- No. 5
Raadt niet bij, de i.Uebdammen
Marine tentoonstelling.
In vorige jaargangen van de Badbode heb-
ben we de lezers al eens attent gemaakt op
een tentoonstelling van de Marine in het
z.g. Peperhuisje.
Dit Peperhuisje voldeed niet meer geheel
aan de behoefte, temeer daar enkele marine-
officieren, in verband met het „Honderd-
vijftig jaar bestaan van de Koninklijke
Marine" een grootse expositie wilden op-
bouwen, die een permanent onderkomen zou
kunnen krijgen.
In vroeger jaren was ,,'tTorentje' aan de
Hoofdgracht in Den Helder een kerk voor
zeevarenden, later werd dit gebouw ge-
bruikt als marine opslagplaats.
Door het initiatief en de leiding van een
marineoflicier is dit gewezen „kerkpakhuis"
omgebouwd tot een expositieruimte die er
mag zijn.
De tentoonstelling, die een dezer dagen is
geopend, mogen we in Uw bijzondere be-
langstelling aanbevelen.
Een kleine greep uit hetgeen er al zo te zien
is: scheepsmodellen van vroeger en nu, dus
ook zeilschepen, prenten uit de tijd na de
Bataafse Republiek, de slag bij Palembang,
het bombardement op Antwerpen in 1830,
waarbij de beroemde woorden van Van Speijk
gevallen moeten zijn: „Dan maar de lucht
in", de strijd om Atjeh, voorts diverse beel-
den van de strijd in de eerste en tweede
wereldoorlog en daarna.
De ontwikkeling van zeil naar stoom werd
niet vergeten, maar ook aan de opkomst
van de marine-vliegdienst is veel aandacht
besteed.
In het voorlichtingsgebouw worden de be-
zoekers met propaganda geconfronteerd.
Enkele films worden vertoond o.a. van de
Karel Doorman en een tekenfilm van een
Bert Haanstra-productie „Wijd is de zee
De tentoonstelling is geopend van 9—9 uur.
Het gebouw 'tTorentje bereikt men via de
route Texelse boot, tot pl.m. 500 meter
voor 't Havenplein.
En het is zo prettig dat de expositie ook
'savonds bezocht kan worden.
De komende feesten.
Elders in dit blad kunt U over enkele ak-
tiviteiten in de naburige gemeenten lezen.
Dit wil echter niet zeggen, dat er in Cal
lantsoog niets te doen zou zijn. Het program-
ma voor de komende week is onder de agenda
afgedrukt.
Voor de eerstvolgende weken staat er weer
allerhand op stapel. Naast de strandspelen
en de excusie door het Zwanenwater wordt
er na half juli een auto-puzzletocht gehouden,
er komt een bazar in de brandweergarage
en 'het jaarlijks terugkerend festijn: DE
VAN DAM TOT DAM RACE zal zeker
in de week van 18 tot 25 juli georganiseerd
worden. Nu reeds kan men zich voor deze
show opgeven. Evenals andere jaren zijn er
weer mooie prijzen aan verbonden.
De hoofdprijs, een week in een 6 persoons-
bungalow in de Kerst- of Paasvakantie, is
beslist niet te versmaden. Er kan voorlopig
uitsluitend schriftelijk opgegeven worden aan
het adres Zeeweg 12 te Callantsoog.
Vermeldt U ook even wat de groep of per-
soon in kwestie voorstelt. Zowel kinderen
als volwassenen kunnen aan dit festijn deel-
nemen.
Mocht U nog iets willen geven aande bazar,
stelt U zich dan in verbinding met mevrouw
Buis, Op 't Landtweg 18.
Voorts wijzen we er op dat alle te houden
evenementen, veranderingen in de agenda
en aanvullingen op de agenda bekend ge
maakt worden bij de afgang van het E.H.B.O.
gebouw.
Afscheid o.l.-school.
De leerlingen uit de 6e klas hebben dinsdag
j.l. afscheid van hun „meester" en school
genomen.
Naar de h.b.s.Gusti de Schipper en Bert
Zuidscherwoude.
Naar de u.l.o.Coby Zeeman, Eefke van
Scheijen, Arie ten Boekel en Roelof v. d. Weij.
Naar de l.t.s.Cor Rampen en Joop van
Muijen.
Naar de school voor maatschappelijke vor-
ming Schagen: Agnes van Muijen, Gerda
ten Boekel en Joke Korteland.
Naar de huishoudschoolBetsie Weij.
Strandrovers en jutters.
In het eerste artikel over strandroverij, dat
wij ontleenden aan een boekje van de heer
de Booy, oud-directeur van de N.Z.H.R.M.
schreven we, dat voor het eerst in het jaar
1725 gesproken werd over de plicht mensen
en schepen te redden. „Ieder wordt ten
strengste verboden om zonder verlof van
schipper, stuurman of, bij hun absentie, van
het scheepsvolk, zelfs maar aan boord te
komen of ergens de handen aan te slaan,
zoals ankers of toebehoren, in welke toe-
stand het sehip zich ook mocht bevinden, op
poene van met de dood gestraft te worden."
Voorts was het nodig, uitdrukkelijk te ver-
bieden de schipbreukelingen enig letsel of
nadeel toe te brengen. Ook op dat misdrijf
stond de doodstraf. Maar men trok er zich
niet zo heel veel van aan.
Algemeen wordt aangenomen, dat het tonen
van misleidende lichten een vrij veel voor-
komend misdrijf is geweest. Historische ge-
gevens zijn er echter niet over te vinden.
De befaamde koe, die met een lantaarn
tussen de hoorns door de duintoppen strom-
pelde, moeten we, historisch gezien, naar
het land der fabelen verwijzen. Vreemd is
echter, dat de eilanden alle hun wadden-
legendes hebben. Op Ameland Rixt, de
heks van het Oerd. Rixt leefde van alles
wat de zee gaf. Volgens de overlevering
begaf zij zich op een dag naar het duin om
een schip op het strand te lokken, hetgeen
ook prompt gebeurde. Het schip brak uit
elkaar en Rixt trok de lading naar zich toe,
maar tot haar ontzetting vond zij tevens
het lijk van haar zoon, die was gaan varen.
Ook Schiermonnikoog heeft zijn legende,
n.l. het Duivelsvuur. Volgens overlevering
is het haast wel zeker, dat van de mislei
dende lichten gebruik gemaakt werd. Be-
wijzen zijn er echter niet voor.
Dat alle delen van de bevolking met de
stranding van een schip meeleefden, blijkt
wel uit een verhaal op de Scilly-eilanden,
waar in de kerk gebeden werd om schepen,
zo zij moesten stranden, toch vooral op de
Scilly-eilanden terecht te laten komen
„ten voordele van de arme bevolking".
Vooral in de omgeving van Cornwall moet
het beroven en het opzettelijk veroorzaken
van scheepsrampen ontzettend geweest zijn.
Maar uit de vele rapporten over strand
roverij mag men niet opmaken dat het
redden altijd achterwege bleef. Door de
grote armoede in vroegere eeuwen dacht
men echter in de eerste plaats aan de voor-
delen die verbonden waren aan het bergen
van strandgoederen. Daarom werd op Ter-
schelling vastgesteld, dat degene die ge-
redden naar het dorp bracht, eveneens aan
de premie's zou mee delen.
Ook het bijgeloof speelde een grote rol, tot
zelfs in de negentiende eeuw. Men meende,
dat het aanwenden van pogingen tot redding
gelijk stond met het wederstreven van Gods
wil en dat bracht ongeluk. Een mooi excuus,
want de opbrengst van het strand was in
de tijd van de zeilschepen, alleen bijvoor-
beeld op Ameland, ongeveer 20.000 heden-
daagse guldens. Strandroof was op vele
plaatsen een kostwinning. Gedurende het
winterseizoen ging de bevolking met man-
den en zakken naar het strand om te plun-
deren wat van hun gading was.
Redaktie: Mevr. C. H. KLOOSTERBOER - ISAKSSON. Zeeweg 12 - Telefoon 0 2248-323. Q I
AbonnementenB. J. VOS, p/a V.V.V. - kantoor - Telefoon 0 2248-338,
UitgaveVereniging voor Vreemdelingenverkeer - CALLANTSOOG. Druk: Fa. K. VAN LOENEN Zn. - Schagerbrug - Tel 02247-272.
Callantsoog, anno 1905.
