Britse pers blijft lasteren tegen
het Belgische koningshuis
Duiisland spaart kosten noch moeite om
F.M.-zendernet tot succes te maken
Egoïstische radio-politiek van bezitters
was stimulans voor grootse aanpak
Geen redding mogelijk op
meer dan 50 meier diepte
Onkiese poging om Prinses Josephine Charlotte te treffen
Regionale omroep vaart er wel bij
tijdig
Nederland verzuimde
de bezwaren
weg te nemen
DUITSE STAAT IS
ZEER RIJK
Erfenis van Weimar en
Hitler maakfe Bond
iot kapitalist
Sterke stromingen en de enorme druk maken
alle pogingen tot hopeloze onderneming
Snelheid bij dwken is
het critieke punt
Ramp met duikboot
Zweedse kapitein: Ik heb
geen schuld
Scheepvaartberich ten
DONDF/RDAG 80 APRIL 1958
(Van onze speciale
verslaggever)
IN EEN VAN DE hyper-
1 moderne regelkomers In
de gebouwen van de Nord-
West Deutsche Rundfunk in
Hamburg zit eeu klankinge
nieur in z'n overhemd ach
ter een bureau vo] knoppen,
lichtjes en stekkers en eet
zijn meegebrachte boterham.
Dit een grote luidspreker
aan zjjn linkerhand klinkt
zachte muziek: het pro
gramma, dat de N.W.D.R. op
dit ogenblik de wereld in
zendt. Het programma van
de middengolf. De U.K.W.?
(In Duitsland spreekt men
niet van frequentie-modula
tie maar van ultra kurz-
weile.) Ja, die kunt u ook
horen. Hij haalt een paar
schakelaars over. En ap het
zelfde ogenblik vloeien uit
de luidsprekers de klanken,
die Gerhard Gregor in een
studio even verderop aan
bet Hammondorgel ontlokt.
De U.K.W., zo wordt die
uitgezonden en zo terug ont
vangen. En zo de midden
golf. Hoort u het verschil?
Zelfs iemand met een niet
muzikaal geschoold gehoor
moet het wel opvallen, dat
die D.K.W.-ontvangst veel
zuiverder, veel helderder is
dan die via de middengolf.
Hoe dat komt? De belang
rijkste reden is, dat bij het
gebruik van de hoge fre
quenties niet (zoals bij de
middengolf) de klanken die
een bepaalde hoogte te bo
ven gaan worden afgesne
den en de klankkleur dus
niet wordt beperkt.
Deze ervaring hebben
tienduizenden radioluiste
raars in West-Duitsland de
laatste jaren opgedaan, want
de D.K.W. is in dit land ge
meengoed geworden. Van
menige radiobezitter kunt
u horen, dat hij eigenlijk al
leen nog maar naar deze
U.K.W.-uitzendingen luis
tert. De (voor ons nog nor
male) uitzendingen op de
middengolf hebben voor
hem allang hun bekoring
verloren. Met hun bijgelui
den en sluieringen zijn ze
voor wie eenmaal goed met
de U.K.W. kennis heeft ge
maakt, zoiets als een horten
de, flikkerende film van
dertig jaar geleden voor de
tegenwoordige bioscoopbe
zoeker.
IN HET VOORJAAR VAN 1950 begon de radio-omwenteling in Duitsland.
De chaos in de aether die ook wij beter kennen dan ons lief is maakte
het toen de Duitse omroep practisch onmogelijk, haar taak naar behoren te
vervullen. De goede golflengten, waarover men vroeger de beschikking had,
waren aan de overwinnaars uit de oorlog toegewezen. Op de conferentie van
Stockholm over de verdeling der golflengten werd Duitsland vertegenwoor
digd door zijn bezetters, die hoofdzakelijk voor hun eigen belangen opkwamen
en van de paar bruikbare golflengten, die Duitsland toegewezen kreeg, het
grootste deel reserveerden voor hun eigen legerzenders. Als men dan nog be
denkt, dat er in de middengolf ongeveer 120 bruikbare golflengten zijn, ter
wijl er niet minder dan 600 zenders in Europa worden geëxploiteerd, kan men
begrijpen, dat de verliezer van de oorlog maar heel weinig kreeg van de te
verdelen koek.
STOCKHOLM was de toestand
op radiogebied in Duitsland dan ook
slechter dan ooit tevoren. Steunzenders
konden geen uitkomst brengen (in
West-Duitsland staan er zeventien),
omdat deze elkaar op verschillende
plaatsen overlapten en er op de plaat
sen, die door meer dan één zender
worden bestreken, zeer ernstige sto
ringen optreden. In vele plaatsen in
Duitsland waren de Duitse program
ma's dan ook niet, of alleen maar heel
CR IS ONLANGS in de Duitse kran-
ten sprake geweest van de rijkste
mensen van Duitsland; een handjevol
indostriemagnaten, reders, bankiers en
andere vooraanstaande ondernemers
werden aan de lezers voorgesteld. Maar
de allerrijkste ontbrak op de lijst, na
melijk de staat, de schatkist, de fiscus.
Afgezien van het feit, dat de publiek
rechtelijke organen in de tijd sinds de
vajuta-sanering van 1948 bijna vijf mil
liard DM aan banktegoeden hebben
opgehoopt, tevens afgezien van het
feit, dat de Westduitse Bond, de lan
den en de gemeenten en de sociale ver
zekeringsfondsen door de financiering
van de sociale woningbouw en andere
dingen een reusachtig vermogen in de
vorm van vorderingen ter waarde van
meer dan tien milliard DM vergaard
hebben geheel afgezien van deze ge
dwongen kapitaalvorming van de staat
op kosten van de belastingbetaler, be
schikt speciaal de Bond ook nog over
een grote, oude rijkdom, die hij van
het Derde Rijk heeft geërfd en die het
Derde Rijk reeds van de Republiek
van Weimar heeft overgenomen.
nEZE RIJKDOM bestaat uit zeer
waardevolle industriële bezittingen,
ondergebracht in een holding-compa
ny, de Vereinigte Industrie-Unterneh-
mungen A.G. (VIAG). Deze naamloze
vennootschap bezit de kapitalen van
enige van de grootste ondernemingen,
die er in het Bondsgebied bestaan, zo
als o.a. de Elektrowerke AG en de
Vereinigte Aluminiumwerke, die beide
op zichzelf beschouwd ook al vrij grote
concerns zijn.
Maar het zijn niet alleen deze uit de
tijd van Weimar afkomstige industriële
bezittingen, die de Bond tot een rijke
man stempelen, hij is door de val van
het oude Duitse staatssysteem ook nog
eigenaar geworden van andere belang
rijke fabrieken. Daar is bijvoorbeeld
de Volkswagenfabriek: daar zijn de
zogenaamde Reichswerke (de vroegere
Göring-Werke); daar zijn de omvang
rijke bezittingen van de vroegere Prui
sische staat aan steenkolenmijnen,
electriciteitsbedrijven, ertsmijnen, me-
taalfabrieken en vele andere industrië
le ondernemingen.
niT ALLES is eigendom van de West-
duitse Bond. De Bond fabriceert het
grootste aantal automobielen in Duits
land, hij is een van de grootste produ
centen van electrische stroom en be
hoort tot de belangrijkste kolenpiodu-
centen. Hij is eigenaar van milliarden-
waarden, die in al deze fabrieken,
krachtcentrales, mijnen, enz. zitten, met
de daarbij behorende voorraden, vor
deringen en geweldige bankrekeningen.
De staat, bestaande uit mensen, van
wie velen de neiging hebben om een
aandeelhouder als een soort immorele
figuur te beschouwen, ls zelf verreweg
de grootste aandeelhouder, die men
zich kan denken. Zijn aandelenporte-
feuille mag gezien worden nog nooit
heeft een particulier, heeft een zoge
naamde kapitalistenfamilie, een derge
lijke onmetelijke rijkdom bezeten.
slecht, te horen. De toestand leek hope
loos.
Het ls de grote verdienste van prof.
Werner Nestle, de pionier van de
D.K.W. in Duitsland, geweest, dat hij
van deze nood een deugd heeft ge
maakt. Hij vestigde de aandacht op de
mogelijkheden, die het gebruik van de
zeer korte golflengten kon bieden. En
zo startte de N.W.D.R. In het voorjaar
van 1950 met de Frequentie Modulatie,
waarover thans ook in Nederland zo
druk gepraat wordt.
Vier kleine zenders werden geplaatst,
in Hamburg, Hannover, Langenberg en
Keulen. Thans, drie jaar later, is dit
viertal uitgegroeid tot een net van 28
zenders, waardoor de 90 en 95 procent
van alle Westduitse radioluisteraars
wordt bereikt. Nog dit jaar zullen er
dertig zenders zijn, waarvan die van
Norden, Oldenburg, Lingen. Osnabrüek,"
Munster en Kleef het dichtst bij ons
land liggen. Het zijn grotendeels zen
ders met een beperkte capaciteit, die
per stuk ongeveer f 100.000,- kosten.
Van de 28 thans in gebruik zijnde
F.M.-zenders re'averen vier het pro
gramma van de middengolf. De andere
24 strqlen een „tweede progamma" uit,
dat weer is onderverdeeld in een
„tweede program Noord" (Hamburg)
en het „tweede program Zuid" (Keu
len). Is het programma van de N.W.
D.R. op de middengolf bedoeld als een
algemeen representatief programma,
De stem van Max Schweigmann,
de omroeper van het „tweede pro
gram Noord", heeft voor vele Ne
derlanders al een bekende klank.
Deze jonge Oldenburger opende
de eerste D.K.W.-uitzending in
Duitsland, prachtig werk", zegt
hij. „Je stem is niet meer een me
chanisch geluid, dat uit een toestel
komt, maar een levend begrip voor
de mensen. Het is alsof u 'r avonds
bij ons aan taf et zit", schrijven de
mensen mij vaak.
CR IS NOG en ander voordeel ver-
bonden aan het nieuwe systeem.
Met een goede antenne kan men in
vele streken vao Duitsland zowel de
U.K.W.-Noord als de U.K.W.-West ont
vangen. Hierbij komt dan nog voor een
deel van het land (het grootste deel
,_iuiteraard) het gewone middengolfpro-
voor het hele TancC de tweede pro- gramma, al dan niet door de F.M.-zen-
gramma's zijn meer regionaal inge- ders gerelayeerd. Het feit, dat er
steld.
Het zijn volledige programma's, die
van 's morgens half zeven tot 's nachts
één uur in de lucht zijn en die des
avonds tussen zeven uur en kwart
vóór acht worden onderverdeeld in
specifiek regionale programma's, zoals
die voor Slceswjjk-Holstcin, Neder-
saksen en Berlijn. Hierdoor behoren
thans ook uitzendingen in dialect tot de
mogelijkheden en kan men veel meer
aandacht dan vroeger besteden aan
specifiek regionale gebeurtenissen en
aangelegenheden.
steeds drie uitzendingen tegelijk „de
lucht in" gaan, geeft de programma
leiding van de N.W.D.R. de mogelijk
heid tot programmaspreiding, een mo
gelijkheid, waarvan men gretig gebruik
maakt. Zendt de middengolf bijvoor
beeld klassieke muziek uit, dan kan
iets van zijn gading uit zijn toestel
moet kunnen halen.
Dit dit alles ziet men, dat de erva
ring in Duitsland heeft geleerd, dat
een net van F.M.-zenders geen practi-
sehe onmogelijkheid is. Voor Duitsland
niet. voor het zoveel kleinere Neder
land nog minder. Men zou hier met
aanzienlijk minder kosten (er zijn min
der zenders nodig) dezelfde voordelen
kunnen behalen. De ene Nederlandse
middengolflengte is van een behoor
lijke kwaliteit, men zon de andere
(Hilversum II) via het F.M.-net kun
nen relayeren. De slechte ontvangst
van deze zender zou hiermee in één
klap tot het verleden behoren. Men
zou bovendien door het splitsen van
het progr-mma gedurende enige tijd
per dag aan zeer vele regionale ver
langens tegemoet kunnen komen, om
nog maar niet eens ie spreken van de
betere ontvpngstkwaliteit. Zeker is. dat
het aanleggen van een F.M.-net in ons
land zeker de moeite en de kosten zou
rechtvaardigen.
pEN ASPECT vraagt nog de aandacht.
*-* Het invoeren van de F.M. zou, zo
luidt een in Nederland vaak gehoorde
klacht, de toestelbezitters or hoge kos
ten jagen. Op veel meer kosten dan
nodig was geweest, kan men daaraan
toe voegen. Na de oorlog was menig
een aan een nieuw toestel toe. Had
men toen a'leen apparaten in de han
del gebracht met een F.M.-band, dan
zouden er nu nog slechts betrekkelijk
weinig toestelbezitters ziin geweest, die
dc F.M. niet kunnen ontvangen. Dat is
nakaarten, zal men zeggen. Tot op
zekere hoogte is dat ook zo.
Maar ook nu nog worden in ons
land radio's gemaakt en verkocht, die
niet zijn ingericht voor de F.M.-ont
vangst (misschien wel het grootste
deel). Stelt men hier tegenover het
Duitse voorbeeld, waar een toestel zon
der F.M. even ondenkbaar is als een
nieuw huis zonder electriciteit, en
waar zelfs de kleine draagbare batterij-
toestellen en de auto-radio's voor de
F.M.-ontvangst zijn ingericht, dan kan
men slechts nederig bekennen, dat de
Duitsers ons op dit terrein een heel
grote stap voor zijn en dat zij hebben
gedaan, wat in Nederland is verzuimd:
het tijdig wegnemen van een der groot
ste bezwareh tegen de invoering van
de F.M.
Hoe energiek men in Duitsland deze
hele zaak heeft aangepakt, blijkt ook
uit het feit, dat men eens fier week
(op Zondag) een speciale uitzending
verzorgt, waarin vragen worden be
antwoord van luisteraars over de ont
vangstkwaliteit. De N.W D.R. heeft een
speciale afdeling, die alle brieven be
handelt en die gewapend met goede
antennes op bezoek gaat bij toe
stelbezitters, die klachten hebben over
de ontvangst van de U.K.W.-program-
ma's. In negen van de tien gevallen
kan deze dienst de betrokkenen helpen
door een deskundig advies.
„We hebben de D.K.W. aangepakt,
omdat de Duitse programma's niet te
beluisteren waren Nu zal men die
goed ontvangen ook", is het devies van
de N.W.D.R. En kosten noeh moeite
worden gespaard om de D.K.W. tot een
succes te maken. In Nederland kan
men hier een voorbeeld aan nemen.
TOESTAND EDEN BEVREDIGEND
De Britse minister van Buitenlandse
Zaken, Eden, is gisteren voor de twee
de maal geopereerd. De eerste operatie
ALS EENONDERZEEER VERONGELUKT
Van een bijzondere medewerker)
DE MISLUKKING VAN DE POGINGEN om de veertig matrozen van de
Turkse onderzeeboot „Dumlupinar", die in de Dardanellen gezonken was, te
redden, heeft weer eens de oude ervaring bevestigd, dat het practisch onmoge
lijk is mensen te redden van een diepte van meer dan vijftig meter. In dit
geval is de tragedie bijzonder schokkend, omdat de op de zeebodem ingesloten
matrozen de reddingwerkzaamheden konden horen en tot op het laatste ogen
blik de hoop konden hebben, dat ze uit hun stalen doodkist verlost zouden
worden. Evenals bij de ondergang van de Franse onderzeeboot „Promethée"
in 1932 heeft ook deze keer de sterke stroming de redding verijdeld. De „Pro
methée" lag op een diepte van 75 meter en de getijden veroorzaakten op deze
diepte zo'n sterke stroom, dat een duiker maar een uur, tussen eb en vloed,
kon werken. De zware duikerklok, die men naar de Turkse duikboot „Dum
lupinar" tot op 70 meter diepte had laten zakken, werd voortdurend tot op
honderd meter afgedreven.
men op r.et tweede program-Noord bij-
voorbeeld lichte muziek en op het had pIaats op 12 Apnl jl" t00n ga,_
tweede program-West bijvoorbeeld ca- I stenen werden verwijderd. Zijn toestand
baret beluisteren. Het streven van de is bevredigend. Men verwacht, dat het
N.W.D.R.-programmaleiding is er bij verscheidene maanden zal duren voor
voortduring op gericht, geen gelijke
programma's op hetzelfde tijdstip uit hlJ zlJn functie weer zal kunnen her-
te zenden, onder het motto, dat ieder vatten.
UET WAS DUS, ondanks de wanho
pige strijd van de reddingsman
schappen tegen de sterke stroming en
zelfs met behulp van het modernste
reddingsmateriaal, waarover de Ameri
kanen beschikken. Dractisch numo»;-
lijk om bij het wrak van de onderzeeër
te komen. Daarmee was het lot van
de bemanning bezegeld, want als het
niet gelukt on een dergelijke diepte
van buiten af door uitpompen van het
water of inblazen van iucht het wrak
omhoog te brengen of de ingesloten be
manning in een duikerklok over te ne
men, die aan de zijkant vastgemaakt
wordt, is er geen andere reddingsmo-
geüikheid meer. Bii een dergelijke stro
ming kan men ook geen kettingen om
de boot leggen om deze omhoog te
krijgen, een manoeuvre die bij vroegere
reddingspogingen op honderd meter
dieote practisch hopeloos gebleken is.
Het enige wat overblijft is, dat de in
gesloten bemanning zich zelf zou kun
nen redden- Er ziin in iedere onderzee-
er reddingswerktuigen -bii de Duitse
onderzeeërs werd bijv. het Drager
toestel gebruikt - maar men kan ze
slechts op niet te grote diepte gebrui
ken.
Op een diepte van zestig meter kan
geen mens meer de waterdruk uithou
den, die op een vlerkante centimeter
zes kilogram bedraagt. Bi) alle oorlogs
vloten worden pogingen in het werk
gesteld om dc reddingsmogelijkheden
voor de bemanning van onderzeeërs te
verhogen door verbeterde reddingsap
paraten en inrichtingen, waardoor de
bemanning uit gezonken onderzeeërs
snel kan „uitstappen". Daar men mag
veronderstellen, dat de Turkse onder
zeeër, een vroegere Amerikaanse duik
boot, die pas in 1944 in dienst genomen
was, met de modernste toestellen was
uitgerust, blijkt opnieuw hoe beperkt de
reddingsmogelijkheden ook thans nog
zijn.
UET IS OVERIGENS zelden voorge
ef komen, dat onderzeeërs gezonken
zijn door een botsing met andere sche
pen. Van de zestien onderzeeërs van de
Engelse, Amerikaanse en Franse mari
ne. die tussen 1914 en 1952 niet onder
de invloed van oorlogshandelingen ver
loren gingen, waren bij twee derde
hiervan ongevallen bij het duiken de
oorzaak. Het laatste zware verlies was
de Franse duikboot „Sybille", die in
de herfst van 1952 bii het duiken op
een diepte van zeven honderd meter
zonk. De Turken verloren bij een duik-
manoeuvre vier jaar geleden in de
buurt van de plaats waar de „Dum
lupinar" onderging, een onderzeeër met
MEN KAN NIET ZEGGEN, dat de weg van sluiting vermoeid was van alle beslommeringen, te nemen tot het lanceren van monstruositeiten
yf u„, Hrloisrhr KnnmoAinu dp Laat- dle z0'n dag meebrengt en dat daérom de huwe- als deze en tot verklaringen, die de toets van de
de leden van Liet tselgisctie KomngsLiuis de laa hjksreis werd uitgesteld, maar dat is niet waar. waarheid niet doorstaan kunnen. Want wat is,
ste tijd over rozen gaat en dat men met het oog Ik zal het u anders vertellen". Het blad publi- volgens officiële gegevens zowel van Luxemburgse
oh dit Koningshuis de bekende regels uit een ceert, dan een grote foto van de bruid, die er ajs Belgische zijde, het geval geweest en wat is
i j nogal ernstig uitziet en zet er met letters van vijf de waarheid in deze ellendige door-elUaai h»>me-
Nederlands vers als volgt kan amenderen: „Hoe centimeter onder: „De droevige Koninklijke ijng varl „Wahrheit und Dièhtung". waaraan de
genoeglijk rolt het leven van een Belgisch Ko- bruid". Het feit van haar droefheid wordt als
ningskind daarheen". Was er eerst rumoer om vo'gt verklaard.
Koning Boudewijn zelf, op het ogenblik is het
Prinses Josephine Charlotte, die de twijfelachtige
eer geniet het middelpunt van een lelijke cam
pagne van verdachtmaking te zijn en dat van de j,;r zou tijdens de huwelijksplechtigheid een naar t
kant van een volk, dat zich graag aandient als de incident zijn voorgevallen. De vrouw van ex- vrijer konden bewegen, zag men de vader van
,n„r f r„„„p„t,p de koning Leopold, dc beeldschone Prinses de Rétliy, de bruidegom naar Prinses Lillane gaan en haar,
vaandeldrager van fatsoen en conventie in de zoals z„ tegenwoordig heet, Prinses Liliane, zou die om haar huwelijk met Leopold toch ai zoveel
wereld, wij bedoelen het Engelse volk en de eerst in de stoet aan de zijde van Prins Berna- heeft moeten doorstaan, de eer bewijzen, haar te
Fm pels e hers dotte van Zweden gelopen hebben, maar, niet verzoeken op de terugweg plaats naast hem in
r tevreden met deze partner en nog minder tevre-
den met de achtste plaats, die zü in le stoet in-
70ALS BEKEND waren de laatste tijd de ver- natlli zou zy 0p een Zeker ogenblik de rij ver-
houdingen tussen de pers van Engeland en broden hebben, naar voren zijn gelopen en een
het Belgische volk niet erg vriendschappelijk, plaats gekozen hebben aan de zijde van Prins
maar wat dezer dagen gebeurd is, heeft het con- Felix, vader van de bruidegom,
f liet opgestuwd tot een hoogtepunt. Het is de jjit spektakel zou de toorn opgewekt hebben
„Dailey Mirror", een blad dat door vier miluoen van de oude koningin-moeder van België, Konin-
Engelsen dagelijks wordt gelezen, dat men een _;n Elizabeth en, weet de „Daily Mirror" met
onkiesheid die haars gelijke niet heeft, het ge- haast alwetende zekerheid te vertellen, deze twee
waagd heett een poging te doen de kristallen vrouwen die toch al niet met elkander spraken alles? De Koninklijke bruid was met droevig op
vensters van het geluk van Prinses Josephine de iaatste maanden, zullen de komende maanden haar trouwdag (Minister Bech, van Luxemburg,
Charlotte van België en Prins Jean van Luxem- elkander wel helemaal niets meer te vertellen "ei terecht, dat als er ooit een huwelijk nit pure
burg in te gooien. Dit blad suggereerde, dat de hebben. liefde gesloten was, het dit huwelijk was). Maar
Belgische Prinses zich op de dag van haar huwe- met aantijgingen zoals de „Daily Mirror'" waagt
lijk doodongelukkig gevoeld zou hebben. „Gij MEN VRAAGT ZICH AF, wat toch een deel van te schrijven, zou men een bruid droevig maken,
denkt, waarde lezer", zo ongeveer redeneert de de Engelse pers de laatste tijd ten opzichte als de schandelijke insinuaties haar onder de
Daily Mirror, „dat de Prinses na haar huwelijks- van België bezielt, dat zij haar toevlucht durft ogen komen.
Daily Mirror" zich heeft schuldig gemaakt?
De kwestie is zo eenvoudig als ze zich maar
denken Iaat. De plechtigheid van de huwelijks
sluiting van het paar viel in twee delen uiteen,
een formeel en een meer informeel gedeelte. In
het eerste ging alles streifg naar de regels van
conventie en étiquette. Maar toen dit deel voorbii
was en de personen, die de stoet vormden, zich
de auto te nemen.
Een edel gebaar! Een gebaar, dat de gentleman
verraadt, en, onuitgesproken, waarschiinliik een
sfeer van verzoening kon scheppen. Bovendien
werd opgemerkt, dat ook andere personen uit de
stoet van plaats verwisseld waren, alles volgens
het gemoedelijke recept: als het stijvere deel
voorbij is, volgt het lossere.
Waarom moet venijn gezogen worden uit dit
meer dan zeventig man. Openingen in
de wand, een torpedobuis, die toeval
lig of te vroeg openging, of fouten in da
periscoop kunnen de oorzaak ziin. Op
grotere diepte is het onmogelijk een
dergelijke schade te repareren, omdat
de waterdruk enorm is en het water
bij de geringste beschadiging van de
wand in een dikke straal naar binnen
spuit.
Bij iedere duikmanoeuvrc is de snel
heid, waarmee een ondprzeeër een
grote diepte moet bereiken om zich te
reden voor dieptebommen enz. het
critieke punt. Als het niet gelukt om
het schip tijdens deze manoeuvre In
evenwicht te houden en als het over
boeg of achtersteven plotseling naar
beneden schiet, dan is de catastrophe
onvermijdelijk. Noeh de wand en nog
veel minder de schotten tussen de ver
schillende ruimten kunnen de gewel
dige druk weerstaan.
De enige duikboten, die men de laat
ste jaren van huilen af kon redden, la
gen op diepten van minder dan vijftig
meter. Dat in 1939 uit de Amerikaanse
onderzeeër „Squalus" op een diepte
tussen 35 en 40 meter drie en dertig
man gered konden worden, gold ale
Te Canakkale (Turkijë) is gisteren
het proces begonnen tegen de gezag
voerder van het Zweedse vrachtschip
„Naboland". kapitein Lorentzon. die er
van wordt beschuldigd, door onacht
zaamheid de dood van 96 opvarendea
van de Turkse onderzeeboot „Dumli-
pinar" op zijn geweten te hebben. Zoals
bekend kwam het Zweedse schip op
3 April in de Dardanellen in aanvaring
met de onderzeeboot, die ten gevolge
hiervan zonk.
De Kapitein verklaarde zich onschul
dig en zeide van mening te zijn, dat
de gezagvoerder van de onderzeeboot
geheel de schud van de ramp droeg,
aangezien de boot niet van de nodige
lichten voorzien was.
De rechtszitting vond plaats in een
schoolgebouw, omdat het gerechtsge
bouw tengevolge van de jongste aard
bevingen ernstig beschadigd is.
In totaal ziin thans in Argentinië 20
radicale en socialistische leiders gear
resteerd.
Aagtekerk, 29-4 te Sydney verwacht
Abbedijk, pass. 28-4 Vlissingen Al
cyone, 27-4 te Bahia Arendsdijk, 28-4
van Paranagua naar New York Adinda
(t), 28-4 van Bangkok naar Pladju Al-
bireo, 28-4 van Vittoria naar Bahia
Amstelland, 28-4 van St Vincent naar San
tos Argos, pass. 28-4 Finisterre naar
Algiers Aldabi, 28-4 n.m. 140 mijl
noord van Fernando Noronha naar Ric»
de Janeiro Amstelpark, 29-4 van A'-
dam te Sorel Amstelstad, 26-4 van
Melbourne te Geelong Arnedijk, 29-4
van R'dam te New York Billiton, 29-4
te Balboa Bonaire, 28-4 320 mijl zuid
zuidwest van Flores naar Plymouth
Boskoop, 28-4 n.m. van Curacjao naar
Trinidad Bali, 28-4 te Port Said
Bintang, 28-4 van Bombay naar Karachi
Caltex, pass. 28-4 Kreta Ceronia
(t), 28-4 van Singapore naar Pladju
Chama (t)pass. 28-4 Kaap Comorin
Celebes, 28-4 van New York naar Alexan-
drië Cronenburgh, 28-4 van R'dam
naar Onton Diemerdijk, 28-4 van Los
Angeles naar Balboa Dalerdijk, pass.
28-4 Saba naar Curagao Enggano, 28-4
van Suez naar Port Said - Esso Den
Haag (t), pass. 28-4 Mona Eilanden
fielipes (t), 28-4 van Pladju naar Tji-
latjap Gaasterland, 28-4 van Bahia naar
Rio de Janeiro Hector, 28-4 van Piraues
naar Saloniki Hestia, 28-4 van Balti
more naar New York Hoogkerk, 29-4
te Singapore Ittersum, pass. 28-4 Cey
lon Indrapoera, 29-4 van Tandjong
Piiok te R'dam Jupiter, pass. 28-4 Fi
nisterre naar Oran Laurenskerk, 28-4
van Colombo naar Madras Lissekerk,
29-4 te Ras Tanura Maasland, 29-4 te
Bahia Mentor, 28-4 van R'dam near
Hamburg Madoera, 29-4 te Penang
verwacht Marpessa (t), 29-4 van Miri
naar Balik Papan Nieuw-Amsterdam,
29-4 te Las Palmas Prins Alexander,
29-4 van Montreal te R'dam Polyphe
mus, 28-4 te Boston Ruys, 29-4 te Kobe
verwacht Rijndam, 28-4 250 mijl zuid
zuidoost van Kaap Race naar Cobh
Sarpedon, 29-4 n.m. te Curagao Sala-
wati, 29-4 te Bordeaux Saparoea, 28-4
van Takoradi naar Luanda Slamat,
pass. 28-4 van Minikoy naar Djibouti
Sumatra, 29-4 te Genua verwacht Tamo#
28-4 van Recife naar Paranagua Ta-
rakan, 29-4 te Penang verwacht Tibia
(t), 1-5 te Port Kembla verwacht Tji-
bodas, 28-4 van Durban naar East London
Tara, 29-4 van Antwerpen te R'dam
Tawali, 29-4 van Baltimore te Galveston
Themisto, 1-5 van Narvik te Baltimore
verwacht Tixerius, pass. 28-4 Jamaica
Timont, 28-4 van R'dam naar Tandjong
Priok Van Spilzegen, 28-4 van R'dam
naar Hamburg Warwick Castle, 26-4
van Nacala naar Dar es Salaam Wil
lem Ruys, vertr. 29-4 van R'dam naar
Tandjong Priok Waterman, 28-4 490
mijl oost ten noorden van Kaap Race
Wieldrecht (t), pass. 28-4 Kaap Leeuwin
IJssel, 28-4 te Tunis - Zuiderkruif.
28-4 360 mijl west ten zuiden van Walvis-
baal.