Joegoslavische versterkingen
naar Zuidzone van Triest
KLM-Liftmaster „dr vloog
naar een glorieuze overwinning
Tito dreigt met bezetting van
de Vrije Stad
Communisten wensen contact
met VN te Panmoendjon
Churchill blijft pleiten voor
conferentie van Vier
Koningin en Prins zonden een
gelukwens-telegram
Maandag 12 Oct. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 150e Jaargang No. 240
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Spanning tussen Belgrado en Rome stijgt
ONRUST IN ENIGE
LEGERPLAATSEN
Voorbereiding voor de
conferentie over Korea
Jagan roept op tot
staking in Guyana
WEERBERICHT
Een dozijn auto's en
motoren in botsing
Weer impasse over
Suezkanaal
Europees bezoek
op Soestdijk
Specht zag scheepsmast
voor boom aan..-..
Duitsland bij NA VO als EVG mislukt
De premier treedt niet af
Een meisje door bus
doodgereden
Op21 October terug
op Schiphol
Zó was het in 1928
Directie:
J. B1JLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Kedactie:
Achterdam 18. Tel 5541
ADVERTENTIES
en ABONNEMENTEN:
Voordam 11 TeL 3320
Postgiro 187294
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm.
Vraag en Aanooo
(alleen 2e hands guederen)
tot 15 woorden 1 1.—
eik woord meei 5 cent
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs:
bij vooruitbetaling 2.02
per mnd; t 6.05 pet kwar
taal, plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
^RIËST is dit weekend een bron van nieuwe spanning geworden, door
dat maarschalk Tito, het Zuidslavische staatshoofd, zich tot twee
maal toe in zeer dreigende zin heeft uitgelaten over de Brits-Ameri
kaanse beslissing om de stad aan Italië over te dragen. Weliswaar stelde
hij Zaterdag een verdeling van de Vrije Staat Triest in twee gebieden
met zelfbestuur voor, waarbij de stad onder Italiaans gezag en de rest
van het gebied onder Zuidslavisch bestuur zou worden gesteld, maar
dit voorstel ging vergezeld van de mededeling, dat hij troepen naar het
Zuidelijk deel van de Vrije Staat had gezonden. Zondag kondigde hij
zelfs in een redevoering te Skoplje aan, dat Joegoslavië troepen naar de
6lad Triëst zou laten oprukken, zodra een Italiaanse militair een voet
in dit gebied zou zetten. Hij verklaarde zich bereid, de kwestie aan de
Verenigde Naties voor te leggen, maar eiste in beide gevallen, dat de
Westelijke mogendheden hun besluit om de stad aan Italië te geven
zouden intrekken. Volgens Italiaanse berichten rukten Zaterdag drie
divisies van het Zuidslavische leger op naar de negen kilometer buiten
de stad gelegen grens tussen beide zones van de Vrije Staat. Oorlogs
schepen werden er samengetrokken. Als antwoord op deze maatregelen
zonden de Amerikanen drie en de Britten twee oorlogsschepen naar de
haven van Triëst.
In de avond van 8 October is onder
de militairen in de legerplaatsen 't
Harde en Steen wij kerwold onrust ont
staan. Deze onrust houdt verband met
de nieuwe regeling van de bewegings
vrijheid, doch het schijnt, dat overi
gens volkomen onjuiste geruchten om
trent een soldijverlaging er het hunne
toe hebben bijgedragen. In eerstge
noemde legerplaats werden van een
lokaal enige ruiten vernield, terwijl te
Steenwijkerwold in de cantine met ser
vies en lege flessen werd gegooid. Een
streng onderzoek is gaande. Ter toe
lichting diene nog, dat tot nu toe iedere
militair in de gelegenheid was elk
weekend naar huis te gaan. Dit bete
kende. dat gedurende het weekeind van
paraatheid niet kon worden gesproken.
Volgens de thans van kracht zijnde
regeling is althans 50 pet. steeds aan
wezig. In plaats van om de drie weken
wordt bij de nieuwe regeling om de
twee weken een zogenaamd lang week
eind verleend en wel van Zaterdag
13.00 uur tot Maandag 24.00 uur.
WANNEER, zoals de Italianen veron-
onderstellen Tito de bedoeling
mocht hebben gehad, om met zijn drei
gementen de Westelijke mogendheden
schrik aan te jagen en zo verdeeldheid
tussen Amerika en Engeland te veroor
zaken, dan heeft hij weinig succes ge
had. Want uit Washington zowel als uit
Londen komen berichten, dat beide mo
gendheden hun beslissing ten aanzien
van Triest handhaven. Wel achtte men
het in Londen van belang, dat nu reeds
wordt vastgesteld of een aanval van
Zuidslavië op Italiaanse troepen in
Triest zou betekenen, dat alle leden van
de NAVO hun Italiaanse bondgenoot te
hulp moeten komen.
Intussen heeft de bevelhebber der ge
allieerde strijdkrachten in Triest, gene
raal Sir John Winterton, geprobeerd,
enige olie op de golven te gieten. Hij
heeft namelijk in een communiqué me
degedeeld, dat er nog geen datum is
vastgesteld voor het vertrek van de
Brits-Amerikaanse troepen en de over
dracht van het gebied aan Italië. In
Triest gaan intussen al stemmen op om
het betwiste gebied tot een zelfstandige
staat te maken, volledig onafhankelijk
van Italië en Zuidslavië.
Joegoslavische grenswachten hebben
Zaterdag alle verbindingen tussen de
VOLGENS een bericht uit Peking heb
ben de communisten voorgesteld, dat
zij en de leden der Verenigde Naties
die troepen in Korea hebben staan,
vertegenwoordigers naar Panmoendjon
zullen zenden, om vast te stellen waar
en wanneer de politieke conferentie
over Korea zal beginnen. Er zou dan
tevens moeten worden gesproken over
de vraag, welke landen aan de bespre
kingen zouden moeten deelnemen. Dit
is de communistische reactie op een
merikaanse nota aan China en Noord-
Korea, waarin deze landen werden ver
zocht mee te werken aan een regeling
voor deze conferentie.
In het communistische antwoord ts
verder verklaard, dat het besluit van
de Algemene Vergadering der Verenig
de Naties, om het aantal deelnemers
aan de voorgenomen conferentie niet
uit te breiden, in strijd is met het ver
langen, om internationale geschillen
door vreedzame onderhandelingen op
te lossen.
Te Washington is vernomen, dat de
Verenigde Staten het communistische
aanbod waarschijnlijk zullen aanvaar
den. Er is echter nog geen officiële me
dedeling van de aanvaarding gedaan,
omdat de tekst van de communistische
nota's nog niet is ontvangen.
HERDENKING A. M. DE JONG
Zondag 18 October is het tien jaar
geleden, dat de Nederlandse auteur
A. M. de Jong door de Duitsers werd
vermoord. Naar aanleiding daarvan
zal Woensdag 21 October van 21.10—
22.30 uur een hoorspelbewerking van
..Flierefluiters Oponthoud" door de
VA.R.A. worden uitgezonden. Op de
sterfdag zal prof. dr G. Stuiveling
A. M. de Jong voor de V.A.R.A.-
microfoon herdenken.
De progessieve Volkspartij van dt
Jagan heeft de schorsing van de grond
wet in L its-G.iyana en de komst van
Britse troepen beantwoord met een or-
roep tot de bevolking om het werk
neer te leggen en alle goederen uit
Fn geland .e boycotten.
De Britse Labourafgevaardigde Fen-
ner Brock way (Bevanistl zal de minis
ter van Koloniën Lyttelton vragen stel
len over het gebeurde in Guyana, wan-
r.eer het Lagerhuis deze maand bijeen
komt.
Verwachting tot morgenavond:
BEWOLKT, MAAR ZACHT
Veel bewolking met plaatselijk, in
hoofdaak vanavond en vannacht,
enige regen, hier en daar gevolgd
door mist. Zwakke tot matige zui
delijke wind. Belangrijk minder
koude nacht. Morgen overdag on
geveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
beide zones van Triest verbroken. De
passagiersboten, die dagelijks de ver
binding tussen Triest en Capodistria on
derhouden, zijn teruggezonden.
Italiaanse artillerie-eenheden hebben
posities ingenomen langs de Joegosla
vische grenens ten Noorden van Triest.
Te Londen wordt verwacht, dat de
beide Westelijke mogendheden Tito
ernstig zullen waarschuwen, dat elke
Zuidslavische militaire actie tegen het
Noordelijk deel van Triest ernstige ge
volgen zal hebben. Zuidslavië zou in
het komende belastingjaar 200 millioen
tollar aan Amerikaanse en 59 millioen
aan andere Westelijke steun ontvangen.
Ongeveer twaalf auto's en motoren
zijn Zaterdagavond min of meer ernstig
beschadigd bij een botsing op de rijks
weg GoudaUtrecht onder de gemeente
Linschoten. Dit gecompliceerde onge
luk had een wel heel vreemde oor
sprong. Ongeveer tachtig meter van
de weg was een hoeveelheid gedroogde
planten en takken in brand gestoken.
IDoor de mist sloegen de rookwolken
van dit vuur neer en belemmerden voor
het verkeer het uitzicht. De rijbanen
worden door een heg gescheiden. Ver
moedelijk hebben automobilisten of mo
torrijders hun snelheid verminderd toen
het zicht volkomen werd belemmerd.
Daardoor werden zij door achter hen
aankomende rijtuigenaangereden. Zo
ontstonden twee massabotsingen. Enige
personen w.o. de dirigent Yvon Baar-
spul en enkele kinderen, werden vnl.
door glasscherven, niet ernstig gewond.
Takelwagens sleepten de gestrande
auto's weg. De Linschoter brandweer
bluste- het vuurtje.
Majoor Salem,, de Egyptische mi
nister van Ypotfïichting, heeft Zater
dag te kennen gegeven, dat het on
mogelijk is, met de Britten tot over
eenstemming te komen. Ook andere
regeringspersonen in Cairo achten de
toestand zeer slecht. De Egyptenaren
zijn bereid, de Britten toestemming
te geven om zonder voorafgaand over
leg troepen in de zone langs het
Suezkanaal te legeren, wanneer een
lid van de Arabische Liga wordt
aangevallen. Engeland wil deze be
voegdheid ook hebben ingeval Tur
kije wordt aangevallen. De eis dat zij
zou gelden ingeval West- en Zuid-
West-Europa het slachtoffer van ag-
gressie zouden worden, heeft Londen
reeds laten vallen.
In de Britse hoofdstad vat men de
verklaring van Salem niet zo tra
gisch op, al leidt men er wel uit af,
dat er een ongunstige wending in de
bespreking is gekomen.
Zaterdagmiddag ontvingen H.M.
de Koningin en Z.K.H. Prins
Bernhard op Paleis Soestdijk
een delegatie uit het Europa
Congres. De delegatie stond
onder leiding van Paul Henri
Spaak, hier in een geanimeerd
gesprek gewikkeld met Prins
Bernhardt. Rechts onderhoudt
H.M. de Koningin zich met een
der andere delegatie-leden.
Een verdwaalde bonte specht
heeft in de afgelopen week ern
stige beschadigingen toegebracht
aan de masten der zeilboten in
een haven aan de Westeinderplas.
De holle masten schijnen de
specht te hebben misleid en met
grote ijver heeft hij gaten met
een doorsnede van 5 centimeter
in de masten gehakt. In twee van
de drie gevallen dekt de verzeke
ring de schade, doch het was de
eerste maal dat de verzekerings
maatschappij een dergelijk scha
degeval te behandelen kreeg. Men
hoopt een middel te vinden, om de
dure gast kwijt te raken
VIJF EN EEN HALF MILLIOEN
PAKKETTEN UITGEREIKT
De Amerikaanse levensmiddelen
actie ten bate van Oost-Berlijn en
Oost-Duitsland is geëindigd. In drie
maanden werden meer dan vijf en
een half millioen pakketten ter waar
de van f 26 millioen uitgereikt.
HE BRITSE regering acht het nog
steeds haar taak. te streven naar
een bijeenkomst van staatshoofden ter
bespreking van de internationale
vraagstukken op het hoogste plan, al
dus heeft de Britse premier Sir Win
ston Churchill Zaterdag op het congres
der conservatieve partij te Margate ver
klaard. Hij heeft voorts duidelijk ge
maakt dat West-Duitsland op de een of
andere wijze met de NAVO zal moeten
worden verbonden, wanneer Frankrijk
niet kan instemmen met de voorgestel
de Europese verdedigingsgemeenschap.
De Britse en Amerikaanse troenen zul
len in Europa blijven, waardoor er
evenwicht tussen Duitsland en Frank
rijk zal bestaan, aldus verder de Britse
premier.
Kort na de aankomst zagen piloot Burton flinks) en navigator Cannon
van de Canberra PR3 er wel gelukkig, doch niet op hun voordeligst uit.
Noch Engeland, noch de andere
Europese landen of de NAVO hebben
er belang bij, Duitsland en Rusland
tegen elkaar uit te spelen. Zij hebben
er wel belang bij, deze beide landen
het gevoel te geven dat zij veilig hun
eigen bestaan kunnen leiden, onge
acht de vraagstukken die hen bezig
houden en de meningsverschillen die er
tussen hen bestaan. Churchill meende,
dat Engeland zijn toenemende invloed
moet gebruik om beide staten hierin
gerust te stellen.
Churchill heeft voorts nadrukkelijk
verklaard, dat hij er niet aan denkt om
af te treden en evenmin nieuwe ver
kiezingen zal uitschrijven.
Ook kantte hij zich scherp tegen de
groep-Bevan in de Labourpartij, toen
hij verklaarde, dat Engeland het van
doorslaggevend belang acht, steeds nau
were vriendschapsbanden met de Ver
enigde Staten te onderhouden. Ook
echter mag Duitsland geen vijand van
de Westelijke landen worden, daar
deze zonder Duitse hulp niet tegen een
Russische aanval kunnen worden ver
dedigd. De Britse staatsman besloot
met te zeggen, dat hij de zekere hoop
had, dat het met de machtige hulp der
Verenigde Staten mogelijk zal zijn
een derde wereldoorlog te vermijden.
De bijna vierjarige Eveline Hondius
stak gistermiddag tegen vijf uur plot
seling een weg te Schagerbrug over.
Zij werd daarby aangereden door
de bus van de NACO-lijndienst
WieringerwerfSchagen en met ern
stige wonden naar huis vervoerd. Daar
is het meiske kort na het ongeval
overleden.
De hertog van Bedford, een der rijk
ste Engèïse edellieden, is bij het jagen
op aalscholvers en valken door een schot
hagel omgekomen. Men vond zijn lijk,
nadat men twee dagen lang het 7500 hec
tare grote landgoed bij Endsleigh in De
vonshire had afgezocht.
In de nacht van Vrijdag op Zater
dag is de Koreaanse Westkust geteisterd
door een wervelstorm. Honderd personen
kwamen onr of worden nog vermist.
J/[ET BLOEMENNederlandse liederen en rituele vreugdedansen van
de Maori's, de oorspronkelijke bewoners van Nieuw-Zeeland, is de
KLM Liftmaster „Dr ir DammeZaterdagavond 19.27 uur (Ned. tijd)
op het vliegveld Harewood bij Christchurch verwelkomd. In 49 uur en
ruim 57 minuten had het toestel de afstand van 20.828 km afgelegd.
Daaruit bleek, dat de Hollanders beslag hebben gelegd op de eerste
prijs (f 100.000) in de handicap-luclitrace en hun faam in de wereld
der luchtvaart opnieuiv hadden bevestigd. In handicap-uren uitgedrukt
kreeg de Liftmaster een voorsprong van 35 uur, 12 minuten en 31
seconden op de overgebleven mededinger de Britse Viscount. De ge
middelde snelheid per uur van de KLM-machine bedroeg 445 km.
De Viscount vloog over een korter traject en' legde de afstand af in 40
uur en 43 minuten. Gemiddelde snelheid 442 km. De passagierscabine
van dit verkeersvliegtuig was volgebouwd met brandstoftanks. Het
toestel had slechts een bemanning van acht koppen aan boord. Zoals
men weet, vervoerde de KLM-machine 64 passagiers, w.o. 54 emigran
ten. Vooral in KLM-kringen werd het uitvallen van de „Hastings" met
zijn sportieve Nieuivzeplandse bemanning, op Ceylon, zeer betreurd.
IN DICHTE drommen waren de Ne
derlanders, die de nieuwe emi
granten naar dit nieuwe vaderland
voorgingen, naar het vliegveld te
Christchurch gekomen. Zij bereidden
de Vliegende Hollanders een grootse
ovatie. Ter verwelkoming waren ook
aanwezig de Nederlandse gezant te
Wellington en de Nieuwzeelandse mi
nister van Defensie. Er kwamen di
rect een aantal gelukwens-telegram-
men binnen w.o. van Koningin Juliana
e Prins Bernhard, dat luidde: „Onze
hartelijke gelukwensen met de bijzon
dere prestatie van u en uw beman
ning en met de wi.ize, waarop u de
naam van onze nationale luchtvaart
hebt hooggehouden. Juliana. Bernhard"
Ook waren er telegrafische felicitaties
va,, dr Plesman, Fokker, de heer Van
Veenendaal en vele anderen.
De passagiers kregen een uur ge
legenheid het eerste feest met hun
opgetogen vrienden en familieleden te
vieren. Het zoende, dat het klapte, en
dat niet alleen vanwege het feit, dat
er zoveel bruidjes aan boord van de
Liftmaster waren.... Allen waren be
hoorlijk moe. doch overigens in de
beste stemming.
Op de laatste etappe van Brisbane
naar phristchurch had de Liftmaster
met slecht weer te kampen. Twee
vrouwelijke emigranten hadden toen
ook nog een oncomfortabele ervaring.
Zii waren opgesloten in een der toi
letten, waaruit zii eerst na een half
uur werden bevrijd....
In de komende dagen zullen in
Christchurch nog feestelijkheden vol
gen. Na een verblijf van vier dagen
zal de Liftmaster terugvliegen naar
Amsterdam. Men hoopt Woensdag 21
October weer op Schiphol terug te
zijn. Dan zal het fee in Nieuw Zee
land nog eenr „dunnetjes'' worden
overgedaan.
Dr Plesman heeft medegedeeld, dat
van de hoofdprijs van 100.000 een be
drag van 10.000 ter beschikking zal
voren gesteld van een liefdadige In
stelling in Nieuw-Zeeland. Elk der emi
granten, die aan boord van de Lift
master de vlucht meemaakte, zal een
som van 100 ontvangen, 15.000 van
de prijs komt ten goede aan de be
manning. De rest van de hoofdprijs
wordt gestort in het KLM-pcrsonecIs-
fonds voor bijzondere behoeften, dat
door het personeel zelf wordt beheerd.
Na het bekend worden van de uit
slag wees een verheugde dr Plesman
op de betekenis van de resultaten van
de luchtrace. Zij bewijst dat een com
mercieel toestel, zoals wij dagelijks ge
bruiken, langs een normale route, met
een goede voorbereiding, 64 passagiers
aan boord, een vlucht van bijna 21.000
km in vijftig uur kan afleggen. Zij
bewijst ook, dat het straalvliegtuig in
deze lange vlucht zijn betrouwbaarheid
beeft bewezen. Het is zeer goed ge
weest, dat er vijf (Canberra's! aan heb
ben deelgenomen. Het straalvliegtuig
kan, als aan verschillende voorwaarden
zal zijn voldaan, in de burgerlucht
vaart een goede toekomst hebben.
Deze vlucht heeft ook bewezen, welk
een belangrijke plaats het vliegtuig in
de landverhuizing inneemt.
Aardig tenslotte is nog de volgende
vergelijking In 1933 vloog de „Peli
kaan" (Kerstvlucht) over de afstand
AmsterdamDjakarta ruim 100 uur.
Ir 1934 deed de „Uiver" er 52 uur over
en thans vloog de „Liftmaster" dit
traject in ruim 30 uur.
Toen de LiftmasterZater-
dagnamiddag op 20.000 voet hoog
te over de Tasmanzee naar het
einddoel Christchurch vloog, zul
len weinigen er aan hebben ge
dacht, dat een vliegtuig van Ne
derlandse makelij als eerste deze
naar de Hollandse ontdekkings
reiziger Abel Tasman genoemde
zee. over heeft gevlogen.
Het was de Australische wing-
commander Kingsford Smithdie
een kwart eeuw geleden in 1928
met de driemotorige Fokker
,-Southern Cross*' deze tocht als
eerste volbracht Zijn Fokker had
toen een snelheid van 150 km
per uur. De Liftmaster deed het
met een bijna drie keer zo grote
snelheid in het jaar, dat het vijf
tig-jarig bestaan van het vlieg
tuig wordt herdacht.
