Dinsdag, 16 Mei 1944, zijn te Monden overeenkc isten gesloten tueschen ingeland en de Vereenigde Staten en de Nederland3cheBelgische en Noor- sche regeeringen, ter za .e net bestuur van laatstgenoe-.de landen tijdens en na de bevrijding. Wat Moorwegen betreft is deze overeenkonst mede on- derteexend door Bugland, daar liet mogelijk wordt geacht, dat, tengevolge van operaties tegen de Duitsche troepen in hoord-Finland, ..ussische troe pen ook Hoorwegen zullen betreden. De overeenkomsten met Nederland en België zijn eveneens voorgelegd aan en goedgekeurd door de Russ.regeering zooals kortgeleden de overeenkomst tussohen Rusland en Tsj echo-Slowakije door eerstgenoemde werd voorgelegd aan de jfing. en Amerikamsche regeerin gen. De overeenkomst is voor de hingelsche regeering geteekend door Bden, voor de Mederlandsche uoor Minister van Kleffen3 en voor de Amer.regee ring door Generaal Lisenhower en voor de Nederlandsche door den Minister van Oorlo J,j?.Ir. van Litlx de Jeude. De preciese tekst van deze overeenkomsten zal pas later orden be end gemaakt. -r zijn te -uonden zoowel door de Nederl., Belgische als Noorsche regeering cor.. uniqués ter zake uitgegeven. Van het Mederlandsche commu niqué was de tekst als volgt: "Cvereenko sten in identie.ee bewoordingen zijn afgesloten e enerzijds tussohen de Britsche en Amer.regeering, anderzijds de Mederl.regeering betreffende de regelingen die gemaakt moeten worden voor het burgerlijk bestuur en de jurisdictie in het Nederl.gebied in Muropa tijdens en di rect na dc bevrijding, toanneer deze gebieden bevrijd zijn, komen zij on der den geall.opperbevelhebber deneraal Lisenhower. Deze overeenkomsten zijn bedoeld te zijn tijdelijk en pratftisch van aard. Zij zijn opgesteld teneinde de taak van den geall.opperbevelhebber te verge akkelij en en he oben ten doel uè spoedige verdrijving der Duit'schers v n geall.gebied en de eindover.inning op Duitachland. In de overeenkomst wordt erkend, dat het geall.opperbevel de facto (in feite, gedurende de eerste of militaire fase van de bevrijding be schijnen moet over die mate van hoogste verantwoordelijkheid voor en ge zag over het burgerlijk bestuur als door de militaire situatie kan v/orden vereischt. Vastgesteld is dat, zoodra de militaire situatie zulks toelaat de Nederl .regeering haar volle grondwettelijke verantwoordelijkheid voor het burgerlijk bestuur zal hervatten, met dien verstande, dat hulp en bijstand die de geall.strijdkrachten op Nederl.bodem zullen behoeven, zal worden verleend tot de overwinning is bereikt. De Russ.regeering is in de regeling gekend en heeft zich er mede accoord verklaard." Commentaar. 1. ±>eze overeenkomst is zuiver tijdelijk en praoti soh ven aard en tast de souvereiniteit v. n de Nederl.regeering - dus van de Kroon en de ministers - in geen enkel opzicht aan. 2. De geall.opperbevelhebber beschikt in de mil.fase der bevrijding IN ZBXZ1 over speciale bevo egdheden, VXXT HBÓÉÊÏEM3 en de Nederl .regeering zal haar volle verantwoordelijkheid voor het burgerlijk bestuur weer uitoefe nen, ZOODRA de militaire situatie zulks weer toelaat. 3. De geall.opperbevelhebber Generaal Nisenhower zal ter zijde v/orden ge staan door een speciale sectie van zijn hoofdkwartier, de z.g. sectie "Burgerlijke Balzen", bestaande uit Rngelskhe en Araerlkaansche officieren. 4. In bedoelde eerste fase zal het geall.opperbevel zooveel mogelijk ge bruik ma en van het advies en de bijstand te verleenen door het Nederland- sche militaire gezag, welk deel zal uitmaken van de missie, die door de led.regeering bij het geall.opperbevel is geaccrediteerd. Dit Nederl.mili taire gezag aal optreden &1b tusschenpersoon tuss hen de geall. militaire autoriteiten en de Nederl.plaatselijke autoriteiten, liet ed.militaire ge zag zal tevens naar Nederl.recht al die maatregelen nemen, welke noodig zullen zijn om de taak van het geall.opperbevel te ver ;emakkelijken 5. In verband hiermee is ven belang liet te Londen bekend gemaakte K.B. be treffende de bijzondere staat van beleg, welke automatisch in zal treden voor elk te bevrijden Ned.gebied, -en en ander omdat aan de mogelijkheid meet orden d; htlo. dat nog op Nederl. grondgebied z 1 ore,en estreden, 2o. dat met het oog op N.S.B.ers en andere landverraders de orde en rust zoo noodig krachtdadig gehandhaafd moeten kunnen v/orden. 6. IStn overeenkomst met betrekking tot Frankrijk is nog niet tot atand ge komen. Vermoedelijk zal deze spoedig volgen, er zijn nog onderhandelingen gaande met het Fransche Comité te Algiers. 7. Ten overvloede: bit het tot st-nd komen van deze o vereenk. rosten lean geen enkele conclusie worden getrokken omtrent preciese plaats waar het offensief in het besten zal beginnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1944 | | pagina 1