De historische Jisper kerk in verval Vervolg stadsnieuws R. K. Jeugdraad Heiloo door burgemeester bevestigd Oranje-comité stelde voorlopig programma vast Restauratie gaat draagkracht der Jispers te boven Kapitein Offermans pleitte voor interne verdediging Val uit een rijdende trein Zelfwerkzaamheid als grondslag Langedijk Eerste lezing afdeling plattelandsvrouwen Langedijker middenstand exposeert Mutaties bij PTT Volgende week huis- aan-huis collecte De Rijp KVPheefteen duur jaar achter zich Uitslag aanbesteding Beemster Ic hiet Salvator Beroep op Zaanse bevolking Poppenspel voor het Witte Kruis JIMMY EN DE BENDE VAN BINK Bouw tegenwoordige kerk Historisch interieur Zes mille tekort DONDERDAG 11 MAART 1954 Een geheel gevuld Brunogebouw is gisteravond getuige geweest van de instal latie van het College van Burgemeester en Wethouders van „Jongensdorp Heiloo". Dit college is samengesteld uit de leden van de r.k. jeugdbeweging en stelt zich ten doel het organiseren van toneel-, muziek, en ontspannings avonden. Voor de instelling vaa dit Jongensdorp heeft zich in het bijzonder hopman De Wildt beijverd, die na zijn installatierede en na een uiteenzetting te hebben gegeven van de taak van het college, een welverdiend compliment van burgemeester Kalff, die het gehele college installeerde, in onivangist had te nemen. Tenslotte spraken burgemeester Kalff en hopman De Wildt nog enige vrien delijke woorden, waarna velen van de gelegenheid gebruik maakten de zo juist geïnstalleerde „gemeenteraad" te complimenteren en succes te wensen. Tenslotte delen wij nog de samen stelling van de jeugdgemeenteraad mede. Hij bestaat uit Joop Kruyssen burgemeester; Gerard Schouten, Adri- aan de Graaff en André Bakker, wet houders; Gerard Schouten, Thijs Punt, Adriaan de Graaff, André Legdeur, Kees Kaandorp, Jaap Adrichem, Jan IJpelaan, Wim Wols, Piet Kabel, Piet Kaandorp, Co Bakker en André Bak ker, raadsleden. Gemeentesecretaris is Jan Spaans en gemeenteontvanger Jan Tamis. Tijdens de plechtigheid waren ver schillende burgerlijke en geestelijke autoriteiten aanwezig. Gistermiddag om vier minuten over vier is op het stationsemplacement te Heiloo een ongeval gebeurd, dat nog vrij goed is afgelopen. De wagenpoet ser der Spoorwegen, C. D. (stand plaats Alkmaar) geraakte op dat mo ment uit een rijdende trein (geen nor male personentrein) en viel zodanig dat hij met een hoofdwond en „rug klachten" in 't Centraal Ziekenhuis te Alkmaar moest worden opgenomen. De jeugdgemeenteraad, gesecon deerd door de gemeentesecretaris en gemeenteontvanger, werd allereerst door hopman De Wildt toegesproken. Hu wees op het feit, dat de raad een verantwoordelijke taak op zijn schou ders heeft genomen. Spreker had de werkzaamheden elders van een derge- liike jeugdgemeenteraad bestudeerd en was tot de overtuiging gekomen, dat wanneer men vertrouwen stelt in de zelfwerkzaamheid van de jeugd, er zeker iets goeds uit zal groeien. Hij toonde het grote verschil van de jeugd van. vóór en na de oorlog aan, consta- teerde, dat voor de jeugd bezigheid nodig is en dat de georganiseerde jeugd als voorbeeld moest dienen om de an deren op het rechte pad te houden. Deze zelfwerkzaamheid kan daardoor een belangrijke stap zijn in de goede richting. De heer De Wildt verwachtte dat zijn jeugdig gehoor de groteren zou tonen wat zij waard is en gaf vei- volgens nog enige richtlijnen aan vol gens welke het Jongensdorp Heiloo zich zal moeten ontwikkelen. Vervol gens verzocht de hopman burgemees ter Kalff de jeugdgemeenteraad te in stalleren. Op treffende wijze voerde de burge- meester het woord. Het vei heugde hem dat deze jeugdgemeenteraad niet werkt zoals in sommige andere plaat sen. waar deze jeugdraden zich zelfs bezig houden met de bestudering van gemeente-aangelegenheden, doch dat deze raad alleen voor de jeugd zal werken. „De verantwoordelijkheid van jullie is groot en mocht het geno men besluit eens niet slagen, verlies dan de moed niet en probeer het de volgende keer beter te doen", zeide de burgemeester. De heer Kalff ver wachtte dal de Verantwoordelijkheid die de raad zal worden opgelegd juist geproportionneerd zal zijn. Na de pauze, waarin het vendel een pittige mars speelde en thee geser veerd werd, spraken nog kapelaan Watervis en dr Janssen, resp. als gees telijk leider van Jongensdorp en als voorzitter van de Raad van Bestuur van de Jeugdbeweging ter plaatse. Het frappeerde ons. dat beide sprekers nogal schertsend één en ander naar voren brachten en daarmee niet de juiste toon vonden. Zij kregen wel de lachers op hun hand, doch deden aan de ernst van de jeugd enige afbreuk. LANGEDIJK Voor de eerste le zing welke de afdeling Langedijk van de Bond van Plattelandsvrouwen in café Kramer te Zuid-Scharwoude hield bestond een flinke belangstelling. Gezien het onderwerp was het niet te verwonderen dat hetgeen zuster Fal- kena, wijkzuster van het Witte Kruis vertelde, aller belangstelling had. Het ging over de ziekenverpleging vroe ger en nu. De ziekenverpleging zoals deze ook door de Kruisverenigingen ter hand genomen wordt is een ge volg van de ontwikkeling op dit ge bied. In vergelijking bv. met honderd jaar geleden toen er nog veel onver stand heerste op dit terrein is de zie kenverpleging wel enorm vooruit ge gaan. Het was voor de jonge afde ling ongetwijfeld een succesvolle avond.. LANGEDIJK In Concordia te Noord-Scharwoude is Woensdagmiddag de voorjaarsbeurs geopend van de Langedijker Middenstand met een keur van artikelen, tentoongesteld in diverse stands. De tentoonstelling welke tot en met Vrijdag duurt trok de eerste dag reeds honderden be zoekers. De smaakvol ingerichte show werd met een toepasselijk woord ge opend door de voorzitter van het tentoonstellingscomité, de heer J. Stevens die er aan herinnerde dat dit de vijfde winkelbeurs is welke men organiseert. LANGEDIJK. Met ingang van 22 Maart is in de vacature J. Kostelijk, die naar Canada vertrokken is, de heer P. Schoenmaker benoemd als hulpbesteller bij de PTT te Broek op Langendijk. Verder is op dezelfde datum A. Schil derman als hulpbesteller aangesteld in Noord-Scharwoude. Het is algemeen bekend, dat het Comité tot Viering van Oranje- en Nationale Feesten steeds grote activiteit heeft getoond. Het nieuw samengestelde comité maakt daarop geen uitzondering. Het heeft alle moeite gedaan een geheel nieuw programma samen te stellen en is daarin dank zij de medewerking van diverse sport- en culturele vereni gingen goed in geslaagd. Dinsdagavond vergaderde de afdeling De Rijp-Graft van de K.V.P. in eafé Grasboer te De Rijp. Ondanks het feit dat er voor deze vergadering geen spreker was uitgeno digd, was de opkomst behoorlijk. Uit het financieel verslag van de penningmeester bleek dat het afgelopen ja ar een bijzonder duur jaar was ge weest. Door hem kon nl. maar een der de gedeelte van de normale afdracht uit de lopende ontvangsten worden be streden. De extra onkosten zijn voor een groot deel veroorzaakt door uit gaven in verband met de gemeente raadsverkiezingen. Door de vergadering werd, op voor stel van het bestuur, aan de penning meester opdracht gegeven alsnog voor volledige afdracht zorg te dragen. De extra-kosten zullen moeten worden be streden uit de beschikbare reserve. Naar aanleiding hiervan, en door het feit, dat een verhoging van de contri butie niet mogelijk bleek, adviseerde de penningmeester tot aanwerving van donateurs of nieuwe leden, vooral jon geren. Tevens werd door hem aange drongen er vooral voor te zorgen, dat gebruik gemaakt wordt van de gele genheid door volmacht te stemmen. Het komt nl. nogal eens voor dat niet tijdig de nodige maatregelen worden getroffen, zodat kiezers per auto moe ten worden opgehaald; dit brengt grote kosten mede welke een zware last be tekenen voor de plaatselijke kas. Doordat geen nieuwe candidaten wa ren voorgesteld werden de beide be stuursleden, de heren J. Tromp en J. Stoop, zonder stemming wederom als bestuurslid aangewezen. Tijdens de rondvraag werden ver schillende interne aangelegenheden be sproken en door de heer J. Tromp ver slag uitgebracht over de werkzaamhe den van de raadsfractie. Bij de sluiting werd door de voor zitter medegedeeld dat zo mogelijk bin nenkort nog een vergadering zal wor den belegd waar o.m. de aandacht zal worden gevraagd voor deelname aan de propaganda-meeting welke op 19 April in „Bellevue" te Amsterdam zal worden gehouden. Gistermiddag vond ten gemeentehui ze de aanbesteding van de herstelling van de Beernsterbrug plaats. De aan besteding, welke bij uitnodiging werd gehouden, had het volgende resultaat: D. Ent, De Rijp f 13.660.— Fa. G. Slot Zn., De Rijp f 13.888.— W. de Wit, De Rijp f 14.075.Fa. N. Oudejans Zn., De Rijp f 12.220.De begro ting bedroeg f 11.600.De gunning is aangehouden. Volledigheidshalve laten wij hier onder het programma volgen: Op 30 April om 9.30 uur'ï AUBADE VOOR HET RAADHUIS Om 9 u. en 11 u. poppenkast voor kleuters en leerlingen van de le en 2e klas en filmvoorstelling voor leer lingen van 3e, 4e, 5e en 6e klas. 's Middags is met de traditie ge broken en zal een tocht door het dorp worden georganiseerd. Op verschillen de plaatsen zullen verenigingen korte demonstraties geven en zal met het publiek en de muziek van de ene de monstratie naar de andere worden ge trokken. Tot slot zal dan de brand weer bij de vijver in plan-West een demonstratie geven met een spuitwed- strijd voor jongens. 's Avonds wordt door de gezamen lijke toneelverenigingen een groot stuk opgevoerd „De strijd der dap peren" onder regie van de heer G. Spruijt. Medewerkenden zijn hiertoe gereserveerd uit de drie grote toneel verenigingen „Falkland" ,,'t Ontluiken de Roosje" en ,,'t Masker". Op initia tief van het Oranjecomité is deze sa menwerking tot stand gekomen en dus zal eindelijk aan een lang gekoes terde en al zo dikwijls geopper de wens worden voldaan. Het ligt in de bedoeling, om ieder jaar voortaan op Koninginnedag gezamenlijk een groot stuk te gaan brengen. Dit zal ongetwijfeld een evenement worden op toneelgebied in het dorp. Waar schijnlijk zullen meerdere avonden met dit stuk worden verzorgd. Op 4 Mei: DE STILLE TOCHT NAAR HET MONUMENT VOOR GEVALLEN VER ZETSSTRIJDERS. Als vanouds vertrekt de stoet vanaf de Bergeonstraat. Het comité vestigt er nogmaals de aandacht op dat ieder een in deze stoet kan meelopen. Op 5 Mei: HERDENKING VAN DE BEVRIJ DING. Het comité zal trachten op deze dag spelen voor de jeugd te or- ganiserën. De grote moeilijkheid is, dat door de houding van de regering niet iedereen vrij heeft en het dus van die zijde niet op medewerking kan reke nen. 's Avonds zal het Langedijker- cabaretgezelschap een cabaretavond verzorgen in de aula van de St. Willi- brordusstichting. Volgende week zullen huis aan huis lijsten worden aangeboden waarop een bijdrage zal worden gevraagd ter be- st-rijdmg*-van* de grote kosten, die aan een dergelijke feestviering verbonden zijn. OMTREK. - Een ieder die wel eens een bezoek aan Jisp heeft gebracht wordt getroffen door het historische Jisper Raadhuis, met op de achter grond de even fraaie Ned. Hervormde kerk. Deze kerk nu, die uit het jaar 1822 dateert, is lelijk in verval en wil men het Kerkgebouw voor ons nageslacht bewaren, dan dient onmiddellijk tot restauratie te worden overgegaan. Om het allernodigste te herstellen is in eerste instantie een bedrag van 28.750,nodig. Daar de kerk op de lijst van Monu mentenzorg staat is het Rijk bereid gevonden 50 van deze kosten voor zijn rekening te nemen. De Jisper raad besloot in zijn vergadering van 26 Februari jl. 10 bij te dragen, terwijl op een Provinciale aan vulling van 15 wordt gerekend. De ontbrekende 25 een bedrag dus van ruim 6000,moet door het kerkbestuur bijeengebracht worden. Een opgave, welke niet is te verwezenlijken. Er is daarom een Restauratie-commissie gevormd, onder leiding van burgemeester Bergh, welke zich ten doel stelt het ontbrekende bedrag bijeen te krijgen, waartoe men niet alleen een beroep doet op de Jisper bevol- kling, doch ook op alle Ned. Herv. Gemeenten in de gehele Zaanstreek. De klok uit de toren der Jisper kerkgesloopt in 1822, droeg het volgende opschrift: Ic hiet Salvator, ic versier die hochteit ic bescrei die dode ende roep die levende tot Ghodes dienste steven buten dice fecit MCCCCLXXI De klok werd in 1822 door een nieuwe vervangen. De Historische Studiën van J. Honig Jz. Jr vermeldden dat de grote Jisper kerk in 1434 gebouwd, in 1534 door brand werd verwoest. De bitterste romanisten schoven de schuld van deze brand op de hals der Mennonis- ten en „seyden dat sy het gedaan had den uyt drift van een heyligen yver, soo se het noemden en dit verswaerde niet weynigh hare vervolgingh overal". Na deze brand, van het kerkgebouw bleef een puinhoop over, werd spoedig besloten een nieuwe kerk te bouwen, waarmee omstreeks 1540 een begin werd gemaakt. Ter gemeente-secreta- Voor het Nationaal Instituut Steun Wettig Gezag mag wel in bijzondere mate gelden de Franse slagzin „Frappez, frappez tou ours", want nog immer, ondanks een continue en intensieve propaganda, is het 't Instituut tot op van daag niet gelukt een voldoende inzicht te kweken voor het belang van de ver dediging van huis en haard in tijden van oorlog, wat de taak zal zijn van een vrijwilligerscorps dat daartoe één avond in de week getraind wordt. Nog steeds is de belangstelling tot een minimum beperkt en slechts met de grootste over tuigingskracht slaagt men er ook te Alkmaar in, de aandacht op de vrijwillige reservediensten gericht te houden. Gisteravond was in het „Wapen van Heemskerk" onder auspiciën van „Steun Wettig Gezag" wederom een avond georganiseerd en het was de ka pitein der Rijkspolitie, de heer F. M. C. Offermans die daar een hartstochtelijk pleidooi voerde voor cje noodzakelijk heid van de opbouw van een interne verdediging, waarbij hij, refererende aan een slagzin, eens gepousseerd dooi de Bond zonder Naam, zijn publiek zich liet afvragen: „Wat moet ik vandaag en morgen doen? Mijn zin of mijn plicht In gloedvolle bewoordingen, echter zonder in sensationele details te treden schetste hij nog eens het verbijsterende verloop van de overval in 1940 op ons land, waarbij millioenen mensen mach teloos moesten toezien onder het uit spreken van de fatale woorden: Mae Culpa, mae Culpa (Door mijn schuld, door mijn (overgrote) schuld Zoals Nederland zich in de dertiger jaren in defensieve zin had moeten klaarmaken tegen een Duitse aggressie, zo waarschuwde de heer Offermans. thans tegen wat hij noemde „de ratten vanger van Moskou". Daarom wekte hij zijn gehoor op zich te scharen onder de banieren van het S.W.G. Met nog een opwekkend woord, ge sproken door de voorzitter van de ge westelijke commissie, de heer Van Alphen en het vertonen van de films „Wij leven vrij", „Houen zo" en ,,'t Schot is te boord" werd deze avond be sloten. Mej. Cia van Bont zal Donderdag 18 Maart in Paviljoen Kinheim het pop penspel „Zo of zo" vertonen, waarin zij het werk van het Witte Kruis op interessante wijze zal belichten. In 14 taferelen zullen verschillende facetten van het kruiswerk worden getoond en het lijdt geen twijfel, dat dit medicum meer tot de aanwezigen zal spreken dan welke redevoering ook. BOUW VIER WONINGEN BEGONNEN Het aannemersbedrijf H. J. Brand en Zn. te Z.O.-Beemster heeft dezer dagen een begin gemaakt met de bouw van vier middenstandswoningen aan de Rijperweg te Midden-Beemster. 9. Jimmy liet de vogelverschrikker naast het bed van Miebet liggen en zette meteen koers naar het slaapka mertje van Jackie. Hij stiet de deur open en ja hoor, net wat hij dacht: géén Jackie Het bed was zelfs geheel onbeslapenDit grapje hadden zij dus aan de lieve Jackie te danken! Hij liep langzaam de trap af. Hij moest er toch Om lachen, zijn pleeg- zoontje had hem wel flink bij de neus gehad. Mieiet stond nog steeds tn de gang. Zij keek hem met bange ogen aan. Bedaar maar, Miebet", zei Jim my. ,,'t Is vriaar een grapje geweest, een grapje van je lieveling Jackie. Hij heeft de vogelverschrikker van buurman Grasjan onder je bed ge stopt en later het licht uitgedraaid toen wij daar dat ding ontdekten Miebets mond viel van verbijstering open. „Wat een rekel!" riep zij boos. „Laat ik 'm niet in m'n handen krij gen. Oh oh, wat heeft die jongen mij de stuipen op het lijf gejaagd. Hoe durft-ie mij zo te plagen". Jimmy liep naar de buitendeur. Hij deed haar open zete zijn hal den aan zijn mond er riep: „Jack! Als je straks thuis komt, dan weet je zeker wel wat je te wachten staat hè? Een pak voor je broek zoals je nog nooit van je leven gekregen hebt!" Toen sloeg Jimmy de buitendeur weer toe. „In elk geval zit hij nu een beete in angst", bromde hij. Miebet was intussen een slokje water gaan drinken. Een bijzonder idyllisch plekje in het landelijke Jisp. Het 17de eeuwse raadhuis, een historisch gebouw van architectonische schoonheid, geflankeerd door de Ned. Herv. kerk, welke dringend restauratie behoeft. rie is nog een Lijfrentebrief uit 1542 aanwezig, vermeldende „Lijfrentebrief van 1010 Car. gulden 's jaars groot in hoofdsom 100 Car. guldens, opgeno men door Kerkmeesters van Jisp, van Gheertruyt Jacob Snijers dr. ten be- Romanisten schoven de schuld van 1542". Dit nieuwe kerkgebouw moet van een bijzondere schoonheid zijn geweest. Het Kruis het was een Katholieke kerk reikte tot het dak. Tijdens de Beeldenstorm van 1566 kwam Baten burg, de aanvoerder der Beeldenstor mers, in eigen persoon naar Jisp om er op toe te zien dat de vernielingen wel goed werden uitgevoerd. Het enorme kerkgebouw was voor zien van prachtige geschilderde ramen, waarin de verrichtingen der ledeset- ters in beeld werden gebracht. Dat Jisp in die tijd zo'n grote kerk kon bouwen is begrijpelijk, als men bedenkt dat het dorp in die tijd door de walvisvaart en de besehuitbakke- rijen een bloeiperiode meemaakte en zo'n drieduizend inwoners telde, (te genwoordig zijn het er bijna 800). Aan deze bloeiperiode kwam een einde en in de tijd van verval, toen Een kijkje in het kerkgebouw der Ned. Herv. Gemeente. Op de voor grond hangt een model van een schip. het bevolkingscijfer snel daalde, bleek het kerkgebouw te groot. Men kon de onderhoudskosten niet meer opbren gen en uiteindelijk werd besloten tot afbraak over te gaan. QP EEN HOEK, waar deze kerk ge staan heeft werd in 1822 besloten een kleinere kerk te bouwen, waarbij voor het interieur voor een groot deel gebruik werd gemaakt van materialen uit de oude kerk. Op 27 Juni 1822 werden door de ge broeders Willem en Adrianus Wild schut zoons uit een vermaard Jisper geslacht de eerste stenen voor deze kerkbouw gelegd. Architect, of liever gezegd bouwmeester, was Arend Laten- stein en de bouw werd uitgevoerd door Klaas Jacobsz de Vries en Jan van der Meer Jansz. uit Zaandijk. Ruim "130 jaar staat het tegenwoor dige kerkgebouw er dus en de tand des tijds begint er danig aan te kna gen. De muren zijn gescheurd, kortom allerlei gebreken dienen zich aan. De eerste restauratie, welke onder leiding van architect Messer uit Amsterdam zal worden uitgevoerd, behelst de mu ren te restaureren en van een vocht werende laag te voorzien. Voorts zul len de zerken ongeveer 25 cm. omhoog gebracht worden en wordt in een hoek van het gebouw, onder het orgel een consistoriekamer gemaakt. De laatste jaren beschikt het kerk gebouw z?lfs niet meer over een con sistoriekamer. £)AT DE KERK deze restauratie waard is wordt wel het best gedemon streerd door het historische interieur van het gebouw. Zo is er nog een fraaie eiken preekstoel uit de 17e eeuw; een doophek uit het jaar 1667; oude doopbanken en een prachtig ge sneden eiken voorzangerslessenaar; koperen luchters en een buitengewoon mooie koperen kroon. Op de kansel ligt een bijbel uit het jaar 1637. £OALS BURGEMEESTER J. H. Bergh ons vertelde ligt het in de bedoeling van de restauratiecommissie om bin nenkort een collecte in Jisp te houden. Er moet echter een bedrag van ruim zes mille bijeenkomen, zodat men er hiermede nog lang niet is. Jisp, als kleinste Zaangemeente, re kent er echter op dat men vol doende goodwill in de Zaanstreek heeft, om voor dit keer een beroep te kunnen doen op de overige Zaange- meenten. Aan de verschillende kerkelijke ge meenten zal daarom het verzoek wor den gericht toe te staan dat éénmaal tijdens een dienst een collecte mag worden gehouden ten bate van de re stauratie der Jisper kerk. We geloven niet dat deze vraag zal worden afgewezen. Ds Baudet uit Benningbroek, die pe 1 Mei naar Jisp komt, zal dan het ge noegen kunnen smaken dat het kcik- gebouw zo spoedig mogelijk, misschie: nog dit jaar, in oude glorie kan wor den hersteld.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1954 | | pagina 3