NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Ministerraad ontbindt de Fascistische partij
Nieuwe Staatsleening ruim
overteekend.
Alle Sovjet-aanvallen storten ineen.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Scbager éditie:
Scbagen: Laan 201.
Telefoon 444 (2 lijnen).
Postrekening 66189.
DONDERDAG 29 JULI
SCHAGER EDITIE.
87e Jaargang, No. 174, 2 pagina's.
Dfste Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief,
rr* der gewone advertenties ln deze
Editie 11 et. per m.M. Bit contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
De situatie in Italië.
Communiqué over de bijeenkomst
van den Grooten Fascistischen Raad
Motie van, Grandi" met 19 tegen 7
stemmen aangenomen.
MINISTERRAAD BIJEEN.
Het agentschap Stefani meldde
Woensdagavond, dat de Italiaan-
sche ministerraad tijdens de eer
ste zitting, die Dinsdag gehouden
is onder voorzitterschap van maar
schalk Badoglio, met het oog op
den nieuwen toestand, die in het
politieke leven van het land is ont
staan, in de eerste plaats last heeft
gegeven tot ontbinding van de Fas
cistische partij.
Er zijn maatregelen genomen, dat
de aan deze party verbonden in
stellingen met betrekking tot de
opvoeding en de sport zullen kun
nen "blijven functionneeren.
Tijdens dezelfde zitting is voorts
besloten, dat de wet van 9 December
1928 met betrekking tot den groot
Fascistischen Raad onverecnlgbaar ls
met den terugkeer naar de normale
grondwet.
Bovendien heeft de raad last ge
geven tot het opheffen van de by
zondere rechtbanken voor de verdedi
ging van den staat. De door deze
rechtbanken behandelde gevallen zul
len nu voor den duur van dezen oor
log worden afgedaan door de mili
taire rechtbanken van de afzonder
lijke legergroepen.
Bijeenkomst der Italiaansche
ministers.
Volgens Radio Rome zijn de nlepwe
ministers onder voorzitterschap van
minister-president Badoglio bijeen
gekomen. Daarbij kwam tot uitdruk
king, dat de buitenlandschè politiek
van Italië geen verandering ondergaat.
Ook het interne bestuur van Italië zal
worden voortgezet volgens het prin
cipe van het tot nu 'toe bereikte en
tot stand gebrachte.
„Offideele uiteenzetting".
Het agentschap Stefani publiceert
een „officieel» uiteenzetting" van de
gebeurtenissen in den Grooten. Fas
cistischen Raad, die geleid hebben tot
het aftreden van Mussolini. Hierin
wordt het volgende gezegd:
Op 24 Juli 'is de Groote Raad, die
sedert 7 December 1939 niet meer bij
eengeroepen was, bijeengekomen. Na
de opening heeft de chef der regee-
rfng rapoil uitgebracht over den po
litieke.-! en militairen toestand. Daar
op heeft" de voorzitter der Kamer,
Grandi, de volgende motie ingediend,
die behalve door hem ook ondertec-
kend was door Federzoni, de Bono, de
Vecchi, de Marsico, Acerbo, Pareschi,
Clanetti, Ciano, Bottai, Balenna, Got-
tardi, Bjgnardi, de Stefani, Rosscni,
Marinelli, Alfieri, Albini, Bestianlni.
"De Groote Fascistische Raad, bij
eengekomen in deze dagen van
uiterste beproeving, is voor alles
met zijn gedachten bij. de heldhaftige
strijders van elk wapen, die schou
der aan schouder met de trotsche
bevolking van Sicilië, waarin het
geloof aan het Italiaanscho voll^ op
de schitterendste wijze naar voren
komt, strijden om de edele tradities
van dapperheid en van onverzwakt©
offervaardigheid van onze roem
rijke weermacht te vernieuwen. Na
bestudeering van den" binnenland-
schou en internationalen toestand en
van de politieke en militaire oor-
logvooring, proclameert de Groote
Raad den heiligen plicht van alle
Italianen eu tot elkon prijs de een
heid en onafhankelijkheid, de vrij
heid van het vaderland, dev vruch
ten -van dc offer3 en den arbeid van
vier generaties, van de Risorgimento
tot nu toe, hot leven en de toekomst
van het Italiaansche volk te ^.verde
digen en betuigt de noodzakelijkheid
van een moreele én materieelo een
heid van alle Italianen in dit ern
stige en voor het lot der natie beslis
sende uur.
De Groote Raad verklaart, dat om
dit doel te bereiken, het onmiddel
lijke herstel van allo staatsfuncties
noodzakelijk is, dbor aan de Kroon,
den Grooten Raad der regeering. aan
het parlement en de corporaties de
taken en de verantwoordelijkheden
te geven, zooals deze in do statuten
en de grondwetsbepalingen zyn vast
gelegd.
De Groote Raad noodigt den
chef der regeering uit om aan Zyne
Majesteit den Koning, tot wien het
hart van de geheele natie trouw en
vol vertrouwen is gericht, te ver
zoeken met het effectieve opper
bevel over de strijdkrachten te land,
ter zee' en in de lucht, overeenkom
stig Artikel B van het statuut van
hot Koninklijk Huis het hoogste ini
tiatief der beslissing te nemen, dat
hem door onze staatsinrichting
wordt verleend en dat altijd in
onze geschiedenis de roemrijke
kracht van onze verheven dynastie
van Savoye is geweest.
Grandi, zoo wordt verder in het
Stevnnl-bericht gezegd, verlangd een
hoofdelijke stemming.
Vervolgens werd door den secreta
ris der party Scorza een tweede er
door Farinacci een derde motie inge
diend.
Do besprekingen hebben ononder
broken 'tien uur geduurd, d.w.z. tot
3 uur ln den nacht van 25 Juli, Aan
het einde der besprekingen kreeg do
door Grandi ingediende agenda 19 ja-
stemmen, 7 neen-stemmen bij een ont
houding. De motie van Farinacci kreeg
een ja-stem. De motie van Scorza
werd ingetrokken.
De ja-stemmen op de motie vai
Grandi waren afkomstig van de vol
gende personen: Grandi, Federzoni, de
Bono, de Vecchi, Ciano, de Marslcb
Acerbo, Paresci, Clanetti, Balenna,
Cottardi, Bignardi, de Stefani, Rosso-
nl, Bottal, Marinelli, Alfieri, Albini,
Bastianini. Met neen hebben gestemd
Scorza, Biggini, Poverelll. Trlngali
Casanova, Frattari, Buffarini en Gal-
biati. Suardo onthield zich van stem
ming.
Na de rede van Charchill.
Zooals reéds gemeld, heeft Char
chill een rede gehouden over „den
val" van Mussolini.
Naar aanleiding van deze rede meldt
Radio Rome het volgende:
De verklaring van Churchill in het
lagerhuis over de politieke verande
ringen in Italië heeft de Italianen
niet verrast. Wij wisten heel goéd,
dat de verklaring zoo zou zijn en
niet anders. In de Brit3ch-Italiaan-
sche betrekkingen is niets veranderd.
De gebeurtenissen van de afgeloopen
dagen zijn e»6n zuiver binnenlandsch
Italiaansche aangelegenheid. De En-
golschen echter, die voorgeven alleen
tegen het fascismo te strijden, en niet
tegen het Italiaansche volk, toonen
thans de geheele wereld, dat het hun
er om te dofen is het geheele Italiaan
sche volk to vernietigen. De Italianen
hebben vanzelfsprekend de Britsche
lokroepen nooit geloofd. Zij wisten,
dat Groot-Brittannië altijd gehoopt
heeft dat een burgeroorlog 'in Italië
hen zou helpen om zijn vijand ten val
te brengen. Italië echter ziet zich/ ge
plaatst tegen een onverbiddellijken
vijand. Italië heeft daarom slechts de
do keus om voor zijn vrijheid en zijn
eer te strijden.
Berlynsche persstemmen.
De A. N. P.-corïespondent te Berlijn
meldt:
De Dultsche bladen brengen thans
ïiikele commentaren op de gebeurte-,
nissen in Italië. In een aantal hoofd
artikelen wordt betoogd, dat de ge
beurtenissen een zuiver binnenlandsch
karakter dragon en dat de hoogere
Idee der gemeenschappelijke oorlog-
oering er niet door aangetast wordt.
In Dultsche kringen krijgt men na
de publicatie van de officieele ver
klaringen der nieuwe regeering en na
de verklaringen van den Haliaanschen
gezant te Tokio, IndellI,, aen indruk
dat men wil trachten, onder leiding
van maarschalk Badoglio, de uiter
ste concentratie der Italiaansche volks
kracht te bereiken, opdat de oorlog
mot alle beschikbare middelen verder
gevoerd kan worden.
VERDUISTER GOED.
Deze week van 225.30 uur.
Heden: Maan op 3.33; onder 19.46 uur.
Morgen: Maan op 4.21; onder 20.32 uur
1 Aug.: nieuwe maan.
De slag in het Oosten, Een der vele nieuwe pantserwagens der Bolsjewisten,
die door de Duitsche wapens verslagen werden. Zij werden geleverd
door hun ttritscbe bondgenooten. 52 ton zwaar, stammend van het type
..Churchi!:". Tegen de Duitsche „Tijgers" kon hij ecfiter niets uit
richten. Een welgemikt schot uit het zware kanon steide hem buiten
avecht SS PK-Büschel-PBZ-R-13 m
DE ONTWIKKELING VAN
DEN TOESTAND
De toestand in Italië, na Eet
aftreden van Mussolini, ontwik
kelt zich langs normale wegen.
De leider van de Italiaansche
Frontstrijdersvereenigihg Arail-
care Rossi, heeft via de radio eeh
oproep gericht tot de Italiaansche
Frontstrijders en daarin opgei
wekt den koning en den maar
schalk Badoglio te volgen.
#Badoglio aldus deze oproep
heeft in deze uiterst zware
beslissende uren het politiek be
vel overgenomen om de toekomst
van het vaderland te verzekeren.
O
Het gebied der provincies Na-
pels, Benevento, Aveïllno en
Salerno is op grond van een in
de staatscourant verschenen ver
ordening tot operatiegebied ver
klaard.
In aansluiting op een vroegere
verordening werden ook de pro
vincies Potenza en Matera tot
operatiegebied verklaard.
O
De president van den Senaat,
graaf Suardo, is afgetreden. De
koning heeft op voorstel van
Badoglio groot-admiraal Thaon
di Revel tot voorzitter van den
Senaat benoemd.
O
Radio Rome heeft een oproep
uitgezonden tot de bevolking,
waarin gewaarschuwd wordt
voor geruchten van onverant
woordelijke elementen en voor
sensationeele berichten.
Dergelijke berichten, zoo wordt
in den oproep gezegd, kunnen,
slechts de openbare rust en orde
verstoren.
Mr. Rost van Tonningen
Publiek heeft vertrouwen
's-GRAVENHAGE, 28 Juli.
Met gr°ot« voldoening consta
teerde de waanlemond secretaris
generaal ra» het departement van
financiën, mr, M. M. Rost van Ton
ningen, in een onderbond, dat een
redaotenr van het A.N.P. dienaan
gaande met hem had, dat de nieu
we Ned. Staatsleening, waar
van gisteren een bedrag van 700
m 1111 oen gulden tor inschrijving
van het pubUek was aangeboden,
met niet minder dan 288 mlUioen
guldon was overteekend, zoodat op
de gewone Inschrijvingen een kor
ting zo! moeten worden toegepast.
Hieruit concludeerde hij een geste
gen vertrouwen van het publiek in
óverhoidsobllgatlën. Dit gestegen
vertrouwen blijkt tevens uit de
steeds groeiende bedragen aan In
lagen bij do spaarbanken, met na
me bij de Rijkspostspaarbank.
Naar aanleiding van het succes der
nieuwe Staatsleening deed mr. Rost
van Toflningen eenige Interessante
mededeellngon- met betrekking tot de
door de overheid gevolgde credietpoli-
tiek. Aan zijn belangwekkend betoog
ontleenen wy eenige van de meest tref
fende passages.
Mr. Roet van -Tonningon houdt
vast aan de 29-Jarlge leening, onge
acht de tegengestelde adviezen.
De secretaris-generaal was er overi
gens niet zeker van, dat de institutlo-
neele beleggers (verzekeringsmaat
schappijen en spaarbanken) voldoende
middelen ln staatsfondsen met lange-
ren looptijd hobben belegd. Veeleer
heeft hij den indruk, dat verschillende
institutioneel© beleggers een naar ver
houding te groot bedrag in schatkist-
papier hebben belegd.
Om het succes van de leening nog
meer te waarborgen had de secretaris
generaal voor de inschrijvingstermijn
de Institutioneel» beleggers bij zich
WEERMACHTBERICHT.
HAMBURG WEER UIT DE
LUCHT AANGEVALLEN.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FUHRER, 28 Juli (D.N.B.)
De zware afweergevechten in den
sector Orel duren voort. Aan de rest
van het Oostelijke front namén de
aanvallen dor Sovjets aan sterkte en
uitgebreidheid af.
Van de afzonderlijk© gevechtssecto
ren wordt gemeld:
Aan het Bruggenhoofd van den Koe-
ban, aan den Mioes en aan den Donets
mh.iukten vijandelijke aanvallen. In
hot gebied van Orel viel de vyand'ook
gisteren met onverminderde kracht
aan. Alle aanvallen stortten onder hoo-
ge verliezen voor de Sovjets ineen. Aan
dit front hoeft zich de laatste dagen de
RijnschWe3tfaalsche 86e divisie In
fanterie bijzonder onderscheiden.
Ook ten zuiden van het Ladogameer
bleven vijandelijke aanvallen, die ech
ter met 7/tvakkere strijdkrachten dan
de vorige .-dagen worden uitgevoerd,
zonder succes.
Op Sicilië.
Op Sicilië nam de wederzijdsohe be
drijvigheid der artillerie aanzienlijk
toe. In den ccntralen frontsec'tor ble
ven aanvallen van Britsche en Noord-
Amerlkaansche formaties in het af-
weervuur voor de Dultsch-Ttaliaan'oche
stellingen stoken of werden door ter
stond opgezette tegenaanvallen afge
slagen. In de wateren van het eiland
•ernietigde de luchtmacht bij aanval
len overdag en des nachts een tank
boot van 7000 br.t. en een korvet.
Voorts worden zes groote transport
schepen beschadigd.
Hamburg aangevallen.
Sterke vijandelijke formaties bom
menwerpers zetten haar terreuraanval-
len op de stad Hamburg ln den afge
loopen nacht voort. Er werden nieuwe
verwoestingen aangericht en ten dee-
le uitgebreide branden ,in verscheidene
stadswijken. De bevolking leed weer
verliezen. Door nachtjagers en lucht
doelartillerie werden volgens de voor-
loopige berichten -17 der aanvallende
bommenwerpers neergeschoten. Gisfie-
ovordag haalden luchtverdediglngs-
strijdkrachton boven de bezette weste
lijke gebieden nog negen vijandelijke
vliegtuigen omlaag.
De strijd op zee.
In den strijd met een Britsche for
matie motortorpedobooton brachten
Duitsche bewakingsstrijdkrachten
oor de Ncderlandsche kust een artil
leriemotortorpedoboot tot zinken en
beschadigden een andere boot zoo ern
stig, dat zij als vernietigd beschouwd
kan wordon. Onze vaartuigen keerden
voltallig op hun steunpunten terug.
Gevechtsvliegtuigen voor den langen
afstand vielen opnieuw het op den At-
lantischen Oceaan waargenomen vijan
delijke convooi aan en brachten twee
koopvaardijschepen met een gezamen-
Tijken inhoud van 12.000 b.r.t. tot zin
kon. Een schip van 5000 b.r.t. kreeg
zoo zware bomtrcffers, dat het slagzij
vertoondo Twee andere groote vracht
schepen werden beschadigd.
Duitsche duikbootcn boorden op den
Atlantlschen Oceann en in de Mlddel-
landsch© Zee acht schepen in den
grond mot een gezamonlijken inhou.d
van 44.241 b.r.t., beschadigden een -lich
ten kruiser alsmede zes vrachtschepen
en schotcil ln don afweer drie vijande
lijke vliegtuigen omlaag.
Engelsche schepen bestookt.
ROME, 28 Juli (Stefani).
Aan het Italiaansche weermacht-
bericht van 28 Juli wordt het vol
gende ontleend:
Aan het front van Sicilië hevig
artillerievuur. Vijandelijke aanval
len in den centralen sector misluk
ten. Duitsche vliegtuigen vielen voor
anker liggende vijandelijke schepen
in de haven Augusta aan en brach
ten een korvet alsmede een tankboot
van 7000 ton tot zinken. Voorts
wierpen zij zes transportschepen met
een gezamenlijken inhoud wan ruim
40.000 ton in Drand. Aanvallen van
de EngelschAmerlkaansche lucht
macht op kleine plaatsen van Cala-
brië veroorzaakten geringe schade.
Er vielen eenige slachtoners .onder
de burgerbevolking. Twee vliegtui-
§en werden omlaag geschoten, één
aarvan door het luchtdoelgeschut
te Messina en één door jagers bij
Capua. Bij een mislukten aanval op
één onzer convooien in de Tyrrheen-
sche zee werden vier vijandelijke
vliegtuigen door escorteerende een
heden vernietigd.
Rust voor Catania.
Op Sicilië heeft zich de toestand
gedurende de laatste 48 uur nauwe
lijks veranderd. De pogingen der uit
het westen oprukkende Amerikanen
den straatweg van Palermo naar
Messina te bereiken en de aldaar ge
legen Duitsche en Italiaansche stel
lingen te doorbreken, zijn mislukt.
Aan het front voor Catania heersch-
te gisteren den geheelen dag rust.
De Engelschen trokken zich verder
terug en schijnen aan een omgroe-
peermg hunner strijdkrachten te
werken.
DE GIGANTISCHE SLAG IN
HET OOSTEN.
BERLIJN, 28 Juli. - De ANP—
correspondent meldt:
In militaire kringen te Berlijn
stelt men vaat, dat de vierde week
van den gigantisch en slag in het
Oosten ia Ingegaan, zonder dat de
Bolsjewisten er ln geslaagd zijn
strategische of operatieve voordee-
len uit hun offensieve strijdwijze te
behalen. De zevenduizend pantser
wagens, de duizenden vliegtuigen en
kanonnen en de honderdduizenden
soldaten, die de Bolsjewisten bp
het slagveld hebben moeten achter-
laten, werden vergeefs geofferd.
In welingelichte kringen alhier
schat men, dat de Bolsjewisten in de
drie aigeloopeu weken ongeveer de
helft* van hun staande materiaal aan
het front hebben ingeboet, waardoor
zij niet moer in staat zijn langs het
geheele front hun offensieve plannen
uit te voeren. Tweo zwaartepunten
treden op het oogenblik nog op den
voorgrond en wel Leningrad en Orel.
Hier hebben de Bolsjewisten hun
voornaamste krachten geconcentreerd
en in den stryd geworpen, doch even
als bij Orel behaalden de Bolsjewisten
ook bij Leningrad tot nu toe geen noe
menswaardige voordeelen.
Bolchof ontruimd.
Tijdens de elastisch gevoerde af
weergevechten in don centralen sec
tor van het Oostelijk front is de
plaats Bolchof op 28 Juli ln andoro
handen overgegaan. Do Duitsche troe
pen hebben, door den vijand ongehin
derd oen nieuwe stelling botrokken
in Bolchof alle militaire installaties,
die den Bolsjewisten van nut zouden
kunnen zijn, te hebböh vernield.
kunnen ontbieden en Inlichtingen kun
nen vragen aangaande hun beleggings-
politiek. Hij heeft het niet gedaan, om
dat hij zich sterk genoeg voelde, wat
het succes van 'de leening betref,f.
Op den dag van Inschrijving is aan
institutioneel© beleggers een- brief door
den secretaris-generaal verstuurd met
het verzoek inlichtingen te verstrek
ken over het bedrag, dat zij aan
staatsfondsen in bezit hadden voor en
na den lnschrijvlngstermijn van de
nieuwe leening.
Dit ie een- novum en maakt deel uit
van de algemeen» credietpolltiek, dio
er op gericht is om het publiek besef
bij te brengen, dat in een natlonaal-
sociallstlschen Staat de belegging ln
Staatsfondsen de meeste garanties
biedt, omdat in zoo'n Staat de over
heid de mee6t drastische maatregelen
zal nemen om het Staatscredlet te be
schermen, zoodat alle andere belangen
hieraan dus ondergeschikt zyn. Het
publiek moet dit weten, aldus mr.
Rost van Tonningen, om met volle ver
trouwen de spaargelden aan de over
heid toe te vertrouwen. In het jaar
verslag van De Nederiandsche Bank
heeft hij er wat dit betreft reed3 op
gewezen, dat de hooge Staatsschuld,
welke Nederland thans heeft, ln een
Vereenigd Europa,' waarvan Nederland
lid ls, beter gedragen kan WorÖon dan
de kleinere voor-oorlogsche Staats
schuld van Nfijêriand in een versplin
terd Europa.
Uit de koersen van de Nedorl andsche
Staatsfondsen blijkt overigens afdoen
de, dat het gezonde oordeel van het
Nederiandsche volk niet wordt vertroe
beld door sensationeele propaganda der
/Angelsaksische mogendheden
In dit verband wees hij xk op, dat
deze nieuwe leening niet alleen ls
samengevallen met de landing ln Sici
lië, maar tevens met een belangrijke
regeringswisseling in Italië. Hieruit
blijkt, dat het werkende en sparende
Nederiandsche volk* onaandoenlijk
blijft voor dergelijke door sonsattepro-
paganda opgeblazen gebeurtenissen.
Het merkwaardige verschijnsel doet
zloh voor, dat voor de uitgifte van een
nieuwe Staatsleening de koersen van
de oude leeningen plegen te dalep als
gevolg van liquidaties door houders,
die op de nieuwe leening moeten in
schrijven. Het is duidelijk, dat de per
sonen, die zich zoodoende van een ge
deelte van hun Staatsfondsenbezit ont
doen, telkens bedrogen uitkomen. De
Staat heeft by de vorige leening en ook
thans een bedrag van deze liquidaties
opgenomen, waarbij hij bij de uitslij
ting hiervan belangrijke winsten heeft
gemaakt,, zoodat een woord van dank
voor dit geschenk hier op zyn plaats is.
Mr. Rost van Tonningen ls zoo zeker
van het vertrouwen van het publiek,
dat hjj de laatste maanden, voor de
uitgifte van de nieuweStaatsleening
aan de Rijksfondsen het verzoek heeft
gericht, Staatsobligatie» uit te slij'ten
tegen een koers, welke een half pro
cent boven pari lag. Een behoorlijk be
drag is op deze manier aan de markt
gebracht. Hierdoor ls de verbeterde
positie van de Staatsfondsen proefon
dervindelijk vastgelegd en het is ze
ker, dat deze positie in den eerstvol-
genden tijd nog verder zal verbeteren.
Wat 'de toekomst betreft wees hij in'
dit verband naar den maximum koers
van uitgifte van nieuwe pandbrieven
(102 yA pet.).
By al deze dingen moet het publiek
zich veilig voelen door de doelbewuste
credietpolltiek van den Staat.
De verhouding tusschen de geconso
lideerde en de vlottende schuld in Ne
derland ls 'door deze nieuwe Staats
leening verder verbeterd en «ij is gun
stiger dan in de meeste oorlogvoeren
de landen. Doelbewust wordt zulk een
betere verhouding nagestreefd, omdat
men, aldus besloot Mr. Rost van Ton
ningen zijn belangwekkende uiteenzet
ting, in dit verband moet vasthouden
aan de' orthodoxe beginselen van con
solidatie van de staatsschuld, vooral
omdat na den oorlog groote nood
zakelijke uitgaven voor financiering
van andere belangrijke doeleinden zul
len moeten plaats vinden.
Wat bindt,
Bijeenkomst sociale voormannen
en Betriebsl hrer te Amsterdam.
AMSTERDAM. 28 Juli. Het Nederiand
sche en het Duitsche Arbeidsfront hebben
hedenmiddag ln de groote zaal van Kras-
napolsky een bijeenkomst belegd van
„Betrlebsführer" en sociale voormannen,
op welke bijeenkomst de leider van het
Nederiandsche Arbeidsfront, de heer H.
J. Woudenberg, en de Stellvertretende
Obmann van het ."jöeutsche Arbeltsfront",
de heer Kretschmar, het woord voerden.
De leider van het Nederiandsche Ar
beidsfront, de heer H. J. Woudenberg,
zettè ln zijn rede de groote beteekenis
van de sociale voormannen uiteen.
Zooals wij de sociale voormannen heb
ben geschoold, aldus spr., zoo zullen wij
in de toekomst ook „Betriebsführer"
scholen, om nog meer dan thans te ko
men tot een vriendschappelijke samen
werking ten bate van de geheele volks
gemeenschap. Binnenkort zal er een uit
voeringsbesluit komen van den gemach
tigde voor den arbeid, tot instelling van
een bedrijf sreglement. „Betriebsführer"
en sociale voormannen zullen zij aan zij
staan bij de samenstelling van dit be
drijf sreglement.
Nadat een film ve»toond was, waarin
de oude arbeidstoestanden schril werden
gesteld tegenover die van dezen tijd, sprak
de heer Kretschmar. HIJ zette de betee
kenis uiteen van de begrippen „Betriebs
führer" en „Gefolgschaft" en betoogde
voorts de wenschelljkheld om het Führer-
prlnólpe ook door te voeren ln naamlooze
vennootschappen en particuliere bedrij
ven. waarbij dus aan één persoon de ge
heele verantwoordelijkheid wordt opge
dragen.
Nadat spreker nog de zorgen had ge
schetst die aan den arbeider besteed moe
ten worden op het gebied van gezondheid
en arbeidsveiligheid, betoogde hij, dat de
lóonen in overeenstemming moeten wor
den gebracht met de arbeidsprestaties.
Spr. besloot zijn rede met er met groote
klem op te wijzen, dat de Nederiandsche
arbeidskrachten zich volledig moeten in
zetten tot een maximum aan arbeids
prestaties, omdat de oorlog slechts do
keuze laat tusschen een vrij, sociaal
Europa of den Bolsjewlstischen alles ver
nietigenden en verwoestenden chaos.
De vergadering, die druk bezocht was.
werd bijgewoond door den Krelsleiter dei
N.s.D.A.P.. Pott, en dr. Schroeder. B"-
auftragte van den Rijkscommissaris voor
de stad Amsterdam. 1
Het Nederiandsche volk, dat in me
nigerlei opzicht deri stempel draagt van
een grootsch verledep, is in Mei 1940
met een schok tot de harde werkelijk
heid der wereld ontwaakt. Wij bevon
den ons ongewild plotseling midden ln
het volle krijgsgewoel.
Men praat thans dikwijls over de toe
komst van ons volk. Er zijn er die ge-
looven, dat ons volk geen toekomst
meer heeft. Maar zoo is het niet.
Over het algemeen waren wij hard
werkende en goedwillende menschep,
wien, na gedanen arbeid, die rust en
het geluk ln het gezin ter harte gingen.
Wij waren een volk. dat gelijk onze
groote nationale paedagoog Jan Ligt-
hart het eens zoo treffend gezegd heeft
het vertrouwde schijnsel van de
huiskamerlamp zocht en eerde.
Zeker, een paradijs waren de Neder
iandsche jaren vóór het uitbreken ven
het groote wereldconflict evenmin ais
dit elders het geval was. De tegenstel
lingen groeiden. Ons maatschappelijk
bestel met zijn eindelooze rijen
werkloozen en zijn steeds nieuw ver
rijzende steunlokalen begon tenge
volge der algemeene wereldontwrich
ting een hoe langer hoe triester beeld
te bieden. Maar bij de vele verschillen,
die ons verdeelden, waren en bleven
wij toch Nederlanders onder elkaar, en
voorat na Mei 1940 zijn wij hoewo'
overtuigd, dat de wereld niet blijven
kon zooals zij was diep gaan beseffen
wat dat beteekend heeft,
Ons land is bezet door de Duitschers
en dat is voor ons, Nederlanders, die
door alle eeuwen heen de vrijheid lief
gehad hebben en bereid zijn geweest er
goed en bloed voor op te offeren, een
hard ding zooals het dit voor elk
volk is, welks land bezet wordt. Maat
regelen werden genomen, die ons een fel.
en voor velen onherstelbaar, leed heb
ben berokkend. Het moet echter erkend
worden, dat veel ons hiervan bespaard
had kunnen blijven, wanneer 'allen
doordrongen geweest waren vran het
feit. dat er oorlog over de wereld woedt
en dat wij jegens onszelf, jegens hen,
die ons dierbaar zijn en niet het minst
jegens ons vaderland de hfellige ver
plichting hebben loyaal samen te wer
ken met den bezetter, die de machts
middelen in handen heeft en die telkens
opnieuw blijk geeft van zijn onwrik
bare vastberadenheid om te vechten
tot aan de overwinning of tot dèn dood.
Een kwaad en vernederend ding
was ook de ervaring, dat wij door onze
vroegere politieke leiders, die wij ver
trouwden en in wier woorden wij ge
loofden. omtrent verschillende belang
rijke levensproblemen willens en wetens
onjuist voorgelicht zijn.
Zoo i« over de aangeboren fierheid
van "den Nederlander in den. 'loop der
laatste drie jaren een sluier gelegd.
Wij zijn en het behoeft geen ster
veling te verwonderen niet meer
het opgewekte volk van weleer. Maar
ondanks alles hebben wij één waarde
behouden: de onwankelbare wil
onszelf te zijn. Ook op het
oogedbiik heerscht er ln Nederland
verdeeldheid van opvatting, maar wij, Ne
derlanders van hoog tot laag. van arm
tot rijk, worden, ondanks alle inner
lijke tegenstellingen, toch verbonden
door de onuitroeibare wetenschap, dat
wij Nederlanders zijn en Neder
landers willen blijven, en dat wij
den beminden vaderlandschen bodem
eenmaal weer onder eigen bestuur
wenschen te nemen Wij buitten
alle voorwaarden voor een zelfstan
dig en krachtig volksbestaan en behoe
ven daarom in geen enkel ander volk
hoegenaamd ook te worden opgeno
men. Onze harten staan, symbolisch
gezegd, geschaard om den troon der
Nederiandsche v r Q h e i d. Dat kan
niemand ons kwalijk nemen, ook de be
zettende macht, die haar eigen land
nameloos liefheeft en het de grootste
offers brengt, zal dat niet doen.
Wanneer men dit alles in smartelijke
uren v£n ons volk kan blijven getui
gen, voorwaar, dgn behoeft niemand
aan onse toekomst te wanhopen.
H. P. rên den Aardweg
HULP BIJ DEN OOGST
Reeds eerder is op de mogelijkheid
van hulp gewezen, welke den boe
ren wordt geboden by het binnen
halen van den oogst, 'n hulp, wel
ke mogeljjk in normale tijden niet
«>o zou worden gewaardeerd,
doch die nu dubbel welkom is.
De prakttfk heeft immers reeds
bewezen, dat deze jongelieden,
voor zoover bij hen de ernstige
wil aanwezig is, in vele geval
len bruikbare krachten zijn, door
wier medewerking het binnen
halen van den oogst wel zeer kan
worden bespoedigd.
Thans nu de vacanties zijn aan"
gebroken, staan vele jongeren
gereed om de gemeenschap van
dienst te zijn. Blijkbaar zijn er
nog verschillende boeren in den
lande, die de hulp van deze jon
gens en meisjes behoeven, maar
die niet op de hoogte zijn van
de adressen, waar men opgave
hiervan kan doen.
Daarom zij er hier nogmaais
nadrukkelijk op gewezen, dat de
boeren zich, behalve aan het
adres van den Landstand, Kor"
tenaerkade 9 te 's Gravenhage,
tel. 116408, zich bij alle provin
ciale kantoren en buurtboeren-
leiders in den lande kunnen ver"
voegen, zoowel persoonlijk, schrif
telijk en telegrafisch als telefo
nisch.
..DE MEIPATRIOTTEN"
Heden (Donderdag)-avond om 18.45
uur SDreekt Max Blokzijl via Hilver
sum I in de serie Brandende Kwes
ties over ..De Meioatriotten".
EERVOL ONTSLAG
BURGEMEESTER ZUIDBROEK
Bii besluit van den Secretaris-
Generaal van het departement van
binnenlandsche zaken is H. E. Buur-
ma op ziin verzoek, met ingang van
26 Juli 1943. als burg- lèestcr van
de gerrrTJe idbrcok czrvol ont
sla Ten,