Spanning rondom Israël neemt
dreigende vorm aan
Het Romme-lt
Water ramp in
Zuid-Italië
Frankrijk biedt goede diensten
aan in zaak-Triëst
Vele klachten over en weer
Adenauer naar
KVP-congres
Liftmaster Zondag met zeven
renpaarden naar VS
Dr Jagan wilde van Guyana
totalitaire staat maken
WEERBERICHT
Vrijdag 23 Oct. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 150e Jaargang No. 250
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Dr Jan Schouten werd Grootofficier
Daarna introductietour
door de States
Nobelprijs voor de
geneeskunde
Voor een Amerikaans en
een Brits geleerde
Dr Walter Schreiber
Reeds zeventig doden...
HEI Zuiden van Italië (Calabriëi is
gisternacht en gisteren geteisterd
door zware slagregens, die overstro
mingen tot gevolg hadden. Tenminste
zeventig personen zijn om het leven
gekomen. Er zijn honderden daklozen.
De verbindingen met dertien door over
stromingen getroffen plaatsen zijn vol
ledig verbroken. Men vreest, dat het
aantal slachtoffers nog zeer zal stijgen.
De schade is zeer groot.
Noord-Korea
Doodstraf voor tien
ex-ministers
Pella naar Turkije
Onrust in Fries dorp
Boeren uit Ferwoude
leefden in angst
Tito herhaalt zijn
dreigement
Goederentrein in de
lucht gevlogen
Regeringsverklaring in
Lagerhuis
,,Oostfrouters" zijn op
hun teentjes getrapt
SA'E?«J SM/e-
riMBiAs m «fffi V,,
l*Ë OAUt^A
AESAR'
Be NOT
YACOV
BRUG
MSRAEL
ome
€5 *a
[ifPZöfwcs]
KANAAL I
SW£
|./o^ox<v|
•JAFFAJ
,t>KI*BA *U
jtPutAteu
Isryifj
LYDOAe
'qv)®A
(gg///f -
"y—l&tXioNe
£•- K£3A*
jtayi/lta
\l%RA{LISCM(\
ovenvAL
Verwachting tot morgenavond:
MEER WIND
Overwegend zwaar bewolkt met
aanvankelijk hier en daar mist en
tijdelijk enige regen of motregen.
Zwakke tot matige, later langs de
kust vrij krachtige wind tussen
Zuid en Zuidwest. Weinig veran
dering in temperatuur.
Zaterdag. Zon op 7 20, onder 17.28
Maan on 18.00, onder 10.19
Directie:
J.BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES
en ABONNEMENTEN:
Voordam 11 - Tel. 3320
Postgiro 187294
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Vraag en aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden 1.
elk woord meer 5 cent.
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs:
bij vooruitbetaling
per maand 2.02
per kwartaal 6.05
plus incassokosten.
Weekabonnementen 0.49
ALKMAABSCHE COURANT
{-[et jaarlijks politieke woordensteek
spel in de Tweede Kamer is dit
maal bijzonder boeiend. Nadat de al
gemene beschouwingen over de Rijks
begroting op de eerste dag weinig
schokkend nieuws leverden, trad op
de tweede dag niemand minder dan
professor Romme uit het gareel. In
een rede, waarmede hij in een slag al'e
Tweede Kamerleden aan de lippen
kreeg, bepleitte de fractieleider van
de KVP een bedrijfstakgewijze
vrijere loonvorming en legde te dien
aanzien zijn wensen in een motie
vast. Dat de VVD-spreker mr van
I,eeuwen deze motie met instemming
zou begroeten, wekte geen verbazing.
Aller ogen richtten zich op de grote
regeringspartner van de Katholieke
Volkspartij, de Partij van de Arbeid
Het antwoord bleef niet lang uit
Reeds de volgende dag betrad de heel
Hofstra, financieel deskundige van dt
socialistische fractie, het spreekge
stoelte om, onder gespannen aandach:
van de verzamelde parlementariërs
prof. Romme te verstaan te gever
dat zijn motie niet op de steun va:,
de PvdA behoeft te rekenen.
De twee grootste regeringspartijen
staan op dit punt tegenover elkaai
een situatie welke ernstige gevare:
inhoudt voor het kabinet. Want ooi,
al blijft er nog voldoende gelegenheid
om de partijen tot elkaar te brengen
voordat de motie-Romme in stemmin;
komt, het bewijst wederom, dat e
iets aan de coalitie PvdA-KVP ha
pert, dat de samenwerking tussen d'-
beide regeringspartijen niet zo hech'
is, als men zou mogen verwachten
Het romme (lt) op het Binnenhof. Za<
dit gerommel het voorteken zijn var.
een naderende eruptie? De wel
licht niet zo verre toekomst zal onr
leren of degenen, die de regering
reeds vorig jaar bij de samenstelling
een kort leven voorspelden, in het
gelijk worden gesteld. W. M.
{)E KLM Liftmaster, de „Dr ir M. H.
Damme", die zojuist van zijn suc
cesvolle vlucht in de LondenChrist-
church-race in Nederland is terugge
keerd, zal reeds Zondag zijn normale
diensten als vrachtvliegtuig op de
AmsterdamNew York-lijn hervatten.
Op deze eerste vlucht naar Amerika
zal de Liftmaster in Londen zeven
Engelse renpaarden ophalen, afkom
stig van de Anglo Irish Bloodstock
Agency te Londen en bestemd voor de
heer J. McCate in New York. Deze
dieren zijn alle afstammelingen van
beroemde Engelse renpaarden.
Op 5 November zal de Liftmaster
wederom naar de Verenigde Staten
vertrekken, ditmaal voor het houden
van een introductietour langs zes
Amerikaanse steden, nl. Philadelphia,
Chicago, Cleveland, Detroit, Rich
mond en New York, waar ter gele
genheid van deze vlucht een „friend
ship with Holland-day" zal worden
georganiseerd.
In elk van deze Amerikaanse ste
den zal de Liftmaster, tot nu toe het
enige en grootste vrachtvliegtuig in
geregelde dienst, aan de Amerikaanse
expediteurs en pers worden geïntrodu
ceerd. In het interieur van de Lift
master zal ter gelegenheid hiervan
een kleine expositie worden inge
richt, welke de snelle ontwikkeling
van het luchtvraehtvervoer in beeld
brengt en welke Nederlandse pro
ducten zal tonen, die veelvuldig door
de lucht worden vervoerd.
Zes KLM-vrachtdeskundigen uit
de voornaamste Europese landen zul
len deze reis door de V.S meemaken,
ten einde persoonlijke contacten aan
te knopen met expediteurs in de Ver.
Staten.
De „Caroline" medische academie
te Stockholm heeft gisteren besloter.
de Nobelprijs voor de geneeskunde
voor 1953, ter waarde van 170.00®
Zweedse kronen, te verdelen tussen
een Amerikaanse en een Britse ge-
leerde, voor hun verdiensten bij hun
onderzoekingen op het gebied der
biochemie.
De prijswinnaars zijn de 54-jarige
dr F. Lippman, professor in de bio
chemie aan de „Harvard Medical
School" in de Verenigde Staten, en
de 53-jarige dr H. A. Krebs, professor
in de biochemie aan de universiteit
te Sheffield.
Beide professoren zijn in Duitsland
geboren. Professor Krebs begaf zich
in 1933 als Joods vluchteling naar En
geland. Professor Lippman is in 1939
uit zijn geboorteland naar de Ver.
Staten gevlucht om de zuiveringen
van het naziregiem te ontlopen.
Dr Walter Schreiber, Christen-
Democraat, is gisteren door het West-
berlijnse stadsparlernent mei 62 tegen
57 stemmen gekozen tot opvolger van
de onlangs overleden burgemeester
Ernst Reuter Hij versloeg de Sociaal-
Democratische candidaat dr Otto Suhr.
Schreiber was onder Reuter vice-
burgemeester. Suhr is voorzitter v«tn
het stadsparlement.
Na de stemming trad de regering
van West-Berlijn af. Schreiber heeft
drie weken de tijd om een nieuwe re
gering te vormen. De verkiezing van
Schreiber maakt een eind aan zeven
jaar socialistisch overwicht in West-
Berlijn De nieuwe burgemeester is
protestant Hij is een van de gematig-
'ön oartij (CDU) en lel anti
communistisch.
De zeventig personen, waarvan de
dood vaststaat, woonden in het gebied
rondom Reggio Calabria, een der
groots'e Zuiditaliaanse steden. Zij zijn
verdronken of onder instortende hui
zen bedolven.
Te San Gregorio, een der ergst ge
troffen steden, werden honderden hui
zen door de buiten haar oevers getre
den rivieren ondermijnd. Veel wonin
gen zijn ingestort.
Een vrouw, inwoonster van San Gre
gorio, poogde zich, met haar vijf kin-
ar ^n, in veiligheid te brengen, toen
het water naderde, doch vier van haar
kii ïén werden door de stroom mee
gevoerd, terwijl het vijfde haar uit
han len werd geslagen, toen zij zich
aan de laagste takken van een boom
had vastgeklemd.
Tijdens een huldigingsplechtig
heid ter gelegenheid van het 35-
jarig lidmaatschap der Tweede
Kamer van dr Jan Schouten, de
bekende AR-voorman, heeft dr
Drees de heer Schouten de hem
toegekende onderscheiding van
Grootofficier in de Orde van
Oranje Nassau op de borst ge
speld. In het midden Kamer
voorzitter dr Kortenhorst
De bevolking zal de eruit voortvloeien
de ongemakken met waardigheid dra
gen.
Het hoofd van de toezichtcommissie
van de Ver. Naties in Palestina, gene
raal Bennike, is gisteren te New York
aangekomen o-m de Veiligheidsraad
verslag uit te brengen over de toe
stand. Hij achtte de situatie ernstig,
doch zeide geen groot conflict te vre
zen.
Israël heeft intussen ook een Brits
protest tegen de vergeldingsactie op
het Jordaanse dorp Kibya met kracht
van de hand gewezen
„Nieuw-China", het officiële pers
bureau van communistisch China, meldt
dat het Noordkoreaanse „opperste ge
rechtshof" de doodvonnissen geveld
tegen tien voormalige leden der
Noordkoreaanse regering, heeft beves-
tigd.
De betrokkenen zijn zes Augustus
jl. de Pjongjang door een militair
gerechtshof ter dood veroordeeld op
beschuldiging van „spionnage voor de
Verenigde Staten en samenzwering
tegen de Noordkoreaanse communisti
sche regering".
In officiële kringen is verklaard, dat
de Italiaanse premier, Pella, behou
dens onvoorziene omstandigheden, 12
November op uitnodiging van de
Turkse regering een officieel bezoek
aan Ankara zal brengen.
Iln deze kaart geven wij een over
zicht van de beide kernpunten, die
momenteel grote moeilijkheden tus
sen Israël en de Arabische nabuur-
staten hebben veroorzaakt. In een
detailkaart is aangegeven hoe de
Israëliërs de Jordaan ten Zuiden
van de Benot-Yacof hebben afge
takt teneinde een stuwmeer te vor
men voor irrigatie en de bouw
van een krachtstation. Het verwijt
van Syrië, dat hiermede de Syri
sche watermolens zonder water
komen te zitten is afgewezen door
Israël op grond van het feit, dat
deze molens zich ten Noorden van
de brug bevinden. Het feit dat de
werkzaamheden in de gedemilita
riseerde zones worden uitgevoerd
wordt van de hand gewezen met
de opmerking, dat het hier uitslui
tend om vredelievende doeleinden
gaat. Het tweede deel van de kaart
geeft een overzicht van de moei
lijkheden, die ontstaan zijn bij
Queba en omgeving, waar de Isra
ëliërs een aantal dorpen hebben ge
brandschat. Dit als vergeldings
maatregel op de vele honderden
Jordaanse grensoverschrijdingen en
plunderingen op Israëlisch gebied.
£)e boeren in het Friesje plaatsje Fer
woude in de gemeente Wonsera-
deel, hebben de laatste dagen in ang
stige spanning geleefd. Zij zijn voort
durend bevreesd geweest, dat tijdens
een of andere nacht hun bezittingen
in vlammen zouden opgaan. Er hebben
nl. de afgelopen nachten vreemde ge
beurtenissen plaats gevonden. Onlangs
werd een hooischuur een prooi van
het vuur, de nacht daarop werd een
geparkeerde jeep in brand gestoken.
Verder kwamen de boeren enige da
gen geleden tot de vreemde ontdek
king, dat zij hun koeien niet meer elec-
triscb konden melken. Een onderzoek
wees uit, dat de stroomlevering ver
broken was. Later bleek, dat een vier
potige houten spanbok, waarover een
10.000 volts leiding loopt, onklaar was
gemaakt. Twee poten waren afge
zaagd, de twee andere met een bijl
bewerkt. Volgens de politie moet de
dader zich aan groot levensgevaar
hebben "blootgesteld. Inmiddels is de
rust in het dorpje weer teruggekeerd
De politie arresteerde de 19-jarige J.
S., die reeds voor de officier van Ju
stitie te Leeuwarden is geleid. De aan
gehoudene heeft het laatste feit be
kend. Hij had een weddenschap met
de boer, waarbij hij werkt, aangegaan.
Hij kon er een pakje sigaretten mee
verdienen. De patroon verzuimde de
politie te waarschuwen. De oorzaak
van de andere onregelmatigheden is
echter nog niet bekend. Het onder
zoek hiernaar duurt voort.
De zaak van qv uitnodigingen van
de Westerse Grote Drie aan Italië en
Zuid-Slavië om deel te nemen aan een
vi. mcendhedeneesprek over Triëst is
wat duister. Werd aanvankelijk gezegd
dat deze uitnodigingen reeds in zee
waren, thans komt een bericht van hel
Londense „Foreign Office", dat deze
uitnodigingen nog niet .officieel' zijn
verzonden. Dit omdat men nog met
beide staten van gedachten wisselt om
te onderzoeken of er een basis kan
worden gevonden, waarop Italië en
Zuid-Slavië zich bereid zullen verkla-
Het bestuur van de Katholieke Volks,
partij heeft gisteren telegrafisch be
richt ontvangen van de Westduitse
bondspresident dr {Conrad Adenauer
dat hij de uitnodiging om op 7 en 8
November het KVP-congres in Utrecht
bij te wonen, in principe aanvaardt.
Dr Adenauer zal waarschijnlijk Za
terdagavond 7 November het woord
tot congres richten. Behalve dr Ade
nauer zijn ook de andere christelijke
partijen in het buitenland (in totaal
acht) op dit congres uitgenodigd.
\[OLGENS een mededeling van radio-
Belgrado heeft Frankrijk zijn goede
diensten aangeboden voor het vinden
van een basis, voor de vijfmogendhe-
denconferentie over Triëst. Een com
mentator van dit radio-station noemde
het Franse aanbod een initiatief, dat
dient te worden aangenomen. V/ij ho
pen, dat de Franse actie vrucht zal
dragen.
ren aan een dergelijke conferentie deel
te nemen.
Het vooraanstaande Zuidslavische
blad „Politika" schrijft, dat er onge
twijfeld vooruitzichten op een regeling
van het vraagstuk-Triëst op een con
ferentie bestaan, mits alle betrokkenen
er hardnekkig naar streven een oplos
sing te vinden".
Tito zet gisteravond, dat een con
ferentie alleen kan worden gehouden,
als de Italiaanse premier Pella zijn
onverzoenlijke houding zou wijzigen
Hij herhaalde dat zijn troepen de zone
A zullen binnen trekken, als de Itali
aanse troepen deze zouden bezetten.
DE GESPANNEN verhouding tus
sen Israël en de Arabische staten
neemt steeds dreigender vormen
aan. De politieke commissie van
de Arabische Liga, die in Jordanië
bijeenkwam, heeft besloten, dat
„de tijd rijp is om drastische
maatregelen tegen Israël te ne
men". Gisteren hebben leden van
de commissie een bezoek aan de
grensdorpen van Jordanië ge
bracht om zich van de toestand op
de hoogte te stellen, voordat een
beslissing wordt genomen. In Sy-
De gezagvoerder (het ligt in de be
doeling. dat de vlieger H. H. A. Koo-
per, winnaar van de handicap race,
de vlucht zal uitvoeren) zal tijdens
deze vlucht geschenken van de bur
gemeesters van Amsterdam, Den
Haag, Rotterdam, Utrecht en Eind
hoven aan hun Amerikaanse collega's
aanbieden.
rië zijn de verloven der militairen
ingetrokken. In de afgelopen da
gen zijn krachtige Syrische troe
penversterkingen naar de grens met
Israël gezonden. De zes Arabische
leden van de V.N. hebben gisteren
Je Veiligheidsraad verzocht een
gezamenlijke klachi over „aggres-
sie door Israëlische strijdkrachten
tegen Jordanië" in de agenda op te
nemen. Israël heeft verzocht aan
de debatten over de kweslie in de
Veiligheidsraad te mogen deel
nemen. Bij de grens van Jordanië
is een Israëlische goederentrein op
een miin gelopen. Er zijn geen
slachtoffers.
|-{ET ongeluk met de uit dertig wa
gons bestaande Israëlische goede
rentrein is voor de regering van Is
raël aanleiding geweest gisteren nog
een klacht in te dienen bij de ge
mengde Israëlische-Jordaanse wapen
stilstandscommissie. De Israëlische po
litie vermoedt, dat de trein door uit
Jordanië komende personen werd op
geblazen. Er waren mijnen op de rails
gelegd. Van de dertig lege tankwagens
kantelden er achttien. De schade wordt
op een half millioen geschat. Een half
uur vóór de explosie was een volle
olietrein nog deze plaats gepasseerd
Naar uit gezaghebbende kring te
Tel Aviv werd vernomen, zal de re
gering van Israël de Ver. Staten met
verzoeken het besluit om de hulp aan
Israël op te schorten, terug te nemen.
HOEWEL "de tijdelijke intrekking
van de grondwet van Brits Guya
na moet worden betreurd, zou het
veel meer te betreuren zijn ge
weest indien een regering in het
zadel was gebleven, die de com
munistische ideologie boven het
welzijn van het volk stelde, zo zei
de Britse minister van Koloniën,
Lyttelton, gisteren bij het begin
van het debat over Brits-Guyana
in het Lagerhuis. De afgezette pre
mier van Guyana, dr Jagan, woon
de de vergadering van het Lagei-
huis bij op de tribune voor „aan
zienlijke bezoekers".
Alle door de afgezette regering af-
De evacuatie van Amerikaanse en
Britse families van militairen in
Triëst is in volle gang. Onder de
personen, die met het schip
Viennain Engeland arriveerden,
behoorden ook de tweeling Dennis
en David Major, die naar men op
onze foto ziet, maar gedeeltelijk
met de evacuatie waren ingenomen.
gelegde verklaringen en genomen
maatregelen maakten, volgens de Brit
se minister, deel uit van een „plan om
Brits Guyana tot een totalitaire staat
te maken, beheerst door communisti
sche ideeën en wiens gehele politieke,
industriële en sociale leven samen zou
den moeten komen in de handen van
één partij."
Dr Jagan, voorzitter van de vakbond
van arbeiders in houtzagerijen, de mi
nister van Gezondheid, voorzitter van
de vakbond van fabrieksarbeiders en
de minister van Onderwijs, voorzitter
van het vakverbond van Brits Guyana,
waren degenen, die deel uitmakend van
de regering dus, de stakingen op de
suikerplantages op touw zetten, waar
door het gehele economische leven van
de kolonie werd beïnvloed.
Volgens Lyttelton maakte het optre
den van de regering-Jagan deel uit van
de internationale communistische sa
menzwering om totalitaire staten in
het leven te roepen. De Britse regering
is niet bereid de vorming van com
munistische staten in het Gemenebest
toe te staan.
De Britse minister van Staat, die van
een bezoek aan Guyana naar Londen is
vertrokken, heeft de maatregelen niet
alleen gerechtvaardigd, doch ook als
volstrekt noodzakelijk gekarakteri
seerd.
Ook in Londen hield de afgezette
premier van Guyana, dr Jagan, een
persconferentie. Hij zei marxist te zijn
en te geloven in een marxistische filo
sofie. Jagan zei: „Ons is altiid gezegd,
dat het communisme wordt gehand
haafd door geweld. Nu ervaren wij,
dat de democratie in naam van de de
mocratie door geweld wordt vernie
tigd".
De leider van de verenigde democra
tische partij in Brits Guyana (oppositie)
John Carter, is ook in Londen aange
komen. Volgens hem droegen de recen
te gebeurtenissen in zijn land een
communistisch stempel
Van de 33 Nederlandse gevangenen,
die uit de Sovjet-Unie naar West-
Duitsland zijn overgebracht, hebben er
gisteren achttien de voorkeur aan ge
geven in West-Duitsland te blijven.
Zij motiveerden hun houding op ..de
koele ontvangst van de Nederlandse
regeringscommissie" en op het feit, dat
zij in Nederland op een gerechtelijke
vervolging moeten rekenen.
Ruim 6.000 man personeel va- de ben-
zinemaatschappiien in Londen ziin in
staking gegaan. Zij eisen lo^e - -.ine
Het orenbare vervoer in de stad dreigt
vast te lopen.
