NOORD-HOLLAND
DE HOLLANDSCHE MOLEN
DUITSCIE VORDERINGEN DIJ CHARKGW
Mooijman krijgt het ridderkruis
DAGBLAD VOOR
De neutralen
oodog
BRITSCHE AANVAL
OP NEURENBERG
Deze Courant verschijnt dagelijks
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
feedactie- en Administratiebureau:
Schagen, Laan 201. Tel. 444 (2 lijnen)
WOENSDAG 16 MAART 19*3
SCHACER EDITIE
87ste Jaargang. No. 12039
Hoofdredacteur: A. R. JONKER, Alkmaar.
Advertentie-tarief.
Prijs der gewone advertenties in
deze Editie 11 ct. oer m.m. Bij
contract, binnen een jaar te Ke-
bruiken belapgriike korting. Ta
rieven v. de geh. odI. op aanvr
en de
Turkije wijkt niet van den
ingeslagen weg
SPANJE:
een baken in den storm
DE ATLANTISCHE VERKLARING
T^TU president Ineunu van Tur-
kije is herkozen, richt zich
begrijpelijkerwijze de internatio
nale aandacht een oogenblik op
dat land. Het land heeft er steeds
prijs op gesteld een stipte neutra
liteit in acht te nemen en de her
kiezing van Ineunu mag op zich
zich zelf als een bewijs gelden,
dat Turkije den Ingeslagen weg
wenscht te blijven volgen. Inte-
rinf verneemt in dit verband uit
Ankara het volgende:
In het nieuwe Turksche parlement
Is de invloed van de republikeinsche
volkspartij en haar opperste leider Is-
met Ineunu nog steeds beslissend. Dat
er een kleine, zoogenaamd onafhanke
lijke groep is, waarin de ethniscbe en
rasminderheden in Turkije elk een
vertegenwoordiger hebben, is een
schijnconcessie aan de democratisch-
parlementaire gebruiken- van zekere
staten en is in het politieke leven van
Turkije van geen beteekenis.
Dat de zevende groote nationale ver
gadering den president van den staat
en den voorzitter van de Kamer heeft
herkozen, is volgens Turksche opvat
ting het beste bewijsf dot het volgens
de grondwet competente politieke col
lege der Turksche républiek dezelfde
marschrichting zal volgen als haar
voorgangster, die sedert 1939 in moei
lijke tijden de vredelievende neutrali
teitspolitiek van Turkije heeft verte
genwoordigd. Er bestaat geen twijfel
of Saradzjogloe zal wederom het nieu
we kabinet vormen.
De vervroeging der verkiezingen en
de vernieuwing van het parlement (150
van de 455 leden hebbe%voor het eerst
zitting) verduidelijken voor het volk
en de buitenwereld het inzicht, dat
Turkije nog moeilijke taken wachten,
die de concentratie van alle nationale
krachten noodzakelijk maken.
Intusschen heeft de herkozen presi
dent den eed afgelegd. De zitting .an
de nationale vergadering werd daarop
verdaagd tot 15 Maart, aldus meldt
het D.N.B. Waarschijnlijk zal Ineunu
dan zijn aangekondigde groote rede
houden.
"ÏTTANNEER men de plaats van
het neutrale Spanje in het
tegenwoordige wereldgebeuren wil
peilen, dan dient men daarbij
eenerzijds in het oog te houden de
betrekkingen van 't van ouds door-
en-doór katholieke land met den
Heiligen Stoel, anderzijds heeft
het bewind van den Caudillo zich
steeds gekenmerkt door een war
me vriendschap tot de Asmogend-
heden.
Hoe liggen op het oogenblik in Span
je de zaken en wat is voor de toekomst
van het land te verwachten?
Enkele berichten van het D.N.B. ge
ven opheldering omtrent deze kwestie.
In de eerste plaats publiceert de
Spaansche pers groot opgemaakt een
interview met het uit Rome terugge
keerd lid van de Spaansche academie
Garcia Sineriz, die door den Paus ont
vangen en benoemd is tot lid van de
pauselijke academie.
De paus liet zich tegenover Garcia
Sineriz op buitengewoon waardeerende
wijze uit over den Caudillo, dien hij
den eersten voorvechter noemde van
het moreele herstel van het katholieke
Spanje. Pius XII prees voorts het werk
en de prestaties van den minister van
buitenlandsche zaken JorAana, van den
minister van opvoeding fbancz Martin
en van dep partijminister Arr-ese.
Spanje, zoo verklaarde Garcia Sine
riz, is nog steeds het lievelingskind
van den Paps. waarop hij al zijn hoop
heeft gevestigd.
Men ziet het, de verhouding tus-
Bchen Spanje en Rome laat weinig te
wenschen over.
Is hier dus nauweljfks sprake van
verandering, hetzelfde kan v/orden ge
zegd van de relaties tot de Spilmogend-
heden.
Rijksstudieleider Dr. Scheel, aldus
het D.N.B., heeft zijn reis naar Span
je aan het hoofd van een delegatie
der rijksstudentenleiding geëindigd,
Tijdens de reis heeft Dr. Scheel bespre
kingen gevoerd met talrijke hooge per-
I soonlijkheden, o.m. den minister van
buitenlandsche zakén, Jordana, en den
partijminister Arrese. Verstrekkende
overeenkomsten werden aangegaan,
o.m. betreffende uitwisseling van stu
denten, cultureele uitwisseling op alle
gebieden van wetenschappelijken en
cultureelen arbeid.
Dat de geallieerden moeite doen om
de genegenheid der neturalen te win
nen, is natuurlijk vanzelfsprekend. Ze
hebben hiervoor de bekende „Atlanti
sche verklaring", de overeenkomst
destijds tusschen Roo§evelt en Chur-
chill getroffen.
Maar deze levert blijkbaar zekere-
bezwaren. Het D.N.B. verneemt althans
uit Istanboel, dat, naar de „Tasvira
Efkar" schrijft, de toepassing er van
wordt bemoeilijkt door de steeds groo-
ter wordende tegenstelling tusschen de
Poolsche emigranten en Moskou en de
door de Sowjets opgeworpen grens
kwesties. De Amerikanen, die beweer
den in den oorlog te zijn gegaan tot
verdediging van vrijheid en rechten
van andere volken, bezitten, naar het
blad verklaart, niet de noodige macht
om hun geallieeren en den Sowjets
verstand bij te brengen.
De „Coemhoerijet" verklaart, dat de
neutrale .landen sceptisch staan tegen
over de Atlantische charta. Als kinde
ren. die zich hebben gebrand, zijn zij
bang voor het vuur. M Jaar geledon
De opnieuw gekozen Turksche
president Ineunu.
(Foto Archief)
Een vrijspraak in de
Alkmaarsche
oplichtingszaak
Gistermorgen deed de Alkmaarsche
rechtbank uitspraak in de tweede zaak
tegen den voormaligen korporaal der
marechaussee Geelen, die met twee
andere Alkmaarders terecht had ge
staan wegens oplichting van den Haar
lemmer Sch.
In de eerste zaak was G. vorige week
tot twee jaar "gevangenisstraf veroor
deeld. Nu werd hij echter vrijgespro
ken van de hem ten laste gelegde uit
lokking van oplichting. De eisch van
den officier van justitie was drie jaar
gevangenisstraf.
Naar wij nader vernemen hebben de
drie veroordeelden, Hoogakker, Vroeg-
op en Geelen hooger beroep aangetee-
kend.
DUI7SCH WEERMACHT BERICHT
WALKI EN LJUBOTIN VEROVERD
Doeltreffende afweer in het
Noorden
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüH-
RER, 9 Maart (D.N.B.). Het opper
bevel van de weermacht maakt be
kend:
„De winterslag in het
Oosten duurt met onverminderde
kracht voort. De Duitsche troepen zijn
echter aan het geheele front meester
van den toestand. Zij bevinden zich m
een succesvollen aanval, houden op
andere plaatsen in onwrikbaren afweer
hun stellingen of voeren bevolen be
wegingen om zich los te maken van
den vijand in verkorte frontlinies vol
gens de plannen uit.
De Duitsche aanval in het gebied
van C h a r k o f maakt vorderin
gen. De vijand werd na hevigen
strijd opnieuw nit verdedigingsli
nies geworpen. Talrijke plaatsen,
o.a. de sfeden Walki en LJu-
b o t i n werden stormenderhand
veroverd.
De afweerslagen in de gevechtssec
toren van Orel en Staraja
R u s s a duruden ook gisteren voort.
De Duitsche divisies, gesteund door
het onvermoeide optreden van de lucht
macht, hielden tegenover den met
massale infanterieformaties aanvallen
den vijand onwrikbaar stand en brach
ten den vijand ontzaglijke verliezen
toe. Ondanks het in den strijd werpen
van een groote hoeveelheid 'artillerie,
pantserwagens en slagvliegtuigen kon
de vijand op geen enkele plaats ter
reinwinst behalen.
Aan het Noor d-A frikaansche
front verliep de dag van gisteren
over het algemeen kalm. Jagers scho
ten boven Tunesië vijf vijandelijke
vliegtuigen neer.
Ziekenhuizen en cultureele goederen
ten otfer gevallen
De Britsche luchtmacht heeft gis
ternacht Zuidduitsch gebied aange
vallen. De bevolking leed verliezen
Vooral in de woonwijken van een
stad ontstond vrij groote brandscha-
de.
In aanvulling op het weermacht-
bericht verneemt het DNB nog:
De Britsche luchtmacht heeft een
nieuwen terreuraanval ondernomen
op de stad Neurenberg. Drie zieken
huizen en twee tehuizen voor ouden
van dagen werden zwaar getroffen.
Britsche bommen kwamen o.a. te
recht op den schouwburg, het Ger-
maansche museum en de Mauthalle.
Dit laatste is een der mooiste gebou
wen van de oude stad Neurenberg
uit de 15e eeuw en ieder die een be
zoek aan Neurenberg heeft gebracht
wel bekend. Ook het Germaansche
museum met zijn in de wereld unie
ke verzamelingen van documenten
der Germaansche geschiedenis is el-
ken bezoeker bekend.
In antwoord op een vraag heeft
men in de Wilhelmstrasse verklaard
dat ook in dit geval weer eens be
vestigd wordt, dat het den Engel-
schen bij hun aanvallen niet te doen
is om voor den oorlog belangrijke
doelen, doch dat zij rnet voorbe
dachten rade Duitsche cultuurge-
denkteekenen. woqn- en ziekenhui
zen tot het doel van hun overvallen
maken. Ook in Neurenberg zijn. zoo
als reeds bij de aanvallen op ande
re Duitsche steden, behalve woon
huizen ook waardevolle cultureele
goederen het offer van Britsche
bommen geworden.
zijn namelijk de door den Amerikaan-
schen president onderteekende veer
tien punten openbaar gemaakt. Zij le
ken op de Atlantische verklaring, doch
waren nog vrijer en idealistischer.
Toen de vrede geteekend was, zijn -de
schoone droomen meer en meer in
rook opgegaan. Toen verleden jaar de
Atlantische charta gepubliceerd werd,
hadden de bladen zich het voorbeeld
van de veertien punten herinnerd en
daarom de nieuwe verklaring geens
zins enthousiast begroet, want het was
hun duidelijk, dat ingeval van een
overwinning der,'democraten, niemand
haar principieel zou toepassen.
Vijandelijke vliegtuigen vielen over
dag het kustgebied van de be
zette gebieden in het Westen en een
grensplaats in W e s t-D uitschlarad
des nachts de stad Neurenberg
met brand- en brisantbommen aan. De
bevoiking leed verliezen. Er ontstond
tamelijk groote schade, vooral in woon
wijken en aan openbare gebouwen.
Enkele cultuur-historische monumen
ten werden vernietigd. Jagers en lucht
doelartillerie van de luchtmacht scho
ten in totaal 17 vijandelijke vliegtuigen
Duitschers opgelet I
De voor alle Rijksduitsöhere in
Nederland bevoegde Wehrersatz-
dienststelle: Wehrbezirkskomman-
do Ausland, Aussenstelle Holland
(voorheen Aussenstelle Den Ilaag)
heeft haar zetel verplaatst van
Den Haag naar Amsterdam, Prins
Hendrikkade 159 (huize Oceaan).
Na de dagtaak heeft ok de Ne-
derlandsche arbeider in Duitsch-
land behoefte aan ontspanning,
Vooral in „Lagers", die ver van
de groote steden liggen, is de be
hoefte aan lectuur zeer groot. Het
vaderland kan in deze behoefte
voorzien, door de boekeninzame-
ling van den Nationalen Jeugd
storm voor dit doel gul te steunen
Als eerste Nederlander
De toekenning van het ridderkruis
van het ijzeren kruis aan onzen jeug
digen landgenoot, Gerardus Mooyman
heeft" het A.N.P. aanleiding gegeven
bij de familie van dezen kranigen en
dapperen militair te Voorburg inlich
tingen in te winnen omtrent zijn le
vensloop.
Gerard werd 23 September 1923 te
Apeldoorn geboren als zoon van een
melkhandelaar. H<J woonde successie
velijk te Amsterdam en te Voorburg.
Gerard, op een na de jongste van de
acht kinderen van het echtpaar Mooy
man, kon goed leereu en bleef tot zijn
14e jaar op school. Aanvankelijk.kwam
hij toen bij zijn vader in de melkzaak
lcort daarna ging hij naar de metaal-
warenfabriek der firma van I-Ieyst,
ten slotte kwam hij in betrekking bij
een apotheker. Zijn moeder was intus
schen in het voorjaar van 1938 over
leden.
In Februari 1941 meldde de toen
ruim 17-jarïge Gerard zich bij de Waf-
fen-SS voor vrijwillige dienstneming
aan. Maar hij werd afgekeurd omdat
hij niet de vereischte minimumlengte
haalde. Er kwam precies een centime
ter aan tekort. Gerard was echter nog
in den groei en in April van hetzelfde
jaar, dus nauwelijks twee maanden na
de eerste keuring, had hij de noodige
lengte bereikt en toen werd hij voor
de militaire opleiding aangenomen.
De grtióle militaire successen van
zijn zoon heeft vader Mooyman niet
mogen beleven, want den 21sten Ja
nuari 1942 kwam vader te overlijden.
Gerard is een sobere jonge man, die
geen alcoholische dranken gebruikt en
die niet rookt. Maar het is een jongen
van Jan de Wit. Een hem teekenend
staaltje trolfen we in een den derden
Februari jl. gedateerden brief van
Gerard aan zijn broer en schoonzuster
aan, waar hij schrijft:
„Hedenmorgen beleefde ik de groot
ste sensatie van mijn leven. Dat waar
ik op gewacht had kwam: negen pant
serwagens (tanks) stormen op onze
stellingen af. Het toeval wilde, dat ik
net mijn posten ging'controleeren, daar
hoorde ik pantsergeruisch. Ik spring
aan mijn Geschuetz en zeg tegen mijn
tweeden kanonnier: Weg, laat mij
maar schieten, gij moet maar laden. Ik
geef twee schoten af en daar brandt de
eerste pantser, maar'rijdt niettegen
staande verder. Den tweeden pantser
geef ik een schot. Na dit schot wil de
leege huls er niet meer uit. Dus we
kunnen niet meer schieten en de pant
sers komen steeds dichter bij. ik huil
en schreeuw van machtelooze woede.
Daar schiet mij wat te binnen, ik ren
uit mijn stelling het land in, gevolgd
door mijn tweeden kanonnier. Na een
oogenblik vind ik een dunnen slok,
duw dien voör in den loop en stoot
tegen die leeg huls met het resultaat,
dat zij er aan dén achterkant uitvalt.
Nu is het hoogste tijd geworden: 9
zware tanks zijn tot op een afstand
van 400 meter genaderd. Duidelijk
kan men de grauwe monsters herken
nen. Snel nog twee kisten granaten
aan het geschut en met een krijgsge
huil neem ik plaats achter de richtin-
strumenten. Daar ging 1?èt dan loos.
Aan den Nederlandschen SS-pantser-
jager Gerardus Mooyman. die op
16 Februari 11. met zijn pant»erafweer-
kanon 13 Bols)ewistlsche pantser
wagens heeft vernietigd In den strijd
ten Zuiden van het Ladoga-meer. U
het Ridderkruis verleend
GNF-Fotodienst NSB-Pax m
Met groote snelheid vliegen de grana
ten uit den loop. Razend snel richt
ik na elk schot het geschut in. Ja, na
nefen schoten, het is bijna onmogelijk,
branden vier tanks en blijven stilstaan,
een oogenblik daarna vliegen zij door
hun eigen munitie, die zij in den
pantser hebben, ,in de lucht. De andere
vijf tanks, die wat achter gebleven
waren en dat gezien hadden, draaiden
om en gingen aan den haal. Van deze
pantsers wist ik er vier zwaar te be
schadigen. O, wat een pech wanneer
die leege huls niet in de klem had ge
zeten, had ik ze alle negen kapot ge
schoten".
.Hedenmorgen meldt de corres
pondent van ANP nog uit Berlijn:
De bladen publiceeren in grooten
opmaak het bericht, dat aan den SS-
soldaat Mooyman als eersten vrij
williger uit de Germaansche landen
het ridderkruis van het ijzeren kruis
is verleend.
GEEN AUDIëNTIE.
De welcelijksche audiëntie van den
Commisaris der provincie Noord-Hol
land zal Vrijdag 12 Maart a.s. niet wor
den gehouden. De eerstvolgende au
diëntie vindt plaats op Vrijdag 19
Maart a.s.
Nederlandsche vrijwilligers In de Sovjet-Unie
SS PK Wlgfors«-0 H-P e
Keuringen voor de
Waffen SS en het Legioen
Het SS-Ersatzkommando Niederlan-
de deelt mede:
Nederlanders van arisch bloed, in den
leetfijd van 17-45 jaar (ook gehuwden)
die lichamelijk zoowel als geestelijk
goed ontwikkeld zijn en zich geheel
kunnen geven aan de eischen, die de
opleiding hun stelt, kunnen zich bij
de genoemde adressen vervoegen, ten
einde gekeurd te worden.
Thans bestaat ook de mogelijkheid
tot opleiding en dienstvervulling in
Nederland, in een speciaal waclitba-
taljon. Gezinsleden dezer vrijwilligers
hebben gelijkt voorrechten als dege
nen, die dienen in de Waflen-SS of het
legioen: kostwinnersvergoeding, koste-
looze ziekenverpleging, extra levens
middelen, enz.
Tijdens deze keuringen kunnen zich
ook diegenen melden, die tot de Ger
maansche SS in Nederland willen toe
treden.
19.-3.43 9.00, Rotterdam, Deutsches
Haus, Westzeedijk. 19.3.43 15.00, Den
Bosch, hotel Noordbrabant, Markt 45.
20.3.43 9.00, Roermond, N.S.D.A.P.,
Swalmerstraat 61. 20.3.43 15.00, Arnhem,
Weverstraat 16b. 21.3.43 9.00, Hengelo,
Deutsches Haus. 21.3.43 15.00, Zwolle,
hotel Peters, Markt. 22.3.43 9.00, Gro
ningen, Concerthuis, Poelestraat. 22.3 43
15.00, Leeuwarden, huize Schaaf, Breed
straat. 23.3.43 9.00, Amsterdam,
school Iepenweg 13. 24.3.43 10.00,
Utrecht, Wehrmachtheim, Mariaplein.
25.3.43 10.00, Amersfoort, dienstge
bouw, Leusderweg. 26.3.43 10.00, Den
Haag, café „den Hout", Bezuidenhout-
scheweg.
GROEIENDE BELANGSTELLING
In 1942 werden er
50 verbeterd
DE tijden veranderen en
wij veranderen met hen.
Daarvan kan ook de ver-
eeniging „De Hollandsche
Molen" getuigen en, geluk
kig, is er voor haar sprake
van een verandering ten
goede.
De molen was eens het
uiterlijk bewijs van den bloei
onzer vaderlandsche indus
trie. Waar het zoemen van
zijn wieken, het geklepper
van zijn stampers weerklonk,
daar heerschte welvaart. De
molens zongen oudtijds een
belangrijke partij in het lied
van den arbeid.
Die dagen zijn voorbij. De
machine en de motor ver
drongen den molen. Efficien
cy was nummer één en dat
de molen met zijn karakte
ristieke schoonheid in hooge
mate bijdroeg tot ver
fraaiing van onze lage lan
den, zoodanig, dat hij er een
onafscheidelijk deel van was
gaan vormen, wat deed het
ter zake?
Echter, de tegenwoordige
tijd met zijn schaarschte aan
brandstoffen, bleef niet zon
der invloed. De belangstel
ling voor den molen, die in
beweging wordt gebracht
door de overal gratis voor-
handene windkracht, nam
plotseling toe.
Deze omstandigheden zul
len wel mede oorzaak zijn,
geweest van het feit, dat de
voorzitter van „de Holland
sche Molen", Mr. P. G. van
Tienhoven, op de Zaterdag in
Krasnapolski te Amsterdam
gehouden jaarvergadering
kon getuigen van een sterk
groeiende belangstelling en
in verband daarmee van een
kerngezonde positie der ver-
eeniging, die haar ledental
met niet minder dan 145 toe
tredingen zag stijgen op 556.
Onder de 50 molens, die
niet alleen konden worden
hersteld, doch die ten deele
o.a. werden voorzien van
stroomlijnwiekén, noemen we
o.a. „De Held Jozua" te
Zaandam. - Voorts de molen
te St. Willebrord, wiens mo
lenaar, overeenkomstig de
oude verplichtingen, jaarlijks
12 mud rogge gratis maalt
voor de armen.
Ook onze waterradmolens
verheugen zich in de belang
stelling der vereeniging.
Twee er van konden worden
verbeterd, nl. die te Vasse
(O.) en te Geulhem (L.).
Door brand gingen 11 mo
lens ten gronde. Afbraak
zal in de toekomst moeilijker
zijn, aangezien daarvoor een
toestemming van de regee
ring benoodigd is.
Het aantal ingeschreven,
werkende molens bedraagt
thans voor Nederland in to
taal 1282.
We vermelden^ voorts nog
het rapport van' Ir.. W. Cooi
omtrent den Prinsenmolen,
die staat in de plas van Ilil-
ligersberg en doteert uit 1648.
In 1935 werd deze molen
gerestaureerd en in de daar
op volgende jaren werden tal
van proeven genomen ten
doel hebbende de capaciteit
der molens in het ai gemeen
op te voeren.
(Foto archief)
Een verheugend verschijn
sel is, dat er weer een stre-
als van ouds, namen te ge
ven ontstaat om de molens,
ven.
Met een tweetal interes
sante inleidingen over zeld
zame Nederlandsche molen
typen en over de beteekenis
van den wind voor ons land
werd de vergadering beslo
ten.
13 Mrt
E.K.
21 Mrt
V.M.
18.34 uur 29 Mrt
tot morgenochtend L.K.
7.C6 uur 4fAMr:
Tragisch sterfgeval te
Blokker
Gezin ernstig getroffen door
besmettelijke ziekte.
In het gezin van de familie v.
Wegen te Blokker, waarvan on
langs in een korte spanne tijds
vier kinderen ten gevolge van een
besmettelijke ziekte zijn overleden,
heeft zich thans wederom een
tragisch sterfgeval voorgedaan.
In het ziekenhuis t,e Hoorn, waar
heen hij Zaterdag was overge
bracht, is Zondag ook de oudste
zoon, die juist dc/.er dagen in het
huwelijk zou treden, onder de
zelfde verschijnselen als zich hij
de andere vier slachtoffers voor-
indeden, gestorven.
Omgevingnieuws
VEN HELDER.
Een vlooien-invasie
Tal van huismoeders in deze stad
worden op het oogenblik tot wan
hoop gedreven cioor een ware
vlooien-invasie. die voor een paar
weken terug begonnen is. De be
voegde gemeentelijke instanties
deelden mee. dat er inderdaad spra
ke is van een abnormaal aantal
vlooien in talrijke woningen in Den
Helder. De oorzaak daarvan moet
goeddeels gezocht worden in het
gebrek aan zeep- en andere wasch-
middelen. Dat heeft tengevolge, dat
de woningen minder goed gereinigd
worden dan voorheen, terwijl ook
lijf- en beddegoed langer ongewas-
schen blijft.
Effectieve bestrijding van de
plaag is slechts mogelijk door de
eitjes, die bij voorkeur worden ge
legd in kieren en spleten, te vernie
tigen. Het beste geschiedt dit door
te wasschen met lysol water (lysol
is in de meeste apotheken nog wel
te verkrijgen). Dit moet echter eeni-
ge malen herhaald worden. Daar
naast hange men kussens en klee-
ren dagelijks buiten en kloppe het
goed uit.
De fantastische verhalen, die de
ronde doen. zijn fabeltjes. Gaat men
op de boven omschreven wijze te
werk. dan is men binnen 2 of 3 we
ken van de plaag verlost.
LAN GEDIJ TC
BURGERLIJKE STAND
vaji 26 Febr. t.m. 4 Maart.
Geboren: Jacobus. z. v. Cornelis
J. Bes en Anna M. Bommer.
Ondertrouwd: Wicher Beens. oud
26 jaar te Heerhugowaard en Adri-
ana de Kraker. 22 jaar kraamver
pleegster alhier' Johan J. Brijker.
oud 25 jaar te Oegstgeest en Anna
Renaud. 26 jaar. Abraham I. v. d.
Veer. oud 24 jaar. te Beverwijk en
Sijtske Kwadijk, 25 jaar; Cornelis
Barsingerhorn. oud 63 jaar. tuin
bouwer te Warm en huizen en Neel-
tjes Bakker, oud 53 jaar.
Huwelijksafkondiging van: Pie-
ter Gutter. oud 27 jaar. tuinbouwer
en Johanna Rutsen. oud 24 jaar;
Arie Visser, oud 48 jaar. landarbei
der te Koedijk en Wilhelmina M.
Zeeuw, oud 33 jaar; Carolus P.
Erich. oud.24 jaar. waschindustrieel
te Alkmaar en Maria Drost, oud 21
jaar, Johan nes Bruin, oud 26 jaar.
tuinbouwer te Schoor! en Margare-
tha G. Bakker, oud 32 i. te Schoorl
Getrouwd; Frans N, Badehui-
zen. oud 21 jaar. marechaussee, te
Diepenveen en Cornelia Kist. oud
25 jaar.
Overleden: Johannes D. Mahieu.
oud 39 jaar. echtgenoot van Johan
na Bommer. Maartje Tuinman, oud
68 jaar. echtgenoote van Klaas Borst
HA REN KARSPEL.
Ds. WESTMIJSE BIJ „V.V.O.".
Dirkshorn. Het is al zes jaar ge
leden, sedert ds. G. Westmijse voor
het laatst voor „V.V.O." optrad. De
hernieuwde kennismaking is er echter
één geweest, die nog lang in ons zal
blijven voortleven. Voor de „Ver. voor
Ontwikkeling" heeft ds. Westmijse
Vrijdagavond voor een volle zaal een
voordracht gehouden over: „Botsing
tusschen goud -en genie in een tragisch
kunstenaarsleven".
Na een inleidend woord en na op
ontroerende wijze het gedicht „Scher
ven" te hebben voorgedragen, bracht
spr. ons terug in het begin van de 17e
eeuw, waar wij in een molen aan den
Rijn bij Leiden kennis maken met
den jongen Rembrandt, die later de
grootste kunstschilder zou worden, dien
de lage landen aan de zee -ooit heb
ben bezeten.
Op meesterlijke wijze werd ons Rem
brandt geteekend. Zijn eerste vrouw
Saskia van Uilenburg, zijn zoon Titus
en later zijn tweede vrouw Hendrikje
Stoffels, ze waren de bron van veel
zonneschijn, ook echter van aangrij
pende tragiek. Als dan eindelijk het
hoogtepunt in zijn leven zal komen,
en hij op „bestelling" de „Nachtwacht"
heeft geschilderd, komt de „krach".
Pas na eeuwen zal dit doek, dat door
de opdachtgevers werd geweigerd, een
wereldberoemdheid worden. Rem
brandt schilderde niet om goud, doch
om uiting te geven aan wat in zijn kun-
tenaarsziel leefde. Oud en arm is de
ze groote schepper van licht en kleu
ren heengegaan. Nog kort voor zijn
dood diende hij als „model', toen één
zijner leerlingen een beul op het doek
moest vastleggen. Het leven van Rem
brandt, waarin de botsing tusschen
goud en genie in c-en tragisch kunste
naarsleven door ds. Westmijse werd
uitgebeeld, is een schilderij geworden,
dat in de analen van „V.V.O." een
eereplaats krijgt.