De nieuwste city ter we re ld: "™EN
SINGAPORE
Chinezen blijven tradities van moederland trouw
Vrouwen in
CO
In ruim anderhalve eeuw
van een kapersnest tot
Koningin van het Oosten
Raffles
legde
bouwstenen
gereed
door
Dr J. KROP
R
M
Pennetje inkt.
I
Zwakke en sterke argumenten in geding
Zelfbestuur
Record pijproken is
nog ongebroken
Doorvoerhaven Neierlands record „lang pijproken"
iEr wordt gewerkt
en gedanst in
Laruns
OFFICIALS!
ten.
IE
Ie s avonds
lENWWSff
IA i 84230
,3 30-IA 12534
RU» b meMTf
ituaJi63^ ®fi82®
er maar eens vroeg in.
Toen hij even later aan
zijn „patroon" naar de
Rikki hem zeggen: „We
iet de wagen gaan, ik
lichting, maar we kun-
ar het station rijden".
hoorde ze Miss Car-
vind het veel te gezel-
ïikki luisterde met op-
Ze had spijt van haar
er niet meer op terug
ZATERDAG 2 MEI 1033
(Van onze correspondent in Singapore)
KORTE TIJD GELEDEN verwierf Singapore het praedicaat „City" een
enorme gebeurtenis in bet Verenigd Koninkrijk, hetgeen te begrijpen valt,
als men weet, dat Singapore, nu een millioenenstad, aan het begin van de vorige
eeuw slechts 150 „inwoners" telde. Het waren vissers en zeerovers en zij woon
den in een verzameling hutten, die niet eens de aanduiding „kampong" ver
diende. Onder deze 150 mensen bevonden zich dertig Chinezen. Als gevolg
tan de overbevolking en de daaruit voortvloeiende bittere armoede in hun
eigen land, hadden deze het oog op andere Oosterse landen gericht. Zo trokj
ken zij naar Brits- en Nederlands-lndië en naar het schiereiland Malakka. ht
het laatste gebied vestigden zij zich in het kleine, maar welvarende stadje
Malacca, dat enkele honderden kilometers ten Noorden van Singapore aan de
1 Westkust van het schiereiland ligt. Zij staken de oceanen over als werkend
passagier op de grote schepen van die dagen, ofwel zij kwamen in hun wankele, half-zeewaardige zeilbootjes naar de andere Oosterse landen, die voor hen
even zovele landen van belofte waren. Doch het waren aanvankelijk slechts enkele moedige pioniers, die de moed vonden de wereld tot hun vaderland te
maken. In onze dagen van emigratie en zelfs complete volksverhuizingen, zoals die naar Israël, lijkt dat niets bijzonders. Men moet echter bedenkendat een
Chinees in veel sterkere mate aan de tradities van zijn land, aan zijn familie en zijn geboortegrond gehecht is dan wie ook ter wereld. Voor landverhuizing
moest wel zeer dringende reden bestaan, wilde men de banden met al het oude verbreken. Toch is het initiatief van die enkele pioniers de oorzaak gewor
den, dat in de loop van de vorige eeuw tienduizenden Chinezen zich over de aardbol hebben verspreid en aan hen is het te danken, dat Singapore op het
ogenblik een Chinese bevolkingsgroep van 760.000 zielen heeft. r
Oud-China, dat zijn zelfstandigheid
tracht te behouden.
Jong-China, compleet met Ameri
kaans shirt.
nezen immers, zouden ook Arabieren,
Indiërs en anderen, aangelokt door de
gouden schijn boven Singapore, hun
BIJNA driekwart millioen Chinezen l®nd verlaten en zich hier vestigen.
hebben zich in deze grootste han-
zich als tussenhandelaren tussen de f"\E ECONOMISCHE POSITIE vai; staan voor de morele verplichtingen
I J de Chinezen heeft zich in de die zij toch zeer zeker tegenover hun
grote handeldrijvende lichamen te jaren voor de tweede wereldoor- tweede vaderland hebben. De norzaak
wringen. Raffles zag ook de grote ge- log ongehoord kunnen versterken. Vele van dit betere begrip is gelegen in de
varen rlie hierin whclen Rehnlve Chi- Chinezen hebben bepaalde sectoren grote onrust in het binnenland en
varen, die hierin scholen, behalve Chi van de handel in Singapore volkomen doch dit is niet met zekerheid te zeg-
in handen en wat .hun aantal betreft gen wellicht ook door de politieke
vormde hun bevolkingsgroep naarmate veranderingen die zich in hun moeder
de tijd vorderde een steeds wezenlij- land hebben voltrokken. Zeker is ech-
ker bestanddeel van de gehele stadsbe- ter, dat bij de geëmigreerde zonen
volking. In aantal breidden zij zich ge- van het Hemelse Rijk het besef begint
weldig uit. Op elke drie inwoners van te komen, dat zij het zijn die Singa-
(Van onze economische
medewerker)
f\P geen enkel gebied is
de ongunstige nawer
king van de afgelopen
wereldoorlog zo langdu
rig geweest als op dat
van de woningbouw. Niet
alleen de oorlogshande
ling op zichzelf, doch
ook de langdurige onder
breking van de bouw in
o'e oorlog heeft ons par
ten gespeeld. De minis
ters van wederopbouw
en volkshuisvesting za
gen zich dan ook aanvan
kelijk voor schier onop
losbare problemen ge
steld. Deze problemen
lagen niet zozeer in het
vlak van de techniek en
de materiaalvoorziening
dorli in de financiering
'•an de opbouw, een fi
nanciering die vooral be
moeilijkt werd door de
enorm gestegen materi
aalkosten en het vastna
gelen van het huur
niveau op dat van 1940.
Een rendabele huizen-
exploitatie werd daar
door een onmogelijkheid
en de regering zag zich
genoodzaakt door kunst
grepen, zoals premiere
gelingen, de woningbouw
aan ie moedigen.
Het is wel merkwaar
dig, hoe weinig oog men
tot voor kort van de
zijde van de regering
heeft gehad voor de be
langen van de huiseige
naren. Terwijl het prijs
niveau van alle goederen
en diensten tot ongeveer
het drievoudige van
vóór de oorlog steeg,
werd enkele jaren gele
den schoorvoetend overs
gegaan tot een huurver
hoging van 15 boren
het niveau van 1940. Door
de beheersing van de
huren is het procentuele
aandeel, dat deze huren
in het gezinsbudget vor
men, tot minder deen de
helft ten opzichte van
vóór de oorlog gedaald.
Onlangs heeft men bere
kend, dat de geschoolde
arbeiders te Amsterdam
6,3 tot 8,6 van hun in
komen aan huur uit
geven. Behalve wellicht
in Frankrijk is er geen
land in de wereld, dat
de huren kunstmatig zo
laag houdt als Nederland.
delsstad van het Oosten gevestigd Hij besloot derhalve de stad, die toen Singapore vindt men één Chinees,
en buiten hen nog honderdduizenden in in feite nog slechts in plannen gereed
zelve. De meesten zijn op het schier
eiland geboren en kennen China, dat
evenwel sterk in hun verbeelding
blijft leven, niet van eigen aanschou
wing. Steeds echter is dit verre oord
hun ideologische moederland gebleven.
De grootste wens van iedere Chinees,
waar ter wereld hij zich ook ophoudt,
is: begraven te worden in de bodem
van zijn land, of tenminste eens in zijn
leven naar China te kunnen gaan. In
Singapore vormen zij, zoals overal
waar- zij in grotere groepen zijn neer
gestreken, een hechte on aparte ge
meenschap. Voor wat Singapore be
treft hebben zij ongetwijfeld, gezien
hun aantal, hun invloed en hun rijk
dom, recht op de meeste zetels in de
AFFLES begreep bij de snelle groei
van „zijn" stad, heel «luidelijk, dat
de Chinezen door hun numerieke
overwicht de invloedrijkste groep zou
den worden. Hoewel ze zich weinig
met de algemene gang van zaken plach
ten te bemoeien, was een soort staats
greep niet uitgesloten, wanneer ze zou
den gaan vrezen voor achterstelling bij
de andere bevolkingsgroepen, die wèl
hun belang begrepen. Daarom gaf Raf
fles de Chinezen een eigen bestuur,
waardoor hij deze bevolkingsgroep ge
heel in zijn greep wist te vangen. De
verschillende vertegenwoordigende li- Chinezen mochten voormannen kiezen
chamen. Hoewel zij in menig opzicht die toestemming kregen om over hun
hun positie in deze begrijpen, vertoon
den zij tot voor kort een verbijsterend
isolationisme voor wat betreft het
geestelijk eigen-worden met hun nieu
we vaderland. Singapore heeft het
praedicaat „City" verkregen, voorna.
landgenoten te regeren. Raffles voerde
daarbij nog het Chinese strafrecht in
(dat hij terdege had bestudeerd) om
zijn Chinese onderdanen ook op dit
gebied te kunnen regeren.
Zo legde deze grote Engelsman de
melijk door de enorme massa Chine- bouwstenen. klaar voor de komende
zen die de stad als woonplaats uitkoos,
doch dit feit schrijnt de Chinezen zelf geslachten, die met dit materiaal moes
volkomen koud te laten. Ze blijven ten proberen Singapore verder uit te
waren: ga.s^en-. Er zijn horider- fc>reiden, zijn economische positie in de
den Chinezen, die millionnair gewor-
den zijn. dank zij de economische mo- wereld le verstevigen en zijn welvaart
gelijkheden, die Malakka hun bood, die te bevorderen. Men kan zeggen, dat
hier hun kinderen hebben gekregen, dit gedurende de eerste helft van de
die hier gelukkig zijn en die menselij- _„„w ffPi,,kf
kerwijs gesproken reden hebben tot de twlntl®ste eeuw 1S geluKt-
grootste dankbaarheid jegens hun nieu
we vaderland, en die niettemin voort
durend in een geestesgesteldheid le
ven, die men bij mensen in strafkolo
nies aantreft. Zoiets van: Ik heb het
hier best, ik heb me een bestaan op
gebouwd, maar er gaat niets boven de
vrijheid.
ET de
Er moet een vergeefse aanval op het
Iiiav/IMU M .IJ u J u 1, 1. rtA nnrt
ontwikkeling
worden gemeld. Onder het wakend oog
van Singa- van de Purmerendse pijprokersclub „De
pore van kapersnest tot handels- Cesellighe Dampkring" deed een groep
liezen1'nauw samen.Ve^zónen van het van zeven Hilversumse opa's, die zich
Hemelse Rijk hebben een aangeboren verenigd hadden in de pijprokersclub
hartstocht voor alles wat naar handel „Ons Genoegen", een poging het lande-
riekt. lijk record te verbeteren. De Purmer-
Sir Stamford Raffles, de stichter anders hadden hun „vlaggescliepen"
van Singapore, had na het Britse ™eeaebracht: pa Klijzing, wereldrecord-
debiele in Nederlands-lndië, begrepen,
houder 3.3 gram Amerikaanse burley-
_„„„j tabak met 92 minuten 18 seconden, en
dat Malakka als kolonie, als voorraad- opa s de Riddej. Neierlands record.
schuur van het moederland dus, voor- houder 2.5 gram Nederlandse heren-
lopig niet veel te betekenen zou heb- baai met 77 minuten 20 seconden.
ben. De positie van de andere kolo- De Hilversummers, die enkele veel-
niale mogendheden was daarvoor te
Sterk. Met het oog hierop, besloot hl) mo successen boekten, hadden in de
van Singapore, dat daarvoor een uiterst ^^HoofZaP 'iteZTonJ13 gfen
gunstige ligging had, een doorvoer- kans. De meeste van hen waren ner-
haven te maken. Met dit besluit werd V/ff? ,d00r de aanwezigheid van opa
C Khjzina en De Ridder en de belang-
oingapore tot het brandpum van de stellende ogen van een talrijk publiek.
handel op het Oosten. Kenmerkend Wet werd dan ook geen topprestatie,
voor Raffles' geniale geest is wel het X
feit, dat deze toen hij de handels- door _de insiders als „internationaal ni-
Stad stichtte reeds voorzag dat bin- !'f"PJst'
11 as de 7J-iange Hilversumse opa D.
nen korte tijd duizenden Chinezen Bcekhnvs. die de anderen ver achter
naar Singapore zouden komen, om twee
noteerde
pore in de toekomst groot moeten
J i houden, om zodoende te bewijzen, dat
hët binnenland vïn Malakka. Zij ver- was, in wjjken te verdelen. Raffles be- Het merkw^rdige verronsel noe Raff,es
in hen gestelde ver
mengden zich met de inheemse bevol- sefte, dat de vermenging van de ver- nu voordat sedert zeer- Kortetya, gerechtvaardigd is geweest
king en drukten daardoor het stempel schillende bevolkingsgroepen conflic- bij de Chinezen begrip begint te be- trouwen gerecntvaaraigd is geweest.
van het Hemelse Rijk op vele Maleise ten teweeg zou kunnen brengen. Zo
steden. Het merkwaardige was name- ontstonden de Chinese wijk, de Indi-
lijk, dat zij weigerden bepaalde speci- sche wijk, de Maleise wijk: alle ge-
fieke eigenschappen afteleggen, waar- groepeerd rond het eigenlijke handels
door zij hun omgeving sterk beïnvloe- centrum, waar de Europeanen heer en
den. Men ziet dit nergens ter wereld meester zijn. De lijnen, die Raffles in
zo sterk als juist in Singapore. Vrijwel het begin van de 19e eeuw trok, zijn
iedere emigrant zal in zijn tweede va- nu nog duidelijk te zien.
derland de levensgewoonten van het Nog verder ging deze scheiding,
volk waartussen hij is komen te ver- door de instelling van vakgroepen, of
keren, overnemen en ten slotte geheel 70 men wil gilden. In een be.
zijn geassimileerd. De Chinezen nebben paajde straat mochten slechts de be-
als het ware bij hun landverhuizing oefenaren van één beroep wonen. Ook
hun vaderland nooit geheel vaarwel djj. js nu nog merkbaar in Singapore,
gezegd. Ze hebben het in tal van on- yr) js er een straat waar Indiërs wo-
defimeerbare vormen meegenomen nen^ d;e ajjeen maar verf verhandelen,
naar hun nieuwe vaderland. de Middle Road, waar men slechts Chi-
®P het ogenblik is het zo, dat de nese schoenwinkels vindt en de Bukit
bevolking van Singapore nagenoeg Timah Road> waar men buiten auto_
geen uitbreiding meer ondergaat door bandrn en andere rubberwaren niets
de komst van Chinezen uit China kan kopen.
RE LAGE HUREN vormen een onder-
E' deel van de loon- ep prijspolitiek;
men achtte de beheersing van de
huren gerechtvaardigd, omdat men de
waardeverhoging van de oude huizen
een ongewenste verrijking der huis
eigenaren vond; omdat de verhuurders
in deze tijd van woningschaarste niet
meer, zoals vroeger, te kampen hebben
met het euvel van leegstaande wonin
gen en omdat ten slotte het onderhoud
van de woningen meer en meer op de
huurders is afgewenteld. Het tweede
argument heeft een zekere waarde; het
eerste en het derde zijn uiterst zwak
en hebben tot gevolg gehad, dat er een
zekere roofbouw op het huizenbezit
heeft plaats gevonden.
Het was te voorzien, dat deze toe
stand niet zo kon voortduren en dat
ook hier naar normalere toestanden
diende te worden gestreefd. Het is dan
ook niet te verwonderen, dat de rege
ring maatregelen heeft aangekondigd
tot het verhogen van de huren, samen
hangend met een verlaging van de be
lastingen. De Sociaal Economische Raad
het overkoepelende orgaan van het
georganiseerde bedrijfsleven, advi
seerde een huurverhoging al naar ge
lang van de gemeenteklasse, variërend
van 40 tot 61% ten opzichte van de
huren van 1940. De regering heeft deze
percentages teruggebracht tot respec
tievelijk 35 en 48%, zodat zeer waar
schijnlijk op 1 Januari 1954 de huidige
huren met gemiddeld 25% worden ver-
Van een medewerkster)
WIE tot het hart van de
Pyreneeën is doorge
drongen, ziet daar donkere
vrouwen met mooie regel
matige gezichten. Men is ge
neigd te zeggen wijze ge
zichten. Deze vrouwen zijn
stuk voor stuk persoonlijk
heden. Haar gehele verschij
ning spreekt van standvas
tigheid, geloof, plichtsbe
trachting en moed, maar
daarbij lachen toch de ogen
je vriendelijk tegen.
De Baskische vrouw is
aan haar geboortegrond ge
bonden. Zij leeft nog bijna
zoels haar grootmoeder het
deed. Het is geen gemakke
lijk lot dat zij te dragen
heeft. Aan de zijde van haar
man geeft zij al haar krrch-
ten om mede het dagelijks
brood te verdienen. Iedere
stap, die men in deze berg
dorpen doet, vertelt hoe
zwaar die taak is. Moeilijk
te bewerken grond, grote
afstanden ven akker of berg
wei naar huis, geen moder
ne landbouwmachines,
kleine opbrengsten.
En desondanks leven zij
er met een zonnige glim
lach op het open eerlijke
gezicht, dat een evenwichtig
karrkter verraadt, een ka
rakter zonder de kronkels
en grillen waaraan de in
overvloed en luxe opge
groeide mens zo dikwijls
lijdt.
In Laruns, een plaatsje 40
km van Pau, aan de voet
van het grote grensgebergte
tussen Frankrijk en Spanje,
leeft men nog steeds die
trage gang, opgelegd door
de afhankelijkheid van de
natuur, haar lusten en las
ten. Men weet dat de mens
moet buigen voor haar
grootheid. Hier te midden
van de aan alle kanten op
dringende bergmassieven
voelt men zich nameloos
nietig en toch ook weer ge
laden met een bijzondere
kracht deel uit te maken
van dit grootse landschap,
een landschap dat nog veel
ongekende energie gevangen
houdt.
De vrouwen van Laruns
lopen nog in klederdracht.
Lange statige zwarte kleren
met een wit kraagje en een
wit strookje uit de zwarte
kap. Een vrij stijve dracht.
Maar de vrouwen zijn daar
bij zo welgemanierd, be
leefd en vriendelijk, dat al
het stijve wegvalt en, men
eerder zegt dat zij een def
tige indruk maken. Het is
niet moeilijk contact met
hen te krijgen. Zij zijn, la
ten wij maar zeggen „typisch
vrouwelijk", nieuwsgierig.
Zeer beminnelijk overigens,
vragen zij toch precies wat
zij weten willen. Maar wie
kaatst, moet de bal ver
wachten en omgekeerd kan
men dan ook vragen naar
hun leefwijze.
Meestal begint de dag
reeds vroeg, boven op de
bergweiden, met het melken
van de koeien. De melk
wordt te romen gezet om er
later kaas van te maken.
Daarna gaat zij langs een
smal bergpaadje naar het
dorp, waar zij een klant
heeft, om een paar liter
melk en een paar eieren te
brengen. Dit betekent an
derhalf uur lopen. Wij, met
onze begrippen zouden
schamper zeggen: „Op
zo'n klant moet je gesteld
zijn". Maar zij levert punc
tueel iedere dag haar waar
om negen uur af. Zij doet
daarbij al breiend haar
weg. Trouwens altijd en
overal breien de vrouwen
van Laruns in razend tem
po aan lange zwarte kousen.
Breiend lopen zij door het
dorp op weg naar de krui
denier of naar het postkan
toortje. In de morgenuren
staan zij achter haar
kraampje op de markt om
DE ZWAARDDANS
DE PARENDANS
de dagelijkse oogst aan
vruchten en groenten in
geld om te zetten. Zo er
een moment geen klanten
zijn, dan breien zij. Er zijn
ook enkele koeien die niet'
op de bergweiden over
nachten, maar in de stallen
in het dorp. Bij zonsonder
gang komen zij schomme
lend de bergpaadjes af om
midden op het marktpleintje
bij het waterbekken hun
maag vol te drinken. Ook
dan houdt de vrouw breiend
het toezicht op haar troepje.
Maar in de gezamenlijke
wasplaats zijn de handen
voor ander werk nodig. In
deze bergstreek heeft ieder
dorp zijn beek waarin op
houten vlonders, of soms in
de gemeenschappelijke ste
nen wasplaats met grote ge
metselde bakken, al het
vuile goed van het dorp
wordt geboend, geklopt en
gespoeld. Waarschijnlijk zal
het nog lang duren alvorens
wasmachines deze werkwijze
zullen vervangen. Immers de
vrouwen hebben een vast
geloof in de reinigende wer
king van dit kristalheldere
bergwater en daarbij zullen
zij zich niet gauw de dage
lijkse praatjes laten ontne
men. Zo men zelf niets te
wassen heeft, dan kan men
toch op de omheining gaan
zitten en aan het gesprek
deelnemen. Laat aan deze
vrouwen dit ogenblikje van
gezellig babbelen, straks
moeten zij weer de bergwei
op om te helpen bij het
hooien. Straks lopen zij ge
bogen onder een grote bult,
een jute tap volgepropt met
hooi of gras en brengen dat
vrachtje op een sukkeldrafje
langs een smal paadje naar
een 200 of 300 meter lager
gelegen weg, vanwaar het
kan worden vervoerd. Zeer
zeker geen gemakkelijk kar
weitje.
Ook ziet men hen soms op
het stukje bouwland in de
harde rotsgrond staan hac
ken, onmeedogend schijnt de
zon op hun rug. Hoeveel
zorg en liefde is er nodig om
toch nog wat groenten en
aardappels te kweken, ar
tikelen die dikwijls alleen
maar op tafel kunnen ko
men als zij op eigen grond
tot wrsdom zijn gekomen.
In de zomermaanden leven
de mensen hier hoofdzake
lijk buiten. Dat bewijzen de
altijd met luiken gesloten
ramen. Toch zien de huizen
er niet zo doods uit als men
hierdoor zou verwachten.
Haast ieder raam en zeker
lrmgs ieder balcon op het
Zuiden zijn bakken met
bloeiende planten te zien.
Nog mooier, er hangen tros
sen goudgele maiskolven te
drogen, hier bestemd voor
menselijk voedsel. De hui
zen zijn vrij groot en ge
bouwd van stenen uit de
bergen, wel of niet met ce
ment bestreken. Men woont
altijd boven omdat de be
nedenruimte voor de dieren
is.
Overal in de Pyreneeën
treffen wij geneeskrachtige
bronnen, die badplaatsen
hebben doen ontstaan, die
Fransman en vreemdeling
trekken. Maar deze import
van mensen beïnvloedt de
leefwijze van de bevolking
bijna niet. Hun leven blijft
simpel en groots. Zij hebben
iets van de klaterende glas
heldere bergbeek en de on
vergankelijke standvastig
heid van de bergreuzen. Van
de zonzijde in het leven, die
ook zij weten op te zoeken,
kunt U getuige zijn op het
grote jaarlijkse feest op 14
Augustus. Dan worden de
mooiste klederdrachten te
voorschijn gehaald en ge
looft jede,. dat het leven
goed is. De zware moeili'ke
dagen zijn vergeten, men
zingt de oude liederen en
danst de Bask!sche dansen
Op de foto's ziet men de
Mannenzwaardendams en een
Fajendan*.
hoogd. Hoezeer deze huurhoogte nog
afwijkt van een rendabele exploitatie
moge blijken uit een verklaring van
de minister, dat de tegenwoordige
bouwkosten een huurpeil rechtvaardi
gen. dat 16% hoger ligt dan dat van
1940. Men verwacht echter een gelei
delijke daling van de bouwkosten, zo
dat op de duur wellicht met een huur
peil van 190 a 200% van dat van 1940
kan worden volstaan. Deze hoogte zal
slechts zeer geleidelijk aan kunnen
worden bereikt en bovendien blijkt het
een strijdvraag, of dit niveau straks
ook moet gelden voor oude woningen.
Indien men tot een vrije woningmarkt
overgaat, lost dit probleem zich van
zelf op.
Wat de woningbouw zelf betreft, zijn
de laatste jaren goede vorderingen ge
maakt. Indien er geen kink in de kabel
komt, rekent men met een opheffing
van de woningnood in 1963, dus in
circa tien jaren. Sedert de bevrijding
moest allereerst worden gewerkt aan
het tegengaan van een toeneming van
het woningtekort, veroorzaakt door da
achterstallige vervanging van oude
woningen en de snelle groei van de
bevolking. Het dieptepunt in de wo
ningvoorziening werd omstreeks het
jaar 1949 bereikt. Toen kon de achter
stand worden ingelopen met circa
15.000 woningen per jaar. Op liet ogen
blik is het tekort nog circa 225.000
woningen, wanneer men althans reke
ning houdt met 2% blijvende samen
woning. De woningproductie kan tot
60.000 woningen per jaar worden op
gevoerd. waarvan 35.000 dienen voor
vervanging.
Deze productie is alleen mogelijk,
indien de woningbouw zoveel moge
lijk wordt aangemoedigd. Vandaar,
oat dezer dagen een nieuw besluit is
afgekondigd met betrekking tot een
premieregeling in de woningbouw. In
deze regeling is de maximale inhoud-
grens tot 500 m3 verhoogd. Bovendien
zal aan natuurlijke personen, die de
door hen te bouwen woning zelf kun
nen bewonen, boven de premie gedu
rende tien achtereenvolgende jaren
jaarlijkse bijdragen worden toege
kend. De minister van Wederopbouw
zal de hoogte van de premies en bij
dragen nader regelen.
Men zal er goed aan doen zich met
betrekking tot de woningbouw en
huurproblemen op lange termijn niet
teveel aan de voorspellingen te bin
den. Deze voorspellingen, ook al zijn
zij door bevoegde instellingen gedaan,
zijn gebaseerd op een aantal factoren,
die gemakkelijk kunnen veranderen.
Een periode van achteruitgang van de
.bedrijvigheid, aan mogelijk gevolg van
een vrede in Korea, kan de regering
doen besluiten het tempo van de wo
ningbouw op te voeren als middel ter
bestrijding van de werkloosheid. Door
deze versnelde bouw en door de prijs
daling, zou de druk op het huurpeil
sterk toenemen. Bij een aanhouden of
een toeneming van de spanning in de
wereld, kan de woningbouw worden
geremd door oorlogstoebereidselen en
verhoging van de materiaalprijzen.
fE moet de omvang en de kracht van
ons leger niet onderschatten,
vrienden. Dan had ge op Konin
ginnedag maar eens in Amster
dam moeten gaan kijken, toen die
twee en twintig Centuriontanks
(48 ton per stuk) door de Van
Baerlestraat rommelden. Het was
een Rooie Plein-achtig schouw
spel.
jyAT zullen de vrienden van de Sov-
jet-Unie, die natuurlijk ook met
verbeten gezichten naar die belas
tingvreters stonden te kijken, ten
minste wel gedacht hebben. Daar
ging Nederland met zijn vrede
lievende leuzen. Als ze nu nog
cantinewagens hadden laten para
deren, maar tanks en vuurmon
den
PDOCH, het is ieder niet gegeven
achter de schermen te kijken....
Het leek héél wat, al dat staal, al
die soldaten, al dat goudgalon op
de petten, tegen de achtergrond
van Neerlands eerste muziektem
pel en Nederlands smerigste plein.
De Van Baerlestraat leek de Sie-
gcsallee wel....
MAAR wij welen, wat ze daar in
Rusland nooit mógen weten, dat
er achter die tanks een luttele
jeep reed, waarin gezeten was
eenschadecommissie, bestaan
de uit vertegenwoordigers van het
ministerie van Oorlog en het
Amsterdamse gemeentebestuur.
PN die heren zaten te kijken of de
tanks met hun zware rupsbanden
niet hier of daar een tramrails
kraakten, een steen loswroetten,
of voren in het asfalt trokken. Dat
waren de officials van de snoep
winkel, de deskundigen van de
gebroken steen....
JfAOR gaot voor 'n paor knakies",
zei een Amsterdamse viskoopman,
toen de Centurions zijn nederig
optrekje passeerden. En dat dacht
bfjna iedereen: zelfs de officials
in de jeep. Want het was ook de
grootste parade in onze geschiede
nis. Dat wist v zeker nog niet?