Buitenlandsch Overzicht DAGBLAD VOOR NOORD-HOLLAND Tweede blad Oorlog in Europas laatste oerwoud DANK £aehi^ie^ii POOLZOMER en muggenplaag Negen kilo Het bewaren ven slaboonen voor den winter DE TRANSSAHARA- SP00RWEG Maandag 24 Augustus 1942 (Van onzen Haagschen Redacteur.) DEiN HAAG, 21 Aug. Nauwe lijks was het bericht, dat in het Nabije Oosten de generaals Auchin- leck en Ritchie vervangen waren, van de pérs, of er volgde het be richt van den geallieerden inval in Dieppe. Hadden er nog ochtend- en avondedities bestaan, dan had men in één dag begin en einde van de ze onderneming kunnen lezen! In ieder geval bleek uit de klagelijke afloop van dat oogenschijnlijk gron dig voorbereide en met behulp van •terke lucht- en zeestrijdkrachten ondernomen aanval, dat het beleid ,\an Lord.Mountbatten, Commander of the Combined Operations, al niet veel beter is dan dat van zijn „Oos- tersche" collega's. Eens te meer is gebleken, hoe het ontbreken van een generale staf-traditie zich in Engeland wreekt. Het behoeft dan ook geen verwondering te baren, dat er aan de overzijde van de Noordzee stemmen opgegaan zijn, die aanrieden, niets minder dan de Sovjetrussische staf te hulp te roe pen! Er is zelfs sprake' van geweest maarschalk Timoschenko te belas ten met het geallieerde opperbevel. Een open vraag is het echter, of deze staf en maarschalk momen teel wel tijd en zin zouden hebben, de hun toegedachte rol te gaan ver vullen. Zij zullen in hun eigen land de handen wel vol hebben, want het liet er in het Oosten niet heel erg rooskleurig uit voor de sovjets. Volgens de laatste berichten wordt er reeds fel gevochten in het gebied tusschen Don en Wolga en wordt de stad Stalingrad onmiddellijk be dreigd. Verder gaat de Duitsche aanval in de Kalmukkensteppen over Elista onweerstaanbaar voort in Oostelijke richting, hetgeen duidt op een bedreiging van Astrakan en tenslotte gaat de opmarsch in de Kaukasus, ondanks verwoede plaat selijke weerstand der bolchewïeken onweerstaanbaar voort Ondertusschen gaat in de bezette gebieden de zuivering en de stelsel matige wederopbouw rustig zijn gang. Zoowel het agrarische als het industrieele machinerie begint op vólle toeren te draaien en men kan gevoegelijk aannemen, dat wel dra de eerste producten naar het Westen zullen stroomen. Generaal Tijd schijnt uit het Geallieerde kamp gedeserteerd te zijn om zijn intrek genomen te hebben bij de As-mogendheden. Zoowel de bezet ting van diverse gebieden als hun organisatietalent hebben de Duit- schers de juiste afweer te land doen vormen tégen de Engelsche hongerblokkade, terwijl de scher»e afweermaatregelen ter zee en de te- genblokkade dè Anglo-Amerikanen tot nog toe op twintig millioen brt. is komen te staan. Dit. tezamen met de voortdurende militaire ne derlagen aan alle fronten is oor zaak, dat Engeland langzamerhand de grens van zijn reserves aan menschen en materiaal bereikt heeft. Temeer, waar Japan er in geslaagd is, de hand te leggen op de voornaamste grondstof-gebieden der geallieerden. In dit verband is het niet van be lang ontbloot, wat het Amerikaan- sche tijdschrift „Engineering and Miningjournal" zijn lezers wist me de te deelen. Het blad constateert, dat de Asmogendhcden hun aan deel aan de wereldgrondstoffen se dert het begin van den oorlog za gen stijgen van 15 tot 33 Woon de oorspronkelijk 10 van de we reldbevolking in de landen, die in den strijd tegen Engeland betrok ken zijn, thans is 35 of 600 mil lioen menschen ingeschakeld in het militaire en economische apparaat van de Spil. 1 De Spil beschikt thans over 46 der ijzerertsen, 7 van de aardolie, •53 der kolen en 49 van de bauxiet en magnesiumvoorraden. Bovendien controleeren zij momen teel 22 der loodvoorraden, 72 van de tin, 30 van het mangaan en chroom en 60 van het wolfram. Het is dus niet erg verwonderlijk dat, alle voorspellingen ten spijt, de slagkracht van Duitschland al lesbehalve gebroken is. Niet alleen groeit de industrie tegen alle ge allieerde verdrukking (voor zoover hier dan nog sprake is) in; doch ook de voedselvoorziening van Eu ropa begint hoe langer hoe minder zorgen te baren. En dit alles is in laatste instantie alleen te danken aan het politiek en organisatorisch genie van Hitier. WOUDLOOPERS IN DE EINDE- LOOZE BOSSCHEN VAN KARELIË. Ten noorden van den Poolcirkel, niet ver van de Kandalakschabocht van de Witte Zee liggen de laat ste oerwouden van Europa. Einde- looze bosschen strekken zich hier uit, afgewisseld door meren en moerassen. Het bosch overheerscht echter alles, een onmetelijk oer woud, donker en vaal, groeiend en stervend vólgens de eeuwige wet ten der natuur, onbegaanbaar en zonder eenige nederzetting, een zaam, onheimelijk, loerend en vol raadselen. Al staat thans dag in, dag uit, de middernachtszon vreemd en bleek %.an den kleurloo- zen hemel, het grenzenlooze woud blijft donker, leeg en vreemd. Tot in het hart van deze wouden is thans de oorlog doorgedrongen. Hier hébben zich de bolsjewisten, uit Finland verdreven, terugge trokken en in grimmigen strijd staan tienduizenden mannen tegen over elkander. Tienduizenden zijn het, voorzien van de modernste wa penen en toch gaan zij verloren in de onmetelijke eenzaamheid van dit laatste oerwoud in Europa. Het woud heeft zijn stempel gedrukt op de strijders en hen tot woudloopers gemaakt. Daarom springen tus- schen de Finsch-Duitsche troepen en de in de wouden verscholen bolsjewisten geen vlammende bo gen heen en weer. Hier is geen plaats voor aanvallende regimen ten, voor groote artillerieduels, hier vechten groepen, secties, hoog stens compagniën. Honderden kilo meters is het boschfront lang en overal, dag in, dag uit, vlamt de strijd op, dooft uit en begint elders op nieuw. Ongedekt zijn de flanken van de DuitschFinsche troepen, steeds bestaat het gevaar van om singeling. Het is de enkeling, het zijn de kleine, ver verstrooide groe pen, die het contact met den vijand handhaven, die als woudloopers de bosschen doorkruisen, steeds op hun hoede, elke minuut gereed tot handelen. Ongebroken staat ook hier het Duitsche front. Een veelvoudige overmacht wordt hier in toom ge houden en stap voor stap terugge drongen. Ook hier, in deze onme telijke wouden, heeft de Duitsche soldaat zijn overwicht bewezen. Het helpt den vijand niet, dat hij de bosschen in brand steekt, nutteloos zijn de verwoede aanvallen. Hij blijft, ondanks tienvoudige over macht, de mindere. Zoo woedt hier de strijd in de eindelooze wouden van Karelië, zwijgend en verbeten, om een rivierovergang hier, om enn bunker of 'n paar gevangenen elders. De legerberichten zwijgen er meestal over of bepalen ziclï tot slechts enkele woorden. Geringe patrouille-activiteit aan het noor delijke front EEN KLOOSTER IN 14.000 KISTEN. Na den eersten Wereldoorlog reisden vele Yankees het oude Eu ropa af om te kust en te keur aller lei kunstschatten op te koopen. Ook de krantenkoning Haarst liet zich niet onbetuigd en voelde zich ver plicht zijn landgenooten ook in dit opzicht te overbluffen. Hij kocht een Spaansch klooster uit de elfde eeuw voor een half millioen dol lar. Het klooster werd afgebroken, elke steen genummerd en in 14.000 kisten naar de Ver. Staten ver scheept. Om onnaspeurlijke rede nen werd het echter niet opge bouwd. maar ergens opgeslagen. Thans is het klooster echter in het openbaar geveild. Ondanks den la gen prijs van 19.000 dollar vond het geen kooper. T® Valkenswaard werd door den Nederlandschen Arbeidsdienst een groot oogstfeest georganiseerd. Den burgemeester, den heer K. J. Wou ters wordt een korenschoof aangeboden. VNP-Koper-Landstand-Pax Holl. m „En als Keesie héél lief is, mag Keesie Zondag zien hoe Vader een glasie bier drinkt!" Keesie ia er meteen stil van! Kee- eie heeft vacantie, al achttien dagen en heeft achttien maal 'al op z'n sel- derement gehad. Prompt iederen dag één keer. Keesie mag met September na 't groote school; was tot nü toe de schrik van de juf van het kippe- achooltje. Keesie's vader voelt zich een groot paedagoog; straft met pijn in z'n oogen en in zijn handen (die van het slaan). Keesie is wel eens stout; en 't is een goed vader, die de roede niet spaart. Daarvandaan Keesie's ontvanke lijk selderement. Maar, alleen met slaan kom je er niet, is de meening van Keesie's Pa, en dus Zondag?! Zondag!! Dag van zalige rust; dag Van mooi weer! Keesie heeft sinds gister, (de aan hem gedane belofte werd op Zater dag gedaan) geen stoute dingen meer gedaan, dus, Keesie mag mee te kijken, hoe vader r'n glasie bier drinkt. Waar de vooretelling zal plaats vinden i» nog een verrassing. Keesie bibbert van emotie. Keesie Eiet door een hek hobbelende hobbel paarden, schommels, glijbanen en draaimolens. Gillende, joelende, scheeuwende en Kweelende kinderen. Keesie'» vader en moeder stoppen b(j Duir.vermaak". Ze gaan d'r in zelfs en Vader brult om bier, brult tevens tegen Keesie: „dat 'ie maar het te blijve „sitte, en dat ie z'n seldrement sal „voele, as tie 't niet direk doet." 't Verslaat in Keesie'3 handen. Moe- 't Verslaat in Keesie's handen. Moe der heeft een rjssie, Keesie een gre nadine. Wat een feest! Keesie constateert dat Vader z'n keel net zoo gek op en neer vliegt als thuis, wanneer Vader z'n koffie slobbert. Aan de belofte is voldaan. Pa zingt de schuimrestjes van z'n bovenlip, onderwijl Keesie vragend hoe of 'ie 't vond. Keesie zwijgt wijsgeerig, kijkt echter veelbeteekenend naar een hob belpaard met een droef uiterlijk, dit vanwege de verveloosheid. Oc de paarden van de mallemolen lyden aan dit euvel. Dan worden Pa en Moe opnieuw jong; Keesie mag kijken hoe Pa z'n Moe op een droefgeestig paard tilt van den mallemolen en Pa als een dwaas in het rond holt én Moe en gerdgilletjes en toe-idiootjes uitstoot.. Gierend van den lach helpt Pa Moe van den molen en strompelen door het opgetrapte rulle stof naar de schommels, waar Mot. dra gierend en beentrappelend boven Keesie's hoofd uitzwiert. Dan probeert Keesie zich alleen maar te vermaken. Alles is echter bezet en Keesie gaat dan maar eens wat verderop. Keesie kijkt hier en Keesie kijkt daar. Keesie verdwijnt achter 't café. Pa en Moe zijn Uitgeschommeld en stuiven thans af op het schip der woestijn. Omhoog, omlaag, omhoog, ochhh. phfff, ochhh, Hein hou me vast. Daar weer uit„ dwars door den tuin... ha, de lachspiegels. Pa en Moe loopen vooruit en ach teruit, trekken gekke gezichten, trekken een hoogen rug, maken kromme beenen, steken hun tong uit, doen erg zot en lachen zich een stuip voor die gekke spiegels. Potsjandrietjes, wat kan een mensch zich toetakelen. Dan zien ze l de spiegels hun telg komen aanstrompelen. In Moe d'r spiegel is Keesie dun van beenen en rond van romp. Oehh Pa, wat is die Keesie een rare kriek in mijn spiegel en wat een ingedeukt hoofd! Tn Pa z'n spiegel is Keesie rond ak een bordje met een uitgerekt hoofd en rond van beenen. 't Is een raar kereltje hoor, hun Keesie, vooral z'n hoofie is raar. Keesie steekt z'n tong uit in de spie gels en trekt en scharrelt met armen en handen op z'n kanis. Dat misvormt 't manneke heele- maal en Pa en Moe lachen zich slap om hun malle jongen. Ze trekken, achterwaarts graaiend, Keesie tusschen zich in en gaan hos send voor en achteruit en gieren 't uit. Tot plots Vader's handen, in uit gelatenheid en opkomende toegene genheid, Keesie's haren willen stree- len, zoo voor den spngel... Z'n gezicht wordt een masker, ver trekt, wordt grotesk in 't kijkglas. Moeder merkt de gulpende vroo- lijkheid van Pa en tast óók naar Keesie's uitgerekt hoofd. Star van ontzetting venden zij zich af van ht. bolglas en kijken neer op Keesie. Keesie's gang achter 't café was niet vergeefs geweest. Keesie was gekroond met drie vliegenvangers, lijm en vliegenplek- ken in Keesie's haren. Keesie kreeg vóór de lachspiegels hét negentiende pak op z'n seldere ment J. M. Voor haar een lied in dezen tijd. Van bonnen en van zorgzaamheid, Voor alles, wat vaak moeilijk gaat, En toch weer steeds op tafel staat. Voor haar, die zoekt en vindt en hoopt, De einden aan elkander knoopt, En die niet te vervangen is, Al schrijft ze geen geschiedenis. In stilte gaat ze 'steeds haar gang, En nu reeds vele maanden lang, En elke dag brengt weer een vraag Voor elke huisvrouw van vandaag, En hoeveel moeite het ook kost, Steeds wordt die vraag weer opgelost! We zien wat vluchtig soms haar doel, De diepte v.an haar warm gevoel Voor het gezin, dat haar omgeeft, Waarvoor ze zorgt en werkt en leeft We zijn soms nuchter zelfs van toon, En vinden alles doodgewoon, Nu ja, dat is de taak der vrouw, En och, dat zie je niet zoo gauw... Voor haar een lied in dezen tijd, Van bonnen en van zorgzaamheid, Voor alles, wat ze voor ons doet Met stil vertrouwen, stillen moed, Omdat de liefde voor haar werk Haar voort doet gaan, bewust en sterk. Omdat de liefde voor 't gezin Haar leidt vanaf het eerst begin.... Omdat ze heel veel aan ons schenkt Waaraan een man niet altijd denkt!! Augustus 1942. KROES. (Nadruk verboden.) BIJ DE VLIEGERS AAN HET MOE RMANSXFRONT. Berlijn, Aug. 1942. P.K. Van het vliegveld is het slechts een uur rijden tot de IJszee. De zee doet zijn naam in deze Augustusdagen geen eer aan. Het is hier niet koud, want door den Golfstroom varieert de temperatuur op onbewolkte da gen tuschen 20 gr. en 25 gr. Het bodempersoneel werkt dan ook evenals op de vliegvelden in Si cilië en andere warme landen met ontbloot bovenlijf. Als de zon ech ter verdwijnt, daalt het kwik ter stond tot nabij het nulpunt! Maar vandaag is er geen wolkje aan den blauwen hemel. De zon glinstert op het groene berkenloof en het bedauwde rendiermos, dat overal den bodem bedekt. De jagers werpen bij hun start veel stof op en nog lang na hun vertrek hangt een bruine stofwolk boven het veld. Na den dag volgt de nacht. Al thans in het vaderland, want hier, hoven den poolcirkel, schijnt de zon de volle 24 uur en wordt het niet donker. Bij bedekten hemel, als de tijd niet aan den zonnestand te lezen is, moet de klok uitkomst geven of het dag of nacht is. Ove rigens zijn de dagen, dat de zon in het geheel niet onder den horizon verdween, reeds voorbij. Eiken dag blijft zij enkele minuten langer achter de bergen in het noorden, al zal de toendra nog wekenlang geen duisternis kennen. De poolzomer heeft nóg een bij zonderheid. De muggen! Uit de me ren en moerassen zijn ze in bloed dorstige zwermen voor een con- centrischen aanval op alle leven de wezens opgetrokken. Ontelbare muggen huizen in het dichte struik gewas, dat het vliegveld omzoomt. Op een of andere manier verjagen is onmogelijk. Al spoedig is het dra gen van een muggennet mode ge worden en iedereen gebruikt „toen draparfum", een stinkende muggen olie. Al te groote aandacht schenken bodempersoneel en vliegers niet aan muggenplaag, poolzomer en eenzaamheid. Het vliegveld ligt nu eenmaal niet in dezen uithoek der aarde om de. vestigingsmogelijk heden in de Finsche toendra's te onderzoeken. Het doel is de vijand in het Oosten. Het luchtwapen laat de lange dagen niet ongebruikt voorbijgaan. De jachtvliegers heb ben al menigen tegenstander neer geschoten. Meestal gebeurde dat bij vluchten ter bescherming van duik bommenwerpers, want van de een zame vliegvelden in het hooge Noorden worden den vijand dagé- lijks zware slagen toegebracht. (V.P.B.) „ANALPHABETENREGIMEN- TEN" IN DE VER. STATEN. In eenige streken der Ver. Staten .a. in Nashville in Tennessee bleek het aantal analphabeten bij de militaire keuring dermate groot dat men overweegt hen in speciale regimenten in te deelen. Om in stijl te blijven, is voor het eerste regiment een commandant uitge zocht, die zelf nauwelijks lezen en schrijven kan. In een interview met een Engelschen journalist ver klaarde hij, dat hij nog liever on ontwikkelde mannen, die hem blindelings volgen, commandeert dan halve intellectueelen,r die zich bij de eerste schoten overgeven. De Engelsche journalist trok zich ijlings terug... Een Italiaansch Roode Kruis-vlieg tuig vervoert op de snelste wijze de gewonden van het front naar de verzamelplaatsen voor gekwetsten. Orbis-Luce-Holland-Pax Holland m „Zestien-en-een-half", zei de knecht van den groenteboer, en hij greep meteen al naar de schep- schaal om de aardappels'af te we gen. We stonden al een kort achter- middagje in de rij om helroode to maten en grasgroene komkommers de eenige ingrediënten van het stil leven, die nog voorhanden waren. Eerst kwamen er menschen langs ons, die schijnbaar een tuinbouw tentoonstelling hadden bezocht. Ze hadden worteltjes en salade en bleekselderij en bloemkool bij zich. En óók" nog tomaten en komkom mers. Daarna viel het wit van de bloemkool weg. Toen het oranje van de peentjes. Toen het heldere groen van de salade en het bleeke groen van de selderij. „Als het nog lang duurt krijgen wij heelemaal niets meer", zuchtte een moeder naast me. „Kom, kom", troostte een leukerd haar. „Komkommers zullen er heusch nog wel zijn". Maar nu stond ik dan toch achter het jongetje, dat aardappelbonnen had afgege ven. „Zestien en een halve kilo", zei de knecht. „En negen die we nog te goed hebben", sprak de knaap. De knecht stond na drie uur we gen en rekenen in een mist van half-luid gekanker op springen. „Daar kom je later maar voor te rug", zei hij. „Ik weet er niks van." De knaap was even oud als mijn oudste. „Ik krijg nog negen kilo", zei hij kalm, doch mannelijk-beslist. Toen hij zijn zak terug kreeg, ging hij er op zitten. De knecht foeterde De populaire ecteur Piet Kohier hoopt op 28 Augustus a.s. zijn 70en verjaardag te vieren. De krasse too neelspeler in zijn kleedkamer voor zijn optreden in de dubbelrol in 't blijspel „Daar klopt iets niet". VNP-De Haan-Pax Holland m Het volksgemompel was met den jongen. Ik óók. En hij zat alsof hij zou blijven zitten tot hij oud en grijs zou ge worden zijn. Op de ruwe uitnoo'di- ging eindelijk te vertrekken, óp te donderen, zooals het hem duide lijk werd gemaakt, sprak hij alleen: „Als ik die negen kilo krijg, waari voor we de bonnen gisteren hebben afgegeven." De knecht wilde den zak onder hem wegtrekken. Het publiek verhief zich tegen den knecht. Toen trad de baas binnen. Loom, welvoldaan, en als een vorst, die een vervelende audiëntie voor zich ziet. „Jadadisinordedienegekilo", zei hij zonder dat iemand hem iets ver klaard had. De jongen plooide zijn zak reeds weer open, terwijl de baas mij ons dagelijksch voedsel verstrekte: grasgroene komkommer en vurig roode tomaat. (Hbl.) Het Voorlichtingsbureau van den Voedingsraad schrijft: Het drogen van slaboonen is een zeer eenvoudige bewerking en uit stekend om de slaboonen voor den winter te bewaren. Slaboonen kun nen beter dan welke groenten ook buiten in de zon en in de wind ge droogd worden. Om te voorkomen, dat zij bij het gebruik moeilijk gaar worden en een hooismaak hebben, moeten zij, alvorens gedroogd te worden, 3 min. koken. Men brengt vrij veel water met zout aan de kook, stort de boonen daarin, brengt het wa ter weer aan de kook en laat de boonen er 3 min. in koken. Dan neemt men de boonen eruit en legt ze uit om snel af te koelen. Het water kan men voor het voorkoken van de volgende portie boonen ge bruiken. Wie groote hoeveelheden slaboonen wil drogen, moet deze n,l. bij kleine hoeveelheden tegelijk voorkoken. Voegt men groote hoe veelheden tegelijk aan het kókend water toe, dan koelt dit zoo sterk af, dat het lang duurt eer het weer kookt, zoodat de kans bestaat, dat de boonen bijna gaar worden wat volstrekt niet mag. Het drogen van slaboonen. De slaboonen afhalen, wasschen en in ruim kokend water en zout (2 lepels zout op een liter water) weer aan de kook brengen en 3 min. koken. De slaboonen goed la ten uitlekken, koud laten worden en aan slingers rijgen. De slingers ra de zon en wind hangen totdat de boonen droog zijn, d.w.z. totdat zij stug en taai aanvoelen. De boo nen in papieren zakken bewaren. Voor het gebruik behoeven deze boonen niet geweekt te worden. AANLEG VORDERT GESTADIG. In een officieele Fransche bro chure „De Transsahara-spoorweg in het kader van Eurafrika" wordt het een en ander medegedeeld om trent den huidigen toestand der werkzaamheden. Volgens deze bro chure zou de aanleg van het tra ject Colomb BecharBeni Abes via Igli reeds 200 km. gevorderd zijn. Tegelijkertijd heeft men de verbinding met Bon Arfa en Ke- nadza. binnen een jaar voltooid. In het Niger-gebied is de verbinding Kanko-Sego.e gereed en kunnen fosfaten van In Tassit door het verkeer worden bereikt. De bouw voltrekt zich in drie etappes: de Algerijnsche, de Niger en de West- Afrikaansche etappe. De groote beteekenis van de Transsahara-spoorlijn bestaat ook hierin, dat daardoor de systemati sche bevordering van de katoen- teelt. in het Nigergebied wordt mo gelijk gemaakt. Men rekent eb op, dat de spoorweg na zijn voltooiing jaarlijks 1 millioen ton katoen kan vervoeren. Een tweede officieele mededee- ling behandelt de verbetering van het verkeersnet Cassablanca—Da kar via Tiznit en Aatar. Voor den oorlog had deze verbinding mili taire beteekenis. ze dient er mo menteel voor om de producten van Senegal, vooral arachis-olie, naar Frankrijk te brengen. Op den te rugreis worden pharmaceutische producten en post van Frankrijk naar dit deel van de Afrikaansche koloniën gebracht. Het eerste tra ject van 500 km. is een uitstekende autoweg. Sinds 1941 werken Marok- kaansche wegenarbeiders en tech^ nici aan de verlenging en asfaltee ring. Deze weg is tot Tindorf door getrokken. Op andere plaatsen wor den de bestaande wegen verbreed en verhard, o.a. bij den overgang Bir Mogheim. Dagelijks wordt nu op deze weg 5060 ton goederen in beide richtingen vervoerd. Interessant is, hoe men de olie- en benzineschaarschte oplost. De vrachtauto's worden met arachis- en palmolie gesmeerd, terwijl de brandstof uit bananen en gierst wordt gewonnen. Ten aanzien van een evcntueele concurrentie in de toekomst tus schen auto en schip wordt opge merkt, dat de zware vracht aan de scheepvaart wordt overgelnton

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad Noord-Holland, Schager editie | 1942 | | pagina 5