Damrak volgde (ongerechtvaardigde?)
baisse in New York
Groenland-reizigers weer
in Nederland terug
IZA
[PEN
DE EFFECTENBEURS TE AMSTERDAM
'N
1
Beurskoersen
Bij dalende renteconversie
een zwaard van Damocles
Inenting tegen
Grand Repulse
begonnen
elugent
,Caecilia"
SPUITEN
t - Alkmaar
ED
Verslag Hoogovens maakte goede indruk
De dividend-passering van
N.V. Hoogstraten
stelde teleur
BEURSOVERZICHT
Voortaan eens per week:
Betaalbaarstellingen
Laag-rentende obligaties beneden pari
aantrekkelijk voor kleine belegger
3.5 pCt Nederland werd
een groot succes
DE 3V> pCt. lening Nederland van
de vorige maand is een groot
succes geworden. Duidelijk blijkt
dit uit de huidige koers van ca.
101pCt. De emissiekoers was
100 pCt. Het rendement (d.i. ge
middeld inkomen in procenten)
op deze lening laat zich bij deze
koers berekenen op nog geen 3,4
pCthetgeen betekent dat deze
lening zich zeer snel en practisch
geheel heeft aangepast aan de
geldende rentete berekenen uit
andere overheidsleningen van on
geveer gelijke gemiddelde loop
tijd.
Eerste steenlegging
Maas-radarproject
Dr De Jong buitengewoon
hoogleraar
Van der Zee's verlopen pas veroorzaakte
twaalf uur vertraging
Gezant in Kopenhagen
bracht redding
Twee jaar experimentele
televisie
ZATL '3AG 19 SEPTEMBER 1953
3E
r
AR
(alleen voor de
r 31 October in
■drijven
tns operette-ork.
tnemaire Kilhne.
(.45 uur precies.
Dinsdag 6 Oct.
Oct.
aarna bespreken.
N.A.C.O.
i.-kantoren. Voor
■4; Hoorn, Tel.
1-641; Schageni
LO-3617.
gbaar.
;ren? Vrijwel
p de 1000 niet
ïwaar. Wacht
zich rog vóór
Centraal, Hot-
dsche Bakkerij
ayon zich uit-
let Den Helder,
water te Alk-
;n soortgelijke
de voorkeur.
'ERFAKKING
riZING NAAR
OED!
1EDELS.
jEFOON 2683
(ij weten het niet!"
loupe uit zijn zak,
nam een der groot-
ik zuiver ook nog",
de steen weer te
weer een andere
de mannen uit het
le doen. Rikki en
ploos toe.
Y(/AS IN de vorige week de gunstig beoordeelde uitslag van de Duitse
verkiezingen reden voor een beperkte koersstijging, deze week stond
Damrak geheel in het teken van New-York. Drie opeenvolgende baisse-
dagen in Wallstreet veroorzaakten in het begin dezer week een uiterst
onbehagelijke stemming. Verschillende minder gunstige berichten
waren de oorzaak: productiebeperking o.m. bij Chrysler en Studebaker,
looneisen van spoorwegarbeiders, langzame stijging van voorraden bij
groot- en kleinhandel, stijgende consumentenschulden (afbetaling!), on
gunstige situatie op de tweedehands automarkt, dalende prijzen van
landbouwproducten, productieverlaging bij Philips Petroleum en Sin
clair Oil. Inderdaad een hele lijst, voldoende om een aandeelhouder
huiverig te maken. Na drie dagen leek de baisseperiode te zijn afgeslo
ten. Een flink herstel had plaats. Een gevaar voor een inzinking is
steeds latent aanwezig na jaren prosperiteit. Een gewone neerwaartse
conjunctuurgolving is een normaal verschijnsel doch is door geen „in
sider' te onderscheiden van een naderende depressie van omvang. Een
uitlating van de minister van Financiën Humprey dat hij geen enkele
reden aanwezig acht voor een ernstige depressie kan een aanwijzing zijn
dat te groot pessimisme de koersen in New-York heeft gedrukt.
AMSTERDAM heeft New-York
merkwaardigerwijs op de voet
gevolgd. Uitgesproken flauw, en in het
midden'dezer week een volkomen om
mekeer Olies zakten in tot 311 met
een redres tot 317%%. Philips en Uni
lever haalden hun verliezen van resp.
ly, en 6 punten weer in en dit gold
ook voor de andere hoofdfondsen.
Hoewel de dividendverlaging op de
aandelen Oostkust van 11% tot 9,8%
volgens het jaarverslag in verband met
de dividendstop een teleurstelling
was steeg de koers tot 124 b, wel een
bewijs dat het jaarverslag gunstig werd
beoordeeld.
Over de dividendverlaging van Van
Nelle van 7% tot 5% zal op de aandeel
houdersvergadering wel een hartig
woordje worden gesproken. In het
prospectus van Maart 1952 stelde de di
rectie min of meer een dividend van
7% over 1952 in het vooruitzicht. Aan
delen N.I.S.U. deze onderneming in
teresseerde zich met een belangrijk
pakket aandelen bij Van Nelle rea
geerden niet sterk op dit ongustig be
richt.
Duitse leningen, Young, Dawes, Kali,
Ver, Glanzstoffen, bleven gevraagd.
Het belang, dat de AKU heeft bij Ver.
Glanzstoffen mag bekend worden ge
acht. In het jaarverslag der Konink
lijke Nederlandse Hoogovens vermeldt
de directie dat haar aandelenbezit ad.
Rm. 20.000.000 Ver. Stahlwerke nog pro
memorie te boek staat, thans een stille
reserve van betekenis! Het verslag <%-
zer grote industrie maakt een goede
indruk. Handhaving van 10% dividend
na reservering voor diverse belangen
van f 12.000.000 (v.j. f 10.000.000). Wel
spreekt men over inkrimping van de
winstmarge tegenover stijging van de
afzet. Het netto bedrijfsresultaat be
droeg f 17.247.000 (v.j. f 16.869.000),
De directie van Van Gelder Zonen
deelde mee dat haar fabrieken in bet
eerste halfjaar 1953 op volle capaciteit
hebben gewerkt. De prijzen van de
grondstoffen en de verkoopprijzen lagen
vrij stabiel. De bedrijfsresultaten zul
len bij handhaving van de tegenwoor
dige verhoudingen niet ten achter blij
ven bij die van het vorige jaar Het
dividend over 1951 bedroeg 9%.
HE LEZER zal in onze krant in
den vervolge wekelijks koer
sen kunnen volgen van een aan
tal fondsen, die wij min of meer
representief achten voor onze ef
fectenbeurs. Uit de verschillende
sectoren van het bedrijfsleven
hebben wij een greep gedaan en
ons voorlopig bepaald tot een
tachtigtal uit de vele honderden
effecten, die ter beurze genoteerd
worden. Deze beperking houdt
vanzelfsprekend in dat vele lezers
niet alle koersen zullen vinden
waarvoor zij belangstelling heb
ben, doch wij menen op deze
wijze tegemoet te komen aan
hen, die ons herhaaldelijk ver
zochten onze voorlichting op fi-
nancieel gebied uit te breiden
In verband met het regionaal
karakter van onze krant hebben
wij ook aandelenkoersen opgeno
men van de ondernemingen wier
vestiging boven het Y ligt en
waarvan wij willen aannemen,
dat deze de bijzondere belang,
stelling hebben van bepaalde
lezersgroepen.
Dat wij in verhouding tot het
aantal aandelen en Amerikaanse
shares een relatief kleine groep
vaste-rentegevende-fondsen op
namen spruit geenszins voort uit
een voorkeur van aandelen bo
ven obligatie of pandbrieven
doch deze beperking lijkt ons
verantwoord doordat de over
grote meerderheid van gelijk
soortige binnenlandse obligaties
of pandbrieven slechts weinig in
koers van elkaar afwijken.
Nat, Bez. Aniem. 41).76, resp. 20.38
Kendeng Lemboe 29.75
Deli Atjeh 8% ƒ68.-
Guntzel Schumacher 10
Noordholl. Levensverz. Mij
5 od aand. 50
Een winstsaldo van t u. :.et te
leurstellend resultaat van „^ekjaar
1952/53 der N.V. Nederl. Fabr. Roogen-
straaten. In de laatste vier jaren waren
de dividenden: 10%, 10%, 4% en 0%,
een teruggang, weinig opwekkend voor
de aandeelhouder. De financiële positie
is blijkens de balans geenszins onbe
vredigend. Naast het kapitaal ad.
f 495.000 staan reserves ten bedrage van
f 241,000, waarvan per uit. April 1953
f 194.000 was vastgelegd in fabriek etc.
en f 460.000 in goederen. De liquiditeits
positie was gunstig. Het saldo bank,
kas etc. steeg van f 19.000 in 1952 tot
f 199.000 in 1953. De waarde van het
aandeel mag intrinsiek zonder twijfel
hoger geschat worden dan de huidige
beurskoers van 70%%, doch uiteinde
lijk bepaalt de rentabiliteitsverwachticg
de waarde van een aandeel. In de eer
ste 4 maanden van het lopende -
jaar was de omzet (tegen bevredigen
de prijzen) belangrijk hoger dan in de
corresponderende maanden in 1952.
De Borneo Sumatra Handelmaat
schappij publiceerde een goed jaarver
slag en stelt een dividend voor van
10%, waarvan tot 1'October desgewenst
8% in aandelen kan worden getou
cheerd. Hoewel de brutowinst f 1.000 000
lager was, kon de nettowinst stijgen
van f 1.587.000 in 1951 tot f 2.033.000
over 1952. Cultuuraandelen waren wei
felend. De stakingsacties op Java be
wijzen weer dat deze aandelen nog
geenszins een rustig bezit vormen. Het
hoge rendement dat men op deze aan
delen in het algemeen maakt, is niet
ten onrechte!
De staatsleningen hebben nauwelijks
gereageerd op minister Van de Kieft's
mededeling, dat hij een beroep op de
markt zal moeten doen om het te ver
wachten kastekort te dekken. In 1952
heeft de overheid 1% milliard op de
kapitaalmarkt opgenomen en sindsdien
heeft een steeds dalende rentevoet be
wezen dat de beschikbare middelen
die naar belegging zochten, onvoldoen
de vraag ontmoetten om de rente op
peil te houden. Hoe groot het beroep
op de markt zal zijn is niet te voor
zien, Een begrotingstekort betekent
geenszins een kastekort van gelijke
omvang.
^fOALS wel duidelijk is, speelt bij de
berekening van het rendement
naast koers en rentetype de uitlotings-
kans een rol. Immers, zal b.v. een 3
PCt. obligatielening in zijn geheel bin
nen 10 jaren in gelijke delen uitloten,
dan zal men, indien men tien van de
ze obligaties bezit, gemiddeld elk jaar
een stuk uitgeloot krijgen. Staat zo'n
obligatie nu op to.v. 90 pCt. dan is het
inkomen f 330+f 100 koerswinst is 4 pet.
Kennende de gemiddelde looptijd van
een lening, zo kan men wiskundig het
rendement op zijn belegging berekenen.
Daar de institutionele beleggers (ver
zekeringsmaatschappijen, spaarbanken,
pensioenfondsen) geregeld de markt
aftasten om voor hun beleggingen een
zo hoog mogelijk rendement te maken
bij een hen conveniërende looptijd, is
het niet verwonderlijk, dat voor de
particuliere belegger nauwelijks buiten
kansjes op de beurs in dergelijk soort
fondsen zijn te vinden. Toch heeft het
voor de kleinere belegger een attractie
een betrekkelijk laag rentende obliga
tie beneden pari te kopen met het oog
op de ongewisse kans van uitloting.
Immers de fiscus belast wèl het rente-
inkomen, doch niet het kapitaalaccrès
uit hoofde van uitloting
bo
de
Omgekeerd is uitloting van een
ven pari noterende obligatie voor
kleinere belegger kapitaalverlies, ook al
heeft hii die obligatie pari verwor
ven want de vervangingswaarde is ho
ger dan pari Men heeft een verzekering
in het leven geroepen tegen verlies bij
uitloting De premies ziin natuurlijk be
rekend op de gemiddelde kans van uit
loting en zou men gedurende een langer
periode dan de gemiddelde looptijd der
lening premie betalen, dan zal het ren
dement der belegging dalen beneden
het gemiddeld bereikbare
Het rendement op een langlopende le
ning is in doorsnee hoger dan die on
een korter lopende. Zo noteert bv. de
4'/i% Bank v. Nederl. Gemeenten 40-ja-
rige lening 1 pCt. hoger dan de 30-
jarige lening. De verklaring hiervoor is
niet moeilijk. Eén vogel in de hand is
beter dan tien in de lucht: direct be
schikbare middelen ziin meer waard
dan toekomstige en de prijs van toe
komstige liquiditeiten is afhankelijk
van het tijdstip waarop men er de be
schikking over zal krijgen.
De kans dat een debiteur ziin hoog
rentende leningen aflosbaar stelt en
dan meestal de houders der obligaties
of pandbrieven in de gelegenheid stelt
tegen een lager rentetype opnieuw geld
aan hem te lenen conversie), is het
zwaard van Damocles dat een crediteur
steeds boven het hoofd hangt in een
markt met dalende rente.
Bijna alle 41/, pCt. gemeenteleningen,
die in 1952 aan de markt ziin gebracht
kunnen eerst vervroegd aflosbaar ge
steld worden in 1962: deze noteren
rond 107 pCt. Het effectief rendement
on deze leningen bij deze koers is cir
ca 3% pCt., doch aannemende een af
lossing in 1962. dan is het rendement
veelal nauwelijks 3.5 pCt. Al zal de
particulier belegger in het algemeen
kijken naar de jaarliikse rente die hii
toucheert op het door hem geïnvesteer
de kapitaal, in het bijzonder de grotere
belegger die zich in 1952 b.v. ,bii de
4,5% electriciteitsleningen interesseerde
en thans circa 7 pCt. winst kan maken,
moet zich wel voor ogen houden, dat
ziin rendement bii het huidige koerspeil
niet 4.5 pCt. is en zelfs - rekening hou
dend met aflossing op het vroegst mo
gelijke tijdstip - lager kan ziin dan het
gemidcld bereikbare, berekend naar de
vervangingswaarde van zijn bezit.
In Amsterdam is Vrijdagavond
de mogelijkheid geopend, ko
nijnen te laten inenten tegen
myxomatose. Hiervoor bestond
reeds dadelijk veel belangstel
ling. De Amsterdamse dierenarts
dr Gajentaan diende de lang
oren de nodige injecties toe.
De staatssecretaris van Marine, vice-
admiraal H. C. W. Moorman, heeft gis
teren de eerste steen gelegd voor het
Rotterdamse radarproject, dat, zoal»
men weet, erop gericht is de schepen
van zee uit ook bij mist en andere
slechte weersomstandigheden geheel
tot in de Rotterdamse haven te lood
sen.
Bij deze gelegenheid heeft de direc
teur van het Nederlandse radarproef
station, J. M. F. A. van Dijk, mede
deling gedaan van een nieuwe vinding
van zijn station. Was aanvankelijk de
opzet, dat men door middel van „wal
kie-talkies" van de wal af de loods en
de kapitein aan boord radiotelefonisch
aanwijzingen zou kunnen geven hoe te
varen en waar het schip zich bevindt,
thans, aldus de heer Van Dijk, zijn
Nederlandse technici erin geslaagd een
systeem te construeren, waardoor de
positie-informatie ook zichtbaar aan
boord van het schip zal kunnen wor
den overgedragen. Hierdoor worden de
mondeling gegeven inlichtingen ver
duidelijkt en wordt de zelfcontrole aan
boord niet uitgeschakeld. De nieuwe
vinding maakt het onnodig dat het
schip zelf radar aan boord heeft, om
dat de gehele toerusting door de loods
wordt meegebracht.
(Van onze Haagse redacteur)
Dr J. J. de Jong, tot voor enkele
weken parlementair redacteur van ons
blad, is heden met ingang van 16 Sep
tember j.l. benoemd tot buitengewoon
hoogleraar in de Wetenschap der Poli
tiek aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam. Hoewel dr de Jong deel zal
uitmaken van de faculteit der rechts
geleerdheid, mag worden aangenomen,
dat zijn benoeming de eerste stap be
tekent om ook aan de Vrije Universi
teit te komen tot een volledige oplei
ding voor de sinds de jongste wereld
oorlog zo sterk in belang toegenomen
politieke en sociale wetenschappen.
Met de uitwerking van de definitieve
plannen zullen overigens wel enige
jaren zijn gemoeid, daar met name
ook aan de organisatorische opzet van
een dergelijke politieke en sociale
studierichting vele haken en ogen
vastzitten.
Jelle Jan de Jong, geboren 22 Juni
1921 te Arnhem, zoon van de tegen
woordige Wageningse hoogleraar, ir
W, de Jong, geneot lager onderwijs
en volgde het Gymnasium te Arnhem.
Hij studeerde daarna aan de Rijks
universiteit te Utrecht met een lang
durige onderbreking tijdens de bezet
tingsjaren. Hij deed zijn doctoraal
examen rechten in Januari 1948 en
promoveerde vandaag precies twee
jaar geleden op 19 September 1951
met lof op proefschrift, getiteld
„Politieke organisatie in West Europa
na 1800", bij prof. dr W. J. A. Kern
kamp (de huidige minister van Over
zeese Rijksdelen).
Dr de Jong was assistent voor de
staatswetenschappen aan de Rijks
universiteit te Utrecht van Juni 1947
tot September 1951. Hij studeerde
voorts gedurende enige tijd aan de
universiteiten van Liverpool (1946),
Cambridge (1948) en Brussel (1949) en
schreef verschillende bijdragen voor
de Internationale en de Franse Ver
enigingen voor de Wetenschap der
Politiek.
Dr de Jong vervult verscheidene
functies in de Antirevolutionnaire
Partij
De apothekersassistent B. uit Leiden
is door het gerechtshof te Den Haag
tot een maand hechtenis veroordeeld.
De assistente P. werd vrijgesproken
wegens gebrek aan bewijs. Zo men zich
herinnert, werd door nalatigheid in de
apotheek waar beiden werkten een
vergiftigde poeder gestopt tuss<_ an
dere poeders in een doosje. Het 20
maanden oude kind, dat later de poe
der werd ingegeven, overleed.
f 85
v. 1891
op aand. 50 gest., resp. 4 °/o
op onverpl. storting
Part. Bew. Intern. Belegging ƒ55.81
Gen. Motors div 77 ƒ31.73
Phillips Pctrnlè"n, chv. 66 20.55
Tidewater div. 43 ƒ7.89
3% Nederland '53
33Vï Nederland '47
3 Nederland '62/64
4 Alkmaar
4% Rotterdam
3% Friesch-Gron. Hyp. Bank
Prcmiel den Haag '52II
3%% Philips (fl-lng)
Amsterd. Bank
Nederl. Handelmij.
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Superfosfaat
Albert Hevn
a.k.u.
Avis Verffabr!
Bijenkorf
Centrale Suiker'!,'.'"'
Fokker
v. Gelder Zonen"!"
Heemaf
Holl. Melksuiker
Houth. Dekker 6% pr'eü'wd
Houthandel Pont
Houthandel Pont 6 %"prèf
Houthandel v. Wessem
Kon. Ned. Hoogovens
Kon. Nederl. Zout
Meelfabr. Ned. Bakkerij'"'!!'"
Nederl. Kabel
Ned. Mach. Fabr. „Alkmaar"'"!!
Ned. Fabr. Hoogenstraaten
Philips
Philips 6% pref. wd
Plaatwellerij
Rotterd. Beleggingscons
Stokvis Zn
Stork Co
Unilever
Unilever 6% pref
Slotkoers
Slotkoers
of v.k.
of v.k.
10-9
17-9
101 15/16
101 3/4
77 15/16
97 15/16
99 3/4
99 7/8
104 1/2
104 1/2
107 1/4
107 1/4
98 1/4
98
124 1/4
124 1/8
101
101 7/16
170 3/4
170 3/4
159 1/2
158 1/4
164 1/8
165
164 3/4
163 1/2
142 3/4
140 1/4
175
177 1/4
171 5/8
169 1/2
27
27 b 28 L
164
166
167
166
132
130 3/4
160 1/4
162
189 1/2
191
184 1/2
184
115
115
115 3/4
115 3/4
114
115
67 1/2
67 1/2
179
180 1/2
298
296
215
215
224
220
152
152 1/4
65
70 1/2
173 3/16
171 5/8
147 7/8
147 1/2
124 1/2
123 1/2
202
200
138 1/2
139
142 1/4
139
192 1/8
191 1/4
134
133
Slotkoers
Slotkoers
of v.k.
of v.k.
10-9
17-9
142
139
1/4
Wilton-Feyenoord
179
176
122
1/2
121
106
1/21
104 L
Zwanenburg-Organon
172
1/2
172
1/4
Koninklijke Olie
322
3/8
317
201
3/4
305
133
3/4
131
1/2
Nat. Bez. Müller
175
170
Nederl. Scheepvaart
128
5/8
127
3/4
Amsterdam Rubber
93
91
1/2
iOl
1/2
97
219
1/2
220
1/4
70
1/4
69
1/2
H.V.A
•••••••••■•••••O
106
5/8
104
1/8
N.I.S.U
••••••••••••••■a*
80
78
1/2
66
1/4
65 L
94
1/4
91
3/4
Allied Chemical
66
1/2
64
1/2
32
7/8
31
1/2
Canadian Pacific
•••••••••••••••a
24
15/16
24
1/16
Cities Service
78
1/16
73
1/2
Consol. Edison
41
5/8
40
3/4
Douglas Aircraft
63
1/2
63
1/2
General Electric
••••••••••••••••O
73
70
1/2
General Motors
•••••••■•••••••O
56
1/2
54
3/4
Illinois Central
••••••••••••••••a
72
3/8
69
1/4
Intern. Nickel
•••'••••••••••••a
39
38
1/8
Kennecott Copper
63
1/2
61
7/8
59
3/4
58
15/16
New-York Central
••••••••••••••••a
22
3/8
21
Phillips Petroleum
•••••••••••••••O
50
1/2
48
3/4
du Pont de Nemours
98 L
97
3/4
Procter Gamble
61
Republic Steel
44
1/4
42
7/16
Sears Roebuck
56
7/16
56
3/4
Shell Union
69
9/16
69
1/4
Souther Pacific
«•••••••••••••••I
39
3/8
38
1/4
20
15/16
20
1/4
36
35
5/8
- (Van onze speciale verslaggever)
"JTEN MINUTEN vóór elf gisteravond zijn Anthony van Kampen en
Siebe van der Zee, onze reporter en de AVRO-man, die een
avonturenreis naar Groenland maakten, in Amsterdam teruggekeerd.
Precies twaalf uur later dan ze zelf gedacht hadden. De laatste etappe
van de reis heeft deze twaalfurige stagnatie opgeleverd. Volkomen on
vermoed natuurlijk. De pas van Siebe van der Zee bleek namelijk
verlopen te zijn. Hij had er nooit erg in gehad omdat hij dit paspoort
juist had laten vernieuwen. Die vernieuwing had geen datumverande
ring gegeven, maar dat was onze radioreporter in de drukte van de
reisvoorbereidingen geheel ontgaan. De ambtenaren van de Duitse
passencontrole in de trein hebben hem vlak voor Sleeswijk op dit
verzuim geattendeerd, en hem vriendelijk maar beslist terug gewezen
naar Denemarken. Siebe dacht dat het een grapje was. „Maar waar
moet ik dan heen?" „Wel, terug naar Kopenhagen" was het laconieke
antwoord.
I ANGZAAM drong tot de twee ver
moeide reizigers de schrikwekkende
werkelijkheid van deze catastrophe
door. Een kwartiertje na deze controle
stopte de trein in Sleeswijk. Zo de
twee reizigers nog een kleine hoop ge
had hadden dat de controlerende amb
tenaren hen alsnog door zouden laten,
mede gezien de belangrijke introduc
ties van diverse regeringen die ze bij
zich hadden, hier werd hun hoop vol
ledig de bodem ingeslagen. Even later
stonden ze, twee uur in de nacht, vol
komen uit het veld geslagen op het
verregende en verwaaide perronnetje
van Sleeswijk. Vijf. zes uur sporen van
Kopenhagen. Zonder hen denderde de
Scandinavië-express weinige ogen
blikken later verder naar het vader
land dat zii vier maanden geleden de
rug toekeerden en waarover zii zich
zo nabii al vele dromen gemaakt had
den.
Met de doorkomende Genuaexpress
zijn Toon en Siebe enige uren later
retour gegaan naar de Deense grens
post Fadborg. hun eerste en enige con
flict op deze lange reis daarmee in de
kiem smorend In Padborg heeft de Ne
derlandse consul zich ondanks het
vroege ochtenduur terstond in verbin
ding gesteld met H M's gezant in Ko-
nenhagen. de heer Luden. die ogen
blikkelijk- telefonisch de consul mach
tigde de beide journalisten in staat te
stellen hun reis met de eerstvolgende
expressetrein voort te zetten. Dit werd
mogelijk gemaakt door een bijzondere
pasverlenging. Alvorens deze verleng
de pas in het bezit was van Van der
Zee. hadden beide journalisten er een
autobustocht van zés uur opzitten.
Over de medewerking tijdens de ge
hele reis en tiidens deze rampnacht
van de heer Luden ziin beide iourna-
listen bijzonder verheugd.
WIJ HEBBEN aan het Amsterdamse
Centraal Station slechts samen met
mevr. van Kampen en mevr. Van der
Zee de laatste spannende ogenblikken
voor het weerzien beleefd. Tien minu
ten te laat rolde de trein onder de ho
ge overkapping binnen.
..Als ze er nu maar inzitten" was de
telkens herhaalde snanningskreet van
beide dames. Ze waren er in. Siebe en
Toon. Gebruind en dodelijk vermoeid.
Omdat op Dinsdag 29 September het
laatste programma wordt gegeven in
de tweejarige periode van experimen
tele televisie, welke op 1 October 1951
begon, zullen de vijf omroepverenigin
gen deze avond een gezamenlijk pro
gramma verzorgen, dat voor deze ge
legenheid twee uur in beslag zal ne
men. Verder zal deze mijlpaal in het
leven van de Ned. Televisie Stichting
niet worden herdacht.
In het speciale programma zal als
hoofdschotel een opvoering worden ge
geven van een spel, dat onlangs ook
door de BBC werd uitgevoerd en door
Jac. van der Ster is vertaald: de een
akter „Het Testament" (The Will) van
A. j. Barrie. In het programma zijn
voorts opgenomen een optreden vam
de Franse mimist Marcel Marceau, een
speciaal gemonteerd filmpje over
Europese TV en een cameraspel. waar
aan door acht TV-critici zal worden
deelgenomen.
Slechts kort hebben wij dan ook na de
aankomst beslag op hun tiid willen
leggen.
„Slechts één indruk. Toon" was onze
vraag.
„Miin hele leven zal ik aan dit won
derlijke, vaak onbegrijpelijke. land
blijven denken als aan het continent
der eenzamen. Nergens ter wereld heb
ik de eenzaamheid zo verbijsterend ge
voeld, en naar ik hoop begrepen, ais
daar in Arctica. Miin Nieuw Guinea-
reismakker luitenant ter Zee Wassen-
burg is mij door de dood ontvallen.
Het moet mij eerlijk van het hart dat
ik in Siebe 'n ideale nieuwe vriend heb
gevonden. Ik weet nu wat er voor een
radio- en televisiereporter komt kij
ken als hii in een verloren continent
gaat opereren. En nu wil ik een week
niet reizen en niet schrijven. En dan
zal ik proberen al wat ik zag en voel
de in .boekvorm wereldkundig te ma
ken".
(Vervolg van pag. 1)
Bij deze oefening zaa er namelijk op
gelet worden dat de troepen een juis
te spreiding hebben waardoor het ge
bruik van atoomprojectielen tegen deze
verspreide troepen weinig nut heeft.
De verspreiding zal zodanig moeten
zijn, dat het nog verenigbaar blijft met
de mogelijkheid tot snelle concentra
tie. Voldoet dus tijdens deze oefening
„Grand Repulse" de troep niet aan deze
verspreidingsvereisten dan wordt dit
als een fout aangerekend.
Dit gehele militaire spel zal uitein
delijk moeten leiden tot beantwoording
van de vraag of de troepen vam West-
land een invasie van de Noordland
troepen konden afslaan. De algemene
opinie was Vrijdagavond, dat dit af
slaan een kwestie zal zijn van een wed
loop naar bepaalde punten die men in
de macht moet hebben om het terrein
te beheersen. Er zal dus uiterst snel ge
ageerd moeten worden. Aan de voor
avond van de strijd mocht gezegd wor
den, dat na een week van stipte acti
viteit de stemming onder de jonge
Nederlandse militairen uitnemend was.
Zij hebben in verloren ogenblikken
wel eens even in Duitse stadjes rond
gelopen en de Duitse bevolking van
Rheine en Lingen heeft met grote aan
dacht de geweldige drukte gadegesïa-
geen welke gepaard ging met de mili
taire activiteit langs de weg.
LIOE STAAN de Duitsers tegenover
onze jongens? Uiterst vriendelijk,
maar in bepaalde gevallen is er toch
enige bitterheid merkbaar. De Lingener
Volksbote kwam Vrijdag met een arti
kel over de Nederlandse strijdkrachten.
Geen militair-technisch artikel, maar
een reeks kanttekeningen zo in de trant
van „Als je over de Russen praat dam
worden de Holïandse soldaten wat
bleek, en zeggen ze dat het een harde
noot voor hen zal zijn". Ook sugge
reert het blad dat de Nederlanders lie
ver een Duits leger tussen henzelf en
de Russen zouden zien. Het blad twij
felt aan de hartelijkheid van de aa
menwerking tussen de Engelse en de
Nederlandse troepen. Zulk geschrijf is
veelzeggend voor wat de Duitse ge
aardheid betreft.
Overigens hebben de Nederlandse mi
litairen weinig tijd om daar op te let
ten. In de nacht van Vrijdag op Zater
dag is voor hen bij schitterend herfst
weer en heldere manenschijn de grote
aanval begonnen.