De kleur is zeer belangrijk in
ons interieur
tmmm
Het ïs haar leven
Tweed voor het voorjaar
Huis geve wat het
klimaat onthoudt
Nieuwe snufjes
GARNALEN
Harmonie
Spelen met kleur
Subtiel contrast
Hoedjes uit Berlijnse collectie Vera
Niets veranderlijker
dan een man!"
Neem (Blikgroenten
Zij miste opeens
ZATERDAG 20 MAAKT 1954
(Van een medewerker
OVER KLEUREN en de smaak valt niet
te twisten, zegt een spreekwoord. Niets is
helemaal waar en dit spreekwoord in zijn
algemeenheid zeker niet. Er is bijvoorbeeld
ê6h goede en een slechte smaak en ook de
hitste kan delicieus zijn er is een
„grand goül" en een „haut goüt". Hieruit
hlijkt niet alleen, dat er een gradueel en
wezenlijk verschil tussen smaken bestaat,
maar ook dat er maar één smaak gelding
heeft: de goede, die zeldzaam, maar de beste
rechter is. En over kleuren valt wel degelijk
te twisten! Bij deze twist zal het gelijk altijd
zijn aan de kant van de „man van kennis en
gmaak", van hem die de „kleurwetten" kent
en kleurgevoel heeft. Maar nu gaat het over
de kleur in het interieur, waar practisch
ieder mee te maken heeft, die z'n woning in
richt en versiert. Zoals men weet, zijn er
kleuren die als het ware in het oog sprin
gen: de warme, positieve als geel, oranje en
rood en andere die voor het oog wijken: de
koele, negatieve, als groen, paars en blauw
(de eerste brengt de schilder gaarne op de
voorgrond aan, de laatste op het midden-
plan en het fond).
De warme zijn horizontale, liggende kleu
ren; de koele verticale, staande of hangen
de. Vloer- en tafelkleden kunnen in het alge
meen dus beter geel, oranje of rood zijn:
gordijnen of behangsels beter groen, paars
of blauw. In een blauw vloerkleed bijv., zou
mèt de blik de voet schijnen te verzinken,
terwijl een rood ineer vastigheid geeft. Rode
gordijnen of behangsels zouden het interieur
kleiner doen schijnen.
Een modern interieur. Kleuren spelen een belangrijke rol.
MEN kan een kleur niet alleen ver
sterken door er haar complement
naast te plaatsen (een geel naast een
paars, een rood naast een groen, een
blauw naast een oranje), maar ook door
de vorm, waarin men haar geeft, geel
vormt een harmonische eenheid met
een driehoek, rood met een vierkant,
blauw met een cirkel. Wat niet wil zeg
gen,dat men geen contrasten in plaats
van harmonieën mag zoeken.
Maar dit alles is geen wet van Meden
en Perzen. De keuze der kleuren hangt
tenslotte ook af v- de lichtverhoudin-
gen in een vertrek. In een kamer, waar
de zon nooit komt, mijde men de koele
kleuren, die men in een zonnige vel
wagen.
Laat in ons barbaarse lichtloze kli
maat de kleuren binnentreden in onze
huizen. Men viere hierin liever carna
val dan half-vasten.
JV1EN VOLGE HET VOORBEELD van
onze boeren en schippers, die hun
huizen en schepen gaarne opvrolijken
met de sterke kleuren van regenboog
of prisma. Men zie bijv. de Hindeloper
kamers in het Fries Museum te
Leeuwarden, de Hidde Nij land-Stich
ting te Hindelopen en het Openlucht
museum te Arnhem. De excrementele
en bleekzuchtige kleuren van de bruine
en grijze scholen riepen om de mooie
blauwen roden en gelen.
Gelukkig heeft de moderne smaak in
de interieurkunst de zuiverheid der
middelen hervonden en deze kleuren
goeddeels verbannen. De barbarij is
vaak een verjonging.
AA AAR het is niet voldoende de meute
der sterke kleuren „zomaar" te ont
ketenen; het is niet voldoende om een
cadmiumgeel, een vermiljocnrood en
een ultramarijnblauw in gelijke vlak
ken naast elkaar te plaatsen, om een
man met kennis van en smaak in kleu
ren te mogen heten.
De lieden der zgn. Stijlgroep bedien
den zich systematisch slechts van drie
primaire kleuren, geel, rood en blauw
(mét de niet-kleuren wit, grijs en
zwart). Bij sommige fanatici schenen
het wel standaardkleuren, steeds van
dezelfde kracht, zij het niet van dezelf-
de hoeveelheid.
Dat is mij veel te dogmatisch. Het
kleine geheim van de eigenlijke fijne
schilder en interieurkunstenaar bestaat
juist in het weglaten van één dezer
primaire of secondaire kleuren (oranje,
groen, paars). En dan de twee geko
zen contrasten niet beide in volle
kracht geven, doch één ervan ver
zwakken.
De derde behoeft men ook niet ge
heel te onderdrukken, doch men kan
er, in kleine partijen, een toespeling
op maken. Ook tuinlieden en bloemis
ten, couturiers en mannen die prijs
stellen op goed gekleed gaan, kunnen
de „ontsluiering" van dit geheim tot
hun voordeel nemen (er zijn Parijse
modisten en midinettes wie deze gave
aangeboren is).
Veel lichtblauw doet het bijv. heel
goed bij weinig sterk rood. Maar men
moet dit niet omdraaien: weinig licht
blauw bij veel sterk rood heeft slechts
geringe werking en is dan twijfelachtig.
I4ET is een hoofdwet dat de ware
n colorist niet alle kleuren van het
prisma in zuivere staat gebruikt: éen
hevige kleur is reeds voldoende om de
compositie te verlevendigen.
Als men twee hoofdkleuren kiest,
neme men één warme en één koele,
de één sterker dan de andere. De
andere, zeer verzachte kleuren worden
verlevendigd door het contrast met de
hoofdkleuren.
Als er drie hoofdkleuren zijn, moet
slechts één in volle kracht worden ge
geven, de tweede lichter en de derde
nauwelijks aangegeven on gesugge
reerd.
Delacroix' uitlating, dat het grijs de
vijand van alle schilderkunst is, is in
haar algemeenheid niet waar: zij is mij
te grijs, evenals de grijze (Haagse)
school. Met evenveel of meer recht kan
men zeggen, dat er geen kleuren zijn
zonder grijzen: de onontbeerlijke sup
porters van elke levende kleurenhar-
monie.
De zes hoofdkleuren produceren te
zamen een grijs: in gelijke en gelijk
vormige segmenten aangebracht op een
ronde schijf schijnen zij, als men deze
snel laat draaien, in haar geheel zoal
geen wit, dan toch een grijs.
De lezers van het voorgaande hebben
wellicht gemeend, dat zij hun interieurs
eigenlijk uitsluitend één of meer der
zes hoofdkleuren, zij het dan in een
zekere orde bijeengebracht, moeten
geven, waarbij het hun groen en geel
voor de ogen mag zijn geworden.
Deze mening is onjuist. Grijzen heb
ben elkander evenveel te vertellen als
kleuren, waaraan zij het bonte, harde
„schreeuwende" ontnemen.
Onbetwist de beste tandpasta
(Advertentie, Ing. Med.)
gij VOORBEELD geel-grijze (beige)
tonen van dezelfde aard, die nau
welijks van elkander verschillen, wor
den reeds verlevendigd, als men deze
naast elkander plaatst. Een kamer in
deze discrete, verwante tonen, nog op
gehoogd door hier een wit en zwart,
daar een grijsblauw en een oranje, zou
een goed ensemble, een gecultiveerde
ruimte geven.
Een geelgrijs geplaatst op een felgeel,
zou vanzelf in het blauwe trekken, zo
als omgekeerd, een sterk geel, geplaatst
op een geelgrijs in het oranje zou
hekken. Heel mooi is ook een arran
gement van lila's en blauwgrijzen of
van zwavelgelen en zalmkleuren met
respectievelijk een zuiver violet of
blauw of oranje als felle accenten of
noten.
In het algemeen brenge men op de
sterkst verlichte gedeelten van een
interieur de sterkste kleuren aan, en
omringe deze met grijze toonwaarden,
die des te koeler zullen schijnen naar
mate de kleuren in het licht warmer
zijn.
Misschien dat de geduldige lezer in
één en ander aanleiding zal vinden,
om een te blauwe kamer in een rode
te veranderen. Hij zal dan bemerken,
dat ook de toon, waarop hij hierin tot
zijn liefste spreekt, warmer is gewor
den.
Want de kleuren hebben haar zinne-
lijk-zedelijke betekenis.
"piJDENS een speurtocht naar nieu
wigheden op huishoudelijk gebied
vonden we een aantal snufjes voor u.
De firma Elesva brengt kleine prac-
tische kluwenwindertjes, breivissen
van plastic. Zij zijn bedoeld om de
breister, die met meer kleuren wol
breit, het breien te vergemakkelijken.
Ruiten, strepen en Noorse patronen
kunnen nu zonder bezwaar gebreid
worden, het hinderlijke in de war ra
ken van de wol is voorbij en ook de
grote lussen aan de achterkant van het
breiwerk.
De kleinste electrische naaimachine
ter wereld weegt slechts acht pond; er
is een keurig klein koffertje bij waar
het speelgoedmachientje in past. Het
is een uitkomst voor de vrouw alleen
en voor het kleine gezin, waar niet zo
veel genaaid wordt. In de ruim vijf
jaar dat deze machine in Engeland in
gebruik is, werden er 250.000 exempla
ren van verkocht. De prijs is honderd
vijftig gulden.
Een electrische zeilwrijver heeft kus
sentjes van vilt en lamswol onder- de
borstels, die ervoor zorgen dat uw
vloer nóg mooier glimt, maar ook
en dat is belangrijker kunt u er de
meubels nu mee wrijven.
Een klein volautomatisch warmwa
terapparaat in de prijs van vijf en ze
ventig gulden wordt op uw keuken
kraan geschroefd. Bij langzaam openen
der kraan krijgt u warm water. Voor
zien van een patent-sproeier wordt het
apparaat een complete douche.
Op het gebied van treksluitingen,
het langzamerhand onmisbare hulpmid
del bij onze kleding, is een stap in de
goede richting gedaan. De nieuwe
Lampron treksluiting is totaal onzicht
baar. Geen gezeur meer met bijpassen
de kleuren, vooral bij de deelbare
treksluiting een uitkomst daar vele
huisvrouwen bij het inzetten hiervan
moeite hebben om het onderste stuk
behoorlijk weg te werken.
Stofabsorberende poetsborstels be
horen tot de eenvoudige, maar toch
zeer practische schoonmaakmiddelen.
Geen stofdoeken meer uitslaan, want
bij het gebruik van deze borstel wordt
het stof vastgehouden, door de Nene-
thol,' waarmede de borstel bevochtigd
is. Is de borstel vuil, dan krijgt hij een
sopje en wordt weer opnieuw met
Nenethol bestrooid.
Voor het reinigen van tapijten, kle
ren, meubels, autobekleding, kortom
alles waar textiel aan te pas komt, is
een rubber borstel in de handel die
alle lastige klevende voorwerpen af
neemt (vuil, stof en haren b.v.) Ook
deze borstels schoonhouden met water.
Rubber hoeken aan slaapkamerkleed
jes en badmatten zorgen ervoor dat
over pas gewreven vloeren geen dui
keling meer gemaakt kan worden.
N.a vele proefnemingen hebben de
Belgen een middel gevonden om het
leven van snijbloemen in de huiska
mer te verlengen. Chrysal maakt, dat
u voortaan met een gerust hart tere
bloemen, zoals rozen, tere Dahlia's e.d,
zult kunnen kopen, zonder dat deze
in korte tijd verwelken of verkleuren,
voordat ze zijn uitgebloeid.
Een klein beetje van dit Chrysal-
poeder in het water waarin u de bloe
men schikt en u zult er zeker langer
plezier van hebben.
\\fAT denkt u, is voor een kind van
het allergrootste belang in zijn
jeugd? Waarop heeft het in de eerste
plaats recht, en waarvoor dienen zijn
ouders vóór alles te zorgen?
U zult mij antwoorden naar uw ge
aardheid. De gewetensvolle zal zeg
gen: een goede jrzorging in alle op
zichten. De vooruitziende: een dege
lijke opleiding, die het alle kansen
biedt om zich met succes door de
wereld te slaan. De teerhartige: een
zonnige atmosfeer van hartelijke ge
zelligheid. De plichtsgetrouwe: een
evenwichtige, consequente opvoeding
tot een zelfstandig mens.
Misschien dat wij al deze doelstel
lingen tot één moeten verenigen om
de volledige en moeilijke opgave te
formuleren, die voor elk ouderpaar
volgt op het opgetogen kaartje met
het rose of blauwe strikje. Maar
meent u vooral niet dat deze geza
menlijke doelstellingen, of ook maar
één ervan, tot de wetten van Me
den en Perzen behoren. Wilt u een
sterk staaltje van het tegendeel?
„O Saskia, wat ben ik veel te kort
gekomen. Wij waren straatarm; oud
en ouderwets huisraad, met een be-
stopt karpet op de vloer. Mijn moe
der had niet de minste smaak van ge
zelligheid. En ik ben toch wel eens
ergens geweest waar een ouderwets
boeltje zo gezellig kon aandoen. De
hemel mag weten wat voor moeder
ik heb.... Een moeder die van haar
kind geen cadeautje aanpakt op haar
verjaardag. Een huis, waar nimmer
een gezellig avondje geweest is, wair
nooit een kerstboom gebrand heeft.
Geen meisjesvisite mocht ik vragen
als ik jarig was; nooit ging ik met
haar als klein kind een eindje mee
HENDRINE. uit wandelen...."
„En dan willen ze wat van ons zeg-
genl Maar op mijn man slaat't ook.
Gisteren zei hij, dat hij misschien
niet kwam eten. En toen kwam hij
notabene met twee gasten. Was ik
even blij, dat ik een paar blikken
groenten in huis had. Ik was zo klaar.
Niet schoonmaken, niet afhalen,
niet koken, dan heb je je handen
vrij voor de rest. En lekker I Want
blikgroenten zijn heerlijk I"
(Advertentie, Ing. Med.)
J-JEEFT u ooi t zulke prachtige
tweedcollecties gezien als dit
seizoen. Van sportieve grove weef
sels met dikke noppen tot uiterst
fijne stoffen voor het geklede genre,
en dat allemaal in de mooiste kleur
combinaties. Ideaal voor het nieuwe
voorjaarspakje in de moderne box-
lijn: van boven wijd jasje, dat
nauw toeloopt naar de heupen en
een strak rokje met een diepe plooi
middenachter voor bewegingsvrij
heid. De tweerij-sluiting maakt het
ook bijzonder geschikt voor minder
warme dagen. De rug kunt u ge
heel uit één stuk maken of zoals
hier afgebeeld met deelnaden en,
eveneens naar verkiezing, een laag
geplaatst ceintuurtje.
U heeft nodig ca. 3 m stof van
140 breed. U verbindt de rugdelen,
stikt de figuurnaad in het voor
pand en sluit de zij- en schouder
naden. De laatste iets inhouden.
De voeringzakken worden ingezet
en van klepjes voorzien. U paspoi-
0 6 8 ib.i<)7VZ8 i) 39 O. 3 /O JS/zjA. O
leert de knoopsgaten en stikt het
beleg tegen de voorkanten. De
halsrand zet u tussen de dubbele
stof van de kraag. Onderkraag en
linnen inlegsel schuin knippen. De
rugceintuur van dubbele stof beves
tigt u met knopen. Mouwnaden slui
ten, waarbij de bovenmou w van
voren even gerekt en van achteren
ingehouden wordt. De mouw wordt,
over de kop ingehouden, met de
binnenrand ca. 4 cm voor de zijnaad
ingezet. De voering reikt tot aan het
beleg. Zijnaden van de rok sluiten
en in de linkerzijnaad een ongeveer
20 cm lange ritssluiting aanbren
gen. De plooi wordt opvallend in
gelegd en de rok licht ingehouden
op een tailleband genaaid.
Ook in tweeërlei stof is dit pakje
aardig: een tweed jasje en een rok
je van effen stof, waarvan desge
wenst de kiaag en de zakkleppen
een belegje krijgen.
Eet U wel eens garnalen of mosse
len bij het middagmaal of bij het
brood? Zij zijn niet alleen lekker,
baar ze bevatten veel voedzame stof
fen, die voor het lichaam nodig zijn.
Garnalen en mosselen kunnen dan
ook uitstekend geregeld de plaats
van vlees innemen. Op talloze ma
nieren zijn zij te verwerken, tot kou
de en warme gerechten en wie deze
producten kant en klaar, gekookt,
kan kopen behoeft zelfs niets anders
te doen, dan ze gezellig op te dienen,
met een takje peterselie of een paar
schijfjes tomaat of citroen,
Ne nu enige recepten voor vier per
sonen.
Gemengde Garnaiensla
100 g garnalen, 2 (jf meer) gekookte
aardappelen, een kleine appel, augurk,
een uitje, peterselie, enige eetlepels
slasaus of olie en azijn (zout).
De garnalen afspoelen en laten uit
lekken. De appel schillen en evenals
de aardappel in blokjes snijden, de
augurk fijnhakken. In de slakom en
kele lepels slasaus doen of een saus
je maken van olie en azijn. Het uitje
door de saus raspen. Alle bestandde
len met de saus vermengen en op
smaak afmaken (desgewenst ook zout
toevoegen). De sla een kwartiertje la
ten staan. Vlak voor het gebruik fijn
gehakte peterselie door de sla roeren
en er over strooien.
Tomaten gevuld met Garnaiensla
4 rijpe tomaten van gemiddelde
grootte, 100 g garnalen, 2 gekookte
aardappelen of een klein kopje ge
kookte rijst of macaroni, olie en azijn
of slasaus, (zout, peper), peterselie,
kropsla.
De tomaten wassen en evenwijdig
met het kroontjé doormidden snijden.
Ze dan uithollen en de bakjes met
een weinig zout (en peper) bestrooi
en. Het vruchtvlees fijnsnijden, de
aardappelen of de macaroni in stukjes
snijden. Garnalen, tomaten, vlees,
aardappelen, macaroni of rijst door
eenmengen en op smaak afmaken met
olie en azijn of slasaus. Het mengsel
in de tomatenbakjes scheppen (en in
het midden wat slasaus leggen). Het
peterseliegroen zeer fijn snijden en
er over strooien. De sla wassen en
plukken en op een schaal, op schotel
tjes of op schelpen mooie gave sla
bladeren leggen. De gevulde toma
ten erop zetten.
J-JIER hebt u nu een stukje vrouwen
bestaan, waarover alle lieve feuil
letons, bakvisboeken en favoriete da
mesromans eendrachtig zwijgen. Een
plant in een kelder kan er niet el
lendiger aan toe zijn. En zoals onze
eerste impuls is, zo'n armetierig kwij
nend groeiseltje snel in het daglicht
te halen zo borrelt, naar ik stellig
geloof, bij menige trouwhartige leze
res de wens omhoog eens iets voor
dat kind te doen, een briefje schrij
ven of zoiets.
Laat mij u meteen waarschuwen
dat u dat beter kunt laten. Want de
kelderdeur is op slot: moeder weert
alle contact met de buitenwereld. Bo
vendien is deze eenzame een van die
weinig benijdenswaardige enige doch
ters, die „niet gemist kunnen worden"
Nu is om te beginnen, die aandoenlij
ke tirade altijd een praatje voor de
vaak. Wanneer het enig kind toeval
lig een zoon is, worden meestal, ook
,in een arm gezin, alle zeilen bijgezet
om te zorgen dat de jongen later zijn
eigen brood kan verdienen. Al is het
maar om de nuchtere reden dat er
dan te zijner tijd een opeter minder
en misschien een kostwinner méér is.
Maar de enige dochter behoeft in
vele gevallen nog altijd niets meer te
leren dan wat handigheid In het huis
houden. Als zij moeder, die niet zo
best meer voort kan, straks maar alle
werk uit handen neemt, heeft zij aan
haar bestemming voldaan. Want, u
kunt het geloven of niet: vele ouders,
speciaal moeders, houden er een doch
ter op na louter te haren gerieve:
als een goedkope levenslange werk
kracht. En dat heus niet alleen in die
gezinnen, waar de eindjes maar nooit
een knoop willen worden.
Ik heb meermalen met wrevel vrou
wen die een behoorlijk inkomen ge
noten op een Irriterend vanzelfspre
kend toontje horen poneren: „Nee
hoor, meer dan U.L.O. kan ik Tine of
Jetje niet geven dan moet zij no
dig thuiskomen. Ik kan het alleen niet
af
Aan welke geestelijke bijziendheid
lijden deze moeders toch? Denken zij
werkelijk, dat zij enig récht op het
leven van haar kind hebben? Dat het
moederschap zoiets verdienstelijks is,
dat het met levenslange dienst moet
worden betaald? Of dat zij speciaal
het monopolie hebben van een ge
noeglijke en comfortabele oude dag?
Ik zou deze vrouwen, die uit ego
ïstische gemakzucht haar dochter
maar thuishouden, de vraag van deze
te kort gedane jonge vrouw willen
inbranden: „waarom hebben mijn
ouders mij niet wat laten leren?" Ik
kan er geen ander antwoord op geven
dan: omdat ouders als deze allereerst
hun eigen belang en gemak op het
oog hebben, en wel van nemen weten,
maar niet van geven. Het is, vreemd
genoeg, wel wettelijk strafbaar om
een kind lichamelijk letsel toe te
brengen maar geestelijke schade
valt onder geen enkel wetsartikel.
^LS ik dan ook een antwoord moet
geven op de laatste regel van deze
brief: „Saskia, wat hebt u tegen mij
te zeggen?" dan kan dat alleen maar
luiden: Mijn beste kind. je zult je
zelf moeten .helpen. Als je dan wer
kelijk niet het huis uit kunt gaan,
probeer dan in elk geval in dat huis
je persoonlijke vrijheid te veroveren.
Het is heus te gek dat een vrouw
van bijna middelbare leeftijd nog
geen voorlichtend boek durft binnen
smokkelen. Het zal moeilijk zijn, bij
na onmogelijk, want een dictatuur
werp je niet in drie dagen omver.
Maar het hangt van je zelfbeheersing
en vastberadenheid af, of je moeder
tenslotte zal leren je eigen leven te
respecteren. Laat alle donderbuien
kalm over je hoofd gaan en denk
maar gelaten, dat zelfs de ergste
scènes maar aan de buitenkant blij
ven. Het leven is er niet mee ge
moeid.... Bedenk, dat je een sterke
troef in handen hebt: je onmisbaar
heid. Zorg, dat je de achterstand in
ontwikkeling inhaalt: er zijn honder
den mogelijkheden. En bedenk elke
dag: het moet, want het is mijn
leven.
SASKIA
zelfvertrouwen en dat in
haar eigen keuken.
Niets wilde, niets lukte. En dat
voor een vrouw, bekend om haar
verzorgde maaltijden. Totdat zij
merkte dat er iets aan de maizena
haperde, 't was niet de maizena die
ze gewend was; de naam DURYEA
stond niet op het pak. Zeker, ze had
MAÏZENA. DURYEA gevraagd,
zoals altijd, maar nu stond er iets
anders in de kast. Zo zie jeWel
gevraagd, maar niet gekregen. Iets
om te onthoudenVoor eens en altijd;
Niet alleen Maizena DURYEA
vragen, maar ook opletten dat U
inderdaad DURYEA krijgt.
(Advertentie, Ing. Med.)
