c O Jaap Weyand als glasschilder IK BEN NIET ZO OnZe BaDsMoEs Voor strand en zonnebad Geen decoratief plaatje, doch levende reflex AGENDA: I'S fl - ft.S Sj g N •8 R fl fl ©*fl S© 0 w fl x S Werking van fraaie half-edelsteen Bemerkingen van Barendje Bazzeroet Spijkerpantalon niet voor iedereen geschikt ONS SCHONE BERGEN a CO O n -fl o jjj a O* J^Sgj e «M c ilHQ <L ^4 Jz, fl rs s* S i Q s ,jj MJ-Bm N b£ fl fl W p£3 r-H I N"S M.sp-g 3 B S« g a O S-§ u 3 -ö 8 B a a a g"8 b a g 5 r-4 eö pl4 o D 51 w !■-» hga.sp «C«S«J 3 .s as ij trt t! 2 >5 5> a S W *J l-H O tï «- tT> ai H .S .8 45 ft a Z>*S, |<5-§ o 2 - S fl 4) fl s s o -2 fl *e V. 44 N :c SS 2 S-S S-C S h a BM S ST3 a si-i i O. 3 o "-> bD fl a v a l§2 O 6 3 .X O t •3> s so h* H-l -_I »-• 'li- CO f*H ei e M T «y feD rd - S -"3 o a o- a P* ,5 *xi «"Sh J5 *h3 Eh '3 to Jü O C w O (8 t} e |g e o XV w -M csi^ 3 2 c co G P ■+a 10 S *rt •o 2, «5 M 1 w w o O g CO ■°a o j Ö.-2 2 M •S c ï|l r-4 cö *8385 ©2 S a »*a J4 I IS Bf o s W)m aS^Sfj l*>r> fl A B •n^+ico tp xx co co fl sSHs- .-sSfa <434B «5§g^° i a „f-s fl »Q 52 ip^i oë5^||| 33 fl +af> a's •S©flg .gw to© c ©+>'QrS CO-C OJ ^CH .a c gfl.-S^^ S ffl t,-- fr CO .Ib30|S ol-Sël-S s sfN g.2 Ë-£!.rt'K SSocggê ta fl o> v Wi Qil T—4 ■3|".Sëg w g-Së»-"^ g^Sëlo' (V :B? M -Ïï N "3 41 2 iu-o® o CB 2 0S300 «SH«ioe -s e ^lïï O VOh „-fl O C2 X 52 w A'fl -r O •ST w s i-j WO tS-SStg a«p»>>£g2 - .o-i •i-l fH CtJctg ^2 rfl p-. '©£©©•55 UX t£^ co 2 T3 tC0< fl 'co w :sigM.2|' iJoc®®e §f S«J3.S y s ijoë 2 t»u g? c Sslf IsSbS* *115 ls° "s| t«£ o'SÈ a Sa •a 2-0-052 o '!ccs^o f^Ë^fc O «1 tG I WgëgÖSl ai«a8" o|-s*gs«'l Cel. ^£-Sm§ --BH S 2 K 2 2S ra C I 2A P t. C-g X SS O J^*fl C '1-y H o c(C C <0-° ©•■-<»-, C n 0 »S N •oK c fl •1-1 44> CO O CO m C A CO to fco ..- J s,-a S c o hiS-S c-o :Sg c« fa fl co «sS5h Sg-ofig fl >1/1 a M M® .fl c rt w S O a-M o co •i-s »o - •r« TJ to^ ©*tj ^fU o .X s &- C C 1 -*fl fl £JS> t£ O C W c c CO fl O K r ac, CO fl -44) CO rfl 'D t: J: u fl l-ï ■5 C-1 -fl +i 5 S>£A S-Z -O 3 t-g£2M Ti CO *,Q S M© m S Êh c 5 M'C .H ©-^ ex. ■p c ^tccJSc fl fl ïfl» O ro *fl ^eSc:&güii Lfl H O C c-n - 0 •S a CH r-u CJ C©©OT W_Ih v Fr* F ©4» ph :s? c r .fl .T- o •r%rou©fa'd'D>PU} »-Hë gf'S-2 ■9 &S SI W) w F co c Si 2 F *fl to^ c H-i co .Sr ©W 5 »1 M - to2jjj^:>e!©©-T - fl ?:!«-• ^'i«l (tl f<W.H« O fl - T3 c fl 'C c CO 0 Mi-Ï" «:S:rf.S ee c o M-OS N-® :0cgA§5£ - a-J# loSJvwT£)w^cfl VtüfUff 10 Juli 1953 BERGER BAD COURANT De volgende kunstenaar uit Bergenwelke wij eens onder de loupe nemen, is Jaap Weyand, die ge hier bij een van zijn werken ziet. AL VAN JONGS AF heeft de kunstenaar Jaap Weyand zich aangetrokken gevoeld tot de glasschil derkunst. Als hij ook maar even de kans kreeg, heeft hij zich aan deze genegenheid ten volle overgegeven. Zo kan men, als men zijn atelier aan de St. Anto- niusstraat te Bergen binnenkomt, aan de wanden de schetsen en werktekeningen voor menig mooi raam zien hangen. Ook in zijn woning aan de Russenweg, het vroegere atelier van de schilder Graadt van Rog gen, kan men foto's en schetsen van ramen vinden. Het is overigens geen eenzijdige, blinde genegenheid. Jaap Weyand is te veel schilder, om zich ooit te kun nen overgeven aan één bepaalde, sterk gebonden kunstvorm aan de andere kant trekt hem toch het tegelijkertijd monumentale en decoratieve karakter van het glasschil derwerk te sterk, dan dat hij ooit de verleiding zou kunnen weerstaan, een opdracht tot het maken van een stuk brandschilderwerk aan te nemen. Dat leidt wel eens tot spanningen maar die zijn altijd nog op gelukkige wijze opgelost. door D. P. VAN WIGCHEREN JAAP WEYAND is in 1886 te Amster- J dom geboren en ontving zijn oplei ding aan de Rijksacademie voor Beel dende Kunsten in de hoofdstad. Be roemde kunstenaars als prof. Allebe en prof. Derkinderen leidden zijn eerste schreden op het pad der schone kun sten, Parijs herbergde hem een tijd lang en daarna keerde hij n ar het lieve vaderland terug. Hij sloot toen een contract met zichzelf. Zeven maan den oer jaar copiëerde hij in opdracht beroemde meesterwerken uit alle tijden, de rest van de tijd verbleef hij in Bergen en schilderde wet hem aan trok. Dat verklaart zijn genegenheid voor het fraaie dorp aan de duinrand; toen hij zich hier eenmaal voorgoed had gevestigd, is hij hier nooit meer vandaan gegaan. Het heeft er een ogenblik op gebleken, dat hij toch n ar Amsterdam zou terugkeren; een tijdlang was hij lector in de Bijbelse compositie aan de Rijksacademie en zelfs leek er een professoraat in het uitzicht te zijn, maar uiteindelijk viel dit ten deel aan Huib Luns. Weyand heeft er vrede mee gehad; hij wist dat zi'n opvattingen aangaande het onder wijs aan de academie niet strookten met die van de leiding. Wat hem in het glas-in-lood altijd heeft getrokken is de tinteling van glas en kleur. Een goed glasraam heeft de werking van een mooie half-edelsteen; het fonkelt en vibreert. Het is boven dien van een geheel ander karakter dan een schilderij. In beide gevallen heeft men weliswaar met bepaalde compositie-wetten te maken, die men niet kan overschrijden, zonder de wer king van zijn kunstschepping in ge vaar te brengen. Sterker nog dan bij een schilderij dreigt echter het gevaar, dat de voorstelling op een glasraam af zakt tot het peil van een decoratief plaatje. Dat nu moet worden vermeden, vindt Weyand. Het raam moet naar de geest een levende reflex zijn van wat de maker voor ogen heeft gestaan. Wel iswaar heeft het tevens een decoratief karakter het is nu eenmaal een vlak, dat van een bepaalde versiering wordt voorzien maar deze staat niet voor op. Integendeel; de architectonische op bouw is hier van zeer groot belang. Het moet bovendien opgaan in een be paalde architectuur zich daarbij dus aansluiten en niet een eigen bestaan willen leiden. De kleurplekken in het gl?s worden door de maker in een bepaalde span ning tegenover elkaar geplaatst, zo ver raadt Weyand ons nog een belangrijke kwestie. De loodstrips, waarmee het raam in elkaar wordt gezet, zijn niet slechts een skelet dat de boel bij elkaar houdt zij binden de volumes van kleur en vormen in het spel van span ningen tussen de kleurpartijen het neutrale element. Daarbij is de breedte van de loodstrip van zeer veel belang. Zij brengt mede het evenwicht in het raam tot stand. Vandaar, dat vaak strips van verschillende breedte in eenzelfde raam kunnen worden toege past. Weyand houdt er niet van, zich te beperken tot het ontwerpen van een raam en de uitvoering aan een atelier over te laten. Weliswaar hebben de hoge kosten hem steeds teruggehouden v n aanschaffing van een oven voor het branden van het glas, maar hij schildert wel zelf het glas; in een daarvoor bestaand atelier wordt dan de kleur ingebrand. Hij weet dan in elk geval, hoe de scherf zal werken, wan neer zij na een paar dagen verhit en weer afgekoeld te zijn de oven ver laat. Jaap Weyand heeft in de loop der jaren vele mooie opdrachten gehad. We noemen ervan twee grefte transept- ramen in de Ned. Herv. kerk te Ginne- ken deze zijn in 1944 verwoest een complex van ramen voor het Kenne- mer Lyceum te Bloemend-1 al. een raam in het trappenhuis van het Diacones- senhuis te Leeuwarden en een in de Rijksacademie voor Beeldende Kun sten te Amsterdam. Op het ogenblik werkt hij aan een complex ramen voor een* PTT-kantoor te Amsterdam. Ook in particuliere woningen kan men door hem vervaardigde ramen aan treffen. BARENDJE BAZZEROET zag er ditmaal be zorgd en treurig uit. Hij zat ingetogener dan we hem ooit zagen op een strandpaal, met op zijn knieën het stichtelijke boekske „De Brave Hen drik". Naast hem in het zand lag de laatste uit gave van „Tweespraken over de vaderlandse ge schiedenis", en uit de blouse van Barendje zagen we de kaft van „Jut en Jul", een luimig kinderver haal, steken. „WAT IS ER, Barendje?", vroegen we deelnemend. „Ik dreig de klos te worden, dank zij de stom-mi-teit van mijn ouders", sprak het schrandere kereltje. Het viel ons op, dat hij deze week de lettergreepstreepjes met grotere aandacht dan anders plaatste. Onder de invloed van het vrije leven in Bergen was hij er de laatste tijd wat slonzerig mee geworden. „Het is knud-de met mijn on-der-wijs"sprak Barendje verder. „Ik 'was in Am-ster dam op een school waar ik het pret-tig had. Ik ging er alt-tijd met ge-noe-gen heen en we leer-den er ook een he-le-boel. Vol-gens mijn va der werd ik klaar-ge-stoomd voor de prak-tijk van 't le ven, zo-als hij dat noemt, en wel pre-cies vol-gens mijn aan-leg. Hij is ook vol gens zijn aan-leg klaar-ge- stoomd, zegt m'n moe-der wei-eens, want hij woon-de in Schie-dam, als jon-gen. Maar ik wil niet klaar-ge- stoomd wor-den. Ze heb-ben 't thuis he-le-maal ver-keerd ge-daan. Want nou kan ik nooit naar 'n U-lo-school. En dat is toch maar 't be-gin van al-le wijs-heid. Nou heb ik zei-lef maar wat goe-je boek-jes ge-kocht, want aan die mo-der-ne prul-ding-en heb je niks. Ik wil le-ren, snap je dat.' Le-ren! Zon-der TJ-lo is het niet mo-ge-lijk het he-mel-rijk te be-tre-den, om zo maar eens te zeg-gen". Na deze opmerkelijke uit spraak staarde Barendje Bazzeroet enige tijd diepzin nig naar de verten. „Ja, nou denk ik weieens: ie-der-een schept zi«Ji zijn eigen he- mel-rijk, naar z'n ei-gen i-dee, maar als je zo denkt raak je de kluts kwijt. Je moet recht-lij-nig den-ken. Dat staat ook in „De Kin dergedichtjes. Cor-nelis had ook recht-lij-nig moe-ten denk-en, toen hij dat glas ge-bro-ken ge-had. Toen hij een-maai aar-zel-de was 't mis. In die ding-en denk ik van na-tu-re al recht-lij- nig. Als ik mijn va-ders glas om-gooi, krijg ik van ma op m'n kop van-we-ge het glas en van pa, om-dat de in houd er-uit is. „Foei!", verbeterde hij zichzelf snel. „Daar kom ik weer met m'n prak-tijk-op- vat-ting-en. Die school is fu-nest voor me ge-weest, dat zie je nou maar. Ik ga er vast niet meer heen. Maar weet je wat zo be roerd is? Mijn va-der wil er niet an. Die wil maar een prak-tijk-jong-e-tje van me ma-ken. Toen-ie hier Zon-dag was, heb ik ge zegd dat ze in Ber-gen een he-kel aan de prak-tijk heb-ben, som-mi-gen ten minste, maar toen zei pa: „Och, joh, dwaas-heid. Hier la-ten ze je nog op de IJ-lo, als je een goe-de ho-ros- coop hebt. Dat is ge-noeg. Wat kun-nen de gro-te men-sen je toch in de war ma-ken. Ze spe-len maar schuil-hok-je met el-kaar en wij zit-ten weer in 't hoek-je waar de klap-pen val-len. Lek-ker hoor. Geef mij de bra-ve Hen-drik maar. Als die z'n pa wat zegt, kan je je er ten-min ste aan vast hou-den. Maar te-gen-woor-dig zegt ie-der- een wat an-ders, Ik 1oor d'r cra-zy van. Ik vind het nou (w)el-lis. Voor-taan doe ik aan zelf- stu-die. Ik heb al erg veel ge-leerd uit „De Twee-spra ken", die zijn net zo op- voe-dend als de twee-spra ken in de Ber-ger raad, naar ze zeg-gen, en ik zal nog wel de no-di-ge boek jes ko-pen". „Maar Barendje", meen den wij het bijdehante ko- loniehuisbewonertje te moeten vermanen", daar volg je wéér je eigen opvat tingen. Je zou toch zoals de brave Hendrik en zijn vriend Cornelis doen, en braaf gehoorzamen?" „Sak-ker- ju", sprak de knaap geschrokken. Dat is ook zo. Daar heb je 't weer. Een mens raakt ook de kluts kwijt. Waar begint nu de recht-lij-nig-heid?" Wij konden het knaapje tot onze spijt niet helpen. Volwassenen kunnen derge lijke kwesties niet in een handomdraai oplossen, laat staan prille aardbewoner- tjes als Barendje Bazzeroet. We kregen de tranen in de ogen, toen we het jongske even later over het duin zagen klimmen, zielig zin gend: „Hoe zalig als de j ongenskiel nog om de schoud'ren blydtJ" Vrijdag 10 Jnli 1953 BEROER BAD COURANT Geen kunstwerk zo schoon of er zit wel een experimentje aan! IjBERGENSE BENT' breidt zich uit. Rtrans neu- net ae eerste ourger tenminste ais hy reaen tot neurie» heeji „Kunsiler umscnwirmen miert wie Moue» um aas Licht" TVEZE BURGER is tè vriendelijk om dat liedje w voort le zeiten. Dat luidt: „und wenn Sie verbrennen, ja, aajur kamt lch nicht". WIE IN DE ZON heeft liggen pitten, moet nu op de blaren ~...en. DERGEN KoMT BINNENKORT, zegt men, in Luce u Berti. jereliereom te giere. Dan opnieuw de hele icnc, begees-tèrd voor texpriment. MOEDERS, leert dan Uw dochters zwemmen voor het te laat is. MEN ZEGT VERDER, dat deze jongeman enthou siast voor Bergen is geworden door de verhalen van Remco Campert, fJEBT V IETS van de kermis gehoord? 'ENMAAL IN DE WEEK een lief zingend meisje, is een harem in het jaar. (Wandbordje in de Rustende Jager). QOST, WEST.... thuis waait het toch ook. QNS MENUTJE: Langouste Krebszonder ziezo. (Kenners van de Franse taal: er schuilt een schaartje onder het gras). MAAR HET LEVEN getekend: „Als je Aha zegt, moet je ook BB zeggen". MENEER A. FJES is in Bergen gesignaleerd in ge zelschap van de dichter Keuls. In de morgen uren praatten zij nog. Na de nachtegalen komen altijd de krekels. VJES IS THANS in Hoensbroek. Hij gaat, zo vernamen wij, in de Groene Lucebert in bescherming nemen. Dat is dan ook wel nodig. fiUNT U ons volgen? Neen? Daar smoezen wij dan ook voor. JJE PROZAÏST Pool van Groenland is in Kampen aangekomen. Of wij dat aan zijn magen wilden mededelen. Hetgeen bij deze. T\E RlfiNEKERK zal wéér worden opgebouwd. De kerkgangers in Bergen hebben geen ruimte genoeg. J]]A EEN WILDE braspartij heeft Bach met zijn koor vacantie. Het orkest zat van de vrije tijd gebruik maken de instrumenten te stemmen. JS DIE SCHOOL geen daalder waard? IN ONS VORIG NUMMER is een nieuwe dichter opgestaan. Hij noemt zich Moremeus Buning. Het motto bij zijn eerste verhaal vergaten wij te plaat sen. Wij doen het alsnog: Plagiare necesse est. Je kunt nu eenmaal, verdoofd door de wijn, niet altijd origineel blijven. Wat V? fjHJLFSPOT is de eerste stap op weg naar de volslagen onwijsheid. 3fEG, NONNEKENS, wïldet Gij dansen? Ik zai U geven een juf.... (op een advertentie) AANBEVELING: altijd doen. C. PAARD. MUSEUM MUSEUM VAN OUDHEDEN: Oude Prinsweg, Dagelijks geopend van 1012 en 1416 uur. ANTIQUARIAAT: Het Boerenhuis. Ruïnelaan 8, de gehele dag geopend. BERGENSE KUNSTHANDEL: Ten toonstelling Kunstnijverheid, de ge hele dag geopend. EXPOSITIES HUIS MET DE PILAREN; Bovenzaal, Gé Koeman, Schilderijen, miniaturen en tekeningen. Dagelijks tot 22 uur geopend. DE RUSTENDE JAGER: Kunstenaars Centrum Bergen: 11 Juli t.e.m. 16 Juli, Jaap Mooy en David Kouwe- naar. Schilderijen en Gouaches. CHANTE MERLE: Kerkepad 1. dage lijks tot 22 uur geopend. Dirk Trap. Nick Massée. Re Doia. Arend Bos Evssen. Willem Revers: Schilderijen Beeldhouwwerk, Perzische Tapijten. Accessoires. Atelier: Zuidlaan 15 25.30 uur expositie. AMUSEMENT CAFé RESTAURANT „DE OUDE PRINS", dagelijks 7.30 uur. Trio Gé Bakker. Woensdag, Zaterdag en Zon dag matinée 36 uur. CAFé RESTAURANT „DE RUSTENDE JAGER", dagelijks Pim Tholen. Vrij dag, Trio Jacoda met zang van Dorothy Morris. DANCING CAFé NIEUWENDIJK: „De Arditi's". dagelijks geopend van uur tot 's nachts twee uur. DANCING „LA CUBANA": Dagelijks geonend tot v.m. 2 uur; Vrijdag. Za terdag en Zondag tot v.m. 4 uur. Latin Night Club. DANCING „DE RUSTENDE JAGER", Zateidag 11 en Zondag 12 Juli: Or kest Freddy Hull. BAR DE LA RUÏNE: Dagelijks geopend tot v.m. 2 uur. Jackson en Petersen, Bar-entertainment- „DE RUSTENDE JAGER": Dinsdag 14 Juli: Wijnfeest met Danseres Lolitha Fernandez. BIOSCOOP „DE RUSTENDE JAGER" Vrijdag-, Zondag- en Dinsdagavond, 8.30 uur: „Mensen die men schuwt", 14 jaar. Zaterdag-. Maandag- en Woensdag avond 8 30 uur en Zondagmiddag 2.30 uur: „Papa Boem", alle leeftijden. Donderdagavond 7 en 9.30 uur:^„Ster- ren stralen overal" alle leeftijden. SPORT BRIDGECLUB BBC.: Maandag 20 uur in Dancing „De Rustende Jager". Oolc toegankelijk voor Gasten. VOLKSHOGESCHOOL 't OUDE HOF: Weekeinde Cursus voor leerlingen van Huishoudscholen dia opgeleid worden tot Costuumnaaister, algemeen vormend natuurlijk, met vak-technisch. DE ZANDHOEVE: Alsem"-" Cursus voor arbeiders, ambtenaren en stu derenden. 10 en 11 Juli. DE ZOMER IS begonnen met stralend weer. Velen zochten ver koeling in het zilte nat, anderen gingen met vacantie en hadden het badpak in een van de koffers tussen de garderobe geborgen. Op het gebied van de badpak- kenmode is er voor de echte wed strijdzwemsters practische nooit een verandering. Zij beoefenen haar sport heus niet in felgekleurde modellen of costuums zonder schouderbanden. Dat kan immers niet, daar zij een badpak moeten hebben, dat zo weinig mogelijk water aanneemt en strak om het lichaam sluit. Maar voor de parade zwemsters is er wel nieuws. CR MAG dan over de scholen het een en ander te doen zijn, dat betekent niet, dat de gebouwen er onder te lijden zullen hebben. Voor het komende jaar zal de Van Reenenschool tenminste haar dagelijkse schoonmaakbeurt krij gen. Uit de inschrijving, die dezer da gen voor het schoonhouden en het ver warmen van het gebouw is gehouden kwam de heer W. Schotte als laagste uit de bus met een bedrag van f 1400 (zonder sociale lasten). De andere in schrijvingen luidden: A. Postma f 1560 (zonder sociale lasten), P. Swager f 2000 (inclusief sociale lasten). F. Vrasdonk f 2250 (inclusief sociale las ten), S. van Wonderen f 2750 (zonder sociale lasten). Het werk is gegund aan de laagste inschrijver. DOKTERSDIENST REEDS ENIGE TIJD kan men in de etalages van de sportwinkels een nieuw model zonnebadpak zien liggen. Eigenlijk is dit woord misplaatst en daarom heeft de fabrikant er ook een andere naam aan gegeven: de zg. ring- pullover, welke kokervormig aandoet, door zijn elastische kwaliteit strak om het lichaam sluit en van de hals af gelegenheid geeft tot gelijkmatig bruinbakken Er zijn ook andere badcostuums de wereld ingezonden. Felgetint, doch in zwart met witte garnering, zoals een van de modellen laat zien. Een knoop- garnering trekt extra de aandacht. Hel derwitte costuums met een afstekend tierlantijntje doen het ook goed en vinden de weg naar vele afneemsters. Voor de heren zien wij de Amerikaanse mannen veelal in een kort broekje met pijpen, waarop allerlei afbeeldin gen zijn aangebracht. Helle kleuren vormen hierbij wel de hoofdschotel. Maar om op de afbeeldingen, welke wij hierbij plaatsen, terug te komen, deze bewijzen o.a. dat niet alleen de mannelijke bevolking in Amerika ver zot is op bedrukte exemplaren, maar ook de dames. In dit geval meer op het gebied van de zonnepakjes. De los se jakjes laten de schouders geheel vrij en hebben een korte mouw. Lang van model, laten zij slechts een klein gedeelte van de short zien. Deze laatste behoeft niet altijd in hetzelfde patroon te zijn uitgevoerd. In Amerika heeft men er heus geen bezwaar tegen om hierbij een short in afstekende, effen kleur te dragen. De z.g. „spijker-pantalons" vinden ook in ons land grote aftrek. Geen wonder, daar zij oer-sterk zijn. Alleen worden zij niet altjjd door de juiste figuren gedragen De zonnehoed, welke veelal aan de Rivièra wordt gebruikt, is geen ver eiste ter completering. Neen, de hoofd doek neemt vooral in de Nieuwe Wereld niet zelden haar plaats in. De plastic badtassen worden dit sei zoen vervangen door de rieten model len, zoals de bijgaande illustratie laat zien. Men lette op de moderne stran- schoentjes, welke voorkomen, dat er verwondingen ontstaan door het trap pen op schelpen. Als het weer meewerken wil, kan er worden genoten van een nieuw badpak, dat gelijk de overige garde robe, in het middelpunt van de belang stelling staat. Dat wil zeggen, meer in die van de show-, dan wedstrijd zwemsters De doktersdienst wordt Zondag a s. waargenomen door de arts H. W. J- M. Poot. Dorpsstraat 20, telefoon 2423.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 14