Koude in Europa maakte reeds
vele slachtoffers
d. Berg uit Nij-Beets (Fr.) wint
spannende Elf Stedentocht
Elf steden
Ramp-eilanden
geïsoleerd
IJsbrekers op de Merwede
Molotovs Duitsland-plan door
het Westen afgewezen
V.
Aad de Koning uitPurmerend
op tweede plaats
Hjallis Andersen c.s. komt
Woensdag 3 Febr. 1954
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN I5le Jaargang No. 29
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Frankrijk heeft het zwaar te verduren
Noordzeekanaal wordt
open gehouden
Felle brand in houthaven
van Amsterdam
„Oostzee" verloor sleep
WEERBERICHT
Rijn en Elbe zitten
ook dicht
Zes koplopers in recordtijd langs de Friese steden
Bij Harlingen viel de slag
De Russen wezen de
uitnodiging af
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES
en ABONNEMENTEN:
Voordam 11 - Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAAfiSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Vraag en aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden 1.—
elk woord meer 5 cent
Uitsluitend contant
Abonnementsprijs:
bij vooruitbetaling
per maand 2.15
per kwartaal 6.45
plus incassokosten.
Weekabonnementen 0.52
HOEWEL uit Zuid-Noorwegen en Zweden het bericht komt, dat de
temperaturen iets minder laag worden en de weerberichten mel
den, dat warmer weer op komst is uit het Middellandse Zeegebied,
blijft de aanvoer van koude lucht uit Rusland naar de andere delen
van Europa voortduren. Fel en onbarmhartig slaat de vorst toe. In
Frankrijk zijn als gevolg van de koude minstens zestien mensen om
het leven gekomen, in België zijn twee vrouwen en een man aan de
kou op straaf bezweken en ook in West-Duitsland vond men een
vrouw doodgevroren. Zelfs in Algiers (Noord-Afrika) maakte de vorst
een slachtoffer.... In een bos in Nieuw-Brunswijk (Canada) is een
man gered uit een berenhol, waarin hij zijn toevlucht had gezocht,
toen hij was verdwaald in een sneeuwstorm. De beer, die zijn winter
slaap in dat hol hield, had geen notitie van de vreemde indringer ge
nomen. Enkele honderden dorpen in de bergen van midden-Italië zijn
door de sneeuw van de rest van de wereld afgesloten. Triëst werd door
een ijzige Noordoosterstorm geteisterd. De wind bereikte er een snel
heid van 170 km. per uur. Daken werden van huizen gerukt en bomen
ontworteld. Mensen werden gewond door vallend gesteente.
Hoewel de temperaturen over het
algemeen in ons land gisteren overdag
iets hoger waren dan in de vooraf
gaande periode, blijft het nog steeds
stevig vriezen en duren de moeilijk
heden, die de vorst veroorzaakt voort.
Texel is bijna aan zijn isolement toe.
Ingaande vandaag zal de veerboot da
gelijks slechts een heen- en weertocht
OudeschildDen Helder maken. Op
het eiland is voldoende voedsel aan
wezig. Het Noordzeekanaal tussen Vel-
sen en Amsterdam wordt sinds giste
ren door drie ijsbrekers opgehouden.
Gisternacht moest een ijslaag van 20
cm. worden doorbroken. Zowel de
Velsense ponten als die bij de Hem-
brug houden hun eigen baan ijsvrij.
Inmiddels is men in IJmuiden begon
nen door de kleine sluis het ijs te
spuien. Tussen de pieren begint zLh
ook het eerste ijs vast te zetten. Op
de koppen van de strekdammen vormt
zich een dikke ijskraag.
Ook zijn in den lande reeds enkele
scholen gesloten tengevolge van de
koude o.a. in Alkmaar, Oss (gasver-
warming) en in Haren bij Nijmegen.
In het merengebied van Noordoost
Overijsel werden honderd wilde zwa
nen door de vorst met de hongerdood
bedreigd. De natuurbeschermingswacht
Meppel en omstreken heeft een brood
actie voor de zwanen op touw gezet.
Gistermiddag reed een bestelwagen
met brood naar het plassengebied,
waar de zwanen het voedsel werd
verstrekt. Het was overigens een ge
vaarlijk avontuur, daar de dieren zich
ophouden op plaatsen, waar de vele
wakken het ijs moeilijk begaanbaar
maken.
Vandaag bestaat de mogelijkheid
om vanuit Volendam per auto een
bezoek te brengen aan Marken.
De haven van Middelharnis zit dicht,
waardoor het zwaar getroffen Flakkee
is afgesneden van alle aanvoer. De
burgemeesters van het eiland hebben
de minister van Waterstaat dringend
verzocht maatregelen te treffen. Het
zelfde lot treft Schouwen-Duiveland.
Gisteren moest de veerdienst naar
Zierikzee worden gestaakt. Dit geldt
ook voor Zijpe. Het eiland is door
ondoordringbaar ijs omgeven. De aan
voer is daardoor geheel tot stilstand
gekomen. Vandaag zal per vliegtuig
post worden gebracht.
De Schelde ligt vol met drijvend ijs,
maar de grote schepen kunnen deze
belangrijke route nog wel bevaren.
Een felle, met grote wolken vlieg
vuur gepaard gaande, brand heeft gis
teravond een circa 20x40 meter grote
houten loods aan de Danziger Bocht m
de Amsterdamse houthaven in een uur
tijds in de as gelegd. De felle Oosten
wind joeg het gevaarlijke vliegvuur
tientallen meters in de richting van de
stad.
De sleepboot „Oostzee" van L. Smit
en Co's Internationale Sleepdienst te
Rotterdam, die met een zuiger en een
sleepboot op weg was van Belfast
naar Rio Grande do Sul, heeft de
sleepboot op ongeveer 150 mijl ten
Oosten van Madeira verloren. Do
sleepboot „Roode Zee" van dezelfde
rederij heeft nu koers gezet naar de
losgeslagen sleepboot. Mocht de „Roo
de Zee" de sleepboot bereiken en
kunnen vastmaken, dan zal koers
worden gezet haar Las Palmas.
Verwachting tot morgenavond:
VERDSI. AFNEMENDE WIND
Van het Noorden uit toenemen
de bewolking met in het Noorden
van het land een kans op enige
sneeuw. Matige tot zwakke wind
aanvankelijk Noordoostelijk, la
ter in het Noorden van het land
veranderlijk. In de nacht en
ochtend strenge tot matige, mor
genmiddag overwegend lichte
vorst.
Donderdag: Zon op 8.17, onder 17.32
Maan op 8.25, onder 19.02
pRANKRIJK wordt getroffen door
een koude, die er sinds mensen
heugenis niet is voorgekomen. Het
aantal doden tengevolge van de felle
kou was er gisteravond reeds tot zes
tien gestegen. Tot de slachtoffers be
hoort een oud, gepensionneerd echt
paar, dat door buren dood werd ge
vonden in een onverwarmde kamer te
Vire in Normandië. Bij Le Mans viel
een zwerver, die aan de oever van de
rivier de Sarthe lag te slapen, in het
water. Zijn lijk was bedekt met een
dikke laag ijs, toen het werd gevon
den
De Franse regering heeft een be
roep gedaan op de bestuursorganen in
alle provincies om mee te werken met
gemeentelijke autoriteiten en particu
lieren in de operatie-„Daklozen" om
zwervers, bedelaars en slecht behuis-
den aan een verwarmde verblijfplaats
te helpen. De Parijse nieuwsbladen
zijn een campagne begonnen om de
zwervers en daklozen in de millioe-
nenstad te helpen. Ruim driehonderd
mensen namen gisternacht de uitnodi
ging aan de nacht op een politiebureau
door te brengen. Er was gezegd, dat
hun geen vragen zouden worden ge
steld
Voor zover bekend was het eerste
slachtoffer in West-Duitsland een
vrouw, die uit een tehuis was gevlucht.
Zij werd doodgevroren gevonden in
een stal in Westfalen. De Rijn en de
Elbe zijn dichtgevroren. Twee eilam
den voor de Duitse Noordzeekust zijn
geïsoleerd. Men heeft vliegtuigen in
gezet om de verbinding met de vaste
wal te onderhouden.
Ook in Zwitserland is de vorst zeer
streng. In de Jura daalde het kwik tot
27 graden onder nul. In Bazel tot 22
graden beneden het vriespunt. Het
Meer van Genève is langs de oevers
dichtgevroren.
De Donau in Oostenrijk is geheel
dichtgevroren. Ook in Zuid-Slavië
wintert het behoorlijk. De Oriënt-
express en de Tauern-express komend
uit Parijs en Ostende liepen ten Wes
ten van Belgrado vast in de sneeuw.
Er moesten vier locomotieven aan te
pas komen om hulp te bieden. In
Belgrado lag het werk stil. Schoolkin
deren werden naar huis gestuurd.
DE„ drie Westelijke ministers van
Buitenlandse Zaken hebben giste
ren het plan van hun Russische col
lega voor een Duits vredesverdrag
verworpen en opnieuw het standpunt
verdedigd, dat de hereniging ^an
Duitsland tot stand moet komen door
middel van vrije verkiezingen. Onder
krachtige druk van het Westen be
loofde minister Molotov toen, later
voorstellen met betrekking tot verkie
zingen in geheel Duitsland te zullen
indienen. Hij deelde echter niet mee,
wanneer hij dit zal doen.
Een Britse woordvoerder verklaar
de na afloop der bijeenkomst, welke
vier uur duurde, dat men redelijker
wijze mag veronderstellen, dat de Rus
sische voorstellen vandaag ter tafel
zullen worden gebracht. In het plan
voor een vredesconferentie, dat Maan
dag door de Russische delegatie werd
ingediend, werd niet gerept van het
spoedig houden van verkiezingen.
Minister Dulles, die de vergadering
leidde, was de eerste spreker. Hij zei-
de, dat Molotov zich Maandag door
een „grote twistrede" te houden ge
drongen had gevoeld, de internatio
nale spanning te vermeerderen door
felle beschuldigingen te richten aan
het adres van de drie Westelijke mo
gendheden. De Amerikaanse minister
noemde de Westelijke verdedigings
maatregelen, welke Maandag door Rus
land waren aangevallen, „een machti
ge waarborg tegen aggressie".
Minister Bidault, die na Dulles het
woord voerde, verklaarde, dat de
Franse regering uit het „tragische ex
periment" met Ie beperkingen, welke
men na 1918 aan Duitsland had op
gelegd („die leidden tot Hitier") de
onwril ire conclusie heeft getrokken,
dat het weer oprichten van een na
tionaal Duits leger, zoals in het Rus
sische plan voorgesteld, gevaarlijk
voor de democratie in Duitsland en
onverenigbaar met de internationale
veiligheid is.
De Britse minister Eden was van oor
deel, dat ieder voorstel van Molotov „be
doeld schijnt te zijn om vrije verkie
zingen in Duitsland zo lang mogeliik
uit te stellen en te vertragen" Hij
voegde hieraan *oe. da» Molotov tot
dusverre geen weloverwogen oordeel
had uitgesproken over het uit vijf
Een foto van de Rus Molotov tij
dens de rede, waarin hij zijn teleur
stellende voorstellen deed
punten bestaande plan van het Wes
ten om tot hereniging van Duitsland
te komen. Pas wanneer de Rus dit
zou doen, „kunnen wij weten, of er
ten aanzien van het Duitse vraagstuk
al dan niet vorderingen kunnen wor
den gemaakt", aldus de Britse spreker
Molotov deelde mee, met het oog op
de tijd liever vandaag het woord te
zullen voeren.
JAN VAN DEN BERG uit Nij-Beets, een stoere Fries, heeft vanmid
dag in de fantastische recordtijd van 7 uur 35.5 sec., 1 uur en 9 minu
ten sneller dan het record dat in 1942 werd gevestigd, de 200 kilometer
lange Elfstedentocht 1954 gewonnen. Uit een veld van 125 dapperen
waren Van der Berg, K. Lefferstra (Stobbega), Charisius (Leeuwar
den), .1. Nauta (Wartena), Aad de Koning (Purmerend) en A. Verhoe
ven (Dussen) vlak voor Harlingen aan de bewaking van negentien
andere eerzuchtigen ontsnapt. In broederlijke eensgezindheid trokken
zij over de Friese vaarten en sloten en met iedere forse beenslag maak
ten zij hun voorsprong groter. Pas op de laatste tientallen meters is de
■beslissing geva/len. Charisius lag aanvankelijk in gunstige positie, hij
maakte echter een misslag en prompt werd dat door Van de<r Berg en
Aad de Koning, die op de eervolle tweede plaats beslag legde, afge
straft. Derde werd Charisius, vierde Nauta, vijfde Verhoeven en zesde
Lefferstra.
De 138 wedstrijdrijders (vanmorgen
om 3 uur meldde zich nog de Groninger
Woudstra) zijn om vijf minuten voor
zes vertrokken. Een aantal schijnwer
pers verlichtte het eerste gedeelte van
het traject naar de eerste controle-
stad Sneek. Op ongeveer 200 meter
van de startplaats werden de deelne
mers een half uur voor het vertrek
verzameld in de fabrieksloods van
Posthuma's carrosseriebedrijf.
Om vijf minuten voor zes gingerl de
grote deuren open, het touw werd weg
genomen en met de schaatsen onder
de arm renden de deelnemers over de
straatweg naar het Kanaal.
Het waren de Alkmaarder Hoog-
schagen, de Hilversummer Vollebroek,
en Vis uit Abcoude, die het eerst de
schaatsen hadden ondergebonden en
Vollebroek was de eerste wedstrijd-
rijde: die het goede gedeelte van de
baan naast het schotsige ijs opgleed,
de duisternis tegemoet.
Om precies half acht arriveerde
een groep van circa 20 man bij de
controle in Sloten. In deze kopgroep
bevonden zich o.m. A. Verhoeven uit
Dussen, W. Wijnia uit Cornwerd, K.
Lefferstra uit Stobbegat, Charisius
uit Leeuwarden, Lamberts uit Wage-
ningen en Van der Berg uit Beets. De
Alkmaarder Hoogschagen was iets te
ruggevallen en kwam met een groep
van circa 10 man 20 seconden na de
leiders in Sloten. In deze groep be-
(Van een speciale verslaggever)
DINSDAGAVOND hebben de Noorse rijders te Davos een beslissing
genomen in verband met het verzoek van de Nederlandse officials,
die zich op het ogenblik in de Zwitserse wintersportplaats bevinden,
om volgende week een ploeg van Noorse hardrijders bij doorgaand
vriezend weer naar Nederland te zenden. De Noorse rijders, die in
getale van vijftien zich momenteel in Davos bevinden, wilden allen
gaarne naar Nederland komen, hetgeen natuurlijk practische moeilijk
heden met zich zou meebrengen. Daarom besloten de Noorse leiders
om te loten. De loting had tot resultaat, dat de volgende Noorse rijders
Maandag, bij doorgaand vriezend weer, per vliegtuig van Zurich naar
Schiphol vertrekken: Hjallis Andersen, Knut Johannessen, Jan Kris-
tiansen, Sverre Farstad, Vigo K. Hansen en Arne Joliansen.
F)E VOORWAARDE is gesteld, dat
Hjallis Andersen, Knut Johannes
sen en Jan Kristiansen uitsluitend op
Dinsdag 9 Februari in Nederland i o-
gen starten, Woensdag 10 Februari
zullen zij per vliegtuig van Amster
dam naar Oslo moeten vertrekken
Sverre Farstad, Wigo K Hansen en
Arne Johansen zullen evenwel op
Woensdag 10 Februari in Nederland
aan de start kunnen verschijnen en
zelfs zijn de Noorse leiders bereid,
dat dit drietal ook nog zal deelnemen
aan een derde wedstrijd in ons land
op Donderdag 11 Februari.
Het staat vast, dat de Russische lei
ders te Davos de uitnodiging van Ne
derlandse zijde om met de Noren te
zamen naar Nederland te komen, "an
de hand hebben gewezen. Zij staan
■op het standpunt, dat de Russische
ploeg na de Europese kampioenschap
pen te Davos volkomen rust moet heb
ben. Naar men weet zal de Russische
ploeg op 13 en 14 Februari te Oslo te
gen Noorweg i in een officiële lan-
denwedstrijd uitkomen. Aan de andere
kant bestaat de mogelijkheid,, dat de
Zweedse kampioen. Sigge Ericsson,
met de Noorse en Nederlandse ploeg
Maandag naar Nederland zal komen
vinden zich ook Van der Hoorn uit
Ter Aar, Piet Keyzer uit Werkhoven
en W. Vermeulen uit Ter Aar.
Om 8.24 uur liet Charisius uit Leeu
warden als eerste zijn kaart afstempe
len in Stavoren. Hij was de eerste van
een groep van 13 man, onder wie A.
Verhoeven uit Dussen, Frederiks uit
Utrecht en W. Wynia uit Cornwerd.
Heel Hindelopen was uitgelopen om
de wedstrijdrijders te velwelkomen,
die daar bij het gemeentehuis hun
kaarten moesten laten afstempelen.
Om 8.52 ariveerdc hier een groep .an
plus minus 25 man, waarvan A. Ver
hoeven uit Dussen als eerste het stem
pel kreeg.
In de groep zaten voorts: W. Ver
meulen (Ter Aar), de Koni..g, (Pur
merend), Wijnhout (Haarlemmermeer),
Scheer (Amsterdam), Segers (Purmer
end), Piet Keyzer (Werkhoven), Beijen
(Amsterdam), J. Vermeulen (Breuke-
len), Van Woudenberg (Breukelen),
Van der Pol (Hilversum), Van der
Vinden (Amsterdam), van Aarsen
(Schoterzijl), Schipper Steenwijker-
wold), Charisius (Leeuwarden), Zwart
(Warga) en Hoogschagen (Alkmaar).
In Bolsward, op de helft van de wed
strijd, passeerde de grote kopgroep van
25 man om bijna kwart vóór tien.
Op het laatste stuk voor Harlingen
is de strijd in de kopgroep ontbrand.
Was het tot nog toe zo, dat de rijders
angstvallig bij elkaar bleven en geen
pogingen deden geen serieuze
pogingen althans om weg te lopen,
toen de moeilijke overgang over het
Van Harinxmakanaal naderde, liepen
zes man weg en namen een voorsprong.
Om 10.28 uur kwamen als eersten in
Harlingen door: K. Leffertstra uit
Stobbega, A. de Koning uit Purmer
end, Van der Berg uit Nij-Beets, Cha
risius uit Leeuwarden, J. Nauta uit
Wartena en A. Verhoeven uit Dussen.
Bij de controle te Harlingen bleek
dat de kopgroep van zes man reeds
een duidelijke voorsprong had en dat
de hoofdgroep waaruit deze moedigen
waren ontsnapt, volkom-en uit elkaar
was gebrokkeld bij de pogingen om de
achterstand goed te maken. Op 2 mi
nuten volgden de rijders Wijnia (Corn
werd), Van der Hoorn (Ter Aar), Ver
meulen (Ter Aar) en Lamberts (Wa-
geningen). Op 4 min. kwamen: Segers
(Purmerend), Van der Pol (Hilver
sum), Scheer (Amsterdam), Zwart
(Warga), Wijnhout (Haarlemmermeer),
W. van Zandvoort (Eindhoven) en Van
Aarsen (Schoterzijl).
De kopgroep van zes man, die zich
na een titanenstrijd voor Harlingen uit
de grote groep had losgewerkt
Klaas Schipper moest achterblijven om
dat hij een paar maal viel en die
in Harlingen twee minuten voorsprong
had genomen, heeft deze voorsprong
op weg naar Franeker belangrijk ver
groot. In Franeker kwamen de zes,
geleid door Jan Charisius, met 5'/a
minuut voorsprong door op drie rij
ders, t.w. Lamberts, Van den Hoorn
en Wijnia. Vermeulen, die in Harlin
gen nog in de tweede groep zat, was
nu teruggevallen.
Na Franeker is de toestand iets ver
slechterd en uit Dongjum. een paar ki
lometer naar het Noorden werd ge
meld, dat de rijders daar in een dikke
sneeuwbui zaten.
Bij Finkum, kort voor Dokkum op
ongeveer 35 km. van de finish, lagen
de zes koplopers nog steeds bij elkaar.
Minister Mansholt, die samen met
mr Linthorst Homan, de commissaris
van de Koningin in de provincie Fries
land, de toertocht meerijdt, is om
streeks kwart voor twaalf Bolsward
gepasseerd.
Acht minuten over half een zag
Dokkum de zes koplopers passeren.
Nog altijd was dit groepje sterke kna
pen bij elkaar, zodat op het laatste tra
ject van Dokkum naar Leeuward-
een traject van ongeveer 22 km, de be
slissing moest vallen. Het stond toen
reeds vast dat het record dat in 1942
door Sitske de Groot met 8 uur 44
minuten werd gevestigd, met vele mi
nuten zou worden verbeterd.
yANMORGEN is een groot aantal
schaatsliefhebbers gestart voor de
zeldzame rit langs elf Friese steden.
De rijders met de beste voornemens
bezield, langs d° kant fotografen, ver
slaggevers en duizenden belangstellen
den. Wij mogen wel zeggen, dat deze
Elfstedentocht het Nederlandse winter
sportevenement bij uitstek is.
Voorzover onze oude botten zulks
nog toestaan beoefenen wij de schaats
sport nog in de practijkanders dan
vele collega's, die met kennis van zaken
over schaatsen schrijven en zelf mis
schien nog nooit Noren onder de be
verige enkels hebben gehad..,. Nu
horen wij van verscheidene kanten
schande spreken over het feit, dat een
„dodenrit" over rond 200 kilometer als
de Elfstedentocht in onze „verlichte
tijd" zonder meer wordt toegestaan.
Wie iedere dag de snijdende kou aan
den lijve voelt, kan deze opmerking
wel begrijpen. De Elfstedentocht is
geen ritje voor de zwakke zusters en
broeders. Evenmin als wij een enthou
siast wielrijder zouden willen aanra
den de Tour de France mee te fietsen.
Daar komt voor zo'n wedstrijd heel
wat kijken aan lichamelijke en men
tale training.
Van de andere kant zit er iets groots
in, dat de mens zich meet met bijna
onmenselijke omstandigheden. Misschien
zouden wij het argument van diegenen
willen aanvaarden die opmerken, dat
de Inschrijvers voor de Elfstedentocht
immers niet aan een medische controle
worden onderworpen en dat zij in het
algemeen deelnemen op eigen initiatief
en verantwoordelijkheid.
Laten wij niet vergeten, dat de wed
strijdrijders vandaag in het algemeen
goedgetrainde en keiharde sportmensen
zijn, die het hele jaar door hun lichaam
in prima conditie plegen te houden. De
deelnemers aan de „tour" hebben de
tijd aan zichzelfzij behoeven zich niet
aan overmatige inspanningen bloot te
stellenzij hebben om zo te zeggen
helemaal geen haast om in Leeuwarden
terug te keren.
Bovendien mogen wij aannemen, dat
alle deelnemers precies weten waaraan
zij zich wat betreft kleding en voeding
te houden hebben en dat zij wel zo
wijs zijn verstek te laten gaan, indien
zij zich niet voor de volle honderd pro
cent fit voelen.
Wij verafschuwen abnormale presta
ties in de sport, maar indien volkomen
bevoegde mannen niet van oordeel wa
ren, dat de Elfstedentocht door een
gezond mens kan worden uitgereden,
dan zou deze rit nimmer worden ge
houden En het is nu eenmaal zo, dat
hij de verstandigste sportman is, die
zijn eigen beperkingen kent!
Om deze redenen is deze Elfsteden
tocht nu juist een evenement, waar
mee de schaatssport in ons land
in een strenge winter haar be- HQ
kroning vindt. -4J