Jean Anouilh schiep zijn Jeanne d'Arc Kleine voorjaarshoedjes Het einde van een kleine Roosevelt Nieuw plan voor verbinding over de Sont Eerste Kamer is niet tevreden Dronken in de cel Jimmy werd verwikkeld in een opzienbarende affaire Een brug-tunnel van 18 km. lengte De Fransen hadden in 1886 ook een idee Zuiderzeefonds Schadeloosstelling voor gedupeerde vissers Première Leeuwerik van Haagse Comedie Ruiten sneuvelden Vrijspraak wegens het rijden „onder invloed" Franse para's bij Loeang Prabang De brief aan Romelle DINSDAG 18 FEBRUARI 1954 7AL 1TTAI (Van onze Scandinavische correspondent) een vaste verbinding over de Sont binnen afzienbare tijd tot de werkelijkheid gaan behoren? Dat is de vraag, die in deze dagen nu de zware ijsgang het scheepvaartverkeer tussen Denemarken en Zweden lam dreigt te slaan en de hulp van extra zware jjsbrekers ingeroepen moest worden, in beide landen leven diger dan ooit wordt besproken. Dat het slaan van een brug of het graven van een tunnel tussen Zuid-Zweden en Seeland, het eiland waarop de Deense hoofdstad ligt, tot de technische mogelijkheden behoort, staat vast. Het tot stand komen van een dergelijke vérbinding heeft men echter ais een toekomstdroom van voorbarige ingenieurs beschouwd, totdat een combinatie van drie Deense en drie Zweedse firma's dezer dagen haar regeringen een zeer gedetailleerd plan heeft voorgelegd, dat o.a. door de Deense minister president Hedtoft zeer gunstig werd beoordeeld. Bijna zeventig jaar geleden, in 1886, ontwierpen Franse ingenieurs een groots project voor een directe spoorwegverbinding van Sicilië, dwars door Europa naar Engeland, Ierland en Scan dinavië, waarin de aanleg van een tunnel van Kopenhagen naar de Zuidzweedse stad Malmö was opgenomen. Kort daarop werden de huidige, op het trein verkeer berekende veren in gebruik geno men, zodat de nuchtere Noordelingen de Franse fantasie ijlings in het vergeetboek schoven. Daarna is nog van ette lijke plannen sprake ge weest, voordat het DeensZweedse consor tium met het huidige voorstel kwam, dat eenzijdig is, omdat het de spoorwegen verwaar loost, maar dat zeer aannemelijk lijkt, om dat het het financiële probleem op een zeer practische en voor de betrokken regeringen goedkope wijze oplost. Begin van de 300 m lange boog, waarvan het vlak zich 45 m boven de waterspiegel verheft. pjET nieuwe project omvat een com binatie van een brug een een tun nel. Vlak buiten Kopenhagen zou een tunnel worden gegraven, die bij Salt- holm, een in de Sont gelegen eilandje, in een brug zou overgaan, die in het midden van een 300 m lange boog zou worden voorzien. Het vlak daarvan zou zich 45 m boven de waterspiegel verheffen, opdat de scheepvaar niet de minste hinder behoeft te ondervinden. Op Saltholm zouden restaurants, een hotel, terrassen en parkeerplaatsen, be nevens een uitzichttoren worden aan gelegd, zodat deze kale, onbewoonde zandvlakte des zomers tot een ver- maaks- en toeristencentrum van de eerste rang zou worden omgetoverd. De brug zou even buiten Malmö ein digen. Ingang tunnel met ventilatiege bouw, dat tevens als uitzicht toren dienst zal doen. De bouw zou tien jaar in beslag ne men. De kosten voor de in totaal 18 km lange verbinding berekent men op 265 millioen gulden, waarvan de 3 km lange tunnel 112 millioen zou vorde ren. Vermits het consortium het ge heel zelf in exploitatie kan nemen en per passerende auto de somma van 7% gulden kan berekenen, zou het project met een staatssubsidie van nog geen derde deel van de bouwkosten uitgevoerd kunnen worden. Dergelijke projecten worden in de Verenigde Sta ten op verschillende plaatsen op ge lijke wijze met succes gefinancierd. De overrompelende wijze, waarop de zes particuliere firma's haar plannen hebben ingediend, heeft niet nagelaten de directies der beide Staatsspoorwe gen, op wier initiatief men na de oor log tevergeefs heeft gewacht, onmid dellijk in het geweer te roepen. Van deze zijde zijn nog geen tegenvoorstel len gedaan, maar men onderzoekt thans de mogelijkheid voor het bou wen van een brug tussen de Deense stad Helsingör en de Zweedse plaats Helsingborg, die zowel aan het spoor wegverkeer als dat per motorvoertuig plaats biedt. Deze verbinding over een afstand van slechts vijf kilometer zou echter voor de scheepvaart een ernsti ge hindernis gaan vormen, terwijl de diepte van het water een tweede be zwaar is. Het verkeer tussen Denemarken en Zweden is de laatste jaren zodanig in omvang toegenomen en het is zul- problemen gaan veroorzaken, dat men in afwachting van een definitieve oplossing overweegt, de komende zo mer van landingsvaartuigen gebruik te gaan maken, die elk 25 tot 30 auto's en vrachtwagens zouden kunnen ver voeren. De directie van de Deense spoorwegen onderhandelt thans reeds met Engelse legerautoriteiten over de eventuele aanschaf van enkele van deze boten, die op de Grote Belt zou den worden ingezet. Dlijkens het voorlopig verslag van de commisie van rapporteurs nit de Eerste Kamer over het ontwerp van wet tot vaststelling van de begroting van het Zuiderzeefonds voor het dienst, jaar 1954 stonden vele leden ten aan. zien van de bedrijven in eigen beheer op het standpunt, dat zij in zulk een groot aantal overbodig zijn. De toe lichting omtrent de doelstelling had hen niet kunnen overtuigen. Zij-brach ten in herinnering, dat de staatsland- bouwbedrijven in de Wieringermeer- polder, thans ook bedrijven in eigen beheer genoemd, nog vele jaren na af loop der kolonisatie als zodanig wor den gehandhaafd. Zij vreesden dan, ook, dat bij over dracht van de bedrijven na afloop der kolonisatie aan de dienst der domei nen, deze bedrijven in eigen beheer zullen blijven, hoewel zij met koloni satiedoelstellingen niets meer uit staande hebben. Zij meenden evenwel een principieel debat over deze aange legenheid te moeten uitstellen totdat de door de minister van Financiën toe gezegde nota over de uitgifte aan de Kamer zal zijn toegezonden. y^ndere leden achtten het onbegrijpe lijk, dat deze nota nog niet ver schenen is. Zij meenden te weten, dat deze reeds lang gereed is. De aanwij zing van pachters ondervindt daarvan stagnatie, zodat het niet meer mogelijk zal zijn de gereed gekomen boerderijen in pacht uit te geven. Voorts vestigden enkele leden er de aandacht op, dat de door de steeds verdere inpoldering van het IJselmeer gedupeerde vissers be hoorlijk schadeloos gesteld dienen te worden en dat maatregelen moeten worden getroffen om de gemeenten met talrijke visersbevolking in staat te stel len zich aan de gewijzigde en nog ver anderde omstandigheden aan te passen. WOGNUM, 15 Febr. Per 100 kg: gare biet 10—13, uien 2441.10, prei 44, boerenkool 2.44, spruitkool 2572, wit lof A 69—75, B 59—79, C 55—63, stek 4054. aanvoer 2500 kg., breekpeen 7.207.70, Bramley's Seedling 1025, Goudreinette 2643. (Van een medewerkster) HEEL KLEIN, heel pretentieus en heel lief zijn de hoeden voor het aanstaande voorjaar. Hoeden is zelfs niet eens meer het woord voor de kleine dekseltjes, kapjes en tambourins, die we het komen de seizoen zullen dragen. Of we nu Rose Valois, Gilbert Orcel, Svend, Rose Descas, Achille, Jeane Colombier of de collectie van Degroux bekijken, alle zijn klein, staan recht op het hoofd en iverden bezaaid met alle bloem pjes, die de natuur voortbrengt. De mooiste collectie is ongetwijfeld die van Gilbert Orcel. Om ech ter een werkelijk beeld te krijgen van deze hoe- denmode zouden we de vele foto's stuk voor stuk aandachtig moeten bekijken. We zien dan, dat elke ontwerper(ster) één en dezelfde lijn volgt. Hoewel zij onder elkaar beslist niet spre ken over wat zij zullen creëren! Eigenaardig, dat zij toch aanvoelen wat het publiek, in dit geval de vrouw, wil en wenst. Zij immers moet de hoeden dragen. Natuurlijk zijn er ook echte Franse rariteiten te zien zoals Achille, die met trots een hoedje toont, gemaakt van uien- bladen! Van echte uien- bladen. Hij is op een dergelijke creatie zo dol, dat hij dit uienhoedje serieus aanprijst en zelfs erbij vertelt, dat het ge droogde uienbladen zijn, die niet ruiken en het als eerste laat bekijken. Maar hij maakt ook nor male creaties, getuige een alleraardigste cano- tier van witte bedrukte gros grain. De rand is van rose-rode fluweel gemaakt. De gezusters Legroux (een der alleroudste modehuizen van Parijs) brengen een rustige col lectie canotiers en met bloemen overdekte dop jes. Een der aardigste, genaamd Polka, werd gemaakt van diepgroene paille, een fijne stro-soort. De garnering is een geruite, zuiver zijden shawl. Bij het bekijken van dit hoedje constate ren we, dat de mannequin haar haren omhoog heeft geborsteld. Een feit, dat we ook zagen bij Orcel en Svend. Iets om over na te denken, wanneer we ons herinneren, dat de haren de laat ste drie seizoenen kort waren en daar door zelfs niet omhoog gedragen kon den worden. Bekijken we de mannequin van Rose Valois, dan zien we, dat de haren van Rosy aardig lang zijn in verhouding tot een seizoen terug. Opvallend was een zwart fluwelen kapje met een hartvormige uitsnijding en overtrok ken met Engelse broderie. Zulk een kapje is bruikbaar bij een geklede tailleur, maar tevens geschikt voor een niet al "te"gêktede "cocktailjapon. Deze kleine hoeden vragen zo nu en dan een voilette. Wanneer ze een asy- metrische lijn vertonen, dan staan ze toch recht op het hoofd. Ze vertonen hoogstens een golving, die de rechter slaap of het oor enigszins bedekt, zoals een kapje, dat van grosgrain is ge maakt. Grosgrain, heel fijne stro soorten, laisse, een zijdeachtige stro soort, piqué en geruite strooien ma terialen zijn bijzonder gewild. Ook hoeden geheel van bloempjes gemaakt doen opgeld. Grove materialen hebben deze zomer geen kans. Wel panama en imprimé. J-JET is misschien goed om tot beter begrip van het stuk. „De Leeuwe rik", waarin Jean Anouilh Jeanne d'Arc ten tonele voert, de auteur als eerste aan het woord te laten. „Het toneelspel dat ge aldus Anouilh, te zien zult krijgen draagt niets by ter verklaring van het myste rie van Jeanne. De hardnekkigheid waarmee zogenaamde moderne geesten trachten mysteriën te verklaren, is overigens een van de kinderlijkste en meest dwaze verschijnselen van het armzalig menselijk verstand, sedert dit zich kunstmatig heeft overladen met politieke en wetenschappelijke begrip pen. Redelijk beredenerend zag ik zo nog steeds Anouilh de verschij ning van Jeanne lag sociaal, politiek en militair voor de hand. Een van de ontelbare herderinnetjes, die de maagd Maria hebben gezien of stemmen ge hoord, en dat als per toeval Jeanne heette, heeft de lege plaats in het" gro te raderwerk der dingen ingenomen. Indien zij het niet ware geweest, zou er een andere zijn verschenen. Toen zij verbrand w.-s, verscheen er in haar plaats een herder uit de Lan- des, die eveneens enkele gedeeltelijke overwinningen behaalde, die op zijn beurt werd verbrand, zonder dat iemand er ooit aan gedacht heeft een held of heilige van hem te maken. Tot beter begrip zou ik willen op merken dat Jeanne officieel erkend werd als heilige en niet als martelares. Zij werd heilig verklaard vanwege de uitnemendheid van haar geloofsdeug- den en niet omdat zij voor haar ge loof gestorven is; voor een geloof dat, zelfs in 1920, volgens het Vaticaanniet vereenzelvigd mag worden met de Franse zaak. Jeanne is dus een heilige die gestorven is door politieke ver wikkelingen en God heeft daarom nog geen partij gekozen tegen Hen drik IV van Lancaster. Dat is jammer, maar zo is het. Hoe dit zij: dit alles is en blijft het soort bevredigende ver klaring, die niets verklaart, als alle bevredigende verklaringen, maar die m isieur Droogstoppel een kalme nachtrust verschaft, na zijn kop ka- millenthee. Anouilh vergelijkt zichzelf met kin deren die een tuiltje madeliefjes ma ken, het madeliefje, waar ook geen verklaring voor is. Als altijd speelt hij zijn vernuftig, virtuoos spel, ingetoomd nu door de diepte van zijn onderwerp, waarmee de Haagse Comedie dit weekend voor het eerst voor het voetlicht is ver schenen. Verklaren -doet -Aneu: niet, maar hij schept toch zijn eigen Jeanne ci'Arc in een eigen'toneelvorm, met terugspringen gelijk de film die kent en die dan als korte of langere scènes in hetzelfde kader en hetzelf de décor van de grote handeling wor den gespeeld. De grote handeling: dat is het beruchte proces der spitsvondig heden en de geestelijke afmatting. Ook een eigen toon heeft de Jeanne van Anouilh. Hij geeft de bekende grootheden «it het proces en van het hof van koning Charles de spraak en de gedachten, die zijn geest in het ge geven verband wenste te laten ho ren. Historische gebeurtenissen worden in hun loop echter niet aangetast. Het is weer een van die brillante vondsten, waarmee Anoulilh zijn drie en een half uur durend stuk besluit. Wanneer de brandstapelscène is aan gebroken zou men logischerwijze het einde van het spel verwachten. Dit kan er echter op wijzen dat we in (je gehele historie te veel aandacht schen ken aan de verbrandingsdood. Te veel aandacht ook aan Jeanne's martelaar schap. Boven die brandstapel uit laat Anoulilh het feit oprijzen van de door Jeanne bewerkstelligde kroning van Karei VII te Reims. En dit maakt hij tot apotheose en symbolische slotscène van zijn spel. Cees Laseur regisseerde een voor stelling, waarin Elisabeth Andersen de zware hoofdrol bewonderenswaardig zuiver vervult. Zij grijpt de moeilijk ste accenten van haar rol en doorleeft ze. Laten we door haar schepping en kele grote toneeldaden van anderen niet vergeten. Dan denken we bijvoor beeld aan de inquisiteur van Dick van Veen, de Cauchon vah Jan Retél, de Beaudricourt van Johan Valk en de koning Charles van Luc Lutz. .Binnen enkele dagen zullen we van een ander gezelschap in Amsterdam de Jeanne d'Arc van Shaw kunnen zien; een samenloop, die tot interes sante naast-elkanderstelling kan lei den. Anoulilh spreekt van Jeanne als leeuwerik. Altijd zal er in de blauwe hemel van Frankrijk een leeuwerik zijn. Ook nu. Met deze gedachten be geven .we ons naar Shaw om haar dan opnieuw en op andere wijze op ons te laten inwerken. E. B. ZAANDAM De Zaandammer J. S., die een grote liefhebber van een borrel tje is en de kantonrechter herhaalde malen beloofd heeft geen druppel meer te drinken, was deze belofte weer ver geten. Slingerend liep hij in de West zijde, zodat de politie hem mee nam naar het bureau en ter ontnuchtering insloot. De man had blijkbaar een kwa- De heer J. R. D. uit 't Zand is gister middag door de Alkmaarse politierech ter, mr J. N. Alblas, vrijgesproken van het hem ten laste gelegde feit dat hij op 7 Januari van dit jaar onder de in vloed van alcohol en op zijn fiets ge zeten, het verkeer in gevaar had ge-, bracht. Een hem achterop rijdende personenauto zou door zijn wijze van rijden tegen een geparkeerde bestel auto zijn gereden. Ter zitting verklaar de één der getuigen echter dat de weg op het moment van de aanrijding zeer glad was geweest, waardoor de rech ter de indruk kreeg, dat, al had ver dachte vóór het ongeluk een paar bor reltjes gedronken, hij onschuldig was. De officier had een boete van f 100, of 40 dagen geëist. BLOKKER, 15 Febr. Uien 3.90— 8.60, gare bieten 1214, groene kool 14 35, rode kool 7.207.90, boerenkool 10, witlof 47—74, peen 7.608.60, knolsel- derie 6—11, Goudreinette 23—51, Jona than 1969, Conférence 2275. Om de druk op Loeang Prabang te ontlasten, zijn achter de Viet- minh-linies Franse parachutisten geland. Een scène der bevoorrading van zojuist gelande troepen. Een dopje, zoals ze op de Parijse shows te zien waren, klein, eenvoudig en flatteus. Imprimé werd ook door Gilbert Or cel verwerkt. De fond van deze stof is wit, de motieven van rose tot rood met groen. Trouwens vele van deze modistes verwerken dezelfde materia len met dezelfde dessins. Het is wel aardig hier te vermelden, dat Svend twee hoeden lanceerde met Hollandse namen. Te weten een rose- beige kapje van laisse, zijden stro en een marengo baret van tweedstro, ge naamd Pays Bas. Hij deed dit waar schijnlijk, omdat de Nederlandse vrouw ergens toch wel mode-minded moet worden genoemd. (Van onze correspondent te New York) DIT is het droevig relaas, de politieke necrologie van één van Franklin D. Roosevelt's zonen, Jimmy, die in een recente stormachtige controverse met zijn aanstaande ex- vrouw Romelle Schneider (die een scheidingsproces aan hangig had gemaakt) zich publiekelijk heeft laten kennen als een onwaardig zoon van een groot vader. Het trieste ge val doet zich voor, dat geen der kinderen van Franklin en Elenor Roosevelt zijn huwelijk of zijn zaken tot, een succes heeft weten te maken. Dat is misschien onvermijdelijk in een gezin waarin de echtgenoot geroepen was te beschikken over het lot vah de Westelijke wereld in oorlogstijd en waarin de moeder eerder in beslag was genomen door het politieke leven dan door de opvoeding van haar kinderen. Tot dusver heeft Franklin D. Roosevelt Jr., momenteel afgevaardigde voor de staat New York, zijn vingers het minst gebrand. Tenzij broer Jimmy hem door het schan daal, dat wij u zullen ver tellen, mede heeft besmet. DE BRIEF JIMMY'S misère vloeide J voort uit een mogelijk on doordacht huwelijk met Ro melle Schneider, die zijn verpleegster was geweest, nadat hij in de oorlog was gewond. Jimmy moge een dwaas zijn en zeker geen „heer" in de betekenis van gentleman, zijn moed is nimmer in twijfel getrok ken. Hij nam deel aan de invasie van verschillet dr Zuidzee-eilanden in wereld oorlog II en was steeds te vinden onder de mariniers wier opdracht het was ln de eerste aanvalsgolf de kusten te bestormen. Jimmy Roo sevelt verdiende, In de let terlijke zin des woords, de hoge onderscheidingen die hem daarvoor waren ver leend. Op het huwelijksslagveld scheen hij echter voorbe stemd voortdurend het en- [)E ZOONS van Franklin Roosevelt zijn vaak een nagel aan hun vader's dood kist geweest. Zij raakten on ophoudelijk verwikkeld in politieke en financiële schandalen, waarvan hun vader tenslotte het slacht offer werd. Zowel Elliott (die o.a. de Nederlandse Fokkerfabrieken voor $5000 uitschudde door het bedrijf In Amsterdam voor te spiegelen, dat hij zijn invloed bij belangrijke lie den zou aanwenden aldus rapporteert wijlen Harold Ickes in zijn stormachtige mémoires) als Jimmy Roo sevelt hebben herhaaldelijk geparasiteerd op de naam en de connecties van hun vader. Jimmy baseerde hier zelfs zijn lucratief verzeke ringsbedrijf op. Menig wel gesteld Amerikaan meende, dat het lonend kon zijn de zoon van de president de premie te laten verdienen van de levensverzekering die hij toch had willen slui ten. dorspit te deiven Wat hem ettoe noopte in een uit 1945 daterende brief aan Romelle de bijzonderheden neer te pennen over zijn liefdes avonturen met negen met name genoemde getrouwde Amerikaanse dames, is niet geheel duidelijk. Romelle beweert, dat het een verwijt was aan haar adres, implicerende dat Jim my het met andere vrou wen beter kon vinden dan met haar. (Geen galante geste van Jimmy in elk ge val). Jimmy beweert daaren tegen, dat Romelle hem deze brief heeft „afgeperst". Hiertegenover aldus Jimmy, zou Romelle op erewoord hebben beloofd nooit meer over deze episodes uit het verleden van haar echtge noot te spreken (Bepaalde lijk geen aanwijzing van een gelukkige huwelijkse staat). Sinds 1945 hééft Jimmy Roosevelt echter geweigerd Romelle's alimentatie - door de rechter vastgesteld - te betalen. Het liep op tot een groot bedrag (geen al te fijne geste jegens de moe der van zijn kinderen). Ten einde raad heeft Ro melle nu een dag of wat ge leden de bewuste brief van Jimmy gepubliceerd, met naam en toenaam van alle daarin genoemde dames. Men kan zich voorstellen welk een commotie dit in negen gezinnen veroorzaak te (gelukkig dat twee ervan inmiddels waren gescheiden, zodat de onthulling daar ge makkelijker te dragen was). Doch een echtgenoot van een in het schandaal ge noemde dame, vurig aan hanger van de Republikein se Partij, zou zijn gemalin de verbolgen vraag hebben gesteld: „Sinds wanneer sympathiseer jij met de De mocratische Partij"? GEEN CANDIDAAT MEER. ROMELLE'S wraak kwam op een ogenblik, dat al leen een verbitterde vrouw kan kiezen. Jimmy zou deze week moeten deelnemen aan een voorverkiezing in de staat Califórnië voor het Gouverneurschap van de staat. Het schandaal heeft er bij niemand twijfel aan gela ten dat wie er ook ge lijk moge hebben een man, die de vrede in eigen gezin niet kan bewaren en door wiens toedoen de na men van andere Vrouwen publiekelijk in opspraak worden gebracht, nauwe lijks de geschikte candidaat is om straks de staat Cali fórnië te besturen. Onmiddellijk na het ge beurde verhieven zich stem men uit het democratische kamp dat Jimmy zich uit deze race zou moeten terug trekken. De kleine Roose velt (klein ondanks het feit dat hij ruim twee meter lang is) heeft voor deze pressie moeten zwichten. Hij kan zich nu geheel concen treren op 't het-is-nietes- het-is-welles-duel met Ro melle, dat dezer dagen zal aanvangen en dat inmiddels het karakter van een pu blieke vermakelijkheid heeft gekregen. Er bestaat een Ameri kaans spreekwoord: From Little acorns big caktrees grow. (Uit kleine eikeltjes groeien machtige eikebo- bomen). In het onderhavige geval is echter eerder spra ke van een miserabel eikel tje dat wel heel ver van de stam van de machtige eik is gevallen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1954 | | pagina 7