Maandag, 30 October 1944
Tekst van de nota van de Nederlandsche regeering door haar diplomatieke
vertegenwoordigers dd. 28/1.' .4 overhandigd aan de vertegenwoordigers
van alle Vereenigde Volken en de aan hun geassocieerde regeeringeru:
Verschillende rapporten zijn ontvangen van de l.au.erl,verzetsbeweging die aantoo-
nen, dat de Duitschers de laatste tijd vernielingen hebben uitgevoerd in dat
deel van het land dat zij nog bezet houden, ei groot deel daarvan kan niet toe
geschreven worden aan overwegingen van militaire aard, het is kennelijk moedwil
lig en boosaardig. In de huidige omstandigheden wordt het niet raadzaam geacht
hiervan bepaalde voorbeelden te noemen en door begrijpelijke omstandigheden kan
ook geen volledig overzicht worden gegeven, .it kan pas in een later stadium
worden gedaan. In geringere mate hebben de D. alvorens terug te trekken in de
nu bevrijde deelen van Nederland hetzelfde gedaan; met betrekking tot dit gebied
kunnen voorbeelden gegeven worden. abrieken werden opgeblazen en machines ver
wijderd om redenen die geenerlei verband hielden met militaire operaties, mij
nen zijn in groote mate beschadigd en het willekeurig bombardeeren met vliegende
bommen heeft verdere schade toegebracht. Een bijzonder schadelijke vorm van ver
nieling is het onder water zetten van vruchtbare streken met zout water, zelfs
in gevallen dat zoet water voorhanden was. A. dere streken zijn in ruime mate on
der water gezet met rivierwater, hetzij op roekelooze wijze, hetzij zonder eeni-
ge militaire noodzaak.
Het behoeft geen betoog, dat het vraagstuk van de steunverleening en wederop
bouw voor zoover dit Nederland betreft, op deze wijze oneindig moeilijker is ge
worden. Zonder overdrijving kan worden gezegd, dat de kracht om zich te herstel
len van het zoo dicht bevolkte Nederland uitermate verzwakt zal zijn, zoowel uit
het oogpunt van landbouw als van nijverheid en handel. Gezien de plundering en
afpersing door den bezetter in strijd met de aagsche Conventie van 1907 betref
fende de oorlog te land en bovendien gezien internat.gebruiken, hebben deze
verwoestingen en beschadigingen thans waarlijk enorme afmetingen aangenomen.Men
kan onmogelijk verwachten, gezien ook de rechtmatige vorderingen van andere na
tie' s, dat Dlnd. in staat zal zijn binnen een redelijk tijdperk de schade in Ne
derland goed te maken door economische waarden van de eene zijde van de grens
naar de andere zijde over fie brengen. Bovendien heeft de ervaring aan het eind
van de vorige oorlog opgedaan geleerd, welke gevaren dit meebrengt. Ook zal Dlnd
moeten leeren in te zien, dat agressie geen voordeel oplevert. Het is daarom mo
gelijk dat Nederland, ondanks zijn ingeboren afkeer van met wapens afgedwongen
veroveringen, tot de gevolgtrekking zal komen, dat in zijn geval substantieele
maatregelen tot herstel nGodig zijn, zoodat een geschikt deel van het aangrenzen
de jèxxfc Pruisisch gebied of zal moeten worden afgestaan aan Nederland of op eeni
ge andere wijze op tijdelijke of permanente grondslag gebracht zal moeten worden
onder beheer en in het economische kader van l.* «rland. Bij afstaan van een der
gelijk gebied aan Nederland zou lnd. de Pruisische bewoners van dit gebied moe
ten opnemen.
Het kan niet de taak zijn van het huidige l.'a .Kabinet Nederland, dat niet op
de gewone wijze kan worden geraadpleegd, te verplichten tot het volgen van een
definitieve politiek betreffende zulk een belangrijke aangelegenheid, waarom
trent bovendien niet onmiddellijk een beslissing moet worden genomen. De Nederl.
regeering acht het echter haar plicht de Nederl»rechten te reserveeren, in het
bijzonder het recht om na zijn bevrijding zijn weloverwogen meening en eischen
te formuleeren en acht het tevens haar plicht dit aan de regeeringen der Vereen.
Volken in het bijzonder en aan de openbare meening in het algemeen ter kennis
te brengen. Dit doende laat de led.regeering buiten beschouwing de smart en het
leed die het Ned.volk zijn toegebracht door de vertegenwoordigers van het volk
van Dlnd..Die smart veroorzaakt door het wraakzuchtig worgen van ons nationale
bestaan, de deportatie van onze mannelijke jongelingschap, de uithongering door
den invaller veroorzaakt, de op groote schaal gepleegde moorden en middeleeuw-
sche martelingen, die de dood van duizenden goede burgers ten. gevolge hebben ge
had, die smart moge om vergelding schreeuwen, zij kan nimmer worden gemeten in
termen van materieels waarden. -
In eén korte toespraak, welke volgde op het voorlezen van deze nota, zeiae onze
Minister van Buitenl.Zaken, Kr.. i.N. v..ICLeffens hieraan weinig te hebben toe te
voegen. "Zooals uit de nota blijkt, stelt de _d.regeering in dit stadium geen
eisch tot .aanhechting van Duitsch gebied, doch wel achtte de Ned.regeering het
verstandig voor het Ned.volk uitdrukkelijk het recht voor te behouden zoodanige
aanhechting te verlangen, indien ons volk na rijp beraad na de bevrijding tot
zie blad 2
