I De hoop herleeft te Berlijn na Westelijke concessie Op jacht naar de rede van Molotov Felle brand in de Roermondse eiermijn Weer demonstraties in Madrid Russische agenda is onder protest aanvaard Franco DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Grote ijsbergen op IJselmeer Vastgeraakt schip zoek Dienst Enkhuizen- Staveren gestaakt Isolement van Ameland verbroken Strenge vorst in de komende nachten WEERBERICHT MILLIOEN GULDEN SCHADE Grootste van Europa Gewonde studen t overleed Brand in seinhuis Rotterdam-Schiedam gestremd In het „onvindbare" Oostberlijnse perscentrum Worstjes, bier, propaganda en telefoons Grote voorraad stro in lichter laaie Een zware taak voor vijf Groninger brandweren Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H. M. KOEMANS Redactie: Achterdam 18, Tel. S541 ADVERTENTIES en ABONNEMENTEN: Voordam 11 - Tel. 3320 Postgiro 187294 Woensdag 27 jan. 1954 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 151e Jaargang No. 22 ALKMAABSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties 16 ct p. mm Vraag en aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden 1. elk woord meer 5 cent Uitsluitend contant. Abonnementsprijs: bij vooruitbetaling per maand 2.15 per kwartaal 6.45 plus incassokosten Weekabonnementen f 0 52 fTelefonisch van onze speciale verslaggever) BERLIJN, Dinsdagavond. - Om zes uur vanavond klaarde de lucht boven het congresgebouw weer enigszins op. De uitgestelde rede van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Foster Dulles werd toen voor de pers vrijgegeven en onmiddellijk begon nen naar alle boeken der wereld de telexmachines te ratelen. De tweede Berlijnse conferentiedag was in ieder geval hoopvoller geëindigd dan de eerste. Foster Dulles, van wie men een philippica aan het adres van Molotov had verwacht, had de pijnlijke situatie van gisteravond gered door, zij het onder protest, de voorgestelde Russische agenda te aanvaarden. De speech van de vaak zo weinig tactvolle Amerikaan wordt door waarnemers in Berlijn als de beste aan gemerkt, welke hij ooit gedurende zijn lange staat van dienst heeft afgestoken. Aan klaarheid, argumentatie kracht en ook vastberadenheid laat zij niets te wensen over. Amerika wenst niet met Rood-China aan de door Molotov voorgestelde Vijf Mogendhedenconfe- rentie deel te nemen en wenst ook niet terug te gaan naar Potsdam en Yalta een uitspraak die grote weerklank in Bonn zal vinden. Vanmorgen, doch vooral gisteren leek het even of de conferentie al onmiddellijk tot mislukking was gedoemd. De teleur, stellende rede van Molotov deed waarnemers vrezen, dat de Grote Vier in de woestijn van beschuldigingen en her-beschuldigingen waren aanbeland en dat het, gezien de ervaringen op vroegere bijeenkomsten, geen zin zou hebben verder te gaan. Maar met Dulles' concessie, waartoe na onderling overleg tussen de Westerse Grote Drie is besloten, is er weer nieuwe hoop gekomen. Een hoop met vreze weliswaar want wat zal er van het laatste agendapunt: Oostenrijk terecht komen wanneer Washington en Moskou ten aanzien van het eerste agendapunt: de voorgestelde bijeenkomst met Rood-China niet voor elkaar willen zwichten? Drie schepen zijn gisteren in het ijs op het IJselmeer vastgeraakt. Twee hiervan echter, de „Schiestroom" van rederij Koppe en de „Adriana" mtt schipper Buisman uit Zaandam, zijn later op eigen kracht binnengekomen. Beide schepen kwamen van ZwJile. Een ijsbreker, welke van Amsterdam uitvoer om het derde schip te assiste ren keerde onverrichter zake terug daar het vaartuig onvindbaar b>eek. De ijsbreker meldde grote ijsbergen van wel drie meter hoog en had slechts met veel moeite het ijs kunnen door ploegen. De bootverbinding Marker, Monnikendam zal, voor zover vannicht bekend was, normaal worden onder houden. Vanwege de vorst is de veerdienst Enkhuizen^Staveren stilgelegd. De laatste boot vertrok gistermiddag om 15.43 van Enkhuizen. Twee militaire vliegtuigen hebben gisteren het isolement van Ameland verbroken. Gistermiddag om drie uur stegen de machines van Leeuwarden op en kwamen een kwartier later op het vliegveld van Ameland aan met 80 kg post aan boord. Om half vier zijn de machines weer van het eiland vertrokken metonge veer 50 kg post en twee passagiers. Het plan is heden wederom een vlucht naar het eiland te maken. De Rijksveerbootdienst Oostmahorn- Schiermonnikoog is gisteren nog goed verlopen. Vandaag zal de verbinding waarschijnlijk per vliegtuig geschie den. Het stadje Debar in Zuidslavisch-Ma- cedonië is reeds twee weken door sneeuw van de buitenwereld afgesloten, waardoor honderd reizigers zijn gestrand. (Van onze weerkundige medewerker) \ET sterke hoge drukgebied met het centrum over Scandinavië geejt nog geen tekenen van ver zwakking. Het zal ook in de ko mende dagen nog in staat blijven om de depressies van de Oceaan, reeds voor of boven Engeland tot staan te brengen. Gisteren werd het steeds kouder door een harde Oostenwind. In de afgelopen nacht kwam 8 tot tien graden vorst voor langs de Noordzeekust. Nu het IJselmeer steeds dichter komt te liggen met ijs en er komende nacht iets minder wind is te ver wachten, kan de temperatuur nog verder dalen. De kans op strenge vorst (10 tot 12 graden Celsius) is komende nacht ook in onze pro vincie mogelijk. In de afgelopen nacht kwam in het Oosten en I Noorden van ons land al 11 tot '2 graden vorst voor. In Duits land werd op vele plaatsen al 18 tot 22 graden vorst gemeten. Men doet goed rekening te houden l met de kans dat het de gehele week zeer koud weer zal blijven met s nachts matige tot strenge vorst. De kans op sneeuw kan la ter weer iets toenemen, wanneer een volgende depressie een aan val op het vorstgebied zal onder nemen. Verwachting tot morgenavond: ZEER KOUD Nu en dan wolkenvelden, maar geen sneeuw van betekenis, Aan vankelijk matige, later tot krach tig of hard toenemende Oostelijke wind. Strenge tot matige vorst. Donderdag: Zon op 8.28. onder 17.19 ^[U DE RUSSISCHE agenda is aan vaard, zal de vergadering van van daag beginnen met een bespreking van het eerste der drie door Molotov voorgestelde punten, namelijk „Maat regelen voor vermindering van de spanning in de internationale betrek kingen en bijeenroeping van een con ferentie van ministers van Buiten landse Zaken van Frankrijk, Engeland, de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en (Rood-) China".' Eerst in een la ter stadium zal de conferentie over gaan tot de behandeling van het Duit se vraagstuk en van dat der verzeke ring van de Europese veiligheid. Het Oostenrijkse staatsverd g zal als laatste punt worden behandeld. Alle delegaties hebben er Dinsdag avond haar voldoening over uitgespro ken dat een lang debat over de agen- dat is vermeden, „ook al is het dui delijk genoeg", zo voegde een Britse woordverder er aan toe, „dat wij zelf liever een andere volgorde zou den hebben gekozen. In elk gasal kunnen wij nu aan het werk gaan en* behoeft men er geen tijd meer ver loren te gaan". In Westelijke kringen beschouwt men de aanvaarding v->n het Russische voorstel niet zozeer als een toegeven aan Molotovs wen sen dan wel als een middel om te voorkomen, dat de conferentie reeds j^OLOTOV heeft Dinsdag ook reeds laten weten, met welk voorstel hij vandaag de besprekingen over de in ternationale betrekkingen denkt te beginnen. Hij zal een voorstel indie nen om in Mei en Juni van dit jaar een vijf-mogendhedenconferentie met China bijeen te roepen, H(j deed dit in een rede van een half uur, waarin hij inging op hetgeen Dulles even te voren aan het Russische adres had gezegd. De standpunten dezer beide figuren blijken nu al reeds weinig ruimte voor overeenstemming te la ten Dat bleek ook uit andere opmerkin gen van de Russische minister. Deze herhaalde, dat het noodzakelijk was, terug te keren naar de verdragen van Potsdam en Yalta en betoogde verder, dat de Sovjet-Unie streefde naar her stel van de Frans-Russische vriend schap - welke zij ook gaarne zou uit strekken tot Duitsland. Deze technicus is belast met de be diening van een der vele Vertaal- installaties, die zijn opgesteld in het Berlijnse gebouw waar de Grote Vier bijeenkomen. Veronderstel overigens niet, lezer, dat deze man veel vertelt van hetgeen er bespro ken wordt. Hij heeft onder ede strenge geheimhouding beloofd. Een lid van de Oostduitse volks- politie staat op wacht bij een der vele geïmproviseerde telefooncellen in Oost-Berlijn. Deze kunnen In geval van onlusten direct worden gebruikt. QISTERAVOND heeft een felle uit slaande brand gewoed in de Roer. mondse coöperatieve eiermijn, de grootste van Europa. De linkervleugel van het gebouw, waarin zich twaalf eiersorteermachines, een grote hoeveel hied emballagemateriaal en ongeveer een millioen eieren bevonden, is ge heel uitgebrand. De brandweren van Roermond en Venlo bestreden met tien stralen de enorme vuurzee. Rond negen uur had men de brand bedwongen, maar met het nablussen is men de gehele nacht bezig geweest. De blussingswerkzaamheden werden aanvankelijk bemoeilijkt doordat te ge ringe druk op de waterleiding van het bedrijf stond. De buiswijdte van de leiding bleek te klein. Men moest over schakelen naar de in de nabijheid ge legen leiding van de Kappellerlaan (bij Roermond). Tengevolge van de brand is de coö peratieve eiermijn in grote moeilijk heden geraakt, omdat het sorteren van de voor export bestemde eieren geen doorgang kan vinden. De directie heeft gisteravond onmid dellijk nieuwe machines besteld. En kele vrachtauto's zijn reeds vertrok, ken om deze machines te halen. De werkzaamheden in het bedrijf zullen vandaag zoveel mogelijk worden voort gezet. QPNIEUW hebben Dinsdag duizenden studenten in de straten van Ma drid tegen Engeland gedemonstreerd. Hun betogingen golden ditmaal bo vendien de politie, wegens het feit, dat een hunner na de botsingen van Maandag voor de Britse ambassade het leven had gelaten. De jongeman was namelijk onder de hoeven' van de paarden der bereden politie ge raakt en in zeer ernstige toestand naar zijn woning vervoerd. Ook Dinsdag heeft de politie de be togers niet ongemoeid gelaten. In herhaalde charges poogde zij de hoofd straten van Madrid schoon te vegen. De opgewonden jongelui verzamelden zich voor het hoofdbureau van politie zou kunnen stranden op de vaststel ling der agenda. Niet voor niets heeft Dules in dit verband in zijn rede gé- wezen op het drama van de confe rentie in Parijs in 1951, waar negen en zeventig zittingen werden gevuld met een vruchteloos debat over de agenda. Dit mocht volgens hem ">iet worden herhaald. j^INISTER Dulles liet tegelijkertijd weten, dat hy inzake het nu eerst te behandelen vraagstuk stijf op zijn stuk zou blijven staan en dat hij der halve weigerde, de communistische re gering van China te aanvaarden als gesprekspartner over wereldvraagstuk ken. Wel zouden de Verenigde Staten desnoods met deze regering willen spreken over een regeling voor de vrede in Korea, maar verder wensten zij niet te gaan. ?»Men kan wel het kwaad als een feit erkennen", aldus Dulles, „maar het is nog iets anders, het aan zijn borst te drukken en het goed te noe men". Tussen de regels door liet ij ook merken, dat hij het liefst met het eerste gendapunt korte metten zou maken. „Hoe eerder we tot het punt „Duitsland" komen, hoe beter het is". Duitsland en de Europese gemeen schap namen dan ook in Dulles rede, die slechts een kwartier duurde, ver uit de grootste plaats in. De Am iri- kaanse minister besteedde driekwart van zijn speech aan lofzangen op de Epropese Verdedigingsgemeenschap. Wat de Russische minister daarover had gezegd, noemde hij „diep teleur stellend". Daarentegen bracht hij *en opvallende hulde aan Frankrijk, dat de plannen voor de Europese gemeen schap had ontworpen. „Zulk een scheppend denken toont de vrijheid op haar best. Het maakt hen belache lijk. die Frankrijk willen veroorde len tot een nederige plaats in de Sov jet-wereld van opgedrongen eenvor migheid", aldus Dulles. op de Puerta del Sol en schreeuwden beledigingen uit aan het adres van de Spaanse politiechef, generaal Ra fael Hierro. Zij eisten zijn aftreden en jouwden hem uit toen hij op het balcon verscheen. Ook verzamelden zich studenten voor de ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken. Verder poogde zich een groep toegang te verschaffen tot de gebouwen van radio-Madrid, teneinde voor het volk een uiteenzetting te geven van de gang van zaken tijdens de relletjes van Maandag. Tientallen nummers vmi het Falangistische blad Arriba werdén verbrand, omdat dit het op treden van de politie tijdens de op stootjes van Maandag niet had ver oordeeld. Ook te Valencia zijn Dinsdag be togingen tegen hét a.s. bezoek van koningin Elizabeth aan Gibraltar ge houden. Tweehonderd en vijf en ze ventig gemeenteraden in het Zuiden van het land hebben zich tegen dit bezoek uitgesproken. Engeland heeft inmiddels voor de tweede maal binnen een week ge protesteerd tegen het feit, dat aan bezittingen van Britse staatsburgers tg Madrid, Barcelona en Huelva scha de is aangericht tijdens betogingen Gisteravond brak door onbekende oorzaak brand uit in het seinhuis van de Nederlandse Spoorwegen, dat ge bouwd is boven de spoorbrug over de Delfhavense Schie te Rotterdam. Door deze brand zijn alle spoorwegverbin dingen tussen Rotterdam en Schiedam gestremd. Het verkeer werd reeds door bussen overgenomen. Morgen hoont men de verbinding te hebben hersteld. Met vertraging moet men echter reke ning houden. (Telefonisch van onze speciale verslaggever) „Het Oostberlijnse perscentrum is gesloten" „Nee, bet is open!" „Het zal morgen geopend worden" „Men heeft nog een bijzondere pas nodig om erin te ko men". Gisteravond laat wilden wij nog de door Molotov uitgesproken rede halen, maar hoe meer informaties wij over het gebouw waar het document te krijgen zou zijn, probeerden in te winnen, des te verwarrender werd het totaalbeeld van antwoorden. Wjj hebben toen jemeend niet verder te moeten vragen. Met een aantal collega's zijn wij in een Volkswagen gestapt en regelrecht naar het Oost berlijnse jlerscentrum gereden. betekenis van het woord is niets anders dan een instel ling met propagandistische doelstellingen. Een Vopo met een pistool in de gordel liep diep in zijn kraag weggedoken voor de monumentale ingang: een zuilengalerij, heen en weer. Hij keek ons even achter dochtig aan, maar liep toen stampvoetend verder. De kou het vroor 15 graden had hem blijkbaar de lust ontnomen naar onze pers kaarten te vragen met die altijd even weerzinwekken de woorden „Ausweis bitte". Wat de Vopo buiten ver zuimd had, haalden zijn geestverwanten in het ge bouw echter ruimschoots in. Vier keer moesten wij onze Jv^A een lange tocht door de aardedonkere straten van Oost-Berlijn hebben wij het communistische perscen trum toen eindelijk gevon den. Het is gevestigd in het nog enig overgebleven ge bouw van de Thalmann- platz waar in de dagen van Hitier een onderdeel van het ministerie van Propa ganda was gevestigd. Zin voller had het moeilijk kun nen zijn, want een perscen trum in de communistische helgele passen te voorschijn halen, die wel door een Amerikaanse, een Engelse en een Franse handtekening bezegeld waren, maar met door een Russische. De eer ste tweemaal waren het als chauffeur uitziende por tiers, die er naar vroegen, de derde keer een kleine dikke man in burger; de vierde keer een beleefd bui gende jongeling, die op het eerste gezicht een uitste kende chef de reception had kunnen zijn. Tot onze ver bazing kon geen van de vier controleurs ons precies uitduiden in welke zaal van het als hotel ingerichte ge bouw het perscentrum ge vestigd was. De een stuurde ons naar boven, de andere naar beneden, de derde weer naar boven enz. Na een kwartier hadden wij het communistische voor lichtingscentrum toch ge vonden. Het bestond uit een enorme hall met een nog grotere zaal, een buffet waaraan volksdemocraten uit Rusland, Rood-China, Polen, Roemenië enz. Ween- se worstjes aten en Pilsner bier dronken, een boeken- stal met een keur van com munistische tijdschriften en een aantal telefooncellen waar men zonder betaling stadsgesprekken kon voe ren. Na veel moeite het duurde nog een kwartier, voordat wij de juiste per soon konden vinden heb ben wij ten laatste een Franse vertaling van Molo tovs rede gekregen. „De Engelse vertalingen zijn ai uitgegeven", zei een beamb te tegen ons. „De Duitse komen nog In het Kathreiner Haus hebben de Russen sinds vanmorgen ook een boeken stalletje geopend en wei recht tegenover de stand waar Amerikaanse, Franse en Duitse kranten worden verkocht. De communisti sche propagandalectuur is slechts voor weinige Wes terse journalisten interes sant als zou het alleen maar zijn omdat slechts enkelen Russisch kunnen lezen. Maar de gekleurde ansicht kaarten van het Kremlin en van andere Moskouse be zienswaardigheden worden als he. ware bestormd. Niet alleen omdat op de achter kant de hamer en de sikkel zijn gedrukt, maar ook om dat zij drie keer zo goed koop zijn als hetzelfde soort ansichtkaarten in West- Berlijn Ook al propa ganda? De brand trok in de avonduren een grote massa lcijklustigen. De totale schade, met inbegrip van het gebouw, wordt ruw geschat op bijna een mil lioen gulden. Verzekering dekt deze. Naast het in de as gelegde gedeelte van het oude gebouw is een nieuwe eiermijn in aanbouw, die in Juli in bedrijf zal worden genomen. Dinsdagmiddag is door nog onbe kende oorzaak brand uitgebroken in de voorraad van twee en een half mil lioen kilogram stro, welke lag opge slagen bij de strocartonfabriek Albion te Oude Pekela (Gr.) Al spoedig ston den alle stapels, die tezamen een ter rein van honderd bij veertig meter be sloegen, in lichterlaaie. Ook het haksel- gebouw vah de fabriek vatte vlam. De brandweren van Oude en Nieuwe Pe kela, Veendam, Winschoten en Wilder- vank slaagden er in, de brand tot de voorraad stro te beperken. Zij hadden echter grote moeite te voorkomen, dat een nabijgelegen complex arbeiders woningen door de rondvliegende pluk ken brandend stro zou worden aange stoken. Door de bittere koude en de harde wind moesten twee der brandweren al spoedig de strijd staken. De motoren hunner spuiten weigerden dienst en ook enkele slangen liepen schade op, waardoor een gerichte blussing onmo gelijk werd. De pakken der spuitgas ten stonden stijf van het ijs De brand zal vermoedelijk nog enige dagen duren. De fabriek hoopt echter met hulp van bedrijven uit de omge ving de productie gaande te kunnen houden. BINNEN enkele weken heeft het Span je van Franco kans gezien in onmin te geraken met twee Westeuropese landen. Spanje streeft al sinds jaar en dag naar grotere invloed in Noord- Afrika en vist bepaald in troebel wa ter nu het zijde probeert te spinnen uit de moeilijkheden, welke Frankrijk in Marokko ondervindt. Eigenlijk nog onverkwikkelijker is de controverse, welke tussen Spanje en Engeland is ontstaan inzake Gibraltar. Deze tegenstelling vindt namelijk haar grond in het aanstaande bezoek van Koningin Elisabeth aan de onder En gels bewind staande hoeksteen van de NAVO. Oproerige studenten, die wij ons nog wel herinneren uit de tijden van Mussolini, hebben zich zelfs niet ontzien een „waarschuwing" tot de Engelse Koningin te richten. Naar onze mening wel een bijzonder onelegante en onheuse manier om politieke doel stellingen kenbaar te maken. Het is met dat al zeer begrijpelijk, dat minister Eden heeft verklaard „over dit onder werp geen stappen van welke buiten landse mogendheid dan ook te zullen aanvaarden". Men moet zich afvragen welke re denen Franco kan hebben gehad om juist nu toestemming te geven tot bo vengenoemde acties. Het zal zonder meer duidelijk zijn, dat de gebeurte nissen niet „zo maar" in het Spaanse volk zijn opgekomen. Indien zij niet van hogerhand zijn voorbereid, dan is het toch zeker zo, dat Franco met geen woord zijn afkeuring heeft uitgespro ken. In een dictatoriaal geregeerd land laat men het in het algemeen wel uit zijn hoofd dingen te doen, waarmee de dictator het niet eens is! Naar ons voorkomt liggen deze re denen min of meer voor de hand. Men mag bezwaren hebben tegen het feit, dat Spanje in de toekomst een der steunpunten van de Europese defensie zal zijn, men kan de loop van de ge schiedenis evenwel niet tegenhouden. Het moet Spanje evenwel altijd een doorn in het oog zijn geweest, dat het niet als „volledige partner" in het de fensieve blok is toegelaten. Het staat er om zo te zeggen naast, terwijl de Amerikanen toch een militair accoord met Franco hebben aangegaan. Hoewel algemeen wordt ingezien, dat Spanje bij de Europese verdediging behoort, Runnen de mogendheden moeilijk aan de gedachte wennen samen te moeten werken met een dictator. Deze houding heeft Spanje in het hart geraakt. Fran co heeft nu misschien juist de tijd van de Berlijnse conferentie aangegrepen om aan te tonen, dat hij met deze si tuatie niet tevreden is. Hij speelt daar mee in de kaart van Moskou, dat naar wij weten niet ophoudt te spe culeren op onenigheid in de Europese, gelederen. Op zichzelf gezien zijn de voorvallen in Spanje niet zo bijster belangrijk. Maar afgewogen tegen de algemeen- Europese situatie zijn ze toch wel bij zonder pijnlijk. Molotov zal niet nalaten er tijdens de conferentie 1-7-1 van de Grote Vier gebruik van IAl te maken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1954 | | pagina 1