NOORD-HOLLAND
Zwarte handel leidt tot den chaos
DAGBLAD VOOR
Ook de ruilhandel is immoreel.
Slag bij Krementsjoeg duurt nog steeds voort.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bnrcan der Scbager édltle:
Schapen: Laan SOI.
Telefoon 444 (2 lijnen).
Postrekening 66189.
DONDERDAG SI OCTOBER 1948.
SCHAGER EDITIE.
87e Jaargang, No. 246, 2 pagina's.
Dch Courant verschijnt dagettfk*
Advertentie-tarief.
PrU» der gewone advertenties In-dese
Editie 11 ct. per m.M. By contract
binnen een Jaar te gebruiken belang-
ryke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
Laaf een nuchfer volk de feiten nuchfer onder oogen zien.
Uifeenzeffing van
Ir. S. L Louwes.
„Er wordt zeer veel over zwarten
handel gesproken en bt) dte discussie
heerscbt wel eens eenlge begripsver
warring. De één trekt het begrip
zwarten handel veel ruimer dan de an
der."
Aldus zelde lr. S. L. Louwes, direc
teur van de Voedselvoorziening, In
de dageiljksche persconferentie te 's-
Gravenhage.
Hö vervolgde zijn belangwekkende
uiteenzetting aldus:
Geen verschil van meening bestaat er
over, dat onder den zwarten handel
fnoet worden gerangschikt de verboden
koop en verkoop tegen de abnormale
zoogenaamde zwartebandelprijzen, maar
dte één zal ertoe rekenen het meer en
meer toenemende goederenruilverkeer
tusschen producenten onderling, produ
centen en handelaren, en zelfs tusschen
handelaren en producenten eenerzijds en
consumenten anderzijds, terwijl er zon
der twijfel velen zijn, die den verkoop
tegen normale of vrijwel normale prijzen
buiten de gestelde regelingen, b.v. van
den boer aan stedelingen of zelfs van den
boer aan zijn eigen arbeiders als niet tot
den zwarten handel behoorende beschou
wen,
Tot goed begrip diene, dat in het bo
venstaande al deze vormen en misschien
nog andere wel worden getekend onder
het begrip zwarten handel.
Het hoofdkenmerk van den zwarten
handel is. dat met goederen, die voor de
verdeeling voor de geheele gemeenschap
bestemd zijn, bepaalde particulieren wor
den bevoorrecht.
Of dit nu al dan niet gepaard gaat met
weerzinwekkenden woekerhandel of met
een zeer egoïstisch rullsysteem, dat een
voudig de niet-bezlttenden van de ge
meenschap uitsluit, is eigenlijk een vraag
van secundairen aard.
Nederland is een zeer dicht bevolkt
land; onze bevolkingsdichtheid per ha
cultuurland en daarop komt het aan
Is alleen maar iets geringer dan de
Belgische en wij overtreffen de op ons
volgende landen, Duitschland en Enge
land, met meer dan 50 pet.
Nederland importland.
Nederland ls daarom In normale tijden
een importland; onze eigen graan- cn
peulvruchtenproductie bedraagt, in gewo
ne tijden nog niet de helft van hetgeen
we aan 'granen, veekoeken e.d. importee
ren. Maar, zegt men, dan wordt '-r ook
zooveel uitgevoerd van onze dierlijke
veredelingsproducten. Zeker, er wordt
uitgevoerd. We hadden ln vredestijd een
netto uitvoer \-an vleesch; ruim 10 pet,
van onze productie: eieren: ongeveer de
helft van onze productie: kaas: riet hee-
lemaal de helft. En boter, zal men zeg
gen, Ja, wij exporteerden meer dan de
helft van onze boter; maar importeerden
daartegenover bijna de dubbele hoeveel
heid aan vetten als grondstof voor spijs-
vetten, oliën en margarine.
WIJ missen nu den invoer van granen
en veevoeder sedert Mei 1940. Wij haitylen
toentertijd eroote voorraden, die, dit
moge nog wel eens gezegd worden, wat
deze artikelen betreft, geheel In Neder
land zijn gebleven. Maar wat geeft, dat,
zelfs al stellen we deze voorraden op on
geveer een binnenlandschen oogst? Se
dert Mei 1940 zouden we in normalen
tijd hebben ingevoerd tusschen 9 en 10
millioen ton aan granen en veevoeder.
Dan wil dit zeggen, dat wil sedert dien
tijd voor menschelijke voeding en vee
voeding minder ter beschikking hadden
pl.m. 8.5 millioen ton of ongeveer de op
brengst van ruim 6 binnenlandsche oog
sten. Sedert Mei 1940 hebben we het
moeten doen met ongeveer rond bere
kend 5.5 6 millioen ton. terwijl we nor
maal ter beschikking zouden hebben ge
had ^>l.m. 15 millioen ton. Of voor
iemand, die van groote cijfers houdt: wij
hebben gemist in dien tijd ongeveer
achtduizend vijfhonderd millioen kg
graan en kracfitvoeder.
Men wil aan de hand van deze cijfers
nu misschien wel gelooven, dat dit in de
structuur van onzen landbouw en van
onze voeding ingrijpende wijzigingen
EEN IEDER WERKE MEE.
De Directeur-Generaal van de Voed
selvoorziening, Ir. 8. L. Louwes,
heeft een uiteenzetting gegeven van
onze voedselvoorziening.
Hy heeft in deze belangryke be
schouwing laten uitkomen, hoezeer
een eeriyke distributie van wat voor
allen bestemd is, door den zwarten
handel ondermynd wordt.
Na een algemeen overzicht van onze
voedselpositie te hebben gegeven,
beeft de Directenr-Generaal laten
uitkomen, dat er geen sprake van is,
dat deze door gedwongen export of
levering voor het bezettingsleger in
ernstige mate benadeeld wordt.
Na verklaring van verschillende
noodgedwongen genomen maatrege
len heeft hy ten slotte in het licht
gesteld dat onze voedselpositie niet
slechter behoeft te worden, mits
iedereen er toe medewerkt den zwar
ten handel terug te dringen, daar
deze in welken vorm dan ook
een gevaar voor ons volk beteekent.
moest brengen en dat dit hier en daar
groote beperkingen tengevolge moest
hebben. Zal ieder van hetgeen er nu nog
ter beschikking kan komen nog een
eenigszlns dragelijk deel krijgen, dan ls
een uiterst nauwkeurige verdeeling nood
zakelijk.
Nu behoeven niet vepl woorden gewijd
te worden aan den wel eens zoo ge
noemden „echten" zwarten handel, n.l.
den zwarten hnadel, die met het vragen
van woekerprijzen gepaard gaat. Dege
nen, die zich hieraan schuldig maken,
die dus niet schromen den nood hun
ner medeburgers op schaamtelooze wij
ze te exploiteeren. behoören tot de al
lergevaarlijkste misdadigers, die ons volk
in zijn midden telt.
Heel gevaarlijk en toch ln wezen ook
heel erg immoreel is de steeds toene
mende ruilhandel. Het moge dan niet
zoo'n grove stuitende wijze van hande
len zijn als die van den woekerhandel,
in wezen verschilt hij er toch niet zoo
heel veel van.
Het is hier geen bevpordeeling van
de eigen portemonnaie, maar men maakt
van zijn door omstandigheden nu een
maal veal gunstiger positie gebruik om
zich nog meer te bevoordeelen. Men
gaat geen rijkdommen opstapelen, ver
kregen uit den nood van anderen en
in zooverre doet het niet zoo weerzin
wekkend aan, maar het is een beeld van
egoisme, dat ln dezen tijd ook Allesbe
halve fraai aandoet.
Een voor velen wel aantrekkelijke, ja
zelfs van verschillende zijden aangepre
zen, clandestiene handeling, is het be
schikbaarstellen aan anderen, kennissen,
familieleden en ook vreemdelingen, die
óf op aanbeveling dan wel op eigen ini
tiatief komen vragen om tarwe, kool
zaad. rogge, melk of aardappelen, omdat
ze thuis te kort komen en dat tegen de
normale prijzen,
leder moet gevoelen, dat dit in we
zen tot hetzelfde resultaat leidt als de
andere vormen van clandestiene handel
Er wordt onttrokken aan de gemeen
schap om een particulier te bevoordee
len Een gevaar is, ook in de oogen van
degenen, die dit anders wel goed vinden,
dat de bevoordeelde de waar gebruikt,
voor den zwarten handel of ruiltnnsac-
ties, die ook dikwijls op den echten zwar
ten handel uitloopen. Dit komt meer
voor dan men wel eens denkt. Tk geloof.
een veel grooter percentage Van de
goederen. die tegen de echte zwarte-
handelprijzen verhandeld worden, dan
men denkt, in eersten aanleg afkomstig
is van deze schijnbaar toch zoo onschul
dige transacties.
Naar Duitschland
Het groote motief, waarom men dezen
clandestienen vorm van verkoop in vele
kringen niet erg vindt en hij zelfs door
ondergrondsche propaganda sterk wordt
aanbevolen, ls dat men zegt, dat de
waar anders toch naar Duitschland gaat..
Wat is daarvan nu waar? Ik zal mij
nu bepalen tot ongeveer de '.natste twee
Jaar, wijl dit de tijd ia, dat wij voor
het overgroote deel van onze eigen pro
ductie hebben moeten leven.
Er ls gedurende dien tijd geëxporteerd
en er is beschikbaar moeten worden ge
steld voor de bezettende macht.
Het ls moeilijk om in één cijfer uit
te drukken, hoeveel dit nu voor onze
voeding beteekent. Misschien ls de v(iag
die de menschen ,het meeste interesseert
nog: hoeveel zou de voedingswaarde van
ons rantsoen hooger hebben kunnen zijn.
als er geen export was en als er niets
voor de weermacht beschikbaar was ge
steld.
Dit cyfer meen ik naar beste we
ten te kunnen vaststellen op onge
veer 7 A 9 pCt. Dit wil zeggen, dat.
als er in 't geheel niets geëxpor
teerd was en als er niets voor de
weermacht was beschikbaar gesteld
en we alles hier hadden kunnen op
eten, wat aan voedingsmiddelen er
uit ls gegaan, we 7 9 pCt. méér
voedingswaarde hadden gekregen*
Van 6ommige artikelen hadden we niets
of vrijwel niets méér gekregen, b.v.'van
brood en boter. Van andere artikelen was
het percentage wel van beteekenls, wat
het laatste jaar betreft zouden we b.v.
pl.m. 10 pet. meer kaas hebben kunnen
geven. Van vleesch was dit in het laat
ste jaar zelfs 25 pet. en ook van peul
vruchten heeft export plaats gehad en
wel het laatste jaar pl.m. 20-25 pet. van
onzen oogst. Van groente zou het nog
meer beteekend hebben, als we alle jtu
geëxporteerde groenten werkelijk hadden
kunnen opeten. Dit wa6 van verschillende
groenten zeker niet het geval (komkom
mers, tomaten, andijvie, kool, koolrapen
e.d.)/Niemand kan evenwel ontkennen, dat
onze groentepositie in dezen zomer vrlj-
wat gemakkelijker geweest was, als we
geen export hadden gehad.
Op dit lijstje ontbreken twee onzer
voornaamste exportproducten, n.l. boter
en eieren, wijl die nu niet meer worden
geëxporteerd, evenmin als consumptievet-
ten. Van onzen ln 1939-1940 gevormden
voorraad vet heeft een belangrijke export
plaats gehad (ruim één derde), terwijl tot
Juni 1941 ook regelmatig boter is geëxpor
teerd, zij het dan niet in zulke groote
quanta als normaal.
Sedert dien heeft de vet- of liever olie-
export zich bepaald tot technische olie
(speciaal lijnolie) en heeft de boterexport
opgehouden. Wel moeten wij een klein
deel onzer productie beschikbaar stellen
voor onderhoud van het bezettingsleger.
Boter geruild tegen
margarine
Toch is er in dezen zomer nog weer bo
ter geëxporteerd, maar dit is een gevolg
geweest van een op ons verzoek gedane
ruiltransactie. Toen in dezen winter de
melk- en daardoor de boterproductie
enorm tegenviel, was het slechts mogelijk
om de distributie van spijsvetten eenigs
zlns te blijven regelen zonder rantsoen-
verlaging, doordat we van Duitschland
een zekere hoeveelheid spijsvetten en olie
leenden, die als margarirte in de consump
tie zijn gebracht en die we nu weer als
boter moeten terugleveren.
De eieren, die verplicht moeten worden
Ingeleverd door de pluimveehouders, wor
den niet geëxporteerd. Ze worden onge
veer voor 1/5 deel ter beschikking gesteld
van het bezettingsleger en de rest blijft
voor zieken, ziekenhuizen enz., terwijl de
meeste eieren, die nog worden geprodu
ceerd, vrij zijn. Men vergete niet als men
over eieren praat, dat wij vroeger wel on
geveer de helft onzer eieren exporteerden,
maar dat onze pluimveestapel tot op 1/10
van zijn vroegeren omvang is geslonken
en dat de voedingstoestand van dezen
pluimveestapel ongunstiger is en een kip
kan ook geen eieren produceeren, als ze
niet behoorlijk wordt gevoed. Onze vroe
gere pluimveestapel consumeerde naar
schatting ong. 800.000 ton graan, dit is bij
na onze oogst aan broodgraan. Toen onze
voorraden op raakten, stonden we dus
voor het vraagstuk: of nan den mensch
dan wel aan de kip, en hetzelfde geldt
zij het niet ln zoo'n scherpe verhouding
voor het varken, den voorrang te ge
ven. Waar het nuttig effect van de gra
nen voor den mensch direct zoo enorm
veel grooter is dan wanneer we deze aan
de kip en het varken geven en in den
vorm van eieren en vleesch ter beschik
king krijgen, daar is de keuze niet moei
lijk. Kippen en varkens moesten verdwlj-
n<HÓe lijkt het nu ln de toekomst? Met
TEGEN HET BOLSJEWISME.
Meldt U voor de Waffen-SS
en de Landwacht.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander, op den
leeftijd van 1745 jaar, kan zich vrijwil
lig bij de hieronder vermelde adressen
vervoegen, ten einde gekeurd te worden
voor de Waffeo-SS of den Landstorm.
TUdens de keuringen worden alle In
lichtingen verstrekt met betrekking tot dc
verzorging van familieleden, duur der
opleiding, extra levensmiddelen, etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen
in Nederland moeten blijven, kunnen
dienst nemen bij den Landstorm of bij
het SS-Wachtbataljon in Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche
Kriegsmarine kunnen zich aanmelden. Zij.
die tot de Germaansche SS ln Nederland
toetreden willen, kunnen zich eveneens
aanmelden.
Personen, tusschen 18—30 Jaar, die aan-
meldlngsplichtlg zijn voor de tewerkstel
ling, kunnen zich eveneens aanmelden en
worden gedurende hun verbintenis van de
tewerkstelling vrijgesteld.
Officier ln de Waffen-SS kan leder wor
den, die na minstens een jaar diensttijd
zijn '.geschiktheid voor de officiersoplei
ding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding,
is niet doorslaggevend. Beslissend voor
bevordering zijn: karakter, gedrag, pres
tatie.
21.10.43, 9—12.00 uur, Assen, Concerthuis,
a. d. Vaart: 15—18.00 uur. Groningen,
Concerthuis. Poelestraat; 23.10.43, 9—12.00
uur, Leeuwarden, Huize Schaaf, Breed-
straat; 24.10.43.' 9—14.00 uur, Amsterdam,
Dam 4; 25.10.43, 9—13.00 uur. Utrecht N.y.-
huis. Oudegracht 245; 26.10.43, 9—14 00
Amersfoort, Pol. Durchgangslager, Leus-
derweg; 27.10.43, 9—14.00 uur. Den Haag
Café den Hout, Bezuidenhoutscheweg.
Levendige gevechfsacfivifeif bij
de Volfurno.
Onze mannen ln hei Oosten
ffy PK Buschschulle'O/H/P m
Bolsjewisten vorderen niets.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FiiHRER, 20 Oct. (D.N.B.)
Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
Ten noorden van de Zee van Azof
hebben de Sovjets opnieuw ons
front aangevallen.
Ten zuidoosten van Krementsjoeg
duren de zware afweergevechten
met onverminderde felheid voort.
Tusschen Kiew en Gomel zjjn op
verscheidene plaatsen uitgevoerde
vflandeiyke doorbraakaanvallen na
verbitterde, den geheelén dag aan
houdende gevechten afgeslagen.
Aan het overige oostelijke front heb
ben zich alleen ten zuidwesten van We-
likije Loeki en ten noorden van het
Ilmenmeer plaatselijke en voor ons suc
cesvolle gevechten voorgedaan.
In de wateren van Vardö hebben
formaties jagers en jachtkruisers op
nieuw een vijandelijken luchtaanval op
een Duitsch ravitailleeringsconvooi ver
ijdeld. Zonder eigen verliezen werden
14 vijandelijke vliegtuigen neergescho
ten.
In Zuid-Italië is het In de bocht
van de Volturno en in het gebied
van Campobasso tot levendige ge
vechtsactiviteit gekomen. Na wissel-
valiigen strijd werden Amerikaan-
sche strydkrachten uit een tydeiyk
verloren gegane plaats ten noorden
van Capua teruggeworpen. Uit de
andere frontsectoren worden weder-
zijdsch artillerievuur en succesvolle
eigen stoottroepactiviteit gemeld.
Beveiligingsvaartuigen der marine
hebben boven het Nederlandsche kust
gebied gisteren zes Britsche vliegtuigen
neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
in den afgeloopen nacht doelen in het
gebied -van Londen aangevallen.
Belangrijke gevechts
driehoek.
De militaire correspondent van het
D.N.B. schrijft, dat de slag bij Krement
sjoeg zich heeft uitgebreid tot de groot- 1
ste krachtsinspanning, tot dusver door
de bolsjewisten ontplooid, zonder dat zij
er in geslaagd zijn het gebied van
penetratie te vergrooten
Door de diepe Sovjet-penetratie in
de Duitsche stellingen tusschen Kre
mentsjoeg en Dnjepropetrofsk op den
westelijken oever van den Dnjepr is een
gevechtsdriehoek ontstaan, waarvan de
basis ongeveer wordt gevormd door de
lijn Krementsjoeg—Dnjepropetrosfk en
waarvan de top Z.-W. van die lijn
ligt. Nog steeds vallen de bolsjewisten
met de grootste hevigheid aan. Na hun
aanvankelijke successen zijn zij er ech
ter niet meer in geslaagd, den slag ver
der naar het zuiden of westen uit te
breiden.
Dit moet worden toegeschreven
aan de bliksemsnelle reactie van het
Duitsche commando, dat met het oog
op de buitengewone nuqierieke
meerderheid van den vijand in men
schen en materiaal de Duitsche di
visies heeft teruggenomen, om zoo
den eepsten hoofdstoot te kunnen
opvangen. Volgens alle berichten,
die beschikbaar zijn, is dat ook ge
lukt.
De hevigheid van de worsteling is
daarbij niet verminderd. Integendeel,
zij is nog toegenomen, waaraan ook het
weinig gunstige weer niets kan veran
deren. Bolsjewisten zoowel als Duit-
schers concentreeren op groote schaal
nieuwe formaties en nieuw materiaal.
Interessant is het. dat de Duitsche
luchtmacht over het geheele gebied in
actie is gekomen, hoewel het weer dat
niet zou doen denken. Zij heeft blijk
baar tot taak, de uitwerking te nouttv
Nederlandsche Vrijwilliger» bij de
Dullsche Oorlog»marine. Tijden» den
vrijen tijd In het kamp. De mannen
op de kamer der 4de groep van de
2de afdeeling behoeven voor een
bezoek aan den kapper niet ver te
gaan, want een van hen hanteert de
»chaar op vakkundige wijze
Andres/Stanf/Pex m
absolute zekerheid kan niemand die toe
komst voorspellen en zeker niet In oor
logstijd, maar voor zoover op dit moment
de vooruitzichten lijken, zou ik zeggen,
dat de export zal afnemen.
Vermoedelijk ls het bovenstaande niet
ln overeenstemming met datgene, wat ve
len zich, ln de war gebracht door allerlei
geruchten en veronderstellingen, van den
omvang van den export hadden voorge
steld,
Ernstige gevolgen.
Als men deze cijfers ziet, dan zal men
moeten concludeeren, dat. hoewel het cij
fer van 7-9 pet., waarmede wc de voe
dingswaarde van ons rantsoen zouden
kunnen verhoogen. van beteekenis is.
vooral in een tijd, dat dit rantsoen de mi
nimumgrens genaderd is, het ook weer
niet zoo is, dat het alleen de export is.
die de moeilijkheden veroorzaakt. Zeker
is dit cijfer niet zoo. dat iemand zou
kunnen zeggen: „Laat de boel maar in 't
honderd loopen. dan gaat het tenminste
niet naar Duitschland.zooals nu van
verschillende zijden ter verdediging van
den zwarten handel wordt aangevoerd
Zeven tot negen procent van onze tot3le
productie kan de bezettende overheid zich
altijd wel verschaffen, als ze dit wil, en
gesteld, dat ze in dit geval niet méér nam,
dan zouden wij net als nu 91-93 pet. over
houden, maar dan onder volkomen chaoti
sche toestanden.
Het maakt een geweldig verschil, of
we deze hoeveelheid eerlijk en gelijk
matig kunnen verdeelen over de bevol
king. zoodat ieder zijn deel krijgt, dan
wel of we voor de verdcellng den zwar
ten handel laten zorgen. In dit laatste
geval krijgt de een, die toevallig veel
geld of veel kennissen op het platteland
of onder fabrikanten of winkeliers heeft,
veel meer dan hem toekomt en de an
der krijgt minder of niets. Het zijn de
armen, de maatschappelijk weinig weer
baren, die de dupe worden. Als dit ge
beurde, dan zouden we den hongersnood
in grooten omvang zijn intrede zien doen
met zijn begeleiding van moreele en ma-
terleele verwording. Men kan zich dc
gevolgen hiervan niet ernstig genoeg
voorstellen. Het gevolg zou zijn een ver
scheurd volk, verwildering op zedelijk
en geestelijk gebied, terwijl de gevolgen
voor de volksgezondheid. speciaal van
de opgroeiende jeugd, in geen jaren
weer goed te maken zouden zijn.
Bij onze productie, al dan r.let ver
minderd met den exoo-t ln den om
vang als nu. kan het volk als geheel
zich niet voeden als normaal. Dit U-kort
voor allen is niet aan «e vullen. w wel
voor enkelen, maar als -Ut 'sïls'.e ge
beurt, wordt het tekort voor do eersten
grooter en de hongersnood is '-en schre
de dichterbij gekomen
Dat is het gevolg van den zwarten
handel, van den ergst cn lot dien, door
velen beschermden, goedbedoelden
Tot nu toe is het gelukt, hoewel wij
sedert ruim drie jaar onzen grooten im
port moesten missen, hoewel wij een be
zettingsleger gedeeltelijk moeten voeden
en hoewel wij een deel van onze pro
ductie voor den export moesten beschik
baar stellen, het Nederlandsche volk te
voeden, niet ruim. maar zoo. dat ernsti
ge gevolgen van ondervoeding konden
worden afgewend. Meer kunnen we niet
doen nu onze voorraden geheel op zijn.
nu de kunstmestvoorziening moeilijker
wordt; maar veel slechter behoeft het
ook niet te worden, in sommige opzich
ten kan het zelfs wat gemakkelijker
gaan. mits en dit-is de absolute voor
waarde de verdeeling zoo goed moge
lijk blijft, dus dat de zwarte handel
zich niet alleen niet uitbreidt, maaii-
wordt teruggedrongen.
Mepr dan ooit is waar. dat tusschen
ons volk en den honger alleen staat de
organisatie van de voedselvoorziening.
Als die organisatie het niet meer kan
houden, ls de ellende da3r. Op enkele
oogenblikken heeft men al even gevoeld
wat het beteekent, als de organisatie.'
door welke oorzaak dan ook. niet regel
matig loopt en de verdeeling in de war
komt. zooals Wj groente in den voor
zomer en bij boter ln het voorjaar. Men
stelle zich eens voor. wat het beteekent.
als dit geen uitzondering, n aar regel
wordt.
De Nederlanders hebben zich al
tijd zelve gaarne een nuchter volk
genoemd. Laat men nu deze feiten
nuchter onder oogen zien en men
zal tot de conclusie komen, dat de^
zwarte handel, in welken vorm dan
ook. een gevaar voor het volk betee
kent.
liseeren van de vijandelijke artillerie,
die hier op ongekende schaal optreedt.
In Berlijnsche militaire kringen
verheelt men niet. dat van den af
loop van dezen slag veel afhangt.
Het schijnt het doel van het Duit
sche commando te zijn, met zoo
klein mogelijke offers door uitwij
kende bewegingen en tegenaanval
len een linie te handhaven, van
waaruit de overgang van herfst-
naar winterveldtocht het gemakke
lijkste bewerkstelligd kan worden.
Ook in de andere sectoren zijn de
bolsjewisten actief. Blijkbaar willen zij
den Duitschers verhinderen, troepen
weg te nemen voor het gebied van
Krementsjoeg. doch deze .overweging
berust op een verkeerde veronderstel
ling, aangezien de Duitschers over ge
noeg vrije krachten beschikken.
Tusschen de Zee van Azof en Melito-
pol en noordelijk en zuidelijk van den
weg naar Smölcnsk zijn de bolsjewisti
sche aanvallen verminderd, zoodat ze
nog slechts plaatselijk genoemd kunnen
worden. Daarentegen heeft de Duitsche
luchtverkenning in het gebied van Le
ningrad omvangrijke offensieve voorbe
reidingen der bolsjewisten waargeno
men. zoodat men binnen afzienbaren
tijd ook hier een nieuwe golf van Sov-
jetaanvallgn most verwachten.
RIJKSMINISTER RUST IN
NEDERLAND.
's-GRAVENHAGE, 20 Oct. Rijks-
minster Rust is ter bezichtiging van
Duitsche opvoedingsinrichtingen in Ne
derland aangekomen. Na een hartelijke
begroeting door Rijkscommissaris.
Rijksminster Seyss-lnquart, werd eerst
een bezoek gebracht aan de school voor
opleiding van onderwijskrachten te
Heer bij Maastricht; Vóór het schoolge
bouw inspecteerden de Rijksministers
met hun gevolg de in het uniform der
Hitlerjugend opgestelde jongemannen.
In een schoolplechtigheid sprak Rijks
minister Rust tot de toekomstige jon
ge onderwijzers over de verantwoorde
lijke taak van den onderwijzer, vooral
in den tijd van strijd, dien het Duitsche
volk nog te wachten staat. „Gy moet
met de menschen, die u in handen
worden gegeven een nieuwen tijd, een
nieuwe- wereld opbouwen", zeide de
minister. Na de plechtigheid woonden
de minister en de Rijkscommissaris ver
schillende lesuren en den gemeenschap-
pelijken middagmaaltijd der jongelui
bij. Op de bezichtiging van de school
te Heer zullen bezoeken aan andere
opvoedingsinrichtingen in Nederland
volgen.
DE REDE VAN
MR. ROST VAN TONNINGEN.
In het verslag van de rede, door mr.
M. M. Rost van Tonningen dezer dagen
te Groningen gehouden, is een storende
fout geslopen, waardoor een misvatting
zou kunnen ontstaan. Daarojn herhalen
wij hier, wat de spreker in werkelijk
heid heeft gezegd, n.l. „dat, zooals een
Groninger in Holland steeds een Gro
ninger blijft, ook het Duïtscher worden
niet mogelijk is".
De aandachtige lezer zal inmiddels
voor zich zelf waarschijnlijk reeds deze
rectificatie hebben aangebracht.
A. M. DE JONG OVERLEDEN.
's-GRAVENHAGE, 20 Oct. De schrij
ver A. M. de Jong is op 18 October des
avonds in zijn woning te Blaricum door
onbekende daders overvallen en door
een revolverschot gedood.
De Jong werd op 29 Maart 1888 te
Nieuw Vosmeer (N.-B) geboren. Hij be
zocht te Delft de Rijksnormaalschool,
waarna hij van 1906 tot 1919 al-s onder
wijzer werkzaam was. In 1919 trad hij in
dienst van het dagblad „Het Volk".
Voorts werkte de Jong eenige jaren aan
letterkundige bladen. Den laatsten tijd
wijdde hij zich uitsluitend aan de lette
ren.
De inlevering van radio
toestellen.
'S-GRAVENHAGE. OM.
Op Instructie van den Hóhercn B.S.-
uod PollzellOhrer wordt de termijn
voor «e Inlevering: van do radio-appa
raten. waarvoor een inlevering*!.licht
instaat, lil verband met den grooten
toeloop bU de Inleveringsbureaux met
twee dagen, dn* tot en roet 22 October
verlengd.
LUILEKKERLAND IN
TILBURG.
Voor meer dan een ton
gehamsterd.
De economische politie heeft een in
val gedaan in het café van P. v. d. Loo
aan den Korrelschen weg te Tilburg,
waar, naar men vermoedde, dingen ge
beurden, die het daglicht niet konden
zien Het bleek, dat v. d. Loe-in een ver
trek achter het kleine cafézaaltje een
soort gelegenheid voor „duurdere"
klanten had ingericht. Een en ander
bleek echter een zoodanigen omvang
aangenomen te hebben, dat men werke
lijk van een" „zwart" luilekkerland kon
spreken.
In het pand bleken honderden fles-
schen jenever, whisky, champagne,
rhum, wijnen en likeuren voorradig te
zijn, alsmede groote partijen echte kof
fie, thee en cacao, blikken kip, ham en
andere vleeschwaren, een enorme voor
raad boter, vet. kaas en eieren, kisten
toiletzeep, balen rijst en suiker en sta
pels datnes- en heerenstoffen.
Een en ander mag, naar „zwarte"
prijzen gerekend, zeker op een totale
waarde van ver over de honderdduizend
gulden beroot worden.
Drie groote vrachtauto's waren noo-
dig om den inhoud van dit clandestiene
paradijs naar het politiebureau te trans-
porteeren in afwachting van de beslis
sing die de prijsbeneersching en de
economische. instanties in deze zeek
zullen nemen.
DE TECHNISCHE DAG.
Het programma voor den Technisohen
Dag. welke 14 November a.s. wordt ge
houden, is als volgt samengesteld:
Groningen: Noord—Oost.
Tilburg: ^uid—West.
Rotterdam: RotterdamDen Haag.
Amsterdam: AmsterdamHaarlem.
Utrecht; UtrechtZwaluwen.
GorinchemBondselftalRotterdam-
sche tweede klassers.
Zutphen: BondselftalTwentsch elft.
Zaandam: Zaansch elftalAmster-
damsche 2e. 3e en 4e klassers.
De buitenlandsche werkers
in Duitschland.
Zy werken ook voor eigen volk.
BERLIJN, 19 Oct. (D.N.B.). In de
nieuwe aula van de universiteit te
Berlijn zijn vandaag op uitnoodiging
van den Reichsorganisationsleiter dr.
Ley de buitenlandsche rijks- en gouw-
verbindingslieden van het Duitsche Ar
beidsfront voor èen werkvergadering
bijeengekomen. De bijeenkomst vond
plaats onder het motto: „Europa over
wint" en werd een demonstratie van
de socialistische solidariteit van de met
Duitschland samenwerkende Europee-
sche volken. Vlaggen van 21 Europee-
sche naties versierden de vergaderzaal.
Oberbefehlshaber Otto Marenbach
heette als zakelijk leider van het D.A.F.
de aanwezigen welkom, waarbij hij er
op wees, dat het D.A.F. in de buiten
landsche arbeiders niet alleen maar 'n
object van de tewerkstelling ziet, waar
mede een onbezette arbeidsplaats wordt
vervuld, doch nog veel meer den
Europeeschen mensch en den medestrij
der voor het gemeenschappelijk doel.
In den strijd van de volken van Europa
tegen het bolsjewisme zijn de gecon
centreerde economische en arbeids
krachten van het continent even be
langrijk als de strijdende legers en de
wapens. De millioenen werkers uit ge
heel Europa dragen zoodoende op direc
te wijze ook bij tot de redding en be
veiliging van hun eigen vaderland en
volk. Ook al wordt in oorlogstijd ge
streefd naar een maximumprestatie, dit
geschiedt toch niet ten koste van de ge
zondheid, zooals spreker nader stipu
leerde.
Wat het D.A.F. deed.
De leider van het bureau voor de te
werkstelling van het D.A.F., Ober-
bereichsleiter Mende, deelde mede. dat
het systeem van het verzorgen van de
buitenlandsche arbeiders prachtige re
sultaten heeft afgeworpen.
De vele millioenen buitenlandsche
arbeiders zyn in 22.000 door het D.A.
F. verzorgde kampen ondergebracht.
Eenentwintig wekciyks verschijnende
bifltenlandsche bladen en tydschrif-
ten met een totale oplaag van 750.000
exemplaren staan hun ter beschik
king. Voor kampbibliotheken zijn al
leen iji dit jaar 235.000 boeken en
350.000 brochures aangeschaft, 90.000
liederenbundels, 27.000 gramofoonpla-
ten, 5000 muziekinstrumenten, boven
dien instrumenten voor zestig volle
dige orkesten, -1910 radiotoestellen en
11.000 sporttoestellcn zijn de laatste
maanden beschikbaar gesteld. 3800
taaicursussen met 167.000 deelne
mers, 4000 kampsportfeesten. 5760
grootere K.D.F.-uitvoeringen naast
18.000 eigen uitvoeringen van de kam
pen in de laatste maanden geven in
grove trekken het beeld weer van
de cultureele zorg.
Rede van Sauckel.
De algemeen gemachtigde voor de te
werkstelling, gouwleider en stadhouder
Fritz Sauckel, legde den nadruk erop
welke groote beteekenis het D.A.F. als
de grootste en geweldigste socialisti
sche instelling ter wereld toekomt voor
de overwinning van een nieuw en be
ter Europa. Wanneer Duitschland In
deze geweldige worsteling om 't voort
bestaan van het F.uropeesche cultuur
contingent niet alleen het bloed van
zijn eigen zonen moet eischen, doch
ook op zijn jeugd, zijn vrouwen en
moeders een beroep doet voor geweldi
ge arbeidsprestaties, dan volgt het des
ondanks niet het voorbeeld van de plu
tocratische staten, die den buitenland-
schen arbeider meedoogenloos exploi
teeren, verbruiken en tenslotte weg
werpen
Het Duitsche volk, zoo zeide Sauckel
verder, brengt in zijn geheel overwel
digende offers om do Duitsche en daar
mede de Europeesche overwinning te
waarborgen. Het verlangt van de mil
lioenen buitenlandsche arbeiders niet
meer of nog lang zooveel niet als het
zelf in elk uur doet.
Deze tewerkstelling van vreemde na
ties in het Rijk, zoo verklaarde Sauckel
onder stormachtige toejuichingen, be
lichaamt in zich reeds het nieuwe, on
herroepelijk komende zegevierende
Europa. Het zal den vijand nooit geluk
ken het Rijk te berooven van de nood
zakelijke Europeesche arbeidskrachten.
De medewerking van de volken van
Europa, waartoe ook millioenen goed
willende arbeiders uit de sovjet-repu
bliek behooren, zal en moet de dood
steek zijn voor die joodsch-bolsjewistl-
sche wereldorde, die ondanks den rijk
dom van deze aarde de werkende inen-
schen laat verhongeren.
Uitgaande van de steeds herhaalde
bewering van Duitschland's vijanden
dat Duitschland met de buitenlandsche
arbeidskrachten het paard van Troje
zelf in zijn land gebracht heeft, ver
klaarde Reichsorganisationsleiter dr.
Ley vervolgens, dat iedereen, die in
Duitschland leeft, kan bevestigen, dat
de beste verstandhouding met de bui
tenlanders bestaat. De buitenlandsche
arbeiders hebben gezien dat in Duitsch
land iedere volksgenoot de hoogere be
langen van de gemeenschap stelt boven
de persoonlijke belangen.
SCHACEN.
UITKEERING WINTERHULP.
Evenals vorige jaren zal ook ditmaal
Winterhulp in vele gevallen den nood
verzachten.
De gezinnen, die in aanmerking wen-
schen te komen voor Winterhulp, wor
den verzocht vóór 1 November hiervan
schriftelijk mededeeling te willen doen
aan den heer W. C. Schmalz, Hoogzijde
E 114, Buurtschapshoofd N.V.D.
POLITIE.
Gevonden: een bakfiets,.een ceintuur,
een werktasch met inhoud, een porte
monnaie, een taschje, een levensmidde
lenkaart, een tasch met inhoud en een
rood portemonnaltje met inhoud.
Verloren: een aktetasch, een ceintuur,
3 stamkaarten, een „Osmla" vulpen,
een donkerblauwe dameshandschoeo.
een verchroomd armbandhorloge, een
bruine portemonnaie met inhoud, een
zwart beursje en een bruine mantel
met grijs astrakan.
DIPHTHERIE.
Naar wij vernemen doet zich ln deze
•gemeente een geval van diphtherie
voor bij een 16-jarigen jongen.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Arendje Grietje, d, v. J. C.
Rutgendijk en J. Bruin. Jan Willem, r.
v. R. Band cn A. Blaauboer. Jeannette,
d. v. C. D. Scheltus en B. de Leeuw.
Margaretha Maria. d. v. C. P. Stam en F.
A. G. Hendriks. Anna Catharlna, d. v.
A. w. N. Ploeger en C. de Wit.
Ondertrouwd Jacob Schram «n
Berendina Hensums.
Getrouwd Koop Bosma en Sljtje
Band. Cornells D. van der L4ndè en
Wljnanda Koeten.
Overleden: Anna Kuljs, 73 J„ echt-
genoote van A. Ktesellng. Aaltje van de
Put, 56 Jr. (woonplaats Den Helder),
DEN HELDER TOT
„SPERRGEBIET"
VERKLAARD.
Met ingang van 1 November a.s. is
de gemeente Den Helder tot „Sperr-
gebiet" verklaard.
Tot dien datum kan ieder zioh nog
vryeiyk ln de gemeente bewogen,
zonder ln het bezit te moeten zyn van
de desbetreffende „AnzweLs". Per 1
November a-s. evenwel dient ledore
inwoner van dc stad een „AtwtwHg"
te bezitten, evenals allen, die daarin
tljdeiyk verblijven of dc gemeente
voor korteren duur bezoeken.
Er zyn vele personen, die hnn
werkzaamheden in Den Heider heb
ben, doch aldaar geen nachtverblijf
bezitten. Indien men in zulke geval
len recht meent t« hebben op een
„Auswcls", dicnc men zich tc wenden
tot het Duitsohe Evacuaticbureao.
Stationspark 11. Den Helder. Dergr-
lijke verzoeken kunnen mondeling
geschieden.
Schriftelijke verzoeken kunnen b(J
den burgemeester van Den HeMcr
worden Ingediend.