Goor to Roijorland Schouwtn Ovorflakkor vaste verbinding in studie Belangrijkste landwinningen [afsluiting zeearmen jln studie gegeven DuivtJond Tho/on Wo/choron [drie eilanden plan NOORDZEE Zoetwater] bekken» Bovolond Lind wn, SMfting». Vtaondoron Landbouwkundige overpeinzingen bij de over sir ommqsr amp J-JET ONUITSPREKELIJKE LEED, dat op dit geslacht van de bevolking uit de rampgebieden is gaan drukken, door het smartelijke verlies van één of meer van de hunnen, wordt nog verzwaard door een enorme materiële schade. Hoe groot die schade wel is, is nog met geen benadering te zeggen. Dit staat echter wel vast, dat de boerenstand de zwaarste klappen heeft gekregen. Duizenden hectaren zeer vruchtbaar land zijn in één nacht verworden tot even zovele ver- zilte gronden. Duizenden stuks vee gingen verloren in de golven, landbouw machines werden zwaar beschadigd, schuren, opslagplaatsen en woonhuizen wer den vernield. In één nacht ging veelal het werk van generaties verloren. In de eeuwige strijd met het water hebben de bewoners van de lage landen bij de zee een tijdelijke nederlaag geleden. Het getuigt echter van een onkreukbare moed, wanneer men direct na de ramp al weer hoort spreken van het verlorene terug winnen, ja zelfs van nieuwe veroveringen op de zee. Aangespoord door de ervaring, dat de nieuwe moderne waterbouwkundige werken de combinatie van deze enorme storm en springvloed hebben getrotseerd, maakt men zich op, tot hernieuwde studie van de verkorting onzer kustlij, onder leiding van de commissie Maris. QNZE is nu ons in (P loop der eeuwen reeds voortdurend verkort, waardoor zich in het Wes ten des lands een sterk florerende land- en tuinbouw heeft ontplooid. In de 13e eeuw hadden onze voor ouders een geweldig lange zeekust te verdedigen. In het jaar 1810 was deze nog 1840 km en in 1940 nog slechts 1383 km. Vooral de afsluit dijk bracht een grote verkorting van onze kustlijn. Maar dit getal van 1383 km kan nog aanzienlijk verlaagd worden. Hoe uiteindelijk het verloop van onze Westkust zal worden, zal gro tendeels afhangen van de adviezen welke gegeven zullen worden door de Commissie Maris, welke commissie onlangs door de minister van Verkeer en Waterstaat werd geïnstalleerd. Het eventueel afdammen van de zeearmen In het Zuid Westen van ons land is één der belangrijkste proble men, welke de genoemde Commissie In studie zal nemen. Dit afsluiten van de zeegaten (ook tussen de Waddeneilanden) is een volksbelang in het bijzonder. Hoewel men er in bevoegde kringeB van overtuigd is, dat deze verkor ting van de zeekust technisch wel uit te voeren is, verdiept men zich voor alsnog (en zeei terecht) in de con sequenties, welke een dergelijke uit voering met zich meebrengt. Voordelen. MENSELIJKERWIJZE gesproken zou de laatste overstromingsramp niet voorgekomen zijn, wanneer de zeegaten in het Zuid-Westen van ons land afgesloten waren geweest door moderne dijken. Juist in deze zeega ten krijgt men bij Wester-storm een zeer hoge opstuwing van het water. De kans op overstromingen met zeewater wordt kleiner indien de zee gaten worden afgedamd. Het water, dat dan bij vloed vanuit het Noord- Westen door de storm wordt opge stuwd in de „trechter" tussen Enge land en de EuroDese Westkust, zal dan in sterkere mate zün uitweg moe ten zoeken door het Kanaal. Een ander voordeel sneelaal voor de landbouw Is gelegen In het feit. dat men door het recht trekken van de kustlijn, minder last heeft van verzil ting der landbouwgronden. Onze landbouwgewassen worden mede door atrnetuurhederf van de grond zeer nadelig beïnvloed door een te hoge concentratie van keukenzout in het grondwater. Het keukenzoutgehalte Van het Noordzeewater is hoog. Door kwelwater, dat steeds onder de dij ken doorsijpelt, wordt dan ook jaar l'iks grote schade aan cultuurgewas sen toegebracht. Verkorting van deze zeedijken kan deze keukenzoutvergiftiging aanzien lek beperken. Bovendien kriigt men door afdamming van de zeegaten de te-schikking over zoetwater bassins waardoor waterbeheersing in de pol ders gemakkelijker wordt (geen ge tijen meer) en de droogte- en zout schade beter kunn°n worden bestre den. Ook kunnen deze zoetwater bek kens uitstekend dienst doen als re creatieoorden (watersport voor bin Ben- en buitenlandse toeristen). Nadelen W" ZIJN ER van overtuigd, dat et nog; zeer vele andere voordelen zijn behalve de bovengenoemde. doch bier tegenover staat ook een aan-al nadelen, welke echter met lissen op bet terrein van de landbouw, als we! op het terrein van het verkeer te wa ter op het ter?ein van de visser}! sr. de mosselkwekerrj. Bovendien zullen door de verkor ting van onze kustlijn de sretjjen op «e grote rivieren waarsebiii.liil' hoger worden, zodat er dan meer zorg aan öe rivierrijken zal moeten worden be steed. v1?!H "r de laatste jaren grote opper- vlakten cultuurgrond voor de voed lanri v'rrw"8 Van ons dichtbevolkt.- land verloren gaan door stadsuitbrei dingen, recreatieoorden en voor aan leg van wegen en waterlopen, is het noodzakelijk, dat wij ook in een ver sneld tempo cultuurland aan de zee ontrukken. Tot nog toe gebeurde dit (afgezien van de Zuiderzeewerken en enkele an dere Inpolderingen) door bevordering van de aanslibbing vanuit zee (kwel ders). Door de hoge vlucht, die de techniek de laatste 25 jaar gemaakt heeft, is het thans mogelijk om stuk ken zee in te dijken en daarna het ingedijkte zoute water weg te malen. De drooggemalen zeebodem moet dan eerst nog ontzilt worden vóór het cul tuurgrond is. Daar nu een van de grootste mate riële schadeposten van de overstro mingsramp gevormd worrlt door de verzilting en het daarmede gepaard gaande bederf van de structuur van de zeekleibodem, zullen wij dit probleem thans nader beschouwen. Stopverf 20ALS EEN IEDER bekend is, heeft het zeewater een hoog zoutgehal te (3.3 pet). Vooral het gehalte aan keukenzout is erg hoog (2.57 pet). Dit keukenzout bestaat uit twee elemen ten n.l. natrium en chloor. Cloor is een stof, die giftig werkt t.a.v. verschil lende gewassen. Vooral aardappelen zijn hier zeer gevoelig voor. Natrium is 'n stof, die een klei grond, welke voorheen een mooie luchtige kruimelstructuur bezat, ver andert in een taaie stopverfachtig" massa. Een z.g. natron-klei wordt in een droge periode hard als 'n kei, en in een natte periode, wil het wa ter er niet doorzakken, en zelfs bij één regenbui verandert het bovenste kleilaagje in een spiegelgladde smeer boel. De nadelige gevolgen van een over stroming met zeewater zijn dus voor namelijk terug te voeren op het hoge keukenzoutgehalte van dit water. Het keukenzout verandert de normale kalkkleigror.den in natron-kleigron den, welke totaal ondoorlatend zijn. Vooral de zwaarste kleigronden, welke veel absorberende stoffen be vatten en dus een sterk vermogen hebben om natrium vast te leggen ondervind-n de meest nadelige gevol gen en tonen dit nog jaren na de overstroming. Normale klei heeft een kalk-na- tron-verhouding van pl.m. 13:1, doch op het in 1944 geïnundeerde Walche ren kwamen kleigronden voor met n kalk-natronverhouding van 3 1. Dus veel te veel natron in verhouding tof kalk. Kort na de overstroming (vooral 't eerste jaar) merkt men nog weinig van structuurverval, doordat het zout. gehalte van het bodertivocbt dan nog hoog is. Dit houdt n.l. de mooie rulle kruimelstructuur nog een tijd in tact. Gipsbemesting. JSJA HET WEGMALEN van het zes water spoelt het keukenzout door het regenwater betrekkelijk snel uit. De schadelijke werking van een te hoge zoutconcentratie in het bodem vocht laat zich dus niet zo lang gel den, maar het is vooral de ontstane natronklei, die nog jaren lang van de boer zweet en tranen vergt. De uiterst ongunstige stopverfstruc- tuur der overstroomde kleigronden is het best te verbeteren door zware be mestingen met gips (3000-8000 kg per hectare). Dit is een kalkmeststof ge bonden aan zwavelzuur, waarmee men na de inundatie van Walcheren zeer goede ervaring heeft opgedaan. Het herstel van de structuur wordt hierdoor sterk ersneld, hetgeen te verklaren is doordat de kalk uit deze meststof de natron uit het klei-hu- muscomplex verdringt. De verdron gen natron vormt nu een oplosbaar zout met het zwavelzuur en spoelt door het regenwater nu gemakkelijk uit. Een gipsbemesting is verre ce verkiezen boven een andere kalkbe- mesting, omdat door het er in aan wezige zwavelzuur de pH van de grond niet zo sterk oploopt, terwijl de kalk uit gips de natron beter ver dringt dan de kalk uit andere mest stoffen dit doet. Geboden. |7EN DIEPE grondbewerking kan de structuur voor jaren bederven. De ervaringen op Walcheren hebben o.a. geleerd 1. Het eerste jaar moet de grond slechts oppervlakkig worden losge maakt. 2. Ook in de volgende iaren hljjven vele percelen no« gevoelig voor een diene grondbewerking. 3. Voor een goed" onUruIdhestrii- ding is het soms nodig dat geploegd wordt. Dit dient dan ook zeer ondiep te geschieden. 4. Door de stonverfachtisre struc tuur kunnen zware machines een nog iaren later zichtbaar structuur- bederf geven. 5. Het is van belang de afwate ring goed in ordo te hebben. De af watering door sloten en drain-reek- sen moet zo snoedic- mogelijk ver zorgd worden. Dit bevordert n.l. de snelhe'd van ontzilting. 6. Biet de bewerking van de grond moet gewacht worden tot deze droog genoe<r Is. 7. Dippwortelendo gewassen voor al lucerne hesnnedigen de ontzilting, en werken strnotuiirverheterend. In hel Franciscanen-klooster te Nieuwe Niedorp is gister een zeer zeldzaam voorkomend jubileum gevierd: de bekende pater Sixthus Fortuijn herdacht de dag. waarop hij voor 50 jaar tot priester werd gewijd. Puier Sixthus Fortuijn is in Noord- Holland een bekende persoonlijk heid. Practisch alle parochies kent hij. Gedurende 33 jaar was hij in Nieuwe Niedorp, waar hij zich zeer bewind heeif gemaakt. De 84- jarige pater geniet een uitstekende gezondheid STIJGING IN LEDENTAL VAN DE PARTIJ VAN DE ARBEID Volgens het jaarverslag van de P.v.d.A., is het aantal leden van Sep tember 1950 tot September 1952 ge groeid van 105.609 tot 111.351. De finan ciële toestand van de partij werd ge zond genoemd. KIND DOOR BRANDWONDEN OVERLEDEN Vrijdag ontstond er brand in een op slagloods van chemicaliën, behorend bij een Tilburgse drogisterij. Het drie jarig zoontje van de eigenaar kon uit het gebouw worden gered, doch korte tijd later is het kind aan de bekomen brandwonden overleden. PORTUGEES SCHIP BIJ AMELAND GESTRAND Ten Oosten van het Bornrif bij Ame land, strandde Vrijdag het Portugese schip „ero de Alenquer". Zaterdag morgen was het schip reeds door (ie „Holland" van rederij Doeksen op Ter schelling vlot getrokken. 8. De lichtere kleigronden herstel len zich sneller dan de zwaardere, vooral omdat de aanslag van de lu cerne hier beter is, maar ook doordat de natron hier in minder sterke mate gebonden wordt dan op de zwaardere kleigronden. 9. Bieten vormen een gewas, dat als eerste verbouw na de overstro ming een goede kans \an slagen heeft Wanneer deze punten goed in ach worden genomen, en wanneer men zich zo goed mogelijk houdt aan de adviezen van de Landbouwvoorlich- tingsdienst, dan zal de oogstderving door structuurverval in de komendf jaren zo goed mogelijk beperkt kun nen worden. HONDERD VIJFTIG duizend ha vruchtbare cultuurgrond werd door de ramp tijdelijk bedorven. Dit is een oppervlakte van viermaal de N.O.- Polder. Dat dit een terugslag zal geven op onze agrarische productie vak niet te betwijfelen. Door bidden en werken zal echter ook 11a deze ramp ons boerenvolk in de getroffen gebieden weer herleven. En in het verschiet doemt voor ons het beeld uit „De Vlasaard" van Stijn Streuvels, het beeld waarbij de boer met zijn zoon over de vruchtbare ak kers loopt en dan zegt hij tegen die zoon: .Voel je het, de akker zucht naar vruchtbaarheid. Dat kunnen wij boeren alleen maar aanvoelen". „Ik heb in alle dingen ruste gezocht, maar die nergens gevonden dan in een 1 hoekje met een boekje", (Thomas a Kempis) (Van onze speciale verslaggever) QUD ADELIJK GESLACHT, GELDNOOD, befaamde kunsthandelaar, ge fingeerde schilderijendiefstal. Dat waren in de dertiger jaren de trieste elemen ten van een geruchtmakende affaire rond het ongenaakbaar Kasteel Nijenrode aan de Vecht, waarmee dit eeuwenoude en schoon gerestaureerde bouwwerk plotseling zo'n ruime bekendheid kreeg. Sindsdien bleef de aandacht gevestigd op dit naar men wel eens zegt mooiste slot van Nederland. Eerst door het ge rucht, dat bet persoonlijk eigendom van Göring was geworden, en na de be vrijding door het bepaald aangenamer bericht der vestiging in het kasteel van een Opleidingsinstituut voor het Buitenland, waartoe voorname figuren uit het maatschappelijk leven van ons land het initiatief hadden genomen. „De school voor de doe-jongens" heeft iemand dit thans zeven jaar oude onderwijsinstituut kortgeleden genoemd. En dat is een meesterlijk rake karak teristiek van wat de stichters voor ogen heeft gestaan. Een op de practijk van het leven gerichte opleiding voor jongens, die de kwaliteiten in zich hebben om aanstonds, hetzij hier of in het buitenland, een sleutelpositie te jjezetten bij het bedrijfsleven. Slechts 5 tot 8 procent valt in eerste jaar at J7IGENLIJK IS „Nijenrode" de uit drukking van het in onderwijskrin gen reeds geruime trjd levende ver langen ons hoger en middelbaar on derwijs wat meer maatschappelijk te richten. „Het zjjn prima wetenschappelijk" centra", heeft een Amerikaan kort geleden van de West-Europese univer siteiten en inzonderheid de Neder landse gezegd, nadat hij, terug Amerika, enige maanden de gast was geweest .an een van onze hogere on derwijsinrichtingen. „Blaar", zo had hij er aan toegevoegd, „al deze univer siteiten hebben zich op een afscliu- STUDIES EN PLANNEN OVER POLDERS EN DAMMEN NOORDZEE Ztfvwtch HET TOEKOMSTBEELD VAN NEDERLAND landaanwinningen BEPLEIT. IN UITVOERING OR GEREED welijke manier van de levende maat schappij verwijderd". Wie hem hier in Nederland zo ge ruime tijd gekoesterd hadden, kregen bij het lezen van die onbevangen uit spraak het onprettige gevoel een adder gevoed te hebben. Nochtans waren ze, na van de eerste schrik bekomen te zijn, eerlijk genoeg te erkennen, dat er veel waars in de uitspraak school. De uni versiteiten en ook het middelbaar on derwijs hebben zich te veel geïsoleerd van de levenspractijk. Het Onderwijsplan Rutten onderkont dit bezwaar én tracht er wat aan te gemoet te komen. Maar omdat het N.O.I.B. in Nijenrode een veel beperk ter doel nastreeft dan ons hoger en middelbaar onderwijs en niet gebonden is aan tradities, heeft dit instituut veel groter kansen om het goede antwoord te geven. HET IS BIJZONDER interessant nu na zeven jaar. waarin vele kinder ziekten overwonnen moesten worden, eens te ervaren hoe het instituut in de practijk werkt. En dan is men dus eens een dag te gast op Nijenrode. Men praat met de rector, dr E. B. J. Postma, met c.e uit vreemde landen aangetrokken taalleraren, en last but not least met de studenten zelf. Ja, vooral met die studenten z.»lf, die uit alle delen van ons land naar Nijenrode gekomen zijn en thans in dit internaat een sterke gemeenschap van honderd-vijf-en-ze ventig leden vormen. Men dwaalt met hen langs hun slaapzalen, die sommi gen in een onstuimige bui in de meest letterlijke zin van onder tot boven vol- nlakten met tijdschriftprentjes van wei nig geklede pin-up-girls, men eet met hen in de gemeenschanpelijke eetzaal waar de jongelui zonder bezwaar in trainingspak mogen verschijnen wan neer ze juist tevoren de sportlessen ge noten hebben, men maakt een dispuut mee in een der collegezalen, waar eer der studenten rapport uitbrengt over een maand practisch werken in een gieterij bedrijf, en men praat met deze jongelui, die allen alvorens ze tol deze instelling werden toegelaten scherp ge test worden op hun karaktereigenschap pen. Daar is ruimschoots de gelegen beid toe. want het zijn de studenten zelf die als onderdeel van hun alge- "r meen maatschappelijke vorming de gasfen te ontvangen krijgen. Zijn t enthousiast, deze jongelui voor wat hun hier aan opleiding en sfeer geboden wordt? „jylT is prachtig zegt ons de 24- jarige P. K.Mischke uit Hattem, die tot de oudere studen ten behoort, omdat hij eerst zijn mili taire dienstplicht vervulde en aan vankelijk gedacht had in Delft elee- trotechniek te gaan studeren. „Nog in f% fjÈm niets is me het SmwBË rJSBggB leven en werken hier tegen geval- P. K. MISCHKE len. Onze eigen prima fai vereniging „De c Nieuwe Compagnie van Verre" neemt hier een zeer belangrijke plaats in. Hierin ben ik assistent van „net collegie van protocol". In plaats van de docen ten leiden wij van dit collegie de ges ten rond. Er komen hier veel gasten. Mensen van allerlei landaard. We wor den er nadrukkelijk op getraind hen in hun eigen taal tegemoet te treden. Het gemeenschapsleven hier is belang rijk. Je hebt te waken voor de eenheid op je kamer, die je met vijf, zes andere studenten deelt. Het leert je rekening houden met je omgeving. De omgang met de leraren is zeer vriendschappe lijk. Het zijn allemaal prima lui". HIE OMGANG met de leraren, ja, dat hebben we kenmerkend gevonden voor deze instelling. Toen we op de re creatiezolder waren samengekomen, waar onder de hanebalken twee biljarts staan, wierp het gezelschap waartoe wij behoorden allerhande vragen op tegen over rector-en aanwezige leraren. Het merkwaardige was, dat er her haaldelijk studenten opstonden, die ant woordden, of zo de rector reeds een antwoord formuleerde een altijd scherp omlijnde aanvulling gaven. Enige ma len bleek, dat men ook lijnrecht tegen over de mening van de rector mocht staan en dat niet onder stoelen of ban ken behoefde te steken. Voor alles ech ter, de toon waarop men zijn overtui ging kenbaar maakte bleef hoffelijk. Overigens vindt men een ander blijk van goede relatie tussen leraren en stu denten in het feit, dat twee van de laatsten steeds de 14-daagse stafverga dering van het lerarenteam bijwonen, om mee vorm te kunnen geven aan wat nuttig en wenselijk wordt gevon den in het leerplan. QNWILLEKEURIG vat de mening post, wanneer men zo eens rond neust, dat dit opleidingsinstituut slecnts open staat voor jongelui uit een wei- gesitueerd maatschappelijk milieu. „Dat is niet waar" zegt de rector. „Wel bedraagt het collegegeld f 2750.— per jaar. en komt hier voor de ouders natuurlijk nog een belasting bovenop, omdat de jongens niet zonder zakgeld kunnen en beslist niet buiten het ver enigingsleven kunnen blijven staan. Maar in de practijk ziet men, dat hier jongelui komen uit alle maatschappe lijke kringen": 32% studeert met hulp van een renteloos voorschot. Twee jaar duurt de opleiding. Zitten blijven is er niet bij. Blijkt in de loop van een cursusjaar de candidaat niet aan de verwachtingen te voldoen, dan wordt dit zonder omwegen kenbaar ge maakt; 58% van de studenten valt in de loop van een cursusjaar af. Een zeer gunstig percentage, wanneer men dit vergelijkt met bijvoorbeeld Ulo 75%) en Hoger Onderwijs (40%). Na beëindiging van de cursus blijft liet instituut contact onderhouden met de studenten. Op grond daarvan weet men, dat allen tot dit ogenblik uitste kend terecht gekomen zijn. j

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 11