Een gouden jubileum de zuurkoolwereld in fa. Hart Co. jubileert Rechten van de mens in geding bij wetsontwerp over naturalisatie Historie met ups en downs Nederlandse Rijnvloot bij de Duitse achtergesteld Delft is de grootste „snoepstad" Tandartsen zien er de gevolgen van Lederwarenbeurs geopend in de RAI Nota overhandigd Grote buit door klein gaatje Eerste Kamer bijeen In ijltempo naar het zomerreces Ieder heeft recht op een nationaliteit Limburgs vlag gaat vandaag in top Vele ontwerpen vonden geen genade Werkgemeenschap en KNP gaan praten met KVP Omwenteling in de keuken Franse aanval op de Vietminh bij Hue WOENSDAG 29 JOU 1953 kreeg voer het goede en smakelijke product, dat de firma maakte. NAAR GROTERE BLOEI De tegenwoordige firmant, de heer H. Hart Matth.z., begon zijn loopbaan (Van onze Langedijker correspondent J)E VOORZORG om voor de winter zoute groenten in de pot te heb ben, heeft voor de Langedijk geleid tot een zeer belangrijke industriële bedrijvigheid. We bedoelen hiermede de zuurkoolfabricage. Het is zo begonnen, dat bij de witte kool, welke met zout werd ingemaakt om ze tegen bederf te vrijwaren, er een gistingsproces ontstond, dat aan het product een bijzondere smaak gaf. De kool verzuurde nl., zodat daar door de naam zuurkool is ontstaan. Het was de producent de teler tan deze koolsoort die tevens de consument tvas van zijn eigen kool. Deze vorm van inmaken is in de loop der jaren uitgegroeid tot een om vangrijke fabricage der Langedijker fabrieken. De Langedijk telt we vestigden hier reeds eerder de aandacht op vele van deze bedrijven, die al tientallen jaren bestaan. In de stille tijd geven zij aan een vaste kern werk< maar in het drukke seizoen, dat met September aanvangt, biedt deze industrie aan honderden arbeiders een boterham. Eén van de bekendste fabrieken aan de Langedijk is die van de firma Hart en Co, welke op 1 Augustus a.s. haar gouden jubileum hoopt te herdenken. Deze onderneming, ivelke bij haar reclame het bekende roodgekleurde hart voert, dal niet alleen in het binnenland, maar over de gehele wereld veel gevraagd wordt, zal deze week in het middelpunt der belangstelling staan. De firma Hart kan bogen op een goe de naam wat haar producten betreft, zodat er alle reden is tot feestvieren bij dit heugelijk gebeuren. Op Woensdag 29 Juli zal er feest zijn met de firman ten en het voltallige Dersoneel, in to taal 170 man, in het tot recreatiezaal ingerichte fabrieksgebouw cn om deze dag enige luister bij te zetten, zal het gezelschap van Kees Stet aanwezig zijn. Het zal er dus wel vrolijk toegaan, daar aan het Noordeinde van Oudkarspel. De officiële receptie zal plaats vinden op Zaterdagmiddag 1 Augustus, even eens in de fabriek. We twijfelen er niet aan. of hiervoor zal in tal van kringen belangstelling bestaan. Zoals bij iedere zaak, heeft ook dit i bedrijf een rijke historie achter de rug. j Naar ons in een gesprek met een der I tegenwoordige firmanten, de heer H. Hart, werd medegedeeld, was het vijf- i tig jaar geleden, in het jaar 1903, dat zijn grootvader, wijlen de heer Hen drik Hart, tezamen met zijn vader, wij len de heer Matthijs Hart. begon met de inmaak van witte kool. Zij werden hierin bijgestaan door de heer P. Groot als kuiper en verkoper, een man, die tal van jaren zijn beste krachten aan dit groeiende bedrijf heeft gegeven. Thans geniet deze nu 88 jaar oude baas van een welverdiende rust in een ver zorgingshuis te Obdam. Het bedrijf begon in een oud boeren huis, dat nu al weer heel wat jaren ge leden gesloopt is, en dat stond op het bouwterrein naast de bakkerij van W. Verkroost. DIVERSE ETAPPES Van machinale bewerking was in die tijd nog geen sprake. Met een z.g. Ti- roler koolschaaf werd de kool met de hand fijngeschaafd. Later gebeurde dit met een rosmolen, waarvoor een paard gespannen werd. De zuurkool zelf werd ingemaakt in okshoofden. In het jaar 1906 werd de zaak over gebracht naar de tegenwoordige plaats. Daartoe werden, zoals^auwkeurig^g^ j Machtén aan" hel dooV zijn vader in bescheiden omvang in een oude schuur, een inmakerij van zilveruien, een zeer gewild exportartikel, dat in hele vaten verzonden wordt naar di verse landen van ons continent en ook overzee. Dit nam zulk een omvang aan, dat in 1950 een gedeelte industrieter rein in die plaats gekocht werd, waar een nieuwe fabriek de oude verving. In eigen beheer wordt de zilveruien ge teeld en in tijden van hoogconjunctuur vinden hier honderden gezinnen werk. In 1947 werd voorts een begin ge maakt met het conserveren van augur ken in blik en in het jaar daarop werd een grote nieuwe verkeersbrug ge bouwd, daar de oude al lang niet meer aan de eisen voldeed, die men er rede lijkerwijze aan mocht stellen. In dit iaar 1948, overleed de heer Matthijs Hart, medeoprichter van het in 1903 gestichte bedrijf. Hij liet een lege plaats achter en heeft jammer genoeg dit ju bileum niet meer mee mogen maken. Momenteel heeft men naar de heer Hart ons mededeelde, de beschikking over 96 zuurkoolputten. Hoe gevraagd Harts zuurkool wel is, bewijst het feit, dat de firma met haar merk de groot ste omzet heeft in Europa. Alles bij elkaar, is er dus wel reden tot feestvieren, want een gemeente ais de Langedijk mag zich gelukkig prij zen, dat zij industrieën als die van de firma Hart in haar midden heeft. Vanaf deze plaats willen ook wij de firmanten en al hun medewerkers van harte feliciteren met dit, gouden zaken- jubileum. Enige dagen geleden werd gemeld, dat de schooltandartsendienst te Deljt in een impasse is geraakt door de niet in te halen achterstand welke er is ont slaan als gevolg van het zeer grote vul lingsgemiddelde dat 2,6 bedraagt. Als oorzaak van de slechte gebitten der kinderen is door de schooltandartsen dienst aangevoerd het veelvuldig snoe pen op de scholen. De inspectie voor de schoollandver zorging in ons land beschikt over cij fers, waaruit blijkt, dat Delft een zeer snoepgrage bevolking heeft. Erger dan enige andere gemeente in het land. De oorzaak hiervan moet waarschijnlijk worden gezocht in het grote arbeiders percentage van de stad. In verband met de grote nadelige gevolgen die aan het snoepen zijn verbonden, zijn er plannen in voorbereiding om een actie tegen het snoepen te gaan voeren. Met deze actie zou men in Delft, zijnde de grootste „snoepstad" willen beginnen cn haar later uitbreiden over andere gemeenten van ons land. De Nederlandse ambassadeur in Bonn heeft de Wcstduitse rege ring een nota van zijn regering overhandigd, waarin deze uiting geeft aan haar ernstige ongerust heid over het door de Duitse auto riteiten gevoerde Rijnsclicepvaart- beleid. Over deze nota is geen overleg gepleegd met de regerin gen van andere landen, die bij de Rijnscheepvaart zijn geïnteres seerd. In de nota wordt erop ge wezen, dat Nederland er niet in kan berusten, dat zijn Rijnvloot wordt behandeld als een vervoers- reserve, terwijl aan de Duitse vloot een beschermde en overheersende positie wordt verleend. De verhouding tussen de verschil lende vervoerstakken in Duitsland wordt alleen volgens Duitse inzichten bezien, zonder dat er rekening wordt gehouden met de beginselen, die in de Rijnvaartacte zijn neergelegd. Een re geling voor de Rijnscheepvaart, geba seerd op een Europese vervoersvisie. wordt daardoor onmogelijk gemaakt. De Duits-nationale rijnvaartpolitiek moet plaats maken voor een Europese vervoers- en rijnvaartpolitiek, aldus de nota. - Nederland heeft over deze nota geen overleg gevoerd met de andere landen, die bij de Rijnscheepvaart belang heb ben, omdat Bonn en Den Haag ten aanzien van grote Europese proble men, bijvoorbeeld de EVG, een ge meenschappelijk standpunt innemen. Men mag de nota in zekere zin be schouwen als een stap, welke ten doel heeft een definitief stellingnemen van de Duitse regering ten aanzien van deze materie uit te lokken. De burgemeester van Amsterdam, mr A. J. d'Ailly, heeft gisteren de vijfde Nederlandse lederwarenbeurs geopend, die tot en met 31 Juli in de kleine zaal van het R.A.I.-gebouw te Amsterdam wordt gehouden. Toen de Amsterdamse juwelier T. gistermorgen te half negen de rollui ken van zijn winkel bij het Spui wilde optrekken, ontdekte hij in de etalage ruit een gaatje ter grootte van twee vierkante centimeter. Daardoorheen moet in de tweede helft van de afge lopen nacht een wit gouden armband- met-briljantcn t.er waarde van om streeks 8100.- zijn ontvreemd. He» sieraad is, vermoedelijk door middel van een staaf met haakje, over een afstand van dertig cm naar buiten getrokken. De eigenaar heeft onmid dellijk aangifte gedaan. Van de dader of daders ontbreekt nog ieder spoor. Een kijkje op het enorme aantal zuurkoolvaten, dat op het fabrieks terrein is opgeslagen. Op de achter grond ziet men de Ned. Hèrv. kerk te Oudkarspel in deze steeds grotere zaak in het jaar 1922. Hij geeft dus ai 31 jaar zijn beste boekstaafd werd door de oude heer Hart 60.000 oude stenen en dakpannen aan- gekocht voor de prijs van f 9- per dui zend, om de bouw te voltooien. Het kleine fabriekje had toen zeven zuur koolputten. In 1907 werd de oude ros molen opgedoekt en een petroleummo- tor aangeschaft. Twee jaar later stierf de oude heer Hart, zodat het groeiende bedrijf vanaf die tijd alleen door de heer Matthijs Hart werd gedreven. Onder diens bekwame en energieke leiding werd de fabriek geleidelijk aan gemoderniseerd. Wat niet meer mee kon werd vernieuwd. Zo werd in 1914 geen gebruik meer gemaakt van oks hoofden. De bekende vaten kwamen er voor in de plaats. Tijdens' de oorlogsjaren 19141918 werd, behalve zuurkool, ook gezouten groenten ingemaakt voor het buiten land. Wijlen de heer Hart, die in die tijd alleen als firmant optrad, kreeg in 1918 naast zich, de heer G. Goudsblom, die dus nu reeds 35 jaar in dit mooie bedrijf werkzaaam is. Van 19181919 werden de grenzen voor export geslo ten, zodat men met recht van een over productie kon spreken. Vanzelfspre kend baarde dit veel zorgen. Maar ook hieraan kwam een einde. De grenzen werden weer opengesteld, terwijl ook het binnenland steeds meer intresse Het frontaanzicht van de fabrieks- en kantoorgebouwen te Oudkarspel grootvader gestichte bedrijf. Een man, die de leiding van de verkoop op zich heeft genomen, de heer L. Uipkes, deed in 1928 zijn intrede, zodat we niets te veel zeggen, als we beweren, dat vanaf die tijd, de heer Matthijs Hart, drie jonge flinke krachten naast zich had staan om hem te helpen, de zaak uit te bouwen tot een der grootste in den lande. Van 19291930 was de firma Hart de eerste, die zuurkbol in blik (10 en 25 liter) begon te verkopen. En de omzet steeg mede door dit snufje aanzienlijk. Gezien de invoerbeperkingen, werd in 1934 in Brussel een fabriek opge richt, welke met een veel gevraagd merk België cn Luxemburg van zuur kool voorziet. De kool wordt in België geteeld. In 1941 verrezen te Oudkarspel een modern kantoor, ketelhuis, timmer manswerkplaats, speciale afdeling kui perij en een opslagplaats voor de te verwerken witte kool. Het jaar 1945 zag tijdelijk een fabriek van gezouten bonen te Nieuw-Amster- dam. Hoewel in die dagen in een grote behoefte werd voorzien, werd de fa- brieksinstallatie na drie jaar overge bracht naar Oudkarspel. OOK BEDRIJF IN BRABANT De tijd schreed voort. Nieuwe zaken kwamen de aandacht vragen, nl. de stichting in 1946 te Oosterhout (N.B.), (Van onze parlementaire redacteur) l'ERWIJL drommen vacantiegangers buiten liet Binnenhof bevolkten, zwoegden Dinsdagmiddag binnen in bun koele vergaderzaal de hoog edelgestrenge beren van de Eerste Kamer aan de laatste loodjes voor bet zomerreces. Hetgeen overigens eerst volgende week zal kunnen in gaan, daar enkele wetsontwerpen nog niet konden worden afgedaan. Wellicht waren deze omstandigheden mede aansprakelijk voor de al bijzonder snelle en veelbelovende start. Zo gingen niet minder dan vijf tien wetsontwerpen, waaronder bet ontwerp financiering stormvloed- schade publiekrechtelijke lichamen, in luttele minuten onder de voor zittershamer door. Slechts bij de voorzieningen inzake het ingestelde departement van Maatschappelijk Werk verhief prof. Molenaar V.V.D.) zich oan mede te delen, dat zijn fractie overwegende bezwaren tegen het instellen van weer een nieuw departement liad. MAAR toen was het ook met het ijl tempo van de Kamer gedaan; over het ontwerp inzake het treffen van voorzieningen ter wegneming van de staatloosheid van rond veertigduizend in Duitse krijgsdienst getreden perso nen ontspon zich een zeer breedvoerig debat. Dit spitste zich in hoofdzaak toe op twee principieel zeer belangrijke kwesties: verdraagt dit ontwerp zich wel met de universele verklaring van de rechten van de mens en is gegeven het karakter van de vervallen verkla ring van de Nederlandse nationaliteit discriminatie bij de naturalisatie wel geoorloofd? Artikel 15 van bedoelde universele verklaring stelt namelijk, dat iedereen recht heeft op een nationaliteit. Prof. Beaufort (K.V.P.) nu meende, dn dit ontwerp, dat nadrukkelijk een bepaalde groep van voormalige Nederlanders op grond van hoogst ernstige vergrijpen het verloren Nederlanderschap niet wil teruggeven, met dit beginsel in strijd is. Minister Donker betoogde daaren tegen, dat genoemd beginsel nadere uitwerking in het internationale recht behoeft, daar het geenszins beslist in de kardinale vraag welke staat in een bepaald geval de nationaliteit behoort te verlenen. In het geval van wapen dragers in vijandelijke dienst achtte hij het veel meer voor de hand liggen, dat de vijandige dan de eigen staat die zou doen. QOK prof. Diepenhorst (A.R.) ging in een uitmuntend gedocumenteerd be toog, dat hij zelf „zo taai als visdeeg" achtte uitvoerig op de principiële vraagstukken rond dit ontwerp in. Met name het karakter van het vervallen verklaren van het Nederlanderschap in geval van zonder Koninklijk verlof in vreemde krijgs- of staatsdienst treden had zijn volle aandacht. Met veie ge leerde schrijvers was hij van oordeel, dat hieraan toch bezwaarlijk ieder straf karakter kan worden ontzegd. Maar dan is het ook onjuist, dat niet de rechter maar de administratie in deze de beslissing /heeft. Door discrimine ren tussen ernstige en minder ernstige gevallen kan de administratie de straf verzwaren. Met een beroep onder meer op tal van voorbeelden bij de gewone natura lisatie hield minister Donker staande, dat het in deze gaat om een maatregel van administratieve aard. Alle natura lisaties worden getoetst aan het Neder landse belang, naturalisatie is niet een recht, maar een gunst, waarbij de waar digheid van de te naturaliseren persoon van doorslaggevende betekenis is. Van discriminatie mag men dan ook niet spreken. IN zekere zin was het een merkwaar- dige geschiedenis met dit ontwerp. Men za] zich herinneren, dat het oor spronkelijk ingediende ontwerp be oogde alle .tijdens de Duitse bezetting st atloos gewordenen met een penne- streek het Nederlanderschap terug te geven. Toen dit bij de Tweede Kamer op weerstand stuitte, kwarff minister Donker met een aantal diepingrijpende wijzigingen. De Eerste Kamer nu gaf ook bij monde v?n de overige sprekers, blijk veel meer met het oorspronkelij ke ontwerp op te hebben. Zo uitte ba- Gisteren is de vijfde Nederland se lederwarenbeurs in het RAI- gebouw te Amsterdam geopend. De burgemeester van Waalwijk loont zijn Amsterdamse collega een hoog-frequent lasmachine voor leer. Na vijf jaar van ontwerpen, over leggen, bepraten cn nog eens ontwer pen, heeft de provincie Limburg dan eindelijk een eigen vlag gekregen. De vlag heeft twee banen, geel en wit, waarop een gekroonde leeuw met dub bele staart. Er ziin sinds 1948 verschillende ont werpen voor een Limburgse vlag inge diend, maar geen van alle kon de in stemming van de provinciale staten van Limburg verwerven. De leeuwen vlag, die nu eindelijk met algemene stemmen is geaccepteerd, heeft ver schillende malen een wijziging onder gaan. Vanmiddag wordt de nieuwe vlag officieel gehesen op het zoge naamde drielandenpunt te Vaals, het hoogste punt van Nederland. Zowel de Katholieke Werkgemeen schap in de Partij van de Arbeid als de Katholieke Nationale Partij hebben de uitnodiging van de Katholieke Volks partij tot een open gesprek over het vraagsuk van de eenheid der katho lieken ten aanzien van de politiek aan vaard. De Werkgemeenschap wijst er op, dat zij voor zulk een gesprek steeds open heeft gestaan en stelt voor, dat de voor zitters van de deelnemende groepen contact met elkaar opnemen voor een nadere regeling van datum en proce dure van het gesprek. ron de Vos van Steenwijk (V.V.D.) zijn vrees voor een papieren rompslomp, een hernieuwde zuivering en een te lange duur van de procedure. Ook mr Kolff (C.H.) was bang voor half werk. Minister Donker was van oordeel, dat een en ander in rond twee jaar zou kunnen worden afgewerkt. De betrok kenen zullen op de mogelijkheden, die deze wet hun biedt, worden gewezen. De bezwaren van mr Cammelbeeck (P.v.d.A.) tegen het afwijzen van aan vragen zonder motivering kon hij niet delen; men weet zeer wel waar dan de schoen wringt. Overigens zal men ten departemente eventueel nadere in lichtingen kunnen verkrijgen. Boven dien zullen de richtlijnen voor de al- dan-niet verlening van het Nederlan derschap. te zijner tijd in de Kamer kunnen worden besproken en aldus bubliek worden. Het wetsontwerp werd tenslotte aan genomen met 29 stemmen voor en 5 tegen. Prof. Diepenhorst, baron de Vos van Steenwijk. de heer Louwes (V.V. D.) en de beide communisten hand haafden hun afwijzend standpunt. VAD AT prof. Molenaar tevergeefs met het oog op het vergevorderde uur had getracht van de op dit punt niet te vermurwen voorzitter een etens- pauze te verkrijgen, kwam minister Mansholt aan het woord ter verdedi ging van het wetsontwerp tot regeling van enkele rechtshandelingen inzake landbouwgronden. Hij betoogde o.m„ dat de georgani seerde landbouw zich voor beheersing van de grondprijs heeft uitgesproken, zodat de Kamerleden die zich tegen deze beheersing hebben verklaard, wel met zeer sterke argumenten moeten komen. Het doel van de wet. die thans in voorbereiding is. is het langzaamaan komen tot een beter grondgebruik, voorkomen van versnippering van de grond en' medewerken aan een goede verkaveling. Een systeem volgens het welk kleine bedrijven wel en grote bedrijven niet onder de prijsbeheersinz zullen vallen, is niet uitvoerbaar, zo zeilde de minister in antwoord Op een vr-ag van de heer Kolff. Boerenarbei ders kunnen beter aan een eigen be drijfje worden geholpen door de me thode die destiidc in de Wieringermeer is toegepast. Vrije, hce gron/lnrijzen zijn niet direct van belang voor de eigenaar. Het gaat hier om het rende ment. Ingaande op afzonderlijke vrs- gen zei de minister, dat men in verschil lende streken, waaronder Noord-Hol land, tot sanering zat mneten komen zoals op w--]cheren. De wet kan dan een bijdrage leveren tot behoud van de gesaneerde toestand. ADVERTENTIE Wondermiddel zorgt voor 'de vaat en voor Uw handen De huisvrouw, die zucht; „Wat heb ik een berg werk!", denkt er vaak niet aan, wat de moderne techniek al voor haaar heeft gedaan. Wie verlangt nog terug naar stoffer of kolenfornuis? En nu komt een nieuwe vinding van de Castella-fabrieken opnieuw verlichting brengen in hel huishoudelijk werk. De afwas kan nu letterlijk zingend worden gedaan. Castella Vaatwas, een fantas tisch nieuw product, introduceert een geheel nieuwe methode. Een lepe Castella Vaatwas levert teilen vol ac tief schuim op, waarin vuil, vet en aan slag direct verdwijnen. Men behoeft zelfs niet af te drogen! Vaatwerk, lepels, borden, vorkenhet blinkt en flonkert U tegen. En eindelijk is ook dat euvel van ruwe „afwashanden" verdwenen. Castella Vaatwas zorgt voor fluweelzachte handen. Al met al valt de opgang, die dit wondermiddel (25 cl. per pak alom maakt, best te be grijpen! (Adv. I.M.) Vijf-en-veertig kilometer ten Noord westen van de Indochinese havenstad Hue zijn tienduizend man Franse Unietroepen Dinsdag een gevecht tegen een tweeduizend man sterke strijd macht van de Vietminh begonnen. Volgens de eerste berichten heeft de aanval een goed verloop. De Fransen vallen de communisten van vier kanten tegelijk aan. Zij wor den gesteund door luchtstrijdkrachten en narachutisten. De premier van Cambodja, Penn Noeth, heeft verklaard, dat zijn land volledige financiële onafhankelijkheid van Frankrijk wenst, teneinde voort aan gespaard te blijven voor de„fi- nanciële dwaasheden" van Vietnam, zoals hij het piasterschandaal noemde, Noeth zeide verder, dat hij een her ziening va. de wiselkoers tussen Franc piaster verlangt enjdat er een com missie dient te worden gevormd, welke moet, nagaan, welke bevoegdheden op het gebied yanleger, politie en justitie onmiddellijk aan zijn regering kunnen worden overgedragen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 5