UNILEVER VERHOOGT DIVIDEND
VAN 12 TOT 14 PROCENT
K RUIS W OORDPUZZLE
DE EFFECTENBEURS TE AMSTERDAM
n m m m m
mm m m
Middens tandscredieten
in stijgende lijn
WtM TER handen en ■voeten
rlamp
ekeinde
ns naar:
Certificaten AKU op de New Yorkse beurs genoteerd
Jaarstukken A.R.M.
weer afgekeurd
DAMRUBRIEK
m
m
m
P
ft
m
m
m
W
m
m m
ft
m
m
m
w
m
m
'm"m m m
m
m/m'p
m m'
KlOOSTERBflLSEN
Betaalbaarstellingen
In 1952 werd ruim 14 millioen geleend
Vrij hoge eisen gesteld
voor aanvragers
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1953
tnie leg Ja,
merkte de kleine
iet hij de zware
:ult me nu beter
baron," zei Moe-
U zeg, dat zo'n
n maar plezier
hebt gelijk," zei
opstond en met
oortanden streek,
lem gevoelig ge-
iwat wilt U
rp? Weggooien is
t U niet?" Juist
d er gebeld. En
Johan, de oude
weer in dienst
ïzoek aan. „Emir
it Bagdad om U
e baron!"
„Mastklimmen".
11.00
Orkest en solist.
Voor boer en
Tuinbouwmede-
12.59 Klokgelui.
orkest. 14.00
14.45 Voor de
est en solist. 16.00
ek uit de 17de en
de kleuters. 17.15
jeugd. 17.45 Rege-
G. M. Jaquet:
t in Z.-O.Azië".
Sport. 18.30 Gram.
Nieuws en weer-
imbel-recital. 19.30
19.45 Orgel-
20.20 Gram.
21.55 Ge-
Vocaal Ensemble.
23 00 Nieuws en
Het Evangelie in
Gram.muziek.
m.: 7.00 VARA,
00 VARA. 7.00
5 Gym. 7.30 Gram.
8.00 Nieuws. 8.18
uziek. 9.00 Gym.
de pannen",
„Voor de oude
orgenwijding. 10.20
5 Voor de zieken.
Dansmuziek. 12.30
12.33
12.38 Gram. 13.00
middenstand. 13.20
Gram. 14.00 Voor
>recital. 14.45 „De
spel. 16.15 Orkest-
5r de jeugd. 17.if
wintet. 17.50 WL
:ws en comments»»
Parlementair ov«v
nderen. 19.10 Mi*
19.45 Reg®*
C. Glerum: „Doel-
rekker in de land-
Actualiteiten,
een huis", hoor-
21.15 Oude en
„Nieuwe Bureaux
auserie. 22 00 Ra-
kest. 22.40 Gram.
Orgelspel. 23.35—
IDE PLATEN.
operamuziek
itzending hun
tmenten uit de
carta" van P.
"'rovatore" van
gezongen door
iamerkoor olv.
'Zaterdag 20.50
402 m).
DE PROVEN-
URA. Een gra-
rt, waarin me
ldt het zonnige
.tgevoerd. (Za-
iver Hilversum
Een pro
liedjes, uitge-
eidendaal, Paul
Pierre Palla
lach. Zondag
Hilversum 11
:nd neder-
'.OOR en het
t olv. Felix
erd worden de
in Bach, Due
in driessen en
van Brahms.
.50 over Hil-
1.' De AVRO
samenwerking
atsradiojonien"
rogramma uit,
Deense en Ne-
medewerken.
.00 uur over
n).
Een program-
aan een van
zhters in de
i werken o. a.
e, Paul Collin,
re de Raaff en
Maandag 18.20
sum II 298 m).
STAAT EEN
sde veertien-
n de typisch
lie Doorsnee,
ie tekst is van
lidt. (Maandag
Hilversum II
IARMONISCH
ts Schmidt Is-
o. m. uit de
mphonie van
22.00—22.40
208 m).
f)P 10 DECEMBER stelt Unilever een interim divi
dend van 5%% betaalbaar en bovendien deelt de
Raad van Bestuur mee dat hij thans op grond van de
tot dusverre in 1953 behaalde resultaten voornemens
is te zijner tijd een slotdividend van 8%% voor te
stellen waarmee het jaardividend dan op 14% zal
komen. Over 1952 keerde Unilever 12% uit. Deze
thans reeds aangekondigde verhoging is alleszins be
vredigend voor aandeelhouders, die in een paar maan
den tijds de koers van hun aandelen een dertigtal
punten zagen stijgen. Het rendement yop deze aan
delen bedraagt berekend naar de huidige koers
van 116% juist 6'/=%, een behoorlijke opbrengst
voor een fonds van kwaliteit als dit.
De AKU heeft in Amerika een aanvrage tot
registratie van 180.000 certificaten van haar aandelen
ingediend. Een certificaat vertegenwoordigt 1/20
aandeel van 1000 gulden, dus nominaal f 50.In
de aanvang van 1953 heeft de Aku een pakket van
f 10.000.000 harer aandelen aan het bankiershuis
Lazard Frères verkocht tegen 136%, waarvan nu
f 9.000.000 ter beurze te New York zullen worden ge
noteerd. De resterende 1 millioen zal op de Parijse
beurs worden ondergebracht. Hiermee wordt de
markt voor deze aandelen dus aanmerkelijk ruimer
dan tot dusverre en tevens de kapitaalmarkt waarop
dit concern eventueel een beroep kan doen.
Het is aan te nemen dat, nu de moeilijkheden die
de Aku aanvankelijk heeft ondervonden om notering
te krijgen klaarblijkelijk zijn overwonnen, de weg
naar Wallstreet ook spoedig geëffend zal zijn voor
aandelen Koninklijke Olie.
Laatstgenoemde twee hoofdfondsen zullen na
notering in New York hier ter beurze gevoeliger
worden vo de stemmingen van de New Yorkse
beurs in verband met (je reeds meer en meer vrij
functionnerende arbitrage. Het is dan ook aan te
nemen dat Wallstreet in de toekomst in versterkte
mate haar invloed zal doen gelden op het gehele
beursheeld in Amsterdam. Het zou ons dan ook niel
verwonderen indien de dikwijls meer emotionele
New Yorkse beurshandel ook op Damrak grotere
fluctuaties en grote omzetten en daarmee een leven
diger beeld zou brengen.
t~)E OMZETTEN zijn deze week ter
beurze aanmerkelijk kleiner geweest
dan in de laatste paar weken het geval
was. De fluctuaties waren in het al
gemeen niet groot. Olies konden na
een aanvankelijke inzinking nog een
paar punten uitkomen boven het koers-
peil van de vorige week en Unilever
bleven gevraagd en stegen nog een punt
of drie. Hoogovens liggen weer wat
zwaar in de markt en moesten 4Vs%
prijs geven. Daarentegen werd op 19
dezer vergeefs 233 geboden voor Neder-
landsche Ford, d.i. 7 punten méér dan
een week geleden. Kaiser Fraser ste
gen niet onbelangrijk, nl. van 101 tot
112% en Electromotoren Dordt kwa
men van 105 op 107V=%. Utermöhlen
kwamen van 161 op 153% terecht en
Nijma noteerde lVz% lager op 160%.
De markt voor scheepvaartwaarden
bleef vast: Furness 190(v.w. 188%),
Koninklijke Boot 138?/*% (v.w. 134%),
Maatschappij Nederland 14TVz%) v.w.
144%%), Java-China-Pakket 116% (v.
w. 113%). De aantrekkende vrachten-
markt is aan deze stijging niet vreemd.
De aandelen Apeldoornse Net-
tenfabrieken von Zeppelin
Co. daalden verder tot 42%. Op de
deze week gehouden jaarvergadering
gaf het bestuur een voorlopig inzicht
in de resultaten over het op 30 Juni jl.
afgesloten boekjaar: een verlies van 2
a 2'lr milioen gulden! In Februari 1952
werden f 2.000.000 dezer aandelen op de
markt gebracht tegen een koers van
127%. Het exploitatieverlies bedroeg
f 400.000, rente en afschrijving vragen
f Vi millioen, de verliezen op grond
stoffen en geannuleerde contracten be
droegen f 700.000 en op gereed product
en debiteuren werd 6 a 8 ton verlies
geleden. Waarlijk geen fraai beeld en
uit de aard der zaak was men ter ver
gadering niet erg te spreken over het
bestuursbeleid. Een commissie van aan
deelhouders gaat nu uitpluizen welke
de oorzaken van het verlies zjjn ge
weest en zal nagaan of het prospec
tus van 1952 wel een juiste voorstelling
van zaken heeft gegeven. Dat risico-
aanvaardend kapitaal dikwijls in on
voldoende mate beschikbaar is, is bij
voorbeelden als van deze nettenfabriek
niet zo verwonderlijk!
Ook de Handelscompagnie te Rotter
dam heeft het er slecht afgebracht. In
1950 werden aandelen geëmitteerd tegen
140%. De aandeelhouders ontvingen
over dat jaar een mager dividendje van
5.4% en sindsdien niets meer. Over het
afgelopen boekjaar komt het bestuur
met een verlies van f 123.000. En ook
in 1953 wordt een verlies verwacht als
gevolg van de in liquidatie zijnde doch
teronderneming de Nederlandse Moto
ren Maatschappij. Het nadelig saldo
over 1952 was hoofdzakelijk een gevolg
van noodzakelijk geworden afschrij
vingen op voorraden (f 142.000) en op
deelneming (f 240.000). Het jaarverslag
geeft overigens geen duidelijk inzicht
in de bedrijfsresultaten der dochteron
dernemingen, noch in de waardering
van deze, een bewijs dat ook deze di
rectie nog onvoldoende doordrongen is
van het belang dat elk bedrijf uitein
delijk heeft bij volledige en goede
voorlichting aan aandeelhouders. De
aandelen werden vergeefs aangeboden
op 60% (vorige week zagen wij een
koers van 75 L)
Op de vorige vergadering van aan
deelhouders van de Amsterdam-
sche R ij tuig Maatschappij
werd het bestuur verzocht de jaarstuk
ken in dier voege te wijzigen, dat 3%
dividend zou kunnen worden uitge
keerd. Op de in de afgelopeq, week ge
houden vergadering bleek dat het be
stuur niet mee kon gaan met de meer
derheid der aandeelhouders. Zij achtte
het niet verantwoord thans dividend
uit te keren daar nog grote investerin
gen te doen zijn om het bedrijf op bc-
BEURS OVER ZICHT
hoorlijk rendabele basis te brengen.
Bovendien zal het pensioenfonds ver
sterkt moeten worden. Het Atax wa
genpark is nu met verlies afgestoten;
het Haagsche taxibedrijf zal even
eens met verlies binnenkort ver
kocht worden. De gang van zaken in
1953 is ondanks het verlies op het taxi
bedrijf nog wat winstgevend geweest.
De aandeelhouders hebben zich niet
met hef beleid van commissarissen kun
nen verenigen en stemden nogmaals de
jaarstukken af. Een niepw bestuur zai
nu moeten trachten tot overeenstem
ming met de meerderheid der aandeel
houders te komen.
f\JOCH DE minder gunstige uitlatingen
van de Nederlandse Hoge Commis
saris noch de ongerustheid ten aan
zien van het bedrijfsleven in Indonesië,
die tot uitdrukking kwam bij de behan
deling van de begroting, hadden invloed
op de koersontwikkeling van de Indo
nesische fondsen. De wijzigingen wa
ren gering, zelfs kon het hoofdfonds
H.V.A. nog een kleinigheid aantrekken.
Toch duiden de jaarverslagen wel op
de grote moeilijkheden, die de bedrij
ven ondervinden. Blijkens het jaarver
slag van b.v. de Cultuurmaatschappij
Goalpara eens een der mooiste thee
ondernemingen in Indië is men nog
geenszins door de misère heen. Onwet
tige occupatie van gronden (170 ha!)
veroorzaakte belangrijke oogstderving.
Ook door de blisterblight ontstond
schade. Het bruto exploitatieverlies
bedroeg Rp 6.727. Voor 1953 zijn nog
grote investeringsuitgaven te wachten
en hoewel een beter exploitatieresul
taat is te voorzien, zal de aandeelhou
der nog wel enig geduld moeten be
oefenen alvorens hij tot het toucheren
van enig dividend zal kunnen over
gaan. In 1940 keerde Goalpara voor het
laatst een dividend uit van 16%.
Cultuurmaatschappij Bod jong Datar
stelt een dividend voor van 15% (v.j.
18%) in Indonesisch courant. Een aan
tal onzekere factoren noopt een gere
serveerde houding aan te nemen met
betrekking tot een voorspelling om
trent de resultaten over 1953 .Koers
37 7/8%.
Insuiinde Cultuur Syndicaat stelt een
div dend voor van 6V2 (v. j. 5
De Basilam Rubber Maatschappij stelt
een dividend van 36 voor in Ru-
piah's. In 1952 werd 744.000 kg rubber
geoogst. Indien zich geen stakingen
voordoen dan wordt verdere stijging
van de oogst verwacht. De exploitatie
rekening sluit met een saldo van Rp.
500.000 (v. j. Rp 330.000) Ten behoeve
van Nederlandse aandeelhouders wordt
winsttransfer aangevraagd. Koers 64%
(vw. 58b)
De Cultuurmaatschappij Tjepper boek
te een winst van f 264.000, voornamen-
lijk onstaan uit het voordelig verschil
tussen de herwaardering van de on
derneming en het devaluatieverlies in
Indonesië. In de toestand der vennoot
schap is geen wijziging gekomen: het
bedrijf ligt nog stil in afwachting van
credieten die nodig zijn voor de reha
bilitatie. De credietgevende instanties
zijn evenwel nog niet bereid onder de
huidige omstandigheden uitbreiding te
geven aan hun belangen ,bij de suiker
cultuur. Naast het kapitaal van f lVs
millioen staat een verlies van pro res-
to f 880.000. Koers 16
Aandelen Aniem en Overzeese Gas
blijven na de aanvankelijke koersstij
ging op het bericht van naasting ge
drukt. Aniem daalden verder van 79%
tot 74'/i °/o en Overzeese Gas van 89 tot
86*-...,
a A av is
^MERIKAANSE SHARES volgden het
verloop van Wallstreet: de ene dag
wat vaster de andere dag wat gedrukt.
Grote koersverschillen zijn niet te ver
melden. Alleen Cities Service konden
behoorlijk in koers aantrekken inge
volge het gerucht dat de aandelen ge
splist zouden worden in kleinere cou
pures. Bevestiging hebben wij hiervan
nog niet kunnen krijgen. Ook aande
len Republic Steel waren hoger in ver
band met de declaratie van een hoger
kwartaalsdividend In April jl. werd
het dividend verhoogd van 0.75 tot
1 en thans wordt $1.12Va uitgekeerd en
bovendien 0.37'/a extra. De grootste
obligatieuitgifte, ooit door een industri
ële onderneming aan het publiek aan
geboden werd door General Motors
aangekondigd: 300 millioen! in 25-ja
rige bonds.
In de jaren 1950/'53 werden investe
ringen gedaan van 1.250 millioen.
Cijfers, die wel enig inzicht geven in
de reusachtige omvang van dit con
cern! De obligatiemarkt was minder
prijshoudend dan wij in de laatste tijd
gewend waren. Vermoedelijk is de her-
beleggingsvraag uit hoofde van verkoop
van de 3t£% Kon. Olie wat geluwd.
Voorts kan de beleggingsvraag momen
Iteel gedeeltelijk worden opgevangen
door de 3%% pandbrieven van enige,,
hypotheekbanken, die tegen 99% afge
geven.
Onder redactie van Max Douwes,
Hoge Naarder weg 13, Hilversum.
Verbeelden wij het ons, of is het
werkelijk zo. dat de gemiddelde dam
mer (Om die lelijke term nu eens te
gebruiken) een instinctieve afkeer
heeft van „veel stukken op het bord"?
In de problematiek gaat, dunkt ons,
zijn voorkeur uit naar het eindspel, en
als het héél mooi is het minia
tuur. Maar bij standen met in totaal
20 stukken op het bord, zakt zijn in
teresse al behoorlijk.
Ook in het partijspel valt deze ten-
denz te constateren: afgebroken stan
den in de competitie trekken de groot
ste belangstelling als het materiaal be
hoorlijk is gedund. Het gevaar van deze
mentaliteit is, dat men de opening
gaat zien als een partij-fase waar men
zo snel mogelijk doorheen moet stomen
om het eindspel te bereiken. Het ge
volg is dikwijls dat men tegenover een
speler die de opening ziet als een vol
komen gelijkwaardig onderdeel dat
waard is goed gespeeld te werden, óf
het eindspel niet bereikt, óf een ver
loren eindspel ingaat. Want het is on
mogelijk. de strategische en combina-
toire aspecten van de opening te ver
waarlozen, zonder schade te ondervin
den in midden- en eindspel.
Deze gedachten gingen door Ons hoofd
toen wij een schitterende aanvulling
ontvingen van een reeds door R. C.
Keiler geanalyseerde, in 1941 gespeelde
partij tussen J. W. v. Dartelen met wit
en onze huidige nationale kampioen W.
Huisman met zwart. Deze ontmoeting
werd gespeeld in het tournooi om de
meestertitel in 1941 en de notatie met
analyse verscheen in „Het Damspel",
jaargang 1941. De aanvulling op deze
analyse is van de Rotterdamse crack
J. B. M. J. Eekhoud, die hiermede een
zeer belangwekkend en voortreffelijk
hoofdstuk heeft toegevoegd aan de ope
ningstheorie
1. 34—29, 20—25; 2. 40—34, 14—20; 3.
44—40, 19—24; 4. 50—44, 10—14; 5. 32—
28, 5—10; 6. 37—32, 17—22; 7. 28x17,
11x22; 8. 41—37, 7—11; 9. 46—41, 1—7;
10. 32—28, 14—19; 11. 28x17, 11x22; 12:
37—32, 9—14; 13. 41—37, 7—11; 14. 31—
26, 4—9; 15. 37—31, De stand is
nu:
3*6 Nederland '53
3—3l/i% Nederland '47
3 Nederland '62/64
4 Alkmaar
41; Rotterdam
Fnesch-Gron Hyp. Bank
2','i Premiel. den Haag '52II
3Vz% Philips (fl-lng
Amsterd. Bank
Nederl Handelmij
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Albatros Superfosfaat
Albert Heyn
AKU
Avis Verffabr
Bijenkorf
Centrale Suiker
Fokker
v Gelder Zonen
Heemaf
Hol 1 Melksuiker
Houth Dekker 6% pref wd.
Houthandel Pont
Houthandel Pont 6% pref.
Houthandel v Wessem
Kon Ned Hoogovens
Kon. Nederl Zout
Meelfabr Ned Bakkerij
Nederl. Kabel
Ned Mach Fabr „Alkmaar"
Ned Fabr Hoogenstraaten
Philips
Philips 6% pref. wd
Plaatwelleri]
Rotterd Beleggingscons
Stokvis Zn
Stork Co
Unilever
Unilever 6 prêfVII11111111
er- Blikfabr.
Slotkoers
of v.k.
12-11
102 1/4
99 7/16
101 1/8
105 3/8 b
108 5/8
99 3/4
129 1/2
101 *5/16
179
166 3/4
174
172 1/4
138 1/8
183
176 1/4
28 L
174
178
130 7/8
172 1/2
195
190 b
121 1/2
121
120
67 1/2
171 1/2
316
234
229 1/2
159
79
183 1/8
152 1/2
128
208 1/2
146 1/2
143
212 1/2
135
143
Slotkoers
of v.k.
19—11
101 15/16
99 5/8
101
104 1/2
108 1/2
98 1/8
19Q
101 15/16
179 1/8
167 1/4
174 7/8
172 1/8
139 1/4
181 1/4
176 5/8
28 L
175
177 1/4
130
173 1/2
192
192 b
122
120 7/8
120
67
167
320
235
228 1/2
159 1/2
77
185 1/4
153 1/2
129 1/2
209
146 1/4
143
215 7/8
134
142 1/2
Wilton-Feyenoord
Wit's Textiel Nijverh.
Zwaardemaker
Z wan en burg-Organon
Koninklijke Olie
Dordtsche Olie
Holland Amerika Lijn
Nat. Bez. Müller Co.
Nederl Scheepvaart Unie
Amsterdam Rubber
Bandar Rubber
Billiton II
Cultuurbank
H.V.A
N.I.S.U
Sedep
Ver. Deli Mijen
Allied Chemical Dye
Anaconda
Canadian Pacific
Cities Service
Conso! Edison
Douglas Aircraft
General Electric
General Motors
Illinois Central
Intern. Ni '-el
Kennecott Copper
National Dairy
New-York Central
Phillips Petroleum
du Pont de Nemours
Procter Gamble
Republic Steel
Sears Roebuck
Shell Union
Southern Pacific
Tidewater
U.S. Steel
Slotkoers
Slotkoers
of v.k.
of v.k.
12-11
19—11
177
177 1/2
131 1/4
131 3/4
109 b
110
175 1/4
176
341 5/8
343 1/4
321 1/8
322 7/8
140
143
174 1/4
175 1/2
133 5/8
137 1/8
91
90
106
105 3/4
223
221 1/4
68
67 3/8
110 1/2
111 7/8
76
73-
63 1/2
62 1/2
95 1/2
95 1/4
72 3/4
72 3/4
33 3/8
32 1/4
24 3/16
23 1/2
80 1/2
83 1/4
42 1/4
43
74
74 1/2
82 5/8
81
59 5/16
58 3/16
72 1/2
72 1/2
37 7/8
37 7/8
66 5/16
66 7/16
60 5/8
61 1/2
20 9/16
20v5/16
53 9/16
52 7/8
102
102 3/8
67
65 1/2
47 7/16
49 3/16
57 9/16
59
73 5/8
72
39 3/4
37 3/4
20 7/8
20 3/16
1 37 1/16
17 9/16
g
li
«B
p sa
ÊH
iü
S3
6?
3
Ë3
De analyse van Keiler stipt aan, dat
op (24—30)x(x) nu volgt: 2923, en op
(2227)x(x)x(x): eveneens 2923; bei-
c'e met schrijfwinst. Verder toog Keiler
aan, dat (27), voor zwart verliezend is
wegens 32—2841 <12—17A v 28—23, 35—
30, 29—23, 34j£l' A; (11—17) 28—23, 31
27, 33x2! Irr de partij werd gespeeld:
(1923), doch de heer Eekhoud heeft
de mogelijkheden onderzocht van (11
17) in de diagramstand Voordat wij op
deze bepaalde opwindende mogelijkhe
den in onze volgende rubriek terugko
men, willen wij onze lezers eerst in de
gelegenheid stellen, zelf eens te zien
wat er met deze stelling aan de hand
is. We kunnen U verzekeren, dat het
de moeite waard is, de nodige naspo
ringen te doen!
Ieder het zijne: yoor de fijnproevers
op ander gebied weer enkele proble
men van het jonge talent W. Schoute
te Wormer. Zoals U ziet: composities
„met weinig schijven", waarin toch
geestige effecten zijn bereikt.
w/M' ~iy.
0
mm
e
fM
im
it
Opl.: 34—29! (23x32 gedw.) 48—43!,
50—44—39, 49x9, 41—37, 36x9 (17—21,
8—12, 12x4) 47—42, enz.
Opl.: 48—43!! (17x8 gedw.) 43—39,
49x36 (8—12 gedw.!) 21—17!!, 36—31!
Een wel zeer puntig geval in een 4x4-
stand!
yoor velen een jaarlijkse kwel-
ling. Onmiddellijk verzachting
van jeuk en pijn met het ideale
middel, dat ontsmet en geneest-
nGEEN GOUD ZO GOED'
(Advertentie, Ing. Med.)
Koudijs no. 67 f 29 75
Wrigley no 79 f 7.35
Celotex no 23 f 11.60
HORIZONTAAL: 1 ernst, 6
deel van schip, 11 vervoerbe
drijf, 12 radioactief element, 14
vorm, 15 dikke draad, 17 snel
heid, 19 knijper, 20 weefsel, 22
gereed, 23 korporaal (afk.), 24
zwerven, 26 Rijksluchtvaart
dienst, 28 noot, 29 water bij
Dordrecht, 30 door, 32 zonder
troef, 33 weggetje, 34 beroep.
35 landbouwwerktuig, 37 on
doorschijnend, 39 kort jasje, 40
uitroep, 41 vernis, 43 vrucht, 45
kabaal, 46 woonschuit, 48 alles
kwijt, 49 jongensnaam, 50 zwak,
52 troep, 54 plaatsje in Overijs
sel, 55 beteugelen, 58 meisjes
naam, 59 pauselijk gezant, 60
boom (meervoud).
VERTICAAL: 1 gedwee, 2. be
paalde afstand, 3 edelmoedig, 4
onbeduidend mens, 5 de oudere,
6 rondhout, 7 loot, 8 altijd, 9 stad
in Italië, 10 onderwijs, 13 stad,
16 voegwoord, 18 daar, 20 seha-
penhaar, 21 meisjesnaam, 23
kleingoed, 24 plaatsje in Gelder
land, 25 lage wolken. 27 voor
het gerecht roepen, 29 scherpe
rand, 31 spoedig, 36 met pleizier,
38 insect, 39 lidwoord, 40 koop
en verkoop, 42 studentensocië
teit, 44 deel van een schip, 45
tegenslag, 47 verslagen, 49 pers.
vrnw., 50 speelgoed, 51 bevel,
52 architectenbond, 53 meisjes
naam, 56 deel van de Bijbel, 57
en dergelijke.
(Van onze financiële medewerker).
£}EZE WEEK zijn door het Centraal Bureau voor de Statistiek de
cijfers bekend gemaakt van de credieten, die de middenstand in
1952 heeft gekregen. Deze cijfers zijn uiterst leerzaam.
Er zijn niet zo heel veel ondernemers, of zij nu groot of klein
zijn, die hun zaken alleen met eigen geld kunnen doen. Vooral als
zij extra inkopen willen doen, het bedrijf willen uitbreiden of
moderniseren, zijn zij niet bij machte al die plannen uit eigen mid
delen te verwezenlijken. Zij moeten dan voor zover de leveran
cier niet bereid is een langlopend crediet te verlenen bij de
bank om crediet aankloppen.
De banken zullen dit voor zover de vrager op behoorlijke
wijze zijn zaken drijft en voor i dekking kan zorgen
in de regel wel doen doch zij «.allen crediet toch nooit voor
een langere termijn dan één jaar geven.
BEDRIJVEN die dus voor langere
tijd geld nodig hebben, zullen
daaróm bij de gewone banken ver
geefs aankloppen. Dit is een pro
bleem dat niet van vandaag of giste
ren is. Reeds direct na de oorlog
maakten wij er kennis mee en van
daar dat reeds in October 1945 in
samenwerking tussen overheid, ban
ken en andere instellingen de Her-
stelbank werd opgericht. Voor de
middenstand is zij evenwel van geen
waarde, omdat zij overwegend cre
dieten van 100.000.en meer ver
strekt.
Wat de middenstander, zowel de
ambachtsbaas als de winkelier, wèl
nodig heeft, dat Is crediet van een
paar honderd gulden tot aan 20 a
30 duizend al naar de doeleinden
en met een looptijd van enkele ja
ren, in elk geval meer dan één jaar.
Ook dit crediet bestaat gelukkig
al jaren en wel in diverse vormen,
welke credieten alle door de Neder
landse Middenstandsbank gegeven
worden. Daar is het bedrijfsuitrus-
tingscrediet, dat tot doel heeft de
bedrijfsuitrusting uit te breiden, te
vernieuwen en/of te verbeteren en
dat maximaal 25.000 kan bedragen,
zo nodig af te lossen in 10 jaar. Daar
is voorts het industriële crediet tot
50.000.en daar is in de derde
plaats het „bijzondere crediet", dat
tot 30.000.gaat maar dat niet
voor uitbreiding mag worden ge
bruikt. Voor het kleine crediet
tot een bedrag van 2.000.— moet
de middenstander dan terecht bij de
middenstandsborgstellingsfondseri.
DIT IS NU de organisatie. En wat
v zien wij? Dat dank zij de gescha
pen credietmogelijkheden het aan
tal credieten en ook het bedrag aan
credieten steeds groter wordt. In
1952 werden er 3174 credieten ge
geven met een totaal bedrag van
14,1 millioen, hetgeen dus 4448
per credictnemer uitmaakt. In 1951
werden echter maar 2844 credieten
gegeven voor een totaal bedrag van
"8.7 millioen. zijnde een gemiddel-
i de per crediet van 3059,Duide
lijk is er dus een stijging van het
aantal credieten maar ook van de
gemiddelde grootte van het verleen
de crediet. Dit wijst natuurlijk ook
op een grotere behoefte.
Als wij ten slotte weten, dat van
de 14.1 millioen slechts 2,8 mil
lioen bij de borgstellingsfondsen
werd verkregen, dan kunnen wij dus
concluderen, dat 20% van het totaal
van het credietbedrag beneden de
2.000,en dus van geringe om
vang was. 80% lag derhalve boven
die grens en dank zij de grotere
credieten kon de middenstand aan
bedriifsuitrusfing worden geholpen,
kon hij werkplaats of winkel ver
beteren.
£EN BEDRAG van f 14 millioen
steekt natuurlijk maar heel
povertjes af tegen de meer dan
f 100 millioen, die de Herstel-
bank geeft. Dat het bedrag dan
ook nog zo bescheiden is, ligt
zeker niet aan een gebrek aan
belangstelling van de zijde der
middenstanders maar wel aan
het feit, dat vele aanvragers
in de ogen van de bankdirectie
een zaak hadden, die niet le
vensvatbaar was dan wel dat zij
een beleid voerden, dat geen ge
nade kon vinden. Wij willen h er
direct aan toevoegen, dat de
directie van de Middenstands-
bank aan diverse door de over
heid gestelde eisen moet vol
doen, omdat die zelfde overheid
de credieten garandeert en niet
van plan is over een nacht ijs te
gaan.
Het middenstandscrediet loopt
dan ook zeker nog niet op rol
letjes, doch dat er desondanks
schot in zit, bewijzen de cijfers.
I
I
l
