Schandaal op het terras van Fouquet
Chef van de Zweedse politie is
een ware Sherlock Holmes
ANDRES SEGOVIA
Volk zonder
ziekten
.Waarom de TV
het in de VS
wel doet
Champagnekenner
sloeg een flater
Harry Soederman nam deel aan „crimineel"
complot tegen Hitier en trawanten
grootmeester op de gitaar
Zachtheid levert de
schoonste resultaten
Zelfmoordbleek
moord te zijn
Hunza's vasten vier
maanden per jaar
Nakomelingen van drie
Griekse soldaten van
Alexander de Grote?
ZATERDAG 4 JULI 1953
(Van onze correspondent)
ER ZIJN HIER de laatste maanden
tal van Nederlanders doorgetrokken,
die hunkerden naar, wat zy dan noem
den „goede televisie". Niet noodzake
lijk „kunst", maar waarnaar zy zoch
ten was een avond „te worden bezig
gehouden". Want, aldus het vrijwel
unanieme commentaar: „de televisie
in Nederland is ongenietbaar, ama
teuristisch en vervelend. Is er eens
iets speciaals als een Holland-België
wedstrijd, dan komt er wel 'n kink in
de kabel, dat het niet geté-vé't wordt."
Dit heeft ons aan het denken ge
bracht. A priori zyn wy niet bevoegd
de Nederlandse televisie te becritise-
ren. Wij zagen één avond een paar uur
grauwe verveling in Nederland op het
televisiescherm. Maar dat is jaren ge
leden en één avond. Daarop willen wij
niet graag onze opinie baseren. Waar
aan wij in één adem willen toevoegen,
dat wy evenmin wild zijn op de hui
dige Amerikaanse televisie. Voor actu
aliteiten, wedstrijden e.d. is het me
dium bruikbaarder dan de radio; een
enkele poging tot een kijkspel is het
aanzien waard en een enkele maal
zelfs uitnemend van belichting, regie
of manuscript. Maar het niveau is
grotendeels zeer laag.
DE GEMIDDELDE Amerikaan is
echter bijzonder gelukkig met zijn gra
tis-televisie-amusement hem aangebo
den door Coca-Cola, haarkrul-mid
delen e.d. (ongeacht het feit of men
meer geporteerd is voor koffie of thee
of te kaal is om over haar te zitten
piekeren).
De Amerikaanse benadering is wel
licht laag-bij-de-grondser dan de Ne
derlandse. Daaraan bestaat geen twij
fel. Maar men oogst met een nieuw
medium altijd meer succes indien men
de menigte aanbiedt wat men graag
wil zien, dan wanneer men zo ver
schrikkelijk aan het opvoeden van de
massa slaat. Zeker, ook hier worden j
niet meer alle bokswedstrijden, en
baseball-matches uitgezonden. Maar
het protest van de menigte is zo luid
opgeklonken, dat het Congres een on
derzoek instelt naar de vraag of der
gelijke openbare vermakelijkheden de
thulskjjker wel onthouden mogen wor
den.
Mogelijk, en waarschijnlijk, dat wij
hier de richting uitgaan van tweeërlei
televisie: gratis amusement en betaalde
televisie van nieuwe films, kampioens
wedstrijden waarvoor de toeschouwer
als gold het een interlocaal tele
foongesprek zijn dubbeltjes in de
bus zal moeten doen glijden.
TOT DUSVER heeft het gratis-amu
sement echter programma's opgeleverd,
die bij de massa bijzondere instemming
hebben gevonden. Charades e.d. zijn
bijzonder populair. Het meeste succes
hebben de programma's waaraan toe
schouwers kunnen deelnemen. Eén po
pulaire opgave is bv. om met een
zware vork waarmee een ijsbedrijf
staven ijs hanteert, een luchtballon
ln een rieten mandje te leggen binnen
anderhalve minuut.
Er bestaan allerlei varianten op dit
thema. Enige voorbeelden:
Een deelneemster wordt uitgerust
met een aantal pingpong-balletjes, haar
partner met een theezeef. Terwijl zij
de balletjes tegen de grond laat kaat
sen moet hij de steel van de theezeef
in zijn mond nemen en zo trachten in
45 seconden minstens twee balletjes te
vangen.
Twee deelnemers krijgen een sport
jasje aan, met opdracht de handen in
de buitenzak van andermans jasje te
steken. De opdracht is simpel: beide
deelnemers moeten hun jasje uittrek
ken zonder hun handen uit de zakken
te halen! Ik heb het zien doen, maar
vraag me niet hoe!
Het aantal varianten hierop is on
begrensd.
DOCH WIE HUNKERT naar enig
meer gééstelijk voedsel kan op sommige
programma's zijn „grijze materie"
scherpen. Men kan ofwel, in 20 vra
gen trachten antwoord te vinden op
een „ik zie ik zie wat jij niet ziet"-
achtige puzzle door de ceremoniemees
ter voorgesteld. Of men kan luisteren
hoe een groep deskundigen door mid
del van vragen, die slechts met „ja"
of „neen" beantwoord mogen worden
moeten uitvinden welke functie of
wel beroep een onbekende gast van
het programma bekleedt.
Andere soortgelijke programma's be
treffen recente uitspraken van pro
minente of geheel onbekende Amerika
nen, die gedurende de afgelopen week
in de bladen werden vermeld.
Een geheel andere categorie pro
gramma's vormt de serie interviews
met plaatselijke of nationale beroemd
heden en totaal- onbekenden. Het is
hier slechts een kwestie van talent en
temperament van de interviewer
of gratie, waar het een interviewster
betreft.
TOENEMENDE belangstelling be
staat voorts voor discussie-program-
ma's waarin brandende kwesties van
het ogenblik door twee partijen wor
den bediscussieerd. Zo, vurig ging het
onlangs op één dezer uitzendingen toe.
dat de pro-meneer zijn anti-tegenstan
der in het gezicht van televisie-camera
en een paar millioen toeschouwers een
klap in het gezicht toediende. Het
scheen niet zo heel hard te zijn aange
komen. „Wat n zegen, dat u niet Joe
Louis bent", commentarieerde de in
casserende partij
Het merendeel van dit soort pro
gramma's schijnt in Nederland nauwe
lijks te bestaan, ondanks het feit, dat
tal van televisie-deskundigen uit ons
land al een of meer keren de Ameri
kaanse televisie-lucht zijn komen op
snuiven. Of is de televisie in Nederland
niet bestemd voor de gemiddelde bur
ger die verstrooiing zoekt?
(Van onze Parjjse correspondent)
OP DE HOEK VAN DE INTERNATIONALE
avenue des Champs Elysées en de wat snobisti
sche avenue Georges V ligt Fouquet's, het chicste
café-restaurant van Parijs. Kom je er zo tegen
één uur 's middags langs, dan zie je er de
dure mensen op een bijzonder overvloedige manier
in het zonnetje eten. Dat is een fraai schouwspel
en de midinettes, die dan juist ergens op een bank
hun sandwich hebben verorberd, komen er graag
naar kijken. Niet alleen dat er de welgestelde bui
tenlanders uit heel de wereld komen, maar je ont
dekt er ook de Fi-anse en Amerikaanse filmster
ren, voor wie het verplicht is zich regelmatig op
het terras van Fouquet's te laten zien. De zwer
men kellners, die de etenden omlijsten, hebben er
die wat gemoedelijke familiariteit, die alleen heel
oude en heel bekende restaurants in Parijs zich
kunnen veroorloven. Wie in Parijs meetelt, of mee
wil tellen, maakt zijn afspraken bij Fouquet.
Je zit er ook heerlijk, niet alleen vanwege de
voorstelling, die die kostbare eters voor je op
voeren, maar ook omdat je op de Champs Elysées
bent, waar je geniet van het meest cosmopoli-
tisclie straatbeeld ter wereld.
GOED, OP EEN MOOIE ZONDAGMIDDAG ben
je er dan ook eens een glas Martini gaan drinken.
Niet vanwege dat drankje, maar vanwege het feit
dat je je vrienden, die naar Parijs komen, Fou
quet's terras toch niet kunt onthouden. Toen we
zo een poosje van het schouwspel, de zon en de
vermouth hadden genoten, toen we ons bijzonder
gevleid waren gaan voelen, omdat er op datzelfde
terras ook drie bekende filmsterren zaten, toen
kwamen er aan het tafeltje naast ons vier keu
rige mensen zitten: een oudere heer, een jongen
en een jeugdig echtpaar, dat kennelijk bezig was
deze oudere heer eens goed te soigneren. Die
oudere heer met zijn duidelijke legioen van eer
en zijn elegante donkere pak was kennelijk een
man van importantie en dat echtpaartje moest
zeker op de een of andere manier van die im
portantie gaan profiteren. Dus deed het vrouwtje
uiterst lief tegen hem en dus bestelde haar man
Champagne.
VOOR HET DINER CHAMPAGNE DRINKEN is
heel erg chic, vooral bij Fouquet's. De kellner komt
met de ijsemmer en vier glazen, die hij eerst met
zijn ijs vult. Daarna brengt een andere kellner de
kostbare fles, die met de nodige deskundigheid
wordt geopend. Het ijs wordt uit de glazen ver
wijderd en de man die besteld heeft krijgt een
klein scheutje om, zoals dat hoort, eerst zelf te
proeven. Hij pakt zijn glas met het wat overdreven
gebaar van de kenner op, laat de Champagne eerst
walsen, stopt hierop zijn neus in het glas, ruikt
heel ernstig en tipt de eerste slok. Verwonderd
wenkbrauwengefrons. Nog een slokje. „Waardeloze
Champagne", is zijn bijzonder pertinente opmer
king.
De gargon, eveneens wenkbrauwenfronsend, is
bijzonder verwonderd. Bij Fouquet's is alles eerste
klas. Vergist meneer zich niet?
Meneer neemt, omdat een vergissing per slot van
rekening menselijk is, nog een slokje, maar dan is
zijn oordeel toch definitief geveld: die Champagne
deugt niet. De gargon gaat nu een glas halen,
schenkt zich een scheutje in, proeft heel ceremo
nieel en met veel overgave. Het spijt hem te moe
ten zeggen, dat de Champagne uitstekend is.
Waarop er een korte Champagne-discussie ont
staat, waarbij de klant en de kellner stevig op hun
standpunt blijven staan.
HET SLOT IS DAT DE GARgON verdwijnt om
de specialist op het gebied van de Champagne, die
zijn dagen in de kelders slijt, te gaan halen. Dit
vooraanstaande lid van het uitgebreide Fouquet's
personeel verschijnt in een smokingbroek met
daarover een fantasiejasje, hetgeen een bewijs van
zijn waardigheid is, en hij vraagt te beleefd aan
de meneer, wat die op zijn Champagne heeft aan
te merken. Proeft u zelf maar, oppert die meneer,
die te zeker van zijn zaak is. De specialist proeft
en moet tot zijn spijt concluderen dat de Cham
pagne uitstekend is. Maar aangezien de klant na
tuurlijk koning is, zal hij nu een andere fles gaan
halen. De beschimpte fles verdwijnt evenals de
glazen en de ijsemmer.
Nieuwe ijsemmer, nieuwe glazen. Waarop vijf
minuten verstrijken. Intussen is het tafeltje met
de heer van importantie, de jongen, die nu heel
ongegeneerd zit te lachen, het liefdoenerige dame
tje en de meneer, die de Champagneprestige van
Fouquet's te grabbel wil gooien, in het middelpunt
van de kostbare belangstelling gekomen.
Alleen de drie filmsterren kijken niet. Zij zijn
zo gewijd, dat zij in het middelpunt van de belang
stelling staan (of zitten), dat zij nog niet gemerkt
hebben, dat men niet meer naar hen kijkt.
TOEN KWAM FOUQUET'S SPECIALIST op het
gebied van Champagne, de man die met deze edele
drank is opgegroeid en nu van iedere fles kan zeg
gen, hoe oud hij is en waar hij precies vandaan
komt, die zeer gewaardeerde kenner kwam toen
met een nieuwe fles. Onderweg al trok hij hem
met een duidelijke knal open. Het ijs werd uit
de glazen verwijderd en de meneer, die de Cham
pagne besteld had om die oudere heer met het
Legioen van Eer te soigneren, die brutale meneer,
die het aangedurfd had een aanmerking te maken
bij Fouquet's, die meneer kreeg nu weer een
scheutje in zijn glas. Hij proefde het als iemand
die weet, dat al die kostbare klanten van Fou
quet's naar hem kijken, hij proefde, snoof lang en
hoorbaar, proefde, gorgelde, proefde weer en be
sloot hierop onomwonden en zonder de minste
aarzeling:
„Ca, c'est du Champagne! Dat is Champagne!
Uitstekend. Mijn compliment
Waarop de in het vak vergrijsde Champagne
specialist zei:
„Het spijt me, meneer, maar het is dezelfde fles!"
DE GITAAR IS EIGENLIJK een wonderlijk instrument. Hoewel het aantal
mensen, dat de gitaar bespeelt, enorm groot is en nog steeds toeneemt, is het
aantal van hen, dat het tot wereldberoemdheid heeft gebracht-, kleiner dan bij
elk ander instrument van algemene bekendheid. Wanneer de radio ons een
gitaarconcert brengt, hetzij op gramofoonplaten, hetzij „levend", dan zal dit in
verreweg de meeste gevallen worden uitgevoerd door óf de jonge Franse
gitariste Ida Presti, óf de bijna 60-jarige Andrés Segovia, de Spaanse meester
op het instrument.
Toen de jonge Andrés Segovia zijn leraren van het Muziek Instituut in het
Spaanse Granada vertelde, dat hij liever gitaar wilde studeren dan viool of
piano, haalden zij hun neus op. De gitaar vjas een instrument voor zigeuners,
niet voor een jongeman, de musicus wilde worden. Bovendien wist niemand
op het Conservatorium genoeg van de gitaar af om er les over te geven. De
twaalfjarige Segovia begon koppig aan een moeizame zelfstudie.
Nu, UI jaar later, is de grijze Andrés Segovia 's wereld onbetwiste groot
meester op het zessnarig instrument. Als hij zijn zware lichaam, dat zo in
tegenspraak is met de sprankelende lichtheid van zjjn kunst, buigt over zijn
kostbare Hauser-gitaar, dan weven zyn vingers een teer netwerk van klanken
rondom een melodie die meestal aan zjjn geboorteland herinnert.
(Van onze correspondent)
DE CHEF VAN DE ZWEEDSE POLITIE
is een autoriteit, die door vele vakmensen beschouwd
wordt als een van de bekwaamste detectives van de
wereld, indien niet zelfs als de beste: Harry Soe
derman, die op een ongewone wijze met de Duitse
ontwikkeling tijdens de oorlog en daarna verbonden
is geweest. Soederman vertelt deze geschiedenis met
bijzondere voorliefde. Hij kwam midden in de oor
log, in 1942, naar Berlijn, waar hij door de Interna
tionale Commissie van de Criminele Politie achter
gelaten akten zou overnemen. Bij zijn werkzaam
heden, die hem natuurlijk met vooraanstaande man
nen van de Duitse politie in contact brachten, werd
hij medeweter van een complot, waarvan de bij
zonderheden thans nog weinig algemene bekendheid
genieten.
SOEDERMAN had zeer
veel te maken met de toen
malige chef van de crimi
nele politie, Arthur Nebe, en
met de Berlijnse hoofdcom
missaris van politie, graaf
Helldorf. De Zweed stak zijn
mening nooit onder stoelen
of banken en verzweeg te
genover zijn Duitse collega's
geen ogenblik zijn afkeer
van het nazi-regime.
Tot zjjn niet geringe ver
bazing werden zijn afkeu
rende opmerkingen hem
door Nebe en Helldorf geens
zins kwalijk genomen, maar
werden zij juist aanleiding
hem in te wijden in een door
hen op touw gezette sa
menzwering, die al tame
lijk ver voorbereid was.
Nebe en Helldorf hadden
een plan ontworpen, waar
bij Hitier, Himmler, Goeb-
bels en Goering met hun
belangrijke medewerkers
door de Duitse recherche
gearresteerd zouden worden.
Soederman was enthousi
ast. Enkele weken lang
werkte hij tezamen met zijn
twee Duitse collega's aan
het voornemen.
DE DRIE MANNEN be
sloten de Engelse regering
te benaderen met de arresta
tie van de leidende natio-
naalsocialisten door een
luchtlandingsactie in grote
stfjl te dekken: 10.000 En
gelse parachutisten zouden
boven Berlijn afspringen.
Van hun eigen mensen
waren Nebe en Helldorf vol
komen zeker: Soederman
bevestigt thans, dat de
meerderheid van de Berlijn
se criminele politie de na-
tionaalsocialisten beslist niet
goed gezind was. De drie
twijfelden er dan ook geen
ogenblik aan of het complot
zou slagen; de dichtstbij
zijnde grotere troepen-een
heden lagen zestig kilome
ter van Berlijn verwijderd
en zelfs als de weermacht
naar Berlijn zou marcheren
om de rijksregering te be
vrijden, dan zouden de sa
menzweerders hen vóór zijn
geweest door de arrestanten
terecht te stellen, waarmee
het hoofddoel van hun on
derneming bereikt zou zijn.
EERST KEERDE Soeder
man naar Stockholm terug
en legde het plan voor aan
het Britse Gezantschap,
waar men voldoende belag-
stelling toonde om Soeder
man een speciaal vliegtuig
naar Londen ter beschik
king te stellen, waarheen
hij zich als officiële gast van
Scotland Yard begaf. Daar
nam de Zweed contact op
met verschillende autoritei
ten, wier namen hij thans
nog geheim houdt. Hij zette
hun zijn plan uiteen en be
zwoer de Engelsen toe te
grijpen; maar nadat men
hem een tijdlang had laten
wachten, kreeg hij tenslotte
toch een negatief antwoord.
De Engelsen wilden het le
ven van 10.000 parachutis
ten niet op het spel zetten.
Soederman gelooft, dat
het in de eerste plaats
Churchill was, die niet wil
de en hij geeft thans toe,
dat dit standpunt begrijpe
lijk was, want men wist in
Londen immers niet, in
welke mate Nebe en Hell
dorf als werkeljjke tegen
standers van de nazi's te
beschouwen waren.
Nu ziet men natuurlijk
wel in, dat het beter ge
weest zou zijn de toegesto
ken hand aan te nemen,
omdat de oorlog ongetwij
feld aanzienlijk verkort
had kunnen worden.
DIT COMPLOT is niet de
enige belangrijke belevenis
in het aan ervaringen rijke
leven van Soederman. De
thans 53-jarige heeft veel
gezien; hij heeft Perzië per
kameel, India per motor
fiets en China te paard
doorkruist, steeds in dienst
van de Internationale Poli
tie. In Frankrijk werkte hij
onder de beroemde crimi
noloog Locard uit Lyon.
Overal verwierf de Zweed
zich de naam van een voor
treffelijk criminalist. Hij
heeft veel van de meester-
detectieve, zoals de fantasie
van een Conan Doyle hem
geschapen heeft; een enkel
verhaal moge als bewijs
hiervoor dienen:
Soederman kreeg op een
goede dag bericht, dat een
Zweeds koopman in zyn
woning zelfmoord had ge
pleegd. Bij de sectie bleek,
dat de man voor zijn dood.
paddestoelen gegeten had.
Na kort nadenken verklaar
de Soederman, dat dit geen
zelfmoord was, maar dat
er een misdaad begaan
was. Hij was uitgegaan
van het feit, dat de dode
vrijgezel was en slechts
een klein keukentje had,
Mensen in een dergelijke
positie, meende Soederman,
bereiden geen ingewikkelde
gerechten thuis, maar gaan
als ze zin hebben in iets
bijzonders, naar een restau
rant. Met een foto van de
dode man deed Soederman
de ronde door de restau
rants van de wijk en ver
nam al spoedig, dat de
koopman in gezelschap van
een Fins officier gegeten
had. Met deze informatie
reed Soederman naar een
ziekenhuis in Stockholm,
waar militairen kosteloos
behandeld worden, vond al
gauw zijn man, nam zyn
vingerafdrukken, die hij in
de woning van de dode te
rugvond. De Fin werd ge
arresteerd en bekende: hij
had de koopman in de lo&p
van een banale ruzie over
militaire onderschedingen
gedood.
Het is niet de eerste keer,
dat Soederman met een der
gelijke vermetele, maar toch
eigenlijk eenvoudige con
clusie een geval heeft op
gehelderd en daarom
noemen zijn landgenoten
hem, een beetje ironisch,
maar toch vol eerlijke be
wondering, „onze Sherlock
Holmes".
„IK HOUD NIET zo heel erg van
radioconcerten", vertelde ons de kun
stenaar, toen hij ons onlangs, gekleed
in een wijnrode kamerjas met grillige
gouden arabesken, ontving op zijn
Haagse hotelkamer. „Of liever gezegd:
ik houd niet zo erg van de micro
foon. Ik heb altijd het gevoel, dat dat
kleine instrument niet alleen naar mü
luistert maar ook naar mij kijkt. Wan
neer ik niet oppas schept dat een sfeer
van onbehagen tussen ons".
Zijn ogen twinkelen achter zijn dikke
brilleglazen zijn vlezige vingers die
nooit de pluizige lichtheid zouden doen
vermoeden, waarmee zij stuifzeeën van
klanken aan de snaren ontlokken, lig
gen rustig in elkaar gevouwen en on
der hun bereik ligt het instrument,
waarop hij dagelijks vijf tot zes uren
studietijd zoek brengt.
Het is al lang geleden, dat deze Anda
lusiër zijn geboorteland verliet. Langer
zelfs dan zijn grote landgenoot, de Cata
laan Pablo Casals. „Ik heb helaas geen
tijd gehad hem in Prades op te zoe
ken", zegt Segovia, die zelf sinds 1937
in Montevideo woont. De Spaanse bur
geroorlog, die uitbrak toen hij in Ame
rika was, benam hem de lust naar zijn
vaderland terug te keren.
„DAT IK DE GITAAR tot mijn instru
ment heb gekozen", zegt hjj, „heeft
een heel eenvoudige oorzaak. Ik kwam
uit een zeer muzikale familie en ik kon
eenvoudig geen vrede hebben met de
afschuwelijke klanken, die ik als eerste
jaars vioolstudent zou gaan voortbren
gen. Bij de gitaar hoefde ik daar niet
bang voor te zjjn, want zelfs in de han
den van volstrekt onmuzikale mensen,
zal de gitaar toch altjjd lieflijk bljjven
klinken".
In de 43 jaar, dat Segovia zijn pel
grimstocht als concert-gitarist over de
wereld heeft gemaakt, heeft zijn in
strument de erkenning verkregen, dat
het verdient. De magere voorraad be
staande gitaar-literatuur heeft hij aan
gevuld met 200 eigen transcripties van
werken voor spinet, luit, viool en piano
van 's werelds grote componisten. Mo
derne componisten schreven, na Segovia
te hebben gehoord, speciale gitaarmu
ziek.
Igor Strawinsky zei hem: „De gitaar
bljjkt een wonderljjk instrument te
zjjn. Zij klinkt niet hard, maar zjj
klinkt zo ver". En Segovia voegt daar
aan toe: ,,Het is ook niet de kracht,
waarmee de snaren worden beroerd,
maar de zachtheid, die de schoonste
resultaten oplevert".
ER BESTAAN THANS zes concerten
voor gitaar en orkest, die speciaal voor
Segovia werden geschreven. Maar hij
speelt ze niet, wanneer hij niet de ge
legenheid krijgt om minstens twee vol
ledige repetities met het orkest te heb
ben, „Gitaarbegeleiding stelt geheel an-
dere eisen aan het orkest, dan waaraan
het gewend is", zegt hij.
(Van een speciale medewerker)
TWEE ENGELSE TAALGELEER
DEN, het echtpaar Lorimer, hebben
by hun onderzoekingen een volksstam
ontdekt, die waarschijnlijk een unicum
in de wereld is: ziekten zijn hier vol
komen onbekend. Het zijn de Hunza s,
een klein volk van ongeveer 10.000
zielen, die in ongeveer 200 dorpen op
de berghellingen in het uiterste Noor
den van India wonen. Deze nederzet
tingen liggen op 1600 tot 2100 meter
hoogte. Wegen zijn er niet en de dichtst
bijzijnde menselijke woningen liggen
honderden kilometers ver hiervan ver
wijderd. De Hunza's worden geregeerd
door een stamvorst van Perzische bloe
de, Emir Jamal Khan, een man van
$7 jaar. Hun oorsprong ligt volkomen
in het duister. Volgens hun overleve
ring stammen ze af van drie Griekse
soldaten uit het leger van Alexander
de Grote, die 330 voor Chr. als gewon
den daar achtergebleven waren. Wat
deze theorie schijnt te ondersteunen,
is het Europees uiterlijk van de Hun
za's, die grote en goedgebouwde men
sen zijn, generlei gelijkenis tonen met
Aziatische volkeren en een taal spre
ken, die niet verwant is aan enig ander
bekend idioom.
DE HUNZA'S ZIJN aanhangers van
Mohammed en zeer vreedzame lieden;
ze kennen geen strijd en ze behandelen
kinderen en dieren waarvan ze veel
houden, bijzonder goed.
Nooit, aldus hebben de geleerden
kunnen constateren, treden er bjj hen
chronische ziekten op, ze kennen geen
epidemieën, geen kanker, geen rheuma-
tiek; wonden genezen zeer snel, zonder
door infecties gecompliceerd te worden.
Hun levenswijze is uiterst sober. Hun
voornaamste voedsel bestaat uit verse
vruchten, bij voorkeur abrikozen. Van
hun graan bakken ze een brood zonder
gist en zonder zout.
Enkele groentesoorten, die op deze
hoogte groeien, dienen ter aanvulling
van hun bescheiden menu; ze drinken
melk, maar niet in zeer grote hoeveel
heden en ze houden van zachte kaas.
Vlees eten de Hunza's eens per maand.
Ze roken graag en wel in gemeenschap
een pijp, die ze aan elkaar doorgeven.
Hoewel de zeep hun geheel onbekend
is, zijn de Hunza's pijnlijk zindelijk;
ze nemen iedere dag een bad, als het
moet in ijskoud water.
EEN VERDERE BIJZONDERHEID
van dit volkje is een buitengewoon
weerstandsvermogen tegen honger. In
de maanden van Maart tot Juni leven
ze bjjna geheel zonder voedsel. Ze blij
ven dan, dicht opeengedrongen, in hun
hutten, waarin ze met het vee samen
wonen, omdat ze van deze huisgenoten
warmte ontvangen. Ze vermijden in
deze tijd iedere beweging. Als deze vas
tentijd voorbij is, zijn ze sterk verma
gerd. Met uiterste voorzichtigheid be
ginnen ze dan weer voedsel tot zich te
nemen.
Dank zij deze levenswijze worden
de Hunza's heel oud; 100 jaar is bij hen
geen zeldzaamheid, in talrijke gevallen
wordt deze leeftijd nog overschreden.
De gebreken van de ouderdom schijnen
op hen geen vat te hebben; terwijl hun
ook tot aan het eind van hun leven
kiespijn onbekend blijft. De dood neemt
hen zacht en pijnloos tot zich.
Ook het begrip van vermoeidheid
schijnt voor de Hunza's niet te be
staan. Het is voor hen een kleinigheid
om in het bergachtige gebied in zes
dagen 400 kilometer te voet af te leg
gen.
DE HUNZA'S HEBBEN een groot,
op de landbouw geïnspireerd feest,
waarbij de Emir het eerste de ploeg
hanteert. In aansluiting aan deze cere
monie vinden riturele dansen plaats, die
opmerkelijk zijn door buitengewoon
hoge en verre sprongen.
Waardoor de bewonderenswaardige
constitutie van de Hunza's veroorzaakt
wordt? De zuivere berglucht, de voe
ding hoofdzakelijk met vruchten en de
vier maanden vastentijd kunnen zeer
zeker belangrijk hiertoe bijdragen. In
een onderzoekingscentrum te Washing
ton heeft men in ieder geval met be
langstelling van het bestaan van dit
tot dusver onbekende volk gehoord en
besloten waarnemers naar de Hunza-
dorpen te zenden.
MAAK ZELF JAM MET
NArUUR-<je'ee
IN 10 MINUTEN
(Advertentie. Ing. Med.)
Wanneer hij bedachtzaam zijn gebo
gen pijp stopt hij rookt niets anders
begint hij te praten over zijn 28-
jarige zoon, die als kunstschilder in
Parijs opvallende successen behaalt.
„Misschien komt dat wel", zegt hij
trots, „omdat hij het niet nodig heeft
om achter onbegrijpelijke vormen en
vreemde kleurcombinaties een gebrek
aan kunstenaarschap te verbergen".
Of hij spreekt hoopvol over zijn 14-
jarige dochter die in Montevideo werd
geboren en daar nu piano studeert.
Het moeten inderdaad veelbelovende
kinderen zijn, als zij naar vader Segovia
aarden. Vader Segovia, die terecht zich
zelf nogal eens het compliment geeft:
„De leraar is tevreden over zijn leer
ling".