Bloedtransfusie bestaat
reeds eeuwen
Toepassing in ons land
verdubbeld
De kernreactie van de Waterstofbom
Onderzeese sterkstroomkabel
door het Kanaal
Samenwerking van gemeenten
in industrieschappen
Dierlijk bloed is
funest
Kerkelijke eenheid
groeit op Ceylon
Groot-Schermer
De 5 Mei-Ver. vergaderde
Engeland's aansluiting op
het continentale
stroomnet
Middenmeer
Natte granen aan de beurs
Dean uitgewisseld
Voorwedstrijden Kolven te
Oostwoud
Veiling M.E.O.
Werkterrein schier
onbegrensd
GEESTELIJK LEVEN
BEROEPINGSWERK
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1953
Enige medewerkers van de afdeling van het Roode Kruis is gevraagd
het publiek nog eens in te lichten over de verschillende takken van
dienstwaarmee het Roode Kruis de mensheid wil en in vele gevallen
kan helpen. Teveel is „MEN" nog de mening toegedaan, dat het Roode
Kruis een verkapte militaire instelling zou zijn. Niets is echter minder
waar. Ons werk is een werk van de vrede, helpen in het groot bij ram
pen, door welke oorzaak ook veroorzaakt, helpen in het klein, door de
persoon, die in nood is, de hand toe te steken. En voor die individuele
hulp, door het Roode Kruis verleend, is de bloedtransfusie wel het
meest sprekend voorbeeld. Donors en velen, die hun gezondheid daaraan
te danken hebben, sullen zeker interesse hebben hoe de bloedtransfusie
is gegroeid tot de trap van ontwikkeling, die ze nu heeft bereikt.
Onder de middelen en mogelijkheden,
die de geneeskunde heden ten dage in
haar strijd tegen ziekte en 'dood tfih
dienste staan, neemt de bloedtransfusie
wel een zeer bijzondere plaats in. We
lezen of horen er welhaast dagelijks
over en het zal onze lezers ongetwijfeld
interesseren iets naders omtrent dit
„geneesmiddel" te vernemen.
Want hoewel we allen met het begrip
„bloedtransfusie" min of meer ver
trouwd zijn, is lang niet voldoende be
kend, welke grote vlucht de toepassing
van dit middel in de moderne genees
kunde heeft genomen. Om hiervan een
voorbeeld te noemen: was het u be
kend, dat tot voor enige jaren het aan
tal bloedtransfusies in Nederland 36.000
per jaar bedroeg? En dat in het jaar
1953 reeds op een aantal van 70.000
transfusies moet worden gerekend?
Wist U. dat vele chirurgische in
grepen slechts met kans op succes kun
nen worden toegepast, indien bloed-
trasnfusie als onderdeel van de behan
deling plaats vindt?
LANG GELEDEN....
Nu zou deze opsomming de indruk
wekken, dat het denkbeeld om bloed
van een gezond mens over te brengen
op een zieke, die daaraan behoefte
heeft, nog van betrekkelijk jonge da
tum is. De geschiedenis leert ons ech
ter, dat reeds bij de Egyptenaren. Grie
ken en Romeinen niet alleen aan deze
mogelijkheid werd gedacht, doch dat
zij waarschijnlijk ook getracht hebben
haar in practijk te brengen. Hun po
gingen waren echter vooralsnog tot
mislukking gedoemd. De geneeskundige
wetenschap stond toen - in vergelijking
met het heden - nog in de kinderschoe
nen en tal van ontdekkingen waren
nodig om bloed van de éne mens als
-geneesmiddel pan een-ander te--kunnen
'oedienen. Nadat in de 17e eeu.v door
IIARVE.Y in het jaar 1628 de oloeds-
GMLOOP werd ontdekt en hij he* be
wijs leverde, -lat ons bloed via hari,
longen, slagaders en aders eet' kring
loop maakt, kwam de mogelijkheid
van bloedtransfusies opnieuw in het
middelpunt van de belangstelling te
staan.
NOODLOTTIGE GEVOLGEN
Het gelukte aan Richard Lower in
1665 een bloedtransfusie bij nonden
toe te passen. De lijfarts van Lodewijk
XIV probeerde daarna dierlijk bloed
op mensen over te brengen. Teneinde
een wilde krankzinnige te kalmeren,
verrichtte men op deze een inspuiting
n >t het bloed van een lam 'iet
zachtaardigste dier dat men zich kan
voorstellen. De gevolgen waren echter
noodlottig, want de mens verdraagt nu
eenmaal geen dierlijk bloed en de pa
tiënt stierf kort daarop. Na een pro
ces over dit experiment werden in
Frankrijk bloedtransfusies bij de wet
verboden.
Tot omstreeks 1800 zou het duren
alvorens de gedachte van het over
brengen van bloed als geneesmiddel
opnieuw naar voren kwam. De Engelse
v-o' venarts Blundell trachtte door
middel van bloedtransfusies de fatale
gevolgen van ernstige bloedingen in
het kraambed af te wenden. Hier
diende de bloedtransfusie dus als aan
vulling van een ontstaan tekort aan
bloed. Hij gebruikte hiervoor uitslui
tend bloed van mensen en vele door
hem verrichte transfusies redden zijn
patiënten van de dood. Een raadsel
bleef echte-, dat 70% van de transfu
sies een normaal verloop hadden, maar
daarentegen 30% door onverklaarbare
oorzaak misluktenlaatstbedoelde pa
tiënten werden rnstig ziek en over
leden doorgaans binnen enige dagen.
Het z tot in het jaar 1900 duren,
alvorens dit raadsel werd opgelost.
In dat jaar deed Dr. Karl Landstci-
ncr een Oostenrijks geneeskundige, de
opzienbarende ontdekking, dat de nen-
sen, wat de soorten bloed betreft, in
vier groepen dienen te worden onder
verdeeld. Sedertdien spreekt men van
bloedgroepen.
Het is zeer gevaarlijk bloed van
verschillende bloedgroepen te mengen;
ontvangt iemand, behorende tot bloed
groep A, bloed van een persoon be
horende to bloedgroep B, dan vindt
samenklontering van de rode bloed-
'chaampjes plaats en ontstaan ernsti
ge complicaties, die vaak het overlij
den van de patiënt tot gevolg b- bben.
Deze ontdekking was tevens de ver
klaring van de mislukkingen, die zich
bij overigens normaal verlopende
bloedtransfusies tot dusverre hadden
voorgedaan.
Van nu af aan had de bloedtrans
fusie in de indeling van de bloedgroe
pen ëen degelijke grondslag gevonden
en sedertdien heeft zij haar zegetocht
in de geneeskunde onafgebroken voort-
- et.
Indien door bloedverlies, verwondin
gen door ongevallen of als gevolg van
operatief ingrijpen de totale hoeveel
heid bloed in het menselijk lichaam
aanzienlijk is verminderd, is een snélle
aanvuling van dit bloedverlies door
een transfusie noodzakelijk. Voorts
wordt bij ernstige vormen van bloed
armoede (dit is een tekort aan rode
bloedlichaampjes of rode bloedkleur-
stof), vooral wanneer deze gepaard
gaan met 'n andere ziekte, bloedtransfu
sie toegepast. Ook bij ernstige infectie-
of bloedziekten en voor personen, die
in z.g. shocktoestand verkeren, komt
bloedtransfusie veelal als geneesmid
del in aanmerking.
Met deze voorbeelden voor ogen, zal
het een ieder duidelijk zijn, dat in
de moderne geneeskunde bloedtransfu
sie een belangrijke en onmisbare plaats
heeft ingenomen.
Woensdagavond kwam in café P. La-
keman de o-Mei-vereniging onder lei
ding van de heer J. Klunaer in vergd-
deiuig bijeen. Het jaarverslag en net
liiiancieel verslag weruen goeug^keurd.
Over nelgeen in het atgelopen seizoen
was gebouen, werd van de aanwezige
lenen niets dan lof gehooid. Uit het
linancieel verslag bleen dat er nog een
kiein voordelig saldo kon woraen ge
boekt. De bestuursverkiezing had tot
resultaat dat de altredende bestuursle
den mevr. J. JkitH-de Boer en mevr.
IVi. van 'i'ruijen-van 't Padje beiden wer
den herkozen, hierna voigde de be
spreking over het a.s. wirn-erprogram-
nia. Verschillende maatschappijen wa
ren aangescnieven or zij een avond kon
den verzorgen, terwijl daarnaast ook
enkele aanoieuingen waren binnenge
komen. Hieruit, en uit hetgeen uit de
vergadering naar voren zou komen, kon
een keuze woraen gemaakt. Na ampele
besprekingen kon net programma ais
voigt woruen samengesteld: De Neder
landse Heidemaaiscnappij zal worden
gevraagd om nier een avond te verzor
gen op 23 October. Voor begin Januari
zal een verzoek worden gericht tot de
Amerikaanse Ambassade, om hier een
paar nog nader te bepaien tilms te ver
tonen, terwijl voor begin Maart Dier
gaarde Blijaorp op net programma
staat, met een praatje en een beeid over
het dierenleven aismede de flora en
fauna van deze bekende Rotterdamse
dierentuin. Over de hoofdschotel der
vereniging, de feestavond op 5 Mei, was
men het ook spoedig eens, want net
grootste gedeelte der aanwezige leden
was weer voor de opvoering van een
toneelstuk. Bij de rondvraag vroeg het
lid Wagenaar of de leeftijdsgrens voor
toelating tot de diverse avonden, niet
gewijzigd kon worden van 16 jaar op
14 jaar, want dit is precies de vergeten
categorie. Voor de kindermiddag zijn
ze te groot en de avonden mogen ze
niet bezoeken. Na het voor en tegen
te hebben overwogen, werd besloten liet
reglement zodanig te wijzigen, met dien
verstande, dat het bestuur het recht
werd gegeven, dat mocht er eens een
avond zijn die absoluut niet geschikt is
voor deze leeftijd, men de jongeren niet
zal toelaten.
(Van een bijzondere medewerker).
AL meer dan een week stampt het
vroegere Duitse kabelschip „Nor-
derney", dat sinds het einde van de
oorlog onder de naam „Alert" in
d'enst staat van het Engelse Post-
ministerie, op de hoge golven van het
Kanaal, vier km. ten Oosten van
Iiover. Van de hoge krijtrotsen loopt
een 10 cm. dikke kabel 800 meter ver
het Kanaai in. Boven op de klip ein
digt deze in een manshoge porcelei-
nen isolator. Het andere einde ligt
op de bodem van het Kanaal en is
aangeduid door een boei. Bii de boei
ligt de ..Alert"; ze heeft 1000 meter
kabel aan boord en wacht op een
rustig" zee om de beide kabeleinden
aan elkaar te kunnen koppelen. Een
keer had men de kabel al aan boord
getrokken, maar de deining was zo
zwaar, dat men vreesde, dat de iso
latie dooi het schuren zou bescha
digen; men liet hem daarom weer
vallen en zette de boei opnieuw uit.
Het splitsen van de beide kabel
einden is een zeer belangrijk onder
deel van de proeven met de kabel,
die op de bodem van het Kanaal het
Engelse sterkstroomnet met het
Franse moet verbinden. De stijve
splitsing zal drie meter lang zijn en
een ton wegen. Nog twee andere ka
beleinden worden aanëengesplitst en
dan beginnen de proeven met de
kabel, die eerst op zijn bruikbaarheid
getest moet worden, eer men aan het
eigenlijke werk begint. De kabel die
per meter ruim 10 pond, rond 110
gulden, kost, is een drukkabel. Om
te vermijden, dat er water door de
loodmantel en de met olie geïmpreg
neerde papierisolatie binnendringt,
waardoor kortsluiting zou ontstaan,
heeft men stikstof in de kabel ge
pompt. dat onder pen druk staat van
40 pond per vierkante centimeter.
Het belangrijkste gezichtspunt van de
proef is nu of de waterdichte gas
druksluiting de onvermijdelijke ruwe
behandeling van de kabel bij het leg
gen en splitsen zal uithouden. Na
twee weken zal de kabel, die onder
een stroom van 300.000 volt gezet
wordt, binnengehaald en op fouten
onderzocht worden. Tegen het eind
van dit iaar denken de deskundigen
hun onderzoek beëindigd te hebben.
Van het resultaat zal het afhangen
of het reusachtige project van de
In de Wieringermeer en omgeving
werkt men tegenwoordig met hoog
vochtgehalte. De granen die van het
land gedorst worden zijn tot heden
zeer matig van kwaliteit en bovendien
verre van droog. De drogerijen in de
polder hebben de handen vol om alles
voor bederf te vrijwaren.
Vooral de tarwe heeft van het
slechte weer van de laatste dagen veel
geleden, terwijl ook de haver en de
enkele resterende partijen erwten in
kwaliteit hard zijn teruggelopen.
De afzet van voedergranen verloopt
kalm. Haver liep met 0.501.00
per 100 kg terug, terwijl zomer- en
wmtergerst zich met kalme vraag wis
ten te handhaven. In groene erwten
gaat tengevolge van geringe vraag
voor export nog weinig om. In de
grauwe erwten waren grote kwaliteits
verschillen, evenals in capucijners.
Voor beide soorten werden hoge prij
zen betaald bij goede kwaliteit.
Karwijzaad brokkelde nog weer een
paar gulden af, terwijl blaèuwmaan-
zaad in prijs onveranderd bleef. De
ruwvoermarkt liep sterk terug, de
vraag naar stro is veel kleiner gewor
den en er werd dan ook ƒ5.per ton
minder geboden.
verbinding van de sterkstroomnetten
van Engeland en Frankrijk ter hand
zal worden genomen, waarvoor vier
44 Jcm. lange kabels (een daarvan
is een reservekabel) nodig zullen zijn
en dat meer dan 5 millioen pond
zal kosten.
Dit grootste project van zijn soort
in de wereld zou pas over verschei
dene jaren gereed kunnen zijn. Het
grote voordeel ervan ligt in de mo
gelijkheid, dat deze twee landen, die
in de spitsuren aan een tekort aan
electrische stroom lijden, elkaar we
derzijds kunnen aanvullen, want men
heeft na uitgebreide berekeningen
geconstateerd, dat de spitsuren in de
beide landen drie tot vier uur uit
elkaar liegen. Een ander voordeel is,
dat de Franse waterkrachtcentrales
in do -.nazomer aan watergebrek lij
den, als de Engelse, electriciteitscen-
trales. die met kolen werken, niet
geheel belast zijn. Omgekeerd zijn
's winters de Engelse electriciteits-
centrales overbelast, als de Franse
waterkrachtstations een overvloed
aan water hebben.
Hedenmorgen hebben de communisten
de Amerikaanse generaal-maioor Dean,
de hoogste geallieerde officier, die in
communistische krijgsgevangenschap
was geraakt, te Panmoendjon overge
dragen aan de autoriteiten der V.N.
De generaal, die in 1950 in gevangen
schap geraakte, werd met een speciale
jeep naar Panmoendjon gebracht. Hij
zag er gezond uit en glimlachte, toen
-geallieerde soldaten hem toejuichten.
Te Oostwoud zijn in „De Vergulde
Vos" de voorwedstrijden gehouden,
welke aan de nationale wedstrijden
van de Ned. Kolfbond voorafgaan
Door te weinig deelname van sajet-
kolvers zijn deze bij gummi een klas
lager genoteerd. De uitslagen zijn als
volgt: Eerste klas: le pr. J. Klopper,
Bovenkarspel, 490 pun+en2e prijs N.
Rijper, Zuidscharwoude, 478 p; 3e prijs
P. Gelder, Oudkarspel, 476 p, P. Mole
naar, Zuidscharwoude, 476 p. Na lotins
P. Gelder 3e prijs. Dubbeleserieprijs G.
Deutekom, Noordscharwoude 113 p;
Enkele serieprijs N. Bakkum, N. Nie-
dorp, 59 punten. 2e klas: le prijs C.
Visser, Hoogkarspel, 468 p; 2e prijs J.
Bogte, Krommenie, 459 p3e prijs K.
Dekker, Barsingerhorn, 456 p; Dubbele
serieprijs K. SteenmanT. Smid, Oost-
woud, 103 p; Enkele serieprijs: C.
Kloek, Spanbroek, 56 p; M. v. Zaanen,
Krommenie, 56 p; G. Zevenhuizen,
Noordscharwoude, 56 punten. Na loting
C. Kloek, enkele serieprijs. 3e
klas: 1ste prijs C. Dekker, Andijk-O.,
425 p; 2e prijs A. Wiedijk, Barsinger
horn, 423 p; 3e prijs C. Schrama, Wog-
num, 422 pDubbele serieprijs W.
Bakker, Oudkarspel, 103 pEnkele
serieprijs K. Couvert, Oostwoud, 57
punten.
Donderdag hield de veiling M. E. O.
haar derde veiling van pootaardaDpe-
len. De volgende noteringen kwamen
voor:
4000 kg Eersteling A 2528 9.30;
110.000 kg Eersteling A 28—35 25-70—
26.300.000 kg Eersteling A 3550
19.50—19.60; 2500 kg Eersteling E 23—
35 26.30; 10.000 kg Eersteling E 35—50
20.20; 1000 kg Eersteling E 50—60 15.30-
75 kg Eersteling SE 25—28 9.30; 1200 kg
Eersteling SE 2835 26.70; 500 kg Eer
steling SE 35—45 22.10; 300 kg Eerste
ling B 2523 7.80; 4500 kg Eersteling
B 2835 23.60; 400 kg Rode Eersteling
A 2528 213500 kg Rode Eersteling
A 28—35 40..30; 5000 kg Doré B 28—55
27.40; 15000 kg Eigenheimer A 2835
en 3545 18.80; 200 kg Eigenheimer E
2528 16.200 kg Eigenheimer E 28
35 28.30; 14.000 kg Eigenheimer E 28—
35 en 35—45 19.30; 130 kg Saskia A 25
28 21.20; 1100 kg Saskia A 28—35 35 50:
2000 kg Saskia A 35—55 27.40; 24.000
kg Saskia A 28—55 28.90; 1400 kg Sas
kia A 3550 28.70; 6000 kg Saskia E
28—55 29.10; 58.400 kg Bintje A 28—35
en 3545 18.9019.60; 600 kg Blauwe
eigenheimer E 2835 33.20; 1200 kg
Blauwe eigenheimer E 35—45 25.
1250 kg Blauwe eigenheimer B 2835
30.60; 3500 kg Blauwe eigenheimer B
3545 21.90; 200 kg Meerlander A 25
28 19.20 500 kg Meerlander A 28—35
32.70; 3000 kg Meerlander A 3545
23.20; 2500. kg Meerl.and.er A„,, 45^50
15.70: 1500 kg Meerlander B 28—3o
30.30; 7000 kg Meerlander B 3545
21.50; Bevelander A 28—35 32.20; 3500
kg Bevelander A 3545 22.50: 600 kg
Koopmansblauwe B 25—28 15-20: 7200
kg Record A 2835 en 3545 en 45—
55 26.10.
INDUSTRIESCHAP Oostelijk Fries
land. Industrieschap Zaanstreek, In-
dustriesehap *DP Kanaalstreek (In
Z.O. Groningen), Industrieschap Z.W.
Groningen, Industrieschap N.O. Over-
ijselTelkens weer opnieuw komt
men in kranten en andere geschriften
deze benaming tegen, en velen vragen
zich af, wat dat toch eigenlijk is, een
industrieschap. Kortweg zouden vvy
kunnen zeggen, dat het een publiek
rechtelijk lichaam is met verordende
bevoegdheiden dan zijn de mees
te mensen nog niet veel wijzer ge
worden. Hoogstens begrijpen ze hier
uit, dat het dus een overheidsorgaan
is. Zo is het. Het is een overheidsor
gaan een instelling van een aantal
gemeenten dat bedoelt de samen
werking te bevorderen tussen dPze
verschillende gemeenten op het gebied
van de industriebevordering.
Er zijn industrieschappen, die er
zich toe bepalen ten behoeve van de
industrievestiging in een bepaalde
streek, bodemonderzoekingen te doen
of voor rekening van de samenwer
kende gemeenten alleen maar indu
strieterrein gereed te maken. Er zijn
er ook en dan denken we aan Oos
telijk Friesland die veel verder
gaan in hun doelstelling en b.v. stre
ven naar verbetering der toegangs
wegen tot hun gebied, de gas-, wa
ter- en electriciteitsvoorziening in
overeenstemming willen brengen met
de eisen, die aan een mogelijk industrie
gebied worden gesteld, en ten slotte
ook de propaganda voor hun streek als
aantrekkelijke vestigingsplaats voor
industrieën ter hand nemen.
Het terrein der werkzaamheden van
een industrieschap is schier onbe
grensd. Veel hangt hierbij uiteraard
af van het inzicht en de fantasie van
de man aan wie de leiding van een
dergelijk orgaan wordt toevertrouwd.
Uiteraard blijft het een overheids
orgaan, en als zodanig kan het slechts
dat doen wat der overheid is, n.l. er
toe bijdragen, dat de vestigingsmoge
lijkheden in een bepaald gebied zo
gunstig mogelijk worden. Het is nooit
de bedoeling dat het industrieschap
treedt in de bevoegdheden van de on
dernemer, die zich geroepen voelt zich
hier te vestigen en die door zijn
scheppende activiteit in de eerste
plaats het welvaartvraagstuk van de
streek zal moeten helpen oplossen.
Het industrieschap wil met zijn acti
viteit slechts aan de ondernemer laten
weten, dat hij welkom is en alles wil
doen om hem zijn werken mogelijk te
maken. Vooral voor de kleinere ge
meenten kan een samenwerking met
dit doel vruchtdragend zijn. Wanneer
ooit, dan blijkt nu wel, dat veel meer
in samenwerking kan worden gedaan,
dan individueel ooit mogelijk zou zijn
geweest. En bovendien, het besef
wordt gekweekt, dat men elkaar niet
behoeft te beconcurreren bij het aan
trekken van industrieën. Hoe dikwijls
is hot al niet voorgekomen dat nabij
gelegen gemeenten elkaar industrieën
aftroggelen? Dit is niet langer ver
antwoord. De gemeenschapsgelden
mogen slechts daar worden besteed,
waar ze het meeste sociaal-economi-
fju Malenkow heeft beweerd:
..Ook Rusland heeft de water
stofbom!" zult U zich ongetwijfeld
de vraag stellen: Hoe werkt toch
dat stuk vernietigingstuig?". En
wij zouden u zonder één onwaar
woord kunnen zeggen: In die bom
wordt het proces nagebootst, dat
onafgebroken in onze zonen in
alle andere sterren geschiedt en
waardoor die hemellichamen zo
ontzaglijk veel energie kunnen
uitstralen, namelijk: het „samen-
lassen" van vier waterstof-atomen
tot één helium-atoom".
Het Is nog maar kort geleden dat
de natuurkundigen meenden: „Het
atoom is het kleinste, niet verder
splijtbare deeltje van de materie".
Deze opvatting nu is de laatste tien
tallen jaren onjuist gebleken: het
onvoorstelbaar kleine atoom er
gaan milliarden in een spelden
knop! bleek te bestaan uit nog
onvoorstelbaarder kleine deeltjes:
protonen, neutronen en electronen.
Protonen hebben een positieve elec
trische lading, electronen een ne
gatieve en neutronen zijn ongela
den. In de atoomkern vindt men
alléén protonen en neutronen, voor
zover deze laatste nodig zijn, want
zij neutraliseren de positieve elec
trische lading der protonen, die
als de neutronen er niet waren
elkaar zouden afstoten. Dus zouden
de atoomkernen uit elkaar barsten.
Maar nu het waterstofatoom, het
eenvoudigste atoom dat er is. Het
heeft maar één proton in zijn kern,
dus déar is geen neutron nodig. Om
die ene proton wervelt op (voor
atomaire verhoudingen) ontzaglijk
grote afstand één electron. Het hele
geval kan men het beste vergelijken
met een zon, waaromheen één pla
neet wentelt. Het element, dat num
mer twee staat in de rij van de
ruim negentig elementen, die er in
de natuur bekend zijn, heet helium,
omdat het voor het eerst op de zon
(helios) is ontdekt. Het heeft twee
protonen in zijn kern, waaromheen
twee electronen dwarrelen. Maar
die gelijk geladen protonen zouden
met reuzenkracht uiteen vliegen als
er niet ook twee neutronen in die
kern zaten, welke het zaakje bijeen
houden. Nu blijkt het mogelijk een
proton (die volkomen gelijk, ofte
wel identiek is aan een waterstof
atoomkern) om te zetten in een
neutron, maardan moet hij zijn
electrische lading kwijt. Dus als
men vier waterstof-atomen laat sa
menklonteren tot één heliumatoom
moeten twee protonen neutronen
worden en komen er twee positieve
electrische ladingen dus energie
vrij.
Maar er komt nog veel meer vrij,
want het proces verloopt niet zo
eenvoudig als wij hierboven schets
ten. Als „tussenstoffen" bij het sa
menpakken van waterstof-atomen
tot helium-atomen dienen koolstof,
stikstof en zuurstof, die daarbij nog
enorme hoeveelheden energie uit
stralen. Voorwaarden voor deze om
zettingen zijn een temperatuur van
minstens twintig millioen gra
den Celsius en een voor ons, men
sen onbegrijpelijk hoge druk. Bei
de nu vinden de natuurkundigen,
die zich bezig houden met de sa
menstelling van sterren, o.a. in
ónze zon, namelijk een temperatuur
van ongeveer 22 millioen graden
en een druk van rond 250 mil-
liard(!) atmosfeer. Dit alles nu heb
ben de atoom-geleerden kennelijk
weten na te bootsen in de water
stofbom, waarin vrijwel zeker de
„gewone" atoombom als ontstekings
materiaal dient, omdat zij in een
fractie van een seconde de hoge
temperatuur en de onvoorstelbare
zware druk veroorzaakt.
Zo luidt de (tot het uiterste ver
eenvoudigde) theorie van de water
stof bom. Hoe het ding werkelijk
functionneert is slechts aan enkele
geleerden en technici bekend, zowel
in de Verenigde Staten als (vermoe
delijk) nu in Rusland. Niet alleen
omdat het het belangrijkste mili
taire geheim is, maar ook omdat
voor het begrijpen hoe het geval
moet worden geconstrueerd zo
(voor leken) onvoorstelbaar grote
hoeveelheid kennis nodig is.
Voor de ietwat meer ingewijden
het volgende bij de tekening, die wij
ontlenen aan Kahn's „De Wereld
van het atoom". De beginfase van de
cyclus is bovenaan 6 C 6, normaal
koolstof (dus koolstof met zes pro
tonen en zes neutronen in de kern).
In die kern dringt onder hoge tem
peratuur en druk een proton (water
stof-atoom), waardoor 7 N 6, over
laden stikstof ontstaat. Eén proton
wordt omgezet in een neutron,
waarbij een electron èn straling vrij
komen. Resultaat: het zware z.g.
isotoop van koolstof 6 C 7 (een iso
toop is een variatie van oen nor
male atoom, waarin te veel of te
weinig neutronen zijn „verpakt").
Bij 6 C 7 komt weer een proton,
7 N 7, sterk stralende stikstof, ont
staat. Weer een proton, 8 O 7, een
stralend zuurstof-isotoop dient zich
aan. Het is niet stabiel en gaat over
in 7 N 8. onder afgifte van een
tweede electron. 'Het vierde proton
(waterstof-atoom) vliegt nader,
8 O 8 ontstaat en onder uitstoting
van 2 He 2 (helium) vertoont zich
weer 6 C 6, het normale koolstof
atoom, dat uitgangspunt was van de
hele cyclus.
Deze kringloop voltrekt zich op
de zon. Het schijnt, dat het de
atoomgeleerden en -technici is ge
lukt enkele van de geschetste fasen
over te slaan, door twee waterstof
isotopen te gebruiken. Namelijk
deuterium, ook wel zwaar water
genoemd formule 1 h 1, het is
dus een waterstof-atoom, dat wèl
een neutron heeft en tritium, dat
als formule heeft 1 h 2, dus water
stof met twee neutronen i de
atoomkern. Hoe het proces van sa
menballing der waterstofatomen tot
helium-atomen volgens deze metho
de geschiedt is uiteraard strkit ge
heim.
sche effect zullen hebben, m.a.w. daar
waar verwacht mag worden, dat de
bereidheid van de ondernemers om
hun bedrijf te vestigen het grootst is.
De gemeenten moeten bereid zijn dat
gene te doen, wat voor de streek als
geheel het beste is, en na te laten wat
dat geheel kan schaden. Dat zij daar
toe aanhet industrieschap een deel
van hun zelfbeschikkingsrecht overdra
gen, tekent het groeiend besef van ver
antwoordelijkheid in de gemeenten, die
er bij betrokken zijn.
Voor zover er op het ogenblik In
dustrieschappen bestaan, heeft men
gunstige ervaringen opgedaan, vooral
in Oostelijk Friesland, dat o.a. een
industrie van Philips heeft aangetrok
ken, waarvoor deze herfst de vierde
bedrijfshal gebouwd zal worden, die
het mogelijk maakt de personeels
sterkte van dit bedrijf op te voeren
tot duizend man. Overigens groeide
in dit gebied ook een gunstige samen
werking tussen industrieschap en het
Economisch Technologisch Instituut,
dat op andere wijze de belangen der
industrieën poogt te bevorderen.
Er is op het ogenblik in Zuid-Azië
oecumenisch gezien, iets zeer belang
rijks gaande. In Zuid-India hebben
Anglicanen, Methodisten, Congregatio-
nalisten en Presbyterianen elkaar ge
vonden en één christelijke kerk ge
vormd, die thans reeds vijf jaar oud
is. Haar invloed op Ceylon is zeer groot
geweest. De omstandigheden op dit
eiland lagen andere, deels gunstiger,
deels ongunstiger. Op Ceylon is de
Anglicaanse kerk tweemaal zo groot
als de drie andere kerken samen, et
zijn n.l. tussen de 40 en 50.000 Angli
canen en een goede 20 a 25.000 Metho
disten, Baptisten en Presbyterianen.
Daar is de grote meerderheid der
Anglican lowchurch, hier high-church.
Hier heeft men Baptisten, die geen kin
derdoop erkennen, daar niet. Maar
daar staat tegenover, dat men in Zuid-
India te maken had met een zendings
organisatie, ais die der Congregationa-
listen, die sterke liberale invloeden
had ondergaan, waardoor de vraag van
de belijdenis moeilijkheden opleverde.
Hier kon men leren uit de ervaringen,
die men daarginds had opgedaan. En
last but not least, men had een zo bij
zonder man als D.T.Niles. die met al
enthousiasme en de geloofshelderheid
hem eigen, zich aan de taak zette om i
te werken voor de eenheid van de I
Anglicanen, Methodisten, Baptisten,
Presbyterianen en de vroegere Con-j
gregationalisten, nu de Jaffnadiocese
van de kerk van Zuid-India.
In het jaar 1934 vergaderden de le
raren van Trinitycollege te Kandy
,een stichting van de Christian Mis
sionary Society, dus low-ehurch) met
enkele leiders van de Methodisten om
te spreken over de interessante vraag:
Hoe zal de kerk van het jaar 2000 in
Ceylon er uitzien? Uit deze conferentie
werd geboren een vereniging: Friends
of reunion. In 1940 kwamen de bespre
kingen in kerkelijke banen. De 5
bovengenoemde kerken benoemden een
joint committee om de mogelijkheid
van hereniging te onderzoeken. Dit
resulteerde in 1941 in een rapport,
waarin de commissie constateerde, dat
voldoende basis van overeenstemming
aanwezig werd geacht om het openen
van officiële onderhandlingen te recht
vaardigen. In 1945 begon het Nego-
tiatingscommittee zijn werk.
Na 4 jaar arbeid werd in 1949 een
..Scheme of Churchunion in Ceylon"
aan de kerken aangeboden. Herziene
edities werden gepubliceerd in 1951 en
in het begin van dit jaar. De enige
kerk die grote aandacht aa ndit schema
heeft gewijd is de Anglicaanse geweest.
De aartsbisschop van Canterbury be
noemde een commissie van vooraan
staande theologen uit alle groepen, wel
ke een over het algemeen zeer waarde
rend rapport over het schema publi
ceerde. De Methodisten maakten enkele
aetailopmerkingen, de Baptisten waren
er voornamelijk in geïnteresseerd dat
de doop voor volwassenen volledig ge
lijkwaardig aan de kinderdoop werd
verklaard.
De laatste revisie, wordt nu aan ie
kerken toegestuurd. Opmerkingen cfctr-
over moeten vóór Januari 1954 binmi
zijn. Dan zal de Negotiating Committee
nog tweemaal telkens 3 dagen verga
deren, waarna de definitieve tekst aan
geboden en de Negotiating Committee
ontbonden zal worden.
De kerken zullen dan moeten beslis
sen of zij al of niet op deze grondslag
eenheid willen. Belangrijk is verder,
dat overal in de wereld grote belang
stelling voor dit schema bestaat. Zo
heeft men in Noord-India een soortge
lijk schema als op Ceylon opgesteld, al
ligt er daar een zwaarder accent op
het priesterschap van alle gelovigen,
gevolg van een sterkere Presbyteriaanse
invloed. Van het al- of niet slagen van
deze eenheidspoging hangt dus veel af
voor de toekomstige mogelijkheid van
eenwording van Anklicaanse en niet-
Anglicaanse kerken.
Ned. Herv. kerk; Beroepen te Huizen
(NH) (2 vacatures): G. Boer te Gouda
en J. F. L. Lamens te Elspeet. Beroe
pen te Buren: J. J. Nijenhuis, cand. te j
Amsterdam, die dit beroep ook aan- j
nam. Aangenomen naar Scheveningen:
J. J. Poldervaart te Nijverdal, die be
dankte voor Katwijk aan Zee.
Geref. kerken: Benoemd tot hulp-
pred. te Soest: J. A. C. Roellmann, enu-
ritus-missionnair pred. van Rotterdam.
Geref. kerken, Art. 31: Aangenomen
naar Uithuizen J. Bomhof, cand. -
Hasselt, die bedankte voor Arum, Does-
burg-Doetinchem, Kantens, Niiverdal,
Onnen en voor Zwagerveen-Zwaag-
westeinde.
Chr. Geref. kerken: Aangenomen naar
Rozenburg: W. v. Heest, cand. te Am
sterdam.
Doopsgez. Broederschap: Aangeno- j
men de benoeming tot pred. directeur
van het Internationaal Doopsgezind
Conferentiecentrum te Zeist: A. G. van
Gilse te Amersfoort.
Beste kinderen,
Er zijn misschien
nichten, die ook b
briefje zouden will
maar die niet precies
dat moeten inpikken
is heel eenvoudig. Mi
je en als je het nog n
je het een paar re
Verder valt er niet vi
gen. Als je zin hebt
klimmen doe je het
hebt je oplossing van
te sturen doe je dat o
een tekening is, die
vindt voor de prul
sluit hem er dan bij
ik er ook nog even i
Is dat zo duidelijk? t
Deze week zijn er t
allebei voor de grotei
makkelijk zijn ze ni
schuw maar even, jul
wel een kluifje aan h
daardoor laten de e
bollebozen zich vast i
ken!
Briefjes kunnen d
tv orden aan het bek
Tante Paulien, Bun
blad.
Tot de volgende wei
Van mijn trouwe neef
uit Alkmaar ontving ik
lossing en een enorm g
Wat hebben jullie een
gehad, zeg. Nog wel gefe
de verhaaltjes van Pim,
bedenk ik niet. Fijn, dat
zo mee amuseert. Ik heb
een poes gehad. Op het
ik vissen en rupsen. H
nijntje rode oogjes? Wat
die ene duif al zeven
Bedankt voor de teken
witte huis en van jezel
goed lijkend portret?
Jacob Verhage uit All
nieuwe neef. Hij stuur
knappe tekeningen en ei
lossing, heel leuk gei
wens je veel succes bij h
Schrijf je me eens hoe
is? Dag Jacobl
Van mijn trouwe nich
gendrever kreeg ik een i
Ja, nu gaat het gebeuren,
eerste stapjes in het-lev<
re-school en nu blijft er j
voor raadseltjes en ki
Dat is een plechtig mom
dat je op je nieuwe schc
mooie rapporten zult wet
en dat er bij al het huisw
wel een verloren kwartiei
blijven om even de av
Mies de Muis te lezen,
dankt voor al je gezel
Gerie. Het allerbeste. Da
Eddie Molenaar uit Alk
onbekende voor me. Fijn,
bent naar de zesde klas.
geboft, zeg, dat je in Nijr
Vierdaagse zag. Ja, die
een hele knaap. Je hebt he
me getekend. Je oplossi
hoor! Fijn, dat je het pl;
lienkort weer mee te doei
Van mijn trouwe nii
Dekker uit Alkmaar ont
hele bezending zilverpap
postzegels. Wat heb jij
spaard, zeg! Dank je wel,
leuke verrassing. Je teke
kabouters vind ik heel r
lossing is prima en de b
fcellig. Nu, ik kan me vo<
je de vorige week gee
om te schrijven. Dat w;
feest, hè? Je hebt dus nog
zien van de kermis en...
nen ook! Fijn, dat het jé
valt, weer op school. Je
de neven en nichten brer
over. Dag Froukje. Tot
week!
Roelie Verwer uit Den
het raadsel keurig opge
hoor!
Van Corrie en Marrit
kreeg ik een enige brief. V
Marrie niet zo veel zin hai
te school. Nu, maar als
bent zul je eens zien ho'
het vindt. Vast hoor, Mari
rie helpt je toch zeker m
hoop binnenkort weer ee
jullie te horen.
Cilientje en Marietje Bri
sterdam hebben natuurlij!
sing van het raadsel gevo
gestuurd. Marietje is nu d
naar school. Je vond het
tig, hè? Nu komen de wi
weer, als het 's avonds zi
in huis met de lamp aan.
fijn, hè?
Tjakkie en Loekie Bal
nieuwe nichtjes. Hartelijk
onze kring! Kennen jullii
Boer goed? Het gedichtje
gemaakt. Heb je dat zo m
je mouw geschud, Tjakkie'
nieuwd of ik de volgende
zo'n leuk briefje van julli
nieuwe nichten!
Elly K. uit Den Helder
goede oplossing van het d
van de voorlaatste keer. 1
al weer beter? Wat een i
keningen heb je gemaakt,
vriendin ook bedanken?