16 HEI 1945
No. 6 4
BEGINT HET NEER?
Direct na 1918, het einde van de vorige wereldoorlog, werd over- i
al in Europa de leus aangeheven „Mie wieder Krieg!" Het was een
leus afkomstig uit DuitschTand, waar hij vooral aangeheven werd door
de jonge generatie van toen, die de verschrikkingen van de oorlog
zelf meegemaakt had, hetzij op het slagveld, hetzij aan het thuis-
front, waar in die jaren erbamelijk honger geleden werd. Deze zelf-j
de generatie, die een „weg terug" zocht, in plaats van een nieuVe
weg in te slaan, was ook nu waarschijnlijk de eerste groep in
Duitschland dia de oorlog beu was - vooral toen bleek dat men hen
zou verliezen - doch die ook nu zich niet positief tegen het nazis- j
ne te weer stelde. Toch leek het na de vorige oorlog of zich eqn
nieuws geest in Europa baan zou breken. Hetwelk een enthousiasne en i
geloof in de toetast werd de stichting van een Volkenbond begroet,
doch de voosheid van de vrede in Europa hebben wij, jongere i
generatie van thans, aan den lijve gevoeld. Wij hebban do eene il-
lusio na de andere roeten verliezen.
Illusies zijn wel goud en noodig, naar zij zijn onvoldoende on j
er een nieuwe wereld, of juister gezegd, een nieuwe, matschappe
lijke orde, op te bouwen. Vele illusies is deze oorlogsgeneratie
armer dan de vorige, wij weten nu, dat alleen een leuze niet vol
doende is de grootste geesel der nenschheid, da oorlog, uit te ban
nen. Daaron noet onze jeugd de enorro opgave zien te vervullen,niet
alleen een weg terug te vinden, doch ook een reëels basis, waarop
de vrede gebouwd kan worden. Mogen onze illusies ninder zijn, ons
realiteitsgevoel is gegroeid en toch ging ons jeugdig idealisme
niet verloren. Uiting daarvan is het verschil in leus aan het einde
van deze oorlog en de vorige. Toen: „Nooit neer oorlog" - negatief -
nu: „het winnen van de vrede" - positief -.
Het winnen van de vrede, dat stellen wij ons ten doel. Het ge
groeide realiteitsbesef weet ook, dat daarvoor noodig is macht.
Maar juist omdat wij jeugd zijn nht idealen, willen wij deze nacht
in handen leggen van organen die controleerbaar zijn, hetzij deze
organen een nachtsinstrunent vornen te gebruiken in de internationa
le politiek ter handhaving van de vrede, hetzij zij in de staat ter
opbouw van hot zoo noodzakelijk te saneeren nationale bestaan wor
den gebruikt. Het is echter niet alleen ons idealisno dat wil dat
dergelijke organen doortrokken zullen zijn van een nieuwe gezind
heid, waarbij het besef van te roeten dienen basis en uit
gangspunt noet zijn. Het is ook ons realisne dat weet, dat zonder
die nieuwe gezindheid, ook nu weer de vrede in Europa en in de we
reld slechts uiterlijke schijn zou zijn. Het is ons realisne, dat
weet, dat zonddr een nieuwe gezindheid die vifór eigen-, het groeps
belang stelt, van een vernieuwing in het herrezen Nederland geen
sprake kan zijn.
Nat wij zien in de wereld en in onze omgeving doet ons echter
angstig vragen: begint het weer In Europa groeien op verschillen
de plaatsen reeds nu weer spanningen (Istrië, b.v.). Op de vredes
conferentie zullen deze opgelost roeten worden. Op welke wijze zal
dat echter gebeuren Ooor nachtsaanwending of door het laten gel
den van het recht in het besef, dat slechts wanneer dit gehandhaafd
wordt, geen nieuwe haarden van infectie zullen ontstaan )/an de
conferentie te San Fransico hooren wij einig, terwijl daar gewerkt
wordt aan hot Handvest voor de nieuwe Internationale Organisatie
die de vrede noet handhaven. Het tot standkonen van deze organisa
tie, van levensbelang voor ons en onze kinderen, schijnt ook nu
weer te geschieden in een sfeer van veel onderling wantrouwen (Po
len en wij vragen angstig: begint het weer
Maar ook in onze eigen omgeving is er veel, dat ons - reeds nu -
bijna in vertwijfeling doet vragen: begint het weer l.eege vaten,die
het hardste klinken, baantjesjagorij, gekanker En wij bidden, wij
sneeken: moge de nieuwe gezindheid, die ons de vrede kan doen win
nen, groeien Hoge deze generatie niet te klein zijn voor deze
grootsche taak
OüOOOOüOOPOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOUOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO0000
i EEN B E L A N G R IJ K E BIJEENKOMST
Hét Militair Gezag deelt mede, dat er Donderdag Jj
2° 17 Mei a.s. een openbare bijeenkomst zal worden gehou-
°0°0 den in het gebouw „Harmonie", Nieuwesloot te Alkmaar. De Mi-
00
litaire Commissaris, Majoor Prof. Dr. M. Bokhorst zal spre- J
ken over: „Het bestuur van Nederland in de overgangstijd". °0
Na de rede zal er gelegenheid zijn tot het stellen van vra- 0
oo gen. De bijeenkomst vangt aan om 8 uur. De zaal is open om
§o 7.15. De toegang is vrij. °0
OCOOOOI'OOÖOOOOGOcjOOOÜOOC'OOOOOOOOOOOL üOOOüOOOOOOOOOOOOOOOÓOOOOOOOOO
OOOOüOOOCUOOOOOOOOU'OOOUüOOOoOOOOCOCOOOOOOOOOOOOvOOOCUOOOüOOOQOOOO
AANVULLENDE EN VERDUIDELIJKENDE BEKENDMAKING MILITAIR GEZAG.
In«.ansluiting op de bekendmaking van 15 dezer, kan thans worden
medegedeeld, dat vcor het reizen in Noord-ilol land, Zuid-Holland en
Utrecht geen vergunning meer noodig is en dat vergunningen dus
uitsluitend behoeven te worden aangevraagd voor reizen over de (/•eb
be linie.
URGENTIEPROGRAMMA HERSTEL v.d. ARBEID
Uit gemeenschappelijk overleg, dat gedurende de bezettingsjaren
regelmatig heeft plaats gehad tusschen vertegenwoordigers van werk
gevers- en wernerorscentralen, die in het gaheim haar arbeid hebben
voortgezet en waaraan werd deelgenomen door Dr. Ir. A. H. W. Hacke,
directeur-generaal van de arbeid, en waarbij volledige overeenstem
ming werd bereikt over een gemeenschappelijke organisatie van den
arbeid, is een Stichting van den Arbeid ontstaan tot bevordering van
sociale vrede, orde en rechtvaardigheid. De bedoeling is, gemeen
schappelijk overleg op sociaal gebied, zoowel bedrijfstakgewijsals
landelijk en centraal.
Men stelt zich voor, door een ruime vertegenwoordiging van de ar-
beidersvakbsweging in het hoogste economische ooilege, dat de Regea-
ring ter zijde zal staan, het gemis aan invloed van deze zijde op het
boiieer van de onderneming te compenseereri. De uitwerking van een en
ander, alsmede de vraag in hoeverre nog verdere samenwerking op eco
nomisch gebied mogelijk zal zijn, zal nog worden onderzocht door
werknemers en onddrnemers.
Reeds eenige maanden geleden heeft de Stichting een Urgentiepro
gramma aan de regeering toagezonden, waarin de volgende punten aan
de orde werden gesteld:
Het tewerkstellen van de werknemers die gedwongen werden in het bui
tenland te werken of krijgsgevangen, geïnterneerd of ondergedoken
zijn, in hun oude functies. Het instellen van een wachtgeldregeling,
indien dit niet mogelijk mocht zijn.
Het onmiddellijk rehabiliteeren van diegenen die door politieke ter
reur of door hun principieele houding werden ontslagen.
Handhaving van het ontslagvorbod, Wederinvoering van normale werk-an
rusttijden. Bevordering van da werkgelegenheid. Verhooginy van de
rantsoenen levensmiddelen en verstrakking van noodzakelijke levens
behoeften. Prijszetting door de overheid. Herziening van loonen en
prijzen ter verbetering van het levenspeil. Verbetering van uitkee-
ring aan ouden van dagen. Bevordering van de volksgezondheid. Het
treffen van financiëele voorzieningen voor oorlogsinvalieden, alsook
voor hon die invalide werden door bombardementen, zoowel hier als in
het buitenland. Het voorzien, voorzoover nog noodig, in de behoeften
van zeevarenden en hun nabestaanden, die ter beschikking stonden van
de geallieerde oorlogvoering.
Dit programma werd ondertekend door: Mr.D.U. Stikker, Ir. H. W. van
Leeuwen, Ir. M. H. Damme, Mr. 8. C. Slotemaker, Ir. F.H.J. Guljé,
Dr. L. G. Kortenhorst, H. Dlemer, 3. Swagernan, Mr. F.J.H. Öachg,
Mr, J.V. Andel, H.D. Louwes, A.N. Fleskens, Chr.v.d. Heuvel. E.Kupers,
A.C. de Buyn, a. Stapelkamp, Dr Ir. A.ll.W. Hacke.
n n n ii ii