CALLANTSOOG Zaterdag 3 Augustus 1957 No 6 DIALEKT. „Het Zw/aneniA/ater" ^eed>ter° U/eer of geen u/eer. ^4 *J -- Administratie: R. KOELEMEI}, Dorpsplein 34, Tel. 02248338, b,g.g. 245 Druk: Fa. K. VAN LOENEN Zn. Schagerbrug Telefoon 02247272 Of zij elkander kennen zo rustig zijn de lepelaars, als hun beschermer, de jacht opzichter J. van Honschooten eens een bezo ek aan hun domein brengt. Hier zien wij zo'n tafreeltje, waar Van Honschooten op zeer korte afstand zijn gevleugelde vrienden is benaderd. „Wat spreken die Callantsogers toch on beschaafd", hoorde ik laatst een badgast zeggen, „vooral de ouderen kan je af en toe bijna niet verstaan". Inderdaad zal het voor sommigen niet mee vallen het echte Callantsoogse dialect goed te volgen. Dat er echter iets onbeschaafds aan zou zijn, zie ik niet in. In elk dialekt herkent men de mens die het spreekt, dit is logisch, want een streektaal is een variant op een landstaal, die uit het volk geboren en gegroeid is. Men herkent niet zo zeer de mensen aan hun dialektische woorden, maar meer aan de intonatie. Dit is overigens niet alleen met dialekten het geval, doch ook met alle talen. Denken we aan het charmante Italiaans, dan kunnen we ons alleen maar voorstellen dat dit door deze beweeglijke mensen gesproken wordt. Horen we het lijzige, ietwat zangerige Callantsoogs, dan roept dit het beeld op van de stoere kustwerkers en boeren, met hun langzame maar krachtige bewegingen. Natuurlijk bevestigen uitzonderingen de regel, maar het oorspronkelijke dialekt moet uit dit soort mensen geboren zijn. Langzaam is de streektaal nu aan het ver dwijnen. De jongere generatie vermengt het Callantsoogs met gewone Nederlandse woorden. Is dit te betreuren of moeten we het als een vooruitgang beschouwen Hierover valt te discusiëren. Velen van de oudere dorpelingen en ook wel de jongeren, vinden het jammer, dat het streekeigene gaat kenteren en vinden de pogingen van anderen om wat beter Nederlands te spre ken verwaand of „groosk". Maar het on vermijdelijke er van heeft zeker een andere oorzaak dan het niet meer Callantsoogs willen spreken van een deel van de jongere generatie. Het isolement van de vroegere dorpen is verbroken en voor Callantsoog geldt dit wel in 't bizonder. Kontakten met mensen uit andere streken en immigranten, bewerkstelligen deze evolutie, niet alleen in Callantsoog, maar ook elders. Naast het betreurenswaardige van het verdwijnen van een traditie, heeft het ongetwijfeld ook voordelen. Een eenheid van taal kan leiden tot eenheid van gedachte en dat kan be ginnen met het verdwijnen van dialekten. Natuurlijk gebeurt dit pas na meerdere generaties, maar het is onvermijdelijk. Zelfs kunstgrepen van sentimentele taalkundigen, die streven naar het zuiver houden van streektalen, zullen op de duur niet helpen. Evenals klederdrachten, zullen! ook dialek ten museumstukken wordeni En waarom dit te betreuren Misschien is het de eerste stap tot international^ eenheid. J. de V. Uw vakantie in Callantsoog is niet volledig, Indien U „Het Zwanenwater" niet hebt be zocht. U kunt dagelijks bezoeken. Maakt U eens een flinke wandeling in „Het Zwanenwater". Toegangskaarten a fl. 1,per persoon. Kinderen beneden 10 jaar 50 cent. Dagelijks verkrijgbaar bij de jachtopzichter J. van Honschooten, Zuidschinkeldijk 1. Telefoon 02248 - 308 of 214. Een kleine, blonde kleuter speelt heel alleen! bij zee zij draagt een vuurrood jakje over haar zonnepakje en heeft haar schepje mee. Eerst groef zij een kanaaltje toen werd een berg gemaakt maar nu heeft al een tijdje dat peuter-kleine meidje die bezigheid gestaakt. Zij zit nu op haar harkjes en in haar ogen rond staat groot ontzag te lezen voor 't vreemde wonder-wezen de zeester die zij vond! De vorige week liepen we vanaf de Grote Keeten, de duinweg langs terug naar Cal lantsoog. We kunnen nu ook deze zelfde weg nemen voor de wandeling die we nu gaan maken. Ons verste punt zal vandaag n.1. weer de Grote Keeten zijn. Om de tocht echter niet te lang te maken, nemen we de bus naar de Grote Keeten. Daar stappen we uit in de Achterkeeten en kunnen dan meteen al twee verschillende wegen nemen, die ons verder de Grote Keeten invoeren. De Zuidelijke, de Achterweg, loopt langs de binnezijde van de Helmdijk en dus langs de grens van de polder Callantsoog. De andere weg, de Helmweg, loopt meer dooi de bebouwde kom, die buiten de dijk ligt. We mogen wel aannemen dat dit gedeelte pas gebouwd is na het droogleggen van het Koegras en dat heel vroeger alleen huizen stonden in de Achterkeeten en langs de Achterweg. Maar toch stond er in de tijd van Napoleon toch minstens al één huis aan de Helmweg, want het witte huis van de familie Tromp, dat even voor café Van Scheijen, tegen de dijk gedrukt staat, is in die dagen een onderkomen van Russen geweest, die destijds bij Callantsoog landden. Zoals U uit de geschiedenisboekjes weet, kwamen ze toen om de Fransen weg te jagen en het moet er in die dagen in de Grote Keeten wel Russisch zijn toegegaan. Even voor het kampeerbedrijf van Kruis- veld slaan we nu rechtsaf de Voorweg in. We wandelen nu weer recht de polder in en zien iets links van ons, ongeveer half- verwege Callantsoog, Abbestede liggen. Daar moeten we naar toe en daarom slaan we nu de eerste weg links af, het land in. Het Kallis heet het stuk kleigrond waar we nu doorwandelen en deze zeeklei is in oude tijden, toen de zee nog vrij toegang had tot de lager gelegen gedeelten van het toenmalige eiland, aangesiibt. Het is vrucht bare grond en wordt geheel als bouwland gebruikt. Na een prachtige wandeling door de koren velden van het Kallis, komen we bij een dijkje Links ligt het gemaal van de polder „Callantsoog" en rechtsaf gaat U naar Abbestede. Veel is er niet te zien aan de enkele huizen, die de gehele bebouwing van Abbestede vormen, maar toch heeft dit ge hucht een rijke historie. Jammer genoeg is daarvan weinig vaststaands bekend. Bij afgrafingen werden heel veel overblijfselen van oude gebouwen gevonden, waarvan bij overlevering wordt verteld, dat hier een ab dij met bijgebouwen stond. We lopen Abbestede nu rechtdoor en komen dan op de Rechtendijk, op welks uiteinde Abbestede ligt. Deze dijk moet vroeger tot aan de duinen gelopen hebben en zal ook zeker eens hebben gediend, om het zee water te weren van de landerijen, die liggen tussen deze en de Zijper dijk. Verderop is deze dijk afgegraven en is alleen een landweg overgebleven, die we nu volgen tot de Duinweg. Hier slaan we links af en zijn dan na vijf minuten lopen weer in Callantsoog. G. de V,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Badbode voor Callantsoog | 1957 | | pagina 1