uratie lorp Schapendarmen in dienst van chirurgie en muziek Vijftig jaar geleden kwam Frankrijk terug op een gerechtelijke dwaling luctie Bijzonder bedrijf werkt voor medici en musici Berlijn wist wie de verrader was, maar zweeg. men .EEUWARDEN T ALKMAAR iEN IJMUIDEN Giuliano werd door eigen man gedood Afro-Aziatisch congres in Djakarta? Tsjechische goederentrein voor Rusland ontspoord Paus verscheen weer in het openbaar Grote Schotse vuurtoren uitgebrand Meer een laboratorium dan een fabriek Bijna alles met de hand Vernuftige verpakking Dreyfus de balling van Duivelseiland Kapitein wachtte 12 jaar op eerherstel Geen officieel toezicht ZATERDAG 20 MAART 1954 ■k in Oude Nie- enkele weken id, een verwar- ingebracht met stralers. In bij- sbben wij het r de moeilijk- dervond om een ;e vinden. Men ronden en het at men in deze zal zitten met hoorsteenpijpen, 2t centrale ver- dan ook. Er niet eens een Heel eenvou- r vlak voor de 3, die gestookt igas, omdat de t zo bijzonder ren, aansteken gebouw heerst ;emperatuur. n oplossing gevon- en zoveel mogelijk maar gemakke- sweest. Zomin als zijn, een passende voor de verlich- zullen echter al die i weg zijn geruimd, grote medewerking dervonden en dan [and met trots kun- n kerk, waarvan de stammen uit de dan zal kunnen met de wederop- testelijke leven in KINDERKOOR het gemengde koor ?ft besloten over te :hten van een kin- onder-afdeling van zal zijn. Reeds 70 zich. rt 1954. Spinazie 4,20, prei 1014, -17,90. gr. kool 20-23, spr.kool 34—73. wit- ?en 4,006,10, sla 17 B 8—22. Bramley's olden Delicious 49 81, Jonathan 44— e 50—80, Present van Conférence 3768, Sint Rémy 3641, 36, Winterjan 44 19 Maart 1954. if 3,50—4,30. middel 5,40—5,90. 2.000 kg 3 kg rode kool 7.00. ol 13,00—26.00. 19 Maart 1954. .80 per kg slachtge- :oeien, eerste kwali- eede kwaliteit f 2.45 f 2.05-2.44; 1645 ;ien f 700-950; 450 graskalveren, geen notering2099 nuch- 44442 vette- en -115; 11 lammeren, vette varkens, oude i, vette biggen f 1.85 1—1 80, 246 biggen en -65, lopers f66 105; ?n, geen notering; 75 0totale aanvoer :se kaasmarkt werd pel, zijnde 500 kg :ing f 1.85 per kg. irsnotering fabrieks- per kg. was de notering 2.18 iven 2.182.25. an Vrijdag; 1 traw- KW 60 f 1050. Aan prijzen per 1 kg: r. tong 1.69-1.60, grm. -i. tong 1.52-1.38, kl. cl. tong II 1.35-1.16, :alm 4.90. Per 50 kg. artong 21, gr. schol □1 30-20, kim. schol 0-24, kl. schol II 26-8. v. haring 20-16, ma- schelvis 42, grm. schelvis 62, kl. schel- Ivis II 36-27, wijting mid. gul 25-22, kl. s 16, kl. koolvis zw- it. 24-23. Per 125 kg: 3-51, gr. koolvis zw. s wit. 58-52, gr. leng Juridische autoriteiten te Palermo op Sicilië hebben de officiële lezing van de dood van de Siciliaanse bandieten leider Salvatore Giuliano als onjuist gebrandmerkt. Kapitein Perenze, die had verklaard, dat hij en zijn mannen Giuliano in Juli 1950 doodschoten, is van meineed beschuldigd. Volgens de vorige maand in de gevangenis ver moorde rechterhand van Giuliano, Pis- ciotta, heeft hij, in overleg met de po litie, de bandietenleider gedood. Het Indonesische blad „Merdeka" meldde gisteren dat men verwacht, dat president Soekarno de Afrikaan se en Aziatische landen zal uitno digen tot het houden van een cor.fe- rentie in Djakarta. Deze conferentie zou worden gehouden na de conferen tie van de 5 Aziatische landen, welke binnenkort in Colombo zal worden gehouden. Voorts meldt het blad, dat men in politieke kringen in Indone sië grote waarde hecht aan het ko mende bezoek van de minister-presi dent van Pakistan, Mohamed Ali, dat vooraf gaat aan de conferentie in Colombo. Volgens een in Oostenrijk verschij nend Tsjechoslowaaks nieuwsblad, „Vi- denske Svobodne Listy", is op 18 Januari een Tsjechoslowaakse trein met goederen voor de Sovjet-Unie „door sabotage" ontspoord in de buurt van Kosice in Slowakije. Het blad, dat door en voor de Tsjechische minderheid in Oostenrijk wordt uit gegeven, schreef, dat 6 wagons met waardevolle lading vernietigd wer den. Paus Pius de twaalfde is gisteren voor het eerst, sedert hij twee maan den geleden ziek werd, weer in het openbaar verschenen. Tweehonderd duizend mensen juichten de paus toe, toen hij aan het raam van zijn stu deervertrek verscheen. Hij zag er bleek en erg mager uit. Gedurende zijn ziekte zou hij ongeveer 20 kg zijn afgevallen. Onder de menigte op het plein van St Pieter bevonden zich vijftigduizend oudstrijders van het Alpenregiment, die tevoren een speciale mis in de basiliek van St Pieter hadden bijgewoond. De grote, op het aan de Westkust van Schotland gelegen eilandje Sker- ryvore staande vuurtoren, is geheel uitgebrand. De drie torenwachters wer den, na uren lang gevreesd te hebben dat de toren zou instorten, van de eenzame rots gehaald. De lichtbundel van de 48 meter hoge toren kon op een afstand van 30 kilo meter worden gezien en was in geen 25 jaar gedoofd geweest. De oorzaak van de brand is niet bekend. JAREYFUS was voorlopig van de baan. Maar in stilte werd gewerkt aan zijn eerherstel. Zijn vrouw, zijn broer Mathieu, de rechtsgeleerde Demange, overste Picquart en nog vele anderen waren van Dreyfus' onschuld overtuigd en zij lieten geen poging onbeproefd om die te kunnen bewijzen. In 1897 kwam een vlugschrift van Bernard Lazare van de pers, waarin onbewimpeld een zekere majoor Ester- hazy werd aangewezen als de man, die de documenten aan de Duitsers had verkocht. Dit geschrift verwekte een geweldige opschudding. De protestant se senator Scheurer-Kestner eiste open lijk revisie van het vonnis. Het materiaal, dat Dreyfus' onschuld bewees, werd steeds talrijker en over tuigender. En daarom verzocht me vrouw Dreyfus de zaak opnieuw in be handeling te nemen. De vroeger ge noemde kapitein Henry pleegde zelf moord en de beschuldigingen tegen majoor Esterhazy werden steeds zwaar der. En zo werd Alfred Dreyfus terugge haald van het Duivelseiland, waar hij vijf jaar van moordende eenzaamheid had doorgebracht. Het vonnis werd herzien en luidde nu tien jaar hechtenis en degradering. Dit was voor Dreyfus' vrienden een grote teleurstelling en zij besloten dan ook de actie met kracht voort te zet ten. De openbare opinie was inmiddels omgeslagen en eiste eveneens eer herstel van de zo zwaar getroffen offi cier, die ernstig in zijn gezondheid was geschokt. Heel de beschaafde wereld leefde met dit gerechtelijk drama mee. De koningin van Engeland telegrafeerde aan de opper-rechter, „dat zij met ont stelling het slechte vonnis heeft ver nomen en dat zij wenst, dat de arme martelaar daartegen een beroep zal doen op betere rechters". pAS in 1906 had kapitein Dreyfus' volledig eerherstel plaats. Hij werd bevorderd tot majoor, en op dezelfde plaats waar hij twaalf jaar geleden, onder hoon van het plebs, was gede gradeerd, werd hij nu geslagen tot ridder in het Legioen van Eer. Bij het uitbreken van de oorlog in 1914 trad hij opnieuw in het leger; daarna woonde hij rustig in Parijs en overleed op 76-jarige leeftijd. Vooral uit de nagelaten papieren van kolonel Von Schwartzkoppen, in 1894 Duits militair attaché te Parijs, is Dreyfus' onschuld zonneklaar geble ken. Deze Duitser verklaarde, dat Esterhazy uit geldnood en haat tegen Frankrijk de bewuste documenten aan de Duitse ambassade had geleverd. Von Schwartzkoppen had tijdens het Dreyfus-proces de Duitse autoriteiten met de juiste stand van zaken op de hoogte gesteld, maar graaf Von Biilow, de toenmalige Rijkskanselier, had ge weigerd in te grijpen. De bestaande re laties met spionnen aldus Von Bii low mogen nooit aan de openbaar heid worden prijsgegeven, en boven dien zou een Duitse inmenging in de Dreyfus-affaire voor de verhouding tussen Frankrijk en Duitsland hache lijke gevolgen kunnen hebben. En daarom zweeg Berlijn maar,... (Van een bijzondere medewerker) WANNEER in het felle licht van de operatiekamer een chirurg zich over een patiënt buigt om een wonde dicht te naaien en wanneer de harpiste Rosa Spier op het podium van het Amsterdamse Concert gebouw met haar gevoelige vingers een arpeggio doet parelen uit haar koninklijk instrument, bedienen zij zich beiden van snaren, gemaakt uit schapendarmen. De steriele draad, waarmede een wonde gehecht wordt, is een uiterst dunne snaar van de fijnste is de dikte slechts 'n veertienhonderdste van een milli meter doch harpsnaren zijn in het laagste octaaf nogal aan de dikke kant, evenals de snaren van een contrabas, waarvan de dikste uit 250 in elkaar gedraaide draadjes bestaat, welke stuk voor stuk een af zonderlijke behandeling hebben ondergaan. Heehtdraad en snaren hebben in de Eerste Nederlandse Snaren- en Catgutfabriek in Rotterdam de enige fabriek in ons land op dit gebied een lange en ingewikkelde weg gevolgd van darm tot eindproduct, welke varieert van drie maanden voor catgut tot anderhalf a twee maanden voor muzieksnaren. QATGUT is de over de gehele wereld aanvaarde benaming voor het bij een operatie onmisbare steriele heehtdraad, maar met katten heeft het niets uitstaande, niettegenstaande men in sommige woordenboeken het woord „katten- darm" aantreft ter verklaring van dit schijnbaar Engelse maar in eerste aanleg Arabische woord. En de vioolsnaren, waaraan wel eens een geluid wordt ontlokt, dat wordt betiteld als „kattengejammer"hebben met ons voortreffelijk huisdier eveneens niemendal uitstaande. Beide producten worden gemaakt van schapen darmen, welke in gedroogde toestand worden aangevoerd uit landen, waar schapen het wat de voeding betreft niet al te best hebben, namelijk Spanje, Schotland, Australië en Nieuw Zeeland. De darmen maken een maandenlange reis door de afdelingen van dit merkwaardige Nederlandse bedrijf, dat in veel opzichten eerder aan een laboratorium doet denken dan aan een fabriek. nE oorsprong van jMmfè..-'" wre dit met allerlei .mmm zelf gevonden me thoden werkend bedrijf is te vinden in de eenvoudige snarenfabriek, die in 1919 werd op gericht door de be kende Rotterdamse muziekhandel Hak- kert. De onderne ming was in het begin echter aan gewezen op de medewerking van Duitse vaklieden, die hardnekkig achter hermetisch gesloten deuren werkten om te voorkomen. dat hun vakgeheimen bekend werden. Dat is tenslotte echter toch ge schied en na de oorlog zijn de Duit sers geheel ver dwenen uit dit be drijf, dat nu zijn eigen vaklieden en - mag men wel zeggen vakmeis jes opleidt. De helft van het, naar ge lang de drukte in het bedrijf, tussen 25 en 75 variëren de aantal mede werkers bestaat nl. uit meisjes of vrou wen, die voor veel van het fijne pre cisiewerk grotere geschiktheid tonen dan mannen. De on derneming is pas in 1936 begonnen met de levering van steriel catgut, doch op het ogenblik is de situatie zo, dat, ter wijl^ Duitsland vóór de oorlog 60% van de in Nederland benodigde catgut in voerde, dit percentage tot 20 is gere duceerd. Er zijn echter nog steeds zie kenhuizen in ons land, die zweren bij het Duitse product. De grote zieken huizen gebruiken vrijwel zonder uit zondering de Nederlandse catgut, van welker steriliteit zij volkomen zeker kunnen zijn, omdat het product onder regelmatige controle staat van een bac terioloog van een der Rotterdamse zie kenhuizen. Nadat de schapendarmen zijn geweekt, worden ze voorzichtig ontrafeld. andere vorm op de operatietafel wordt gebruikt of de mensheid verkwikt met klanken, welke kunnen appelleren aan zijn diepste gevoelens. gij de eerste hantering van de scha pendarmen in de fabriek komt ai duidelijk tot uiting, hoe arbeidsinten sief het bedrijf is. Iedere darm moet met de hand gescheiden worden van de andere darmen, waaraan hij is vast gekleefd. Men behoeft zich niet met een vies gezicht voor te stellen, dat dit een buitengewoon onaangename arbeid moet zijn. Alles in deze fabriek is licht en helder en merkwaardig genoeg is van een hinderlijke onaangename lucht, welke men automatisch verbonden denkt met de behandeling van slacht- producten darmschraperijen zijn in dit opzicht met name berucht eigen lijk geen sprake is. Een van de belangrijkste processen, welke op het afscheiden der afzonder lijke darmen volgt, is de splitsing. Op een zeer ingenieuze wijze, waarop weer darm na darm met de hand wordt be handeld negentig procent van het geen in de fabriek gedaan wordt is handwerk wordt ieder exemplaar- in drie stroken verdeeld. Dit is 'n zeer se cuur werk in het bijzonder ook hierom, omdat van de drie delen alleen de zo genaamde „darmkap" geschikt is voor de fabricage van catgut, die als ge biedende eis stelt, dat de draad niet onverhoeds breken kan. Ook met een snaar van de ENS zal dit niet licht ge schieden, want iedere snaar bestaat uit een aantal in elkaar gedraaide afzon derlijke draadjes. Op het moment verwerkt de fabriek per jaar voor bijna f 200.000 darmen, doch in een tijd van grote drukte, is dat wel eens een half millioen gulden ge weest. Behalve arbeidsintensief is dit De operatie is verricht en thans neemt de chirurg catgut te baat om zijn werk te voltooien. bedrijf dus ook bijzonder kapitaalinten sief, hetgeen samenhangt met de lange omlooptijd van het product tijdens de achtereenvolgende bewerkingen. Het is uiteraard niet mogelijk om binnen het bestek van een krantenartikel de weg, die de zes millioen meter darmen, wel ke per jaar worden bewerkt, afleggen op de voet- te volgen. Wij zien dus af van een beschrijving van het sterilisa- tiebad, waarin zij geruime tijd ver blijven, van het droogproces, van het „slijpen" der snaren en het opkluwen van catgut een kluwentje kost bij aflevering f 13.50 tot f 50 bij welke pro cessen ook machines van eigen vinding worden toegepast, en bepalen ons tot de slotfase van het bewerkingsproces van catgut. \yANNEER dit onmisbare hulpmid del voor de chirurgie is gesteri liseerd en daarna gedroogd, moet het zodanig „verpakt" worden, dat het in de operatiekamer voor onmiddellijk ge bruik gereed is en het uittrekken van de draad de steriliteit niet in gevaar brengt. In vernuftig geconstrueerde fles sen met 'n nog vernuftiger sluiting wordt het kluwen steriele catgut in vloeistof steriel gehouden, terwijl onder de dop de in de hals liggende draad, welke de chirurg of de operatiezuster met een pincet kan aanvatten, eveneens steriel blijft. Uit zulk een fles ze worden geleverd in „batterijen" met draden van verschillende dikte kan een chi rurg zoveel draad gebruiken als hij no dig heeft en voor een volgend geval het ten dele gebruikte kluwen verder af wikkelen. Voor deze verpakklngswijze heeft de ENS een speciale ruimte, waarin het personeel door een „sluis" kan binnen treden. De werkzaamheden worden in steriele glazen kabinetten verricht, waarin alleen de in steriele handschoe nen gehulde handen van de hier wer kende meisjes door openingen in de wand de verpakkingsarbeid kunnen uitvoeren. Terwijl zij met deze nauw luisterende precisie-arbeid bezig zijn wordt het lokaal verlicht door bacterie- dodende lampen. Ook in wachtkamers van ziekenhuizen worden deze lampen de laatste tijd veelvuldig toegepast. De producten van de Eerste Neder landse Snaren en Catgut Fabriek wor den naar vele landen ter wereld uitge voerd, vooral de catgut. Het Belgische leger gebruikt voor de militaire hospi talen en voor eventuele toepassing bij oorlogshandelingen het Rotterdamse product. Het Nederlandse leger echter heeft de voorkeur gegeven aan het Duitse product omdat dit goedkoper is. £)EZE CONTROLE is ingesteld op ini tiatief van de bedrijfsleiding, omdat zich het merkwaardige feit voordoet, dat de Inspectie van de Volksgezond heid blijkbaar geen toezicht nodig acht op de hoedanigheid, in het bijzonder de steriliteit, van een product, welker toe passing mede beschikt over leven en dood van de mensen, die zich in ons land aan een operatief ingrijpen moe ten onderwerpen. Dit betekent dus, dat er ook geen toezicht bestaat op de in gevoerde catgut. In België bestaat dit officieel toezicht wel. Bij ons weten is vanwege de Dienst der Volksgezond heid tot nu toe weinig of geen belang stelling getoond voor deze fabriek welke voor de Volksgezondheid van zulk een enorme betekenis is. Sedert de beroemde Schotse chirurg Joseph Lister (18271912) in 1869 voor 't eerst in geklede jas en met naar de straat geopende ramen wondhechting toe paste met geprepareerde schapendarm, welke in het lichaam van de patiënt wordt geabsorbeerd, is de uitoefening van de chirurgie zonder catgut niet meer te denken. EEN GERECHTELIJKE DWA. LING is de vertwijfeling van alle eerlijke mensen. Want wat hangt ons boven het hoofd als recht geen recht meer is? Iedere juridische misslag vernietigt een stuk rechts besef in de massa. De Dreyfus- affaire, die gedurende enige jaren van het einde der vorige en het begin dezer eeuw niet alleen Frankrijk, maar de gehele be schaafde wereld in opschudding bracht, is daarvan wel een der meest bekende voorbeelden. Als de mogelijkheid van een gerechte lijke dwaling ter sprake komt: tien tegen één, dat dan de naam van Dreyfus genoemd wordt. Deze maand is het 50 jaar ge leden, dat de door Dreyfus inge diende revisie-aanvraag van het proces, dat op zijn veroordeling was uitgelopen, door het Franse hof ontvankelijk werd verklaard. Dit is de reden, dat we thans a m „VAffaire" onder welke naam de zaak-Dreyfus in Frankrijk be kend bleef in het kort willen herinneren. Kapitein Henry kreeg in September 1894.een document toegezonden van een der agenten van de spionnagedienst, waarin werd medegedeeld, dat een Frans officier een aantal geheime stuk ken in handen had gespeeld van de Duitse legatie te Parijs. Welke officier kon dit zijn' Natuur lijk ging men ijverig aan het speuren en weldra stond vast: het moest een artillerie-officier zijn, die werkzaam was bij de generale staf. In die tijd was in Frankrijk juist een felle hetze tegen de Joden aan de gang. Een kamerlid stelde zelfs voor alle Joden uit het hele land ergens in het ALFRED DREYFUS een begrip centrum van Frankrijk te verzamelen, opdat ze daar minder gemakkelijk het land zouden kunnen verraden. Waar de politieke wind uit deze hoek waaide, was het niet te verwonderen, dat de aandacht van Henry en zijn speurders viel op de Joodse kapitein Alfred Dreyfus. Zijn schrift werd ver geleken met dat van het bewuste do cument. Men beweerde duidelijk over eenkomst te zien: de „verrader" was dus gevonden. Dreyfus werd gearresteerd en moest zich in geheime zittingen verantwoor den voor een militair gerecht, dat niet uit juristen maar uit zeven officieren bestond. Het anti-semietische blad „Libre Parole" hitste met scherpe ar tikelen het volk op. En de aldus ont ketende openbare mening eiste bevre diging. - Velen hadden de doodstraf verwacht, maar de rechtbank veroordeelde Drey fus tot levenslange verbanning naar het Duivelseiland, dicht bij de Zuid- Amerikaanse kust. Zijn vrouw werd geweigerd haar man in zijn gevangen schap te volgen. Wat er in deze Franse officier om ging bleek wel uit deze woorden uit zijn dagboek: „Welk ook het lijden moge zijn, dat men je aandoet, je moet, totdat men je in je graf werpt voorwaarts gaan, je moet je ophouden voor je beulen, zolang je ook maar een schaduw van kracht bezit". Wanneer de gedroogde schapendar men de fabriek binnenkomen, zien zij er uit r.Is bosjes stro of riet en moeten aan een Intensief wekingsproces wor den onderworpen alvorens de uitgebrei de bewerking kan beginnen. Als zjj hun oorspronkelijke vorm weer hebben aan genomen en als een wittige, kronkelige massa voor de eerste handgrepen ge reed liggen, kan men zich moeilijk voorstellen, dat zij in droge toestand op het ogenblik f 150 per kilo kosten en in de tijd van grote vraag nog veel duurder zijn geweest. De hoge prijs wordt mede veroorzaakt, doordat de schapendarmen ook gebruikt worden voor de fabricage van bitterworstjes en Frankfurter worstjes, 't Is een eigenaar dige gedachte om bij het happen in een worstje zich te realiseren, dat het schijnbaar waardeloze huidje in een Door de krijgsraad werd Dreyfus in 1894 veroordeeld tot degradatie en ver banning voor het leven naar het Duivelseiland. Staande voor de troep werd zijn degen gebroken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1954 | | pagina 11