Mobilisatie nooit een donderslag bij heldere hemel FREDDY VAN BERGEN een jong talent De Beemster kermis zal veel van oude glorie hervinden Raad Vakcentralen betreurt de werkgeversverklaring De nadelige factoren zijn aanwezig! Benelux-ACCOORD in Den Haag Grote gebeurtenissen werpen hun schaduw vooruit Overval taxichauffeur Amerikanen voor hun eigen rechters Nieuwe aspecten in de zaak-Kralingen De onverwachte oefening Onder de schijnwerper Tweede Europa-congres in October in Den Haag Zondag begint de feestweek Reuzenvogel der toekomst Opleiding maatschappelijk werk ZATERDAG 25 JULI HIER EN DAAR, en ook in onze bladen, is twijfel geopperd aan de doelmatigheid van de komende mobilisatie-oefening van de derde divi sie. Men redeneert: een oefening als deze heeft alleen betekenis, wan neer op een volkomen onverwacht moment door één persoon, bijvoor beeld de minister of de Chef Generale Staf, figuurlijkerwijs op een knop wordt gedrukt, waardoor het gehele mobilisatieapparaat in beweging komt. Want zo zegt men in een moderne oorlog gaat het precies éénder: even tevoren was alles nog rozengeur en maneschijn en een ogenblik later overschrijdt de vijand onze grenzen of gooien zijn bom menwerpers onze steden in puin. JYEZE redenering gaat, hoe logisch zij ook lijkt, niet geheel op. Wij geven toe: de tijd van de plechtige overhan diging van ultimata en oorlogsverkla ringen behoort volkomen tot het verle den. De laatste jaren hebben ons wel geleerd, dat de oorlogsverklaring, zo zij al overhandigd wordt, enige dagen ach ter de harde feiten aanloopt en het kwaad meestal al is geschied, vóór het staatsrechtelijk in een bepaalde vorm wordt gegoten. Bovendien heeft men in sommige gevallen dit laatste wel eens helemaal over het hoofd gezien. Zulk een „vodje papier" heeft in deze eeuw van de atoombom helaas weinig om het lijf! Maar aan de andere kant: geen en kele daad van aggressie komt als een donderslag bij heldere hemel. Aan el ke oorlogshandeling gaat een tijdperk van diplomatieke bedrijvigheid vooraf, welke zich bijvoorbeeld in de radio en in de pers der betrokken landen weer spiegelt. Geen enkele regering, zelfs geen dic tator. kan zomaar, van vandaag op morgen, een oorlog beginnen tegen een buurland. Daar met een aanleiding zijn en daar moet door vergaderingen, door verklaringen en ook door middel van de radio en de pers, stemming gekweekt worden. Wijlen de heer J. Goebbels heeft ons daar een nu reeds klassiek geworden voorbeeld van gegeven. Daarna, indien een bepaalde stem ming is gekweekt, zullen militaire maatregelen genomen moeten worden. Troepen zullen worden geconcentreerd, ■want met vliegtuigen en parachutisten alléén verovert men geen land. Er komt dus een sterk verhoogde activiteit op militair terrein, een activiteit welke zelfs in een dictoriaal land moeilijk verborgen kan blijven. Om kort te gaan wanneer een bepaald land agres sieve bedoelingen heeft en een oorlog dreigt, dan is het onmogelijk, dat voor het bedreigde buurland verborgen te houden. Men heeft nu eenmaal overal spionnen en geheime inlichtingen diensten. die vrij nauwkeurig op de hoogte zijn van hetgeen zich achter de De drie Amerikaanse soldaten, die er van beschuldigd worden op 3 Juli jl. bij Schiphol de 64-jarige Amsterdamse taxichauffeur Nico Olij te hebben over vallen en beroofd, zullen niet in Neder land berecht worden. Zij zullen zich voor deze overval voor hun eigen mili taire rechters, i.e. een Amerikaanse krijgsraad in West-Duitsland, moeten verantwoorden. Naar men zich zal herinneren waren deze drie soldaten ingedeeld bij het Amerikaanse bezettingsleger in Duits land. Zij vertoefden met verlof in Ne derland, toen zij de overval pleegden. Twee hunner werden enkele dagen later in de Haarlemmermeer gearres teerd. De derde bleek naar Duitsland te zijn teruggekeerd en werd door de Amerikaanse militaire autoriteiten al daar opgespoord. Men acht het thans onjuist de eerste twee in Nederland door een Nederland se rechtbank en de derde in Duitsland door een Amerikaanse krijgsraad te laten berechten. Ter wille van eenheid in de berechting is thans besloten de twee soldaten, die zich nog in de ge vangenis te Haarlem bevinden, ter be rechting af te staan aan de Ameri kaanse autoriteiten. Nog steeds houden de moeilijkheden, die enige jaren geleden zijn gerezen in de Geref. Kerk (art. 31 KO) te Rot terdamKralingen, de gemoederen bezig. De zaak, die zowel op de synode te Kampen als op die te Berkel heeft gediend, schijnt thans een ongedachte wending te zullen aan- remen. Ds. C. Vonk, predikant te Schiedam, heeft nl. onder de titel „Terug naar de wisseleen brochure gepubliceerd, waarin hij aan de hand van deels onbekende feiten betoogt, dat er bij de behandeling van deze zaak diverse kerkrechtelijk onjuiste dingen zijn gedaan. 'Prof. L. Doekes te Kampen, die op de synode te Berkel rapporteur over deze zaak was, is aan de hand van de hierin ontwikkelde argumentatie tot de conclusie gekomen, dat de beslis singen ten aanzien van de zaak-Kralin- gen opnieuw moeten worden bezien. De Rotterdamse kerkvisitatoren schijnen zich inderdaad op onrechtmatige wijze in de zaak te hebben gemengd. Op de particuliere synode van Zuid- Holland is het bezwaarschrift van de kerk te Kralingen in handen gesteld van een commissie. In afwachting van verdere beslissingen heeft de kerk te Heemstede zich over de bezwaarden te Kralineen ontfermd. De predikant te Heemstede zal bij hen thans Woord en Sacramenten gaan bedienen. jyEZER DAGEN maakten wij in een hoofdartikel enkele noti ties nopens de mobilisatie-oefe ning waaraan de Derde Divisie in begin Augustus zal worden onderworpen. Onze militaire me dewerker bestrijdt in het neven staande artikel enkele bekende argumenten. Volgens hem doet de welberekende „onverwachtheid" van de oefening de doelmatig heid ervan geen schade. schermen afspeelt. Laten we maar als voorbeeld nemen de mobilisatie van 1939. die niet alleen weken, maar zelfs maanden tevoren kon worden voorbe reid. Reeds op 7 April (Goede Vrijdag) werden de zg. B. O. U. V. troepen (Buitengewone Oproeping Uitwendige Veiligheid) opgeroepen, op grond van bepaalde internationale spanningen. Op 24 Augustus 1939 volgde de vóór-mobili satie en op 28 Augustus werd de toe stand zo spannend, dat de algehele mo bilisatie werd gelast met als datum van opkomst 29 Augustus. 1 September d.a.v., de dag waarop Engeland en Frankrijk aan Duitsland de oorlog verklaarden, was het Neder landse leger volledig gemobiliseerd en geconcentreerd. LIOE ging het nu op de dagen, voor afgaande aan de 10de Mei 1940? Op Zaterdag 4 en Zondag 5 Mei kwa men bij het Nederlandse hoofdkwar tier berichten binnen, welke er op we zen, dat een Duitse aanval binnen en kele dagen mogelijk moest worden ge acht. Op 7 Mei stond vast. dat een aan val zeer binnenkort zou geschieden. In de avond van 9 Mei ontving het Dep van Defensie mededelingen, waaruit viel op te maken, dat op 10 Mei de aan val zou geschieden. (Bovenstaande gegevens zijn ont leend aan het Bel.nopt Overzicht van de Krijgsverrichtingen der Koninklijke Landmacht, samengesteld door de sec tie Krijgsgeschiedenis van de Generale Staf) Wij hopen hiermee aangetoond te hebben, dat de proefmobilisatie van Augustus de werkelijkheid weinig of geen geweld aandoet. Ook in de prac- tijk van het harde leven, zal, globaal genomen, .het kritieke tijdstip nagenoeg bekend zijn en men zal zijn maatrege len kunnen treffen. Bovendien, zelfs in de rustigste vredestijd houdt de Generale Staf re- kenmg met een mobilisatie. In elk gar nizoen zijn mobilisatiebureaux, die in vredestijd volledig bezet zijn en waar dag in, dag uit, gewerkt wordt aan het ontegenzeglijk ingewikkeld apparaat dat mobilisatie heet en waarvan wij allen hopen, dat het nimmer meer wer kelijkheid zal worden. WIJ willen ook nog even een andere kant van de zaak belichten. Het moge waar zijn, dat een mobilisatie als oefening gemakkelijker loopt dan een mobilisatie onder werkelijke oorlogs dreiging, toch zijn er ook factoren, die deze oefening in vredestijd nadelig beïnvloeden. Bij een werkelijke mobi lisatie wordt het particuliere vervoer, ook per trein, grotendeels of geheel stopgezet, het militaire apparaat heeft voorrang. Bij deze oefening geldt dat niet, zelfs zullen de treinen en de we gen nog drukker zijn dan normaal door de duizenden vacantiegangers. Dat wordt dus passen en meten. Bij een werkelijke mobilisatie zal het publiek voor 100 pet. meewerken. Het is de vraag of die volle medewerking er voor een oefening ook zal zijn. Laten wij het in elk geval hopen! Concluderend zouden wij willen zeg gen dat deze mobilisatie-oefening wel degelijk een goede graadmeter zal zijn voor de paraatheid onzer met groot verlof zijnde divisies. JAREN GELEDENAnthony van Kampen was toen nog stadsredac- teur in Den Helder - woonde hij daar een cabaret-avond bij. Wat er geboden werd is reeds lang in zijn geheugen vervaagd, maar één beeld moet hem toch wel heel lang zijn bijgebleven: dat van een klein meisje, een kind nog, zo natuurlijk en onbevangen spelend, dat hij tijdens de pauze zo maar eens naar achter het toneel stapte om een praatje te maken met dit jonge talent, dat echter onvind baar bleek. Later trof hij haar in een verborgen hoekje, spelend met haar blokkendoos. Dit meisje nu is naderhand op gegroeid tot een veelzijdig en veel belovend artiste, die Freddy van Ber gen heet en die woont aan de Hofdijk straat te Alkmaar. Onlangs hebben we haar eens op gezocht en wij troffen haar voor de piano met een muziekstuk, dat Peter Kellenbach speciaal voor haar heeft gecomponeerd. Uiteraard bestond er een bijzondere reden voor dit bezoek, want wij hadden vernomen, dat Freddy van Bergen door niemand minder dan Toon Hermans was ontdekt en dat hij wel perspectief zag vo'or deze Alk- maarse artiste, die reeds vele malen van zich liet horen. Weliswaar heeft dit nog niet tot een engagement ge leid, maar voor een volgend seizoen zitten er toch altijd mogelijkheden in. Het doel van onze komst was een informatie en het resultaat werd een prettig onderhoud, waarin beurtelings een losse flits uit het verleden en een bepaald aspect voor de toekomst werden belicht. Dat verleden ligt voor een goed deel bii de radio, waar Freddy reeds als meisje van negen medewerkte aan De Vrolijke Klas van de V A.R.A. en van niet zo lang daarna dateert haar mi crofoon-debuut ln een hoorspel, n.l. „De Premósie" op 29 Febr. '36, samen met Hetty Beck, Jan Lemaire, Rolien Numan, Willem van Cappellen, Adolf Bouwmeester en anderen, wier hand tekeningen nog altijd een blijvende herinnering zijn aan dit feit. Later trad zij o.m. op in het hoorspel „Boeren volk", nadat zij tussentijds op 15- jarige leeftijd bij een landelijke radio-wedstrijd uit een groot aantal deelnemers met een streekvoordracht de hoogste bekroning in de vorm van een fraaie beker verwierf. Acht jaar lang werkte zij mee aan radio-uitzen dingen. vaak in het Westfries dialect en velen zullen zich nog haar optre den in „De Bonte Trein" herinneren, dat haar o.m. een loffelijke critiek be zorgde. Het was echter niet slechts de radio, die haar trok, want talloze malen stond zij op de planken in rechtstreeks contact met het publiek. Toen ze tien was, ging ze reeds mee op tournee zo goed naar Terhorne als naar de dor pen onder Schagen; trouwens 'ook in de Schager revue, die destijds zoveel op gang maakte, heeft zij haar aandeel gehad. Hier was het ook, dat zij op een voordrachtwedstrijd met de jury- én met de publiekprijs ging strijken. Ge durende twee jaar maakte zij deel uit van het cabaretclubje „De Toverbal" en dan werkte zij twee jaar geleden nog mee in „De Boemelbaron'" met Piet Kohier. Natnurliik heeft Freddy van Ber gen, die thans werkzaam Is op een kantoor te Amsterdam, plannen voor de toekomst, plannen uiteraard op ar tistiek terrein en aan de verwezen lijking wordt hard gewerkt. Drie ja ren zangles, twee jaar balietdans, dan nog vaak piano, ailes in de vrije tijd, dit kan geen sinecure worden genoemd. En het resultaat? Zonder al te veel tc verklappen, mogen wij wel zeggen, dat Noord-Holland in' het komende seizoen Freddy van Bergen weer voor het voetlicht zal zien. En dat zü daarbij haar weg zal vinden, staat voor ons vast! (Vervolg van pag. 1) TN HET EERSTE ARTIKEL van het daartoe opgestelde industrie-proto col hebben de regeringen maatregelen neergelegd voor de onderlinge aan passing van het economische leven in de drie landen. Over de toepassing van deze maat regelen zal telkens van tevoren worden beraadslaagd. Schijnt aan de ene kant verhoging van het loonpeil in Neder land wenselijk, evenzeer lijkt een ver laging van de productiekosten in België en Luxemburg noodzakelijk. In prin cipe erkennen de drie landen het be ginsel der vrije concurrentie. Het kan echter noodzakelijk zijn om ten be hoeve van bedrijfstakken, welker be staan in gevaar dreigt te komen, bij zondere maatregelen te doen nemen door het daartoe ingestelde comité van ministers dan wel door de vergadering van voorzitters der raden van de douane-overeenkomst. DIJZONDERE MAATREGELEN zullen worden genomen, indien de produc tie in een bepaalde bedrijfstak als ge volg van de gestegen invoer uit het partnerland over zes maanden met ten minste vijftien procent is gedaald; of. wanneer de invoer uït het partnerland in een bepaalde bedrijfstak met ten minste zestig procent is gestegen. Wor den de regeringen het binnen een maand, nadat een hunner een verzoek om bijzondere maatregelen heeft ge daan, niet eens, dan kan de arbitrage worden gevraagd van een college van drie personen. Nederland en België kiezen hiervan ieder een, die samen een derde benoemen. De scheidsrechters moeten binnen twee maanden na benoeming van de derde bij meerderheid van stemmen een beslissing nemen. Het besluit is onmiddellijk uitvoerbaar. Indien bin nen de gestelde termijn geen beslissing is gevallen, kan de regering, die bijzon dere maatregelen nodig acht, voor ten hoogste drie maanden de invoer uit het andere land bevriezen op het peil, dat deze voor het indienen van het verzoek had. Iedere zes maanden zal worden nagegaan, of de genomen maatregelen r.og noodzakelijk zijn. De drie rege ringen erkennen, dat het wenselijk is, een Beneluxfonds te stichten. Dit moet dienen om de productiviteit te ver hogen en de onderlinge aanpassing te bevorderen. Het industrieprotocol treedt in wer king, wanneer het door alle drie landen is goedgekeurd. Het wordt gesloten voor twee jaar en kan ieder jaar stilzwij gend worden verlengd, tenzij het twee maanden van tevoren wordt opgezegd. r\E DRIE REGERINGEN hebben voorts besloten tot instelling van een adviserende interparlementaire Benelux-raad. Deze bestaat uit vijfen dertig leden. Het Nederlandse en Bel-1 gische parlement wijzen ieder vijftien, het Luxemburgse wijst er vijf aan. Ieder jaar wordt aan de raad rapport uitgebracht over problemen van ge meenschappelijk belang. Bovendien kan de raad over ieder ander soort gelijk probleem advies worden ge vraagd en dit advies moét worden ge vraagd, wanneer het parlement van een der landen de wens daartoe te kennen geeft. De ministers van elk der drie regeringen kunnen de verga deringen van de raad bijwonen. Dit protocol wordt voor onbepaalde tijd afgesloten en kan niet binnen twee jaar worden opgezegd. Van 8 tot 10 October wordt in de Ridderzaal in Den Haag het tweede congres van Europa gehouden. In 1943 kwam daar ook het eerste Europese congres bijeen. Het initiatief gaat uit van he. binnen de internationale Euro pese beweging werkzame comité van actie voor een Europese supranationale gemeenschap. Tfi is de shag! (Advertentie Ing. Med.) (Van een onzer redacteuren) JJE BEEMSTER KERMIS was vroeger wijd en zjjd beroemd. Het was de hoogtij dag van het jaar, als de kermisexploitanten hun spullen in Mldden-Beemster kwamen opzetten. Niet omdat de mensen in de polder nu zulke woeste feest vierders waren, doch omdat tegelijk met de keirmis de grote jaarmarkten werden gehouden. Dertig Juli was de dag, waarop iedere rechtgeaarde Beemsterllng naar de boomgaarden achter de brede ringdijk trok. Die datum was hun heilig. Het was tevens de middag, waarop de hoeren dankten voor het droogmaken van de polder. Dit gebruik dateerde al van 1612, toen Prins Maurits en Prins Hendrik op de dertigste Juli de Beemster binnenreden om met eigen ogen het werk van Leeghwater te aanschouwen. Nadien vouwden de bewoners van de polder op 30 Juli hun handen in ootmoed en vierden zij een opgewekt feest. Die dag, op het einde van de maand Juli, was een uitgelezen tijdstip voor een dergelijke gebeurtenis. Het hooi was dan binnen en de kleiwegen waren door de droogte goed begaanbaar, zodat niemand veel bezwaar behoefde te koestaren om naar de jaarmarkt te trekken. De Gelderse boeren kwamen meestal een dag eerder om toch vooral op tijd op de „bulienmaTkt" te kunnen zijn. rtertig veertig jaar geleden was de Beemster kermis nog een hoogte punt in het leven der polderbewoners. Zij zaten op straat aan lange tafels en de dorpsveldwachter had door de druk te zelfs met een verkeersprobleem te kampen. Daags tevoren kon men hem met grote borden zien wandelen, die hij op de toegangswegen naar het dorp plaatste. „Stapvoets rijden", stond er op en wee degene, die met zijn paard en kar te snel door het dorp reed. En toen kwam de auto. Er werd een dicht net van autobusdiensten over Noord- Holland gelegd en ook in de Beemster verrezen de halteplaatsen. Het isole ment van de polder was doorbroken en (Vervolg van pag. 1) T)E IN DEZE VERKLARING voorko- mende uitspraak, dat de centrale werkgeversverbonden na 1 Januari 1954, behoudens uitzonderlijke omstandighe den, niet meer kunnen medewerken aan algemene loonmaatregelen, wekt de in- Een Engelse vliegtuigfabriek werkt momenteel aan een grote helicopter, die onder de naam Rotodyne zal proef vliegen. Het toestel krijgt twee straalschroefmotoren en zal vijftig passagiers kunnen vervoeren. druk, dat de werkgeversorganisaties zich nu reeds losmaken van de huidige vorm van loonpolitiek. De Raad acht dit in strijd met het advies van de So ciaal-Economische Raad in zake de in de naaste toekomst te voeren loonpoli tiek, hetwelk op het desbetreffende punt unaniem was. Voorts heeft de Raad met grote ont stemming kennis genomen van de even eens in deze verklaring voorkomende mededeling omtrent het standpunt van de werkgeversverbonden met betrek king tot de per 1'Januari a s. te nemen loonmaatregelen. Met name ook dit ge deelte van de verklaring acht de Raad niet slechts in strijd te zijn met de tot dusver gevolgde methode van overleg, maar bovendien met in overeenstem ming met de feitelijke resultaten, waar toe dit overleg in de Stichting van den Arbeid reeds heeft geleid. De opleiding voor het tegenwoordig zo belangrijk maatschappelijk werk kan behalve op een dagschool voor maatschappelijk werk worden verkre gen op een avondcursus van de Stich ting voor Opleiding van Maatschappe lijke Werkers, Kleine Houtweg 41. Haarlem. Deze Stichting is in 1939 op gericht door samenwerking van de voornaamste op het terrein van het maatschappelijk werk werkzame in stanties en organisaties. De ministeries voor Sociale Zaken en Volksgezondheid Maatschappelijk Werk en Justitie zijn in het bestuur vertegenwoordigd. Het leerplan van deze cursussen be staat uit de volgende vakken: Econo mie. Sociologie, Psychologie, Sociale en geestelijke stromingen, Algemene Wets- kennis, Arbeidsrecht. Staatsinrichting. Werkgelegenheidspolitiek (met als onderdelen: arbeidsvoorziening, be roepskeuzevoorlichting, vakontwikke ling, industrievestiging enzovoorts), Maatschappelijk Werk (onderdelen: maatschappelijke zorg, woekerbestrij ding, reclassering, kinderbescherming) en Maatschappelijk Werk in Onderne mingen. Tijdens het tweede cursusjaar wordt gelegenheid gegeven tot specia lisatie. daarmee braken de nauwe banden, die de boeren samenbrachten. De uitvoe ring van de toneelvereniging verbleek te bij de films, die zij in de stad kon den zien, de muziek- en de zangvereni gingen leden, eveneens onder deze ver minderde belangstelling en langzaam maar zeker begon het culturele leven in de polder te verslappen. Er waren veel te veel andere dingen, die de aan dacht vroegen. Veel meer dan die ene kermis en jaarmarkt op 30 Juli. In de jaren voor de oorlog was er van de kermis niets anders over dan wat goed koop vermaak met „bal na". Er kwa men wat kramen, een zweefmolen mis schien en voor de rest zat er in de café's een bandje van een paar man, dat de gehele avond een stampend rhythme uit het koper én de drum joeg. Na de oorlog is een aantal vooraan staande personen uit de Beemster zich met deze misstand gaan bemoeien. Men voelde, dat er iets gedaan moest wor den en stichtte de „Beemster Gemeen schap", die zich ten doel stelde het cul turele leven en de belangen der ge meente te bevorderen. Dat is nu zeven jaar geleden en gestadig aan heeft deze vereniging de Beemster kermis weer kunnen opheffen tot een streekgebeu- ren, dat dit jaar opnieuw een hoogte punt zal beleven. Midden-Beemster zal gedurende vele dagen het middelpunt zijn van een on gedwongen landelijk feest, dat zeer toepasselijk met een reünie van oud- Beemsterlingen wordt besloten. Mor gen zal het feest beginnen met een sportdag, een Olympische dag in het klein, waarop alle takken van sport zullen worden beoefend. Maandag is er eeij voetbalderby tussen Midden- beemster en Westbeemster en Woens dag is er voor de bewoners van dB polder een tractorenwedstrijd. Direct op dit nieuwe element, dat tegenwoor dig op geen enkel landbouwfeest ont breekt, volgt op Donderdag de provin ciale ruiterdag, waaraan door alle rij- verenigingen in Noord-Holland wordt deelgenomen. Reeds zijn er 150 paar den ingeschreven. Op deze dag zullen tevens de provinciale kampioenschap pen worden verreden tussen de af delingskampioenen. Verder zijn er nog open wedstrijden, een springconcours en veelzijdigheidsproeven. Het is op merkelijk, dat de belangstelling voor het landbouwpaard de laatste tijd meer begint toe te nemen. Het schijnt zelfs, dat sommige boeren, die zich een tractor hebben aangeschaft, goedkoper met een paard kunnen werken en op sommige landbouwscholen worden te genwoordig reeds menlessen gegeven. Het Nederlands Volkstoneel geeft op Vrijdagavond op het gemeentelijk sportterrein een openluchtuitvoering van „Het Huis van Saltimbanks". Za terdagmiddag is er een handicap draverij over 300 meter, na afloop waarvan een behendigheidswedstri.id voor automobilisten wordt gehouden. Op dezelfde dag zal er, zoals wij reeds schreven, een reünie van oud-Beem- sterlingen zijn. De dag wordt met groot vuurwerk besloten. De motorclub Schermer en Omstreken organiseert tot' slot op Zondagmiddag 2 Augustus een puzzle-rit. Er zal de komende week in Beemster dus heel wat te beleven zijn en veel van de glorie, die de oude Beemster kermis omstraalde zal dit jaar terugkeren, zij het in meer mo derne vorm.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 12