Vier millioen mensen leven in
een politiek vacuum
Jaarbeurzen vormen wegwijzer
voor industrie en handel
Spaar je geld en je leven
Douglas Bader won mede de
slag om Engeland
Afbraak van laatste oorlogsherinnering
Het voldoen van herstelbetalingen groeide uit
tot een gigantische prestatie
Aantrekken van vakbeurzen veroorzaakt
zwakke plekken in organisatie
Finland handhaaft de democratie
Communisme nog geen
enkele kans
GEESTELIJK LEVEN
Ds A. de Voogd gaat met
emeritaat
Protestant en katholiek
in Verenigde Staten
BEROEPINCïSWERK
Een oorlogsvlieger met kunstbenen
Publiek werkt mee aan goodwillvorming
Uit de Omtrek
Zaandamse gasfabriek krijgt
vacantie
Brand in opslagplaats
Tunnelbouw achter raster
werk
Succes voor 3 Krommenieër scholieren
DONDERDAG Zó ItïAAivX 1Ö54
(Van onze correspondent)
QE Oostgrens, die Finland met de Sovjet Unie gemeen
heeft, is bijna 1300 km. lang. Helsinki ligt dichter
bij Leningrad, dan bij Stockholm. En slechts 20
km. van de hoofdstad, in Porkkala, waar de Sovjet
een marinebasis heeft gepacht, bevinden zich de
Russische kanonnen. Geblindeerde treinen onder-
houden het verkeer tussen deze vesting die de
Finse Golf beheerst en Leninggrad. Toch heeft Fin
land, tien maal groter dan Nederland en slechts door
vier millioen mensen bevolkt, kans gezien zich aan
deze zijde van het „IJzeren gordijn" te houden en
eenzaam en moedig zijn democratie te handhaven.
F)E scherpe tegenstellingen bleken niet
te overbruggen, zodat de president
van de Rijksbank, Tnomioja opdracht
kreeg een extra-parlementair kabinet
te vormen. Dit, door uit de rechtse par
tijen voortgekomen vakministers ge
vormde bewind, heeft de laatste drie
maanden zeer goede resultaten bereikt.
In Februari slaagde Tuomioja er o.a.
in, in Moskou een lening van 40 mil
lioen roebel te sluiten, die in goud,
dollars of een andere Westerse valuta
kan worden opgenomen. De Russen
zeiden tevens toe een deel van de
Finse export over '54 in Westerse va
luta te betalen.
De verkiezingscampagnes der laatste
weken zijn zo fel en intensief geweest,
dat zij de aandacht van de gehele be
volking hebben getrokken. Op beide
voor het stemmen vastgestelde dagen
viel er in Helsinki constant een gor
dijn van dikke, natte sneeuw, terwijl
de .bewoners van de twee noordelijkste,
boven de poolcirkel gelegen provin
cies, zich in een ijzige koude vanuit
hun geïsoleerde nederzettingen per ski
of met sleden naar de stemlokalen
moesten begeven. Sneeuw noch vorst
hebben een factor gevormd: 80 der
kiesgerechtigden voldeed aan zijn
plicht, tegen 74,6 in de zomer van
'51. De uiterst geringe verschuivingen,
die het resultaat van deze verkiezin
gen waren en die dan nog voorname
lijk tussen de rechtse partijen onder
ling plaatsvonden, waren niet in staat'
een direct antwoord te geven op de
vraag, welke groepen regeringsverant
woording dienen te nemen. Wel is men
er van overtuigd, dat de politieke he
mel thans is opgeklaard, zodat men
met nieuwe moed kan trachten een
basis voor onderhandelingen te vinden.
In de boezem van het rechtse blok
heeft aanvankelijk de duidelijk merk
bare angst bestaan, dat de beide linkse
groepen, sociaal-democraten en com
munisten, in het uit 200 leden bestaan
de parlement een meerderheid zouden
gaan vormen. Extreme sociaal-demo
cratische elementen zo redeneerde
men zouden op een radicalere lijn
in hun partij kunnen aandringen,
waardoor een links ministerie, waarin
ook de gevreesde volksdemocraten zit
ting hadden, een kans zou krijgen. Deze
vrees bleek ongegrond. In de eerste
plaats behielden de .burgelijke partij
en agrariërs (53), conservatieven
(24), Finse Volkspartij (13) en Zweed
se Volkspartij (13) de meerderheid
en in de tweede plaats ontbrandde de
oude, onverzoenlijke strijd tussen de
beide arbeidersgroepen tijdens de cam
pagnes zo heftig, dat men reeds, voor
de uitslagen bekend werden, met een
toekomstig links eenheidsfront geen re
kening meer hield.
DE sociaal-demcraten, die zoals dat in
alle Scandinavische landen het ge
val is, reeds lang een realistische her
vormingspolitiek wensen te voeren, die
op werkverschaffing en sociale vooruit
gang is gericht, boekten een winst van
een zetel. Met hun 54 zetels zullen zij
ook in het nieuwe parlement de groot
ste fractie vormen. De invloed der
volksdemocraten, die in de eerste ja-
reU de ooDog zeer groot was, is
sedertdien geleidelijk verminderd. Toch
zagen de communisten, die vanzelf
sprekend door Moskou worden ge
steund, kans hun 43 zetels te behou
den. Na 1918 heeft Finland onmiddel
lijk maatregelen tot betaling van zijn
oorlogsschulden getroffen. De prompte
wijze, waarop deze schulden daarna
ongedaan werden gemaakt, heeft het
land tot op de huidige dag in de Ver
enigde Staten een enorme goodwill be
zorgd.
Na 1944 kreeg Finland een last te
dragen, zwaarder dan ooit aan een
volk was opgelegd. Het werd door
Rusland verplicht tot een herstelbeta
ling van 300 millioen gouddollars, gro
tendeels in scheepsbouw- en (metaal-
industrieproducten te leveren, tegen de
vooroorlogse prijzen van 1938. In acht
jaar tijds heeft Finland, trouw de be
palingen van het vredesverdrag na
komend, zich ook van deze last weten
te bevrijden. In September '52 ging dr
laatste trein met goederen over de
grens. Nadat deze gigantische presta
tie was volbracht doemden onmiddel
lijk andere moeilijkheden op.
In acht jaar tijds hadden nieuwe in
dustrieën door zware opofferingen, in
vesteringen en omscholing van arbeids
krachten dimensies verkregen, die voor
normale omstandigheden veel en veel
te groot waren. Hoe de dreigende
werkloosheid te voorkomen, door de
nieuwe fabrieken, die voor '53 nog vol
doende orders hadden, ook in '54 op
gang te houden? Het enorme tempo,
waarin onder zware druk aan de ver
plichtingen aan de Sovjet voldaan
moest worden, plaatste de arbeiders
in een zeer sterke positie, die tot hoge
lonen voerde.
JN de hout en houtwarenindustrie, die
de voornaamste exportproducten op
leveren, heeft dit zich reeds gewro
ken. De lonen drukken zo zwaar op de
productiekosten, dat de Finse hout
industrie op de West-Europese markt
bezig is haar concurrentiekracht totaal
te verliezen.
Maart is van oudsher voor Finland
een moeilijke maand.
Juist thans behoeft men een krach
tige regerina die op een brede par
lementaire basis steunend, de zeer gro
te moeilijkheden met succes kan be
strijden.
Men verwacht algemeen, dat sociaal
democraten en agrariërs, die elkaar de
laatste maanden even koppig als heftig
hebben bevochten, de strijdbijl zullen
begraven, om eventueel met steun van
de progressief liberale Finse Volkspar
tij een nieuw bewind te vormen. De
leider der agrariërs, Kekkonen wordt
reeds als formateur genoemd. Deze
krachtige politieke figuur heeft het
grote voordeel, dat hij als goed onder
handelaar bij Moskou zeer in de gunst
is.
Aan ds A. de Voogd, Ned. Hervormd
predikant te Delft, is met ingang van
1 April eervol emeritaat verleend. Hij
aanvaardde op 23 April 1911 in Pur-
merland-Den lip het predikambt en
stond verder o.m. te Oosterhaule, As
sen, Vlissingen en Delft. Ds De Voogd
is op velerlei gebied zeer actief ge
weest. Zo stichtte hij in verschillende
gemeenten kinderkerken en wist een
ton bijeen te brengen voor de restaura
tie van de Nieuwe Kerk te Delft. Ge
durende de bezettingsjaren onderhield
hij in opdracht van de kerkeraad een
schriftelijk contact met de in in buiten
land te werkgestelden. Later voerde hij
correspondentie met de militairen in
Indonesië.
Meer dan viei millioen Amerikaanse
rooms-katholieken zijn de laatste tien
laren lid geworden van protestantse
kerken, aldus een rapport, dat wordt
aangehaald in het Woensdag uitgeko
men April-nummer van de „Christian
Herald".
In dit rapport staat dat het aantal
tot het protestantisme bekeerde rooms-
katholieken zeer veel groter is dan het
aantal tot het rooms-katholicisme over
gegane andersdenkenden. Volgens de
rooms-katholieke kerk zijn nl in de af
gelopen tien jaren 1.071.897 Amerika
nen tot het katholicisme bekeerd.
Ger. Kerken.
Beroepen te Oldemarkt: J. Henge
veld cand. te Aalten.
(Van onze Londense correspondent)
EB is een boek verschenen in Engeland, dat een geweldige opgang ge
maakt heeft.. En terecht. Want het vertelt onopgesmukt het verhaal
van een man, die beide henen verloor en desondanks een van Engelands
grootste oorlogshelden is geworden: Douglas Bader. Het boek heet
„Reach for the sky" en is geschreven door Paul Brikhill.
Churchill heeft de vliegers, die de Slag om Engeland in September
1910 hebben gewonnen, eens dit prachtige tribuut gegeven: „Nooit
hebben zovelen aan zo weinigen zoveel te danken gehad". En als men
het hoek over Douglas Bader leest, begint men iets te hegrijpen van de
geest, die „deze weinigen" bezielde. Bader was wel de bekendste, de
stoutmoedigste, en zijn leven is een pakkende illustratie van wat geest
kracht vermag.
In 1931 speelde hij in jeugdige over
moed met zijn vliegtuig, door slechts
enkele metei's boven de grond kunst
stukjes uit te halen: hij werd wakker
in het ziekenhuis om tot de ontdek
king te komen, dat zijn rechterbeen
was afgezet. Later werd ook zijn lin
kerbeen geamputeerd, en het scheen
dat het met zijn vliegercarrière gedaan
was. Moeizaam leerde hij zich te be
wegen op een paar kunstbenen, daarin
bijgestaan door zijn vrouw. En hij
bracht het zover iri de kunst van het
lopen, dat hij een van Engelands beste
golfspelers werd. Nooit wilde hij de
mindere zijn van zijn benen, hij oefen
de en oefende tot hij de moeilijke
techniek van het lopen met kunstbenen
volledig onder de knie had.
Zijn kans kwam toen de oorlog uit
brak, Engeland had dringend behoefte
aan geoefende piloten, want er waren
er niet voldoende om de Spitfires en
Hurricanes te bemannen. De jaren van
verbeten wilsinspanning om niet door
het gemis van zijn benen verslagen te
worden, kwamen nu Bader goed te
stade. En geen vlieger was feller in
zijn verzetswil tegen de Duitsers. Als
commandant van een jachteskader van
60 Spitfires was Bader dae in dag uit
in de lucht, en als de andere piloten
zaten te zweten in hun cockpit uit
angst voor de overmacht der Duitse
Messerschmitts, putten z'j moed uit de
stem van hun commandant, die opge
wekt een gesprek over allerlei onbe
nulligheden hield met de lui op de
controletoren.
JN 1941 kwam Bader, nadat hij twee
Messerschmitts boven Frankrijk liad
neergescholen, in botsing met een der
de Duitse jager. Hii wilde met zijn pa
raehute het vliegtuig verlaten, maar
zjjn kunstbeen raakte vast in de fuse
lage, en zo spiraalde hij met zijn kist
naar beneden, van een hoogte van 7000
meter tot 1000 meter, een zekere dood
tegemoet. Hoe hij ook worstelde om
vrij te komen, het been bleef onwrik
baar vastgeklemd in de cockpit. Toen,
op 1000 meter, schoot het been los van
de riemen, waarmee het aan zijn
lichaam verbonden was, en Bader had
nog juist hoogte ge: oeg, om zijn pa
rachute te ontplooien. Hij daalde vei
lig op de grond neer, ongedeerd maar...
in vijandelijk gebied, en met zijn ené
been had hij geen schijn van kans om
de Duitsers te ontlopen.
De rest van de oorlog bracht hij door
in een Duits krijgsgevangenenkamp.
Verscheidene malen heeft Bader ge
tracht te ontsnappen, want zijn geest
kracht was ongebroken, maar telkens
wisten de Duitsers hem weer gevan
gen te nemen.
En toen in September 1945 de Royal
Air Force boven Londen paradeerde
om de Battle of Britain te herdenken
stond het eskader onder commando van
Douglas Bader, als een zegevierende
getuigenis dat de Duitsers hem niet
klein hadden kunnen krijgen.
Tot op de huidige dag vliegt Bader,
en overal ter wereld duikt zijn krach
tige kop op, nu eens in Brits-Borneo
dan weer in Centraal-Afrika of Singa
pore, want het is zijn taak jagers en
bommenwerpers voor de over de hele
wereld verspreide Britse luchtstrijd
krachten naar de plaats van bestem
ming over te vliegen. De naam Dou
glas Bader is in Engeland tot een be
grip geworden, tot een bezielend voor
beeld. Van harte hopen wij dat het
boek over hem ook in Nederland zal
verschijnen. Het is het waard!
Als uitvloeisel van de thans aan de Noordkant van het Noordzeekanaal begonnen werkzaamheden
voor de aanleg van de tunnels is men thans doende achter het Beverwijkse station de daar nog
steeds aanwezige bunkers op te ruimen. Daarmede verdwijnt een sinistere oorlogsherinnering,
want het zijn deze bunkers geweest van waaruit de Duitse weermacht de geallieerde vlieg'
tuigen beschoot, wanneer deze aanvallen deden op de haveninstallaties op het Hoogovenbe-
drijf. (foto H. J. van Roon)
<s
(Van onze economische medewerker)
OP 30 MAART zwaaien de deuren weer open van
de jaarbeursgebouwen op het Vredenburg en aan
de Croeselaan. Duizenden stromen naar binnen,
zakenlieden en mensen die alleen maar een kijkje
willen nemen, landgenoten en vreemdelingen, man
nen en vrouwen. Die gewone stervelingen, die alleen
maar eens komen kijken naar al wat bet oog streelt
en het verstand in verbazing brengt, zijn eigenlijk
niet welkom bij de standhouders. Zij slenteren maar
voorbij, zij stellen soms vragen zonder iets te willen
kopen en zij belemmeren een gesprek met serieuze
kopers. Aldus de exposanten. Dit standpunt is niet
'helemaal onrechtvaardig. Doch wij willen hier wel
tegenover stellen, dat er toch ook een positieve kant
zit aan het toelaten van het zo kijkgrage publiek.
Niet alleen dat de entreegelden voor de jaarbeurs
onmisbaar zijn, doch het publiek leert vele artikelen
beter kennen, hetgeen een goodwillvorming is, die
later goede vruchten kan afwerpen.
Het werkelijke karakter van de jaarbeurs blijft
echter, dat het een zakenbeurs is, waar kopers en ver
kopers bij elkaar komen, waar die kopers een
goed inzicht krijgen in de keuze, prijs en kwali
teit der goederen en de verkopers aan de weet komen
wat men vraagt en wat de concurrenten te bieden
hebben. Wij zeggen dan ook in geleerde termen
dat zo'n jaarbeurs de markt doorzichtiger maakt,
dat door het periodiek samenkomen de sluier wordt
weggetrokken en dat de ruil daardoor makkelijker
tot stand kan komen, van goederen uit binnen- en
buitenland.
Dit is dus de principiële taak van de jaarbeurs in
Utrecht. Zij bestrijkt bet gehele terrein van de in
dustriële producten en iedere zjkenman kan er iets
naar zijn gading vinden. Of hij nu fabrikant, groot
handelaar of winkelier is.
In deze taakomschrijving hebben wij
dus alleen oog v-oor de verkopers en
kopers. De organisatie van de beurs
blijft op de achtergrond, hij blijft pas
sief en zijn enige taak is te zorgen
voor het beschikbaar stellen van
stands, voor het drukken van een ca
talogus en voor het maken van recla
me binnen en buiten onze grenzen.
Uelukkig heeft de Utrechtse Jaar
beursdirectie begrepen, dat er ook nog
een andere taak is, dat zij niet stil De-
hoeft te zitten en alleen maar voor
stands moet zorgen.
Zij kan en zij doet dit ook een
wegwijzer voor industrie en handel
zijn, contacten leggen, voorlichtend op
treden, service bieden, aanvoelen wat
er leeft in het bedrijfsleven.
Dit alles klinkt nogal vaag. Wij zul-
Geheel volgens plan zal de koolgas
fabriek van het gasbedrijf Zaanstreek Wa
terland in begin April voor ongeveer zes
maanden worden stopgezet, zo<Jat bedrijven
en huizen tussen April en (vermoedelijk)
October voorzien zullen worden van Hoog
oven- en watergas. De vraag naar gas kan
door Hoogovens en zelf gefabriceerd water-
gas worden gedekt. De ongeveer dertig em-
ployé's van het bedrijf, die nu nog in de
koolgasfabriek werkzaam zijn, zullen el
ders in het bedrijf worden ondergebracht.
In de afgelopen nacht omstreeks
twee uur ontdekten surveillerende
agenten brand in een opslagplaats van
een chemische fabriek aan de In
dustriestraat. Na de brandweer te heb
ben gewaarschuwd probeerden zij met
de hulp van een nachtstoker het vuur,
dat woedde in een partij griesmeel-
zakken, met schuimblussers te be
dwingen, hetgeen echter niet gelukte.
De brandweer was evenwel spoedig
ter plaatse en toen was het in kor'e
tijd bekeken. Er zijn 600 zakken ver
loren gegaan, doch de andere schade
is niet groot.
GRANATEN GEVONDEN
Gisteren zijn in de duinen van IJ-
muiden vier handgranaten gevonden
en in een tuin bij Driehuis vijf pant-
sergranaatjes. Zij zijn naar het hoofd
bureau van politie overgebracht.
Op het terrein van de tunnelbouw-
Noord is nu een begin gemaakt met het
plaatsen van een hoge afrastering vanaf
de Wijkermeerweg langs de gehele W ij -
keroogstraat.
De belangrijkste reden hiervan is de
Vriser 'oordse jeugd van het terrein af
te hóuden om vernielingen en ook onge
lukken te voorkomen.
len daarom duidelijker worden door
met feiten voor de dag te komen. Zij
slaan niet op de komende beurs alleen,
maar ook op de beurzen van de laatste
jaren. De ene keer wordt op dit aam
beeld gehamerd: een volgend keer op
een ander.
Welnu, twee jaar geleden werd een
efficiency-afdeling ten doop gehouden,
waar de nieuwste voorbeelden op het
gebied van de bedrijfs-administratieve-
rn -organisatorische hulpmiddelen te
zien waren, eenvoudiger gezegd alles
Voor de kantooradministratie.
In het najaar van 1952 werd de
schijnwerper op het interne transport
gericht: door middel van demonstra
ties met steek- en magazijnwagentjes,
met electrotrekkers en vorkheftrucks
tverd aangetoond wat in een bepaald
geval het nuttigste en voordeligste
hulpmiddel is.
Een jaar geleden was de toelevering
aan de beurt: de Nederlandse indu
strieel werd voorgehouden, dat het
vaak economischer is bepaalde werk
zaamheden te laten verrichten door
toeleveringsbedrijven dan om hiervoor
zelf afdelingen op te richten dan wel
in stand te houden.
Weer een ander voorbeeld: de ex
port. Er is altijd een aparte afdeling
met allerlei stands van instituten, die
voorlichting over het buitenland ge
ven, over handelsmogelijkheden en
-gebruiken. Het is ook een vaste ge
woonte geworden autoriteiten en jour
nalisten uit bepaalde landen uit te no
digen om hier een kijkje te nemen; er
zijn veelal speciale exportdagen, waar
op het publiek geen toegang heeft en
zakenlieden uit binnen- en buitenland
(aangetrokken door reclame en uitno
digingen) rustig met elkaar kunnen
praten. Ja, die export is een troetel
kind geworden.
CN zo zijn er nog vele voorbeelden
om het accent op een bepaalde
groep te leggen en de betekenis hier
van uit te dragen. Nu eens zijn het de
aannemers (zoals een jaar geleden),
dan weer is het de groothandel zoals
thans). En een volgende maal is het
weer een andere groep en een ander
facet van ons rijk geschakeerde econo
mische apparaat, die voor het voetlicht
komen.
De jaarbeurs is dus meer dan alleen
maar een gebouw waar kopers en ver
kopers elkaar ontmoeten. De directie
heeft de bakens verzet; zij probeert te
leiden, te stimuleren, te overtuigen.
Dit gaat niet allemaal van een leien
dakje, omdat ook in het buitenland de
critiek niet altijd afwezig is. Hierbij
denken wij dan in het bijzonder aan
de strijd om de vakbeurzen en aan de
controverse Utrecht-Amsterdam-Rot-
terdam bij een aantrekken van die
rakbeurzen.
Hier stuiten wij inderdaad op een
zwakke plek in de organisatie. Doch
dit doet toch niets af aan onze bewonde
ring voor de activiteit, die in Utrecht 2 x
per jaar wordt ontplooid. En ook al is
in cijfers niet uit te drukken in welke
mate de verkoop in binnen- en buiten
land door deze beurs is opgevoerd, het
staat als een paal boven water, dat on
ze economie het zonder een jaarbeurs
niet kan stellen. Een beurs is nu een
maal voor de zakenman wat het gist is
voor de bakker.
OMTREK. Van de acht prijzen
van f 150—, die in het kader van de
tekenwedstrijd „Spaar je geld en je le
ven" voor de provincie Noord-Holland
waren uitgeloofd, zijn er drie in de
Zaanstreek gevallen en wel alle drie
in Krommenie. Voor deze plaatselijke
triom zorgden Jan Mooy (tweede klas)
en Hen van der Hoeff (vierde klasi,
beiden leerlingen van de R.K. St. Ja-
cobschool en Rob Vollenga (eerste
klas) van de O.L.-school B.
De prijzen, die ter beschikking wa
ren gesteld door de deelnemende
spaarbanken, nl. de Centrale Coöpera
tieve Boerenleenbank te Eindhoven,
de Centrale Raiffeisenbank te Utrecht
en de Rijkspostspaarbank bestonden uit
88 prijzen van f 150.voor de scho'en
van ieder winnend kind. naar eigen
inzicht te besteden door hoi onderwij
zend personeel, bijv. voor een school bi
bliotheek, en 88 prijzen van f 5.ais
inleg op een spaarbankboekje van één
van de deelnemende spaarbanken ter
keuze van ieder kind, waarvan de te
kening werd bekroond.
De 88 bekroonde tekeningen uit de
provincies zijn op de jongste Huis
houdbeurs te Amsterdam tentoonge
steld. Een speciale jury heeft de acht
landelijke prijswinnaars (voor elke
klasssegroep één) aangewezen. Deze
prijswinners hebben hun schooi hier
mede nog eens aan een prijs, ditmaal
van f 100.geholpen, terwijl zijzelf
f 10.op hun spaarbankboekje hebben
ontvangen. In deze finale kwamen geen
streekgenootjes voor.
Voor wat betreft de prijzen van
f 150.bestemd voor de knappe te
kenaars in Krommenie, deze zullen na
de Paasvacantie tijdens een bijeen
komst, die een feestelijk karakter zal
dragen, worden uitgereikt door de Ver
eniging voor Veilig Verkeer „Zaan
streek", de onderafdeling van het Ver
bond voor Veilig Verkeer, die samen
met de Nationale Spaarraad de jongste
jeugdspaaractie in het teken van „Vei
lig Verkeer" stelde.