NOORD-HOLLAND
ASTROEPEN
roepen op.J
IN TUNIS GELAND
DARLAN
i— Verdtister i
Wie volgt Péiairop?
B.N.0. VERZORGT HET CONTACT
DAGBLAD VOOR
uitgestooten
1
Uitg.N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebureaox:
SCHAGEN: Laan 201. Tel. 444 (2
lijnen. - DÉN HELDER: Konmgstr
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Voordam 9 Tel. 3330
SCHAGER EDITIE
Deze Courant verschijnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Gewone advertenties 11 ct. n. m.m
Bij contract, binnen een. jaar te ge
bruiken belangrijke korting. Prij
zen worden oo aanvraag verstrekt
87ste Jaargang. No. 11955
4 pagina's
Hoofdredacteur: A. R. JONKER Alkmaar
DINSDAG 17 NOVEMBER 1942
89 Schepen bij N Afrika vernietigd
Berlijn over de geallieerde «Achilleshiel0
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUEHEER. 16 Nov. (DNB). Hel
ópperbevel der weermacht maakt
bekend:
'Duitsche troepen hebben in den
Kaukasus twee ingegoten vijande
lijke gevechtsgroepen vernietigd en
in andere sectoren aanvallen van de
Sowjets onder groote. bloedige ver
liezen voor den vijand afgeslagen,
Gevechtsvliegtuigen wierpen een
vrachtschip op de Kaspische Zee ift
brand en beschadigden twee trans
portvaartuigen.
In Sta'ingrad werden door acties
van stoottroepen "öpnieuw blokken
huizen veroverd en vijandelijke te
genaanvallen afgeslagen.
Aan de Wolchof stortte een vijan
delijke aanval door ons afweervuur
ineen.
De ontwijkende bewegingen in de
Cyrenaica verloopen volgens
het plan. Duitsche en Italiaansche
formaties gevechtsvliegtuigen en
jachtkruisers vielen vijandelijke co
lonnes met goede uitwerking aan.
In luchtgevechten met superieure
vijandelijke vliegtuigformaties wer
den drie. vijandelijke vliegtuigen
neergestoten.
Duitsche en Italiaansche troe
pen zijn met volledige goedkeu
ring van de Fyansche burgerlij
ke en militaire autoriteiten in
Tunis aan land gegaan.
Aan de kust van Algiers werden
de haven en hét vliegveld van Bone
gebombardeerd. Een Duitsche duik
boot torpedeerde voor de Marok-
kaansche kust van den Atlantischen
Oceaan een passagiersschip van
6000 brt.
In den nacht van 14 op 15 Novem
ber vond voor de Nederlandsche
kust een zeegevecht pkfats tusschen
patrouillevaarcuigèn en vijandelijke
motortorpedobooten. De vijand trok
na een kort gevecht terug.
Zooals in een extra bericht'is me
degedeeld werden bij de gemeen
schappelijke actie van de Italiaan
sche en de Duitsche luchtmacht en
van de Italiaansche en de Duitsche
marine bij den strijd tegen het vij
andelijk convooi aan de Noord-Af ri-
kaansche kust in het Westelijke deel
der Middellandsche Zee de volgen
de successen behaald:
Vernietigd of beschadigd werden
in totaal 89 schépen en wel:
14 koopvaarders en .groote trans
portschepen met een gezamenlijken
inhoud van 102.000 ton werden tot
zinken gebracht; een groot tank
schip (ongeveer 10.000 ton) werd
getorpedeerd en in zinkenden toe
stand achtergelaten; 7 koopvaarders
en groote transportschepen met een
gezamenlijken inhaud van 71.000
ton -werden zoo zwaar beschadigd,
dat hun verlies zeker geacht kan
worden. Daarmede werd in totaal
183.000 ton van de waardevolste vij
andelijke vracht-, tank- en trans-
portscheepsruimte vernietigd. Hier
van zijn reeds 8 schepen met een
gezamenlijken inhoud van 76.000
ton in het extrabericht van 14 Nov.
vermeld.
35 Andere koopvaarders en trans
portschepen met een gezamenlijken
inhaud van -234.000 ton werden be
schadigd. ten deele zoo zwaar, dat
velwacht kan worden, dat zij ge-
ruimen tijd niet voor transportdoel
einden gebruikt kunnen worden.
Bovendien werd een slagschip be
schadigd. 3 vliegkampschepen wer
den beschadigd, waarvan één zoo
zwaar, dat aangenomen kan worden,
dat het geruimen tijd geen dienst
zal kunnen doen. 3 kruisers tot zin
ken gebracht. 14 kruisers en groote1
torpedojagers beschadigd. 4 torpe
dojagers en bewakingsvaartuigen
tot zinken gebracht en 7 torpedoja
gers en bewakingsvaartuigen be
schadigd.
DE STRIJD m NOORD-AFRIKA.
BERLIJN. 16 Nov. De Berliin-
sche ANP-correspondent meldt:
De toestand aan het Noord-Afri-
kaanscne front is op het oogenblik
nog weinig overzichtelijk. In militair
opzicht zijn operaties aan den gang.
waaromtrent vooralsnog niets kan
worden meegedeeld.
In het tot kniehoogte liggende slijk
aan de Wolchow is de ordonnans
met zijn motorvoertuig Wijven ste
ken. Alle krachten moet hij in
spannen om het zware gevaarte uit
de taaie modderbrei te krijgen.
PK Schmidt-Schneeder-
Transo-F-P H m.
De toestand is thans zoo. dat het
meest Oostelijke punt. dat de in Al
gerije gelande Anglo-Amerikaan-
schc strijdkrachten bereikt hebben,
de haven Bone is. welke nog in Al-
gerijnsch gebied ligt. Berichten van
Lngclsche zijde, volgens wélke deze
landingstroepen reeds in Tuhis ge
vechtscontact met troepen der Spil-
mogendheden zouden hebben, wer
den heden te Berlijn onwaar ge
noemd.
Ook omtrent de mapoeuvres, die
op het oogenblik aan den gang zijn
in Cyrenaica. waar Rommel nog
steeds terugtrekt, wenschte men
zich in Berlijn niet uit te laten, ten
einde de tegenpartij geen aanknoo-
pingspunt te ^even.
Opvallepal is het vertrouwen,
waarmede toonaangevende Duit
sche kringen de komende ont
wikkeling tegemoetzien. Helaas
hebben wij de laatste drieja
ren alleen maar overwinningen
geboekt, zoo verklaarde men
heden in de Wilhelmstrasse. en
zoodoende wordt uit het oog
verloren dat de tegenpartij ook
nog iets kan ondernemen. Bin
nen korten tijd zal echter blij
ken. dat de vijand ons- zijn
achilleshiel heeft voorgehouden.
Deze achilleshiel, en hierop wordt
hier steeds weer gewezen, is het
tonnagevraagstuk. De strijd tegen
het invasieleger in Nóord-Afrika is
er een. die zich 'voor een groot deel
richt tegen de transportverbindin
gen der geallieerden. En van Duit
sche en Italiaansche zijde wordt de
ze strijd met alle kracht gevoerd,
waarbij men hef" een gunstige om
standigheid achtvdat de Engelschen
en Amerikanen thans in de betrek
kelijk nauwe wateren van het Wes
telijke Middellandsche-zeebekken
een groot aantal schepen hebben
moeten concentreeren. die even zoo
vele loonende doelen voor de duik-
booten en vliegtuigen der asmo-
gendheden' vormen.
Bij een aanval van een Roemeen-
sche berg-divisie op een stad in den
Kaukasus zijn de eerste huizen be
stormd. Daar Sovjetsoldaten zich
verborgen kunnen hebben. moet
ieder huis afzonderlijk doorzocht
worden.
PK Grknm-Kastein-0 H-P H ril.
Italiaansch
Weermachtbericht
ROME, 16 Nov. (Stefani) Het
'öe communiqué van het Italiaan
sche hoofdkwartin* luidt:
Italiaansch-Duitsche troepen zijn
in Tunis aan land gegaan met toe-
stemmig van de burgerlijke en mi
litaire Fransche autoriteiten. De
bewegingen van onze -troepen op
Corsica en in Zuidfrankrijk zijn
bijna voltooid. Duitsche bommen
werpers hebben in Fransch Noord
Afrika vliegvelden aangevallen.
Eenige vijandelijke vliegtuigen
werden op den grond vernield.
Zes toestellen werden in gevoch
ten neergeschoten door begeleiden
de jagers. De strijdkrachten van
de spil vochten in Cyrenaica hef
tig tegen vijandelijke eenheden
De vijandelijke luchtmacht legde
groote activiteit aan den dag en
tijdens verscheidene gevechten
schoten onze jagers drie toestellen
neer ponder zelf verliezen te lij
den. Onze formaties ondernamen
met succes aanvallen met mitrail
leurs en bommen, die gevoelige
verliezen toebrachten aan de pant
serwagens der Brit sche colonnes.
Tn den afgeloopen nacht heb
ben Britsche vliegtuigen op
nieuw de stad Genua gebom
bardeerd, waifr wederom aan
zienlijke schade werd aange
richt aan woonwijken. Het
aantal slachtoffers onder de
burgerbevolking bedraagt, vier,
dooden en 24 gewonden. De ha
men zullen in de plaatselijke
bladen worden, bekend getmaakt.
Manoeuvres bij Haarlem
's-GRAVENHAGE. 16 Nov. De
zer dagen zijn in de streek van
Haarlem vrij groote manoeuvres ge
houden. aie zijn bijgewoond door
den Wehrmachtsbefchlshaber in'den
Niederlanden. General der Fliqger.
Fr. Christiansen.
Bij deze gelegenheid wérd ook
getoond hoe reserves in het achter
land met gebruikmaking van mo-
detne technisclTC middelen in den
kortst mogelijken tijd kunnen wor
den aangevoerd.
Boodschap van Péfain
VICHY, 16 N'ov. Naar liet mi
nisterie van Voorlichting •mede
deelt heeft Radio Marokko zoo
t juist een verklaring van Darlan
verspreid, die neerkomt op een
beroep tot afvalligheid'!
Onmiddellijk nadat hij kennis
had genomen van ddt document,
heeft Pétain de volgende bood
schap gericht tot alle Fransdion
in het moederland en het koloni
ale rijk:
Admiraal Darlan heeft het. ge
waagd in een verklaring te bewe
ren, dat. ik niet in staat hen mijn
innerlijke gedachten aan het
Fransche volk mede te deelcn en
beweert iri mijn naam tc handelen
Ik ben niet de man, die toegeeft
aan dwang. Het tegendeel te be
weren is mij beleedigcn. Op het
oogenblik, dat Noord-Afrika werd
aangevallcns heb ik admiraal
Darlan de verdediging toever
trouwd van de souvex-ciniteit van
Frankrijk, waarvan ik de verteeen
woordiger ben. Van het oogenblik
van het. eerste contact met den
vijand, heeft de admiraal-^ niet
geaarzeld zich in verbinding te
stellen met don aanvaller en heeft
hij door zijn prematuur bevel het
vuur te staken den tegenstand ge
desorganiseerd en een splitsing in
de houding van de troepen veroor
zaakt. Ik heb •hem herhaaldelijk
mijn bevel Afrika te verdedigen
bevestigd. Hij heeft, dit bevel ge
minacht onder het eenige voor
wendsel, een rebellistischen com
mandant, die zijn woord heeft
gebroken, generaal Giraud, te. ver
hinderen het opperbevel over de
troepen aan zich tg trekken.
De Alkmaarsche derby Alcmaria V.Alkm. Boys eindigde 11. Alc-
ïfcaria neemt dé leiding: uit een hoekschop, scherp door Godvliet geno
men, kopt v. Wieringen (achter, doelman Kramer) onhoudbaar in het
doel. (Foto Woudt)
Thans heeft hij, voor deze benoe
ming zich borg gesteld. Generaal
Giraud is door een buitcnlandsohe
mogendheid benoemd. die den
oqrlog op het Fransche grondge
bied»heeft overgebracht. Daardor
heeft admiraal Darlan zich builen
dc nationale gemfeenschap ge
plaatst. Ik ontzet hem hierbij uil
al zijn opemba/re functies en zijn
militaire commando's.
Aanvankelijk admiraal Darlan
VICHY, 16 Nov. (Intrinf.) Maan
dag Keerschte in Vichy een begrijpelij
ke spanning. Daar er duidelijk sprake
is van beslissingen en tot nu toe gee
nerlei bijzonderheden omtrent den in
houd der besprekingen bekend zijn ge
worden, verwacht men algemeen bin
nenkort verdere mededeelingen van de
regeering.
Met zekerheid kan als juist beschouwd
worden, dat het vraagstuk van de op
volging van het hoofd van den staat
.zal worden opgelost. Zooals bekend
was admiraal Darlan tot vernVaedelij-
ken opvolger van het hoofd van den
staat benoemd. Nadat Darlan tegen
over den Amenkaansch-Engelschen
aanval op Noord-Afrika een houding
heeft aangenopxen, die in tegenstelling
is mét den wil van den maarschalk,
hetgeen deze thans tot^ uitdrukking
heeft gebracht, zou zich, in het geval,
dat* maarschalk Pétain zooals in de
grondwet heet „verhinderd zou zijn
zijn functie van staatshoofd uit te oe
fenen."
de eigenaardige toestand voor
doen, dat Darlan, die volgens be
richten uit Engelsche en Ameri-
kaansche bron, een directe over
eenkomst heeft gesloten met de
Amerikanen tot verdediging van
Noord-Afrika. tegen de spilmo-
gendheden, hoofd van den Fran-~
schen staat zou worden. Dat daar-
uit voor Frankrijk onoverzienbare
gevolgen zouden voortvloeien,
spreekt vanzelf. Men kan derhal
ve met zekerheid aannemen, dat
de wet omtrent de opvolging van
het staatshoofd in den ministerraad
van gisteren gewijzigd is, ten ein
de Frankrijk voor de mogelijkheid
van een catastrofe te behoeden.
DE AMERIKAANSCHE VERLIEZEN.
Naar Washington meldt, is aldaar
-officieel medegedeeld, dat de Arne-
rikaansche strijdkrachten met' uit
zondering van den veldtocht in
Afrika, tot dusver verliezen ter
hoogte van 48.956 man hebben
geleden. Het leger verloor 1069 ge
sneuvelden, 1131 gewonden, 161 ge-*
vangenen en 29.668 vermisten,
totaal dus 52.429 man.
De Amerikaansche marine ver
loor 4623 dooden, 1904 gev/onden
en 9998 vermisten, in totaal dus
16.527 man.
Maan Maan
op vanavond om onder
16.46
1.31
S Dec.
V.M tot morgeoochtend VM.
1 Dec. o 14 Dec.
L.K. 0.05 uur EK.
Twee slachtoffers door
voedselvergiftiging
HOORN. 16 Nov. Alhier heeft
zich een ernstig geval van voedsel
vergiftiging Voorgedaan. dat tot dus
verre twee slachtoffers heeft ge-
éischt.
Ten huize van de familie Fijma
aan de Drieboomlaan heeft men jl.
Donderdag, toen alleen de beide
zoons van den heer Fijma met ,dè
huishoudster thuis waren, bloem
kool genuttigd welke blijkbaar 'on
voldoende gesteriliseerd is geweest.
Spoedig na den maaltijd deden ziefi
bij de betrokkenen ziekteverschijn
selen voor. welke zoodanig in- he
vigheid toenamen. dat de'behande
lende geneeslieer opname van de
patiënten in hef Stadsziekenhuis
noodzakelijk achtte. Hier is j.1. Za
terdag de 22-jarige zoon Otto over
leden. De 36-jarige huishoudster.
Aagje Bruin, overleed gisteren.
Naar wij hedenmorgen vernamen,
is de toestand van den tweede»
zoon van den heer Fijma nog steeds
zeer ernstig.
Hallo Nederlandsche zeelieden
IJ
Zeemansvrouwen groeten
bun mannen buitengaats
Vogels van diverse pluimage
voor de microfoon
(Van onzen specialen verslaggever)
'i
DRGENS aan den rand van Den
Haag. Een strakgelijnd. hoog-
oprijzend gebouw: de zetel van den
B.N.O.. in zeker opzicht het mid
delpunt van ontelbare aetherver-
bmdingen.
-En in dat groote. gebouw een klein
kamertje. Op een lessenaar staat
een telefoon, er staat een apparaat
je met" een rood en een groen oog.
die om beurten aangloeien. Op de
tafel ligt dat kleine wonder der
twintigste eeuw: de microfoon.
Het vertrekie op de derde étalage
is nog leeg als wij er den heer
Noordhuis ontmoeten. En deze valt
direct met de deur in huis. als hij
vertelt dat de uitzending voor zee
varenden een gran'dioos succes en
de belangstelling ervoor in den lan
de nog steeds stijgende is.
2700 Nederlanders wachten.
Het begon dat was begin Juli
van dit jaar met slecht™ enkele
„gegadigden". Vrijwel direct echter
had men contact met het publiek,
in casu de familie der zeevarenden.
En nuzijn er al 2700 Neder
landsche vrouwen, verloofden, kin
deren. grootouders, tantè's en ooms.
diejxog in dit kleine vertrekje moe
ten verschijnen, teneinde het woord
te richten tot hun varenden zoon.
man. vader of kleinzoon.
Hier is sprake Kan een stuk
idealistisch werk. *n dat beseft
men terdege. Het mooiste suc
ces is daaiibij. dat er door de
varenden inderdaad geluisterd
wordt. Want legio waren réeds
de naar aanleiding van deze uit
zendingen via het Roode Kruis
binnengekomen brieven dei-
zeelieden. Daar kan de familie
Vu.yck in Sliedrecht van mee
spreken. waarvan de moeder in
geen 3 jaren iets van haar zoon
vernam en deze reeds lang als
verloren beschouwde. Maar na
den B.N.O.-oproep hoorde zii.
dat hij nog leeff;.
Er wordt uitgezonden over twee
zenders. Zaterdagsavonds van 10
voor 7 tot 7.15 over Hilversum II
(lange golf) en des middags om 4
uur via de ultra korte golf (16.6 m.)
Met den eersten zender bereikt men
de schepen, varend o.m. op de Mid-
dellandsché zee. de Noordzee. At
lantischen Oceaan en Oostzee. Met
17 ERRREWEG het grootste
deel van Moeder aarde be
staat uit water. Uit water, waar
op «chepen varen van alle na
tionaliteiten. Schepen, óók ge
navigeerd door Nederland
sche zeelieden in dienst van
de geallieerden.
Het moederland heelt met de
ze zeelieden geen contact meer.
Ofbijna niet meer. Een en
kele maal komt er nog een brief
in Patria aan, dank. zij de zor
gen van het Int. Roode Kruis,
Sedert enkele maanden is er
nog een ander contact.
Dank rij den BNO, den Be
richtendienst «-Nederlandschen
Omroep, worden de familiele
den van Nederlandsche zeelie
den, varend ter koopvaardij, in
de gelegenheid gesteld enkele
woorden te richten tot hun dier
baren, die buitengaats zijn.
Een humaan doel, waarvan
een uiterst intens gebruik ge
maakt wordt.
Een onzer redacteuren was in
de gelegenheid een dergelijke
BNO-uitzending bij te wonen,
daartoe in staat gesteld door
den leider van den BNO, den
heer G. H. J. W. Noordhuis, die
tevens de geestelijke vader is
van het onderhavige initiatief.
Hóé het gaat, hoe de zeemans
vrouwen (en -kinderen!), en de
overige familieleden reageeren
en hoe groot de belangstelling
is, leest men in bijgaand en een
volgend artikel, die wij aan dit
K onderwerp wijden.
de andere o.m. schepen die bij In-
dië varen, in de Australische wate
ren. onder de kust van N.-Amerika,
de wateren rondom midden-Ameri-
ka en den-Indischen Qceaan.
Als men spreken wil.
De organisatie is zóó. dat men
een schrijven richt tot den
B.N.O. in den Haag (J. R. Schim
melpennicklaan 3) en daarin
het verzoek doet aan de uitzen
dingen voor zeevarenden te mo
gen deelnemen. Men krijgt dan
een formulier thuisgftzonden en
daarna een uitnoodiging. Het
reisgeld wordt geheel vergoed,
ook dat van de familieleden, die
men medeneemt. Want door
gaans wil de heele familie wel
een woordje sprekenVan
wege de enorme belangstelling
zal men wel eens eenigen tijd
moeten wachten, --^dcch men
kómt aan de beurt!
jpEN half uur later loopt 'i ka-
■L' biertje met de microfoon, de
#dikke geluiddempende muren en de
aan-'en uitgloeiende licht-oogen..
vol! Met vogels van de meest ver-"
scheidene pluimage, 't Is de moeite
waard om de menschen te rubricee-
renDaar zit een stokoude baas.
het blaadje met de uit te spreken
woorden trillend in de blauw-door-
aderde handen. Hij stak zich voor
deze bijzondere gelegenheid in z'n
Zondagschen duffel, hoewel dit vol
strekt niet noodig geweest was.
Naast hem staat een forsche vrpuw
uit K^iwijk. Zij is niet nerveus
en niet aangedaan. Ferm en ro
buust staat ze daar. Een achttien
karaatsche Nederlandsche zeemans
vrouw. die alle sentimentaliteit aan
den kant gezet heeft. Wellicht kookt
en borrelt het van binnen. Wie
weet.... maar ize laat er niets van
blijken. Een beeld van dapperheid
en moed. deze vrouw, met het goud
van haar kap flonkerend in dien
eenen spaarzamen zonnesprankel.
die weet binnen te glippen door de
hooge ramen ,in het uitzend-kamer-
tje.
Er^zijn méér vrouwen uit Kat
wijk. Ze zijn er uit Rotterdam
uit Zaandam, uit Den Haag. uit
Bumchoten. uit Haarlem, uit
Vlaai-dingen, uit Eg-mond. uit.,
ja ze zijn er van overal. Want
overal wonen vaders en moe
ders van Nederlandsche jon
gens. die nu over zee zwalken
en vurig hopen ook eens hun i
verwanten te mogen beluiste-
Walvisch gestolen
OSLO, 16 Nov. Dekbladen
ïieldcn van de Lofotcn, dat
?cnigè visscheré een walvisch
gevangen en aan land gebracht
haddén. Zij bonden het dier
met touwen vast en kosten ver
volgens weer zee. Tot hun
verwondering was bij hun te
rugkomst het dier verdwenen,
olijkbaar gestolen. De politic
hoopt de daders spoedig te
kunnen opsporen, daar het
óiet zoo gemakkelijk zal zijn
walvisch, al is deze ook-
niet volwassen, te verbergen
en het spoor uit te wisschen.
ren. Want hoe groot de wereld
ook is. en hoe wijd die ontzag
lijke lap water, die de continen
ten. deze kleine -drijvende eilan
den.- omringt, er is altijd maar
één patria en één „thuis".
TT\ AAR staat een armelijk moe-
dertje. dat de reis uit Vlaar-
dingerambacht ondernam om iets
tot haar jongen te zeggen. Misschien
is hij allang doodwie zal het
weten! Maar nu ze twee en een half
jaar lang vfergeefs op een tarief
wachtte, nu zal ze het nog eens zóó
probeeren. Stil en klein zit ze daar.
Onopvallend en simpel onder, de
wollejx omslagdoek. Ze wordt als
het ware weggedrukt door het hy-
permondaine juffertje dat ook ge
komen is. Die verteit. druk gesticu-
leerend. tegen haar buurvrouw, dat
..haar jongen" stoker-olieman op de
„Columbia" van de K.N.S.M. is. mid
delerwijl in een ■miniatuur-spiegel
tje haar gepoederd gerichtje critiseh
waarnemend. De nagels van de vin
gers zijn met henna bijgewerkt en
de mond is vuurrood aangestreept.
Tenslotte moet men er goed Uitzien,
nietwaarook al ziet „haar jon
gen" haar niet....
Arme vrouwen kinderen
gezeten burgers vaders
moeders iedereen komt in
dit kleine vertrek. Als de heer
Noordhuis dan de microfoon
grijpt wordt het doodstil: haast
plechtig klinken de woorden:
..Attentie opname... 5 tellen!'
Hollaudsche vrouwen en man
nen gafcn spreken tot vijf we-
relddéelen
De heer Noordhuis houdt moeder dc microfoon voor en geeft haar de
gelegenheid enkele woorden tot haar zoon te spreken, die ergens op de
wereldzeeen zwalkt. Vader en dochter zien en luisteren gespannen toe.
Foto Fellinga!
'v
