DE VRIJE ALKMAARDER
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
ANNEXATIE?
Buitenland
Stadsnieuws
Uitg.: Stichting „De Vrije Alkmaarder" i.o.
Dir.: M. J. Roggeveen; Hoofdred.: E. Ta«Callo
i Wnd. hootdred.: Jan C. Reuver»
Redactie: Achterdam 20; Tel. 2274
WOENSDAG 11 JULI 1915
2e Jaargang No. S87
Administratie: Westerweg 27, Telefoon 3250
Advert.pr. 15 ct. p. m.m. m. een min. t. 11.50
Abonnem.pr,: 25 ct. per week (voorloopig)
Losse nummers 10 cent
Nadat vooral gedurende de laatste
periode van de bezetting de mede
lijdende klanken in de Engelse en
Amerikaanse pers en radio niet van
de lucht waren wanneer het de be
zette of nog maar pas bevrijde ge
bieden betrof, terwijl aan de andere
kant dè schuldvraag van het Duitse
volk, speciaal na de gruwelijke ont
dekkingen in de Duitse concentratie
kampen, voortdurend aan de orde
werd gesteld, werden deze geluiden
na het beëindigen van de oorlog in
Europa steeds zwakker. Op het
ogenblik is de aandacht van de
wereld op geheel andere gebeurte
nissen. die voor het toekomstig lot
van de volkeren zeker van het groot
ste belang zijn-
De jammerende" geluiden zijn nu
geheel verdwenen en wij betreuren
het alterminst dat men het niet no-.
dig vindt het klaaglied over de ge
bieden die door de Duitsers kaalge
vreten zijn, verder te zingen hoewel
de toestand vooral in Nederland al
lerminst hoopvol is. Er is absoluut
geen reden om d.e naaste toekomst
onbezorgd tegemoet te zien. We zul
len van de winter een harde dobber
hebben in ons ontredderde land,
Voor een groot deel zijn we aange
wezen op de stroom voedsel van
overzee, maar zal die stroom even
overvloedig als nn blijven vloeien?
De voedselconferentie te Londen liet
weinig optimistische geluiden horen.
We spreken nu nog maar niet eens
van het absolute gebrek aan kleding
en dekking dat er gedurende het
barre jaargetijde zal bestaan-
De discussie over de schuldvraag
van het Duitse volk is inmiddels om
geslagen in beschouwingen die eer
der bezorgdheid omtrent het lot van
dit volk in de naaste toekomst uit
drukken. We kunnen ons dit voor
stellen. De algemene situatie in
Europa zou zeker niet verbeteren
wanneer de nabije toekomst de hon
gersnood in Duitsland de totale ont
wrichting in de hand zou werken. De
aandacht van de grote mogendheden
is zeer begrijpelijk op het geweldige
probleem, dat leiding en opvoeding
van het verslagen volk met zich
meebrengt, gericht. Hierin schuil
3
STRIJD TEGEN JAPAN.
De Geallieerden meester van
het luchtruim.
Bij de aanval van gisteren - op
Tokio is duidelijk gebleken welk pen
overmacht de Geallieerden in de
lucht, zelfs boven het Japanse moe
derland bezitten. De Geallieerden
verloren geen enkel vliegtuig en
geen enkel schip. Met twee vijande
lijke verkenningsvliegtuigen, die zich
in de buurt van de vlooteenheden
vertoonden, werden korte metten
gemaakt. 145 Japanse vliegtuigen
werden ,op de grond vernietigd.
Op Borneo voerden de Geallieer
den een nieuwe landing uit op de
westelijke kust van de baai van
Balik Papan bij Djinabora. Het
gehèle gebied in de omgeving van
de olievelden van Pandan.Sari is nu
in geallieerde handen.
De Japanners concentreren een
grote macht in de omgeving van. de
berg Bato Ghanpad. Men verwacht
hier felle strijd.
De Chinese troepen inade Japanse
corridor in, 2!uid-China zijn verder
doorgedrongen in de stad Kwei-lin.
terwijl ook de plaats Sjoeng toe verd
veroverd-
HET BESTUUR VAN DE
DUITSE HOOFDSTAD.
Ten aanzien van het bestuur van
de Duitse hoofdstad is gisteren tus
sen de verschillende partijen' over
eenstemming bereikt. Er werd be
sloten om Frankrijk als vierde lid
aan de bestuursorganisatie toe te
voegen.
De commandanten van de vier be
zettingsmachten zullen bij wisseling
steeds elk 15 dagen als hoofdcom
mandant optreden. Een technische
staf \gal als adviserend lichaam op
treden.
DE VERKIEZINGEN
IN JOEGO-SLAVIë.
Maarschalk Tito heeft aangekon
digd, dat er voorbereidingen worden
getroffen tot het houden van alge
mene verkiezingen. Binnen enkele
maanden zal men met de voorberei
dingen gereed zijn. De bevolking zal
gelegenheid worden gegeven
echter het gevaar, dat de belangen! zici, voor een republiek of een mo
v.an de ex-bezette gebieden min of| n3rchle uit te spreken-
meer over het hoofd zullen wordei
gezien.
Om een enkel voorbeeld te noe
men: de vorming van een'z.g. „pool"
van transportmiddelen, waarin, ook
al het door 'de Duitsers uit Neder
land geroofde spoorwegmateriaal is
opgenomen. Deze transportmiddelen
zullen ten -algemene nutte gebruikt
worden, hetgeen betekent dat Ne
derland zijn eigen transportmiddelen,
die het momenteel zo hard nodig
heeft, niet terug kan krijgen.
Wij vragen ons af, hoe bij een re
geling in deze geest, ons door de
Duitsers systematisch kaalgestolen
land ook maar een gering gedeelte
van de enorme schade op de rovers
zal kunnen verhalen.
Gezien deze vraag, mede in over
weging nemende de precaire toestand
waarin onze voedselvoorziening zich
bevindt als gevolg van de roekeloze
inundaties, vragen we ons af, of het
geen aanbeveling zou verdienen, de
aanspraken op annexatie van Duits
grondgebied geldend te maken, al
thans met meer klem te reserveren.
Indien nodig zullen we de onaan
gename kwestie van de annexatie
moeten durven aanvatten, opdat niet
strak» onze rechten niet meer te
realiseren zullen blijken te zijn
Jan C. R.
DE CONFERENTIE TE SIMLA.
Op de conferentie te Simla, waar
over de zelfstandigheid van Brits-
Indië wordt onderhandeld, heeft dc
Mohammedaanse bond geweigerd
een naamlijst te geven voor leden
van de uitvoerende raad. De Mo
hammedanen eisten alle zetels voor
ich op. De onderkoning. Lord Wa-
■ell, zal nu zelf een dergelijke naam
lijst samenstellen. Blijkbaar hee-«'
er op de conferentie nog te weinig
vertrouwen omtrent de "goede bedoe
lingen van de Engelsen ten opzichte
.van de zelfstandigheid van Indië.
180.000 GEVALLEN VOOR DE
TRIBUNALEN.
Naar wij van de zijde van het M
G. vernemen, zullen er niet minder
dan 180.000 gevallen aan de Tribu
nalen in ons land ter berechting
worden voorgelegd. Aangezien - het
echter volgens de^mening van het
M.G. onmogelijk is, in verband
met de daarvoor benodigde bewa
kers en gebouwen, alle 180 000 peiV
sonen gevangen te houden, zal eerst
daags een aanvang worden gemaakt
met de vrijlating van die gevallen,
die daarvoor in aanmerking komen.
De „vrijgelatenen" zullen echter in
huisarrest worden gehouden en voor
elk geval" zal een curator worden
VOOR OF TEGEN DE ANTITHESE.
De kring van „Vrij Nederland" in
Alkmaar en omgeving organiseerde
gisteravond in de kleine zaal van de
Harmonie een debating->avond over
het onderwerp „Voor of tegen de
antithese", waar het woord gevoerd
werd door ds.^Dronkers uit Zaan
dam.
Aansluitend bij een eertijds in
„Trouw" verschenen artikel getiteld
„Wat wij willen", verwierp de spre
ker in overeenstemming met Vrij
Nederland, de N.V.B. en groepen uit
zowel protestantse als Rooms Katho
lieke kring de antithese als niet ge
schikt voor de maatschappelijke op
bouw in de moderne tijd.
Aan de hand van vijf stellingen
lichtte ds- Dronkers zijn standpunt
toe.
Het was niet juist, de antithese,
voor 100 jaar een standpunt inne
mend tegenover liberalisme en ratio
nalisme, zonder meer over te plan
ten naar onze tijd; door de wijziging
van de politieke structuur was het
aanhangen van een bepaalde poli
tieke groep niet meer te ve^enzel-
vigen met bepaalde geestelijke prae-
missen; aij werkte de scherpe schei
ding tussen bepaalde groept sterk
in de hand. waarom zij dus juist op
politiek gebied verwerpelijk was: zij
miskende door haar poging, nieuw
leven in te blazen in een beoaalde
groep, de roeping van het volk als
geheel. De isolering van het Chris
telijke .deel moest gaan ten koste
van het geheel. Spreker noemde het
separatisme van deze groep dan ook
een liefdeloze daad; terwi'l de spre
ker er tenslotte de nadruk oplegde,
dat de antithese alleen recht van be
staan zou hebben wanneer „het getij
zou kerenen de kerk in het nauw
zou worden gebiecht". Iedere Chris
telijke yorming zij een noodwoning,
zij is echter nooit en te nimmer een
goddelijk gebod".
Samenvattend kwam ds. Dronkers
tot de slotsom, dat de antithese Ai
geen vruchtbaar beginsel meer kon
vormen voor het belang van l:erk*
politiek en volk.
In de plaats van separatisme moet
een politiek van vereniging, met een
vooruitstrevend programma gestald
worden. We moeten de durf hebben
een andere koers te kiezen tot hei!
van het volk als geheel.
In de levendige discussie, die de
aandachtige belangstelling manifes
teerde, werd er van de zijde varv de
groep om Trouw de nadruk op ge
legd, dat juist in d» wereld van no
de oorlog de antithese tot nieuw
leven gekomen was. Hoewel Trouw
benoemd, die controle hierover uV-
oefent. Er zullen uiteraard slechts
speciale categorieën voor deze voor
lopige vrijlating in aanmerking kun
nen komen. Hoewel in deze nog niets
definitiefs is besloten, wordt hierhü
gedacht aan nersonen boven de 60
jagr. zieken, de werkelijke brood-
n.s h.'ers e.d.
Men verzekerde ons. dat deze
maatregelen geen enkele invloed zul
len hebben op de uiteindelijke be
rechting van de voorlopig vrijgela-
tprtên.
Het bevreemdt wel zeer, dat de
Tribunalen nog steeds grotendeels
niet zijn samengesteld en nog steeds
niet op volle toeren draaien. Dit
wordt toch wel zeer wenselijk ge
zien het grote aantal te berech'en
gevallen, maar bovendien ter afdoe
ning van de zuivering, die, wotdt ze
op de lange baan geschoven, zeer
remmend en ontbindend bij de ge
zondmaking van ons volkslevep zou
gaan Werken.
Dienst is dienst
„De niet-verbroederingsverorde-
ning tussen de Britse bezettings
troepen en de Duitsers zal -binnen
een maand waarschijnlijk opgehe
ven worden, zodat de troepen
vriendschap mogen sluiten met
Duitse meisjes. De gehele aange
legenheid wordt door de hoogste
instanties besproken".
Ik stel me voor dat radio en
film het ontroerende ogenblik zul
len verslaan waarop John en Grct-
chen elkaar op de minuut af in
de armen zullen vliegen. „Vriend
schap", heet dat officiëel.
De dienstorders moeten nqg
Mteds aanvullen wat de mens
waardigheid tekort komt.
„Geeft ffcht. Afstand nemen"
Plants rust- Ga je gang maar
jongens. - Ceebee.
ons volksleven
geen politiek van gedwongen een
heid voorstaat, wil zij overwegende
invloed aan de Christelijke geloofs
belijdenis op het maatschappelijk
leven*
Ds. Kuiper, die de discussie ook
had ingeleid, beklemtoonde in zijn*
slotwoord dat wij als groot
volk op een klein stukje land bij
elkaar hoorden, dat we aan ons
volk moesten bouwen temidden van
de volkerengemeenschap. „De ver
schillen zullen blijven, de tegenstel
lingen zullen misschien worden
verscherpt- Wij zijn echter naast
elkaar gesteld opdat wij naast
elkaar zouden leven in ons her
bouwde vaderland".
EEN ONJUIST VERWIJT.
In de Vrije Pers van 14 Juli J.f»
wordt in Onder de schijnwerper"
een verwijt gericht tot den voorzit
ter van het gewest N.H.-N. van de
S'D.A.P., deze zou verruimd hebben
de pers bij deze" belangrijke bijeen
komst uit te nodigen.
Ons antwoord hierop kan een
voudig en afdoende zijn:
le- was tevoren niet bekend dat
minister Mansholt aanwezig zou
zijn;
2o. kon de „Vrije Pers" beter bij
eigen correspondent die wel ter
vergadering aanwezig was en
verslag maakte, naar de reden
van niet-inzending van zijn
copie informeren.
KAPELKERK ALKMAAR.
Orgelconcert Feike- Asm».
Voor een vrij goed bezette kerk gaf
de organist Feike Asma de eerste van
een reeks orgelconcerten, welke hif
voornemens is ook deze zomen weer te
geven.
Ter herdenking van Jan Zwart (over
laden 13 Juli 1937) werden een drietal
werken van deze organist-c.omponist
uitgevoerd
ISeike Asma is hier geen onbekend©,
Hü heeft deze avond weer bewezen een
organist van formaat te zijn. die ia
staat is elk werk naar inhouden ka**
rakter té vertolken, wat ons vooral op-<
viel in ..Fantasie over het Lutherlied
..Een vaste burcht is onze God" van
J. Zwart en nog meer in Sonate VI
van F. Mendelssohn.
Vooral het tedere Andante deed
uitstekend als tegenstelling met het
meer virtuose karakter van het koraal
met variaties en Fuga.
Prachtig van stijl en registratia
speelde de organist het Choral III van
César Franck. één van de drie op het -
laatst van zijn leven geschreven wer
ken van den Belgisch-Fransen mees
ter. Een waardig slot van dit concert
vormde het koraalvoörspel: „Uren.
dagen. maanden, iaren" en Postlitd' 'oa
en Fuga van J- Zwart, waarvan het
koraal door de aanwezigen (op verzoek)
werd medegezongen.
Dat de nog komende avonden zich in
een groeiende belangstelling moge
verheugen. De organist Asma verdient
dit ten volleg Joh.'v. Engelen.