Uit de achtertuin van Oom Sam
Nieuws uitHeer-Hugowaard
Hugo hield festival ter ere van
dertig-jarig bestaan
Nederlandse Opera komt met
„Pelléas et Mélisande"
Jan Asjes van Oudesluis vaart
halve eeuw op Alkmaar
Nieuws ui
Doves" voerde gevarieerd
programma uit
lamp
„Finishing touch"
ontbrak hier
en daar
GEVONDEN VOORWERPEN
H.S.V. Velsen 1-6
VITESSE W.F.C. 0-3
Vijf corpsen speelden
Castricum
Vrolijkheid om een baby
Hij voelde niet voor boeren
Communiste geworden op
grootvaders verzoek
Za terdagm iddagvoe tba l
Zwaluwen II verloor
van ZCFC I
Indiaanse dansers komen
naar Europa
Opperhoofden vervloeken
een waterreservoir
Krantenjongen was tegen
salarisverhoging
Plesz haalde een strop
MAANDAG 16 NOVEMBER 1953
;er over om de
eerst maar wéér
lijn bezit heb",
□an is het leed
En een derge-
k gevoerd door
mgs een andere
istapten. „Als ik
rlamp in mijn
„Dan zal ik je
isen laten zien",
vroeg Karei.
een kop koffie",
van de honger."
s en twee kop-
ht Kareltje. „Ik
ntie Ing. Med.)
IN BREST
trnix" en het op»
an Troostwijck"
rest aangekomen,
ten een bezoek
bij iedere voor»
eid moet leg-
iedereen aan
zijn die na-
ane niet meer.
echter hoeveel
bsidies kan uit-
an in hoeverre
rijs nu te veel
n Franse krant
met de Scala
Garden in Lon-
iat de Fari.jse
subsidie krijgt
en gulden, ter-
taliaanse opera
t drie millioen
•den met alechts
guldens moet
ise opera jaar-
tegen de Scala
Covent-Garden
leertvt toch niet
an Garnier per
het meeste aan
ere voorstelling
de staat 20.000
u een avond
en u betaalt
lw plaats, dan
kelijkheid ruim
terie van kun-
:hil van 10 gul-
Bij de Scala di
7 gulden bij
gulden. Daarbij
iet te vergeten
a een ballet in
personen (Mi-
een orkest van
105 en Londen
94 zangers telt
len 45).
leze sterke be-
hoofdzaak de
de geweldige
nodig heeft,
ei, de dansers
ondergebracht
en, die de be-
fel verdedigen,
fel.
bijvoorbeeld
eek, maar zij
zij heel hun
ran de Opéra
ïid zorgt hun
dat zij niet
loeven te wer-
hebben om er
er van de 140
an 70 tegelijk
Opéra eigen-
et onderhou-
sre mate ook
ihten, die 40
eruren willen
de moeilijk-
kele van de
er Frankrijk
ook een heel
artisten in
irlijk maandin-
monsieur de
jitekaartje mo-
eigenlijk nooit
middel van een
end bij de
zij als een
ambtenaren Ie-
chte zangers of
net ontslagen
vakbond zich
eradenheid te-
>allet kan vrij-
worden.
verhoudin-
op springen
rtister heeft
gezet en de
een even-
het werk
langzaam,
van over-
reorganisa-
saters geen
9>
De uitvoering die de gymnastiekver
eniging DOVES Zaterdagavond in de
Rustende Jager te Heiloo gaf, heeft,
enkele minder geslaagde nummers
daargelaten, geenszins teleurgesteld.
De avond begon met een soort op
tocht van meisjes, „behangen" met
medailles, behaald op de korenbeurs-
wedstrijden. Onze verwachtingen wa
ren dientengevolge hoog gespannen. Als
eerste nummer zagen wij een beheerst
uitgevoerde vrije oefening door Lu-
cienne Roosendaal. Wanneer men een
zelfde oefening tegelijk door twee
dames op twee bruggen laat uitvoe
ren, behoren, om de oefening te doen
slagen, alle bewegingen gelijk te gaan.
Bij het nummer klassikaal-brug ging
alles echter ongelijk, waardoor het niet
voldeed. De dames wisten dat echter
weer goed te maken door een knots
en een hoepeloefening die tot in de
perfectie uitgevoerd werden.
De jongens van DOVES lieten op
een marsrhythme een keurige vrije
oefening zien die met enkele standjes
besloten werd. Ook bij het paard-
springen toonden zij hun vaardigheid.
In het nummer „Paris" zagen we aar
dig aangeklede meisjes voor een dito
décortje van een Parijs' pleintje.
„Ahoy" werd ingeleid door een zee
mansliedjes, gezongen door mej. Huis
man en de heer W. Schuurman. De
dames lieten, verkleed als matroos,
zien hoe een schip gedweild en ge
zwabberd wordt.
De heer W. Schuurman zorgde voor
enige afwisseling door tussen de gym
nastische oefening door enkele zang
nummers ten gehore te brengen, waar
van vooral „Sunny Boy" zeer in de
smaak viel.
De heren lieten aan de rekstok en
de brug zien dat ze hun spierkracht
goed ontwikkeld en volkomen onder
controle hadden.
Autoped, zilveren potlood, lichtbrui
ne want, zilveren dubbeltjes armband,
zak anthraciet, een militaire tas inh.
een thermosfles, rode wollen halsdoek,
Engelse sleutel, zwarte tas inh. een ro
de portemonnaie en twee maaggordels,
gele sjaal met groene stippen, groen
zakmesjes, nylonkous en ball-point.
Een gehandicapt HSV verloor gis
teren de vriendschappelijke wedstrijd
tegen Velsen met 16. Schuyt, Kosters
en Bugter speelden niet mee.
Voor de rust ging het spel tamelijk
gelijk op. Bakkum (van Velsen) open
de de score (01) waarna Haanraads
gelijk maakte (1—1). De rust kwam
met de stand 12. Na de rust kon HSV
het hoge tempo helaas niet meer bij
houden en werd dan ook volkomen
overspeeld. Velsen verhoogde de sco
re van deze leerzame oefenwedstrijd
tenslotte tot 16.
AANGENOMEN TE SNEEK
Als voorganger van de Vereniging van
Vrijzinnig Hervormden te Sneek is aan
genomen de heer R. K. de Jong, cand.
Ie Heiloo.
Thea Beekman en Lineke Majolée
voerden beiden op keurige wijze een
vrije oefening uit. De oefeningen op
de evenwichtsbalk waren iets te zwaar
voor twee van de vier meisjes. Zeer
in de smaak viel het acrobatiek-
nummer dat bestond uit een tiental
standjes. De avond werd besloten met
een ballet „Het Poppenfeest". DOVES
had deze keer voor een goede muzi
kale begeleider gezorgd en deze ge
vonden in Tonny Willemsen. De al
gehele leiding was in handen van mej.
R. van Geene en de heer C. Spaans.
Vitesse verloor een vriendschappe
lijke wedstrijd tegen WFC uit Wor-
merveer en kon geen doelpunt ma
ken. Nadat scheidsrechter Augusteijn
had laten tossen, kon de thuisclub af
tlappen, al spoedig kreeg deze de
beste scoringskans in deze wedstrijd,
toen linksbinnen Borst doorbrak, maar
jammerlijk naast schoot.
De Vitesse-verdediging kreeg het
daarna steed moeilijker en deed goed
werk, maar bezweek tenslotte na een
halfuur spelen, toen de bal via de
keeper langzaam over de doellijn rol
de, 0—1.
Slechts enkele min. later konden
de gasten nogmaals scoren, toen uit
een goede aanval hun rechtsbinnen
goed gericht inschoot, 02. Met deze
stand kwam de rust.
De tweede helft kwam de thuisclub
wat meer opzetten, doch haar voor
hoede miste de kracht een doelpunt
te maken. Na- een derde goal van
WFC kwam tenslotte het einde van
deze partij.
Ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van de muziekvereniging „H.U.G.O."
werd Zondagavond een muziek-festival gehouden in de zaal van café Evers. De
belangstelling voor dit muziek-evenement was zéér goed. Dit concert had een
zuiver muzikaal karakter zonder de entourage, welke gewoonlijk bij herden
kingsconcerten plaats vindt. De voorzitter van de muziekvereniging „H.U.G.O."
Gpende de avond met een welkomstwoord. Spreker betoogde, dat het moeilijk
was om een avond te organiseren, waarbij het publiek niets anders dan muziek
geboden wordt. Het bestuur meende echter, dat men zich voor deze gelegen
heid uitsluitend aan een muziekprogramma moest houden. Wij hebben deze
opvatting bijzonder gewaardeerd. De kunst der muzen moet inderdaad vol
doende zijn om de luisteraars een gehele avond te boeien. De practjjk heeft
deze avond bewezen, dat dit mogelyk is. Zo gaf H.U.G.O. ook in dit opzicht
een leerzaam voorbeeld.
De deelnemers aan dit festival wa
ren „Hugo", Niedorps Fanfare, „St.
Hildegardis", Tuitjehorn, „Kunstzin",
Julianadorp en „D.S.V.", Warmenhui-
gerf. Alle deelnemende corpsen staan
onder de muzikale leiding van dirigent
J. S. den Das. Dat de muzikale pres
taties van de diverse corpsen gradueel
verschilden ligt in de aard der zaak
besloten. Maar ze hadden allen de
voornaamste gemeenschappelijke fac
tor „de muzikale voordracht". Over
het algemeen werd het karakter en
de sfeer van de te spelen werken juist
getroffen. Dit maakte 't luisteren naar
dit concert boeiend, en dan neemt men
de technische tekortkomingen, in en
kele details gaarne op de koop toe.
Het programma was zeer uitgebreid
en enige beperking zou inderdaad de
spanning wel hebben verhoogd. Merk
waardig was dat alle corpsen met de
werken van de Nederlandse componist
Gerard Boedijn nog het best ver-
ture Hephaistos van Boedijn en Frag
menten uit „Faust" van Gounod. „Nie
dorps Fanfare" had in de voordracht
expressiever kunnen zijn en speelde
de Ouverture „Symphonie" van Boe
dijn met goede nuancering.
„St. Hildegardus", Tuitjehorn, speel
de het Andante uit de „Sinfonia" van
Joh. Chr. Bach mét kennelijk stijl
begrip en gaf een emotionele vertol
king van Sibelius beroemde sympho-
nisch gedicht „Finlandia".
„Kunstzin", Julianadorp, speelde on
danks niet geheel zuivere stemming
en wat ongelijkheden zeer charmant
de Suite Ballet van Popy. De Slavische
Rhapsodie van Friedemann werd tech
nisch wel niet volkomen gaaf uitge
voerd, maar had in ieder geval het
karakter wat deze muziek eigen is.
„D.S.V.", Warmenhuizen, speelde
fraai van klank een koraal van Joh.
Seb. Bach. Hun sterkste prestatie was
wel een respectabele uitvoering van
de lang niet gemakkelijke „Epigram
men" van Boedijn. Deze moderne pro-
(Van een speciale medetverker)
DONDERDAGAVOND 19 No
vember geeft de Nederlandse
Opera in de Stadsschouwburg te
Amsterdam de eerste opvoering
van Debussy's Pelléas et Méli
sandeWel zijn er vroeger in ons
land enkele Pelléas'-opvoeringen
geweestdoch er is nog altijd een
zeer groot publiek, dat dit werk
nooit heeft gezien. Voor die tal
lozen schept de Nederl. Opera
thans de gelegenheid om kennis
te maken met Debussy's voor
name oeuvre.
Als men nagaat dat de première van
Bizets „Carmen" dertien jaar voor de
geboorte van Debussy is gegeven kan
men zich voorstellen hoeveel opzien
een opera als Pelléas baarde, die zo
aanzienlijk afweek van alles wat tot
dan toe op operagebied te zien was
geweest. Een van de critici uit Debus
sy's tijd oordeelde: „Als het werk
geen groot lawaai maakt, dan maakt
het toch een lelijk klein lawaai". Wij
hebben tegenwoordig een andere me
ning over de betekenis van Debussy's
meesterschepping.
In 1935 had te Amsterdam de eerste
uitvoering van de officiële versie van
Pelléas plaats o.l.v. Pierre Monteux
voor de Wagner-Vereniging. Ook thans
zal men de laatste, definitieve versie
van het muziekdrama horen.
Sinds de Nederlandse Comedie in
de Amsterdamse Stadsschouwburg
speelt is het de eerste maal, dat Johan
de Meester als regisseur voor de Ne
derl. Opera optreedt. De heer De Mees
ter wees in dit verband tijdens de
persconferentie op de prettige en hech
te samenwerking van Ned. Opera en
Nederl. Comedie in het gebouw dat
ze moeten delen.
„De Stadsschouwburg is geknipt
voor Pelléas", aldus Johan de Meester.
Hij doelde daarbij op de aanwezige
toneelruimte. Naar zijn mening is bij
geen werk van Wagner het Gesamt-
trouwd bleken te zijn. Het jubilerende i gramma-muziek werd in voortreffelij-
corps „Hugo" opende het concert met ke contrastwerking en muzikale span-
muzikale interpretaties van de Ouver- ning gerealiseerd. De stijl-eenheid van
het programma werd door overigens
pittig gespeelde marsen wel eens
onderbroken, maar dit was dan ook
het enige artistieke bezwaar wat men
hier tegen zou kunnen maken.
Dirigent Den Das en zijn corpsen
kunnen over het slagen van deze con
certavond wel zeer tevreden zijn. Het
muziekscorps HUGO, de initiatief
neemster van dit Festival, heeft de
eer het 30-jarig bestaan op de juiste
manier en waardig te hebben her
dacht. Zo'n herdenking is een waarde
volle stimulans voor de bevordering
van de interesse voor de harmonie- en
fanfaremuziek. Het publiek luisterde
intensief en gaf herhaaldelijk blijk van
grote waardering.
W. SCHREURS.
kunstwerk zo geslaagd als eenheid
als in deze Pelléas van de componist,
die Wagner de rug toekeerde. Gevaar
is er, dat men uit moderne overwegin
gen een abstracte kant zou uitgaan.
Men loopt dan gauw de kans dat het
geheel te koud wordt en tegen de
geest van het werk ingaat. Wij kunnen
tegenwoordig het realisme heel goed
zien in een soort droomwereld. Zonder
het werk al te tastbaar te maken moet
er toch een ondergrond van reëel
leven zijn.
Onjuist acht Johan de Meester het
om aan de woorden, die de figuren
tot elkaar spreken het karakter van
een gewoon gesprek te geven. Als b.v. in
eer scène tussen Mélisande en Pelléas
de grot aan zee wordt beschreven,
moet men het meer zo opvatten, dat
ze, méér dan de realiteit van een
prachtige grot, een soort visioen 'van
een schone wereld zien, een wereld
zoals die kan zijn als men liefheeft.
Een lange reeks voorstellingen zal
van Pelléas niet worden gegeven. Alle
medewerkenden behalve de dirigent
Charles Bruck, die Fransman is
bij de a.s. opvoering zijn Nederlanders.
De rolverdeling is als volgt: Pelléas
Frans Vroons; Mélisande Greet
Koeman; Golaied Siemen Jongsma;
Geneviève Anny Delorie; Arkel
Guus Hoekman; Yaiold Nel Duval
Dokter Gee Smith. Medewerking
verlenen leden van het Ballet van de
Nederlandse Opera. Gerard Hordijk
ontwierp décors en costuums. De op
voering zal plaats hebben in de Fran
se taal.
Zaterdagavond heeft de R.K. Gemengde
Toneelvereniging „St. Pancratius" in de
zaal Roozendaal het seizoen geopend met
de opvoering van het blijspel „Een baby
van duizend weken" door Hans Nesna.
Een gezellig stuk met een simpele in
houd, maar uitermate geschikt voor een
publiek dat zich eens echt amuseren wil.
St. Pancratius trad deze avond voor de
eerste maal op onder regie van de heer
H. Marsé, die op het gebied van het
amateurtoneel bij het Castricums publiek
een goede bekende is. Hij heeft met de
regie van dit blijspel gewezen ook hier
voor feeling te hebben.
De mannelijke hoofdrol was een kolfje
naar de hand van de heer H. Fransen,
die met de vertolking dan ook een groot
aandeel in het succes van de avond had.
Jammer voor St. Pancratius is het, dat de
heer Fransen deze avond, wegens ver
trek naar Heerlen, voor de laatste maal
meespeelde.
Rolvast en beheerst was ook nu weer
het spel van mevr. Huiberts—Tromp in
de rol van pensionhoudster. Een compli
ment verdient mej Th. Vervoort, die ver
rassend goed de rol van de „baby"
speelde.
Ondanks dat in het eerste bedrijf het
spel wat vlotter had kunnen zijn, moet
me waardering voor de prestatie van de
andere medewerkenden gezegd worden,
dat St. Pancratius het seizoen goed heeft
ingezet.
Zondagavond gaf men de tweede op
voering in Hotel Borst te Bakkum.
OP 18 NOVEMBER zal het 50 jaar geleden zijn dat schipper Jan Asjes een
beurtveer opende vanuit de Zijpe op Alkmaar. Het was heel toevallig, dat
wij achter dit heugelijke feit kwamen. Schipper Asjes liep zomaar op een Vrij
dag op z'n Zondags door Alkmaar te kuieren, toen onze metgezel - die een goe
de bekende is van de heer Asjes - hem meetroonde naar de zaak van Adam de
Wit op de Zaadmarkt voor een praatje over dit a.s. jubileum.
{-JET IS JAMMER", aldus begon de
heer Asjes, „dat we niet meer in
de oude vertrouwde omgeving kunnen
zitten van m'n veerhuis „Het Tontel
huis" van wijlen Vredenburg. Het huis
staat er nog wel, maar het is pakhuis
geworden. Daar zouden de herinnerin
gen nóg meer op me afkomen als hier.
Maar goed: dat is allemaal verleden
tijd, zoals er zoveel veranderd is in
Alkmaar. Ik had eigenlijk boer moe
ten worden'j zo gaat de heer Asjes
verder. „Maar ja hoe gaat het? Ik had
in die dagen omgang met een meisje
van het dorp, Dieuwke d' Carpentier,
en haar vader had een verlopen beurt-
veer. Ik had verlegen veel zin in dat
spul. Boeren trok me niks, zodat ik te-
De belangrijke ontmoeting tussen
deze twee koplopers werd een onver
wachte nederlaag voor de reserves van
Zwaluwen. Midvoor Kromkamp zorgde
voor vier van de zes Zaanse doelpun
ten, Voorn en Hoeven voor de
overige twee. Zwaluwen stelde daar
vier doelpunten tegenover en wel van
Hoogendoorn, Hilverink (strafschop)
Kamphuis en v. d. Waal.
De uitslag 46 gaf de juiste krachts
verhouding weer. ZCFC wist zich beter
aan het spekgladde terrein aan te pas
sen. In de aanvallen van die ploeg wa
ren meer verrassingen weggelegd, ter
wijl haar verdediging beter op elkaar
was ingesteld. Rechtsbuiten Hoeven
was de uitblinker in de Zaanse ploeg,
terwijl ook keeper Meine een groot
aandeel in de overwinning had.
Het spel van Zwaluwen was niet
overrompelend genoeg om verwarring
in de Zaandamse verdediging te bren
gen. Ondanks het moedige werk van
keeper J°"g on het stugge verdedigen
van Van Heertum. zagen de Zaandam
mers toch kans zes goede doelpunten
ln het Hoornse doel te deponeren. Bij
het aanbreken van de rust had ZCFC
een 24 voorsprong; het werd na de
hervatting zelfs 2—5, waarna de aardig
combinerende rood-zwarte aanval de
«chterstand tot 4—5 wist te verkleinen
en een tijdlang een groot offensief in
zette, waaruit de gelijkmaker had
moeten voortkomen, maar tot twee
maal toe maakte de bal een vettige af
druk op de lat. Het was Kromkamp,
die met het zesde Zaanse doelpunt aan
•lie onzekerheid een einde maakte.
Jong Holland 2—DEK 1 werd afge
last. BOL 1—EVC 1 werd een 0—6
everwinning voor de Edammers. Met
deze uitslag gaat EVC weer een har
tig woordje meespreken voor de bo
venste plaats, terwijl BOL in de hoek
wordt gedreven waar de klap moet
vallen. De stand in de le klasse van de
NHVB is als volgt:
Zwaluwen 2 811 Dindua 2 7—6
ZCFC 1 8—11 HCSC 2 8—6
Marken 1 8—U BOL 1 8—4
EVC 1 7—10 DEK 1 8—3
J- Holland 2 7—8
In de 2e klasse werden alle wedstrij
den afgelast. De derde klasse leverde
de volgende resultaten op: BOL 2-EVC
0—4: Zwaluwen 3-ZCFC 3 3—4; Op
perdoes 2—ZCFC 4 1—3: Marken 2—
Marken 3 3—2; Blauw Wit 3—DEK 2
1fi.
(Van onze correspondent)
JJIT DE achtertuin van Oom Sam heeft een
gezelschap Crow-Indianen hun reservaat
in de heuvelachtige streken van de staat
Montana tijdelijk verlaten om een zes-
maandse danstournee door Europa te maken.
Daarbij voert hun pad door Nederland, dan
Be]gjë waar zij telkens een week zullen
blijven en vandaar naar Frankrijk en
Noord-Afrika. Met Donald en Agnes Her-
tenneus (Deernose), Tom Geelstaart (Yel-
lowtail) en Lloyd Mildemild (Littlewind)
hebben wij vóór hun grote avontuur een
lang en boeiend gesprek gevoerd. Aan het
einde ervan waren wij een roodhuid al
thans in het gezicht. Onze kennis van India
nen bleek nl. niet verder te strekken dan
wat herinneringen uit Karl May s boeken en
de niet altijd even vriendelijke grapjes, die
Amerikaanse caricaturisten aan Indianen
wijden.
De Amerikaanse bleekgezicht stelt zich de
roodhuid van vandaag nl. voor als een gehurk
te figuur, die in de Zuid-Westelijke staten voor
een miserabel vervallen winkeltje in een deken
gewikkeld zit en souvenirs verkoopt. „Het erg
ste is", zei een der dansende Crow-Indianen,
„dat het vaak blanken zijn, die aldus uitgedost,
de .belangstelling van dé toeristen trachten te
wekken". Beseffend, dat hij kennelijk sprak
met iemand, die het peil der landbouw, waar
van het merendeel der roodhuiden leeft, niet
te hoog aansloeg, stelde hij ons voor aan Henry
Old Coyote, een van zijn mede-stamgenoten,
die tijdens de oorlogsjaren mecanicien in de
Amerikaanse luchtmacht was. „Denk dus niet",
kregen wij te horen, „dat wij ons land om
ploegen met een kromme spijker aan een stok:
Henry zorgt ervoor, dat onze tractoren in per
fecte conditie zijn. Wat broodnodig is. Want
wij zijn allen Bóeren of ranchers. Gemiddeld
hebben wij een 500 acres (ruim 200 hectaren)
land te bewerken".
Er bestaat geen twijfel aan, dat de leden
van dit gezelschap, dat onder leiding van Re
ginald en Gladys Laubin de reis naar Europa
maakt, stuk voor stuk welgestelde lieden zijn,
die zich kunnen veroorloven een half jaar lang
hulpkrachten op te trommelen en voor het
vee en het gewas te zorgen.
Gladys en Reginald Laubin zijn verindiaan-
ste bleekgezichten. Aan hen danken wij een
rijke schat van nieuwe gegevens omtrent de
snel vervlietende cultuur van het geleidelijk
uitstervend Indiaanse ras. Gladys wilde missio
naris worden. Vlak vóór zij tot deze stap be
sloot besefte zij echter, dat er dicht bij huis
een belangrijke missie te vervullen was: het
boekstaven en conserveren van Indiaanse ge
bruiken, die geleidelijk zelfs onder de stam
men meer en meer in onbruik raken. „Boven
dien meende ik, dat de Indianen in de V.S.
behalve zij, die zich met het blanke ras ge
mengd hadden niet de status hebben ver
kregen, waarop zij, als de oudste bewoner van
dit continent recht hadden".
Met haar man, afkomstig uit een intens-
muzikale familie, besloot zij, dat op dit gebied
hun beider toekomst lag. Hun werk is door de
Indianen ten volle erkend. Menige stam zond
formele deputaties naar de nederzettingen der
Crow-Indianen in Montana, waar de Laubms
thans wonen, en hun zowel het ere-lidmaat-
schap van de stam aan te bieden als te ver
zoeken ook hun culturele geschiedenis verder
te onderzoeken. Als folkloristen der roodhui
den zijn de Laubins ongeëvenaard.
Nu nemen zij hun Indiaanse vrienden
waardig in houding en spraak mee op deze
reis door Europa, om de buitenwereld meer
inzicht te geven in wat in het modern spraak
gebruik een Indiaanse „pow-wow" heet, een
geestelijke samenkomst. („Pow-wow", vertelde
Hertenneus, was oorspronkelijk de naam voor
de medicijnman, die zijn stamgenoten opriep
voor zijn bezweringen en daarvan is de hui
dige betekenis uiteraard afgeleid). De dansen,
die het gezelschap in Europa zal uitvoeren,
zijn de typische Indiaanse volksgebruiken,
voornamelijk geënt op de bewegingen van dier
en vogel in bos en prairie, die op het toneel
zullen worden uitgebeeld.
Niet minder belangrijk echter zal een ele
ment van de reis zijn, dat niet op het pro-
'gramma is vastgelegd. Met wat voor indruk
van Europa's bleekgezichten zullen deze ont
wikkelde Indianen straks bij hun stamgenoten
in Montana terugkeren?
IAAT DE VERHOUDING tussen roodhuid en
bleekgezicht niet altijd zo 'welwillend is als
onder deze leden van de Crow-stam, bleek deze
week wel, toen Opperhoofd Henry Gevlekte
Kraai en zijn 70-jarige collega Bennie Gevlekte
Wolf protesteerden tegen het feit, dat de Yankee-
bleekgezichten één der jachtvelden van Cheyenne
en Arapahoe-Indianen tot water-reservoir hadden
verklaard. Toen de protesten niet baatten ensce
neerden de opperhoofden een plechtige ceremo
nie, waarin zij de vloek uitspraken over dit
voormalig meer. De vloek, verklaarden zij, zou
de vissen verhinderen te bijten en de wilde
eenden op grote afstand van de oevers houden.
Oef.
l\ MERIKA'S krantenjongens vormen een ras
A opzichzelf. Elk jaar wordt één hunner ge
kozen tot de eerste man van het gilde een
enorme eer en tevens een belangrijke stoot
naar een betere toekomst. De Amerikaanse
droom omtrent de krantenjongen, die het tot
millionnair bracht, wordt immers nog alom ge
huldigd. Geen groter man. dan hij die zich van
de nederigste functie omhoog weet te werken
tot een machtige figuur. Maar raakt er de
klad in? Hunkeren de krantenjongens eerder
naar pensioenen dan carrières? Eén hunner,
Frank Turco, die in Seattle kranten verkoopt,
heeft een protest laten horen op de vergade
ring van Amerika's grootste vakvereniging, de
American Federation of Labor, waar de ge
delegeerden met grote meerderheid van stem
men een salaris-opslag van liefst 10.000 dollar
hadden verleend aan voorzitter en secretaris.
Turco was in de oppositie. „Ik verdien maar
2.400 dollar per jaar en jullie salaris wordt nu
35.000 dollar, zei hij verontwaardigd. Geluk
kig voor de Amerikaanse droom, dat Turco's
mede-krantcniopers hemuitfloten.
EEN ANDERE Amerikaanse droom werd, nog
méér op het nippertje, gered. Lucille Ball,
de populaire televisie-actrice, over wie wij
reeds schreven toen de geboorte van haar kind
weken achtereen het onderwerp was van de
programma's, waarop zij en haar mede-ster en
echtgenoot Desi Arnas het huiskamerpubliek
vergasten, heeft slechts met de hakken over
het t.v.-scherm haar carrière behouden. Een
Congres-commissie, steeds op jacht naar com
munisten had nl. ontdekt, dat Lucille m de
dagen voor haar televisie- en financiële glorie
nog was gedaagd, in Los Angelos lid van de
communistische partij was geweest. In alle
vorige gevallen had dit onherroepelijk het ein
de van welke openbare carrière ook betekend.
Een andere actrice, Jean Muir. door een com
missie van communisme beschuldigd, ook al
bezwoer zij. dat de Congressionele speurders
het spoor bijster waren geraakt, zag zich voor
goed uit alle studio's verbannen. Maar Lucille
Ball, wier programma „I love Lucy" is geti
teld, had klaarblijkelijk zelfs de parlementa
riërs om haar pink gewonden. „Ik heb nooit
iets aan communisme gedaan", bekende zij,
„maar ik herinner mij op verzoek van mijn
grootvader een lidmaatschapsformulier te heb
ben ingevuld. Ik zie nu in hoe fout dat ge
weest is".
Er zijn er nu, die de verrassende milddadig
heid, waarmee de Congresleden deze bekente
nis aanvaardden, bestempelen als „meten met
twee maten". Temeer daar de jacht op sub
versieve elementen met grote hardnekkigheid
wordt doorgezet. Anderen spreken echter heel
voorzichtigjes, hun vreugde uit over dit „pre
cedent" en hopen dat niet de persoonlijke po
pulariteit van „verdachten" bi.i de speurders
doch veeleer de mate van subversieve actie
beslissend zal zijn bij het maken of breken van
reputaties.
QNGEBROKEN, in kracht of reputatie,
hakt de 64-jarige Vladimir Plesz aan één
stuk van Manhattan's rotsendat hij in 1926
voor een habbekrats had gekocht, in de
verwachting, dat de gemeente zijn bezit
spoedig zou onteigenen en compenseren)
voor de bouw van een snelverkeersweg. Hij
vergiste zich echter 25 meter. Van zijn rots
heeft hij weliswaar een prachtig uitzicht op
de voorbij snorrende auto's, maar Plesz be
seft, dat een brok louter rots in Zwitserland
eerder een bezit mag worden genoemd, dan
hier. Nu kon hij voor 50.000 dollar zijn
perceel laten effenen, zodat men er althans
een huis, een fabriek of slechts een parkeer
terrein van zou kunnen maken. Maar 50.000
dollar is een bom duiten, meer dan Plesz
bijeen kan brengen. Met zijn zoons hakt. hij
nu dag-in, dag-uit. jaar na jaar aan dat ha
telijke stuk rots. Hij rekende ons voor, dat
hij gezien het huidige tempo waarin de
mannen werken tegen het jaar 2253 met
ie taak gereed zal zijn
gen mijn vader zei, dat ik dat beurtveer
wilde kopen. Nou, vader vond het goed:
de centen liggen voor je klaar. En zo
kocht ik op 18 November 1903 een oude
primitieve jaagschuit met een witte
ondeugende ket, van de vader van mijn
meisje, waarmee ik eigenlijk nog niet
eens verloofd was. Maar dat kwam
later ook in orde".
We behoefden Jan Asjes niet aan de
praat te houden: „Ik voelde niks voor
dat saaie boerenbedrijf. Ik wilde onder
de mensen, de 1 andel trok me aan en
je kunt het niet zo raar bedenken maar
ik verkocht van alles voor de mensen
in de Zijp. Ik begon met kaas om die
op de markt in Alkmaar te verkopen.
Later kwamen er varkens bij, koeien,
geiten en ook de zaadhandel nam ik
voor mijn rekening. Dat handelen voor
de boeren was vroeger een zaak van
vertrouwen. Het gebeurde wel dat ik
voor één en twintig verschillende men
sen het graan moest verkopen op de
korenbeurs in Alkmaar. Dat ging dan
niet zoals tegenwoordig met een mon
sterzakje van een kilo. Nee, wij had
den van de te verkopen partij een zak
van 50 kilo in de schuit. Dat was dan
een gezellige drukte Vrijdags op de
Korenbeurs. De boerinnen verkochten
daar zelf de boter, die werd aangevoerd
in z.g. botertijmen. Echte kopboter,
waaraan de boerin de hele week haar
zorgen had besteed. Met de kaashandel
ging het precies hetzelfde. De boeren
markten zelf hun kaas. Later kwamen
er drie kaasfabrieken in de Zijp. „De
Hoop" in Oudesluis en „De Raaf" en
„Ceres" aan de Keinsmerbrug. Voor
alle drie fabrieken vervoerde en ver
kocht ik de kaas. Later zijn deze kaas-
fabrieken opgegaan in „De Eensgezind
heid".
Die ondeugende ket heb ik toch later
opgeruimd. Hij was een gevaar voor de
jaagjongen. Ik heb er een paard voor
gekocht. Wat later ook geen brave broe
der bleek te zijn. De zaken gingen uit
stekend. Het verlopen zaakje van
schoonvader ik was intussen natuur
lijk met Dieuwke getrouwd, had ik
aardig op de been gebracht. We voeren
driemaal per week op Alkmaar en voor
de boodschappen moesten we de hele
Zijp door.
Toen het getij verliep hebben we de
bakens verzet. Met de trekschuit kon
den we niet meer meekomen, dus kwam
er een motorschip. Dat was toen een
hele gebeurtenis. En er waren heel wat
mensen, die met de vinger naar hun
voorhoofd wezen als ze me aan dek
zagen staan op dat motorschip. Ze
hadden natuurlijk ongelijk, want wilde
je meekomen dan moest je je aanpas
sen bij de veranderde omstandigheden.
Zo goed als je tegenwoordig, nu het
beurtveer te water uit de tijd raakt,
weer moet aanpassen met het aanschaf
fen van vrachtauto's. Maar daar ben
ik te oud voor geworden en manne
lijke opvolgers in mijn zaak heb ik niet.
Ik houd de zaak nu alleen aan om
mijn knecht aan het werk te houden.
De Korenbeurs in Alkmaar mag geen
naam meer hebben, de kaasmarkt wordt
eigenlijk alleen nog maar voor het
vreemdelingenverkeer op de been ge
houden, zodat een groot deel van mijn
werk is weggevallen. Eenmaal per week
varen we nog naar Alkmaar. De knecht
doet de heenreis alleen. Terug vaar ik
nog mee, maar stap soms onderweg
weer af om oude kennissen op te zoe
ken."
Terwijl schipper Asjes zit te vertel
len valt onze metgezel hem zo nu en
dan in de rede en informeert of het
jubileum nog feestelijk zal worden her
dacht. Helaas kan dat niet. „De gezond
heidstoestand van mevrouw Asjes
(Moeder Dieuwke, zegt Asjes) is van
dien aard, dat we 18 November geen
receptie kunnen houden. Misschien als
we 50 jaar getrouwd zijn, want moeder
Dieuwke moet er bü zijn. Ze is voor
mij altijd een grote steun geweest bii
mgn werk".
De vele vrienden en zakenrelaties die
de heer Asjes in de loop der jaren heeft
verworven en het zijn er inderdaad
velen zal dit wel spijten. Toch ge
loven wij dat op 18 November a.s. vele
gelukwensen de woning van het echt
paar Asjes-d' Carpentier te Oudeslnis
zullen bereiken.
a