Een Alkmaarder in Engeland
Hoe staat het met onze
industriën
De beste maatstaf voor de beant
woording van de vraag inhoeverre het
binnenkort mogelijk zal zijn aan het
geweldige goederentekort te voldoen,
zijn de industrieën zelf. Zijn de fa
brieken door de oorlogshandelingen
niet getroffen en zijn ze niet- leegge
haald door de Duitse rovers, dan is
het op gang brengen van het bedrijf
een kwestie van aanvoer van grond
stoffen sn van energie. Het transport
van kolen speelt hierbij een eerste
rol en uit verschillende publicaties ten
aanzien van het transportwezen .weten
wij maar al te goed dat gedurende de
eerste tijd wat dit betreft de verwach
tingen niet te hoog mogen worden ge
steld. Toch is hier en daar het begin
reeds gemaakt en ie al de te verwach
ten productie van enkele artikelen
enigszins te voorspellen. Wij laten hier
enkele geluiden over de toestand in
verschillende takken van onze in
dustrieën horen ter oriëntatie.
TEXTIEL.
De aanvoer van linnengarens uit
België, tot voor kort nog goed te noe
men, begint nu moeilijkheden op te
leveren. De import van wollen garens
is onvoldoende. De kunstzijdespinne
rijen te Breda en Nijmegen zullen
weer in bedrijf worden gesteld. Het
productieplan bedraagt echter slechts
10 van de productie tijdens de be
zettingsjaren. Op aandringen van
H.M. de Koningin zal er spoedig een
betere distributie van textiel voor ge
troffenen en a.s. moeders komen. In
het gunstigste geval zal de textielpro-
ductie eerst in 1946 in normale banen
geleid worden.
FIETSEN,
Er is een productieprogramma voor
200.000 fietsen opgesteld. Voor de pro
ductie in de Nederlandse fabrieken op
gang is, zal er evenwel nog wel een
half jaar heengaan. Om het tekort te
overbruggen wordt getracht in Enge
land fietsen te kopen. Reeds zijn van
Engeland uit enkele duizenden rijwie
len aangevoerd voor de mijnwerkers,
de C.C.D. en bepaalde instellingen.
Het tekort aan fietsbanden wordt in
ons land op 3 millioen geschat. Ge
tracht wordt in het buitenland de helft
van dit tekort te dekken. De eigen
productie in Noord-Nederland gaat be
ginnen. In het Zuiden werden tot eind
Mei 52.500 buitenbanden en 26.500 bin
nenbanden op toewijzing verstrekt.
Voor de winter zullen 500 000 ban
den uit het buitenland worden inge
voerd.
TABAK.
De tabaksindustrie in het Zuiden is
weer voor een belangrijk deel in wer
king gesteld. Kort na de bevrijding
kon men beginnen met de verwerking
van een partij tabak van de Duitsers.
Tot 15 Mei was slechts 4 procent van
de door de regering overzee aange
kochte tabak ingevoerd. Tot die tijd
waren 11 bonnen aangewezen en wer
den in totaal 7.744.000 rantsoenen ver
strekt.
Voorloopig zal met het oog op de
energievoorziening alleen in het Zui
den het productieapparaat kunnen
werken. Dan wordt thans een voor
raad aangelegd, waaruit binnenkort
een geregelde toewijzing voor het ge-
heele land zal kunnen plaats hebben.
De gemiddelde consumentenprijs voor
sigaren zal 15f/« cent plus opcenten be
dragen. voor kerftabak 26 cent plus
opcenten per 40 gram. voor 20 sigaret
ten ongeveer 75 cent.
INDIE ROEPT!
Spoedcursussen in de Maleise
taal.
Zoals wij wel verwacht hadden, heeft
het initiatief van de Kon. Vereniging
Oost en West afd. Alkmaar en Om
streken, grote weerklank gevonden-
Het aantal ingeschreven deelnemers
was zo groot dat deze in drie groepen
ingedeeld zijn, zodat de lessen Maan
dag. Dinsdag en Vrijdagavond plaats
vinden. Het is dan ook een uniek ini
tiatief van Oost en West om ons volk,
dat zulk een enthousiaste belangstel
ling voor de overzeesche gebiedsdelen
toont, de gebruikelijke omgangstaal tus
sen de Europeanen in Indië en de In
donesiërs in kennis te brengen. Onge
twijfeld zullen vooral zij. die zich op
maken om aanstonds op eerste oproep
gereed gevonden te worden naar Indië
te vertrekken, deze gelegenheid willen
benutten. Voor de cursus die Vrijdag-
avonds plaats vindt, kunnen nog en
kele deelnemer» ingeschreven worden.
De cursuteen worden gehouden in een
door het gemeentebestuur voor dit doel
bereidwillig ter beschikking gesteld
.•ShfiSfibkMl. ïnd» roert*
VERGUNNING VEREIST .VOOR
tabaksteelt.
Door de bijzondere omstandighe
den is niet, zooals de bodemproduc-
tiebeschikking 1939 dit eischt, dit
jaar door alle personen, die tabak
telen, anders dan voor eigen gebruik
(maximaal 1 are per perceel), een
vergunning aangevraagd- Teneinde
een vervolging door den centralen
controledienst te voorkomen,* is voor
deze personen nog tot uiterlijk 20
Juli a.s. de gelegenheid opengesteld
alsnog een teeltvergunning bij den
productiecommissaris voor den tuin
bouw en de ooftteelt, Bezuidenhout-
seweg 30, Kamer 133, te 's-Graven-
hage aan te vragen. Bij deze aan
vrage dient men naam en adres van
den teler, alsmede grootte en ligging
van het perceel nauwkeurig aan te
geven. Uitsluitend vergunningen,
door voornoemden productiecommis-
saris voor het jaar 1945 afgegeven,
bezitten geldigheid.
verdwijnt de
verplichte verzekering
voor ongehuwd-inwonende
kinderen?
Naar wij vernemen hebben ver
schillende bedrijfsverenigingen, die
de risico's voor de ongevallenwetten
en de ziektewet dragen, aan hun
vertegenwoordigers in het westen
des lands medegedeeld, dat deze er
rekening mee moeten houden, dat 1
Juli a.s. de verplichte verzekering
voor ongehuwd-inwonende kinderen
zal worden opgeheven. De Raad van
Arbeid te Alkmaar kon ons over de
opheffing van deze, door Duits-
georiënteerde verzekeringskringen in
gevoerde verzekering, die voor de
kleine bedrijven in normale tijden
niet te bekostigen zou zijn, nog niets
naders mededelen.
textiel en schoenen voor
getroffenen.
Het Comité N-V.H.H.A.R.K. hoopt
binnenkort vergunningen voor tex
tiel en schoenen uit te reiken aan: 1.
gebombardeerden; 2. getroffenen ge-
ëvacuoerden; 3. gerepatriëerden; 4.
a.s. en jonge moeders.
Allereerst komen in aanmerking
zij die in de laatste tijd gebombar
deerd zijn en van geen enkele in
stantie iets ontvangen hebben. Ver
der b.v. geëvacueerden uit Arnhem
en den Haag die daar alles of bijna
alles verloren hebben, evenals gere
patriëerden die niets meer bezitten
dan de kleren die zij aan hebben.
L
Wij deelden reeds mede dat
onze stadgenoot Eli Prins, die
sinds Mei 1940 in Engeland woon
achtig is, in Bath verblijft, de stad
die Alkmaar helpen wil om de
materiële gevolgen van de oorlog
te boven te komen. Wij waren zo
gelukkig om toestemming te krij
gen tot het publiceren van gedeel
ten uit de eerste brief die Eli
Prins na de bevrijding aan zijn
Alkriaarse vrienden schreef. De
bete ^nis van dit schrijven is door
het belangrijke werk dat de heer
Prins in Engeland verricht heeft,
van meer dan plaatselijk belang
alleen- Elke dag van de afgelopen
4 jaar heeft hij in dienst van het
Engelse en het Nederlandse depar
tement van oorlog lezingen over
het Nederlandse imperium gehou
den, in geheel Engeland en Schot
land, voor soldaten, verenigingen
en scholen. Het is ongetwijfeld
mede zijn werk geweest dat aan
het Engelse volk een beter begrip
voor de betekenis en de belangen
van ons volk heeft gegeven.
Vlucht en aankomst.
Na 5 jaar het eerste nieuws uit
mijn geliefde Alkmaar. Het was niet
alles nieuws, althans niet voor mij.
Mijn werk hier heeft me veel doen
weten en er is zoveel dat niet ge
schreven hoeft te worden. Eerst be
reikten ons brieven. Dat was over
in 1941 toen Amerika in de oorlog
ging. Toen kwamen de Rode Kruis-
berichten met woorden van leed en
hoop. Hoop die ik nooit heb gevoed.
Jk kende bet Duitsland van 1933
ONZE VEESTAPEL
Tot September 1944 hebben de Ne
derlandse autoriteiten de systema
tische roof van ons vee in cijfers vast
kunnen leggen. Sinsdien werd in het
wilde weg gestolen. Uit Noord-Lim
burg werd b.v- al het vee weggedre
ven. Alleen een nieuwe telling kan nu
een juist beeld geven.
Geen reden tot pessimisme.
Toch is er geen reden tot somber
pessimisme. Naar schatting ia nog
60 van onze voor-oorlogse veestapel
aanwezig. De gezondheidstoestand is
misschien beter dan ooit te voren.
Jong fokmateriaai is in de beste con
ditie en in voldoende hoeveelheid
aanwezig. Daar het Noorden van ons
land vanuit het Oosten werd bevrijd,
is daar lang niet zoveel weggevoerd.
Waar zij konden, hebban de boeren
hun slechtste vee de Duitsers in han
den gespeeld. Men heeft veel gebruik
gemaakt van zekere injecties in de
tong, waardoor de symptomen van
mond- en klauwzeer werden opgeroe
pen. De Duitsers waren hier zeer bang
voor en zetten in zo'n geval dadelijk
de export stil. Hierdoor heeft men
echter nu geen duidelijk overzicht
over de yerspreiding dezer ziekte,
maar men heeft de indruk, dat de toe
stand gunstig is.
Ernstiger is het optreden van
schurft. Er is groot gebrek aan medi
camenten. Door de medewerking van
de Sheaf kon echter reeds uit Frank
rijk serum gehaald worden.
Volgens dr. Quaedvlieg. wn.dir. v. d-
veeartsenijkundigen dienst, is de vee
stapel groot genoeg om ons volk ruim
schoots van zuivelproducten te voor
zien. Aan export valt echter nog niet
te denken. A.N P.-Aneta.
Het gaat dus nog om de aller
zwaarst getroffenen. Daarna hoopt
men te helpen daar waar de nood
ook dringend is. Het publiek wordt
verzocht geen aanvragen tot het
comité te richten, wanneer men niet
tot de genoemde categorieën behoort.
nieuw boek van
a- den doolaard.
a. den Doolaard, die gedurende
de oorlog regelmatig de Nederlan
ders in het bezette gebied, op zee of
waar-ook-ter-wereld heeft toege
sproken via radio-Oranje te Londen,
gaat een bo£jj schrijven over de
droogmaking van Walcheren.
Medewerkers van de Redactie: C.
B. Termaat en M. v. d. ValL
Druk: Dagbl. voor Noord-Holland N.V.
'40, het Weenen van '38. ik kende de
Duitse geest- Ik wist dat de Duitsers
niet rusten zouden voordat de slacht
offers gedood, de landen verwoest,
de geesten verward waren. Nu zijn
hen de wapens uit handen geslagen,
maar het vergif werkt door. Lange
jaren van geduld en strijd zullen
nodig zijn. Jaren waarin we sterk
moeten zijn en streng voor ons zelf,
met anderen en tegen anderen. We
hebben het gif veroorloofd te werken
tussen twee oorlogen in, we moeten
het blijven bestrijden na de oorlog
Ik ben weggegaan die avond. Ik
was de volgende avond in Engeland.
Honderden malen heb Ik hier mijn
vlucht moeten vertellen. Wij wilden
naar België en Frankrijk. Moeder
zei: „Morgenavond ben je in Enge
land". Zij had een wonderlijke
intuïtie. Toen ik aankwam in Lo-
westoft, dacht ik aan de woorden
van redding in de psalmen: „Ontko
men aan de wateren der zee die ons
niet verzwolgen, de vogelaar wiens
net ons gemist had"- Wat een ver
plichtingen nu, dacht ik. Dit is het
ogenblik dat we moeten tonen of
we onze lampen kunnen ontsteken
met de olie die erin bewaard bleef
of dat we nog moeten kopen en de
deur gesloten vinden, onherroepelijk.
Ik voelde de verplichting, te wer
ken en te vechten voor Nederland.
Het ging en gaat er nog om, de gees
ten schoon te wasseif van alles wat
in de laatste tientallen jaren de
geesten "heeft verward. Het was de
strijd voor een geestelijke erfenis.
Het werd mijn programma.
Maar de strijd was niet zo simpel.
Dwangarbeiders
Wij, gevangenen, storten beton
in de donkere Novembernacht
Temidden van "n woeste Zuid
wester storm, draaien de enorme
betonmolens glimmend nat van
de vele slagregens, die ons al tot
op de huid hebben doorweekt-
We zijn de slaven van die be
gerige molens, die gieren en
knarsen, vier dagen en nachten
lang, die cement en grint vreten
en hun beton-mengsel uitbraken
in de roestige lorries.
Onder het regenachtige schijn
sel van de booglampen sjouwen
wij drieën de -4ionderdponds-zak-
ken naar de eerste machine. De
papieren zakken zijn nat en
week, scheuren bij de lichtste
aanraking. Dan vermengen zich
regen, zweet en cementpoeder tot
een betonnen masker, dat zich
vastzet op het gezicht, in de neus
en aan onze kleren en dat de
wimpers van steen doet worden.
Als grijze spoken lopen we, zwaar
van moeheid, onze gang: van de
stapel tot de molen en terug, heen
en weer zonder te spreken en
met rood ontstoken ogen. Onze
bijna genezen zweren bijten
weer open en zien eruit alsof ze
rotten.
De bewakers zijn nerveus. Ze
slaan en schoppen om het tempo,
dat langzaam daalt, weer hoger
te krijgen.
Af en toe zakt één van de
gestraften in elkaar, uitgeput
door het moordende tempo der
reusachtige machines, die grijpen
malen en storten, zonder ophou
den.
Wie hoorde ik ook al weer over
medelijden met die arme Neder
landse landverraders, die thans
bij een stralende zomerzon op
hun dooie gemak wat prikkel
draad mogen oprollen? r.
voetbalprogramma D.TA
Zondag 1 Juli.
Alkmaar, 2.30 uur:
Alcmaria Victrix I tegen D.TX l
Oudkarspel, 1.30 uur:
D.T.S. jun. a tegen Convelo Jon..
Oudkarspel 3 uur:
D.TS. II tegen Convelo L
Waarland, 1.30 uur: a
Convelo b tegen D.T.S. b.
Waarland, 3 uur:
Convelo II tegen D.T.S. IH-
UU DEN QMTREK.
LangeOQIfr
de bevrijdingsfeesten.
Het programma der feesten op M,
25 en 26 Juli is als volgt: Dinsdag M
Joli, 's morgens: kerkdiensten; plech
tige onthulling van een monumenf
„Voor hen, die vielen"; *s middags!
volksspelen; 's avonds: massa-zang»
uitvoering. Woensdag 25 Jnli: de ge
hele dag kinderspelen. Donderdag M
Juli: historische optocht, 's avonds
massa-zanguitvoering.
weer nationale
kolfwedstrijden.
Het dagelijks bestuur van de NeCfc
Kolfbond heeft een bespreking ge
houden met het bestuur van dB
Kolfclub „Gezellig Samenzijn" te ZcL«
Scharwoude, ten einde te beraadsla*
gen over het al of niet houden vaM
de Nationale Kolfwedstrijden in 194&
Besloten werd, deze te laten door»
gaan en de „Nationale" weer te hoos
den op de traditionele data, n.I- <#S
tweede Zondag, Maandag en Dins*
dag in September.
gevaarlijke „langebals%
Door brandstofgebrek is een groaÉ
gedeelte van de leuning der brug. v
de wandeling de Langebalk genoemd)
gesloopt. Bij donker is het levens»!
gevaarlijk deze brug te passeren»
Het zou wel aanbeveling verdlemafe,
indien in deze toestand spoedig yam
betering werd gebracht