De conferentie in Lugano biedt
maar weinig perspectief
HERSENGYMNASTIEK
De Marl
eer
ONZE SCHAAKRUBRIEK
Kremlin blijft lonken naar
gunst der Westduitsers
De wekelijkse
wereldschouw
VBekken? CETREX Foetsie F
Zeventiende Juni
voor Moskou een les
PUZZLERUBRIEK
Pim, Pam Pom en de wonderlamp
Radioprogramma voor het weekeinde
D
Tussen Amsterdam
en
fdoor F. DE SINCLAIR]
Parijs
Luister eens naar:
Hoewel de jeu,g
de costu
Waartoe dienen 1
die „bawwêtjes
ZATERDAG 81 OCTOBER 1953
HET FRANSE persbureau AFP
heeft blijk gegeven, zeer zeker
wat betreft de Sovjet-Unie, over
goede bronnen te beschikken. Het
was het eerste persbureau, dat in
West-Europa het bericht van Sta-
lins dood verspreidde. Het eerste
bericht over de verrassende val van
Beria als minister van Binnenland
se Zaken der Sovjet-Unie kwam
eveneens tot ons via AFP. Der
halve zou men goede waarde moe
ten kunnen hechten aan een ander
„Russisch" bericht van AFP, nl. dat
Westerse waarnemers te Moskou
van mening zijn, dat het Kremlin
de uitnodiging van Foster Dulle.s,
Eden en Bidault met Molotov op
negen November te Lugano te
spreken over de Duitse en Oosten
rijkse kwesties, zal aanvaarden. De
Sovjets zouden met het accepteren
van de uitnodiging nogmaals wil
len getuigen van hun „bereidheid
alle hangende internationale pro
blemen vreedzaam te regelen". Op
verschillende gronden zouden deze
waarnemers tot hun conclusies zijn
gekomen. Dit Russische antwoord
zou zeer spoedig tegemoet kunnen
worden gezien, hetgeen ook wel
nodig is, wil men nog tijd over
houden om voor die negende No
vember nog de nodige regelingen
te treffen.
WIJ willen het aanvaarden van de
uitnodiging voor de viermogend-
hedenbesprekingen te Lugano in het
midden laten. Wij hopen, dat het Fran
se persbureau ook nu weer blijk zal
hebben gegeven goed te zijn ingelicht.
Maar wat dan nog? Is er van een con
ferentie als de onderhavige nog wel
enig, door het Westen zo gewenst re
sultaat te verwachten? De Russen
zullen eventueel in Lugano wel luid
keels hun meningen verkondigen, zij
zullen hun z.g. vredesotfensief weer
uitgebreid den volke tonen en dan
even pauzeren om te luisteren of er
hier en daar applaus opklinkt. Een
vertoon en een applaus, dat moet die
nen om twijfelachtigen in de Wester
se gelederen nog verder aan het wan
kelen te brengen, om tegenstellingen,
die tenslotte een kenmerk zijn der de
mocratie, te verscherpen, hopend op af
koeling en omzwaai der gedachten. Het
zo vele malen van de tinnen van het
Kremlin geblazen oude lied zal op
nieuw weerklinken. Houdt Moskou
weer aan zijn al zo dikwijls verkon
digde en door het Westen afgewezen
voorstellen inzake de procedure van
de vredesverdragen met Oostenrijk en
Duitsland vast, dan zal Lugano misluk
ken. En men zal het veroorzaken van
die mislukking weer met een wellicht
reeds van tevoren opgesteld verwijt
de Westelijke mogendheden in de
schoenen schuiven.
J-fET Franse persagentschap mag dan
mét de waarnemers in Moskou op
timistisch zijn ten aanzien van een ko
men van de Russen naar Lugano, wij
hebben gezien vele andere symptomen
in de Sovjetdiplomatie der laatste da
gen, ernstige redenen aan het slagen
van de conferentie te twijfelen.
Wanneer men de verhouding tussen
de Oostduitse Volksrepubliek en Mos
kou wat nauwkeuriger gadeslaat, komt
men snel tot de ontdekking, dat Mos
kou Pieck en Grotewohl zeer goedgun
stig gezind is, deze heren en het tot
standgekomen werk tot sovjetisering
van Oost-Duitsland, zeker niet de rug
zal toekeren en er alles ann doet om
met de Oostduitse communisten samen
de toestand in de Volksrepubliek zó in
voor de gewone onan gunstige zin te
wijzigen, dat de man in West-Duitsland
gaat inzien, dat het „im Osten" werke-
liik nog zo gek niet is en men eigen
lijk wel op de daar bestaande basis tot
een eenwording van het nu zo gesple
ten „Vaterland" zou kunnen geraken.
De voorzitter van de Russische Hoge
Commissie in Duitsland, Semjonov,
heeft de Oostduitse premier Grotewohl
kortgeleden nog verzekerd, dat in de
Russische politiek ten aanzien van
Oost-Duitsland, ook sinds de dood van
Stalin, geen wijziging is gekomen. Vol
gens Semjonov berust die politiek nog
steeds op de Sovjetnota van Maart 19o2,
waarbij het Kremlin voorstelde een
herenigd Duitsland in het leven te
roepen, dat geen politieke of militaire
bondgenootschappen mag aangaan,
doch wel een eigen leger mag bezitten.
Buitenlandse militaire steunpunten op
Duits grondgebied zijn niet toegestaan.
De bezettingstroepen moeten uiterlijk
een jaar na het van kracht worden
van het vredesverdrag worden terug
getrokken. Semjonov zou dit zeker met
hebben verklaard zonder ruggespraak
met de heren in Moskou.
Men kan gemakkelijk inzien, dat noch
de Westelijke Drie noch West-Duits
land zelf met dit voorstel accoord kun
nen gaan. Het zou de huidige opbouw
van het „ene" Europa in politieke, mi
litaire en economische zin teniet doen.
Het is geheel tegengesteld aan de bui
tenlandse politiek van Adenauer c.s.,
welke politiek door de stembuszege
der regering onlangs nog eens werd
bekrachtigd. Dit voorstel is daarom in
dertijd reeds met kracht van de hand
gewezen. Dat Moskou er ondanks al
les aan vasthoudt en geen enkele nei
ging toont iets toe te buigen tot de
van de andere partij komende sugges
ties, werd bevestigd door Semjonovs
spreekbuis de „Tagliche Rundschau",
welk blad dezer dagen eiste, dat voor
een hereniging van Duitsland de kapi
talisten en de imperialisten dimen te
worden u'tgeschakeld. De On tduitse
republiek moet West-Duitsland ten
voorbeeld dienen Aanvankelijk dacht
men de Westduitsers nog in het gevlij
ie komen met de uitspraak, dat een
herenigd Duitsland in geen geval een
copie van de verhoudingen in Oost-
Duitsland zou te zien geven. Nu wordt
echter verklaard, dat het bestaan van
een herenigd vredelievend Duitsland
alleen gegarandeerd is, wanneer zijn
binnenlandse ordening op „socialisti
sche" grondslag is gevestigd. Waarmee
men wel zoveel te verstaan geeft, dat
dit verenigde Duitsland een staat zal
moeten zijn, gegrondvest op de socia
listische eenheidsgedachte oftewel op
het heilige sovjetsysteem.
£)E COMMUNISTEN hebben uit de
arbeidersopstanden van 17 Juni
en volgende dagen een gretig les
je geleerd. Op alle mogelijke wijzen
trachten zij het de gewone man, zij het
vnl. langs materiële weg wat beter te
maken. Er behoeven geen herstelbeta
lingsleveranties meer naar Rusland te
komen, de bezettingskosten zijn ver
minderd, de belastingen worden ver
laagd evenals de prijzen van vele le
vensmiddelen en gebruiksvoorwerpen.
Men doet ook concessies op sociaal ter
rein. Bals en volksfeesten zijn weer in
ruime mate toegestaan en Amerikaan
se schlagers mogen weer in openbare
gelegenheden ten gehore worden ge
bracht. De Sovjets houden met de Oost
duitsers verbroederingsfeesten en de
Duitse soldaat gaat samen met zijn
Russische „wapenbroeder" op wacht..
Allerlei zaken, die de Westduitsers
kopschuw maakten voor een toenade
ring tot het huidige systeem in de
Volksrepubliek moeten worden ver
wijderd. Alles met de hoop, dat men
tenslotte toch de politiek van Adenauer
zal afvallen, dat de Westduitsers het
Westen een „starre" houding zullen
verwijten en tenslotte zullen lopen in
de door Moskou opgezette val.
Zoals gezegd bewijst dit alles, dat er
geen verandering is gekomen in de
wijze, waarop Moskou het vraagstuk
Duitsland wenst te zien opgelost, een
wijze, die volledig blijft afwijken van
die der Westelijke Grote Drie en Bonn
zelf. Zeggen wii dan teveel als wij
voorspellen, dat een mogelijk Lugano
tot mislukken gedoemd zal zijn. Waar
om dan die conferentie voor te stellen?
Wel de wonderen zijn de wereld niet
uit. Men kan nooit weten eneen
gesprek tussen mensen, die in de top
leiding zitten van twee wereldblokken
is altijd beter dan dat men elkaar met
een kwaad hoofd blijft negeren en
voorbijloopt, want daaruit kan in het
geheel niets goeds geboren worden.
Puzzle 8. Serie '53'54. Een verme-
nigvuldigsom. (Opl.)
Deze som heeft velen heel wat hoofd
brekens gekost. Daarom een compli
ment aan hen, die een correcte opl. in
zonden. De som, die voldeed aan de
gestelde voorwaarden, zar er geheel in
cijfers als volgt uit:
538079
2614
2152316
538079
3228474
1076158
1406538506
Dit is één van de opl. die aan de ge
stelde voorwaarden voldoen. Verschil
lende inzenders zonden diverse goede
opl. in. Na loting onder de inzenders
van een correcte opl. is de wekelijkse
prijs van f 5,ditmaal ten deel geval
len aan: de Heer W. Barendrecht Jr.
Zeestraat 164 te Beverwijk.
En nu onze nieuwe opgave.
Puzzle 9. Serie '53'54.
Twaalf woorden van vier lettergre
pen.
Hieronder vindt men in alphabetische
volgorde 48 lettergrepen. Daarvan kun
nen gevormd worden 12 woorden van
4 lettergrepen. Omschrijvingen laten
wij ditmaal achterwege.
Welke woorden zouden bedoeld zijn?
(Inzending wordt verzocht in alphabe
tische volgorde.) De 48 lettergrepen
zijn:
a - be - ce - col - de - de - de - den
- der - der - des - ding - drag - fan -
gu - i - la - la - la - lan - lec - lij -
lo - man - me - mi - on - po - pri -
re - re - ren - res - si - ta - te - ten -
ter - ter - teur - tie - ting - tri - ver -
vi - vin - vre - wa.
Oplossingen (per briefkaart) tot en
mcDonderdag 5 November aan de
Redactie van dit blad. (Onder de in
zenders van een correcte opl. wordt
weer een prijs van f 5,verloot.)
Correspondentie over deze rubriek
aan drs J. Muilwijk, Van Maer-
lantlaan 142, Den Haag.
EEN VLOTTE PARTIJ VAN KERES
J^ERES HEEFT ZICH in de laatste
helft van het tornooi sterk naar
voren gewerkt en enige levendige
combinatiepartijen gespeeld. Hier volgt
er één:
SPAANS
Wit: Boleslavsky Zwart:: Keres
21e ronde van het candidatentornooi.
1. e2e4, e7—eö 2. Pgl—f3, Pb8—c6
3. Lfl—b5, a7—a6 4. Lb5—a4, Pg8—f6
5. 0—0, Lf8e7 6. Tfl—el, b7—b5 7.
La4—b3, 0—0 8. c2—c3, d7—d6 9.
h2h3 (deze zet zal na deze partij
wel wat aan populariteit inboetenl
9 Pc6a5 10. Lb3c2, c7—c5 11.
d2d4, Dd8c7 12. Pbl—d2, Tf8—d8!
(een uitstekend nieuwtje, vooral in
verbinding met:) 13. Pd2fl (beter
<35) d6—d5! (zie diagram).
Stelling na 13.
Slecht zou zijn 14. d x e5, d x e4 15.
P3d2, D x e5. Ook 14. d x c5, d x e4 15.
P3d2| L x c5 is goed voor zwart. Wit
kan proberen een pion te winnen door
14. Pxe5 cxd4 15. cxd4, Pxe4 16.
L x e4, d xe4 17. T x e4. Er volgt dan
echter Lf6 met de dreiging L x e5
T x e5 D x e5 d x e5 T x dl. Speelt wit
dan 18. De2, dan volgt Lb7 19. Tg4
h5! 20. Tf4 Pc6 21. P x c6 D x c6 22. Pe3,
L x d4 en nu zou D x h5 falen op
Lxe3. Of 18. Pf3, Lb7 19. Tf4, Lxf3
20. gx f3(?) Dd7. Vandaar dat wit in
de diagramstelling speelde:
14. e4 x d5," e5 x d4 15. c3 x d4, Pf6 x
d5 16. Ddl—e2 (Wit heeft plotseling
ernsitge ontwikkelingsmoeilijkheden.
Op Ld2 of Le3 volgt Pc4; interessant
is d x c5, Pc3? Lxh7t, Kxh7, Dc2".
Zwart speelt echter L x c5) 16
Lc8b7 17. Pflg3 (een slappe zet,
maar b3 is niet beter wegens c x d4
a) 18. P X d4 Pb4 19. Dd2 T x d4 enz.
b) 18. Dd3 g6 en er dreigt Pb4.
c) 18. Ld2 D x c2 19. L x a5 D x e2
20. Txe2 Td7 21. Pxd4? Lf6 22.
Tdl, Pf4 met stukwinst: Ted2
T x d4 benevens L x d4 en Pe2t.
Betrekkelijk het beste was 17. dxc5,
L x c5 18. Ld2, Pc4 19. Tacl bv. P x b2
Lb3 Te8 Pe3 of Le3.
17c5xd4 18. Pf3xd4, g7—g6
19. Lelh6 (geen best veld. zie zet
27) 19Le7—f6 20. Pd4—b3 (op
Tadl? volgt Pb4) Pa5c4 21. Pg3e4,
Lf6 x b2 22. Pb3c5 (wanhoop; op
Tbl of Tdl volgt f5 en eventueel Pc3>
Lb2 x al 23. Tel x al, f7—f5 24. Pc5x
b7, Oc7xb7 25. Pe4—c5, Db7—c6 26.
(De7, Dd7) Dc6—f6 (dreigt g5) 28.
f2—f4. Pc3e4 29. Kgl—h2, Def6—c3
30. Del—bl Pc4d2 31. Dbl—cl,
Td8xd3! 32. Lc2xd3, Dc3xd3 33.
Delc7. Pd2f3t! Wit geeft het op:
a) 34. Khl, Pg3± b) 34. gxf3. De2t
35. Khl, Dxf3t 36. Kgl, Df2f en
■PgSA.
OPLOSSING PROBLEEM No. 24
W. v. Holzhausen.
1. Le4g6 a2xbl D (of L) 2. Lg6—
f7 (belet schaak op h7) en 3. De6
a2±; 1a2xbl P 2. De6a6t enz.
1. Ld5 faalt o.a. op a x blP; 1. D'o3,
a x bl D 2. Ld5, Dh7t; 1. Pd2, beD 2.
Dc6, Db2. Als de pionnen andersom
spelen is 1. Dh6 2. Del 3. Pc3± moge
lijk, zoals twee oplossers aangaven.
Goede oplossingen ontvangen van:
Nr. 23 (behalve de reeds vermelde):
B. Mantel, L. Bruinzeel en J. v. Bel
Jr. 2 punten.
Nr. 24. N. Breebaart, G. v. d. Beek,
T. Zanen, A. J. Nooder, S. Prins, J.
B. Dietz, D. Appel, A. P. P. Mourer,
W. Haanraadts, Th. Ph. de Waal, J.
Mostert, W. Bron, J. v. Charldorp, K.
W. Pezaro, P. A. v. d. Vis, J. Frank,
M. de Vries, G. A. P. Ooykaas, B. Ligt-
voet, A. F. Rusting, W. Blumink, J.
H. Kubbe, J. Bastiaanse, G. v. d. Wolff,
F. Zoontjes, J. Marsman, Th. Slat
man, P. Stet, S. Hiemstra, L. Bruin
zeel, J. v. Bel Jr., N. Maat, D. v. d.
Veen, J. J. Kroon en J. Ambriola, al
len 5 punten.
De heren A. Evers te Hensbroek, J.
J. Kroon te Oudkarspel en J. Am
briola te Den Helder kwamen het ge
lid der oplossers versterken; welkom
en veel succes!
CORRESPONDENTIE.
W. B. Uw kaart was met 6 cent
gefrankeerd; strafport 5 cent.
Voor de ladderwedstrijd volgt thans:
PROBLEEM Nr. 25
Wit: Ka8, Dc6, Tg4, Lc4 en f8, Pf6
en g6 pi d2 (8).
Zwart: Kd4, Th4, Lb2 en e4, Pc3, pi
b5, d3, e5, e6, g3 en h5 (16).
Wit geeft mat in twee zetten.
Oplossingen binnen een week naar
bovenstaand adres.
160. Moeder Woeffie wilde haar jon
gens eerst een flinke uitbrander geven
voor de wanorde, die er in huis heerste,
maar toen ze haar drie bengels weer
voor zich zag, vergat ze alles. Hoewel...
het weerzien was niet zó uitbundig als
Moeder Woeffie dat gewend was. Maar
ze schoof deze teleurstellende gedachte
van zich af, terwijl ze voor Pim, Pam
en Pom in de rondte draaide. „Zien
jullie niets bijzonders aan me?", vroeg
ze. „Nee, deze bontjas", zei Moeder.
Die heb ik met de televisie verdiend.
Zagen jullie dat niet?" „Oh die bont
jasnou eh leuk hoor!", zeiden Pim,
Pam en Pom onverschillig. Moeder
1 oeffie keek teleurgesteld en zei niets
meer. Ze opende haar koffer en haalde
er drie -erfdozen uit. „Hier jongens",
zei ze. „Dat hebben jullie altijd al wit!
len hebben hèalsjeblieft voor elk
één." Traag namen Pim, Pam en Pom
de geschenken in ontvangst. „Dank U
wel, Moe", zeiden ze beleefd en keken
elkaar eens rm. Toen Moeder Woeffie
hun blik volgde, zag ze een stapel verf.
dozen, zoals ze nog nooit tevoren aan.
schouwd had. Verf- en kleurdozen in
alle maten en soorten. En schetsboeken!
Wel twintig gen er op een hoop. Och,
die hadden de jongelui bij elkaar laten
toveren door Ali.
ZONDAG 1 NOVEMBER
HILVERSUM I, 402 m.: 8.00 NCRV,
8.30 IKOR, 9-30 KRO, 17.00 NCRV, 19.30
—24.00 KRO. 8.00 Nieuws en weer
berichten. 8.15 Orgelconcert. 8.30 Vroeg
dienst. 9.30 Nieuws. 9.45 Gram. 9-55
Plechtige Hoogmis. 11.30 „Wie is mijn
patroon?". 11.45 Gram. 12.15 Idem. 12-20
Apologie, 12.40 Gram. 12.55 Zonnewijzer.
13-00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.10
Amus.muziek. 13.40 Boekbespreking. 13.55
Gram. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Piano
kwint. 15 05 „Het atoom in dienst van de
vrede", klankbeeld. 15.25 Vespers. 16.10
.Katholiek Thuisfront overal!" 16.15 Gra-
mofoonmuziek. 16.30 Gram. 17.00 Gere
formeerde kerkdienst. 18.00 „Ein fester
Burg ist unser Gott", cantate. 19.05 Ker
kelijk nieuws. 19.10 Gewijde muziek. 19.30
„Weg en werk der kerkhervormers", cau
serie, 19.45 Nieuws. 20.00 „Komen zij
allen thuis?", causerie. 20.10 Koor, orkest
en sol. 21-40 „Requiem voor een priester",
hoorspel. 22-40 Gram. 22.45 Avondgebed
en Liturgische kalender. 23.00 Nieuws.
HILVERSUM II, 298 m.: 8.00 VARA,
10.00 VPRO, 10-30 IKOR, 12.00 AVRO,
17.00 VPRO, 17.30 VARA, 20.00-24-00
AVRO. 8.00 Nieuws en weerberichten-
8-18 Gram. 8.45 Sportberichten. 8.50 Voor
het platteland. 9.00 Muzikale causerie,
(met illustr-). 9.45 „Geestelijk leven", cau
serie. 10-00 „Geef het door", causerie.
10.05 Voor de kinderen. 10.30 Oud-Katho
lieke Hoogdienst. 12-00 Sport. 12.05 Ge-
var. muziek, 12.35 „Even afrekenen, he
ren". 12.45 Gram. 13.00 Nieuws. 13.05
Mededelingen en gram. 13-20 Gevar. mu
ziek. 13-30 Pianospel. 14.00 Boekbespre
king. 14.20 Radio Philharmonisch Orkest,
en voordracht. 15.25 Töheelbesehouwing.
,E VACANTIES lig-
achter ons, ja, er zijn
zelfs al weer mensen,
die plannen maken
voor de komende va-
vantieperiode. Ook vele
bedrijfsstaven zoeken
al naar het geschiktste
moment, waarop het
gehele personeel met
verlof kan afzwaaien,
om eens van een heer
lijke rust te genieten.
Vele zaken verkeren
echter niet in de ge
lukkige omstandigheid,
het gehele personeel
geliiktijdig vacantie te
geven en de zaak te
sluiten. Ook het kran-
tenbedrijf is hiertoe
niet in de gelegenheid.
Wat zouden de abon-
né's wel zeggen, wan
neer ze één dag, laat
staan een hele week,
hun krant niet in de
bus zouden vinden.
Toch is dit gebeurd, ge
achte lezers.
De „Okeechobee", een
dagblad uit Oklahoma,
verscheen onlangs met
een nummer waarin
slechts een honderdtal
oude archieffoto's stond
afgedrukt. De foto's
droegen geen onder
schrift. Het enige „plat
te" zetsel van het ge
hele nummer was een
klein berichtje op de
voorpagina, dat luidde:
„Vanwege het schitte
rend mooie weer zijn
alle mede wer Jee I-s van
redactie, administratie
en zetterij een dagje uit
vissen. Morgen komt
onze krant weer in nor
male omvang en vorm
uit. De directie".
(Naar wij hebben
horen verluiden, had
den de diverse vishan
delaren in Oklahoma
weken na de bewuste
visdag nog vis, afkom
stig van de amateur
hengelaars, in voorraad.
Dit bericht is echter
ongecorrigeerd).
Voor vanavond de
volgende tien vragen:
1 Wat weet u van een
„grauwpieper" af?
2 Wanneer spreken we
van een (Sint) Mi-
chielszomer?
3 Geeft U eens een
andere zegswijze
voor: „Mét een met
worst naar een zij
spek gooien"?
4 Wat heeft „Paljas"
met het paard te
maken?
5 Welke ambachtslie
den gebruiken, even
als de kunstschil
ders, een palet?
6 Wie geeft het „Oran-
jeboek" uit?
7 Waar houdt de
„ophiologie" zich
mee bezig?
8 Wat is een „boven
kruier"?
9 Wat verstaat U on
der een „volwas
sene"?
10 Wat is voor ons het
nuttigste dier?
Voor de oplssingen zie
men ons blad van
Dinsdag a.s.
15)
Beate schudde glimlachend het hoofd
en dan was er even iets innemends
zachts in het gezicht met' de nu weer
zo -melancholische bruine ogen.
„Ik ben een zoekende ziel, kind", zei
ze, „ik probeer de weg te vinden die
me voert naar een bestemming, waar
voor mij het geluk ligt."
„Dat lijkt me meer een dichterlijk
ideaal dan een practische doelstelling",
merkte Marta lachend op.
„Is het misschien ook wel".
„Waar heb jij al die jaren gezeten?"
„Dan eens hier, dan eens daar. Ame
rika, Chili. Maar och. je kent het
troosteloze slot van „Der Wandere-"-
„Dort wo du nicht bist. Dort is das
Glück!"
En wat heb jij uitgespookt in die
tijd?"
„Nou, ik was assistente bij de Raat".
„Jawel in Delft. Maar nadat je klaar
was?"
Marta voelde wel, dat ze voorzichtig
moest zijn; er was iets ondefinieerbaars
i" de hele persoonlijkheid van Beate en
ook in haar manier van doen, welke
haar Marta maande voorzichtig te
zijn. En Beate was geen vrouw, die je
gemakkelijk iets kon wijsmaken. Ze
keek recht door je heen!
„Nou, daarna. Je weet, de Raat heeft
toen zijn ontslag genomen".
„Ja. zeker. Dat weet ik wel".
„Dat begreep men toen niet. Maar ik
begreep het wel".
„Och kom?"
„Ja. Dat deed hij om aan een be
paalde uitvinding van hem ongestoord
te kunnen werken, om zich daar hele
maal aan te kunnen wijden".
„O juist? En
Beate zag haar nu aan met een soort
inquisitoriale uitdrukking in haar ogen
en ook in haar lage stem, welke Marta
nog wel van haar kende en welke haar
ook vroeger altijd prikkelde.
„Waten?"
„Had jij dan iets met die uitvinding
van hem te maken?"
„Ja zeker, heel veel zelfs. Ik trad bij
hem in dienst als assistente, maar nu
natuurlijk in een heel andere verhou
ding dan op het Lab in Delft".
„Dat begrijp ik", zei Beate, die onder
wijl met aandacht en voorzichtig haar
spiegeleieren met ham doorsneed. „Je
was nu meer een medewerker, colle
ga".
„Collega is een beetje weids, maar
medewerker is wel juist".
„En wat was dat voor een soort uit
vinding?" vroeg Beate.
Marta zweeg even; nu moest ze op
passen.
„Nou, ik geloof niet, dat het correct
zou zijn als ik daarvan iets mededeel
de. Niet dat jij daar misbruik van zou
maken, maar ja, het was toch zijn
geestelijk bezit, hè?"
„O zeker. Het was maar belangstel
ling, ik wilde niet indiscreet zijn".
„Nee, nee, dat begrijp ik wel! De
vraag lag trouwens voor de hand".
„Maar is die uitvinding voltooid, oc
trooi aangevraagd en zo?"
„Nee, zover was het nog niet", zei
Marta, „en nu door die plotselinge
dood
„Kun jij het niet voltooien?"
Daar was .weer die inquisitoriale
toon, maar Marta liet er zich nu niet
door ontstemmen, ze at iets, schudde
dan weer glimlachend het hoofd.
„Nee. daar zou ik geen kans voor
zien".
„Komt teveel bij kijken".
„Daarom!"
„Waar is de Raat eigenlijk aan ge
storven?"
Marta schrok even door het plotse
linge van die vraag en ze wist ook niet
of de doodsoorzaak de uitslag van bet
visum repertum bekend was gemaakt,
doch in ieder geval scheen het haar
raadzaam toe tegenover Beate maar de
voorzichtigste weg te kiezen.
„Hartverlamming", zei ze dan. „Ik
was er bij".
„Er bij? Toen het gebeurde?"
„Ja. We aten samen in een restau
rant. Toen ging hij even telefoneren
en toen kwam hij niet terug. Ineens
in de telefooncel
„Hè, hoe naar voor je", zei ze, een
weinig geïnteresseerd, want ze keek
even glimlachend langs Marta heen
naar het blikkerende water buiten,
waar een vrolijk gepavoiseerd bootje
voer met zingende passagiers. „Ziedaar
de levensvreugde in ongecompliceerde
vorm! En toch niet benijdenswaardig!"
Ze lachte met een vertoon van haar
grote ivoorwitte tanden, waaromheen
haar huid nu nog eens zo donker leek,
maar dan weer snel terugkerend naar
het onderwerp van hun gesprek: „Ja,
vreselijk naar voor je. En toen kwam
de kellner je roepen
Marta knikte, doch er was in .die
laatste woorden van Beate iets, dat
haar trof maar ze wist niet recht waar
om.
„En wat heb je toen gedaan?"
„Nou, ze hadden hem in een kamer
gebracht, een dokter gehaald. Enfin,
daar was niets meer aan te doen".
„Sprak die dokter van hartverlam
ming".
„Die kon zich niet dadelijk zo posi
tief uitlaten. Maar toen ben ik naar
mijr. zuster en mijn zwager gegaan op
de Overtoom en daar logeer ik nu nog".
Beate knikte.
„Ja. kind, ik kan me begrijpen hoor,
dat het je erg schokte. Ik las het be
richt in de krant en later de adverten
tie; nou en toen kwamen oude herin
neringen boven en dacht ik: dan ga ik
eens naar Westerveld. Er was maar
weinig belangstelling, hè?"
(Wordt vervolgd.)
VLEKKENWATER
VAN
CETA-BEVER
(Advertentie, Ing. Med.)
15.40 Noorse volksliederen. 16.10 Lichti
muziek. 16.30 Sportrevue. 17.00 „Gesprek. Ij
ken met luisteraars", causerie. 17.20 „Van l|
het kerkelijk erf". 17.30 Voor de jeugd,
17.50 Sportjournaal. 18-15 Nieuws en sport,
uitslagen. 18-30 Rhythm, muziek. 18.501|
Vragenbeantwoording. 19.20 Rommel-
tafel. 20-00 Nieuws. 20-05 Gevar. muziek, J_
21.05 „Mag ik mij even voorstellen? Mijn'
naam is Cox", hoorspel. 21-40 Gevar. mu-f I
ziek. 22.05 Cabaret. 22.35 Gram. 22.4SI
Radio Journaal. 23.00 Nieuws.
MAANDAG 2 NOVEMBER I
HILVERSUM I, 402 m.: 7.00—24.0
NCRV. 7-00 Nieuws. 7.13 Gewijde muH
ziek. 7.45 Een woord voor de dag. 8.0(1', I
Nieuws en weerberichten. 8.15 Sportuit- '1
slagen. 8.20 Gram. 8.30 „Tot Uw dienst",
8.35 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9-30 Voor
de vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Luister-
wedstrijd. 10.10 Gram. 10.30 Morgen
dienst. 11-00 Gram. 11.35 Idem. 14.15
Licht programma. 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Land- en Tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Gram. 12.59 Klokgelui
13-00 Nieuws. 13.15 Gram. 18.35 Idem,
14.00 Schoolradio. 14.30 Gram. 14.45 Voor
de vrouw. 15.15 Gram. 15.30 Counter-tenor
en clavecimbel. 16-00 Bijbellezing. 16,30 !j
Pianotrio, 17.00 Voor de kleuters. 17.15
Gram. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Rege
ringsuitzending: Vraaggesprek met Dtf.
Jos. van Campen, door H, A. van Luyk:
„De geestelijke voorbereiding van da
emigrant". 18.00 Klein gemengd koor.
18.20 Sportpraatje. 18-30 Gram. 18.45 En
gelse les. 19.00 Nieuws en weerberichten,
19.10 Gram. 19.30 Parlementair commen
taar. 19.45 Orgelconcert. 20.00 Radiokrant.
20-20 Samenzang. 20.50 „De hoofdige!
boer", hoorspel. 21.45 Gemengd koor. 22.00
Strijkorkest. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.1524.00 Gram.muziek-
HILVERSUM II, 298 m-: 7.00—24.00
AVRO. 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7-15
Gym. 7.30 Gram. 8.00 Nieuws. 8-15 Gram,
9.00 Morgenwijding. 9.15 Omroepkoor en
orgel. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Gram.
11 00 „Het Dubieus Bezit", causerie. 11.15
Kamerorkest. 12.00 Tenor en orgel. 12,
Land- en Tuinbouwmededelingen. 12.33
In 't spionnetje. 12.38 Pianoduo. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen of gram-
muziek. 13.20 Metropole-Orkest. 14.00
„Wat gaat er om in de wereld", causerie.
14.20 Gram, 14-30 Voordracht. 14.45 Piano-
recital. 15-15 Voor de vrouw. 16-15 Gram,
17.30 Voor de padvinders. 17.45 Gram.
17.50 Mil, commentaar. 18.00 Nieuws 18.15
Muzikale causerie. 18.30 Accordeonclub.
19.00 „In en om de Universiteit", cause
rie. 19.15 Reportage of gram.muziek. 19.25
Piano, gitaar en bas. 19.45 Regeringsuit
zending: Landbouwrubriek. 20.00 Nieuws-
20.05 Strijkorkest. 20.25 Gevar. program
ma. 23.00 Nieuws. 23.15 Filmprogramma.
JAN MUSCH. Deze toneelspeler
en declamator treedt op in een
concert van het Radiophilharmo-
nisch Orkest en draagt daar in
een eigen vertaling het declama-
torium Das Hexenlied van Max
von Schillings, op een gedicht
van Ernst von Wildenbruch, voor.
Von Schillings is een typische
verschijning uit de na-Romantielc.
Het meeste van zijn werk is reeds
vergeten, hoewel hij nog pas twin
tig jaar dood is. Zijn Hexenlied
heejt repertoire gehouden, door
dat de componist er in is geslaagd,
een voortreffelijke verbinding tot
stand te brengen tussen de orkest
partij en de spreekstem de
moeilijkste combinatie die zich
laat denken. (Zondag 14.21) over
Hilversum II, 298 m.)
EIN FESTER BURG de cantate
die Bach schreef voor de kerk
dienst van Hervormingsdag, 31
October. Als tekst gebruikte hij
het Lutherlied, in de machtige
muziek, een reeks van grootse va
riaties op de mooie melodie, heejt
hij zich volledig gegeven. Deze
cantate is een der mooiste die de
Cantor heeft geschreven. Zondag
18.31) over Hilversum I, 402 rn.)
MESSA DA REQUIEM van Verdi
passende muziek voor de vie
ring van Allerzielen, al zou men
zich voor een dodenmis een wat
minder dramatische schepping
kunnen denken dan deze mis van
de operacomponist Verdi. Niette
min is het een zeer fraaie com
positie (Zondag 20.10 over Hil
versum 1).
ACCORDEON MUZIEK. De be
langstelling voor de accordeon
wordt steeds groter, nu men het
instrument heeft ontdekt als een
geschikt medium voor huismu
ziek. Philharmonica toont, hoe
een orkest van deze instrumenten
klinkt, en begeleidt zelfs een
zangeres en een zanger. (Maandag
18.30 over Hilversum II, 298 m.)
CLAVECYMBELWERKEN VAN
BACH. Ditmaal twintig kleine
preludia voorspelen waarvan een
gedeelte is opgedragen geweest
aan Bachs geniaalste zoon Wil
helm Friedemann Bach. (Maandag
19.10 over Hilversum I, 402 m.)
AL DADELIJK toen we
het eiland Marken, wei
Sijtje Boes gevraagd: „Are
we in onvervalst Nederl
we uit zuivere belangstel!
costuum kwamen, werden
delijk naar haar zuster J
We troffen Jannetje op he
boel keurig aan de kant
tiek. dat geheel volgens
richt. Traditie speelt trouv
bij Jannetje Boes. Haar g
derdracht komt duidelijk
grote zorg en toewijding
dingstukken laat zien.
In het begin duizelt het
ten borduursels zie die al!
kenis hebben en ik kijk m
DEZE antieke kledingstukke
van moeder op dochter t
worden bij bijzondere gelege
zoals bruiloften aan vrieni
kennissen uitgeleend.
Bü dit bruidscostuum, oi
het zeven-rozetten-rijglijf ge
bestaat het lijfje uit changes
rige bruine of blauwe zijde,
bruidsmeisjes dragen ditzelf
dat door hun voorouders m
liefde en kunde geborduurd
mooie rozetten worden op e
zijde gedragen en in tegen
met de gewone rijglijven zi.
rozetten dan ook zichtbaar. 7
droeg de bruid een rood baa
die met een speciale veter vi
zoomd; een „essese" noemt J
dit.
Hoewel de jeugd zich op
wijze aan de oude klederdrac
trekt en ook de haarmode vei
leeft er ook onder die jeu
zeer sterk gevoel voor traditii
Zo houdt men vast aan de g
te om voor het huwelijk d<
te wassen en dit zichtbaar
hangen opdat de goegemeen
ervan overtuigen kan, dat
orde is.
De prachtig uitgesneden k
vindt men er nog wel, maar c
degom neemt niet meer als i
ger jaren de moeite om ziji
met zo'n staaltje van houtsr
te verrassen.
|VP MARKEN dragen de k
jongens en meisjes
zesde jaar dezelfde kleren. D
loze tourist ziet alleen maar
meisjes, met witte mutsjes,
over heen het bonte kapje ei
Het korte jakje zoals dit nu
de jonge Marker vrouwen i
gen wordt.
rokken. De Markers echter
dat het jongetje een ster op d
heeft en de pandjes van zijn
met band zijn omzoomd en
rok worden gedragen, terv
meisjes de niet omzoomde j
boven hun rokken laten uit
ren.
)A Een van de meest merkw:
1 kledingstukken is wel het rij
zoals de Markers zeggen
Hierin onderscheidt men n
«n vrouwenrijglijven.
Deze jakken dienen in de
plaats om het lijf in te rijj
zijn dus een soort van gebo
eorset, dat te mooi is om he<
de kleren te dragen. Doord
«chter van dikke stugge stof
Het kinder-rijglijf en het i
