Ontspanning tussen Italië en Zuidslavië ingetreden Westelijken manen tot kalmte Westelijke luchtmacht te zwak Schending van staatsgeheim? Franse regering streeft naar lagere prijzen Prinsessen Beatrix en Irene terug in ons land Open deur P. van Tienen en mr. Wolthuis blijven in arrest Dinsdag 1 Sept. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 150e Jaargang No. 205 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Klacht over Marokko maakt weinig kans Marokkaan in delegatie van Pakistan DE SPANNING tussen Italië en Joegoslavië oin de toekomst van de Zuidelijke zone van Triëst, welke in het afgelopen weekend zulke dramatische vormen aannam, is nog steeds niet geheel geluwd. Welis waar acht men te Washington, nu de Westelijke mogendheden beide partijen tot kalmte hebben aangemaand en inlichtingen hebben ver kregen omtrent de stand van zaken, de toestand niet zo ernstig als wel licht de eerste berichten deden vermoeden, maar de Italiaanse troepen zijn nog niet uit het gebied van Gorizia teruggetrokken. Bovendien heeft Joegoslavië met enige nadruk melding gemaakt van een be trekkelijk onbelangrijk grensincident, dat de Rome prompt met even veel klem werd tegengesproken. Aan de andere kant heeft Belgrado toch ook doen weten, dat het niet van zins is de Zuidelijke zone van Triëst in te lijven. Premier Pella met vacantie gegaan Rede van Gruenter te Kopenhagen Rijksbegroting 1954 Minder regen en iets warmer WEERBERICHT V oedselhalers komen nog steeds Botsingen in Erfurt en Maagdenburg Nieuw voorstel aan Sovjet-Unie Duitsland en Oostenrijk tegelijk op agenda POLITIEK ADVIES... Het experiment Pinay wordt opnieuw ondernomen Onderhandelingen met de detailhandelaren Direct naar Het Loo om Oma geluk te wensen Besluit rechtbank te Amsterdam Rusland en China sluiten handelsverdrag Directie: ji BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H. M KOEMANS Redactie: Achterlijn) 18, TeL 5541 I ADVERTENTIES en ABONNEMENTEN: Voordans 11 TcL 3320 Postgiro 187294 ALKMAARSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties 16 ct p. man. Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden 1.—. elk woord meer 5 cent Uitsluitend contant Abonnementsprijs: bij vooruitbetaling 2.U2 per mnd, t 6.05 per kwar taal, plus incassokosten Weekabonnementen t 0.4» rjE Veiligheidsraad heeft Maandag U het debat voortgezet over de vraag, of de klacht van de vijftien Aziatisch- Arabische landen over het Franse in grijpen in Marokko al dan niet op de agenda moet worden geplaatst. Het debat is nog niet voltooid, maar naar het zich laat aanzien zal de resolutie der vijftien landen niet het voorge schreven aantal van zeven stemmen balen. De discussie begon met een klein incident. Balafrej, de secretaris van de nationalistische Istiklal uit Marok ko, zat achter de raadstalel op een van de plaatsen die gereserveerd zijn voor waarnemers van de delegatie. De Fran se gedelegeerde Hop^enot protesteer de hiertegen. Hij meende, dat Balafrej naar de publieke tibune moest worden gezonden. Hem werd echter duidelijk gemaakt, „dat Balafrej tot ne delegatie van Pakistan behoorde, omdat hem een Pakistaans paspoort en een lid maatschapskaart van de Pakistaanse delegatie was verstrekt. Op deze wijze was hem d^ gelegenheid geboden het debat mee te maken. Hoppenot moest zich na enig heen en weer gepraat bij deze oplossing neerleggen. Tsarapkin (Sovjet-Unie) cn Tsjang (nat. China) bepleitten beiden plaatsing van de kwestie op de agenda Tsarap kin beriep zich daarbij op het feit, dat het verdrag van Algeciras, dat de sta tus van Marokko regelt, niet alleen door Frankrijk en Spanje, maar ook door Amerika, Engeland en Rusland is ondertekend. LIET INCIDENT, waarvan in het voor gaande sprake was, deed zich vol gens Tanjoeg, het officiële Zuidslavische persbureau, gistermorgen in de omge ving van Gorizia voor. Ongevear vijf en twintig Italiaanse soldaten, voorzien van automatische wapenen, drongen vijftig meter op Joegoslavisch gebied door en verlieten dit pas, nadat zij hier toe tweemaal waren gesommeerd. Tan- joeg sprak van een „nieuwe Italiaanse f-ENERAAL GRUENTHER, de „geal- lieerde opperbevelhebber in Europa, heeft in een toespraak in het stadhuis te Kopenhagen in het kader van de tweede internationale NAVO-studie- confercntie verklaard, dat het meest kritieke gebrek voor de geallieerden thans gelegen is bij hun luchtmacht, on danks de reeds gemaakte prachtige vooruitgang. De Sovjets hebben een luchtmacht van een twintigduizend Het Tweede Kamerlid Van Rijcke- vorsel heeft aan de minister van Fi nanciën schriftelijk de volgende vra gen gesteld: 1. Zijn de door het dagblad „Het Vrije Volk" bekendgemaakte gegevens over de rijksbegroting 1954 juist? 2. Zo neen, wil de regering dan deze bekendmaking ten spoedigste tegenspreken? 3. Zo ja, is de regering van oor deel, dat die bekendmaking het gevolg is van een krachtens de artikelen 98 en/of 272 Sr. strafbare schending van staatsgeheimen door een of meei a^ %- tenaren, en is de regering voornemens te dezer zake een strafvervolging te doen instellen? Hongarije heeft Kurinski benoemd tot gezant in Belgrado. De diplomatieke be trekkingen met Zuid-Slavië zijn hiermee hersteld. Bet laatste weekeinde van Augustus heeft vrij veel regen gebracht. Achter de wegtrekken de depressies woei er gisteren een krachtige Westenwind. Maar het bekende Oranjezonnetje heeft ons toch niet geheel in de steek gela ten. Gisteravond betrok de lucht opnieuw en in de afgelopen nacht passeerde een volgend regenge- bied. Achter dit regenfront stroomt vandaag belangrijk war mere lucht over ons land. De eerste Septemberdagen zullen ons een aangename temperatuur bren gen. Overdag kan het kwik bij zonnige perioden ook langs de kust tot omstreeks 20 gr. C. stij gen. De depressies van de Oceaan volgen een meer Noordelijke baan, zodat de regenkansen klei ner worden. Het was gisteravond nog niet te zeggen of het hoge- drükgebied in staat zal zijn, een weerverbetering van langere duur te bewerkstelligen Verwachting tot Woensdagavond: LATER ENIGE REGEN Aanvankelijk droog weer met weinig bewolking. Later toene mende bewolking met in de mid dag van het Westen uit enige regen. Aanvankelijk matige, later vrij krachtige wind tussen Zuid en Zuidwest. Vrij warm. Woensdag: Zon op 5.53. ondei 4 26 Maan On 0 on mj.r 16 54 strijdvaardige toestellen, voor een groot gedeelte straalvliegtuigen. Hiertegen over moet de NAVO-luchtmacht uitge breid worden en geschikt gemaakt om terstond in te grijpen. Daarnaast blijven land- en zeemacht noodzakelijk om een toereikende ver dediging te kunnen voeren. Ook de re serves zijn nog niet op het vereiste peil. De Sovjets beschikken over uitgebreide actieve grondstrijdkrachten, bestaande uit 175 Sovjet-divisies en een zeventig tal divisies van de aangesloten staten. Het is voor de NAVO niet doenlijk, hier een gelijke actieve macht tegenover te stellen maar daarom komt het in zo grote mate aan op de reserves. Ten slotte moet er gezorgd worden voor een toereikende aanvoer voor de troepen in geval van nood; ook op dit punt is men nog ver beneden het vereiste peil van paraatheid, aldus Gruenther. Wat er van de „nieuwe wapens" te verwachten valt, is volgens de generaal nog niet te zeggen. Wel moet men m het oog houden, dat zij over het alge meen zeer kostbaar zijn, zodat bespa ring op de traditionele strijdkrachten niet noodzakelijk een vermindering van kosten zal betekenen. Ï\E stroom van OostiluJtsers, die in West-Berlijn voedselpakketten ko men afhalen, houdt aan, ondanks het feit, dat 3 volkspoiitie op tal van spoorwegstations de pakketten in be slag neemt. Het aldus „vrijwillig in geleverde voedsel" zal van heden af opnieuw onder werklozen en gepen- sionneerden worden verdeeld. In Oost- Berlijn zijn echter geen levensmiddelen geeonfiskeerd. In Maagdenburg en Erfurt is het tot botsingen tussen voedselhalers en politie gekomen; ver schillende personen zijn wegens verzet tegen de verbeurdverklaring van hun pakket gevangen genomen. In de Oostduitse kranten staat, dat de voedselhalers ais schurken gebrand merkt en behandeld moeten worden. West-Berlijn zal de komende winter zijn tweehonderd en twintigduizend werklozen kosteloos levensmiddelen en bruinkolen verstrekken. Eovendien zal ieder met kerstmis een gift van veertig tot zestig mark ontvangen De ver strekking van voedsel en kolen zal zoveel mogelijk ook worden uitgestreri tot gepensionneerden en andere be- hoeftigen. IIET WESTEN zal Rusland vermoc- 11 delijk de komende week voorstel- len, dat de ministers van buitenlandse zaken der grote vier op een conferen tie in October te Lugano zowel de po sitie van Duitsland als die van Oosten rijk zullen bespreken. De Westelijke Grote Drie zullen „de Russische poging om het sluiten van een verdrag met Oostenrijk afhankeiiik te stellen van de oplossing van de Duitse kwestie" afwijzen. Zij zulier. bij hun voorstel aan Rusland waar- norgen eisen om te voorkomen dat bei de kwesties verward zouden worden. provocatie". Te Rome noemde men dit bericht geheel en al onjuist. Voorts wist radio-Belgrado te mel den, dat de Italiaanse grensautoriteiten te Montfalcone, aan de grens van Italië met Triest, Zondag het paspoort van een Joegoslavische diplomaat, die van een internationale conferentie te Ge- nève terugkeerde, in beslag hadden ge nomen en pas later terug hadden gege ven. Andere grensposten weigerden Zuidslaven de doorgang naar Italië. Klaarblijkelijk hebben de bezoeken van Westelijke diplomaten aan de re geringen te Rome en Belgrado iets ten goede uitgewerkt. De Italiaanse pre mier, Pella, heeft tenminste Maandag avond Rome verlaten, om zich naar Terminilli te begeven. Hij wil in dit zestig kilometer ten Noorden van de hoofdstad gelegen plaatsje enige dagen rust nemen. Men zag hierin een teKen van de ontspanning, die tussen beide landen was ingetreden, een ontspan ning, die stellig mede was bewerk stelligd door de Joegoslavische medede ling, dat men niet dacht aan annexatie van de Zuidelijke zone van Triest. De Italiaanse kranten, die twee da gen alarmerende berichten onder grote koppen over Triest hadden gebracht. schreven Maandagavond, dat het on- middelijke gevaar van de zijde van Zuid-Slavië was weggenomen door het energieke optreden van de regering- Pella. De besturen der vier democra tische partijen in Triest, de christen democraten, de republikeinen, de li beralen en de socialisten, hebben op het ogenblik een memorandum in voor bereiding over de politieke toestand in het vrije gebied. In de Westduitse bioscopen verschijnt de laatste dagen in de pauze een stekelvarkentje op het doek, dat de bevolking aanraadt, Zondag a.s. haar stem in ieder geval uit te brengen. Het stekel varkentje, Mecky genaamd, be rispt degenen, die zeggen dat de politiek hun niet aangaat en dat anderen zich daar wel mee zul len bezig houden. „Past u maar op", zo zegt Mecky, „dat die an der er niet z o uitziet". En dan heeft hij plotseling een zwarte lok over zijn voorhoofd en een klein zwart snorretje. Met een knipoogje en een „Dus u stemt Zondag ook" neemt Mecky ver volgens afscheid van het publiek. nE FRANSE REGERING zal deze week ernstige pogingen in het werk stellen om een verlaging van de prijzen der artikelen voor het dagelijks levensonder houd, en in het bijzonder van de levensmiddelen, te bereiken. Zij hervat bier mede het verleden jaar door de regering-Pinay ondernomen experiment. Het doei is het verschil tussen de Franse prijzen en de prijzen op de wereldmarkt te verminderen teneinde de export te bevorderen en voorts onder vermijding van een algemene loonsverhoging, de koopkracht van de werkende bevolking te ver groten. QM .VERLAGING van de prijzen te be- reiken zal de regering de ook door Pinay gebruikte methode van overre ding van de handelaars toepassen. Er is reeds een eerste resultaat verkregen, dat als belangrijk wordt beschouwd: de slagers hebben zich bereid verklaatd met ingang van 8 September de prijzen van verschillende vleessoorten, die 40 procent van het totale vleesverbruik vormen, met 10 procent te verlagen. De prijzen der overige vleessoorten blijven MET BIJNA een halve dag ver traging zijn gistermiddag om vijf uur de prinsessen Beatrix en Ire ne van hun vacantie in de Ver enigde Staten en Canada met het KLM-lijnvliegtuig „Prins Bern- hard" in ons land teruggekeerd. Zo waren ze dan toch nog op tijd om per auto met prins Bernhard achter het stuur naar het Loo te rijden en hun grootmoeder, prin ses Wilhelmina, die gisteren drie en zeventig jaar werd, te kunnen gelukwensen. UET TOESTEL waarmee ae prinses- sen zouden reizen, kreeg vertraging door een ernstige motorstoring, waar door het noodzakelijk werd op het vliegveld Gander een reparatie te doen, die aanvankelijk wera geschat op een duur van tien uur. Het oponthoud viel gelukkig achteraf nog mee. De Prins, een witte anjer ln het knoopsgat, stond op Schiphol zijn dochters op te wachten en omhelsde hen hartelijk evenals een vriendinne tje, René Roëll, dat uit Canada was meegekomen om enige tijd in Neder land door te brengen. Prinses Beatrix was gekleed in ee> licht, blauwgrijs mantelpakje en hoed. Prinses Irene droeg een grijze mantel met rode hoed. De prinsessen waren in een opgewekte stemming en vertelden, dat zij niet h chtziek wrren geweest in tegenstel ling met de haar omringende passa giers. Mot dr prinsessen stapte ook uit het -liegtuig, de heer C. Sesink. hooid van de veiligheidsdienst Ko ninklijk Huis. Na de beroeting bleet het gezelschap enige tijd al converserend voor het vliegtuig wachten, totdat de bagage in orde was gebracht. Daarna -tapte men ir. de gereedstaande auto's. Toen Prins Bernhard met zijn oud ste twee dochters op het paleis Het Loo arriveerde, was de gehele konink lijke familie bijeen De begroeting, die op het bordes van het witte paleis ge schiedde. was allerhartelijkst en on gedwongen H.M. de Koningin liep d" prinsessen met uitgestrekte armen tegemoet, waarna zij de prins verwel komde Ook prinses Wilhelmina be groette haar schoonzoon en de oudste twee kleinkinderen op het hordes ln AUSTRALISCH MINISTER-CHIRURG IN ONS LAND Per vliegtuig uit Londen arriveerde gisteren in ons land de 73-jarige Australische minister van Volksge zondheid. dr Earle Page. een vermaard chirurg, die vandaag een oordr-rht zal houden voor het congres van het We-eldgenootschap van Artsen in Den Haag. de late namiddag had H.M. de Konin gin in gezelschap van haar verjarende moeder en de prinsesjes Margriet en Marijke een rijtoer gemaakt door het uitgestrekte bospark, dat bij het Loo behoort. Bij het koninklijk paleis Het Loo was gisteren, gelijk de laatste jaren gewoonte was in verband met de ver jaardag van prinses Wilhelmina, geen officieel vertoon cl hadden velen zich in de morgenuren bij het Paleis ver zameld om nog iets van de koninklijke gasten te zien te krijgen. Het gemeen tebestuur var Apeldoorn had reeds vroeg in de morgen aan het Paleis een fraai veldoouquet doen bezorgen. Vele Apeldoornse kinderen brachten zelf kleurige bloeueng -ven aan. H.M. de Koningin, die met het oog op de terugkeer van haar dochters Zondagavond van Het Loo naar Soestdijk was gegaan, keeide gister morgen op Het Loo terug. Velen schre- ven hun namen in de felicitatieregis- teis op het Paleis. De Zeeuwse evacué's zonden bloemen. Ook de prinsessen Beatrix en Irene hebben hun vacantie in het buiten land er weer op zitten. Gisteren werden zij door hun vader op Schiphol hartelijk „welkom thuis" geheten. onveranderd. Deze prijsverlaging zal gaan ten koste van de winstmarge dei- slagers, welke de laatste tijd als resul taat van een daling van de veeprijzen groter was geworden. Dit is voor het eerst, dat de slagers vrijwillig deelne men aan een actie tot prijsverlaging. De slagers hebben op zich genomen zelf sanctiemaatregelen te treffen tegen hen, die zich niet aan de afspraak houden. Er zijn thans onderhandelingen gaan de met andere takken van de detail handel om tot prijsverlaging te komen, nl. met de textielhandel, de schoenhan- del en het levensmiddelenbedrijf. Voor bepaalde levensmiddelen, zoals suiker, olie, aardappelen, koffie en gebak, wil de regering eert stelsel van belasting- or.theffingen invoeren. Zij stelt zich voor de winstmarge van de kleinhandel te verminderen en om verdere prijsver laging mogelijk te maken de omzetbe lastingen op te heffen. Een en ander zal dan móeten leiden tot een totale prijs verlaging van 5 a 10 procent. De regering onderzoekt voorts de mogelijkheden Van besnoeiing der staatsuitgaven, met name van de uitga ven voor de defensie. Woensdag a.s. zal de ministerraad de eerste maatregelen dienaangaande nemen. J.JET is een verschijnsel van de tijd, dat men op velerlei gebied „grootste gemene delers" poogt te vinden. Een beetje deftiger heet zulk werk „opinie onderzoek". Zonder hieraan geen enkele waarde te willen toekennen moeten wij toch wel verklaren, dat de „gemiddelde mening" van het publiek in het alge meen weinig interessant is. Wie de mens zoekt, de individu, en niet de massa, hecht veel meer waarde aan het persoonlijk oordeel van een bevoegde. Een van de meest benijdenswaardige eigenschappen van het Nederlandse volk is altijd geweest, dat de Nederlan der er altijd een eigen mening op na hield. Zonder deze vorm van „eigen wijsheid" waren onze ontdekkingsreizi gers er niet op uit getrokken en had den onze dijkenbouwers niet het schier onmogelijke verricht. Maar de individu, de persoonlijkheid speelt nog maar nauwelijks een rol. Wij wonen in eenvormige huizen, zijn eenvormig verzekerd, lopen warm voor dezelfde sportieve evenementen, zijn lid van dezelfde vakverenigingen en heb ben via onze collectieve arbeidsover eenkomsten te maken met dezelfde rijksbemiddelaars! Het instituut, dat foutief Nederlands Instituut voor Publieke Opinie wordt genoemd, want het onderzoekt de pu blieke opinie, heeft gespeurd naar de wensen van ons volk ten aanzien van de per 1 Januari aangekondigde huur verhoging. Het wilde weten of ons volk meent na 1 Januari er beter of slech ter voor te staan. Daarmee trapte dat instituut nu een open deur in, want iedereen weet zo langzamerhand toch wel, dat de staatshuishouding in de ja ren na de oorlog hersteld is, maar dat de volkshuishouding daar de dupe van is geworden. Zes en tachtig procent van de ondervraagden meenden dat een loonsverhoging van 5 procent noodza kelijk was om tot volledige compensa tie te geraken. Trouwens in dit geval had de regering zelf deze loonsverho ging al in het vooruitzicht gesteld. Dit onderzoek is volslagen overbodig geweest. Dachten de opinieonderzoe kers soms, dat ons volk in meerderheid zou hebben geantwoord, dat een loons verhoging wel achterwege kon blijven? Dat ware naïef. Van importantie zou het onderzoek wellicht geweest zijn, indien men ons volk in groepen had verdeeld van de zelfde maatschappelijke orde als waar van in recente publicaties telkens spra ke is. Dan zou men beter dan thans het geval is een inzicht hebben gekre gen in de reële nood, waarin velen verkeren. Wie dit niet ziet, is stekeblind. 11 Een voltallige kamer van de Amster damse rechtbank heeft gisteren in de raadkamer een bevel tot voorlopige hechtenis uitgevaardigd tegen de alge meen leider der NESB. de een en der tig jarige Paul van Tienen te Amster dam, en tegen de landelijk leider der beweging, mr J. A. Wolthuis uit Gro ningen. Dit bevel is dertig dagen van kracht en kan een onbepaald aantal keren met die termijn worden ver lengd Beide heren blijven dus in ar rest. Reeds was nl. een bevel tot be waring uitgevaardigd, dat echter slechts zes dagen van kracht is en maar een maal kan worden verlengd. De derde leider van de NESB, die gelijktijdig met Van Tienen en mr Wolthuis op 22 Augustus was gearres teerd, de 29-jarige werkgroepsleider van Amsterdam A. M. Kruit, is na vier dagen door de rechter-commissaris in voorlopige vrijheid gesteld. „Ongeacht de arrestaties van de heren Van Tiener, en Wolthuis en de beslis sing, die de rechtbank thans heeft ge nomen gaan aile activiteiten der Na- tionaal-Europese Sociale Beweging on verminderd door", aldus luidde de of ficiële commentaar van de plaatsver vangende leiders gistermiddag. Namens de werkleider van de afdeling Vlaan deren. Guido Louwers en de plaats vervangend werkleider in Nederland, A. M. Kruit, werd daaraan o.a. nog het volgende toegevoegd: „Onze beweging is in genen dele een voortzetting of na volging van enigerlei nationaal-socia- listsche organisatie en ziet derhalve de uitspraak in het proces tegen haar lei ders. met vertrouwen tegemoet. De be weging zal derhalve niets nalaten om zich volledig en op democratische wijze te kwijten va.i haar plichten jegens ons land en Europa en alles doen, wat op legale wijze kar. bijdragen tot hand having van het lecht der vrije menings uiting voor allen". Volgens onbevestigde berichten heeft communistisch China met de Sovjet- Unie een handelsverdrag voor de tijd van tien jaar gesloten. Rusland leent on grond hiervan aan China vijf mil liard roebel voor de aarkoop van zware machines en Industriële be nodigdheden. Deze lening wordt met voedsel en landbouw- en miinbouw- nroducten terugbetaald. China zal bovendien ten hoogste vijf en veertig procent aan Rusland doorverkopen van de rubber, die het *an Cevlon betrekt Een deel van de winsten, verkregen met .iet geleende geld, zal -vorden be steed voor aankoop van Russische wa penen en munitie. Tenslotte zal Rus land vijfduizend geschoolde technici en bpdrnfpi«iders naar China zenden en een geliik aantal Chinezen tot soort gelijke functies opleiden. Volgens een bericht van het Britse dagblad Daily Express heeft de Perzische regering besloten contact met Engeland op te nemen met het oog op de hervatting der diplomatieke betrekkingen tussen beide landen. n e e n e ti e u d >- e -r g n a d d it

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 1