iets zeer
Koningin Mary van Engeland gisteren
vredig ontslapen
„De monarchie was voor
Inschakeling van Nieuw Guinea in
het wereldgebeuren
haar
Paasverlot
militairen
Kroning op 2
Britten verloren
ware landsmoeder
Koningin Mary en
de soldaten
Frans-Duitse overeenstemming
over EVG-protocollen
Parijs deed Bonn concessies
Buitenlandse hulp onmisbaar?
Jaarbeurs
Vredesraad
Een aantal leiders in hechtenis
Woensdag 25 Maart 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
150e Jaargang No. 71
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Amerika offerde
De Prins ontving
in Washington
f 872 millioen
Slacht- en gebruiksvee
naar W.-Duitsland
Londen aanvaardt
Sovjet-voorstel
Koninklijk Besluit vóór
1 April te verwachten
Het woord is weer aan
de regeringen
NEDERLANDS PLICHT GEBIEDT:
WEERBERICHT
Twee actetassenwelke
is de ware?
AF en toe doet de „Nederlandse Vre
desraad" van zich spreken. Zo ont
vingen wij gisteren een oproep voor
het bijwonen van een conferentie tegen
het herlevend Duitse militairisme. Deze
bijeenkomst zal op 19 April in Amster
dam worden gehouden.
Conferentie in Djakarta
begint Donderdag
Samenzwerinq iegen de sfaat
NIEUWE ACTIE TEGEN FRANSE
COMMUNISTEN
Grote politiemacht
kwam op de been
Directie:
J. BIJLSMA eD C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES en
ABONNEMENTEN
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct per tn.m
Vraag en Aanbod (alleen
2e hands goederen) tot 16
woorden f 1.-, elk woord meer
5 cent. Uitsluitend contant
Abonnementsprijs bij voor
uitbetaling f 2.02 per mnü
f 6.05 per kwartaal
plus incassokosten
Weekabonnementen t 0.49
j^ONINGIN MARY van Engeland is gisteravond vreedzaam slapend om
twintig minuten over eif in haar paleis Marlborough House te Londen,
op bijna zes en tachtig jarige leeftijd overleden. Premier Churchill deed
hedennacht om twaalf minuten over twaalf van dit droeve bericht mededeling
in het Lagerhuis. De Koningin zal worden bijgezet in Windsor Castle naast
haar echtgenoot George de Vijfde en de noon, die zij overleefde, George de
Zesde. Gistermiddag werd de oude Koningin nog bezocht door Koningin
Elizabeth de Tweede, de hertog van Edinburgh, de koningin-moeder, haar
zoon de hertog van Windsor, haar enige dochter „Princes Royal" Mary,
de hertogin van Kent en de aartsbisschop van Canterbury.
J)E MEDISCHE bulletins, die gisteren in de loop van de dag werden uitge
geven, deden reeds het ergste vrezen. Koningin Mary had de laatste weken
het bed moeten houden wegens maagstoornissen. Dinsdag werd gemeld, dat
haar toestand achteruit was gegaan en het hart leed aan een ernstige verzwak
king. Er vormde zich na deze bekendmaking voor het paleis van de oude
Koningin een mensenmenigte, die van minuut tot minuut groeide. Het paleis
was geheel in het duister gehuld. Omstreeks middernacht werd echter dat
waarvoor men vreesde werkelijkheid. Koningin Mary, een geliefd vorstin, is
niet meet. Vóór haar heengaan had ze de wens geuit, dat de kroningsplech
tigheden van haar kleindochter, Koningin Elizabeth de Tweede, op 2 ]uni
gewoon zullen doorgaan.
IN de tweede wereldoorlog weigerde
koningin Mary ondanks haar leef
tijd en het bommengevaar Londen te
verlaten. Tenslotte wist men haar toch
te overtuigen, haar intrek te nemen in
Badminton park in Gloucesters-Hire,
het huis van de hertog en hertogiji
van Beauford. In deze streek bleef zij
oorlogsfabrieken en verzorgingscentra
bezoeken. Men vertelt dat eens, toen
koningin Mary in een soldatencantine
thee rondbracht, twee Britse militairen
bij hun binnenkomst haar joviaal be
groetten met de woorden: „Ha, Missus,
twee thee alsjeblieft". „Dat was voor
het eerst, dat ik „Missus" (de volks
term voor „mevrouwtje") genoemd
luerd", zei koningin Mary later".
Koningin Mary organiseerde ook
brei-acties en nam zelf een groot aan
deel in het werk, door een honderdtal
sjaals voor de mannen van haar eigen
regiment, de „Queens Royal" te breien.
Op gemakkelijke wijze onderhield zij
zich met de dorpelingen en zij maakte
er een gewoonte van, hier en daar on
verwachts binnen te vallen voor een
babbeltje. Om zich lichamelijk fit te
houden ging zij nu en dan in de bossen
houtzagen.
Na de tweede wereldoorlog keerde
zij terug naar Marlborough-House in
Londen. Inmiddels was haar de jongst
overgebleven zoon, de hertog van Kent,
ook ontvallen. Hij vond in 1942 de dood
bij een vliegtuigongeluk.
prins Bernhard heeft gisteren tijdens
een plechtigheid op de Nederlandse
ambassade te Washington ,waar hij
eerder op de dag uit New York voor
ven bezoek van vier dagen was aan
gekomen, bekend gemaakt, dat ten
bate van de slachtoffers van de wa
tersnood in Nederland een bedrag van
f 8.562.390,60 is bijeen gebracht.
striPn»™ ,droe,?en verschillende in
to! zoals het h"? Üring van de actie
nilift t. het bekende „Holland Flood
Relief Ine Vertegenwoordigers van
de instellingen waren bij de aanbie
ding van het bedrag in de ambassade
aanwezig. In een rede door "en
televisie uitgezonden, zei de Pruis dat
de hulp van het Amerikaanse volh
a<:n, «'aspirerend betoon van edelmoe
digheid en menselijkheid is. die nooit
door het Nederlandse volk zal worden
™rSfen- Vw hulp in het verschrik
kelijk uur van nood verwarmde en
bemoedigde ons".
IZoningin Mary, de moeder van wijlen
koning George de Zesde en groot
moeder van de thans regerende ko
ningin Elizabeth, is door het Britse
volk altijd-beschouwd als het symbool
en de verpersoonlijking van het ko
ningschap. Zij dwong ontzag af door
haar statige lichaamshouding en toe
genegenheid door het medeleven en
de warme belangstelling welke men
achter haar uiterlijke gestrengheid
aanwezig wist.
„Mijn moeder is er in opgevoed, da
plicht, in de stoicijns-Victoriaanse zin,
voor al het andere te stellen", aldus
staat geschreven in de memoires van
koningin Mary's oudste zoon, de hui
dige hertog van Windsor, wiens af
stand van de troon in 1936 omwille
van een vrouw één van de grootste
zorgen van haar leven is geweest.
„Voor mijn moeder was de_ monarchie
iets heiligs en de souverein'een aparte
persoon", aldus de hertog. Koningin
Mary's invloed op het Britse koning
schap zal zich blijven handhaven in
zoverre zij de hand heeft gehad in de
opvoeding van haar thans regerende
kleindochter.
Koningin Mary is gedurende 26
jaar de koningin-gemaal geweest vat,
'koning George de Vijfde en na diens
dood zestien jaar lang de koningin
moeder. Na het overlijden van ko
ning George de Zesde op 6 Februari
1952 werd zij de koningin-douairière
Bij alle veranderingen welke het
KONINGIN MARY f
.moeilijk, doch waardig
leven ten einde.
aanschijn van onze eeuw op technisch
en ander gebied onderging, bleef zij
zichzelf gelijk. Doch ouderwets wilde
men haar niet noemen dan al!éf in
dien zin, waarin een statige middel
eeuwse kathedraal „ouderwets" ge
noemd kan worden.
Koningin Mary was een echte Lon-
dense. Zij werd op 26 Mei 1867 gebo
ren in het Kensington-paleis, als
dochter van de hertog van Teek en
prinses Mary van Cambridge. Haar
vaders titel was Duits, doch de hertog
verkreeg de Britse nationaliteit.
Reeds r.ls kind genoot koningin
Mary een grote populariteit. Ze ont
ving bij de doop de namen Victoria
Mary Augusta Louisa Olga Pauline
Claudine Agnes, maar haar moeder
noemde haar „May" of „Meibloempje".
Tot aan haar huwelijk werd zij door
het publiek prinses May g rnoemd.
(zdc vervolg pag. 3)
De Duitse autoriteiten hebben gis
teren vergunning gegeven voor de in
voer van slachtvee ter waarde van
1 millioen D.M. en van gebruiksvee
ter waarde van 350.000 D.M. uit Ne
derland.
Voorzover de dienst dat toelaat zui
len de militairen van oe Koninklijke
Landmacht en de Luchtmacht van
Donderdag 2 April tot Dinsdag 7 Aprii
met verlof gaan. zulks in verband met
de Paasviering. De in aanmerking ko
mende militairen moeten op 7 April
met de eerste reisgelegenheid na 6.53
uur, naar hun onderdelen terugkeren.
Minstens twintig doden bij
treinramp in Brazilië
Men vreest dat minstens twintig
personen om het leven zijn gekomen
en honderd gewond bij een treinonge
luk in Sao Paulo (Brazilië). Een pas-
sagierstrein liep achterop een stil
staande goederentrein in één der voor
steden van de stad.
Tenge/olge van de opheffing van
de commissie militaire onderscheidin
gen,. is thans ingesteld een commissie
dapperheidsonderscheidingen.
Conferentie luchtveiligheid
Premier Churchill heeft gisteren in
het Lagerhuis medegedeeld, dat En
geland het Sovjet-voorstel voor be
sprekingen over maatregelen ter ver
mijding van incidenten, zoals het
jongste neerschieten van een Britse
Lincoln-bommemverper boven Duits
land, zal aanvaarden.
De besprekingen zullen uitsluiten.!
tussen Engeland en de Sovjet-Unie
worden gehouden, maar Engeland zal
in nauw contact blijven met de Ame
rikaanse en Franse autoriteiten in
Duitsland. De plaats van samenkomst,
enz. moet nog worder geregeld.
De fo"en bij Maartensdijk
Nog vóór 1 April is een Koninklijk
Besluit te verwachten, waarbij goed
keuring wordt verleend aan het be
sluit der gemeente Maartensdijk tot
opheffing van de beide tollen op de
weg Utrecht—Hilversum. Met 1 April
des ochtends elf uur zullen beide tol
len, die langjarige obstakels voor het
verkeer waren, verdwenen zijn.
£)E WESTDUITSE COMMISSARIS voor de veiligheid, Blank, en de Franse
ambassadeur Alphand, zijn met de interim-commissie van de Europese
Verdedigings Gemeenschap op een bijeenkomst te Parijs tot algehele over
eenstemming gekomen over de protocollen, die Frankrijk wenste toegevoegd
te zien aan het reeds opgestelde verdrag voor een Europees leger. De meeste
van deze protocollen zullen de vorm krijgen van instructies aan de raad van
ministers van het toekomstige commissariaat voor de verdediging. Een woord
voerder van de commissie wilde hoegenaamd geen commentaar leveren op
hetgeen werd bekend gemaakt. Westduitse deelnemers aan de besprekingen
noemden de huidige zitting van de interim-commissie gekenmerkt door een
bijzonder vriendschappelijke sfeer.
De zes bij het Legerverdrag betrokken regeringen zullen thans van de aan
bevelingen van de commissie, waaromtrent zij een beslissing moe'tën nemen,
op de hoogte worden gesteld. Te Bonn is verklaard, dat voor de protocollen
nieuwe formuleringen werden gevonden, die voor West-Duitsland aanvaard
baar zijn. Meer bijzonderheden zullen eerst worden bekend gemaakt, als Blank
in West-Duitsland is teruggekeerd.
7EKERE vertegenwoordigers van dele-
gaties bij de besprekingen hebben
gezegd, dat de overeenstemming hoofd
zakelijk werd bereikt, omdat de Fran
sen belangrijke concessies hadden ge
daan. Men is te Parijs van mening,
dat hoewel de Fransen alle moeite
doen om de Amerikaanse openbare
mening te overtuigen van hun goede
wil ten aanzien van het Europees Le
ger Verdrag en volledige overeen
stemming is tot stand gebracht, het
voor Mayer en Bidault, die deze week
naar de V.S. reizen, zeer moeilijk zal
zijn de regering te Washington te ver
zekeren, dat het Franse parlement te
zijner tijd het verdrag zal bekrachti
gen. Dit zelfs als de aanbevelingen van
Vei wachting tot morgenavond-
meer wind
Droog weer met aanvankelijk wei
nig en later toenemende bewol
king. Aanvankelijk zwakke, later
matige en langs de Waddenkust
wfnH t krachtig toenemende
wind tussen Zuid en West. Van
nacht slechts hier en daar lichte
nachtvorst. Morgen overdag
minder zacht dan vandaag.
iets
BEHANDELING VAN DE BEGROTING van het departement van
Overzeese Rijksdelen door de Eerste Kamer, was gisteren weer de aan
leiding tot vele vragen over en critiek op het regeringsbeleid inzake Nieuw-
Guinea en de West. De heer Algera (AR), die het eerst het woord kreeg,
betoogde, dat men niet zonder meer moet aannemen, dat de ontwikkeling van
Nieuw Guinea alleen te bevorderen is met buitenlandse hulp. Dit is te veel
van de materiële en modern-kapitalistische kant bekeken. Sprekend over de
betekenis en de invloed van de grote oliemaatschappijen, die op Nieuw-
Guinea werken, zeide hij, dat een goed-geoutilleerde maatschappij niet zelden
het ambtelijk gezag overvleugelt, waardoor de ambtenaar zich een vergulde
bedelaar gaat voelen, vergeleken bij een employé van een oliemaatschappij.
De tegenstelling tussen wat er op het particuliere terrein en op ambtelijk ge
bied op Nieuw-Guinea geschiedt, is vaak wel zeer duidelijk. De heer Algera
drong er daarom bij de minister op aan, de nieuwe gouverneur de mogelijk
heid te geven tot het nemen van snelle beslissingen en door te bijten -waar dit
nodig is.
J^OMENDE op de West, wees de heer
Algera erop. dat men in de Suri
naamse kwestie onderscheid moet
maken tussen wat destijds in New-
York is geregeld en de interpretatie,
cue de minister in Suriname heeft ge
geven. Volgens de spreker was de po-
stie van de minister in deze verzwakt. Vfl.. mcuw uuwn. mcucimuu
door alles wat hierover is gezegd. De heeft de plicht, aldus de heer Krop-
minister komt als het ware met twee
actetassen ter tafel en men weet niet
welke de ware is.
De heer Kropman van de KVP, zich
bepalende tot Suriname, zei dat zijn
fractie op het standpunt staat, dat de
beloften in de koninklijke rede van
1942, loyaal moeten worden uitgevoerd.
Evenals de sprekers, die na hem aan
het woord kwamen, toonde de heer
Kropman zien verheugd over de be
noeming van dr Van Bral als gouver
neur van Nieuw Guinea. Nederland
man, dit vroeger vergeten land in te
schakelen in bet wereldgebeuren, met
inachtneming van de belangen der
inheemse bevolking. Een semi-intellec-
tuele bovenlaag en het toevoeren van
vaklieden zijn hiertoe noodzakelijk. Het
is echter hoog tijd, dat er thans daden
worden gesteld. De agrarische pers
pectieven van Nieuw Guinea zijn niet
somber en het vormen van een krach
tige boerenstand kan hiervoor een
belangrijke stimulans betekenen. Het
gros van de papoea's moet daarom niet
losgemaakt worden uit het agrarische
milieu, ten bate van een industriële
ontwikkeling. Volgens spreker moes
ten bezitsrechten voor niet-inheemsen
op Nieuw Guinea in ruimer schaal toe
gekend worden, dan destijds in In
donesië. De heer Kropman vroeg ook,
of het waar is, dat men voor vestiging
in Nieuw Guinea moet kunnen aan
tonen, dat men aldaar Huisvesting heeft.
Mocht dit waar zijn, aldus spreker, dan
kan dit de ontwikkeling van het land
onmogelijk bevorderen.
'De heer De Dreu (Arb.) stelde zich
op het standpunt, dat buitenlandse
hulp bij de ontwikkeling van Nieuw
Guinea onmisbaar is, wil deze ont
wikkeling in snel tempo geschieden.
Hij trok in twijfel of bij de ontwikke
ling der autochthone bevolking we]
het volle rendement uit de beschik
bare middelen is verkregen. Over Su
riname en de Ned. Antillen zeide spr.,
dat hij het regeringsstandpunt over de
New Yorkse en Surinaamse verklaring
deelt. De heer Geugjes van de CPN,
was het met het gehele beleid inzake
de overzeese Rijksdelen oneens.
De heer De Zwaan van de CHU ver
klaarde, dat Nederland op Nieuw
Guinea de nodige machtsmiddelen
moet bezitten, om zich daar te kunnen
handhaven.
De vergadering werd hierna ver
daagd tot hedenochtend.
de interim-commissie t.a.v. de aanvul
lende (en door Parijs gewenste) pro
tocollen door de vijf andere betrok
ken staten worden aanvaard.
Kort na Pasen zal het Verdrag voot
het Europese Leger, dat reeds door de
Westduitse Bondsdag is aanvaard, als
mede de Conventies van Bonn, bij de
Bondsraad worden ingediend. Politie
ke waarnemers in de Westduitse
hoofdstad zijn er van overtuigd, dat
ook de Bondsraad de verdragen zal
bekrachtigen. Zij herinneren er aan,
dat de Bondsraad het verdrag voor de
Kolen- en Staalgemeenschap ook met
algemene stemmen heeft aanvaard, hoe
wel de socialistische oppositie het in
de Bondsdag heftig had afgewezen.
Graaf van Rechteren op
2 April voor
A. S. H. Graaf van Rechteren Lim-
purg, zal op 2 April a.s. in hoger be
roep voor het Arnhemse gereehtshoi
terecht staan, verdacht van onttrek
king van de ex-kapitein Westerl'.ig
aan het wettig ge;ag. Zoals bekend,
heeft de Arnhemse rechtbank de graaf
vrijgesproken.
WIE Utrecht kent, weet dat deze Dom
stad de plaats van ontelbare ver
gaderingen, het hele jaar door, is. Twee
maal per jaar vindt er ook de drukste
vergadering plaats. Deze wordt de Jaar
beurs genoemd. Zij heeft dezer dagen
hara gouden jubileum gevierd, een be
wijs, dat zij in de wereld van bedrijf en
industrie, van groot- en kleinhandel iets
is gaan betekenen. De drukte kan even
wel misleidend zijn. Wij hebben een
gevat man eens horen opmerken, dat
het met de Jaarbeurs r'tijd goed gaat:
in een tijd van hoogconjunctuur kan er
ruim gekocht worden om aan de vraag
te voldoen; in magere jaren moet er
gekocht worden, omdat het publiek zijn
geld zo goed mogelijk wil besteden.
Wij willen hier in het midden laten
of ons land de slagen van de oorlog te
boven is. Het blijft een feit, dat het her
stel van Nederland velen ontzag heeft
ingeboezemd. Dat herstel is bereikt niet
dan door grote werklust, arbeidsvrede
en doorzetingsvermogen.
Nederland moest zijn plaats op de
wereldmarkt heroveren. Het is daarin
geslaagd. Nu ontstaat het gevaar, dat
industrie en bedrijf een adempauze gaan
nemen. Op dit gevaar heeft Z. K. H.
Prins Bernhard onlangs nadrukkelijk
gewezen. Hij heeft zelfs gezegd, dat zijn
reis naar Zuid-Amerika tevergeefs is
geweest, indien de Nederlandse bedrij
ven de daar gelegde contacten niet tij
dig overnemen. En het getuigt van een
ernstig gebrek aan ondernemingslust,
indien men zich bepaalt tot de mark
ten, welke men nu heeft veroverd.
Het is goed, dat deze vermaning ter
harte wordt genomen. Het is bepaald
on-Nederlands, dat voorzichtigheic
niet gepaard wordt aan een voor- |/C|
uitziende blik.
1
Wat ons van niet-onintelligente lie
den als Haakon Stotijn en ds Hugo van
Dalen zo verbaast, is, dat zij klaarblij
kelijk niet weten, dat de inschakeling
van een Duitse legermacht in de Wester
se verdedigingsorganisatie juist de beste
waarborg is tegen dat Duitse militairis
me, dat wij evenzeer verfoeien als Sto
tijn en Van Dalen.
Zij vergeten bovendien, dat er van
een heroprichting van legers geen spra-
ke zou zijn, indien het Oosten niet met
wóórden want die zijn veel gespro
ken maar met daden had getoond,
dat „vrede" daar iets meer betekent
dan een propagandaleuze.
De organisatioren van deze conferen
tie zouden zich tot Moskou moeten
wenden. Hier in het Westen bel
len zij een verkeerd nummer Q
De militaire missie
De besprekingen over de Neder
landse militaire missie zullen Donder
dagochtend om tien nur beginnen. De
openingszitting, die gehouden za! wor
den in het gebouw van het ministerie
van Buitenlandse Zaken, zal openbaar
zijn.
Voorzitter van de Indonesische dele
gatie is de secretaris-generaal van het
ministerie van Voorlichting, Ruslan
Abdulgani. Voorzitter van de Neder
landse delegatie is mr baron Van Zt-
tersum, plaatsvervangend hoge com
missaris van Nederland in Indonesië.
QP LAST VAN de rechter van instructie te Parijs hebben ongeveer driehon
derd-vijftig politiemannen, w.o. vijf-en-twintig hoofdinspecteurs, gisteren
in de vroege ochtend invallen gedaan in de woningen van een aantal vooraan
staande communisten, alsmede in het hoofdkwartier van de C.G.T., de door
de communisten geleide vakbond, de uitgeverij van de C.G.T. en het kantoor
van de metaalbewerkershond. De invallen hadden plaats in verband met een
onderzoek naar een samenzwering tegen de buitenlandse veiligheid van de
staat en deelneming aan een poging tot het demoraliseren van het leger. Dit
onderzoek is reeds enkele maanden aan de gang. De communistische vakbond
leiders Molino, Tollet en Duffricbe, Le Leap (secretaris van de C.G.T.) en
Duclonnc, lid van het centraal comité der communistische partij en jeugd-
leider, werden in hechtenis genomen. Naar Frachon, secretaris-generaal van
d® vvord,t n°S gezocht Vliegvelden en havens zijn afgezet om diens
uitweken naar het buitenland te voorkomen. Later is ook André Still redac-
teur van „L Humanité", gearresteerd.
E)E nachtwaker van het hoofdkwar
tier van de CGT in Parijs wilde de
politie niet binnen laten, ondanks hel
feit, dat zij een bevel tot huiszoeking
bij zich had. Om de grote stalen toe
gangsdeur te forceren liet de politie
acht slotenmakers komen. Politieman
nen, uitgerust met stalen helmen, be
klommen ladders voor het gebouw, om
de spandoeken weg te nemen, waarop
vrijlating van Le Leap werd geëist.
Na een verblijf van drie-en-een-half
uur verliet de politie het gebouw met
ongeveer 50 kg documenten. Er deden
zich op straat geen incidenten voor.
De munster van Binnenlandse Zaken
wilde geen verklaring van de actie van
de politie afleggen.
Nordmann en Willard, de twee be-
langrijkste advocaten van communisti
sche leiders, merkten op, dat de actie
was ondernomen „om haar te laten
samenvallen met het vertrek van pre
mier Mayer c.s. naar Washington".
Mayer wil daar aankomen, zo zeggen
zij, „met hoofden van communisten in
zijn koffer".