De historische Jisper kerk in verval
Vervolg stadsnieuws
R. K. Jeugdraad Heiloo door
burgemeester bevestigd
Oranje-comité stelde voorlopig
programma vast
Restauratie gaat draagkracht
der Jispers te boven
Kapitein Offermans pleitte voor
interne verdediging
Val uit een rijdende
trein
Zelfwerkzaamheid als
grondslag
Langedijk
Eerste lezing afdeling
plattelandsvrouwen
Langedijker middenstand
exposeert
Mutaties bij PTT
Volgende week huis-
aan-huis collecte
De Rijp
KVPheefteen duur
jaar achter zich
Uitslag aanbesteding
Beemster
Ic hiet Salvator
Beroep op Zaanse
bevolking
Poppenspel voor het
Witte Kruis
JIMMY EN DE BENDE VAN BINK
Bouw tegenwoordige kerk
Historisch interieur
Zes mille tekort
DONDERDAG 11 MAART 1954
Een geheel gevuld Brunogebouw is gisteravond getuige geweest van de instal
latie van het College van Burgemeester en Wethouders van „Jongensdorp
Heiloo". Dit college is samengesteld uit de leden van de r.k. jeugdbeweging en
stelt zich ten doel het organiseren van toneel-, muziek, en ontspannings
avonden. Voor de instelling vaa dit Jongensdorp heeft zich in het bijzonder
hopman De Wildt beijverd, die na zijn installatierede en na een uiteenzetting te
hebben gegeven van de taak van het college, een welverdiend compliment van
burgemeester Kalff, die het gehele college installeerde, in onivangist had te
nemen.
Tenslotte spraken burgemeester Kalff
en hopman De Wildt nog enige vrien
delijke woorden, waarna velen van de
gelegenheid gebruik maakten de zo
juist geïnstalleerde „gemeenteraad" te
complimenteren en succes te wensen.
Tenslotte delen wij nog de samen
stelling van de jeugdgemeenteraad
mede. Hij bestaat uit Joop Kruyssen
burgemeester; Gerard Schouten, Adri-
aan de Graaff en André Bakker, wet
houders; Gerard Schouten, Thijs Punt,
Adriaan de Graaff, André Legdeur,
Kees Kaandorp, Jaap Adrichem, Jan
IJpelaan, Wim Wols, Piet Kabel, Piet
Kaandorp, Co Bakker en André Bak
ker, raadsleden. Gemeentesecretaris is
Jan Spaans en gemeenteontvanger Jan
Tamis.
Tijdens de plechtigheid waren ver
schillende burgerlijke en geestelijke
autoriteiten aanwezig.
Gistermiddag om vier minuten over
vier is op het stationsemplacement te
Heiloo een ongeval gebeurd, dat nog
vrij goed is afgelopen. De wagenpoet
ser der Spoorwegen, C. D. (stand
plaats Alkmaar) geraakte op dat mo
ment uit een rijdende trein (geen nor
male personentrein) en viel zodanig
dat hij met een hoofdwond en „rug
klachten" in 't Centraal Ziekenhuis te
Alkmaar moest worden opgenomen.
De jeugdgemeenteraad, gesecon
deerd door de gemeentesecretaris en
gemeenteontvanger, werd allereerst
door hopman De Wildt toegesproken.
Hu wees op het feit, dat de raad een
verantwoordelijke taak op zijn schou
ders heeft genomen. Spreker had de
werkzaamheden elders van een derge-
liike jeugdgemeenteraad bestudeerd
en was tot de overtuiging gekomen,
dat wanneer men vertrouwen stelt in
de zelfwerkzaamheid van de jeugd, er
zeker iets goeds uit zal groeien. Hij
toonde het grote verschil van de jeugd
van. vóór en na de oorlog aan, consta-
teerde, dat voor de jeugd bezigheid
nodig is en dat de georganiseerde jeugd
als voorbeeld moest dienen om de an
deren op het rechte pad te houden.
Deze zelfwerkzaamheid kan daardoor
een belangrijke stap zijn in de goede
richting. De heer De Wildt verwachtte
dat zijn jeugdig gehoor de groteren
zou tonen wat zij waard is en gaf vei-
volgens nog enige richtlijnen aan vol
gens welke het Jongensdorp Heiloo
zich zal moeten ontwikkelen. Vervol
gens verzocht de hopman burgemees
ter Kalff de jeugdgemeenteraad te in
stalleren.
Op treffende wijze voerde de burge-
meester het woord. Het vei heugde
hem dat deze jeugdgemeenteraad niet
werkt zoals in sommige andere plaat
sen. waar deze jeugdraden zich zelfs
bezig houden met de bestudering van
gemeente-aangelegenheden, doch dat
deze raad alleen voor de jeugd zal
werken. „De verantwoordelijkheid
van jullie is groot en mocht het geno
men besluit eens niet slagen, verlies
dan de moed niet en probeer het de
volgende keer beter te doen", zeide
de burgemeester. De heer Kalff ver
wachtte dal de Verantwoordelijkheid
die de raad zal worden opgelegd juist
geproportionneerd zal zijn.
Na de pauze, waarin het vendel een
pittige mars speelde en thee geser
veerd werd, spraken nog kapelaan
Watervis en dr Janssen, resp. als gees
telijk leider van Jongensdorp en als
voorzitter van de Raad van Bestuur
van de Jeugdbeweging ter plaatse.
Het frappeerde ons. dat beide sprekers
nogal schertsend één en ander naar
voren brachten en daarmee niet de
juiste toon vonden. Zij kregen wel de
lachers op hun hand, doch deden aan
de ernst van de jeugd enige afbreuk.
LANGEDIJK Voor de eerste le
zing welke de afdeling Langedijk van
de Bond van Plattelandsvrouwen in
café Kramer te Zuid-Scharwoude
hield bestond een flinke belangstelling.
Gezien het onderwerp was het niet te
verwonderen dat hetgeen zuster Fal-
kena, wijkzuster van het Witte Kruis
vertelde, aller belangstelling had. Het
ging over de ziekenverpleging vroe
ger en nu. De ziekenverpleging zoals
deze ook door de Kruisverenigingen
ter hand genomen wordt is een ge
volg van de ontwikkeling op dit ge
bied. In vergelijking bv. met honderd
jaar geleden toen er nog veel onver
stand heerste op dit terrein is de zie
kenverpleging wel enorm vooruit ge
gaan. Het was voor de jonge afde
ling ongetwijfeld een succesvolle
avond..
LANGEDIJK In Concordia te
Noord-Scharwoude is Woensdagmiddag
de voorjaarsbeurs geopend van de
Langedijker Middenstand met een
keur van artikelen, tentoongesteld
in diverse stands. De tentoonstelling
welke tot en met Vrijdag duurt trok
de eerste dag reeds honderden be
zoekers. De smaakvol ingerichte show
werd met een toepasselijk woord ge
opend door de voorzitter van het
tentoonstellingscomité, de heer J.
Stevens die er aan herinnerde dat dit
de vijfde winkelbeurs is welke men
organiseert.
LANGEDIJK. Met ingang van 22
Maart is in de vacature J. Kostelijk, die
naar Canada vertrokken is, de heer P.
Schoenmaker benoemd als hulpbesteller
bij de PTT te Broek op Langendijk.
Verder is op dezelfde datum A. Schil
derman als hulpbesteller aangesteld in
Noord-Scharwoude.
Het is algemeen bekend, dat het Comité tot Viering van Oranje- en
Nationale Feesten steeds grote activiteit heeft getoond. Het nieuw
samengestelde comité maakt daarop geen uitzondering. Het heeft alle
moeite gedaan een geheel nieuw programma samen te stellen en is
daarin dank zij de medewerking van diverse sport- en culturele vereni
gingen goed in geslaagd.
Dinsdagavond vergaderde de afdeling
De Rijp-Graft van de K.V.P. in eafé
Grasboer te De Rijp.
Ondanks het feit dat er voor deze
vergadering geen spreker was uitgeno
digd, was de opkomst behoorlijk.
Uit het financieel verslag van de
penningmeester bleek dat het afgelopen
ja ar een bijzonder duur jaar was ge
weest. Door hem kon nl. maar een der
de gedeelte van de normale afdracht
uit de lopende ontvangsten worden be
streden. De extra onkosten zijn voor
een groot deel veroorzaakt door uit
gaven in verband met de gemeente
raadsverkiezingen.
Door de vergadering werd, op voor
stel van het bestuur, aan de penning
meester opdracht gegeven alsnog voor
volledige afdracht zorg te dragen. De
extra-kosten zullen moeten worden be
streden uit de beschikbare reserve.
Naar aanleiding hiervan, en door het
feit, dat een verhoging van de contri
butie niet mogelijk bleek, adviseerde de
penningmeester tot aanwerving van
donateurs of nieuwe leden, vooral jon
geren. Tevens werd door hem aange
drongen er vooral voor te zorgen, dat
gebruik gemaakt wordt van de gele
genheid door volmacht te stemmen.
Het komt nl. nogal eens voor dat niet
tijdig de nodige maatregelen worden
getroffen, zodat kiezers per auto moe
ten worden opgehaald; dit brengt grote
kosten mede welke een zware last be
tekenen voor de plaatselijke kas.
Doordat geen nieuwe candidaten wa
ren voorgesteld werden de beide be
stuursleden, de heren J. Tromp en J.
Stoop, zonder stemming wederom als
bestuurslid aangewezen.
Tijdens de rondvraag werden ver
schillende interne aangelegenheden be
sproken en door de heer J. Tromp ver
slag uitgebracht over de werkzaamhe
den van de raadsfractie.
Bij de sluiting werd door de voor
zitter medegedeeld dat zo mogelijk bin
nenkort nog een vergadering zal wor
den belegd waar o.m. de aandacht zal
worden gevraagd voor deelname aan
de propaganda-meeting welke op 19
April in „Bellevue" te Amsterdam zal
worden gehouden.
Gistermiddag vond ten gemeentehui
ze de aanbesteding van de herstelling
van de Beernsterbrug plaats. De aan
besteding, welke bij uitnodiging werd
gehouden, had het volgende resultaat:
D. Ent, De Rijp f 13.660.— Fa. G. Slot
Zn., De Rijp f 13.888.— W. de Wit,
De Rijp f 14.075.Fa. N. Oudejans
Zn., De Rijp f 12.220.De begro
ting bedroeg f 11.600.De gunning
is aangehouden.
Volledigheidshalve laten wij hier
onder het programma volgen:
Op 30 April om 9.30 uur'ï
AUBADE VOOR HET RAADHUIS
Om 9 u. en 11 u. poppenkast voor
kleuters en leerlingen van de le en
2e klas en filmvoorstelling voor leer
lingen van 3e, 4e, 5e en 6e klas.
's Middags is met de traditie ge
broken en zal een tocht door het dorp
worden georganiseerd. Op verschillen
de plaatsen zullen verenigingen korte
demonstraties geven en zal met het
publiek en de muziek van de ene de
monstratie naar de andere worden ge
trokken. Tot slot zal dan de brand
weer bij de vijver in plan-West een
demonstratie geven met een spuitwed-
strijd voor jongens.
's Avonds wordt door de gezamen
lijke toneelverenigingen een groot
stuk opgevoerd „De strijd der dap
peren" onder regie van de heer G.
Spruijt. Medewerkenden zijn hiertoe
gereserveerd uit de drie grote toneel
verenigingen „Falkland" ,,'t Ontluiken
de Roosje" en ,,'t Masker". Op initia
tief van het Oranjecomité is deze sa
menwerking tot stand gekomen en
dus zal eindelijk aan een lang gekoes
terde en al zo dikwijls geopper
de wens worden voldaan. Het ligt in
de bedoeling, om ieder jaar voortaan
op Koninginnedag gezamenlijk een
groot stuk te gaan brengen. Dit zal
ongetwijfeld een evenement worden
op toneelgebied in het dorp. Waar
schijnlijk zullen meerdere avonden
met dit stuk worden verzorgd.
Op 4 Mei:
DE STILLE TOCHT NAAR HET
MONUMENT VOOR GEVALLEN VER
ZETSSTRIJDERS.
Als vanouds vertrekt de stoet vanaf
de Bergeonstraat. Het comité vestigt
er nogmaals de aandacht op dat ieder
een in deze stoet kan meelopen.
Op 5 Mei:
HERDENKING VAN DE BEVRIJ
DING. Het comité zal trachten op
deze dag spelen voor de jeugd te or-
ganiserën. De grote moeilijkheid is, dat
door de houding van de regering niet
iedereen vrij heeft en het dus van die
zijde niet op medewerking kan reke
nen. 's Avonds zal het Langedijker-
cabaretgezelschap een cabaretavond
verzorgen in de aula van de St. Willi-
brordusstichting.
Volgende week zullen huis aan huis
lijsten worden aangeboden waarop een
bijdrage zal worden gevraagd ter be-
st-rijdmg*-van* de grote kosten, die aan
een dergelijke feestviering verbonden
zijn.
OMTREK. - Een ieder die wel eens een bezoek aan Jisp heeft gebracht
wordt getroffen door het historische Jisper Raadhuis, met op de achter
grond de even fraaie Ned. Hervormde kerk. Deze kerk nu, die uit het
jaar 1822 dateert, is lelijk in verval en wil men het Kerkgebouw voor
ons nageslacht bewaren, dan dient onmiddellijk tot restauratie te worden
overgegaan. Om het allernodigste te herstellen is in eerste instantie een
bedrag van 28.750,nodig. Daar de kerk op de lijst van Monu
mentenzorg staat is het Rijk bereid gevonden 50 van deze kosten
voor zijn rekening te nemen. De Jisper raad besloot in zijn vergadering
van 26 Februari jl. 10 bij te dragen, terwijl op een Provinciale aan
vulling van 15 wordt gerekend. De ontbrekende 25 een bedrag
dus van ruim 6000,moet door het kerkbestuur bijeengebracht
worden. Een opgave, welke niet is te verwezenlijken. Er is daarom
een Restauratie-commissie gevormd, onder leiding van burgemeester
Bergh, welke zich ten doel stelt het ontbrekende bedrag bijeen te
krijgen, waartoe men niet alleen een beroep doet op de Jisper bevol-
kling, doch ook op alle Ned. Herv. Gemeenten in de gehele Zaanstreek.
De klok uit de toren der Jisper
kerkgesloopt in 1822, droeg het
volgende opschrift:
Ic hiet Salvator, ic
versier die hochteit
ic bescrei die dode ende
roep die levende
tot Ghodes dienste
steven buten dice fecit
MCCCCLXXI
De klok werd in 1822 door een
nieuwe vervangen.
De Historische Studiën van J. Honig
Jz. Jr vermeldden dat de grote Jisper
kerk in 1434 gebouwd, in 1534 door
brand werd verwoest. De bitterste
romanisten schoven de schuld van
deze brand op de hals der Mennonis-
ten en „seyden dat sy het gedaan had
den uyt drift van een heyligen yver,
soo se het noemden en dit verswaerde
niet weynigh hare vervolgingh overal".
Na deze brand, van het kerkgebouw
bleef een puinhoop over, werd spoedig
besloten een nieuwe kerk te bouwen,
waarmee omstreeks 1540 een begin
werd gemaakt. Ter gemeente-secreta-
Voor het Nationaal Instituut Steun Wettig Gezag mag wel in bijzondere mate
gelden de Franse slagzin „Frappez, frappez tou ours", want nog immer,
ondanks een continue en intensieve propaganda, is het 't Instituut tot op van
daag niet gelukt een voldoende inzicht te kweken voor het belang van de ver
dediging van huis en haard in tijden van oorlog, wat de taak zal zijn van een
vrijwilligerscorps dat daartoe één avond in de week getraind wordt. Nog steeds
is de belangstelling tot een minimum beperkt en slechts met de grootste over
tuigingskracht slaagt men er ook te Alkmaar in, de aandacht op de vrijwillige
reservediensten gericht te houden.
Gisteravond was in het „Wapen van
Heemskerk" onder auspiciën van
„Steun Wettig Gezag" wederom een
avond georganiseerd en het was de ka
pitein der Rijkspolitie, de heer F. M. C.
Offermans die daar een hartstochtelijk
pleidooi voerde voor cje noodzakelijk
heid van de opbouw van een interne
verdediging, waarbij hij, refererende
aan een slagzin, eens gepousseerd dooi
de Bond zonder Naam, zijn publiek zich
liet afvragen: „Wat moet ik vandaag
en morgen doen? Mijn zin of mijn
plicht
In gloedvolle bewoordingen, echter
zonder in sensationele details te treden
schetste hij nog eens het verbijsterende
verloop van de overval in 1940 op ons
land, waarbij millioenen mensen mach
teloos moesten toezien onder het uit
spreken van de fatale woorden: Mae
Culpa, mae Culpa (Door mijn schuld,
door mijn (overgrote) schuld
Zoals Nederland zich in de dertiger
jaren in defensieve zin had moeten
klaarmaken tegen een Duitse aggressie,
zo waarschuwde de heer Offermans.
thans tegen wat hij noemde „de ratten
vanger van Moskou". Daarom wekte hij
zijn gehoor op zich te scharen onder de
banieren van het S.W.G.
Met nog een opwekkend woord, ge
sproken door de voorzitter van de ge
westelijke commissie, de heer Van
Alphen en het vertonen van de films
„Wij leven vrij", „Houen zo" en ,,'t
Schot is te boord" werd deze avond be
sloten.
Mej. Cia van Bont zal Donderdag 18
Maart in Paviljoen Kinheim het pop
penspel „Zo of zo" vertonen, waarin
zij het werk van het Witte Kruis op
interessante wijze zal belichten. In 14
taferelen zullen verschillende facetten
van het kruiswerk worden getoond en
het lijdt geen twijfel, dat dit medicum
meer tot de aanwezigen zal spreken dan
welke redevoering ook.
BOUW VIER WONINGEN
BEGONNEN
Het aannemersbedrijf H. J. Brand
en Zn. te Z.O.-Beemster heeft dezer
dagen een begin gemaakt met de
bouw van vier middenstandswoningen
aan de Rijperweg te Midden-Beemster.
9. Jimmy liet de vogelverschrikker
naast het bed van Miebet liggen en
zette meteen koers naar het slaapka
mertje van Jackie. Hij stiet de deur
open en ja hoor, net wat hij dacht:
géén Jackie Het bed was zelfs geheel
onbeslapenDit grapje hadden
zij dus aan de lieve Jackie te danken!
Hij liep langzaam de trap af. Hij
moest er toch Om lachen, zijn pleeg-
zoontje had hem wel flink bij de neus
gehad. Mieiet stond nog steeds tn de
gang. Zij keek hem met bange ogen
aan. Bedaar maar, Miebet", zei Jim
my. ,,'t Is vriaar een grapje geweest,
een grapje van je lieveling Jackie.
Hij heeft de vogelverschrikker van
buurman Grasjan onder je bed ge
stopt en later het licht uitgedraaid toen
wij daar dat ding ontdekten
Miebets mond viel van verbijstering
open. „Wat een rekel!" riep zij boos.
„Laat ik 'm niet in m'n handen krij
gen. Oh oh, wat heeft die jongen mij
de stuipen op het lijf gejaagd. Hoe
durft-ie mij zo te plagen". Jimmy liep
naar de buitendeur. Hij deed haar open
zete zijn hal den aan zijn mond er riep:
„Jack! Als je straks thuis komt, dan
weet je zeker wel wat je te wachten
staat hè? Een pak voor je broek zoals
je nog nooit van je leven gekregen
hebt!" Toen sloeg Jimmy de buitendeur
weer toe. „In elk geval zit hij nu een
beete in angst", bromde hij. Miebet was
intussen een slokje water gaan drinken.
Een bijzonder idyllisch plekje in
het landelijke Jisp. Het 17de eeuwse
raadhuis, een historisch gebouw
van architectonische schoonheid,
geflankeerd door de Ned. Herv.
kerk, welke dringend restauratie
behoeft.
rie is nog een Lijfrentebrief uit 1542
aanwezig, vermeldende „Lijfrentebrief
van 1010 Car. gulden 's jaars groot
in hoofdsom 100 Car. guldens, opgeno
men door Kerkmeesters van Jisp, van
Gheertruyt Jacob Snijers dr. ten be-
Romanisten schoven de schuld van
1542".
Dit nieuwe kerkgebouw moet van
een bijzondere schoonheid zijn geweest.
Het Kruis het was een Katholieke
kerk reikte tot het dak. Tijdens de
Beeldenstorm van 1566 kwam Baten
burg, de aanvoerder der Beeldenstor
mers, in eigen persoon naar Jisp om
er op toe te zien dat de vernielingen
wel goed werden uitgevoerd.
Het enorme kerkgebouw was voor
zien van prachtige geschilderde ramen,
waarin de verrichtingen der ledeset-
ters in beeld werden gebracht.
Dat Jisp in die tijd zo'n grote kerk
kon bouwen is begrijpelijk, als men
bedenkt dat het dorp in die tijd door
de walvisvaart en de besehuitbakke-
rijen een bloeiperiode meemaakte en
zo'n drieduizend inwoners telde, (te
genwoordig zijn het er bijna 800).
Aan deze bloeiperiode kwam een
einde en in de tijd van verval, toen
Een kijkje in het kerkgebouw der
Ned. Herv. Gemeente. Op de voor
grond hangt een model van een
schip.
het bevolkingscijfer snel daalde, bleek
het kerkgebouw te groot. Men kon de
onderhoudskosten niet meer opbren
gen en uiteindelijk werd besloten tot
afbraak over te gaan.
QP EEN HOEK, waar deze kerk ge
staan heeft werd in 1822 besloten
een kleinere kerk te bouwen, waarbij
voor het interieur voor een groot deel
gebruik werd gemaakt van materialen
uit de oude kerk.
Op 27 Juni 1822 werden door de ge
broeders Willem en Adrianus Wild
schut zoons uit een vermaard Jisper
geslacht de eerste stenen voor deze
kerkbouw gelegd. Architect, of liever
gezegd bouwmeester, was Arend Laten-
stein en de bouw werd uitgevoerd door
Klaas Jacobsz de Vries en Jan van der
Meer Jansz. uit Zaandijk.
Ruim "130 jaar staat het tegenwoor
dige kerkgebouw er dus en de tand
des tijds begint er danig aan te kna
gen. De muren zijn gescheurd, kortom
allerlei gebreken dienen zich aan. De
eerste restauratie, welke onder leiding
van architect Messer uit Amsterdam
zal worden uitgevoerd, behelst de mu
ren te restaureren en van een vocht
werende laag te voorzien. Voorts zul
len de zerken ongeveer 25 cm. omhoog
gebracht worden en wordt in een hoek
van het gebouw, onder het orgel een
consistoriekamer gemaakt.
De laatste jaren beschikt het kerk
gebouw z?lfs niet meer over een con
sistoriekamer.
£)AT DE KERK deze restauratie waard
is wordt wel het best gedemon
streerd door het historische interieur
van het gebouw. Zo is er nog een
fraaie eiken preekstoel uit de 17e
eeuw; een doophek uit het jaar 1667;
oude doopbanken en een prachtig ge
sneden eiken voorzangerslessenaar;
koperen luchters en een buitengewoon
mooie koperen kroon. Op de kansel
ligt een bijbel uit het jaar 1637.
£OALS BURGEMEESTER J. H. Bergh
ons vertelde ligt het in de bedoeling
van de restauratiecommissie om bin
nenkort een collecte in Jisp te houden.
Er moet echter een bedrag van ruim
zes mille bijeenkomen, zodat men er
hiermede nog lang niet is.
Jisp, als kleinste Zaangemeente, re
kent er echter op dat men vol
doende goodwill in de Zaanstreek
heeft, om voor dit keer een beroep te
kunnen doen op de overige Zaange-
meenten.
Aan de verschillende kerkelijke ge
meenten zal daarom het verzoek wor
den gericht toe te staan dat éénmaal
tijdens een dienst een collecte mag
worden gehouden ten bate van de re
stauratie der Jisper kerk.
We geloven niet dat deze vraag zal
worden afgewezen.
Ds Baudet uit Benningbroek, die pe
1 Mei naar Jisp komt, zal dan het ge
noegen kunnen smaken dat het kcik-
gebouw zo spoedig mogelijk, misschie:
nog dit jaar, in oude glorie kan wor
den hersteld.