Onrust in de Arabische landen
over coup in Marokko
Sjah van Perzië had
zes uur vertraging
Salarissen leraren VHMO
worden verhoogd
Toestand in Frankrijk aan
de beterende hand
Beroep op de Veiligheidsraad
Politieke mist
Zaterdag 22 Aug. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
150e Jaargang No. 197
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Bromfietsbond meent:
Bromfietsvraagstuk
nóg nijpender
Oplossing is dringend
noodzakelijk
Woerdense moordzaak
De tweede verdachte
heeft bekend
Hechtenis Van der Neut
is verlengd
WEERBERICHT
Nieuwe sultan te Fez
ingehuldigd
Maar weinig verschil
President Naguib in pelgrimskleed
Journalisten moesten mee naar Bagdad
Aanzienlijke verbetering
Nederland helpt de
Grieken
A! ruim 65 mille bijeen
Heden intocht in Teheran
Churchill presideert weer
de ministerraad
Laatste kans voor de
Mau-Mau-leden
Condities voor overgave
Spoorwegen en PTT hervatten de arbeid
De Nationale Vergadering
nog niet bijeen
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18. TeL 5541
ADVERTENTIES
en ABONNEMENTEN:
Voordam 11 Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAABSCHE COURANT
TARIEVEN;
Advertenties 16 ct p. man.
Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden 1.
elk woord meet 5 cent
Uitsluitend contant
Abonnementsprijs:
bij vooruitbetaling 2.02
per mnd; f 6.05 pet kwar
taal, plus incassokosten.
Weekabonnementen 0.49
J)E GEBEURTENISSEN in Marokko hebben hoe kan het ook
anders in de Arabische wereld grote beroering teweeg gebracht.
De Egyptische premier, generaal Naguib, die momenteel voor een
bedevaart in Mekka vertoeft, zal zich dezer dagen naar Taif in Saoedi-
Arabië begeven, om daar de coup in Marokko met koning Ibn Saoed
te bespreken. De Arabische Liga beraadt zich eveneens over de te
nemen maatregelen. Voorts heeft de groep van ArabischAziatische
landen bij de Verenigde Naties besloten, de kwestie-Marokko onmid
dellijk voor de Veiligheidsraad te brengen. Zij heeft een resolutie over
Marokko in voorbereiding, en wil de sultan en het volk van Marokko
in hun strijd voor de vrijheid blijven steunen. In Marokko zelf is het
op het ogenblik vrij rustig. De nieuwe sultan is gisteren te Fez in zijn
waardigheid bevestigd. Het Donderdag afgekondigde uitgaansverbod
is ingetrokken.
[JET VOORLOPIG bestuur van
de Nederlandse Bromfietsbond,
die Donderdag 13 Augustus j.l.
werd opgericht, heeft gezien het
grote aantal gunstige reacties, dat
na de oprichting werd ontvangen,
besloten, reeds nu ten aanzien
van enkele problemen zijn mening
kenbaar te maken.
Het stelt zich hierbij op het stand
punt:
1. Dat het bromfietsvraagstuk zoveel
mogelijk moet worden opgelost met
inschakeling van de bromfietser en
met behulp van verkeersweten
schap en voorlichting.
2. Dat de bromfiets in beginsel even
grote rechten op de weg heeft als
alle andere vervoermiddelen.
S. Dat eventuele overheidsmaatregelen
de popularisering, de inburgering
en de technische ontwikkeling van
de bromfiets niet mogen belemme
ren.
4. Dat het voor een gunstige ontwik
keling van de bromfietserii nood
zakelijk is. dat maatregelen en voor
schriften voor alle merken en typen
bromfietsen gelijk zijn.
5. Dat de regeling van 1 Augustus 1953
het bromfietsvraagstuk nijpender
heeft gemaakt en ten spoedigste
moet worden herzien.
6. Dat de f 14 jaarlijkse belasting voor
bromfietsen dient te vervallen, ten
zij dit geld wordt besteed aan de
aanleg, de verbetering en het on
derhouden van voor bromfietsen ge
schikte rijbanen.
7. Dat. bij voldoening van de brom
fietsbelasting per kwartaal, de extra
administratiekosten dienen te ver
vallen.
Nadat Chris B. uit Bodegraven ver
leden week bekende, de moord op de
Woerdense agent van Eek bedreven te
hebben, heeft thans ook zijn broer
Jan B. een bekentenis afgelegd. Deze
bekende, dat hij zich tezamen met
Chris aan verscheidene inbraken, on
der meer te Harmeien, heeft schuldig
gemaakt. Inzake de moord verklaarde
Jan, dat hij met zijn broer de agent
Van Eek ontmoette, die hen op
wachtte. Jan verzekerde, dat hij voor
op had gereden en niet wist, dat Chris
oen pistool bij zich had. Plotseling
hoorde hij achter zich schoten, die
Chris afvuurde. Samen zijn zij daarop
gevlucht. De gestolen goederen hebben
op verscheidene plaatsen verstopt.
Je recherche is thans bezig deze goe
deren, deels volgens aanwijzingen van
de gebroeders B., op te sporen.
Het Hoge Hof van Neder-Saksen te
Celle heeft gisteren besloten de hech
tenis van Van der Neut, een der uit
Breda ontsnapte oorlogsmisdadigers, te
verlengen, in afwachting van een be
slissing over zijn uitwijzing naar Ne
derland.
Verwachting tot morgentivomd:
NOG ENKELE BUIEN
Wisselend bewolkt met enkele
buien, hier en daar met onweer.
Overdag iets minder koud. Aan
vankelijk krachtige aan de kust
nu en 'an harde, later wat af
nemende wind tussen Noordwest
en Zuidwest.
Zondag: Zon op 5.36, onder 19.48;
maan on 19.05. onder 3.23.
Maandag Zon op 5.38. onder 19.46;
maan oo 19.24. onder 4.55.
F)E INHULDIGING van de nieuwe
sultan te Fez werd gisteren door
een duizendtal hoogwaardigheidsbekle
ders bijgewoond. De vorst werd uitge
roepen tot geestelijk en wereldlijk
leider van de Mohammedanen in hët
Franse protectoraat. Ook de viziers van
de regering, die de akte van investituur
van Rabat naar Fez hadden gebracht,
waren aanwezig. De akte, die driehon
derd en vijftig handtekeningen droeg,
houdt de erkenning van de sultan door
de hoogste godsdienstige autoriteiten in.
Vandaag wordt de vorst in Rabat ver
wacht. Te Parijs verluidt, dat op een
na alle familieleden van de afgezett-
sultan te Fez de akte van trouw aan de
nieuwe vorst hebben ondertekend.
Voor het paleis te Rabat defileerden
gisteren de talrijke ruiters, die de
nacht buiten de stad hadden doorge
bracht.
In het gehele protectoraat was het
gisteren rustig. Wel werden op grote
schaal arrestaties verricht. Zo zijn aan
gehouden de pasja van Meknes, een
In de Westduitse staat Nedersaksen
is een nieuwe uiterst rechtse party
opgericht, welke de naam draagt van
„nationale Duitse socialistische arbei
derspartij (NDSAP)". Deze naam is
vrijwel gelijk aan die van Hitiers
partij NSDAPDe beweging staat
onder leiding van Heinz Telgmann,
een drie-en-dertigjarige Berlijner, die
thans in .Nedersaksen woont. Hij heeft
zich candidaat gesteld voor de Bonds
dagverkiezingen.
aanhanger van de extreem-nationalis
tische Istiklal, en Ren Jelloen, de alge
mene secretaris van de met deze orga
nisatie verbonden democratische onaf
hankelijkheidspartij. Te Ouida, waar
het afgelopen v eekend bloedige onlus
ten zijn voorgevallen, werden drie
honderd personen gevangen genomen.
De afgezette sultan is Donderdag
avond met zijn beide zonen in een Da
kota van de Franse luchtmacht te Ajac-
cio op Cors!ca aangekomen. De drie
vorstelijke personen brachten de eerste
nacht door in de ambtswoning van de
gouverneur van het eiland. In de loop
van de nacht kwam nog een vliegtuig
uit Rabat met de eerste bagage aan. Het
is nog niet zeker, o£ de sultan op Cor
sica zal blijven. Te Parijs meent men.
dat het verblijf waarschijnlijk van tijde-
lijken aard zal zijn; daarentegen ver
wacht men in Ajaccio, dat hem een
kasteel ter bewoning zal worden toe
gewezen. Het is nog niet bekend, of
zijn vrouwen hem in ballingschap zul
len volgen. De pasja van Sefrou, Si
Bekkai, heeft zijn ontslag ingediend,
omdat hij de nieuwe sultan niet als
wettig wil erkennen.
De Franse administratie in Marokko
wil thans een volledige hervorming
van de Franse politiek en het bestuur
invoeren, gericht op een grotere mate
van democratie. Reeds zal de volgende
maand een geheel nieuwe groep amb
tenaren worden aangesteld, met meer
Marokkanen. Men verklaarde in Franse
kringen verbaasd te zijn over de grote
omvang van de tegen Sidi Mohammed
gerichte beweging. Deze omvat thans,
zo zei men. de meerderheid der be
volking.
J)E SJAH VAN PERZIë is gisteren op zijn triomfale vlucht naar huis
in Bagdad aangekomen. Daar hij met zes uur vertraging uit Rome
was vertrokken en niet meer bij daglicht in Teheran zou kunnen arri
veren, heeft hij zijn reis in Irak onderbroken. Vandaag hoopt hij nu
in de Perzische hoofdstad aan te komen. De sjah is in Bagdad met veel
statie ontvangen. Regeringsleden ivaren op het vliegveld, een erewacht
stond opgesteld en duizenden juichten hem toe. De vorst weigerde de
Perzische ambassadeur in Bagdad te ontvangen. In Teheran was het
gisteren nog niet geheel rustig .Hier en daar werd gedemonstreerd
voor Mossadeq. De betogingen werden door militairen uiteengedreven.
Het garnizoen in de hoofdstad is versterkt met tivee eenheden van ieder
dertig gevechtswagens, die uit het gebied langs de Iraakse grens zijn
teruggetrokken.
JJA LANGDURIGE besprekingen
over een belangrijke herziening
der salarisregeling van de leraren,
directeuren en rectoren bij het
voorbereidend hogei en middel
baar onderwijs, is gisteren over
eenstemming bereikt tussen de
regering en de centrale commis
sie voor georganiseerd overleg in
ambtenarenzaken. De centrale
commissie heeft zich namelijk in
haar vergadering van gisteren
verenigd met de voorstellen van
de regering, waarin enige wijzi
gingen waren aangebracht. De re
gering heeft dienovereenkomstig
besloten op korte termijn enige
belangrijke wijzigingen van het
bezoldigingsbesluit te bevorderen.
J-JET LIGT in de bedoeling de regeling
terugwerkende kracht te geven tot
1 Januari 1953. Voorts zal in afwach
ting van de Koninklijke Besluiten in
September een voorschot on de verbo
ging van de salarissen worden uitbe
taald.
Een overzicht van de belangrijkste
wijzigingen volgt hieronder:
1. De wedden van de leraren in volle
dige betrekking, thans lonende van
f 320 tot f 620 oer maand, zullen
worden gebracht op f 340 tot f 720:
2. De volledige berekening, die thans
26 lessen omvat (waarbij de leraar
verplicht kan worden 29 uur te ge
ven), zal worden gesteld op 2429
lessen.
3. De lessen boven de 29 zullen (tot
een maximum van 3) bii een sala-
risancienniteit van 9 of meer wor
den bezoldigd met f 15. f 15 en f 10
oer maand.
4 Aan de leraren die een doctoraal
of insenieursexamen hebben afge
legd. zullen deswege 3 verhogingen
worden toegekend (thans 21
5. De diensttijd bii het lager onder
wijs tot ten hoogste 20 jaren zal
voor alle ieraren meetellen voor
3/4 deel (thans voor de helft).
6. Het maximum van de wedden van
directeuren en rectoren van scholen
met minder dan 10 klassen zal wor
den gebracht van f 720 op f 800 per
maand. Voor die van scholen met
10 of meer klassen zal het maximum
worden verhoogd van f 740 tot
f 840 per maand, terwiil voor de
groep van directeuren met meer dan
18 klassen het maximum, dat thans
f 740 is. f 870 per maand zal bedra
gen. Deze maxima zuilen voorts in
afwijking van de bestaande regeling
zowel voor gepromoveerden als voor
niet-genromoveerden gelden.
Alle genoemde bedragen worden nog
verhoogd met de gebruikelijke toela
gen. zoals die laatstelijk ziin opgeno
men in het toelagebesluit 1953. derhal
ve ook met de z.g. ..denivellering"
Donderdagavond was in totaal
f 65.252.27 binnengekomen op giroreke
ning 777 van het Nederlandsche Roode
Kruis voor de huln aan Griekenland.
Het vorige bedrag was f 55.511.77.
Het Roode Kruis zal nog twee ton
koffie kopen, die spoedig na de aan
koop van Nederland naar Griekenland
zullen worden verstuurd.
Met het s.s. .Jupiter" van de KNSM
is gistermorgen uit Amsterdam een
zending hulpgoederen voor de slacht
offers van de aardbevingsramp in
Griekenland vertrokken. Het is de
eerste zending, die per schip wordt
vervoerd. De KNSM heeft het Neder
landsche Roode Kruis aangeboden re
liëfgoederen gratis met haar schepen
naar de Griekse havenstad Piraeus te
vervoeren. De zending omvat 1800 de
kens. partijen zeep. babyvoeding, ge
condenseerde melk. en 37 grote tenten
In het ziekenhuis te Oerebro in
Zweden is eergisteren overleden de heer
A. G. F. Regout uit Itteren bil Maas
tricht. Hij was gewond geraakt bij een
botsing tussen een door hem bestuurde
auto en een Zweedse wagen nabij Oere
bro, op 31 Juli jl.
HE VERTRAGING bij het vertrek van
de sjah uit Rome was ten dele een
gevolg van een motorstoring, voor ien
andei deel vloeide zij voort uit de
vaste wens van de vorst, om in zijn
toestel twintig journalisten mee naar
Bagdad te nemen, van wie een deel
geen doorreisvisum voor Irak had. De
KLM weigerde deze personen in haar
toestel toe te laten, de sjah handhaafde
echter zijn uitnodiging aan de pers
mensen om mee te vliegen. Na lang
durige onderhandelingen, waarbij zelfs
overleg tussen Nederland en Irak no
dig was, werd bekend gemaakt, dat
de betrokkenen alsnog konden mee
reizen. De sjah zou hedenmorgen in
een eigen vliegtuig de reis voortzetten,
slechts vergezeld van een particulier
secretaris. Hij hoopte echter, dat de
persvertegenwoordigers hem in een
tweede vliegtuig zouden kunnen vol
gen. Aan Britse journalisten heeft hij,
overeenkomstig een verzoek van de
nieuwe regering, de toegang tot zijn
vliegtuig en tot zijn land ontzegd.
De Perzische zaakgelastigde te Rome
was niet bij het vertrek van de sjah
aanwezig, zoals hij hem dezer dagen
ook niet bij zijn aankomst had begroet.
De sjah heeft, geweigerd hem te woord
te staan. Aan de carrière van deze di
plomaat is ongetwijfeld een eind ge
komen.
De afgezette premier, dr Mossadeq,
vertoeft thans als gevangene in de
officiersclub te Teheran. Zijn vertrek
ken grenzen aan die welke voor de
sjah zijn gereserveerd. Generaal Za-
hedi heeft zijn werkvertrekken inge
richt in het ministerie van Defeni. e.
Mossadeq is ziektwee artsen behan
delen hem. Nog steeds is het niet ze
ker, dat Fatemi, de oud-minister van
Buitenlandse Zaken, is omgekomen.
Men vermoedt thans, dat hij zich in
Teheran of omgeving schuil houdt en
dat hij spoedig zal worden gevangen
genomen.
Hoessein Makki, die bij de nationali
satie van de Perzische olie-industrie
een leidende rol heeft gespeeld, heeft
zich achter Zahedi geschaard. Hij is
onlangs door Mossadeq gedurende kor
te tijd gevangen gezet
Sir Winston Churchill, de Britse eer
ste minister zal als voorzitter optreden
van een Dinsdag te houden vergadering
van de ministerraad. De vergadering
z-\ waarschijnlijk hoofdzakelijk de bui
tenlandse politiek betreffen
De Russen hebben een aantal con
troleposten langs de grens met de Ame
rikaanse zone van Oostenrijk ontruimd'
President Naguib van Egypte
bij zijn vertrek naar het bede
vaartsoord Mekka. Hij heeft zijn
soldatenuniform verwisseld voor
het traditionele witte pelgrims
kleed
De Britse autoriteiten in Kenya zul
len in een grootscheepse propaganda-
actie de voorwaarden bekend maken,
waarop de leiders en de leden van de
Mau Mau zich desgewenst kunnen
overgeven. Boven grote delen van het
gebied zullen duizenden pamfletten
worden uitgeworpen, waarin de rebel
len veiligheid wordt beloofd, wanneer
zij zich vrijwillig bij de autoriteiten
melden. Alleen zij die zich hebben
schuldig gemaakt aan moord en an
dere gruwelen zullen worden vervolgd.
In een grote voorlichtingscampagne
zullen de Kikoejoes ervan worden ver
wittigd, dat de Mau Mau tot onder
gang is gedoemd en dat de economi
sche en sociale grieven zonder verwijl
zullen worden aangepakt, zodra de
noodtoestand voorbij is.
De Britten zijn tot deze beslissingen
gekomen, omdat zij hadden vernomen,
dat Dedan Kimathi, de „beruchtste
terrorist van de kolonie" en andere
leiders de Mau Mau zouden willen ont
binden en zich overgeven, als er aan
vaardbare voorwaarden zouden wor
den geboden.
Franse strijdkrachten hebben nabij
Kaap Falaise in Noord-Annam installa
ties en opslagplaatsen van de Vietminh
vernietigd, achttien man gedood en vijf
en zestig gevangen genomen.
president Eisenhower heeft dezer dagen
aan het Amerikaanse Congres een
verslag doen toekomen over de resul
taten van het Programma voor Weder
zijdse Beveiliging gedurende de eerste
helft van dit jaar. In dit verslag worden
enige behartigenswaardige opmerkingen
gemaakt over de internationale situatie.
In de eerste plaats bevestigt de Ameri
kaanse president de opvatting, dat de
veiligheid en het eigen belang van de
Verenigde Staten onverbrekelijk ver
bonden zijn met de veiligheid en het
welzijn van de andere vrije landen. Uit
niets blijkt, dat de dreiging uit het
Oosten is verminderd of in de naast»
toekomst zal verminderen. Voordat de
omstandigheden zich metterdaad ten
gunste van een werkelijke vrede hebben
gewijzigd, is de veiligheid van de vrije
wereld uitsluitend van haar militaire
en economische kracht afhankelijk. Zij
kan ook niet binnen een bepaalde tijd
worden bereikt, zodat het geheel van
maatregelen ten behoeve van de weder
zijdse beveiliging een project op lang#
termijn is.
Politiek gezien is de verklaring van
de president van groot gewicht. Er is
uiteraard een duidelijke samenhang
tussen de nota's en uiteenzettingen,
waarvan de laatste tijd in de bericht
geving herhaaldelijk sprake is geweest.
Al deze stukken hebben op de een of
andere manier op de toekomstige positie
van Duitsland betrekking. De vrije
Westelijke wereld kan namelijk niet
van gedachten wisselen over haar stre
ven naar politieke, economische en mi
litaire integratie zonder daarbij telkens
te stoten op de vraag wat er met
Duitsland moet en zal geschieden. De
politieke zetten uit het Oosten lopen
altijd via Berlijn naar Bonn en van
daar uit naar het Westen.
Wij hebben de stellige indruk, dat
Duitsland het Westen min of meer uit
de hand gevallen is. In onze ijver om
een bolwerk op te richten tegen mo
gelijke Moskouse plannen hebben wij
het overwonnen Duitsland te sterk ge
liefkoosd. Wij zeggen met opzet „het
overwonnen Duitsland", want ieder, die
een scheiding durft brengen tussen de
oude Nazi-groepen en het Duitse volk
is een politieke fantast. Men moet ge
legenheid hebben gehad in Duitsland
zelf met de gewone burger te spreken
om te begrijpen, dat de internationale
politieke situatie niet alleen tot gevolg
had, dat Duitsland „voortijdig" tot
nieuwe, ongekende bloei geraakte, maar
bovendien, dat het volk met grote snel
heid leerde vergeten wat het de wereld
nog een tien jaar geleden heeft aan
gedaan. Er is vrijwel geen Duitser, die
daaromtrent nog enig schaamtegevoel
toont. Trouwens wie hier te lande be
leeft hoe Duitse Vacantiegangers nog
eens komen kijken, waar zij „vroeger"
geweest zijn, en wie bovendien getrof
fen wordt door hun vrij opvallend ge-
dra^, kan niet anders dan vaststellen,
dat van een heropvoeding van het
Duitse volk geen zier terecht is ge
komen.
Dat is het wat ons benauwt. Wie ga
randeert ons, dat Duitsland zich straks
niet opnieuw zal voordoen als zijnde
„über alles", zij het niet in de wereld
dan toch in West-Europa?
Wij geloven, dat veel toekomstige
moeilijkheden voorkomen zouden kun
nen worden, indien de grote mogend
heden zich op dit terrein nog eens na
drukkelijk uitspraken. Het risico van
een kwaad gezicht in Bonn moeten we
dan maar lopen. De mist, waarin
we thans verkeren, is voor de po
litieke ontwikkeling zeker niet f7]
bevorderlijk.
JN NIET-OFFICIëLE onderhan
delingen tussen de Franse rege
ring en de niet-communistische
vakbeweging is gisteren een ac-
coord bereikt, dat leidde tot her
vatting van het werk bij de pos
terijen. Ook de spoortvegarbeiders
zijn opgeroepen om weer aan de
arbeid te gaan. De CGT, de onder
communistische leiding staande
vakorganisatie, heeft haar leden
gelast te blijven staken; zij zeide
niets te weten van een overeen
komst. Daarentegen hebben de
arbeiders van de Renaultf abrie
ken bij Parijs het werk neerge
legd. De zeshonderdduizend ar
beiders in de Franse metaal
industrie begonnen verder aan
een staking van acht-en-veertig
uur. De staking in de bouwbedrij
ven breidt zich uit.
De overeenkomst, welke de hervat
ting van de arbeid bij de PTT inluidt,
houdt in, dat de commisie voor de col
lectieve contraeten voor dertig Sep
tember zal bijeenkomen. Tegen de sta
kers zullen geen maatregelen worden
genomen. De regering zal met de vak
bonden overleg plegen over de toepas
sing van de decreten inzake de pen
sioengerechtigde leeftijd en het ver
zoek tot herziening van de basisionen
in welwillende overweging nemen. Ver
der zal zij contact zoeken met de
werkgeversorganisaties, teneinde nieu
we arbeidscontracten tot stand te hel
pen brengen. Het accoord draagt slechts
een voorlopig karakter. Zodra de ar
beiders het werk hebben hervat, zou-
den besprekingen over een- definitieve
overeenkomst beginnen De socialisti
sche vakorganisat' Force üuvrière is
over de resultaten van tien dagen sta
king zeer voldaan
Het bureau van de Franse Nationale
Vergadering is gistermiddag bijeen ?e-
weest zonder een besluit te nemen tot
knmtnrt,0?1J?g van ilet c°Hege. Maandag
komt het bureau opnieuw bijeen Nog
niet alle 209 telegrafische verzoeken
om een zitting van de Nationale Ver-
h^?,fr!ngj b'eken door brieven te .ijn
bevestigd. De voornaamste reden voor
het uitstel der beslissing schijnt echter
wel te zijn geweest dat de algemene
wordem Frankrijk iets bet" is ge-
