NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Nederlandsche steden zwaar gebombardeerd.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C9.
Bureau der Scbager editie:
Schagen: Laan 201.
Telefoon 444 (2 lijnen).
Postrekening 66189.
DONDERDAG 24 FEBRUARI 1944.
SCÏTAGER EDITIE.
88e Jaargang, No. 46, 2 pagina's.
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief:
Prijs der gewone advertenties in dett
Editie 11 ct. per tn.m. Rij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de gebecle
oplage op aanvrage.
Nijmegen, Arnhem en Enschedé ernstig
getroffen.
Technische nooddiensten
verleenden hulp.
Dinsdagmiddag zyn ecnige steden
in het Oosten van ons land hel
doelwit geweest van Angelsaksische
bommenwerpers. Het waren Nij
megen, Arnhem en Enschedé.
Nijmegen vooral werd in erge
mate getroffen door dc explosieve
bommen en het aantal slachtoffers
is daar zeer hoog.
In Enschede werden hoofdzake
lijk brandbommen geworpen, die
weliswaar groote vernielingen aan
richtten, doch het aantal dooden
is daar gelukkig niet zoo hoog. In
Arnhem werden twee woonwijken
zeer ernstig getroffen met al de
gevolgen van dien.
De catastrophc in Nijmegen
De oude stad Nijmegen werd, zooals
reeds opgemerkt, zeer zwaar getroffen
De Angelsaksische bommenwerpers, die
men zoo vaak hoog over had zien vlie
gen op weg naar de Duitsche steden
keerden zich plotseling tegen deze
Nederlandsche stad. Op tal van plaat
sen vielen brisant- en brandbommen
die onmiddellijk een groot aantai
slachtoffers maakten. Steekvlammen
schoten op uit de stad en de toren.-
van de veertiende-eeuwsche St. Ste-
venskerk en die van de Kirmel, hei
meesterbouwwerk van Ed. Cuypers
zag men waggelen en omlaag storten
Overal in de straten vielen menschen
neer, bloedend, verminkt. Gehee'e
straten waren plotseling in een vuur
zee veranderd, te midden waarvan ge
wonde menschen om hulp jammerden
Vier kerken brandden
De brandweer stond voor een schijn
baar hopelooze taak, vier kerken
brandden als laaiende fakkels, want
behalve de Stevens en dc Karme<
brandden ook de SI. Canisiuskerk van
de Paters Jezuïeten en de St. Fran-
ciscus. Snel breidde het vuur zich U't
Men redde wat te redden was, mer.
bluschte waar men kon, men hielp
waar maar mogelijk. Hier vroeg men
niet naar geloof of stand of politieke
gezindheid.
Plotseling vormde zich in de massa
der wanhopigen en vertwijfelden een
legertje van bezonnen hulpvaardige
menschen aaneen. De brandweer la
ter versterkt uit omliggende plaatsen
de dienst der luchtbescherming, het
politiecorps, W.A. mannen, en talrijke
andere vrijwilligers waren uren lans
bezig om het vuur meester te war
den, gewonden te verzorgen en
menschen te helpen, die met één sla?
beroofd waren van hun bezit Gered
de meubelen werden op pleinen en
in parken bijeengebracht. D3kloozen
kregen den eigen dag r.og van ge
meentewege warm voedsel.
Het aantal dooden en gewonden is
r.og niet bij benadering op te geven
talrijke slachtoffers liggen no? ondei
Verbitterde strijd in het
Oosten.
Kriwoirog ontruimd.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 23 Febr. (D.N.B.) Het op
perbevel van de weermacht deelt m: de:
Ten Zuidoosten van Kriwoirog
braken onze grenadiers, door storm-
geschut gesteund, door de vijande
lijke stelling heen en brachten den
taai weerstand biedenden bolsje
wisten in den verderen aanval zwa
re, bloedige verliezen toe. Dc stad
Kriwoirog werd na verbitterde ge
vechten en na vernieling van alle
voor den oorlog belangrijke instal
laties ontruimd.
In het gebied van Sweningorodka en
in het gebied ten Zuiden van de Pripet
verliepen eigen aanvallen met succes.
Bij een verrassenden luchtaanval op
het vliigveld Sjitomir werden twintig
vijandelijke vliegtuigen vernietigd.
Terwijl ten Zuiden van de Berezina
en ten Zuidoosten van Witebsk plaat
selijke aanvallen der bolsjewisten wer
den afgeslagen, duren ten Noordoosten
van Rogatsjef de zware gevechten met
doorgedrongen vijandelijke strijdkrach
ten voort.
In den Noordelijken sector van bet
Oostelijke front verloopen onze distan-
cleeringubewegingen ten Zuidwesten en
ten Westen van het Umenmeer volgens
plan. Ten Oosten van het Peipusmeer
mislukten herhaalde aanvallen der bols-
jewisten. Gisteren overdag verloor de
vijand aan het Oostelijke front 47 vlieg
tuigen.
In Italië.
In Italië deed de vijand in het lan-
dingshoofd van Nettuno enkele ver-
geefsche plaatselijke aanvallen. Daar
bij werd een vijandelijke compagnie,
die met steun van pantserwagens onze
stellingen aanviel, vernietigd. Bij de
voortgezette opruiming van het om-
singelingsgebied ten Zuiden van Apri-
lia werden gevangenen gemaakt.
Onze formaties slagvliegtuigen zet
ten haar aanvallen op de ontschepin
gen van den vijand in de haven van
Anzio voort en veroorzaakten nieuwe
vernielingen en zware branden.
Duur betaalde luchtaanvallen
op Duitschland.
In de middaguren van 22 Februari
vielen formaties Amerikaansche bom
menwerpers. krachtig door jagers be
schermd. plaatsen in Midden-Duilsch-
land aan. Tegelijkertijd vlogen Ameri
kaansche bommenwerpers boven Zuid-
Duitschland en het protectoraat. Door
talrijke brisant- en brandbommen ont
stond vooral in de woongebieden van
enkele steden schade. De Duitsche
luchtverdediging was ook gisteren bij
den strijd tegen de Amerikaansche
bommenwerpers succesvol. Zij vernie
tigde 119 vliegtuigen, waaronder 95
viermotorige bommenwerpers.
In den afge'nopen nacht wierpen en
kele vijandelijke storingsvliegtuigen
bommen neer op plaatsen in het Wcst-
Duitsche gebied.
Ook Londen weer aangevallen.
De Duitsche luchtmacht ondernam
in den afge'oopen nacht een nieuwen
doeltreffenden zwaren aanval op Lon-*
den. Sterke formaties zware gevechts
vliegtuigen bestookten het stadsgebied
met groote hoeveelheden brisant- en
brandbommen, die aanzienlijke schade
en uitgestrekte branden veroorzaakten.
de puinhoopen. De schade is enorm. De
mooie oude stad is plotseling een
zwaar gehavende stad, een toonbeeld
van oorlogsellende geworden.
De Groote of Stevenskerk te Nijme
gen dateert uit de 13e eeuw. doet
werd in haar huidige gedaante eerst
tweehonderd jaar later voltooid. De to
ren, die thans geheel is ingestort, trok
de aandacht door zijn sierlijken, tuch
tigen spits uit de 17e eeuw, welke-;
eenige overeenkomst vertoonde mei
dien van de Oude Kerk te Amsterdam
De bomaanval op Arnhem
In Arnhem waren in het bijzonder
twee wijken, waarop een reeks brisant
bommen zijn neergeworpen, welke
rouw en ook groot leed van anderen
aard hebben gebracht over velen. Tal
rijke huizen werden volkomen ver
nield. Bovendien kregen in de onmid
dellijke nabijheid gelegen huizen zoo
groote schade, dat zij volkomen onbe
woonbaar zijn. Nog belangrijk grooter
is het aantal huizen, die tijdelijk ge
heel of gedeeltelijk onbewoonbaar zijn
geworden door de gevolgen van den
luchtdruk, die vele honderden ruiten
c'eed springen, tallooze pannen van de
daken rukte, plafonds ineen deed stor
ten en inboedels ruineerde. Veel erger
is nog. dat zooveal onschuldige levens
plotseling zijn weggerukt en menschen
misschien voor altijd zijn verminkt. De
luchtbeschermingsdienst, de geneeskun
dige dienst en de technische noodhulp
zijn tertond begonnen met het aller
voornaamste: het redden van zooveel
mogdüjk menechenlevens. In den
Iobp van den midag waren talrijke
zwaar gewonden naar de ziekenhuizen
overgebracht.
Behalve de officieele diensten heb
ben ook tal van burgers zeer doeltref
fend hulp verleend. Dank zij de me
dewerking van buurt genoot en, vrien
den en kennissen hadden vrijwel alle
rctroffenen binnen enkele uren nieuw
onderdak.
De ramp tc Enschedé
In Enschedé werd vooral de arbei
dersbevolking zwaar getroffen. En
schedé \yas trotsch op zijn moderne
arbeiderswoningen, nu ziet het met ver
beten woede op de zwarte puinhoopen
daarvan. Een zeer groot aantal brand
bommen werd over de stad uitgestrooid
waardoor talrijke en omvangrijke
branden ontstonden. Met groote in
spanning is men er tenslotte in ge
slaagd de branden meester te worden
Als een groote ramp voelt men ook
de volkomen verwoesting van de
prachtige openbare leeszaal en biblio
theek. een der beste in den lande. Drie
kerken zijn in de asch gelegd, een ka
tholieke. een hervormde en een gere
formeerde kerk.
Het aantal dooden is tot nog toe nlel
zeer hoog, maar de materieele schade
is enorm.
O
Het kan niet anders of de kennis
name van deze luchtaanvallen met hun
vreeselijke uitwerking heeft bij het
Nederlandsche volk een diepen weer
slag gevonden, waarbij uiteraard de
deelneming in het lot. dat zoo vele
s'achtoffers heeft getroffen. over-
heerscht. Iedereen zal .met ons afkeu
ren. dat het steeds weer de burgerbe
volking is, die een zwaren tol aan der,
luchtoorlog betaalt. Daar waren in
ons land reeds talrijke voorbeelden en
deze zijn thans weer aangevuld mot
een. dal in al zijn afgrijselijkheid maar
al te duidelijk spreekt, vooral, waar
naast vele menschenlevens ook tal van
kerken en andere cultuurmonumenten
verloren zijn gegaan.
Voor ons staat echter vast, dat
voor zoover het leed val^ t.e lenigen en
de schade valt te herstellen, ons volk
niet ten achter zal bijven. doch zich
zal scharen achter het werk, dat door
de verschillende hulporganisaties reeds
op zoo loffelijke wijze ter hand is ge
nomen.
Verlaging van het
melkrantsoen.
's-GRAVENHAGE. 23 Februari.
De In dezen tijd van het jaar optre
dende moeilijke melkpositie maakt nood
zakelijk. evenals het vorige jaar, over te
gaan tol een verlaging van het melk
en het taptemelkrantsoen, die van tljde-
1 Ijken aard zal zijn. In 1943 moest reeds
In Januari tot dezen maatregel worden
besloten, dit jaar treedt verlaging tn met
ingang van de Inmiddels op 20 Februari
j.1 aangevangen distributieperiode De
vermindering van liet melk- en het tapte
melkrantsoen geldt voor alle categorien
melkverbrulkcrs, met uitzondering van de
groep der kinderen van 0 tot 4 laar, wel
ke groep 51 4 liter gestandaardiseerde
melk per week blijft ontvangen In ver
band met deze tijdelijke verlaging zal
voor het tijdvak van 5 tot en met 18
Maart a.s. slechts één bonnummer voor
taptemelk en melk worden aangewezen
In totaal heeft men dus gedurende de
vierwekelljksche periode van 20 Februari
tot en met 18 Maart a.s in plaats van
over vier, over slechts drie taptemelk- of
melkbonnummers de beschikking Het is
derhalve noodzakelijk de melk, welke men
op deze drie bonnummers kan verkrijgen,
te verdeelen over de geheele periode
van vier weken Teneinde hiertoe de ge
legenheid te openen wordt de geldigheids
duur der thans geldige bonnen taptemelk
09, taptemelk 10, melk 09 en melk 10
verlengd tot en met 18 Maart a.s Ver
bruikers in het westen des lands dienen
er bovendien rekening mede te houden,
dat de verstrekking van taptemelkpoeder
voor een deel van het taptemeikrantsocn
gehandhaafd blijft en wel in dezelfde
verhouding (voor vier weken 3 x 11/4 li
ter taptemelk en 3 x 50 gram taptemelk
poeder).
Het ziekenrantsoen.
Naar aanleiding van het bericht over
het verlagen van het melkrantsoen
kunnen wij op een desbetreffende
vraag antwoorden, dat de ziekenrant
soenen ongewijzigd gehandhaafd blij-
Nienws in 't Icort.
Oudste Francaise overleden. In een
kleine plaats bij Pau Is op 105-jarlgen
leeftijd overleden de oudste Inwoonster
van Frankrijk. (C D.)
HJk van vrouw gevonden. Dinsdag
avond is In de portiek van een win
kelpand ln dc Peperstraat te Leeuwar
den het lijk va" een SS-Jarlgc vrouw ge
vonden Dc politie acht het niet uitge
sloten, dat hier misdrijf in het spoi is.
Londen opnieuw zwaar
gebombardeerd.
Diverse aanvals-technieken.
Gisternacht vond de zesde zware aan
val van de Duitsche luchtmacht op
Londen plaats. Deze aanval vormt een
nieuw bewijs, dat de Duitsche lucht
macht den slag om Engeland met toe
nemende kracht voortzet. De laatste
t'en dag->n hebben sterke Duitsche es
kaders bommenwerpers alleen op de
Britsche hoofdstad vier zware aanvallen
ondernomen, waarvan de uitwerking nog
krachtiger bleek te zijn dan bij de
vroegere aanvallen, daar, zooals van
militaire zijde verluidt, de eskaders
thans waren ingevlogen. Het verrassend
ste kenmerk van deze aanvallen i: ech
ter de veelzijdige taktiek, die wordt
toegepast.
Vernomen wordt, dat de bevelhebbers
der formaties bommenwerpers de aan
vallen zeer varieeren en dat zij daarbij
een heele reeks aanvalsvorrren hebben
ontwikkeld, die den Engelschen afweer
steeds weer in verwarring brengen. Nu
eens past men de zoogenaamde wind
roos-techniek toe, dan weer de spiraal
techniek die op eer. middelpunt gericht
is en waardoor ook de "roote schade in
zekere voor den oorlog belangrijke ge
bieden van Londen verklaard kan wor
den. Daarnaast wordt ook gebruik ge
maakt van de lijntaktiek, die de Duit
sche vliegers „Ganzenmarschtaktiek"
hebben genoemd, alsmede de zooge
naamde wigtaktiek. Hoewel gisteren mét
ongeveer gelijke sterkte als bii de eerste
aanvallen op Londen werd eevlogen is
het effect, dat door Duitsche verken
ners konden worden waargenomen, bui
tengewoon groot. Dit ge'dt in de eerste
plaats voor branden in Oost-Londen.
De b-correspondent van het A. N. P.
meldt:
In den nacht van 22 op 23 Februari is
Londen wederom het doel van een aan
val der Duitsche luchtmacht geweest.
Voor den eersten keer wordt heden ln
het legerbericht de term „groote aanval"
gebruikt, waarop men in de Wilheim-
strasse de aandacht vestigt Deze ter
minologie wijst erop. dat de aanval van
gisternacht heviger is geweest dan zijn
oorgargers. Ook ditmaal werd wederom
van het nieuwe aanvalssysteen en de
nieuwe wapens gebruik gemaakt. In het
uitzetten der grondsignalen in den vorm
van lichtbakens door speciale vliegtui
gen. welke door de Duitschers voorrii-
ders genoemd worden, volgden de
eigenlijke aanvallen, een geconcentreer
de attaque van bommenwerper^, die in
gesloten formaties hun doelen over
vlogen. Vo'gens de mededeelingen van
DuHsche piloten ontstonden wederom,
gewe'dige branden en verwo?stin?en De
luchtdoelarlillerie van de Britsche
hoofdstad weerde zich uit alle macht
tegen de binnenvliegende machines,
doch zij vermocht niet de groepen ujit-
een te slaan, a'hoewel het spervuur
zeer hevip was De Duitsche bommen
werpers vlogen wederom in verschil-
'ende hoogten en wel zooveel moge1 ijk
boven en beneden de ontploffingsgren-
zen der luchtdoelgranaten. Ook de mo
derne Engelsche raketten-lucMdoe'-
kanonnen, waarvan men In Groot-
Bri'annië zeer veel verwachtte, konden
de Duitsche formaties niet tegenhouden
Volgens schatting van ervaren piloten,
die in de Duitsche escadrilles meevlogen
en die reeds vroeger aan aanvallen op
Londen dee^amen. hebben de Engel
schen de lucMdnelafweer rondom Lon
den verdrievoudigd.
Desa1 niettemin wordt slechts een ge
ving oercentage der Duitsche machines
venn5§t. Engelsche berichten spreken
over zes neergeschoten machines.
OOSTLAND ROEPT I 1
Ja, ook jou. Europa heeft boeren
noodig, veel boeren, om de uit
gestrekte gebieden in het Oosten
te bewerken. Germaansche boe
ren moeten het zijn. Kerels, die
weten van aanpakken en die als
het noodig mocht zijn hun grond
kunnen verdedigen. Ook jij kunt
boer worden. In den Germaan*
schen Landdienst Worden jongens
en meisjes van 14-16 jaar op
genomen, die later in het Oosten
willen koloniseeren
Meld je daarom aan bi] den
Germaanschen Landdienst,
Koningslaan 9 Utrecht
Verplichte openstelling van
winkels.
Van de zijde van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
wordt er de aandacht op gevestigd, dat
met inga'ng van 1 Maart
a. s. met betrekking tol de verplichte
openstelling van winkels wederom de
regeling van toepassing wordt, welke
voor het zomertijdvak geldt. In ver
band hiermede zullen van 1 Maart tot
1 November de brood- en banketbak
kers-, kruideniers-, melk-, groenten-
en fruit- en slagerswinkels op alle
werkdagen van 9 tot 18 uur voor het
publiek geopend moeten zijn. De ove
rige winkels, waarvoor bedoelde ver
plichting geldt, zullen 's Maandags van
13 tot 18 uur en op de overige werk
dagen van 9 tot 18 uur geopend moe
ten zijn.
RADIOPRAATJE VAN
MAX BLOKZIJL.
In de serie Brandende Kwesties
spreekt Max Blokzijl hedenavond over
Hilversum 1 om 18.45 uur over: „Wal
meer critisché nuchterheid astublieft".
ENGELAND EN DE KOMENDE
INVASIE.
Kustbevolking gedeeltelijk
geëvacueerd.
Uit foto's in de Engelsche pers blijkt,
dat uit een niet nader omschreven
strook langs de Oost- en Zuidkust van
Engeland de burgerbevolking wordt
geëvacueerd. De officieele motiveering
van dezen maatregel, die 'door de au
toriteiten is gelast, luidt, dat de con
centratie van strijdkrachten voor de
komende invasie en de gevechtshan
delingen, ook op Engelsch gebied, die
daarmee zouden kunnen samengaan,
tot dit besluit hebben geleid.
DECREET VAN DEN RIJKSCOMMISSARIS
VOOR HET BEZETTE NEDERL. GEBIED.
De in toenemende mate plaats
vindende roofovervallen op bevol
kingsregisters. distributiekantoren
en transporten van distributiekaar
ten voor levensmiddelen en het
daardoor veroorzaakte in gevaar
brengen van dc gelijkmatige ver
deeling van gebruiksgoederen van
elke soort, in het bijzonder van le
vensmiddelen. maken ingrijpende
maatregelen noodzakelijk. Op grond
van art. 58 der Verordening Open
bare Orde (nr. 1/1943) bepaal ik
daarom tot nader order:
Hij, die door diefstal, plundering,
verduistering, afpersing of op an
dere wijze zich wederrechtelijk be
volkingsregisters, persoonsbewij
zen, speciale vergunningen, distri
butiekaarten voor levensmiddelen,
stamkaarten, contrölezegcls. inleg
vellen, stempels of andere voor
werpen, die met dc verzorging van
dc bevolking verband houden, toe
eigent of deze onbruikbaar maakt
of zijn plicht tot het houden van
toezicht dan wel het behecren of
bewaken met betrekking lot de bo
venbedoelde voorwerpen verzaakt,
dan wel een dergelijk strafbaar
handelen of nalaten in de hand
werkt en daardoor een handeling
verricht, die er toe bestemd is of
geschikt is dc openbare orde of dc
vei'igbeid van het openbare leven
in het bezette Nederlandsche ge
bied in gevaar te brengen, wordt als
saboteur door het Politiestandge-
rccht gevonnist.
's-Gravenhage. 22 Februari 1944.
De Rijkscommissaris
voor de bezette Neder
landsche gebieden,
gct. SEYSS-INQUART.
O
Vandaag wordt een decreet gepubli
ceerd van den Rijkscommissaris voor
de bezette Nederlandsche gebieden,
volgens hetwelk alle personen, die
zich schuldig maken aan een misdrijf
tegen de grondslagen van de voedsel
voorziening en die een misdrijf plegen
tegen de organisaties voor een recht
vaardige en gelijkmatige distributie
ven verbruiksgoederen. in het bijzon
der levensmiddelen, als saboteurs over
eenkomstig art. 1 van de Ordnungs-
schutsverordnung van 9 Januari 1943
na een snelle procedure door de Po-
'itiestandgerechten met den dood wor
den gestraft Van nu af kan dus ieder
een die zich o de één of andere wij
ze in den zin van het vandaag gepu
bliceerde decreet schuldig maakt op
de doodstraf rekenen.
Dit decreet zal door de ordelievende
.•volkii'g ongetwijfeld toegejuicht
worden. Het publiek heeft ln den af-
geloopen tijd herhaaldelijk kennis ge
kregen van roofovervallen op raad
huizen. distributicbureaux, transporten
van distributiekaarten, bevolkingsre
gisters enz. De daders hebben meestal
getracht der-gelijke overvallen en dief
stallen met patriottische motieven te
camoufleeren. Het onderzoek heeft
echter in de meeste gevallen aange
toond. dat de distributiebonnen uit de
zucht naar geldelijk gewin in den
zwarten handel verdwenen en dat ge
stolen legitimatiepapieren voor misda
dige doeleinden werden gebruikt. Bij
dergelijke overvallen, die duidelijke
aanwijzingen op.everden, dat de da
ders in de eerste plaats gezocht moes
ten worden in kringen van de beroeps
misdadigers of van totaal ontwortelde
anarchistische elementen, zijn plichts
getrouwe Nederlandsche ambtenaren
door misdadigers om het leven ge
bracht. terwijl anderen gewond of
mishandeld werden. Het kan in het be
lang van de ordelievende bevolking
niet geduld worden, dat tegen derge
lijke elementen met eenige clementie
of zachtheid wordt opgetreden. Om aan
dezen toestand op doeltreffende wijze
een einde te maken, kan de bevolking
haar steun verleenen en wel in dien
zin, dat zij iedere actieve of passieve
hulp ol' ondersteuning van dergelijke
misdadige aanslagen achterwege laat.
waarhij iedereen zich bewust moet zijn
van het feit. dat hij voor lederen vorm
van hulp (mededader, begunstiger, he
ler. medeweter) op dezelfde wijze ge
straft wordt als de eigenlijke daders
Slechts een vorens de plannen ver-
loopende vlotte distributie van de ge
bruiksgoederen. in het biizonder van
levensmidde^n. waarborgt de levens-
midde^nvoorziening van de burgerbe
volking. Met beperkingen en tekorten
in de levensmiddelenproductie. die
door omstandigheden in de natuur of
om andere r'denen kunnen ontstaan
moet bij wijze van voorzorg rekening
gehouden en bij het vaststellen van de
rantsoenen dienovereenkomstig opge
nomen worden Deze vooruitziende
'aak is onafscheidelijk verbonden met
de rechtvaardige uitreiking van distri
butiekaarten aan de bevn'king. die ge-
-echtigd is deze kaarten in ontvangs'
te nemen Waaneer in dit bestuursap
paraat om misdadige en egoTst'sche re
denen gewelddadig wordt ineei-cnen
-lan wordt zoodoende de functie van
dit aonnraat ten nadeele van de ge-
Nederlandsche bevolking gesabo
teerd.
De gevolgen van een derge'iik in-
"riinen moeten en dit d'ent ieder dui-
■■'olijk Ic beseffen nits'uitend door d<
Neder1 andsche bevo^ing godragen wor
den; de bezetfend>- macht wordt hier
door in geen geval getroffen.
Bekendmaking.
's-GRAVENHAGE, 23 Febr.
De Höhcrc SS- und Polizeiführer
r.'ordwcst deelt me Je. dat het Po
litiestandrecht te Amsterdam op 12
Februari 1944 de volgende Neder
landsche staatsburgers als sabo
teurs ter dood veroordeeld heeft:
1. Den vischhandelaar Harm Gers-
sen, gel), tc Urk op 6 April 1912.
2. Den chauffeur Willem van de
Kamp. gcb. tc Arnhem op 12
Juni 1919.
3. Den controleur en voormaligcn
Nedcrlandschen politiebeambte
Jacobus Hcijdra, geb. te 's-Gra-
venhage op 9 Augustus 1918.
4. Den stuurman Albertus Ilom-
merson, geb. te Culcmborg op
10 November 1905.
5. Den kapper Jan Eshuijs, gcb. te
Wormerveer op 1 December 1912.
6. Den bakker Cornclis Koetsier,
gcb. tc Doorn op 21 Octobcr 1909.
7. Den sportlccraar Gerhardus
lïoeter, geb. tc Haarlem op 1
Maart 1917.
Ilct vonnis is voltrokken.
De veroordeelden hebben een ge
heime vereeniging. opgericht met het
doel om daden van sabotage te ple
gen tegen installaties van de Duit
sche weermacht en om roofoverval
len te plegen op distributiebu-eaux
en postkantoren. De bende sloot zich
einde 1943 aaneen in een tijd waar
in alle rustverstorende elementen
door de in den voorafgaanden zomer
en herfst gevelde vonnissen van het
Standrecht met nadruk gewezen wa
ren op de gevaren van hun handel
wijze. Het Politiestandrecht heeft
reeds op grond van het lidmaatschap
van de geheime vereeniging, die ten
doel had het plegen van geweldda
den. tegen alle daders op grond van
de Ordnungsschutzverordnung van 9
Januari 1943 de doodstraf uitgespro
ken. Gerssen. v. d. Kamp. Heijdra
en Hommerson hebben deelgenomen
aan verscheidene roofovervallen op
distributicbureaux en een postkan
toor. O.a. hebben zij den overval ge
pleegd op het politic- en distributie
bureau in Oegstgeest op 9 November
1943 en op het postkantoor in Pur-
merend op 11 Januari 1944. Bij den
laatsten overval maakten zij een be
drag van 20.000 gulden buit. dat zij
in korten tijd voor persoonlijke doel
einden hebben verbrast. Hierin heeft
het Poli'iestandrecht. evenals bij de
vroeger gevelde vonnissen handelin
gen gezien die de openbare orde in
ce bezette Nederlandsche gebieden
in gevaar kunngn brengen, zoorJal
tegen de daders a's saboteurs over
eenkomstig art 1 van de Ordnungs
schutzverordnung de doodstraf werd
uitgesproken, Gerssen, v d. Kamp
en Eshuijs hebben bovendien in Ja
nuari 1944 tevergeefs getracht een
in aanbouw zlind voor dc Duitsche
weermacht bestemd vrachtschip in
brand te steken Het Politiestar.d-
r
Luiers
Er zijn altijd menschen geweest
ik kende ze al jaren geleden die
nimmer een humoristisch blaadje ter
hand namen, omdat de advertentie
rubriek van hun lijfkrant vaak al
humoristisch genoeg was. Uit dit feit
is overigens de les te putten, dat de
mensch soms grappiger is dan hij
zelf denkt.
Dit schoot mij weer in de gedach
ten, toen ik dezer dagen in één der
edities van dit Dagblad de navolgen
de advertentie onder de oogen kreeg:
Aangeboden luiers en jasje
voor jongen van veertien jaar.
Tc bevr. enz.
Wij leven in een moeilijken tijd.
Met onze colbertpakjes gaat het
uitgesproken slecht en ik persoon
lijk bijvoorbeeld heb al in geen
anderhalf jaar een schoenmaker
kunnen vinden, die bereid is mijn
zolen en hakken te lappen. Maar
dat het zoetjesaan al zoó bar ge
worden was, dat jongens van veer
tien jaar soms bijna al mannen
met baarden en snorren' in
luiers moeten gaan wande'en. nee
heusch, dat wist ik nog niet.
OVIDIUS.
.J
recht heef* deze daad alleen al be
schouwd als een misdaad waarvoor
zij de doodstraf verdienen en ver
klaard, nat op giond van de Ord
nungsschutzverordnung dc poging
tot misdaad evenzoo gestraft wordt
als de voltooide misdaad. Do veroor
deelden Gerssen v. d. Kamp, Heij
dra en Hommerson hebben een ta
melijk groot aantal vuurwapens in
bezit gehad en deze bij het plegen
van de strafbare feiten telkens mee
genomen.
Door den president van het Poli
tiestandrecht werd verklaard, dat
voor bewoners van het bezette ge
bied. die in het bezit zijn van wa
pens en deze voor strafbare hande
lingen gebruiken, alleen de doodstraf
in aanmerking komt. De veroordeel
de Koetsier heeft toegelaten, dat in
zijn woning wapens gebracht werden
om aan de leden der bende uitge
reikt te worden, die deze dan ook
gekregen hebben. Deze handelwijze
werd door het Politiestandrecht
even zoo strafwaardig verklaard als
het bezit van wapens zelf. waarop
volgens de Ordnungsschutzverord
nung de doodstraf staat. De veroor
deelde Docter heeft als lid van de
sabotagegroep relaties aangeknoopt
om wapens te verkrijgen voor de sa
botagegroep. Derhalve is zijn deel
neming aan de geheime vereeniging
beschouwd als een bijzonder ernstig
geval, waarvoor de doodstraf in aan
merking komt.
SCHAGEN.
„VREUGDE EN ARBEID".
Gisteravond gaf de „Gemeenschap
Vreugde en Arbeid" van het Neder
landsche Arbeidsfront een variété-
avond in Theater Royal. De plaatselijk
leider, de heer Greidanus, opende den
avond met ieder hartelijk welkom te
heeten. in 't bijzonder de vele aanwe
zige leden der Duitsche weermacht en
allen die hadden medegewerkt om de
voorstelling te doen plaats vinden.
Spreker memoreerde, dat „Vreugde
en Arbeid" reeds voor méér dan 100.000
Nederlandsche werkers voortstellingen
heeft gegeven, hetgeen dus wijst op de
populariteit, waarin zich de program
ma's verheugen.
Als voorbeeld van een juiste houding
tegenover het personeel werd de firma
v d. Sande genoemd, die haar werkers
in staat stelde met vrijen toegang de
zen avond bij te wonen.
Hierna volgde een rijk en bont pro
gramma. dat alle aanwezigen buiten
gewoon geamuseerd heeft. Daar was
muziek door hei orkest van Bert Kla-
zema, acrobatiek, goochelkunst, enz.
en zelfs een nummer klassiek, n.1. drie
celli. uitvoerende de Berceuse van Go-
dart. De bekende Heldersche cellist
Bandel, begeleid door twee celli. kreeg
hartelijk applaus.
Veel hilariteit verwekte de man, die
tafels en ledikanten met zijn beenen
door de lucht deed wentelen. Kortom,
een avond, zooals die geheel in het ka
der ligt van ...Vreugde en Arbeid".
Een cabaret-avond is reeds in het
vooruitzicht gesteld en zal. mede door
het welslagen van dit variété-program
ma. zeer zeker weer veel publiek krij
gen.
GYMNASTIEKVEREENIGING
„LYCURGUS".
Gisteravond gaf bovengenoemde ver
eeniging een filmavond in hotel Igesz.
In zijn openingswoord deelde de voor
zitter. de heer De Boer. mede dat zich
in de laatste twee maanden meer dan
80 leden hadden gemeld. Vooral de
aanwezige niet-1 eden werden opge
wekt, indien zij daartoe lust had
den, zich na de filmvoorstelling als
'id aan te melden.
Het was het bestuur thans gelukt
deze film van hooge propagandistische
waarde naar Schagen te krijgen Dui
delijk en aanschouwelijk toonde de
smalfilm de prestaties van turnkam-
oioenen en wij gelooven wel. dat ,.Ly-
curgus" hiermede succes zal hebben
geboekt.
CORRESPONDENTIE.
S. B., Dirkshom. die over de uitkee-
ringen van Winterhulp klaagt. Uw
klacht is doorgegeven aan den Neder-
'andschen Volksdienst. alwaar men be-
'oofifè een ondprzoek in te stellen.
POLDER VERGADERING.
Gistermiddag waren te Schagerbru?
de Hoofdingelanden van het water
schap de Zijpe en Hazepolder in ver
gadering bijeen, onder voorzitterschap
«an den dijkgraaf, den heer C. Tiel.
Deze opende de vergadering en heet
te het nieuwe lid, den heer Jimmink
welkom.
De notulen, die aan de leden waren
toegezonden, werden zonder op- of
aanmerkingen goedgekeurd, waarna
werd overgegaan tot het volgende punt
van de agenda, n.1. ingekomen stukken
dat zonder commentaar doorgenomen
werd.
Een uitgebreide discussie ontstond
evénwel bij het volgend punt. Van het
dagetijksch bestuur was een voorstel
uitgegaan betreffende het sluiten van
een leening groot 5250.ten behoe
ve van de at'deeling Z G., af te lossen
in 15 jaar tegen een rente van ten
hoogste 3.':, in verband met dc
vernieuwing van de vijzel.
De heer Francis wilde weten of
men wel bevoegd was in deze kwestie
te beslissen, zonder de belanghebben
den daarin te kennen.
De voorzitter antwoordde, dat de
zaak heel dringend was en dus snel be
handeld had moeten worden.
Volgens den heer Schilder wordt er
thans niet genoeg water verzet, en de
heer Smit achtte 't veel beter, dat men
een electromotor aansluit. Men is dan
cp eenmaal van alle narigheid af en
els het meteen goed kan worden, waar
om dan steeds half werk? Volgens hem
zal zoo'n motortje op vergunning niet
al te veel kosten. Ook de heer Francis
was een vurig pleiter voor de machi
nale bemaling, evenals de heer Schil
der. Zooals de eerste opmerkte, hebben
de mol,enmeesters zelf geen last van
het water, omdat zij in den hoogen hoek
zitten. Er is, aldus spreker, weinig
begrip voor de moeilijkheden van hen,
die in den lagen hoek zitten. De heer
Bakker was het daarmede eens en hij
vond. dat het noodig is, dat ook an
deren in dergelijke urgente kwesties te
beslissen zullen krijgen. Het betreft
h'er een 190 H.A, en, zooals de heer
Francis opmerke, kunnen deze bij sill
weer des nachts electrisch en overdag
met windkracht bemalen worden.
De heer Kooij, als adviseerend opzich
ter aanwezig, meende, dat. de kosten
f 8000 a 9000 zouden bedragen.
Na stemming bleek het geheele col
lege voor een nieuwe vijzel en als er
dan een motor moest komen, aldus de
dijkgraaf dan moesten de heeren hun
wensch door handteekeningen te ken
nen geven. Spreke- zou dan zien, wat
er aan gedaan kon worden.
De begrooting voor het dienstjaar
1944. sluitende met een bedrag van
20912.— voor Hoofdstuk I t. w. .Al
gemeen Bestuur" en met een bedrag
van f 56584.— voor Hoofdstuk II t.w.
„Sloot- en Weggelden, werd zonder
meer goedgekeurd.
Een voorstel van den heer Komen
aangaande verlaging van den om
slag werd na eenige beraadslagen af
gewezen. De voorzitter meende, dat
het geen kwaad kon. wanneer men over
eenige gelden te beschikken had.
Het onderzoek van de geloofsbrieven
van den nieuw benoemden molen-
meester in afdeeling N M., den heer J.
O Blauw, werd gevoerd door de heeren
Komen. Bakker en Jimmink en in or
de bevonden.
Bij de rondvraag dankte de heer
limmink voor de welkomstwoorden van
den voorzitter en hij hoopte ln het be
lang van den polder prettig met het
college te mogen samenwerken.
Na enkele vragen van den heer
Francis. waarbij de dijkgraaf den op
zichter verzocht ter plaatse een onder
zoek in te stellen, kwam de heer
Francis nog met een voorstel tot wij
ziging van de molenmeesterverkiezing
Dc dijkgraaf antwoordde, dat dit niet
zoo makkelijk was en dat de toestem
ming van hoogerhand hiervoor on
waarschijnlijk is. Wanneer men over
de werkwijze van een mol en meest er
niet tevreden is. dan kan men bij het
iaarlüksch aftreden der heeren een
anderen kiezen.
Hierna volgde sluiting.
Zuidscharuioade.
Danilust bestaat 30 jaar. Naar wij
vernemen, zal de damvereeniging
.Damlust" op 29 Maart a.s haar 30-
iarig bestaan vieren. Ter gelegenheid
van dit jubileum zijn onderlinge wed
strijden georganiseerd, welkp dezer
dacen zijn aangevangen.
D.D.D.—Damlust. De uitslag van
den te Alkmaar gespcclden damwed-
ströcl» D.D.D.—Damlust. was 5—7 in het
voordeel van Damlust.