NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
De algemeene Europeesche oorlogssituatie.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam G 9.
Bureau der Schager éditie:
Schagen: Laan SOL
Telefoon 444 (2 lQnen)
Postrekening 66189.
WOENSDAG 29 DECEMBER 1943.
SCHAGER EDITIE.
87e Jaargang, No. 304, 2 pagina's.
Dese Courant verschijnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Prjjs der gewone advertenties in deze
Editie 11 et per m.M. Bij contract
binnen een jaar te gebrniken belang
rijke korting. Tarieven voor le gebeele
oplage op aanvrage.
„Dit boven alles."
(Van onzen polltieken redacteur.)
H.
DE groote vlucht der populairiteit
van het boek en de daarop geba
seerde film „This above all" van den
Engelschen schrijver Eric Knight ligt
vooral in de vrijmoedige dialoog, die
er een scherp beeld van geeft, hoe
nuchter en critisch de Britsche volks
ziel op de hedendaagsche wereldpro
blemen reageert.
Het meisje Prudence werkt in haar
mengsel uit gezond realisme en gebrek
aan moreele remcapaciteiten koud als
een gezonde hondensnuit. Juist daar
door is zij zeer Engelsch. De jongeman
Clive uit de slum van een kolenmijn
spreekt echter als een Oxfordstudent,
die de problematiek van het bestaan
afmeet naar de trefkracht van zijn golf-
stick en die zijn linksradicale opvattin
gen kwistig uitstrooit, totdet hij als
juniorlid in het vaderlijk bedrijf wordt
opgenomen. Verbluffend ten aanzien
van de komende Engelsche vredesmo-
raal zijn de erotische jeugdbekentenis-
sen van de jongelui, de ontmoeting
van de baltvisch Prudence met een
Franschman, evenals de belevenissen
van Clive met jeugdige arbeidsters, die
knapen overvallen en verkrachten en
arbeiders, die een leerling ter dood
kwellen.
OP zeer breed plan worden discussies
weergegeven over politieke proble
men. Clive geeft een krasse schildering
van zijn indrukken in Duinkerken en
over de verschrikkingen van den strijd.
Dan stelt hij de schuldvraag. Hij maakt
er de Britsche regeering een verwijt
van, dat zij een misdaad heeft begaan
en zet uiteen, waarom hij niet meer
aan de Engelsche leiding gelooft. Hij
zou zelf de grootste lafaard zijn, in
dien hij voor zulk een regeering verder
zou strijden. Woordelijk heet het dan:
„Wanneer zij van niets geweten heb
ben, waardoor komt het dan, dat Hitier
steeds over alles is ingelicht? En zooals
Hitier hen aanklaagt, zoo klaag ik hen
aan!"
Op een andere plaats gewaagt Clive
van de Britsche verwijten tegen Hitier.
„Wat zou het, al deze flauwekul. Laat
ons liever zijn onloochenbaar glansrijke
methoden voor den nationalen voorspoed
afluisteren. Wij kunnen van hem heel
veel nieuws leeren. dat ons volk weer
iets zou kunnen geven, waaraan het de
moeite waafd is te gelooven".
Prudence, met ontzetting in haar
stem: „Dus je wilt, dat ons land aan
het. nationaal-socialisme ten prooi
valt?"
Clive: „Wanneer de noodlijdende ko-
lenmijnengebieden en de slums der ste
den met hun groote werkloosheid in
de laatste twintig jaren democratie be-
teekenendan, ja. En óf!"
Prudence: ,,Ik geloof je niet, dat je
dat zou willen. Je zegt, dat alleen uit
gelijkhebberij. Het zou het einde der
vrij heid beteekenen
Clive: „Prue, een man zal bereid
zijn, voor zijn persoonlijke vrijheid te
sterven. Maar wanneer zijn kinderen
honger lijden, zal hij de vrijheid tegen
een stuk brood inruilen en hij zal het
een goeden handel noemen!"
Prudence: „Ik zou beide willen heb
ben, vrijheid en brood".
Clive: „Ik ook. Maar de Britsche de
mocratie heeft ons jarenlang voor de
vraag gesteld, uit één van beide te
kiezen."
HET boek wemelt van scherp getee-
kende typen uit het Britsche en
Amerikaansche politieke en industrieele
leven, te veel om in het bestek van dit
opstel te kunnen weergeven. Een voor
beeld ter karakteriseering nog.
Een Amerikaansch grootindustrieel
zou gaarne den gewieksten Brit, Pren-
tiss Saintby, als vice-president voor
zijn trust willen winnen en hem met
zijn kleindochter Mary doen huwen,
omdat de Amerikaansche jongelui voor
zaken in grooten stijl zoo weinig aan
leg hebben. Mary is een mooie Ame
rikaansche, gauw tot een zakelijk ac-
coord bereid ten opzichte van het on
gerept bewaren der deugd. Zij laat het
aan toeschietelijkheid niet ontbreken
doch de Engelschman denkt meer aan
zakendoen en politiek. Hij kout liever
met Mary. die slechts een vluchtige
kus in de auto voor zich te boeken
heeft, over Hitlcr en de Joden:
Mary: „O, deze vervloekte Joden.
Ik heb er genoeg van, steeds van
hen te hooren zanikken Het loont
zich toch niet voor dit gespuis
oorlog te voeren. De oorlog is toch
zulk een stomme dwaasheid. Waarom
maken jullie er toch geen einde aan.
De Joden vechten immers niet zelf.
Heb je ooit van een Joodschen ont
dekkingsreiziger of van een Joodsch
generaal of een soldaat van naam of
van een pionier gehoord? Neen. zij
geven er de voorkeur aan thuis te
blijven, geld te verdienen en julile de
vuile zaakjes te laten opknappen.'
Saintby: „Het is een vlijtig volk"
Mary: .Wat vlijtig" Dat is geen vlijt
meer. doch grimmige hebzucht en dui-
velsche machtswellust! Neen, praat me
niet meer over Joden. Ik word er mis
selijk van. U heeft in den grond van
uw hart ook geen achting voor hen
U wilt maar redetwisten. Kijk maar
eens naar de Joden in ons land. Zij
zijn allemaal of communist of geld
wolf".
Kaderopleiding voor den
Germaanschen Landdienst.
In het „Gebiet Danzig-Westpruisen"
bevinden zich 500 Nederlandsche jon
gens en meisjes, die daar het boeren
werk leeren om later boer of boerin
of handwerksman te worden in het ge
bied. dat Nederiand voor kolonistatie
zal worden toegewezen. Ze zijn daar
ondergebracht in een 20-tal kampen
van 15—25 jongens of meisjes. Deze
kampen staan onder leiding van ka
derleden van den Nationalen Jeugd
storm. Eind November begint de op
leiding voor kampleiders en leidsters
voor den inzet van 1944.
Zij, die zich geroepen voelen zich
hiervoor aan te melden, kunnen dit
doen, ook al zijn zij nog geen lid van
den Jeugdstorm.
Aanmelden en nadere inlichtingen
bij den Germaanschen Landdienst, Ko
ningslaan 9, Utrecht.
Duitschland wacht op de invasie.
BERLIJN, 28 Dec. (DNB)- Omtrent
d algemeene Europeesche oorlogssitua
tie schrijft heden de militaire corres
pondent van het DNB, Martin Hallens-
leben:
Terwijl men in Duitsche militaire
kringen een houding van rustige zeker
heid bij duidelijke gereserveerdheid aan
treft, zijn daarmee destemeer de
stemmen ln contrast uit het vijandelijke
kamp, die zich bezig houden met den
tegenwoordigen toestand en met de toe
komstige ontwikkeling op de oorlogs
terreinen. Men toont zich daar althans
bezorgd en probeert deze bezorgdheid
te verbergen achter magere succesbe-
richten. Dat betreft zoowel den in het
Oosten begonnen winterslag als de
kwestie der oprichting van een nu ein
delijk doeltreffend tweede front, een
kwestie, van welker actualiteit men
aan Duitsche zijde overtuigd is. De
Duitsche commandoposten '.ijn allerwe-
ge bereid, om het groote wijdvertakte
anti-invasie-apparaat in werking te
stellen, dat aan de geheele Europeesche
kust op de ontvangst der Engelschen en
Amerikanen wacht.
Duitschland is gereed.
De inspectiereis van generaal-veld-
maarschalk Rommel op oe eventueele
punten van actie en de jongste offi-
cieele publicatie hierover heoft vol
doende aangetoond, dat men aan Duit
sche zijde gereed is, d.w.z. dat het
Duitsche afweer- en tegenaanvalsappa
raat slechts nog behoeft te worden los
gemaakt. De vijand kan niet in gebreke
blijven. Dat is algemeen de opvatting
van Duitsche militairen, want dan zou
hij weldra voor een toestand staan, dien
hij nog moeilijker de baas zou kunnen
worden dan thans, nu het winteroffen
sief van de Sovjets is aangewezen op de
noodige ontlasting. Een z.g. synchroni
seering van beide ondernemingen is
naar Duitsche opvatting een noodzake
lijkheid voor den tegenstander. Onge
twijfeld is zij ook het belangrijkste mi
litaire resultaat van de conferentie in
Teheran geweest. En alles wat de
vijand hierover zegt en inmiddels ge
daan heeft, duidt er immers op, dat de
poging thans moet worden geriskeerd,
onder afleiding van de werkelijk te vor
men zwaartepunten der invasie.
Zal zj| werkelijk geriskeerd
worden?
Daar van Duitsche zijde alle maatre
gelen genomen zijn, interesseert de be
antwoording van deze vraag den groot-
Duitschen generalen staf slechts in zoo
verre. als met het begin van een zoo
danige vijandelijke actie het tijdstip
gekomen is voor die Duitsche krachts
ontplooiing, die men tot dusver op den
achtergrond houdt. In dit verband is
ook de Kerstrede van Roosevelt van
belang. De benoeming van generaal
Elsenhower tot chef van de invasie is
derhalve even verhelderend als het feit,
dat generaal Spaatz, alweer geen En-
Sovjet-troepen in het gebied van
Witebsk teruggeworpen.
DUITSCHE STELLINGEN BIJ
RETSJITZA VERBETERD.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FüHRER, 28 Dec. (DNB). Het
opperbevel der weermacht deelt mede:
Jachtvliegers hebben in de Straat
van Kertsj een bolsjewistische torpedo
motorboot tot zinken gebracht. Ten
zuidwesten van Dnjepropetrowsk en
ten zuidoosten van Kirowograd zijn
Sovjetaanvallen door tegenaanvallen
afgeslagen. Eigen aanvallen ten noor
den van Kirowograd ontwikkelen zich
gunstig.
In het gevpchtsgebied van Sjitomir
hield de krachtige druk van den vij
and ook gisteren aan. Twintig vijan
delijke pantserwagens werden ver
nield.
Ten noordwesten van Retsjitza kon
den onze troepen na het afweren van
vijandelijke tegenaanvallen hun stellin
gen verbeteren.
In het gebied van Witebsk stort
ten herhaalde doorbraakpogingen der
bolsjewisten in verbitterde gevech
ten ineen. Door eigen tegenaan
vallen werd dc vijand op verschei
dene punten teruggeworpen.
In de succesvolle afweergevechten
ten zuiden van Shlobin heeft zich de
versterkte Thüringsch-Hessische infan
teriedivisie onder bevel van luitenant-
generaal Graf Von Oriola bijzonder
onderscheiden.
In Italië.
Aan het Zuid-Italiaansche front kwam
het in den westelijken sector slechts
tot gevechten van plaatselijke hetee-
kenis. Ten noorden van Venafro ging
bij een aanval van numeriek veel ster
kere vijandelijke strijdkrachten een
hoogte na zwaren strijd verloren. In
het gebied van Ortona hebb:n onze
troepen, nadat zij den vijand in de ver
bitterde gevechten der laatste dagen
de zwaarste verliezen aan menschen
en materiaal hadden toegebracht, de
ruïnes van Ortona ontruimd en n:euwe
stellingen dicht ten noordwesten van
de stad betrokken.
_Dorleth«' won den grooten Kerst-
prijs tijdens de draverijen, welke
Zondag op DuinHigt rijn gehouden
CNF/Schimmelpenningh/Pax m
gelschman maar een Amerikaan, in ze
keren zin aan het hoofd gesteld is van
de invasie-luchtvloot.
De toestand ln het Oosten.
De toestand in het Oosten heeft zich
niet ontwikkeld, als in het plan lag van
de tegenpartij. Het optreden van de
winterreserves, die nu datgene moeten
klaarspelen, wat aan de vroegere mas
sale inspanningen en massale offers niet
is gelukt, heeft niet het groote begin-
succes opgeleverd. Er valt op het oogen-
blik zelfs een lichte ontspanning in de
gevechtspositie waar te nemen. Even
wel rekent men aan Duitsche zijde op
een verdere, verscherping van den
stormloop der Sovjets op de Duitsche
stellingen en beschouwt men de tot
dusver ondernomen wintergevechtshan-
delingen slechts als een inleiding. Maar,
hoe men het ook bekijkt, In het Oosten
is de winteroorlog geen eenzijdig bols
jewistische aangelegenheid. De faze van
de worsteling om het initiatief is afge
lost door de faze van de worsteling om
het behoud van het initiatief.
De totale indruk van 'het Oostelijke
front is, dat ondanks het kennelijke
ontzien van de eigen strijdkrachten, de
Duitschers ditmaal actief in den win-
terstrijd staan en dat de Sovjets weer
een nieuwe periode van de aderlating
ingaan, niet echter in de door hen ge-
wenschte periode van den eindstrijd.
De
souvereiniteit van
kleine staten.
GENeVE. 28 Dec. (DNB) - Uit Lon-
den wordt gemeld: Het Engelsche week
blad New Statesman and Nation publi
ceert een artikel over de kwestie der
onafhankelijkheid van kleine staten. Op
het chaotische gebied der buitenland-
sche betrekkingen, zoo zegt het artikel,
moet onafhankelijkheid steeds een rela
tief begrip zijn. De souvereiniteit van
kleine volken is van oudsner een ro
mantische illusie, die voor eenige men-
schen der alledaagsche politiek een be
proefd sprookje vormt.
Het rauwe, nieuwe feit,beslissend
in de moderne wereld, is daartegen
over echter, dat de technische oor
logvoering en vooral de luchtoorlog
thans zoo geweldige economische
hulpbronnen als voorwaarde hebben,
dat kleine staten zich met succes in
het geheel niet meer alleen verdedi
gen kunnen.
De huidige oorlog heeft, zoo gaat het
blad voort, een half dozijn souvereine
regeeringen naar Londen gebracht, die.
naar wij hopen, de jaren der balling
schap in nuttige overpeinzingen hebben
doorgebracht over den zin en de waarde
van de onafhankelijkheid in het tijd
perk der duikbommenwerpers en ta/.ks.
Sedert die jaren is het echter onder
politiek links ingestelde denkers ge
bruikelijk geworden zich vertrouwd te
maken met de gedachte aan een beper
king van de souvereiniteit. Souvereini
teit is geworden tot een gevaarlijke cn
drukkende illusie, neutraliteit tot een
onmogelijke luxe.
SPOORWEGEN IN V.S. IN HANDEN
DER REGEERING.
Roosevelt heeft Stimson bevolen,
de spoorwegen over te nemen, zoo
meldt de Britsche berichtendienst
uit Washington.
President Roosevelt heeft in een
officieele verklaring gezegd, dat de
inbeslagneming der spoorwegen
„voor het transport van troepen en
materieel en voor het reizigers
verkeer alsmede voor den aanvoer
van materieel en levensmiddelen
voor weermacht en burgerbevol
king'noodzakelijk en ook overigens
voor een succesrijke oorlogvoering
van groot gewicht is." Hij heeft
zich daarom genoodzaakt gezien
onverwijld de spoorwegen tijdelijk
in bezit en in beheer te nemen om
de voortzetting van het bedrijf te
waarborgen. Als thans spoorweg
beambten zouden staken, zouden
zij dat legen de regeering der Ver-
eenigde Staten doen.
Volgens een Reuterbericht uit
Washington hebben thans twee gene
raals de leiding van het bedrijf op bijna
een kwart millioen mijl Amerikaansche
spoorlijnen op zich genomen.
De strijd in het Verre Oosten.
TOKIO 28 Dec. (DNB). Het kei
zerlijk hoofdkwartier maakt heden
bekend:
1. Onze bezettingstroepen zijn se
dert 26 December in felle gevechten
verwikkeld met de vijandelijke troe
pen. die aan de westkust van Kaap
Gloucestcr op Nieuw-Brittannië zijn
geland.
2. Luchtstrijdkrachten der marine
hebben op 26 December een verrassen
den aanval ondernomen op een vijan
delijk convooi in de Borgen Bay. O.a.
werden twee zware kruisers tot zin
ken gebracht
3. Op 27 December hebben lucht
strijdkrachten der marine vijandelijke
schepen en installaties in de nabijheid
van Kaap Marcus met gunstig resul
taat aangevallen.
4. Luchtstrijdkrachten der marine
bonden op 27 December den strijd aan
met ongeveer 50 vijandelijke vliegtui
gen. die een aanval ondernamen op
Rabaul en schoten 23 ervan neer.
De Japansche verliezen bedragen 6
vliegtuigen, die nog niet teruggekeerd
zijn.
BEKENDMAKING.
EXTRA KEURINGEN VOOR DE WAFFEN
S.S. EN DEN LANDSTORM NEDERLAND
Het S.S Ersatzcommando deelt mede:
Om aan de vele aanvragen tegemoet te
komen, zal op 3 Jan nog een extra-
keuring voor de Waffen S.S en den
Landstorm Nederland plaats vinden Men
kan zich hiervoor melden bij het Er
satzcommando. Korte Vijverberg 5. Den
Haag van 10—14 uur Alle Inlichtingen
omtrent dienstneming in de Waffen S.S
of Landstorm Nederland geven de Er-
satzcommando's Den Haag. Korte Vijver
berg 5: Amsterdam. Dam 4: Alkmaar
Langestraat 55: Groningen. Heerestraat 45:
Heerlen, Saroleastraat 25 Kostelooze
spoorwegbiljetten kunner\ eveneens bij de
Verduister v. 16.45-8.45 u.
30 I)ec.: Zon op 8.51, onder 16.34.
Maan op 11.16, onder 20.58.
Het einde van de
„Scharnhorst".
DE VLAG IN TOP VUREND
TOT DE LAATSTE GRANAAT.
Over den aanval op het voor Moer-
mansk bestemde vijandelijke convooi
heeft het opperbevel der Marine nog
de volgende bijzonderheden mede-
gdeeld.
Reeds eenige dagen tevoren had dt
Duitsche luchtverkenning een vijande
lijk convooi opgemerkt, dat op weg
was naar Moermansk. Het nad oorlogs
materiaal en levensmiddelen voor het
Sovjetfront aan boord. Een gevechts
groep der Duitsche vloot werd tegen
dit convooi in den strijd gebrach en ter
hoogte van de Noordkaap trof men den
vijand aan.
Tegen 1 uur in den ochtend van 26
December kwam het slagschip Scharn
horst. waarop zich de commandant
der torpedojagers, Schout-t ij-Nacht
Bey. als bevelhebber der gevechts
groep had in gescheept, in gevechts
contact met de vijandelijke bewa-
kingsvloot, die bestond uit kruisers
en torpedojagers. Bij slecht weer
was het zicht, beperkt Kort na het be
gin van den strijd green ook een
zwaar vijandelijk oorlogssch'p in. In
het verdere verloop slaagde de vijand
er ln, bij verrassing nog meer zware
strijdkrachten bijeen te brengen, die
tengevolge van het slechte zicht te
voren niet gezien waren
Na verscheidene uren van zeer
zwaren strijd werd de „Scharnhorst",
die onder bevel van kapitcin-ter-Zee
Hintze stond, door de viiandelijke
oorlogsschepen omsingeld. Tegen half
acht des avonds zonk het slagschip
met de vlag in top. oindat het, tol
de laatste granaat vurend den vij
and zware schade had toegebracht.
De andere Duitsch-i strijdkrachten,
die aan de operatie deelnamen, leden
geen verliezen. Over het lot der be
manning van de ..Scharnhorst zullen
de verwanten mededeeüng krijgen,
zoodra rapporten zijn ontvangen.
NOG MEER BENOEMINGEN IN
GEALLIEERDE KAMP.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, is te Londen gisteren officieel
mededeeling gedaan van aanvullende
benoemingen, die het resultaat van de
besprekingen tusschen Roosevelt en
Churchill zijn. Generaal Sir Bernard
Paget Is benoemd tot opperbevelhebber
in het Midden-Oosten onder den gealli
eerden opperbevelhebber in het Mid-
dellandsche Zeegebied. Luchtmaar-
schalk Sir Arthur Tedder is benoemd
tot plaatsvervangend opperbevelhebber,
Doe de kinderen niet te kort.
JEUGD MOET GROEIEN.
's-GRAVENHAGE, 28 Dec. Het
Voorlichtingsbureau van den Voe
dingsraad schrijft:
De extra rantsoenen boter. melk.
brood en aardappelen voor kinderen
van bepaalden leeftijd zijn er niit voor
niets. De jeugd toch heeft het voedsel
niet alleen noodig voor de instand
houding van het lichaam en voor ar
beidsvermogen en warmte zioals de
volwassenen. Het kind groeit en het
voedsel moet dus het kinderlichaam
tevens in staat stellen z'ch te ontwik
kelen en te versterken.
Bij de kleinsten zijn b.v. de bouw
stoffen noodig om het beenderstelsel
stevig te maken en de tanden te vor
men. De oudere kinderen groeien voor
al in de lengte, nieuwe cellen, waar
uit het lichaam wordt opgebouwd, ont
staan. Krijgt een kind hiervoor geen
voldoende voedingsstoffen en hier
in voorzian juist zooveel mogelijk die
extra rantsoenen dan ontwikkelt
het zich slecht, wordt zwak en loopt
het gevaar spoediger ziek te worden
dan beter gevoede kinderen. Zelfs de
volwassene kan nog te lijden hebben
van onvoldoende voeding in zijn jeugd.
Geef den kinderen daarom de
voedingsmiddelen, waarop zij recht
hebben. Profiteert er niet zelf
van. Gij kunt beter met wat min
der toe dan uw kinderen.
POLITIEK JAAROVERZICHT
MAX BLOKZIJL.
Op Donderdag a.s. zal Max Bh .zijl
niet een brandende kwestie behandelen.
Hij zal over den zender Hilversum I
dien avond reeds om 18.30 tot 19 uur
zijn politiek jaaroverzicht uitspreken.
Nieuws in 't kort.
Slachtoffer van de duisternis. Tenge
volge van de duisternis Is te Schoonho
ven de 55-jarige dekknecht L. Hoogen-
doorn, na het verlaten van zijn woning,
ln het water van den Singel geloopen.
Het is niet zeer diep, maar gevaarlijk
door den modder. H. heeft daarvan zoo
veel naar binnen gekregen, dat hij aan
de gevolgen is overleden.
Hoofdconducteur door trein gegrepen. -
Toen employe's van de Ned. Spoorwegen
zich Maandagmorgen vroeg op het sta
tionsemplacement te Oldenzaa) bevonden,
zagen zij iemand op de rails liggen, die
hevig bloedde. Het bleek bij onderzoek de
56-jarige hoofdconducteur B. te zijn, die
vermoedelijk door een trein is gegrepen.
Het slachtoffer is aan de gevolgen over
leden.
Ongeval met klein projectiel. Het 11-
jarig dochtertje van de familie Fokker te
Vroomshoop had in de omgeving van
haar woning een klein projectiel gevon
den en ging daarmede spelen. Plotseling
volgde een ontploffing, waarbij het kind
zeer ernstig aan gelaat, banden en bee-
nen werd gewond.
Door een klomp getroffen. Op het
schoolplein te Usquert waren eenige jon
gens aan het stoelen. Twee hunner kregen
daarbij ongenoegen en een van hen trok
een klomp van den voet met de bedoeling
dezen den ander naar het hoofd te gooien.
De klomp trof 'n derden jongen, den 10-
jarigen Jan de Pater. Deze moest met een
ernstige hersenschudding naar het Aca
demisch Ziekenhuis te Groningen worden
vervoerd waar hij aan de gevolgen is
overleden.
Azfinessence gedronken. In het be
gin der vorige week zag het 2-jarige
kind van het gezin Van M. aan de Kam
steeg te Helmond in een onbewaakt
oogenblik kans een fleschje azijnessence
te bemachtigen en daaruit te drinken.
De kleine is gisteren aan de gevolgen
overleden.
Knaapje aan halsverwonding doodge
bloed. De 6-jarige D. P. uit de Stuur
manstraat te 's-Gravenhage droeg Maan-
daemiddas in die straat een flesc-h am
moniak. Toen het ventje door onbekende
norzaak viel. brak de flesch. Een scherf
daarvan trof een halsslagader, tengevolge
wnprvan dc knaap doodbloedde.
Lillt gevonden. Uit de Oudehaven te
Rotterdam Is het lijk opgehaald van den
50-iarlgen arbeider bij de Ned. Spoor
wegen c. van Dongen, die sinds 22 No
vember utt zijn woning werd vermist.
SCHAGEN.
Verlenging Ausweise.
Belanghebbenden wordt er op
gewezen, dat de Ausweise voor het
Heerenbosch ter verlenging op het
Raadhuis alhier moeten worden in
geleverd op Donderdag 30 Decem
ber a.s. des voormiddags tusschen
9—10 uur, terwijl in den loop van
den dag de Ausweise weder zullen
worden terugebezorgd.
Men wordt verzocht aan de inle
vering te voldoen, daar zich anders
voor betrokkenen stellig moeilijk
heden zullen voordoen.
C. WIJDENES SPAANS, t
Heden ontvingen wij het bericht, dat
ln zijn tijdelijke woonplaats Oranje
woud (Fr.) op 74-jarigen leeftijd is
overleden de heer C. Wijdenes Spaans,
oud-Dijkgraaf van het Hoogheemraad
schap Noordhollands Noorderkwartier
en oud-Dijkgraaf van den Anna-Pau-
lownapolder.
In ons nummer van morgen komen
wij hierop nader terug.
Heer-Hagowaard.
Restauratie. Een der prachtigste z.g.
„hooge erven" is ongetwijfeld dat van
den heer K. Wagenaar, vlak tegenover
het front van het station Hugowaard.
Het stuk grijs geverfde muur, vanaf
het station waar te nemen, is rest van
de voormalige „boerenplaats van Swa-
ger", die omstreeks 1906 door brand
werd vernield, en dateert vermoedelijk
reeds van 1632.
Thans worden de dampalen van dit
erf, naar men ons verzekerde door Swa-
ger aangebracht en evenals het steun-
werk van den dam uit met specie aan
elkaar verbonden groote kelen bestaan
de. vervangen door vlerkante moderne
palen van lichtgele (Bijenkorf) steen.
Steunregelingen. Naar men ons me
dedeelde is voor de twee laatste in onze
gemeente gesteunde pluimveehouders de
steun Ingaande Januari 1944 ingetrokken.
Thans worden nog gesteund een drie
tal kleine boeren onder 66 jaar en een
énkele boven de 66 jaar, allen vallende
onder de z.g. B-groep.
Biljarten. - Donderdag speelde een
11-tal leden van de Biljartclub „Excel
sior" in het café van den heer Zut een
wedstrijd tegen een 11-tal leden van
de Biljartclub „Krijt op Tijd" van
Oterleek.
De uitslag van deze geanimeerde ont
moeting was dat „Excelsior" de over
winning behaalde met 145 winstpunten.
Tienjarig knaapje doodelyk aangere
den. - Vrijdagnamiddag, ongeveer 5 uur,
was het 10-jarig zoontje van den tuin
bouwer Beers op den W.-Langereischen
Dijk aan het hoepelen. Het kind was
waarschijnlijk zoo in zijn spei verdiept,
dat het 't naderende motorrijwiel van
dokter Proost uit Den Helder niet op
merkte. Vermoedelijk is het geschrok
ken en wilde den hoepel nog grijpen.
Hierbij kwam het hoofdje in aanraking
met het nummerbord van de motorfiets
waardoor een zoodanige verwonding
ontstond, dat de dood bijna onmiddellijk
intrad.
Oadkarspel.
Politie. Gevonden: een bankbiljet.
Komen aandrijven een roeibootje. Inl. bij
den heer Boon.
Schoorl.
Sluiting van de Secretarie. - De Ge
meente-Secretarie wordt op Vrijdag 31
December a.s. te 13 uur gesloten: zij
opent weer op Maandag 3 Januari 1944
te 8.30 uur.
Bergen.
Kostelooze inenting en hcrinenting
tegen pokken. - Wij verwijzen belang
hebbenden naar de desbetreffende ad
vertentie
Koedijk.
Uitvoering „De Roos". - Zaterdag (len
kerstdag) gaf de rederijkerskamer „De
Roos" een uitvoering. Opgevoerd werd
het stuk „Baron von Haberniks," een
blijspel in drie bedrijven van Otto
Schwarz en G. Lengbach, onder regie
van G. Kooijman. De zaal was geheel
uitverkocht. Was in het eerste bedrijf
het spel eenigszins stroef, het 2de be
drijf kenmerkte zich door grooter los
heid en aardige spelmomenten, wat ook
danig aan de toehoorders was te mer
ken, Vooral M. BregmanBakker in de
rol van Lenz als typiste in samenspel
met Jn. Kuit als Aug. Schulze was zeer
goed. De laatste had geen gemakkelijke
taak. maar wist het heele stuk door het
publiek te boeien. Ook D. Oostwouder
in de rol van Franz Spieling als die
rentemmer heeft goed werk geleverd.
Het hoogtepunt werd wel 1 ereikt in
het derde bedrijf, dat herhaaldelijk aan
leiding gaf tot groote vroolijkheid; alle
spelenden wisten zich op de juiste wij
ze te geven tot een goed vormend ge
heel. „De Roos" kan op een goed ge
slaagde uitvoering terug zien, terwijl
het publiek hoogst voldaan huiswaarts
keerde.
Schagerbrag.
Kerstfeestviering. - Zondag 2den
kerstdag werd ln de Ned. Herv. Kerk
alhier bij 'n prachtigen Kerstboom het
kerstfeest van de Ned. Herv. Zondags
school gevierd. Het feest stond onder
leiding van mej. Van der Veen, die een
openingswoord sprak, waarna zij na sa
menzang en zang van de kinderen fret
geboorteverhaal vertelde, dat met groo
te aandacht aangehoord werd. Vervol
gens vertelde mevrouw De BoerOt
ter een kerstverhaal, getiteld „De kerst
auto," dat evenals het eerste afgewis
seld werd door toepasselijke liederen
van de kinderen. Dit alles werd met
groote aandacht beluisterd. Intusschen
werden de kinderen onthaald op echte
chocolademelk en koek. Hierna brak 't
groote moment van den middag aan:
het uitreiken der kerstcadeautjes, het
geen op zeer royale wijze geschiedde.
Het feest werd beëindigd met het zin
gen van gez. 180 en een dankwoord van
mej. Van der Veen.
Van de zijde der ouders was er groo
te belangstelling voor deze uitermate
geslaagde kerstfeestviering. Een woord
van dank aan het adres van de dames,
die tijd noch moeite hebben gespaard om
er werkelijk iets goeds van te maken,
is stellig op zijn plaats.
Aartswoud.
Kerstboom. - Eersten Kerstdag
prijkte hier een Kerstboom in de Kerk
In verschillende groepen werden door
de kinderen de bekende Kerstliederen
gezongen. Ds. Kreb hield een mooie
Kerstvertelling. Tot slot kregen alle
kinderen een appel en een mooie ge
denkplaat mee naar huis. Het was een
eenvoudig, maar goed Kerstfeest.
Stemming Kiescollege. - Door stem
gerechtigde lidmaten werden tot leden
van het Kiescollege gekozen de heeren
F. de Beurs. Joh. Veerman. M. Bruin
en II. Bakker. Allen aftredend.
HarenkarspeL
Politie. - Verloren een zwarte da-
mesceintur. gaande van Dirkshorn naar
Kerkebuurt, Verloren een groene da
mesceintuur, gaande van Dirkslaan naar
Verloren een zilveren heerenhorloge,
vermoedelijk Dirkshorn of Schagen.
W ieringen.
Kerstfeestviering. - De Vrijz. Hen'.
Gemeente te Hippolytushoef heeft op
25 Dec. het kerstfeest gevierd. Ds. Van
Beek en mej. R. Dijkshoorn vertelden
kerstverhalen en de kinderen zongen
liederen. Ook de gemeente zong een 2-
tal gezangen. Tusschen de bedrijven
werd aan de kleinen koek uitgedeeld
en een 17-tal kinderen, dat de Zon
dagsschool verliet, kreeg een diploma.
Aan het slot ging ieder kind met een
presentje en versnaperingen naar hui.s.
Deze zeer geslaagde kerstmiddag werd
door velen bijgewoond. Het groote ge
bouw was geheel met belangstellen
den gevuld.
Kerstfeest N. H. Kerk te Westerland.
Zondag hielden de kinderen der Vrijz.
Zondagsshcool hun kerstfeest o. 1. v. den
weled. heer ds. Lugt. De kerk was ge
heel bezet. Door de kinderen werden
een 6-tal liederen gezongen, terwijl de
Gemeente een 2-tal gezangen zong. Het
kerstverhaal werd verteld door ds.
Lugt, terwijl de kinderen getracteerd
werden door de dames van de Zondags
school. Aan hel einde ontving elk kind
een cadeautje en versnaperingen.
Gevonden: een blauwe bivakmuis,
een dekzeiltje en een rood ceintuurtje.
Inlichtingen gemeente-bode.
Callantsoog.
Kerstfeest. - Op Tweeden Kerstdag
vierde de Zondagsschool der Ned. Herv.
Gemeente haar Kerstfest. Voor dit doel
waren de twee lokalen der noodschool
samengetrokken tot één, zoodat er een
flinke ruimte beschikbaar was. De op
komst was echter zoo groot, dat nau
welijks allen een plaatsje konden vin
den. Het was een recht gezellig en
goed feest, waarvan zoowel ouderen
als jongeren veel genoten.
De kinderen hebben hun versjes keu
rig gezongen en de Kerstverhalen vie
len zeer in den smaak. Door de bin
nengekomen giften in nature kon rij
kelijk worden getracteerd. Bovendien
kreeg elk kind zijn cadeautje mee
naar huis.
Een woord van hulde aan het adres
van hen, die deze Kerstfeestviering or
ganiseerden. is zeker op zijn plaats.
Julianadorp.
Openbare uitvoering van Harmonie
„Kunstzin". - Zondagmiddag, 2en Kerst
dag, zou de Muziekvereeniging „Kunst
zin" een muziek- en tooneeluitvoering
geven in de zaal „Prins Hendrik" van
den heer A. Doorn.
De zaal was tot de laatste plaats bezet
en velen hadden met een staanplaats
genoegen moeten nemen. De eere
voorzitter. de heer J. Henderikx, sprak
het openingswoord en deelde mede,
dat door ernstige familieomstandig
heden van een onzer medebewoners
besloten was, het muzikale gedeelte
van het programma af te voeren, en
vervolgens wenschle hij alle aanwezi
gen een prettigen middag. In de plaats
van de muziek werden door den heer
T. Speur een paar voordrachten uit
den bekenden bundel van No-no ge
declameerd, die getiteld waren „Het
Jubileum" en „We zijne kiet". Daar
na werd door een gezelschap dames
en heeren ten tooneele gebracht „Aard
appelen". welk stuk hier voor eenige
jaren ook reeds was opgevoerd, en
voor vele ouderen thans niet on
bekend meer was. Geconstateerd
mocht worden, dat een en ander de
aanwezigen wel beviel, hetwelk door
een applaus aan het einde tot uiting
werd gebracht, zoodat op een aange
name tijdpasseering teruggezien kan
worden.
't Zand.
Diphtherie. - In het gezin van den heer
heer W is een geval van diphtherie ge
constateerd.
Te veel van het goede, - Twee jonge
paarden van den heer N. hadden de
kans gekregen zich te goed te doen aan
de haver, welke in een schuurtje was
opgeslagen, met het gevolg dat zij te
veel van het goede kregen en aan de
gevolgen zijri gestorven. Een groote
schadepost voor den heer V.
Texel.
Tcxelsohe Markt. - De markt, van
Maandag viel, ondanks den geringen
veeaanvoer, een druk bezoek ten deel.
In konijnen en kippen werd nog een
levendige handel gedreven, al zijn de
feestdagen achter den rug. Aan de
vrije markt werden ook nog enkele
schrammen verhandeld, die flinke prij
zen deden.
De totale aanvoer bestond uit: 5
schrammen ƒ70—ƒ120; 60 konijnen
ƒ1 p. kg. (Reg.prijs); 25 kippen ƒ0.90
p, kg. (Reg.prijs).
Voor de levering: 2 koeien, 8 scha
pen, 3 nuchtere kalveren en 4 varkens.
Mr. A. F. KAMP.
Per 1 Januari a.s. eindigt de ambts
periode van mr. A. F. Kamp als Dijk
graaf van het Hoogheemraadschap
Holl. Noorderkwartier. Op de voor
dracht, opgemaakt ter voorziening in
de vacature, staat de aftredende no. 1:
no. 2. is P. Groot, Andijk; no. 3. A.
Sluijs Enkhuizen.
De Distributledlenst maakt bekend:
le. De zeifverzorgers te Obdam. die hun
levensmiddelenbonkaarten hebben afge
haald op Donderdag 9 December 1943 na
den middag, moeten voor de volgende pe
riode hun bonkaarten niet afhalen op 6
Januari 1944, zooals op hun inlegvel staat
aangegeven, doch op Vrijdag 7 Januari
1944 var 10 tot 13 uur.
~2e. De zeifverzorgers, die hun levens
middelenbonkaarten hebben afgehaald bij
den heer W. Groenland te Heerhugo-
vvaard op Woensdag 8 December 1943 na
den middag, moeten voor de volgende pe
riode hun bonkaarten niet afhalen op
Januari 1944, zooals op hun inlegvel is
vermeld, doch op Dinsdag 18 Januari 1944,
van 10 tot 13 uur.
3e. De na-uitreiking zal in het venrnlg
plaats vinden op den eersten Woens ag
van de week, waarin de nieuw verstrekte
bonnen geldig zijn.
4e. Op den dag van na-uitrelking kan
na 12 uur niemand meer worden geholpen.
5c. Vóór den dag van na-uitreiking wor
den aan het loket van het distributiekan
toor geen levensmiddelenbonkaarten ver
strekt.
