Reis de lente achterna
trek naar Scandinavië
Denemarken, Zweden en Noorwegen
lieflijk, groots en romantisch
Bovennatuurlijke gaven
leverden fortuin op
Zelfs de meest verwende toerist kan hier
met volle teugen genieten
Elk der landen is
een vacantiedoel
op zichzelf
Peter Hurkos, millionnair zonder geld
Nederlandse telepaath ontraadselde
een Spaans-Belgische erfenis-kwestie
Nieuwe opdracht
uit Frankrijk
Vier jaar voor maker van
valse bankbiljetten
DONDERDAG 11 JUNI 1953
r (Van onze toeristische
medewerker)
ALS U DIT onder ogen
krijgt, geachte lezer, koes
tert uw toeristische scri
bent zich behaaglijk in de
warme zonnestralen van
Noord-Afrika. Hoe het hem
daar zal bevallen, weet hij
niet misschien hoort u
daar nog van maar ge
zien het feit, dat hijon
langs de Rivièra bij de
terete kennismaking eigen
lijk maar een vrij dor en
itoffig land vond met véél
te weinig sappig groen, zal
hij daar aan de Algerijnse
kusten nog wel eens terug
denken aan de grazige wei
den van ons eigen kikker
landje. Of mogelijk nog
meer aan die Juli-nacht,
toen hij voor zijn tentje aan
de Sogne-fjord 's nachts
om twaalf uur begon een
artikel te schrijven voor
zijn krant, 's Nachts om
twaalf uur, namelijk bij het
licht van de middernacht
zon. En achter hem bruiste
de waterval, die net tevoren
zijn douche was geweest.
Voor hem, in de diepte, lag
de fjord en om hem heen, in
het weitje, stonden twintig
dertig verschillende soorten
bloemen in bloei. Het arti
kel voor de krant is niet
doorgegaanWerken kan
men tens lotte alle dagen;
genieten zoals daar maar
zelden!
Zo op het oog en dan
vooral met het oog op dat
lekkerwarme zonnetje
zoudt u het misschien hou
den op Noord-Afrika; wij
zijn nu eenmaal een volk
van zon-aanbidders en rei
zen derhalve graag de zo
mer tegemoet. Maar waar
lijk: het heeft toch ook z'n
bekering omde lente
achterna te rijden, net zo
lang tot men haar in de zo
mer vindt. Dat klinkt pa
radoxaal, we weten het,
maar wat Scandinavië be
treft is het zo. Daar zijn
lente en zomer een soort
echtelijke verbintenis aan
gegaan met het gevolg, dat
ge in het hartje zomer door
Noorwegen en Zweden kunt
rijden en in de velden vol
op lentebloemen vindt en
dat de bermen van de we
gen borders gelijk zjjn van
al die op hetzelfde moment
bloeiende planten.
Die bloemen, die grazige
weiden, die meren, stromen
en watervallen, die propere
boerderijen, in Denemarken
helder gewit, in Zweden
rood en in Noorwegen licht
bruin gecarbolineerd, maken
Scandinavië tot een fris en
vriendelijk gebied. Een ge
bied, hoe volkomen anders
ook dan ons land, dat ons
ligt, dat ons iets te zeggen
heeft en dat ons bij blijft.
ER'IS TUSSEN DE DRIE LANDEN (Denemarken moge dan officieel niet tot Scandinavië behoren,
maar niemand zal er bezwaar tegen hebben, dat we het vandaag gemakshalve in één adem noemen met
Noorwegen en Zweden), er is tussen die drie landen, wilden we zeggen, een wel zeer opmerkelijk ver
schil. Niet alleen in grootte, ook in bevolking en niet in de laatste plaats in landschap. Denemarken met z'n
korte heuveling, die steeds weer nieuwe, verrassende vergezichten biedt op het landschap, dat men niet
anders dan „liefelijk" kan noemen begint het Deense volkslied ook niet met: „Daar is een lieflijk
land"? Zweden met z'n langere hellingen, z'n enorme bossen (uren rijdt men erdoor op weg naar Stock
holm), z'n prachtige merenpartijen, idyllische dorpjes en historische steden is wijds en fascinerend door
z'n uitgestrektheid. Noorwegen is groots, machtig, woest en hier en daar onherbergzaam; maar juist door
die bossen en bloemen, door de imposante, onvergetelijke fjorden en die duizenden watervalletjes een
land, waar de meest verwende vacantieganger stil wordt. Geen lawaaiige toeristendorpen, -geen touring
cars vol sightseeërs rust en nog eens rust. De koeien wandelen er los langs de wegen en in de dorpen;
grote koperen bellen om de nek en koperen dopjes op de hoorns, opdat u zich niet zult verwonden, als
ge per ongeluk zo'n koebeest op het hoekje van de straat tegen het lijf zoudt lopen. De boeren noden u aan
de ontbijttafel, als ge 's morgens uit uw tentje kruipt en de groenteman zoekt zijn mooiste appelen uit als
hij hoort, dat ge van verre komt. En hij hoort het gauw, want Noors, Zweeds en Deens spreekt men niet
een-twee-drie.
lange, want de zon gaat er van 25
Mei tot 15 Juli niet onder. Ge kunt
dit land uiteraard bereiken per auto,
maar wat ook mogelijk is: per trein.
De Zweedse spoorwegen hebben voor
de „middernachtzon-reizen" een spe
ciale trein ingericht met slaapwagens,
een conversatie-wagen, een bar, een
schrijfkamer, een bibliotheek, radio,
warm en koud stromend water, een
douche, een bioscoop en een winkel.
Er zijn stewardessen en een beroeps
fotograaf aan boord, die de films der
deelnemers meteen ontwikkelt en ge
kunt van de trein uit met alle hoek
jes der wereld telefoneren. Deze zo
mer rijdt de trein vijf maal van
Stockholm af via Dalecarlië en de
bergen van Are naar het Lappen
land en zelfs nog verder naar de
Hord bij Narvik.
NATUURLIJK HET KOST een
lief sommetje als ge alles eerste klas
wilt doen (een bedrag overeenstem
mend met 304 dollar, als u 't precies
wilt weten), maar ge kunt het ook iets
eenvoudiger doen en dan in Neder
lands geld betalen. Dan is het aange
wezen adres de Nederlandse Reisver-
eniging, die voor twee van de vijf rei
zen plaatsen heeft gereserveerd. Het
kost u, uit en thuis Oldenzaal, echter
nóg 615 gulden de man. De N.R.V. is
trouwens zo vriendelijk, u ook Kopen
hagen en Stockholm te laten zien.
De Zweedse spoorwegen hebben nog
meer aantrekkelijke toeristische pro
gramma's, o.a. bustochten (in samen
werking met de Europa-bus) door
Zweden, Noorwegen en het Lappen-
deel van Finland. Er gaan trips naar
de Noordkaap, naar de Poolcirkel, naar
de Noorse fjorden en verder naar alle
delen van Zweden. Men vrage het
programmaboekje 1953 bij de verte
genwoordigster van de Zweedse toe
ristenorganisatie, mevrouw E. de Mi-
randa-Strömbom, Rozenburglaan 98,
Rotterdam. Zij beschikt bovendien over
folders van verschillende toeristen
oorden, hotelgidsen, een lijst met
evenementen en tal van geschriftjes
over het land, het volk, de regering,
het economisch leven, de cultuur en de
geschiedenis (in het Nederlands) en
een handleiding voor de wijze, waar
op men zich in Zweden het plezierigst
thuis voelt. (Engels).
ELK VAN DE DRIE landen is een
.Vacantiedoel op zichzelf en wanneer ge
er de tijd en het geld voor hebt, is er
alles voor om aan ieder land een af
zonderlijke vacantie te wijden. Dene
marken, hoe klein in verhouding ook
tot de andere, zal u ongemeen boeien
door z'n vriendelijk golvend landschap,
z'n intieme stadjes en steden en z'n
rijke cultuurmonumenten. Een land
om te fietsen, ai zult ge ze nu en dan
moeten afstappen (vergeet niet, dat
Nederland het enige land is het
zuidelijkste puntje daargelaten waar
ge eigenlijk altijd maar in het zadel
kunt blijven zitten!) en al zult ge er
rekening mee moeten houden, dat de
wind doorgaans west is.
Het is een landje, waarvan men in
één vacantie een goed beeld kan krij
gen, bijvoorbeeld door de route eerst
over Fünen te nemen, dan dwars door
Seeland (via de vikingburcht Trelle-
borg bij Korsór, Sorö en Naestved)
haar het eiland Mön met z'n krijtrotsen
aan de Oostzee, langs de kust via
Kóge naar Kopenhagen, de „Deense
Rivièra" langs naar Helsingér (Kron-
borg het Hamlet-slot' en dan via
Hilleröd (Frederiksborgslot) en Res-
kilde (Dom met koningsgraven) naar
Kalundberg met zijn Vijf-toren dom.
Vandaar steekt ge de Grote Belt over
naar Aarhus, waar ge niet moet ver
geten de oude stad (openluchtmuseum)
te zien. Via het mooiste deel van
Jutland: Skanderberg, Himmelbjerget,
Silkeberg en Jelling met z'n runenste
nen, keert ge dan terug naar de
Deens-Duitse grens. En wanneer ge
dan ruim de tijd neemt voor Kopen
hagen het Parijs van het Noorden)
en een avond reserveert voor het pret
park \Tivoli, dan hebt ge Denemarken
behoorlijk leren kennen. Èn dan weet
ge, in welk deel des lands ge nog eens
voor een héle vacantie moet terugke
ren.
Deze route was uiteraard maar een
suggestie. Wilt ge zelf uw reis voorbe
reiden, wendt u dan tot de vertegen
woordigster van de Deense toeristen
vereniging, mevrouw A. C. 't Hart
Haussier, Joh. Geradsweg 58, in Hil
versum, en materiaal; zij helpt u vol
gaarne.
ZWEDEN JA; DAT IS zó uitge
strekt, dat we nu niet zonder meer een
toer durven adviseren. Men zal voor
zichzelf eerst terdege dienen uit te
maken, wat het worden zal: Skane
(Schoonen), het liefdelijke kastelen
district in het zuiden; de omgeving van
het Göta-kanaal, dat dwars door Zwe
den loopt als een snoer met paarlen:
het mooie landschap van Bohuslan, de
waterval van Trolhatten, het Vanern-
en Vatternmeer; de merkwaardige
stad Stockholm met z'n scheren in de
Oostzee; Dalecarlië met z'n oude ge
bruiken en kleurige klederdrachten
Cs Zondags in Leksand bijvoorbeeld)
of Lapland, hoog in het Noorden.
Lapland is een gebied met eenon-
definieerbare sfeer, waar de zomer
één dag duurt, maar dan een hele
DENEMARKEN HEUVELS EN BOSSEN, meren en indyl-
lische witte kerkjes met trapgeveltjes op de zadeldaktoren. Beter dan
met deze foto zou men het Deense land nooit kunnen typeren: proper,
vol vriendelijkheid en landelijke rust.
LAPLAND EEN WOEST BOS- en berglandschap, ideaal oord
voor trekkers-met-fantasie (en met een klein beetje durf). Lapland
heeft 's zomers een zeer mild klimaat, mede doordat de zon er van
25 Mei tot 15 Juli niet onder gaat. Het gevolg is een zeer rijke bloemen-
schat, met Alpen- èn Poolflora. Deze foto is genomen in het Vistasdal
bij Kebnekaise (bekend uit „Nils Holgersens wonderbare reis".
EN DAN NOORWEGEN! Het land,
dat via Ibsen en Grieg en via de
stoere boerenromans van eeuwig zin
gende bossen en wat dies meer zij
steeds tot de verbeelding van de be
woners van ons vlakke landje heeft
gesproken. Het land van gletchers,
fjorden en watervallen, van beren,
trollen en reuzen en van een zwijgend,
werkzaam volk. Stevige boerderijen,
romantische „staburs" (bovengrond
se kelders, om zo te zeggen), aan de
verfraaiing waarvan de mannen des
winters nijver snijden.
Sommigen halen glimlachend de
schouders op bij zóveel romantiek ais
uit de boeken tot ons komt. En tóch
Wie daar eenzaam in dat woestte No-
renland dwaalt van dal naar dal, over
de hoge passen en de kronkelige berg
wegen, van boerderij tot boerderij en
van dorp tot dorp, die zal ervaren, dat
hij is in een land, dat nog niet zo
prozaïsch, zo verzakelijkt is als de rest
van de Europese toeristenlanden. Mis
schien zal Peer Gynt hem vaker voor
de ogen zweven dan de stoere oude
Dag van Gulbranssen, maar dat gevoel
van overdaad aan valse romantiek ver
vaagt toch wel enigermate.
Noorwegen is romantisch en het
werkt op de verbeelding. Landschap
pen zoals daar aan de fjordenkust zijn
uniek; verlaten hoogvlakten, waar de
wilde geiten ronddartelen tussen de
laatste dotten sneeuw, waar vindt men
ze zo in West-Europa? Lag dit land wat
minder uitmiddelpuntig, het zou over
stroomd worden door toeristen. Nu
kunt ge er uren en uren wandelen,
fietsen en autorijden zonder een ster
veling tegen te komen, ja zelfs zonder
een huis te passeren. Uiteraard, wie
graag een massa mensen om zich heen
heeft, doe beter en ga naar Zandvoort
of Scheveningen, maar wie zijn zenu
wen eens tot rust wil laten komen, zij
Noorwegen van harte aanbevolen.
MEN KAN NOORWEGEN bereiken
per boot van Rotterdam en Amster
dam uit (vrij prijzig, maar men geniet
van Noorwegen nu eenmaal het meest
aan boord van een schip, dat de fjorden
in vaart) en met de Schandinavië-expres.
mogen wij wijzen op de route via Jut
land; zij kunnen gebruik maken van
het veer Frederikshaven (Jutland)
Larvik (Noorwegen) of Frederikshaven
Oslo. Van Larvik uit is een prachtige
tocht te maken door Telemarken naar
de Nardanger- en Segne-fjord, een rou
te, die zowel voor auto's, motoren als
fietsers geschikt is. Gegevens over de
mogelijkheden, folders, hottellijsten etc.
kan men aanvragen bij de vertegen
woordigster van de Noorse toeristenor
ganisatie, mevrouw K. Muntz, Van Vol-
lenhovenstraat 19 te Rotterdam.
Wie naar Scandinavië gaat, zal
ontdekken, dat hij komt in een
gebied, dat én wat levensstijl én
wat bouwtrant én wat natuur be
treft volkomen anders is dan de
rest" van West-Eüröpa."Hij zal
daarom goed doen, zich tevoren
enigermate te oriënteren. Voor dit
doel mogen wij verwijzen naar de
in het Engels geschreven boekskes
„Facts about Denmark'', „Facts
about Sweden" en „Facts about
Norway". Men zal er bovendien
goed aan doen, zich bij de
A.N.W.B. op de hoogte te stellen
van de douaneformaliteiten, spe
ciaal ten aanzien van de WA-
verzekering van auto's en de in-
en uitvoer van verschillende zaken.
In Zweden bijvoorbeeld mag men
officieel geen sigarettenroller, zelfs
niet in zakformaat, invoeren en
geen sigarettenhulzen bij zich heb
ben. Het valt wel wat mee, die
Zweedse controle, maar waarom
zou men zichzelf in moeilijkheden
brengen?
EEN BEELD. DAT MEN in Noorwegen en Zweden herhaaldelijk
kan zien. brmscnde watervallen in de rivieren, waarlangs de gekapte
boomstammen bun eigen w_eg naar. de zagerijen zoeken,
(Van onze Haagse redacteur)
PETER HURKOS PRAAT GRAAG en liij praat veel, vooral over
zichzelf en over zijn successen. Hij kan dat doen, want als je van een
voudige schildersknecht in betrekkelijk weinig jaren uitgegroeid bent
tot een man van naam met ettelijke millioenen achter je en dat
alleen, doordat je eens in letterlijke zin op je achterhoofd gevallen bent
en zich daarna bijzondere, telepathische eigenschappen en de gave der
helderziendheid openbaarden dan heb je zo het een en ander te ver-
lellen. V an je reis naar Spanje bijvoorbeeld. e kennen Hurkos al weer
enige jaren. Hat heeft een sfeer van vertrouwelijkheid geschapen. Toen
we hem dezer dagen in een Haags café-restaurant ontmoetten, ging on
middellijk zijn tas open. Hij haalde er een map met talrijke zeer offi
ciële stukken uit. „Kijk ze maar in", nodigde Peter ons, „dan zul je zien,
dat ik werkelijk millionnair ben". Hij ging naar onze smaak wel wat
nonchalant met de paperassen om. Maar Peter Hurkos is zeker niet gek.
W at wij te zien kregen, waren fotocopieën. De originele stukken liggen
achter slot en grendel in een hechte safe„Ik ben in Madrid in het
theater van het Instituto Ramiro de Maeztu opgetreden ten bate van
het Rampenfonds", zegt hij tussen neus en lippen door. „De bijeenkomst
bracht 20.000,op".
IJIT DE AKTE BLIJKT ONS, dat
Hurkos in het bezit gekomen is
van een vermogen in geld en vaste
goederen, ter waarde van 25.000.000
Nederlands geld. Tussen de papieren
uit graait hij in een lijst, waarop al
leen al 168 huizen vermeld staan.
•Dq fcettt is Yoor de Belgische inge
nieur. De andere helft komt contrac
tueel, aan Peter toe. „Ik heb er op het
ogenblik niets aan", zegt hij spijtig,
..want de peseta's mogen Spanje niet
uit. Ik zou in Spanje moeten gaan
wonen".
Maar daar voelt hij niets voor. Hij
is met zijn vrouw bij Franco geweest;
hij heeft op een cocktail-party joviaal
met ministers verkeerd, doch het
geestelijke en politieke klimaat ligt.
hem niet. Trouwens het land met
•■«4 jÖte gchrüle tegenstellingen tussen
arm en rijk en met.... het overvloe
dige gebruik van olijfolie bij het be
reiden van de spijzen, bevalt hem
evenmin.
£N DAN VERTELT HIJ, telkens
naar een van zijn akten grijpend,
om zijn uiteenzetting met bewijzen te
staven, het verhaal van de verwer
ving van zijn millioenen. Een fantas
tische geschiedenis.
Een Belgische ingenieur Arnolds,
werkende bij de Sabena, die een er
fenis uit Spanje tegoed had, doch in
de eerste' plaats niet wist, waar de
schatten zich bevonden en in de
tweede plaats het geld niet had om
op onderzoek uit te trekken, nam
Hurkos in de arm om het zaakje op
te knappen. Er werd een contract
opgemaakt, dat Hurkos de helft van
de erfenis zou ontvangen, als het
hem inderdaad zou gelukken de be
schikking over de waardevolle bezit
tingen te krijgen.
Om bijzondere redenen de erf
genaam schijnt zich m de oorlog niet
bijster vaderlandslievend gedragen te
hebben en bovendien zat de Belgi
sche fiscus op het vinkentouw zou
het gehele bedrag op naam van Hur
kos gezet worden.
r\E NEDERLANDSE telepaath kwam
u achter de geheimen. Hij ontdekte
niet alleen m welke kadasters de be
wijzen moesten liggen, welke notaris
bij wijze van spreken daar met
de armen gespreid voor de deur ging
staan, opdat er niemand in zou ko
men en hij kreeg die bewijzen in han
den," zij het ten koste van niet-on-
aanzienlijke bedragen, die aan amb
tenaren, die daar zeker niet ongevoe-
l g voor waren, werden toegestopt.
„Asjeblieft", zegt Peter en hij legt
ons een akte met veel handtekenin
gen en stempels voor, opgemaakt
door Rafael Nunez Lagos, notaris in
Madrid, met medewerking van de
Nederlandse ambassadeur in Spanje,
graaf van Rechteren Limpurg, door
mr S. Baron van Heemstra van de
Nederlandse legatie voor Hurkos ver
taald. „Ik vertrouwde geen enkele
Spanjaard", verklaart Peter ons open
hartig, „daarom wendde ik me steeds
.weer, ym, jaad eq daad. jfcpl d«-
sade, waarvan ik een voortreffelijke
medewerking heb gekregen",
£N DAT GELD DAN? Hurkos
*-• schijnt er op te vertrouwen, dat hij
te eniger tijd wel eens wat naar ons
land zal krijgeij. Hij zit er niet op te
wachten, want zijn bovennatuurlijke
gaven hebben hem geen windeieren
gelegd. Laten wij het tenminste maar
op bovennatuurlijke gaven houden,
al klinkt ons in dit verband de uit
spraak van Euripides, dat de beste
profeet hij is, die goed kan gissen,
als muziek in de oren....
Voor de naaste toekomst schijnt er
al weer wat voor hem in het vat te
zitten. Uit Frankrijk heeft Hurkos
de uitnodiging gekregen een gezon
ken jacht een aantal personen is
daarbij om het leven gekomen op
te sporen. Men is al met zeekaarten
en ander materiaal bij hem geweest
en op een van deze kaarten kon hij
reeds de plaats van het ongeval aan
wijzen, een geheel andere piek dan
men verwacht had en die, zoals een
nader onderzoek heeft uitgemaakt,
blijkt te kloppen.
De boot ligt ongeveer 35 meter diep.
Hurkos zal nu nog moeten verklaren,
wat de oorzaak was van het mysteri-
hebbenden hebben er een lieve duit
euze zinken van het jacht. De belang
voor over.
De rechtbank te Amsterdam heeft de
44-jarige S. aldaar, die gedurende lange
tijd valse munt- en bankbiljetten heeft
vervaardigd en in omloop gebracht, ver
oordeeld tot vier jaar gevangenisstraf.
Al zijn apparaten en werktuigen, die hij
bij dit werk gebruikte, zijn verbeurd
verklaard.
S. vervaardigde biljetten van f 2.59
en f 10.en bracht deze in omloop
door er in de meest uiteenlopende
plaatsen van ons land kleine hoeveel
heden snoep en rookwaren voor te ko
pen. Van het wisselgeld leefde hij dan
weer enige tijd. Door een samenloop
Omstandigheden liep hij in de val
