Verdrag tussen de Grote Vijf
Val van Loeang Prabang kan
ernstige gevolgen hebben
Malan
Westen voelt er niet voor
Stad wordt nog versterkt
Helicopter - dienst Brussel
-Rotterdam op 1 Augustus
Geen verder overleg met de
Rooms-Katholieken
KAPITEIN VAN ORANJE
EEN WEEK GESCHORST
Woensdag 29 April 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 150e Jaargang No. 100
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
DE KONINGIN MORGEN 44 JAAR
VOORSTEL VAN MINISTER MOLOTOV
Londen: Negatieve
geste
Bezorgdheid in Indo-China
Peking waarschuwt
Thailand
Tito en „Die Wahrheit"
Voorlopig alleen
vrachtvervoer
Weer onbekende J":vhoot
bij Zuid-Afrika
Eden wordt opnieuw
geopereerd
Nederland dankt de
wereld
Meer vlees voor de
Britten
Kerk en Staat in Joegoslavië
Wet tot beperkte
godsdienstvrijheid
De militaire parade
in Amsterdam
Panmoendjon
OOK GISTER GEEN
VOORUITGANG
De aanvaring in de Rode Zee
Manoeuvre in strijd
met het gebruik
Tunnel onder huizen
stortte in
Vijf mensen in slaap
gedood
Vlammen schieten uit de
kratermond van Aso
WEERBERICHT
Directie:
J. UIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES en
ABONNEMENTEN:
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct per aun
Vraag en Aanbod (alleen
2e hands goederen) tot 16
woorden f 1.-, elk woord meer
5 cent Uitsluitend contant
Abonnementsprijs Dij voor
uitbetaling f 2 02 per mnd
f 6.05 per kwartaal
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
(Foto Paul Huf)
[)E RUSSISCHE regering is bereid deel te nemen aan besprekingen ter
sluiting van een pact tussen de vijf grote mogendheden, aldus een door de
Sovjet-minister van Buitenlandse Zaken Molotov ondertekende verklaring van
de regering te Moskou. De Sovjet-regering is er van overtuigd, dat er geen
omstreden of onopgeloste vraagstukken bestaan, die niet langs vreedzame weg
kunnen worden opgelost. Met deze vijf landen worden kennelijk bedoeld: de
Verenigde Staten, Sovjet-Unie, Engeland, Frankrijk en Peking-China. De ver
klaring was gericht aan een groep personen, die onlangs een gelijkgestemde
oproep had ondertekend, die uitging van de communistische wereldvredes
beweging, en waartoe o.a. behoren prof. Joliot-Curie (Frankrijk), Nenni
(Italië), Joseph Wirth (Duitsland), Ilja Ehrenburg (Rusland). De Pravda
schreef gisteren in een hoofdartikel, dat de vrede in de gehele wereld verzekerd
zal zijn, als de vijf grote mogendheden werkelijk met elkaar in vrede willen
leven. De verklaring van Molotov is gisteren door de premier van communis-
tisch-China, Tsjoe en Lai, en door de Bulgaarse regering met instemming
begroet. In Westerse kringen is één en ander echter met veel reserve ontvangen.
IN LONDEN waren politieke waar
nemers van mening, dat deze nieuwe
Russische geste een stap terug bete
kent, vergeleken met andere recente
verzoeningsgezinde gebaren van het
Kremlin. Communistisch China, een der
bedoelde vijf mogendheden, is geen lid
der Ver. Naties en niet erkend door
de Ver. Staten, die nog geen enkele
geneigdheid hebben getoond Tsiang
Kai Sjek te laten schieten voor Mao
Tse Toeng c.s. Een woordvoerder van
het Britse ministerie van Buitenl. Za
ken achtte de kans, dat het Westen op
dit Sovjet-denkbeeld zal ingaan
zeer veel kleiner dan die betreffende
aanvaarding van een voorstel tot vier-
mogenahedenbesprekingen. dus zonder
Peking-China.
Een spreker van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken
PAK-SENG, een vooruitgeschoven post in Indo-China, die werd verdedigd
door Franse en inheemse troepen, is in handen van de communistische
Vietminh gevallen. De post ligt 90 k.m. ten Noord-Oosten van Loeang
Prabang, de residentie van de koning van Laos. Het behoud van deze stad is
van grote betekenis voor het verdere verloop van de strijd in Indo-China.
Franse vliegtuigen voeren versterkingen aan. Alle strijdbare burgers zijn
ingeschakeld bij werkzaamheden met het oog op een beleg van de stad.
Diplomatieke missies maken zich ernstige zorgen over de mogelijkheid van
een val van Loeang Prabang. Als de Vietminh-strijdkrachten daardoor de
rivier de Mekong zouden bereiken, zouden zij toegang hebben tot Siam
(Thailand) en Birma. De val van de residentie zou zelfs van invloed kunnen
zijn op de militaire situatie in Malakka, daar de weg door de lucht dan vrij
zou zijn voor de aanvoer van Chinese voorraden naar de grens van Malakka
ten behoeve van de aldaar strijdende communistische guerrilla's.
VELE vluchtelingen uit Laos hebben
al hun heil gezocht door uit te wij
ken naar Thailand, waar hun door de
«verheid verblijfplaatsen zijn aange
ven. Het communistische persbureau
■Kieuw China" heeft Thailand er gis
teren van beschuldigd voorbereidingen
te treffen voor „het helpen van de
franse kolonisten bij het voer=n van
een aggressie-oorlog in Indo-China". Het
bureau merkte op. dat de regering van
Thailand op aansporing van de Ame
rikaanse regering in Thailand strate
gische hoofdwegen naar Laos, Birma en
Cambodja heeft aangelegd of hersteld.
De Chinese beschuldigingen aan het
adres van Thailand hebben in goed in
gelichte kringen te Londei. vrees ver
wekt, dat de vredesstappen in Korea
misschien een voorteken zijn van ster
kere communistische stoten in Zuidoost-
Azië, met inbegrip van een aanval op
Siam (Thailand). De verklaring uit
Peking vergrootte de ongerustheid over
de tegenstrijdigheid tussen het nieuwe
offensief van de vi('tiï':"!i in Laos en
de vredesstappen van Moskou.
Het radio-station van de Vietminh
heeft een aantal punten omgeroepen,
gedecreteerd door de „verzetsregering
van Laos". Iedereen, die de „verzetsbe
weging" tegenwerkt, zal worden ge
straft. De bevolking moet het „bevrij-
Het communistische blad in Neder-
Saksen „Die Wahrheit" heeft Dinsdag
een „zelfcritiek" gepubliceerd, omdat in
een kruiswoordraadsel in het blad de
naam van maarschalk Tito was voorge
komen. De verantwoordelijke redacteur
werd „gebrek aan waakzaamheid" ver
weten bij het controleren van de puzzle,
die afkomstig was van een „burgerlijke
publiciteitsfirma".
Tijdens te Brussel gevoerde bespre
kingen over de instelling van een ge
regelde luchtverbinding BrusselAnt
werpenRotterdam per heiicoptère, is
komen vast te staan, dat de Sabena in
de loop van dit jaar geregelde diensten
zal openen met Sikorski's 55, plaats
hielend aan pl.m. acht personen en
met ruimte voor post en enige vracht.
e dienst op Roterdam zal per 1 Au-
ïustus a.s. aanvangen.
Teneinde ervaring op de route op te
«oen zal de Sabena aanvankelijk alleen
vracht vervoeren. Waarschijnlijk reeds
van 1 September en in ieder geval van
1 October af zullen ook passagiers wor
den meegenomen. De dienst zal voors-
hands tweemaal per dag op werkda
gen worden gevlogen.
De Sabena beschou t de per 1
Augustus in te stellen dienst niet
als een tijdelijk experiment, maar is
'oornemens deze te handhaven, totdat
rotere toestellen in gebruik kunnen
vorder) genomen, welke betere exploi-
atiemogelijkheden bieden.
De door de Sabena voor het beoogde
doel geschikt geoordeelde landings-
laats bij de Hofdijk wordt inmiddels
oor de gemeente op korte termijn in
■ericht.
dingsleger van Laos" voeden. Familie
leden van personen, die aan Franse
zijde vechten, moeten deze tot desertie
aanzetten en verraders moeten aan de
kaak worden gesteld.
Voor de vierde maal in zes weken is
in de Indische Oceaan ter hoogte van
de Zuidafrikaanse kust een onbekende
duikboot waargenomen. De eigenaar
van een hotel aan de mond van de ri
vier de Umtate, ongeveer 150 km ten
Noord-Oosten van de Zuidafrikaanse
stad East London, zei dat hij Maandag
middag een duikboot heeft waargeno
men. Het onbekende vaartuig dooie on
der toen een vissersboot naderde.
noemde het sluiten van een verdrag
tussen de vijf grote mogendheden,
door Molotov voorgesteld, overbodig ge
zien het bestaan van het handvest der
Ver. Naties, dat het grootste gedeelte
van 's wereld landen omvat. Hij voeg
de er aan toe: „Het Russische antwoord
aan het congres van de (Communist!
sche wereldvredesbeweging is weer
een staaltje van de gebruikelijke Sov
jet-propaganda. De regering der Ver.
naar
een
ter
Naar het Britse ministerie van Bui
tenlandse Zaken meedeelt, zal minister
Eden binnen enige dagen een tweede
operatie moeten ondergaan „met het
oog op het hardnekkige karakter van
de geelzucht", waaraan de minister
reeds sinds vorig jaar lijdt.
Eden vertoeft nog in een kliniek te
Londen, waar hij op 12 April een gal
blaas operatie heeft ondergaan. Waar
schijnlijk zal het nu aanzienlijk langer
duren, voordat hij zijn werkzaamheden
kan hervatten. Aanvankelijk had men
gedacht, dat de minister acht weken
van het „Foreign Office" zou weg
blijven.
Vanavond van 20.40 tot 21.00 uur
wordt over Hilversum 2 (298 m.) in
het VPRO-programma een Nederland
se versie uitgezonden van het door de
Wereldomroep voor 26 landen vervaar
digde dankprogramma, waarin H. M.
de Koningin het slotwoord spreekt.
Dit program, waarvoor uit vele lan
den hartelijke woorden van waardering
zijn ontvangen, vervangt de toespraak
over „De vrouw in het bedrijf".
Het Britse wekelijkse vleesrantsoen
zal volgens mededeling van de Britse
minister van de Voedselvoorziening van
17 Mei af worden verhoogd met 3 pence
tot 2 shilling per persoon. Voorts zal
zeer spoedig een hoeveelheid blikvlees
vrij van rantsoen worden gegeven.
De Joegoslavische regering heeft beslo
ten de betrekkingen tussen kerk en staat
te regelen zonder verdere pogingen tot
overleg met de Rooms-Katholieke Kerk.
De besprekingen tussen de regering en
de Rooms-Katholieke bisschoppen werden
vorige week afgebroken, omdat het Vati-
caan volgens de regering de bisschoppen
opdracht had gegeven tot het stellen van
onmogelijke eisen.
Het Vaticaan eiste toelating van reli
gieuze scholen, volledige erkenning van
"kerkelijke huwelijken en rehabilitatie
van „oorlogsmisdadigers", zoals kardinaal
Stepinac.
De regering ls bezig met het opstellen
van een wetsontwerp tot regeling van de
betrekkingen tussen kerk en staat op wet
telijke grondslag. Dit ontwerp garandeert
iedere ingezetene vrijheid van godsdienst,
maar verbiedt het geven van godsdienst
onderricht op school of in particuliere
woningen en het houden van religieuze
Betreffende het grote militaire céfilé,
dat op de morgen van Koninginnedag te
Amsterdam wordt afgenomen, kunnen
wij nog mededelen, dat de eigenlijke
slechtigheid begint om elf uur hoewel
het vanzelf spreekt dat degenen, die de
stoet willen zien, vèr van te voren een
nlaatsje langs de route dienen te ver
overen. De colonne zal te zien ziin op
ie volgende punten- Van Baerl^straat
r r^rUhmg. Const R»f<-"^nsstraat. Bi 1 -
derdijkstraat, Frederik Hendrikstraat,
Frederik Hendrikplantsoen.
processies buiten de terreinen van een
kerk zonder specale toestemmng van de
burgerlijke autoriteiten.
De besprekingen over het wetsontwerp
tussen de regering en de andere religieuze
groeperingen zijn bevredigend verlopen.
Staten ziet nog steeds uit
handelen van de Russische leiders
bevordering van de vrede, innlaats vas
daarover louter te praten".
Ook in Parijs wordt de reële waarde
van Molotovs verklaring ontkend.
De Algemene Vergadering der Ver.
Naties heeft reeds in 1949 en 1950 een
overeenkomstig Russisch voorsJol T-
worpen. In 1951 werd een dergelijk
aanbod ook door Truman van de hand
gewezen.
OOK GISTEREN is bij de besprekin
gen van de bestandsdelegatie te Pan
moendjon in Korea practisch geen
vooruitgang geboekt. Generaal Harri
son, hoofd van de geallieerde delegatie
heeft gedreigd de besprekingen, die
juist weer drie dagen aan de gang zijn,
te zullen verdagen als de Noordelijken
niet met iets „constructiefs" komen.
..Wij zijn niet van plan mee te doen
aan langdurig nutteloos gepraat", zo
merkte hij op. De bijeenkomst duurde
39 minuten en is op verzoek van de
communisten tot heden verdaagd.
Nam II, de leider der Noordelijken,
verklaarde, dat de aanneming van
het Noordelijke voorstel inzake de
krijgsgevangenen, spoedig een einde
zou kunnen maken aan de bloedige oor
log. Op zijn beurt beschuldigde hij de
geallieerden ervan de voortgang van
het overleg te belemmeren.
De activiteit langs het gehele Kore
aanse front is sterk verminderd.
De Nederlandse regering heeft in na
volging van andere landen, een maat
regel afgekondigd, welke ten doel heeft
het vervoer van wapens en strategische
goederen naar communistisch-China te
gen te gaan.
QE 79-jarige dr D. F. Malan heeft on
langs in Zuid-Afrika een duidelijke
stembusoverwinning behaald. Men zou
kunnen zeggen, dat Zuid-Afrika op
nieuw gekozen heeft voor de „apart
heidspolitiek". Dit betekent, dat dit
beleid in de komende vijf jaar in zijn
uiterste consequenties zal worden toe
gepast en dat er een einde gemaakt zal
worden aan de situatie, dat het Hof
van Appèl in Bloemfontein van tijd tot
tijd zekere delen van de rassenwetge-
ving onwettig verklaart.
De laatste tijd hebben wij enige ge
sprekken gehad met mensen, die juist
van een reis door Zuid-Afrika waren
teruggekeerd. Zij verklaarden, dat het
probleem van Zuid-Afrika niet ligt in
de rassenkwestie, maar in de eerst#
plaats in de verhouding tot Engeland.
Deze gedachte kwam dan ook in Britse
perscommentaren tot uiting. Daarin
werd de vrees uitgesproken, dat de na
tionalisten binnen afzienbare tijd een
republiek los van het Britse Gemene
best zouden uitroepen.
Onze correspondent weet te melden,
dat Zuid-Afrika dat niet zal doen!
Malan heeft nog geen meerderheid van
tweederde behaald en de Engels»
groep is economisch bijzonder sterk.
Indien wij deze overwegingen plaatsen
tegen een achtergrond van de „bewust
wording" van het zwarte ras, dan zal
men inzien, dat geen regering in dit
opzicht risico zal willen nemen.
Dit wordt wel bevestigd door.het
bericht, dat dr Malan met twee zijner
ministers de kroningsplechtigheid in
Londen zal bijwonen en tevens de con
ferentie van eerste ministers van het
Gemenebest.
Daarna zal de heer Malan een reis
door Europa maken en ook on3 land
bezoeken. Hij promoveerde vijftig jaar
geleden tot doctor in de theologie
aan de rijksuniversiteit in Utrecht.
I)E RAAD VOOR DE SCHEEPVAART te Amsterdam heeft gisteravond
uitspraak gedaan inzake de schuldvraag bij de merkwaardige aanvaring
tussen het m.s. „Oranje" en het m.s. „Willem Ruys" op 6 Januari in de Rode
Zee. De Raad heeft de kapitein van de „Oranje", de heer H. W. Hemmes,
schuldig verklaard aan de aanvaring en heeft hem de bevoegdheid om als
kapitein te mogen varen ontnomen voor de tijd van één week. De Raad is
voorts tot de conclusie gekomen, dat de kapitein van de „Willem Ruys", de
heer C. C. Goedewagen, onschuldig is aan de aanvaring.
in een positie ten opzichte van een
ander schip gebracht, waarin het nooit
had mogen komen, aldus de inspecteur-
generaal voor de Scheepvaart.
Voordat de heer Moolenburgh tot
deze conclusie kwam, hadden de beide
Kapiteins hun verklaringen afgelegd
en waren zes schepelingen: de stuurlie
den, de roergangers en de uitkijken, ge-
a's getuigen. Kapitein Hemmes
verklaarde, dat naar zijn mening de
hoPIjel£ ^an de "Ruys" "iet naar bak
boord had mogen gaan, omdat de
„uranje eerder was begonnen met ma-
t™U,1'erei1 en bapitein Goedewaagen
eennemen, dat het schip hiermee
u doorgaan. Kapitein Hemmes ver-
•70£r',3, dat hij niet volle bracht
achteruit had laten slaan, omdat de
schepen elkaar dan op een fatale plaats
zouden hebben geraakt. Het was niet
ZV" bedoeling geweest zo dicht bij de
„Willem Ruys" te komen. Hij had op
een afstand van twee mijl willen blij-
Gistermiddag had de inspecteur-ge
neraal voor de Scheepvaart, de heer C.
Moolenburgh, als zijn conclusie uitge
sproken, dat de aanvaring is te wijten
aan een verkeerde manoeuvre van de
„Oranje". Hij stelde de Raad voor, ka
pitein Hemmes van de „Oranje" de be
voegdheid om als kapitein te varen te
ontnemen voor de tijd van vier weken.
Ook de inspecteur-generaal achtte ka
pitein Goedewaagen van de „Willem
Ruys" niet medeschuldig aan de aan
varing.
De kapitein van de „Oranje", aldus de
heer Moolenburgh, heeft zich vergist in
de afstand tot het andere schip, maar
wat veel erger is: hij heeft een ma
noeuvre willen uitvoeren, welke niet in
overeenstemming is met het goede zee-
mansgebruik. Hij heeft de voorzichtig
heid uit het oog verloren en zijn schip
Links gezagvoerder C. C. Goede
waagen van de „Willem Ruys" en
rechts gezagvoerder Hemmes van de
„Oranje" bij het verlaten van de
zaal, waarin de Raad voor de
Scheepvaart zitting hield.
Te Swinton in Noord-West-Engeland
gebruik™^"" vroee een n'e* raeer
zijnde
in
spoorwegtunnel inge-
3 j; waardoor twee huizen werden
nm a 1 I0n VI! Dersonen in hun slaap
om het leven kwamen. De slachtoffers,
Xr<?uwen el) een man, werden met
net puin van hun huizen in de tun
nel bedolven.
aIH** ÏT^'.y^r! "'arden gewond door
de serieeltelnke instorting van een der
de nms. De tunnel loopt over een lengte
van een miil onder Swinton door en
werd gedurende de oorlog gebruikt
als munitie-opslagnlaats
De Japanse vulkaan Aso is nog niet
tot rust gekomen Gisteren werden
<r^uhtige bevingen geregistreerd, gloei-
°nde as werd de lucht in geslingerd en
"lammen schoten uit de kratermond
ioog op Men verwachtte een nieuwe
uitbarsting Vermoedelijk zijn dertig
hinderen van de groep die juist op het
moment van de eerste uitbarsting de
Sor<T holrlqm
Verwachting tot morgenavond:
AF EN TOE REGEN
Overwegend zwaar bewolkt met
af en toe regen. Tot krachtig of
hard toenemende wind. aanvan
kelijk Zuideliik later ruimend
naar Zuidwest tot West Weinig
verandering in temperatuur.
DONDERDAG Zon op 5.13. onder
20.03, maan op 22.20; onder 5.08.
I
een
>sje
ze-
e li
je
den
me,
!'no-
!|zijn
uw
iets
zou
'jen,
er",
dat
lad
on-
iaat
zij
om
len.
om
i aar
.00
iu-
00
de
sr-
in-
n.-
le-
59
|te-
00
45
,35
u-
00
40
ig.
an
tn.
!|r-
;r-
ïk.
in
45
5t—
00
ri
al.
A,
90
k.
e-
3e
e-
1.
