Verslag Bank van Onroerende
Zaken was koude douche
SASKIA
DE EFFECTENBEURS TE AMSTERDAM
SIKORSKI ONTWERPER
VAN DE HELICOPTER
Het geven van
aalmoezen
Een gat in i
hand
Matig resultaat houthandel Van Wessem
Emissie premielening
gemeente Eindhoven
BEURSOVERZICHT
Betaalbaarstellingen
1 Sllii i
sJIPIBP-sfc
Een kaarsrechte kalende 64-jarige
Grootste triomf
kwam in tweede
wereldoorlog
Ter overdenking
Auto reed op groep
schoolkinderen in
Kerkelijke leiders in Kenia
protesteren
2°: dat is er uit, een flinke lading
stoom afgeblazen, is het niet? Er
Saskia kan niet anders zeggen dan;
Lieve lezeres: u hebt het aller
grootste gelijk van de vismarkt.
Werkelijk. Maar toch zal Saskia géén
actie, eventueel met folders en span
doeken, op touw zetten tegen de
Modeshow.
DOOR
ZATERDAG 5 DECEMBER 1953
D£ MARKT TOONDE deze week weer een vaste ten-
denz. Vooral de eerste klas fondsen konden weder
om belangrijke koerswinsten boeken. Van institutio
nele beleggerszijde bestaat, zijn het nog mondjesmaat,
meer en meer belangstelling voor fondsen, die alge
meen als eerste klas risicodragend beleggingsmateriaal
worden beschouwd. Het lage rendement op obligaties
doet deze beleggers zoeken naar hoger renderende
belegging, daarbij een zo gering mogelijk risico
nemend. Ook treft men veel van dit materiaal aan in
diverse beleggingsdepots wij denken b.v. aan het
Rotterdamsche Beleggings Consortium, dat steeds
nieuwe aandelen plaatst en uitbreiding van deze
depots doet in het bijzonder vraag naar dergelijke
fondsen ontstaan. Als gevolg hiervan zien wij juist
deze aanmerkelijk in koers stijgen en de vraag is ge
wettigd of wel steeds de juiste verhoudingen in het
oog gehouden worden. Want naast dit algemeen
erkend eerste klus materiaal zijn er vele fondsen ter
beurze die deze algemene erkenning nog niet bereikt
hebben, doch zonder twijfel met deze op één lijn ge
steld kunnen worden. W ij zagen dan ook deze week
Koninklijk Zout weer flink stijgen en wel van 321 tot
333%, Algemeene Norit van 280tot 289%, Amster-
damsche Droogd van 263 tot 268si%, Nederland-
sche Ford van 240 tot 246%. Weck nu week zagen wij
deze fondsen met sprongen omhoog gaan. De interna
tionale fondsen. Olies, Philips, Unilever en AKU ont
moetten goede vraag. Het goede bericht van het mooie
dividend van Unilever was evenwel wat uitgewerkt en
de koers kon niet verder stijgen. Olies konden gemak
kelijk de „brug" d.i. extra groot aanbod op een be
paalde koers) van 245% gemakkelijk nemen en stegen
lot 218%. Ook 350% is ongetivijfeld een brug, maar
of dit fonds ook deze barrière gemakkelijk zal nemen,
zullen we moeten afwachten. AKU steeg lot 184
doch moest Donderdag weer een paar punten prijs
geven. Op de eerste dag der verhandeling van de cer
tificaten noteerden deze 23'/'—-24 dollar. Philips zette
de stijging rustig voort. Gisteren' werd een interim
dividend van 6% aangekondigd, evenals in 1952. Van
de minder courante binnenlandse industriëlen
noemen ive enige markante stijgingen: Amsterdam-
sche Ballast bracht het van 154tot 159''''%, Hollan-
dia Melk steeg van 142'A tot 147'/'% en Berghuizer
Papier steeg 7 punten tot 193%. Holland Stoommeel
kwam boven pari en noteerde 102%.
Kunstzijde Industrie en Internatio
nale Viscose. Beide moesten een flin-
ke veer laten en kwamen op resp.
87i en 90L. Ook het kutistzijde-
fonds Nijma daalde een punt of 5 en
noteerde 15234 °o. Fokker daalde van
129 tot 125Va °'o en DRU tot 92 °,o.
Doch het aantal koersverbeteringen
was belangrijk groter dan het aantal
verliezen.
De aandelen Bronswcrk lagen aan
geboden op het bericht dat het re
sultaat van het lopende boekjaar
vermoedelijk wat lager zal zijn dan
dat van het vorige jaar en noteerden
88®'o. De directie deelde in haar com
muniqué verder mee, dat ze in de eer
ste vier maanden van dit boekjaar met
enige onderbezetting te kampen heeft
gehad. Door grotere bedrijfsdrukte in
de tweede helft van het jaar zal
naar het zich laat aanzien de ach
terstand worden m^ehaald. De priji. i
lieten evenwel door grotere concur
rentie een geringere marge.
Blikman en Sartorius boekte een
lager exploitatiesaldo: f 157.211 tegen
f 236.189 per 30 April 1952. Uit de
nettowinst van f 62.456 (v. j. f 79.425)
wordt voorgesteld 5 dividend uit
te keren. Over 1951/552 werd nog 6 °/o
gedeclareerd cn in het daaraan voor
afgaande jaar 8 °/o. Deze teruggang
is wel, teleurstellend voor hen, die bij
de introductie dezer aandelen aan de
beurs in 1949 zich bii dit bedrijf ge
ïnteresseerd hebben, emeer daar in
Juni '53 nog een tussentijdse mede
deling van de directie verscheen,
'waarin zij de verwachting uitsprak
dat wederom een redelijk dividend
zou kunnen worden uitgekeerd. Het
verslag spreekt van een daling van de
conjunctuur, die de oorzaak was van
een verminderde winstcapaciteit on
danks nagenoeg gelijke omzet vergele
ken bij het vorige boekjaar. Evenwel
wordt daarnaast vermeld, dat het be
drijfsleven meer en meer overgaat
naar - het gebri van arbeids- en
kostenbesparende machines en syste
men.Bevredig _'nd achten wij de v r-
klarmg van het teruglopen van de
winst geenszins. Daar geen exploita
tierekening werd gepubliceerd is niet
te zien of de onkosten geen grotere rol
hebben gespeeld dan de conjunctuur.
Juist bij teruggang van conjunctuur
zoekt het bedrijfsleven naar besparing
van kosten, waarvoor dit bedrijf juist
oplossingen biedt. De aandelen no
teerden onveran-1 Td 90 u/o.
^olsens het jaarverslag van Hout
handel v.h. van Wessem en Co. te
Zaandam was tekenend voor het af
gelopen boekjaar de voortdurende dis
pariteit tussen aan- en verkoopprijzen.
ite binnenlandse houtprijzen bereik
ten in het algemeen niet een dus
danig peil, dat een redelijke winst
marge gewaarborgd was. Hef saldo
der exploitatierekening daalde dan
ook tot f 130.000 tegen f 201.000 in het
vorige jaar. De voorraden per 31 Mei
1953 staan op de balans voor
f 1.212.000 tegen een voorraad van
f 751.000 gulden een jaar geleden.
Bij de waardering der voorraden is
steeds rekening gehouden met de
mogelijkheid dat verliezen kunnen
ontstaan door prijsdaling. In de laat
ste jaren is dan ook geen dividend
uitgekeerd uit winsten ontstaan door
prijsstijgingen. Daarom kon dit jaar
de winst bepaald worden met uit
sluiting van verliezen door prijsver
lagingen. Lit de winst ad f 46.000
(v. j. f 65.000) wordt een dividend
gedeclareerd van 4 "o, evenals het
vorige jaar. De buitenlandse hout- en
vrachtmarkt vertoont momentcel een
aanzienlijk vastere tendenz. In te
genstelling hiermede zijn de toch al
lage binnenlandse priiwn thans in
geen enkele wijze in overeenstemming
met de aankoopprijzen in het buiten
land. De aandelen noteren slechts
67 °/o.
De Levensverzekering Maatschappij
„Utrecht" gaat f 1.2 millioen aande
len uitgeven a pari; inschrijfdatum
Woensdag 16 December. Het aande
lenkapitaal wordt daarmee verhoogd
van f 1.8 millioen tot f 3 millioen.
Twee dividendbewijzen worden p .r
aandeel van f 900 als claim aai ?-
wezen. Drie claims geven recht van
inschrijving. Vergroting van het aan
delenkapitaal wordt gewenst geacht
ln verband met de grote stijging van
het verzekerde kaïntaai, dat per 31
December 1952 f l'/j milliard bedroeg.
Het dividend over de laatste 4 jaren
bedroeg resp. 12 12 13 o/0
13'/a »o. Deze aandelen zijn niet 'er
beurze genotc rd.
Nog een andere maatschappij wier
aandelen niet ter beurze zijn, kon
digt een emissie aan: Nationaal
Grondbezit, gevestigd te 's Grav r-
liage. Op deze aandelen is slechts
20 te storten; de emissiekoers is
100 °/o. Hier zuilen 4 claims recht
geven op inschrijving van één aan
deel. Het kapitaal bedraagt f 2 mil
lioen, (waarvan f 845.000 is gestort) en
wordt gebracht op f 2'/a millioen. Het
bedrijf beweegt zich ojj het gebied
van de handel in en exploitatie van
onroerende goederen en werkt via 5
d ichterondernemingen ook in de
bouwnijverheid in de vorm van
aannemen van werken, het fabriceren
van stalen deuren en ramen en van
hout- en timmerwerken. Voorts zijn
alle aandelen der Schielandsche Cre-
diet- en Depositobank in het bezit
der N.V. De onroerende goederen der
N.V. staan op de balans voor f 9.1
millioen waartegenover een afschrij
vingsrekening staat van f 643.000. De
vrije reserve bedragen f 1.3 millioen.
Volgens het prospectus schuilt in
de balansw. "de van de onroerende
goederen een aanzienlijke stille re
serve. Er is een totale obligatieschuld
van f 13 millioen en tegen schuldbe
kentenis zijn twee 3°,o leningen op
schuldbekentenis an tezamen f 1.4
millioen opgenomen. Het dividend
over de laatste twee jaren 'bedroeg
16
[)E BANK VAN ONROERENDE
ZAKEN heeft eindelijk een uit
voerig verslag gepubliceerd over de
stand van zaken: een koude douche
voor hen die bij deze instelling hetzij
met aandelen, hetzij met obligaties
geïnteresseerd zijn. Op de onroerende
goederen en op deelnemingen en vor
deringen op dochtermaatschappijen
wordt een afschrijving van liefst f 16
millioen noodzakelijk geacht, waardoor
het vcrliessaldo stijgt tot f 24'/a mil
lioen. De onroerende goederen staan
thans te boek voor f 15'/i millioeri,
nadat men op grond van zorgvuldige
taxatie hierop f 10 millioen heeft
moeten afschrijven. Uit de balans
kan men berekenen dat de obligaties
na afschrijving van alle achterstallige
rente nominaal niet m-.r dan circa
40 "n waard zijn. Het aandelenkapitaal
is dan geheel als verloren te beschou
wen. Dat een reorganisatie van dit
bedrijf noodzakelijk is, is duidelijk.
Binnen „afzienbare" tijd zullen daar
toe voorstellen worden gedaan. De
4 °/o en de 5 obligaties noteerden
jl. Donderdag 43, resp. 47 Het is
te betreuren, dat van voorwetenschap
ten aanzien van de inhoud van dit
verslag is gebruik gemaakt en obli
gaties legen relatief Jioge koersen aan
hen, die deze voorwetenschap niet
bezaten, zijn verkocht.
Op de markt der cultuuraandelen
zagen wij een flinke stijging voor aan
delen H.V.A. De directie heeft pro
ductiecijfers bekend gemaakt, die in
het bijzonder voor de suiker aanmer
kelijk hoger waren dan campagne 1952.
Ook de vezelproductie cn die van
palmolie en palmpitten en thee was
hoger dan in de eerste drie kwartalen
van 1952. De cijfers van de rubber
productie benaderden die van 1952. Ook
Deli's waren opvallend vast.
Pandjie Tandjoonserie kondigt 15
dividend (in Rupiah's) aan over het
verhoogd kapitaal (v.j. 30' De
resultaten van de suikercultuur wa
ren bevredigend, doch op grond van
de weinig gunstige vooruitzichten
voor de vezelcultuur ziet men van
verdere exploitatie der vezelonder
neming af. De koers der aandelen be
weegt zich rond 53
De productie der Thee Cultuur
Maatschappij Tjitambocr was blijkens
het jaarverslag over 1952 aanmerke
lijk minder dan in 1951. De kosten
daalden slechts matig met als resul
taat. dat de exploitatierekening een
tekort van ruim y2 millioen Rupiah's
aanwees, dat afgeboekt werd van een
sluitrekening, waarna het Indonesisch
bedrijf na fiscale herwaardering voor
612.000 op de balans staat bij een
kapitaal van 700.000. Het verliessa'-
do bedroeg nog 16 500, waardoor het
totale verlies steeg -tot 386.000. De
Tji tamboer wordt gefinancierd door
het Insulinde Cultuur Syndicaat
281.688). De onderneming heeft in
1952 en ook in 1953 te lijden gehad van
overvallen. Indien in de veiligheids
toestand niet op betrekkelijk korte
termijn verbetering komt, verliest de
onderneming steeds meer in waarde.
Ten aanzien van de toekomst is de
directie bepaald niet optimistisch.
Wederom een total loss? De aandelen
worden vergeefs aangeboden op
4'/,
In het jaarverslag van het Insulinde
Cultuur Syndicaat zien wij dat de
vordering op de Tjitamboer geheel is
gereserveerd. Het 'Indonesisch bedrijf
sloot met een klein verlies (Rupiah
3000 tegen Rp 735.000 in 1951). De
handelszaken lieten evenwel een winst
van ƒ274.000, zodat na reserveringen
90.000 ter verdeling kon overblijven,
waaruit dividend kan worden
uitgekeerd "over het kapitaal van 1.2
millioen, waarvan 147.000 aandelen
zijn ingekocht.
Ook de New-Yorkse beurs was deze
week gunstig gedisponeerd en voor
de shares zagen wij dan ook in Am
sterdam algemeen hogere Koersen,
zoals wel blijkt uit de koerslijst. Gene
ral Electric kon in 14 dagen 10 pun
ten stijgen; Illinois Central 6. Hudson
Motors noteerde 12%. Het bestuur
dezer Efutomobielfabriek verklaarde
in verband met geruchten over fusie,
dat besprekingen zijn gevoerd ten
einde de mogelijkheden, die fusie of
samenwerking-met andere bedrijven
kunnen bieden, onder ogen te zien.
Een resultaat van deze besprekingen
is nog niet te melden. Nash Kelvina-
tor, het fonds dat in verband hiermede
indertijd werd genoemd, noteerde
18 3/4. De obligatiemarkt was weder
om vrij stabiel. Alleen. 3U Neder
land 1953 ligt.m "de lagt^le. ,tij.d wat
aangeboden.
[)E GEMEENTE EINDHOVEN gaat
f 12.000.000 2i/. premieobligaties
a pari uitgeven in stukken van f 100 en
f 1000. Inschrijving 15 December. Het
succes der premieleningen van diverse
gemeenten in 1.952 was groot; de koer
sen hiervan bewogen zich in de laatste
tijd rond 130 Dat ook deze uitgifte
een succes zal worden is haast welgaan
te nemen temeer daar het lotingschema
voldoende attractief is gemaakt. In de
eerste jaren zijn et drie prijzen van
f 100.000 en in de loop der jaren worden
vele malen bedragen van f 25.000 en
f 50.000 uitgekeerd. Het grootste deel der
lening, nl. f 10.400.000, de rentevoet
waartegen deze lening is berekend be
draagt 3i/4 lost evenwel in 1994 af
a pari.
De aankondiging dezer lening heeft
de reeds op de beurs genoteerde pre mie
leningen zeer sterk in koers doen dalen.
Rotterdam Tapanoeli pref. no 9 38.25.
Procter en Gamble no 65 20.48, resp.
10.24.
.Svenska Depot fr. no 30 f 17.74.
Colgate Palmolive no 52 15.74.
Kon. Ver. Tapijtfabr. pref. no 22 57.80.
Kon. Ver. Tapijtfabr. gew. aand. no 39
f 42.50, resp. 8.50.
MRMlRHPIIi
YS"f i
Een van de modernste helicopters uitgerust met twee straalmotoren.
(Van een bijzondere
medewerker)
"pOEN de nu zo bekende
en geniale construc
teur Igor Iwanowitsj Si-
korski nog een jongen
was van tien jaar, woon
de hij in het land van de
Tsaar, in Kief. Hij kreeg
eens een neusbloeding
en dacht vol schrik: als
dit chronisch wordt, kan
ik nooit vliegen. Iets an
ders is hem uit die tijd
bijgebleven: een droom,
dat hij in een zachtver-
lichte met notenhout be
timmerde cabine zat van
een gigantisch vliegtuig.
Dertig jaren later, op
inspectie in een van zijn
viermotorige Clippers,
herkende hij met een
schok die cabine.
Hij vraagt zich wel
eens met verbazing af
waarom juist hij in zijn
langdurige loopbaan als
vliegtuigconstructeur en
mvUtijC als het ware
mechanisch juiste con
clusies vond, die de aëro
dynamische wetenschap
pas veel later theore
tisch kon verklaren.
Zoals het een bron is
van een niet aflatende
verwondering, dat de
Grieken en Romeinen
niet het luchtruim heb
ben veroverd en zweef
vliegtuigen uitvonden,
terwijl zij er toch het
materiaal en de intelli
gentie voor hadden. De
grootste triomf van
Sikorski kwam pas in de
tweede wereldoorlog: de
eerste werkelijk bruik
bare helicopter. Dit proto
type van alle vliegende
dingen, door experts na
jarenlang studeren en
testen om zijn balsturig
heid van de lijst ge
schrapt, werd onder Si-
korski's genie zo veilig
en efficiënt als een
windmolen.
DE WERELD telt op het ogenblik
nog geen drieduizend helicopters
én deze toestellen zijn in menig op
zicht nog niet ontwikkeld maar zelfs
de straaljager spreekt niet zo tot de
verbeelding als Sikorski's gevleugel
de lastdrager, die alles kan. Zij stij
gen op van daken en strijken ér
even laconiek op neer. Kortom men
behoeft zich maar te herinneren,
welke fantastische prestaties in het
rampgebied werden geleverd door de
helicopter. In het kielzog van Si
korski's succesvolle machine is een
race ontstaan tussen ingenieurs en
ondernemers. Overal, in de Verenig-
SIKORSKI
de Staten ziet men broedplaatsen
van het nieuwe ras der mechanische
vogels met draaivleugels. Elke ont
werper is er absoluut zeker van, dat
ziin helicopter de enige is, die als
dè helicopter in de luchtvaartge
schiedenis zal voortleven.
Sikorski staat boven en buiten dit
krijgsgewoel. Hij is een kaarsrechte,
kalende vier-en-zestiger met een
krans griis haar over zijn boord,
een goedmoedig gezicht, kortgeknip
te snor en een ietwat bedeesde
stem. Sikorski spreekt op professo
rale toon, hij groet eikeen; van
bankwerker tot admiraal met de
zelfde stijve buiging van het oude
Europa. Ër is niemand, die ooit een
discussie meemaakte, waarin de
stem van „Ome Igor" van opwin
ding ook maar een toonhoogte steeg.
Hij stond de buitenwacht nooit
toe ondanks alle publiciteit —.in
zijn particuliere leven door te drin
gen. Hij heeft een volwassen doch
ter uit zijn eerste huwelijk en vier
zoons van in de twintig. Op zijn
bescheiden hoeve in Easten ontvangt
hij slechts oude Russische vrienden
en makkers uit de lucht, zoals Lind
bergh. Buiten zijn vak is Igor sterre-
kijker en schrijver van religieus-
wijsgerige boeken. Hij is verzot op
tractors het zijn net schoothond
jes maar zijn allergrootste hobby
is vulkanen, werkende vulkanen. Op
negentien-jarige leeftijd ging hij
naar Parijs, het Mekka voor een
vlieger in die tijd. Hij kocht een
drie-cylinder Anzanimótor van 25
pk., reisde naar Kief terug en be
gon achter zijn vaders zomerhuisje
zijn eigen vliegtuig te bouwen. Het
werd een helicopter in grove trek
ken. Met zijn zesde vliegtuig ver
wierf hij in 1912 de hoogste onder
scheiding op een luchtvaarttentoon
stelling in Moskou. De Tsaar zelf
was geïmponeerd door de luchtreus;
op zijn 24ste jaar was Sikorski be
roemd en rijk. Hij nam de wijk toen
3V2 Nederland '53
3—3l/s Nederland '47
3 Nederland '62/64
4 Alkmaar
414 Rotterdam
314 Friesch-Gron Hyp. Bank
2'/2 Premiel. den Haag '52II
3%% Philips (fl-lng
Amsterd. Bank
Nederl. Handelmij
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Albatros Superfosfaat
Albert Heyn
A.K.U
Avis Verffabr
Bijenkorf
Centrale Suiker
Fokker
v. Gelder Zonen
Hecmaf
Holl. Melksuiker
Houth. Dekker 6% pref. wd.
Houthandel Pont
Houthandel Pont 6 pref
Houthandel v. Wessem
Kon. Ned. Hoogovens
Kon. Nederl. Zout
Meelfabr. Ned. Bakkerij
Nederl. Kabel
Ned. «Mach. Fabr. „Alkmaar"
Ned. Fabr. Hoogenstraaten
Philips
Philips 6% pref. wd
Plaatwellerij
Rotterd. Beleggingscons
Stokvis Zn
Stork Co
Unilever
Unilever 6% pref.
Ver. Blikfabr
Slotkoers
Slotkoers
of v.k.
of v.k.
26-11
3-12
101 3/4
101 1/2
99 1/2
99 5/8
100 3/4
100 3/4
104 1/2
104 1/2
108 3/4
108 1/16
99
99 1/8
131
120
102 1/8
102 1/8
179 1/8
179 7/8
167
165 1/4
173 3/4
175 1/2
173 1/2
173 3/8
137 3/4
137 1/4
183 1/2
182 1/2
179 7/8
180 7/8
28 L
28 L
175 1/2
181
177 1/4
179
129
125 1/2
175
180
190
190 1/2
191 1/2
185
122 1/4
122 1/4
123 1/2
125 1/2
120
121 b
67
67
167 3/4
168 1/2
321
333
235
233
226
225
160 b
161 1/2
78
75
192 7/8
194 15/16
155
154 3/8
132 1/4
132 1/4
208 1/2
209
148 1/2
150 1/4
143
142 3/4
231 1/4
229 3/8
135 3/4
136 1/8
144
143 1/2
Wilton-Feyenoord
Wit's Textiel Nijverh
Zwaardemaker
Zwanenburg-Organon
Koninklijke Olie
Dordt.sche Olie
Holland Amerika Lijn
Nat. Bez. Müller Co.
Nederl Scheepvaart Unie
Amsterdam Rubber
Bandar Rubber
Billiton II
Cultuurbank
H.V.A
N.I.S.U.
Sedep
Ver. Deli Mijen
Allied Chemical Dye
Anaconda
Canadian Pacific
Cities Service
Consol. Edison
Douglas Aircraft
General Electric
General Motors
Illinois Central
Intern. Ni 'el
Kennecott Copper
National Dairy
New-York Central
Phillips Petroleum
du Pont de Nemours
Procter Gamble
Republic Steel
Sears Roebuck
Shell Union
Southern Pacific
Tidewater
U.S. Steel
Slotkoers
Slotkoers
of v.k.
of v.k.
26-11
3-12
179
179
131 1/4
132 3/4
110
110
179 3/4
181
342 3/4
347 7/8
321 1/2
326 1/2
144
145 1/2
175 1/2
176
137 1/2
136 1/2
93
92 3/4
105
110
224
221 1/2
65 1/2
67 7/8
113 1/4
118 3/8
77 b
78 3/4
63 1/8
66
94 1/8
100
75 1/4
75 1/2
32 7/8
33 1/8
23 3/8
24 1/4
81
84 1/2
43 1/4
43 5/8
78
81
86 1/4
91
59 1/4
60 1/8
75 1/4
78 1/4
37 1/8
37 1/2
67 11/16
67 3/4
62 1/2
64
19 15/16
20 3/4
52 5/8
55 1/2
104 1/4
106 1/4
67
68 3/4
48 15/16
49 5/16
59 5/8
61 1/2 b
73 1/4
76
38 1/4
38 7/8
20 5/16
21 3/8
37 3/4
39 3/8
Bu het St. Nicolaasfeest hoort het
geven; het geven van geschenken.
Denken wij er wel eens over na, hoé
ons St. Nicolaasfeest ontstaan is; wat
daarvan de achtergrond is? Welnu één
van die achtergronden vinden wij in
Mt. 61-4, dat over het geven van
aalmoezen handelt: „Laat, als gij aal
moezen geeft. Uw linkerhand niet weten
wat Uw rechter doet, opdat Uw-aal
moes in het verborgene zij en Uw Va
der, die in het verborgene ziet, zal
het u vergelden".
Dit geven in het verborgene is nog
in ons huiselijk feest terug te vinden,
maar het is meer zo, dat men dit doet
om de geheimzinnigheid wat te verho
gen dan dat men daarbij aan Mt. 6
denkt. En toch is er verband.
Aalmoes heeft bij ons de betekenis
gekregen van een onbeduidende gift
aan een bedelaar. In de spreektaal leeft
het woord nog het meest voort in de
betiteling van de R.K. priester, die zich
met de militairen, de zieken, de ge
vangenen bezig houdt: de aalmoezenier.
Men begrijpt deze titel niet, maarüeze
priester heet nu eenmaal zo. Toch. kan
deze naam ons op het goede spoor
brengen; de aalmoezenier is een pries
ter, die zich met mensen bemoeit, die
in nood verkeren, en hij behoort dat
althans te doen uit barmhartigheid, om-
dat zijn hart begaan is met het lot van
hen, die hij helpen moet. Aalmoes is
namelijk niets anders dan verbasterd
Grieks. Het Griekse woord er voor in
de bijbel betekent barmhartigheid. En
Jezus zegt in Mt. 6 niets meer maar
ook niets minder dan dit: Als Ge uit
medelijden iemand iets geven wilt, doe
het dan zo, dat Ge als gever onbekend
blijft, zodat degeen, die ontvangt, nie-
mand behoeft te bedanken. Weliswaar
zullen de mensen U dan niet roemen,
maar God zal het U in het verborgene
vergelden.
Daarom tracht St. Nicolaas altijd in
het verborgene te geven en hoe meer
St. Nicolazen op de straten, in de.win.
kels, in de steden en in de dorperï ziti
in het openbaar vertonen, des te met!
beweegt zich het feest van het oor
spronkelijke bedoelen af.
Gelukkig veroordeelt ook het mo
derne besef de in het openlijk bedreven
barmhartigheid. De liefdadigheid, open
lijk bedreven en in bekendheid van ge
ver en ontvanger over en weer, is door
de publieke opinie reeds lang veroor
deeld, Maar in het leven van mens tot
mens en ook in het optreden van ker
kelijke instanties, zoals de diaconieën,
hoe vaak ook met de beste bedoelin
gen opgezet, zondigt men maar al te
vaak tegen het gebod vSn het in het
verborgene handelen, dat hiér nodig is.
Bekendheid brengt dankbaarheid mede
en dankbaarheid verwordt tot allerlei
ondeugden zowel bij de gever als bij de
ontvanger. Hoe zal ik U ontvangen, hoe
wilt Gij zijn ontmoet, zingen wij in
deze adventsweken. Welnu: Laat, als
Gij aalmoezen geeft, uw linkerhand
niet weten, wat Uw rechterhand doet,
opdat Uw aalmoes .in het verborgene
zij! En Uw Vader, die in het verbor
gene ziet, zal het U vergelden, door
intocht te doen.in Uw-.gemoed.
G. D. BOERLAGE.
de revolutie begon. Met een hand
koffertje en een dunne bundel En
gelse ponden verscheen hij in Man
hattan. Toen volgde een Amerikaan
se carrière. Zeelieden van alle naties
waren vertrouwd met de contouren
van Sikorski's viermotorige Clip
pers, die hun koers over de Oceanen
kozen.
Op een stafvergadering van de
United Aircraft kondigde Sikorski
later plotseling aan, tot grote ont
steltenis van allen, dat de tijd ge
komen was om de helicopter te ont
wikkelen. Dat was in 1937 en de
technische ontwikkeling van die he
licopter was nog aan het beginpunt.
De Rus ging te werk als een Schot;
zijn jarenlange experimenten kost
ten alles bijeen nog geen 300.000 dol
lar. Maar in de machine waren alle
belangrijke eigenschappen van het
moderne hefschroefvliegtuig ver
enigd. Dagen lang was het zijn enig
doel zijn hefschroefvliegtuig twee
decimeter boven de grond in balans
te houden. In 1941 vestigde Sikorski
een duurrecord. Zijn helicopter bleef
een uur en 42 minuten ter hoogte
van een boomtop in de lucht. Zijn
grootste triomf was toen zijn: helicop
ters in Korea werden ingezet. Hi.i
hield nauwkeurig boek van het red
dingswerk, dat daarmede werd ver
richt. Men kan van dit wonder-
toestel nog van alles verwachten.
Toen gistermorgen een automobilist
op de 's-Gravendijkwal te Rotterdam
wilde remmen om een schoolklas on
gehinderd te laten oversteken is zijn
wagen geslipt met het gevolg dat deze
op de kinderen is ingereden. Zeven
hunner werden gewond en moesten
voorlopig naar ziekenhuizen worden
overgebracht. De verwondingen vari
het zevental bleken nogal van lichte
aard te zijn, want alle konden na be
handeld te zijn, de ziekenhuizen weer
verlaten. De kinderen horen thuis in
het Schippersinternaat, dat is geves
tigd in een schip aan de Cooihaven.
Een aantal kerkelijke leiders in Ke
nia heeft in een open brief in de pers
zijn bezorgdheid uitgesproken over het
feit, dat geldelijke beloningen zijn uit
geloofd voor het doden van leden van
de Mau Mau. Dit was kort geleden ge
bleken bij een proces tegen een Britse
militair, die werd beschuldigd van het
doodschieten van twee loyale Kikoe-
joes.
Doordat de Britse overheid strenge
richtlijnen had uitgevaardigd, waren
er tekenen van verbetering, aldus de
brief. Er was evenwel een radicale ver
andering nodig van houding en optre
den bij velen van hen. die verantwoor
delijk zijn voor het herstel van orde
en recht.
\F EN TOE krijg ik van die h
lijke brieven in mijn bus:
spontaan, zo echt gloeiend opgev
den, dat ik ze dolgraag in hun
heel zou willen overnemen. Met
dikke rand er omheen, gegarm
met pijlen en uitroeptekens. V
dergelijke brieven bewijzen zo
gedacht hoeveel gezond verstand
scherpte van blik er schuilen or
het huidig vrouwendom.
Nu is een kolom tot mijn inr
spijt maar dik vief kantjes lang,
moet ik dus duchtig met de sch
werken. Maar hier hebt u dan er
gepeperde kernfragmenten uit -
schrijven van een lezeres, die ik
ligheidshalve maar volledig anoni
zal laten:
„Er is een onderwerp dat mij
wekenlang bezig houdt, en het m
er nu maar eens uit. Daarom 1<
het mij het beste er met u over
spreken, met de bedoeling dat u 1
in uw praatje met andere vrouw
zult bespreken. Onderwerp: het i
vaar van de modeshow!
Ja, wat voor gevaar ligt er nu
zo'n kijkpartijtje in zo'n genoe
lijk middagje uit? Dat gevaar li
niet in het gaan, n>aar in de gevi
gen. Weet u dat er momenteel vro
wen zijn, die bezeten zijn van he
zucht naar mooie kleren? Die, ho
wel zij een behoorlijk inkomen he
ben, poffen, de ene week na de a
dere, bij alle mogelijke leverancie
in levensmiddelen; die schulden he
ben bij verschillende kappers, die
man tot wanhoop brengen en het 1
ven in huis tot een hel maken. D
stikken in de zorgen: niet échte zo
gen, maar zorgen, die zij zich mi
ken, omdat zij haar levenseisen
hoog willen stellen. Die aan al
goeds dat zij hebben: haar gezon<
beid, haar man en kinderen, voorb
zien, om dat éne fel begeerde stul
die creatie, die bijpassende schoei
ties en niet beseffen de leeghei
van dat dwaze begeren.
Laten nu niet allerlei verontwaai
digde moeders naar haar pen grijpe
en vertellen dat zij nóóit iets krij
gen. dat het laatste altijd voor haa
is. Die moeders zijn er, dat weet ii
honderden en honderden. Voor haa
is dit schrijven niet bestemd. Nee
het is voor de dames uit de kringen
waar de mannen behoorlijk verdie
nen. Die, indien zij haaf verstane
gebruiken, er kunnen komen, en ei
bovendien nog netjes uitzien ook.
Ur üie H Uj nu alstublieft niet dal
Jiofut met deze wijze les een vol
maakt voorbeeld van deugd ben
Niets daarvan. Ik ben dolf!) op
mooie kleren, maar nuchter genoeg
om m te zien dat kopen niet gaal
fï? dw ro,!ï ga lk niet naar mode-
snows. Wacht u voor de verzoeking."
Niet alleen om niet de hele Vak-
iroep Detailhandel-Damesconfectie
jenevens de fabrieksdirecteuren, en
verdere belanghebbenden in deze
branche aan de hals te krijgen. Ieder
een, vooral in de verkopende mid
denstand, vecht momenteel voor zijn
broodje, en grijpt elke kans en elke
manier aan om kopers te lokken.
Aulke shows zijn niet anders dan
een soort verlengde etalages, waar
in de poppen aan het wandelen zijn
geslagen. Alles om de boterham te
verzekeren van duizenden hardwer
kende vaklui, waarbij een groot per
centage vrouwen
Maar daar hebben wij het al: als
wii zouden waarschuwen tegen de
modeshow zouden wij met evenveel
Klem moeten ageren tegen de etala
ge, de advertentie, de winkelweek,
öe reclame-folder, de braderie en
desnoods tegen de marktkramen. Wij
zouden ons moeten vergenoegen met
winkelstraten vol geblindeerde rui
ten, waar men hoogstens fluisterend
een blikje in .de gegrendelde
voordeur zou mogen informeren naar
wat er binnen te koop was -
U lacht erom? Toch ben ik alleen
maar consequent. Want het gevaar,
lieve verontwaardigde briefschrijf-
J" hem niet in die show. maar
"at gat in die vrouwenhand. Een
- vel, dat heus niet dateert van van-
aaag of gisteren, maar dat alle
vl ÏÏÏP door huisvaders tot wanhoop,
bracht 6n bankroet heeft fi®-
Leest u er „De klop op de deur"
nvVJ u,-?s ?b na of het leven van
riul blijspeldichter Pieter Langen-
h *n Persoonlijk heb ik van na-
tragedie gadegeslagen van een
zioii?' tvaarvan moeder haar koop-
in Ji haar hang naar opschik en
uxe zover dreef, dat haar man in
eni£evanKe?ls belandde en haar
ori. °.or verwaarlozing stierf,
rouw-ffii zu' zi-h ,ee.n zeer decoratief
de rléf T1 sluier aanschafte en
de ï>oLVaij v leven poseerde als
de moeder echtgenote en beroof-
[J vraagt mij aan het slot: „Wilt u
eraan mede werken dat er meer
vi ouwen vrede in het hart hebben?"
Natuurlijk wil ik dat - maar hoe
ht u dat ik zoiets klaarspeel? Hoe
ro°et ik dat gat in die hand dicht-
P akken? Met preekjes. met waar-
schuwinsjen. mei smeekbeden des
noods? Hplpi niet. gelonft u mij.
Vrouwen zoals u, die de tering
