DE VRIJE ALKMAARDER
Door geteisterd Nederland
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
Buitenland
De conferentie van de Big Tiiree
BINNENLAND
Stadsnieuws
Uitg.: Stichting „De Vrije AUunaorder* i.o.
Dir.: M. J. Roggeveen: Hooidred.: E. Tas-Callo
Wnd. hooidred.: Jan C. Reuvers
Redactie: Achterdam 20; Tel. 227*
DONDERDAG 12 JULI 1945
2e Jaargang No- 688
Administratie: Westers»eg 27, Teleioon 3250
Advertpr. 15 ct. p. m.m. m. een min. v. f 1.50
Abonnem pr.: 25 ct. per week (voorloopig)
Losse nummers 10 cent
Een 40-tal journalisten maakte
vorige week een excursie naar de
door de oorlog verwoeste gebieden
van Gelderland, Limburg, Brabant
en Zeeland. Voor de Noordhol
landse bladen maakte Fr- Otten,
redacteur van het NW. N. H. Dag
blad deze meer dan duizend km.
lange reportage-tocht mee, waar
van hij in enkele artikelen zijn
indrukken zal weergeven. Zijn
voornaamste conclusie is: NOORD
HELPE NU ZUID; vlug en over
vloedig!
Wat hebben wij, Noordelingen, het
Zuiden benijd, om zijn vroegere be
vrijding! Waren wij ook maar in
Brabant of Limburg, zo hebben wij
verzucht Wij dachten, dat we er al
heel erg aan toe waren, omdat we
geen licht en geen verwarming had
den, omdat we ons moesten aanslui
ten aan die lange hongeroptocht, op
.zoek naar wat graan of aardappelen.
Zeker, we hebben een ellendige
winter achter ons. waarvan de her
innering aan honger en ongerief,
aan zorg en terreur ons levenslang
zal bijblijven.
Maar wij mogen niet klagen en
behoeven het Zuiden niet te benij
den; wij hebben ons huis en ons
huisraad mogen behouden en het
herstel van het maatschappelijk
leven is .hier een kwestie van af-
zienbaren tijd- Maar waar de wals
van het oorlogsgeweld over steden
en dorpen gerold is, waar de bevol
king, met het oorlogsmonster op de
hielen, haasje, repje haar woningen
moest verlaten, zonder te weten,
waar een liefderijk onderdak te vin
den, daar is eerst recht ellende ge
leden. Onze landgenoten in het Oos
ten en Zuiden en tussen de grote
rivieren missen bij hun terugkeer
alles wat noodig is, om het normale
leven te hervatten; geen huisraad
en geen gereedschap geen materiaal
en geen transportmiddelen zijn aan
wezig. Een beeld van volkomen ont
reddering bieden de verwoeste ge-
biden en het lijkt onbegonnen werk,
het herstelwerk aan te vatten.
Er wordt aangepakt.
En toch: één ding bleken onze ge
troffen landgenoten op ons Noorder
lingen voor te hebben, n.1- een ener
gieke dadenkracht, een werkdrift,
om aan te pakken en niet bij de
puinhopen te gaan neerzitten. In
een totaal in puin geschoten dorpje
in Limburg en aan de dijk van
Westkapelle wordt gewerkt met een
tempo en een animo, door. jong en
oud, door man en vrouw, dat wij
ons afvroegen: moet een volk eerst
zo zwaar getroffen worden, om de
werklust te herwinnen! En wij dach
ten aan de honderden en duizenden
jongemannen in het Noorden, die nu
nog twee maanden na de. bevrij
ding hun dagen- in vacantiestem-
mig en ledigheid doorbrengen, ter
wijl er ook voor hun handen werk
is, dat nodig gedaan moet worden
voor de wederopbouw van de ge
troffen gebieden.
Helpt nu!
Een golf van hulpvaardigheid rolt
over het Noorden. Allerwege worden
inzamelingen gehouden van huis
raad, textiel ep gereedschap; vooral
gereedschap is noodig Het was den
moffen niet voldoende dorpen en
steden in brand te steken, ze heb
ben ook geroofd en geplunderd, zo
als we van die Hunnen-bende
•lechts konden verwachten; en wat
gij niet roofden, vernielden zij.
Na lezing van onze reportage, die
wij ln nog volgende artikelen willen
leven, moet men niet de krant
dichtvouwen en zeggen: 't is erg!
neen, men ga dan direct zijn huis
door van de zolder tot de kelder
en scharrele alles bij elkaar, dat
bruikbaar is en dat men zelf over
compleet heeft Waarom niet al
dus de Commissaris der Koningin
in Gelderland, toen hij ons in Arn
hem ontving uw logeerkamer ter
beschikking gesteld neen, wegge
geven aan uw leeggeplunderde land
genoten. Tot degenen, die zich met
de inzameling van een en ander be
lasten, zouden wij willen zeggen:
gaat er nog mee door zo lang mo
gelijk; juist nu nu de gehele pers
uw werk propageert; gaat er mee
door tot dat het Hoorden alles ge
geven heeft, wat het kan en het
Zuiden alles ontvangen heeft, wat
het noodig heeft.
Een speciaal woord nog tot de
boeren en tuinders; uw collega's,
wier bedrijven bezaaid liggen met
landmijnen, wier vee graast over de
grens zij hebben vooral gereedschap
nodig om hun bedrijf weer uit te
oefenen- Helpt hen ook daarmee en
geeft van uw materiaal, wat ge
maar even missen kunt. En be
denkt: spoedige hulp is dubbele
hulp!
Fr. OTTEN.
Van groot belang voor de toekomst der
Rnsslsch-Amerikaanse betrekkingen.
In Washington is men van mening,
dat de conferentie van de Big Three
17 Juli ral beginnen. Truman, die op 7
Juli uit Norfolk vertrok, zal ongeveer
Ven week op zee onderweg zijn- De
delegatie, welke hem en Byrnes ver
gezelt, is de grootste welke ooit door
de U.S.A. naar een conferentie werd
gezonden.
Op de agenda voor de conferentie
komen onderwerpen voor van de groot
ste belangrijkheid, zoals de modalitei
ten voor de bezetting van Duitsland
en de voorwaarden voor een hervatting
van het politieke leven aldaar, de
grenz-an tussen Duitsland en Polen, de
kwestie van de schadevergoedingen, de
oorlogsmisdadigers enz.
Men neemt in zekere kringen aan,
dat het probletvn van de zeeëngten,
actueel geworden door de recente
initiatieven van Rusland te Ankara,
'ook door de Big Three zal worden
aangesneden, men twijfelt er in Wash
ington niet aan, dat men ook den oor
log in het Verre Oosten ter sprake zal
brengen evenals de houding van Rus
land jegens Japan.
Er blijven geruchten de ronde doen.
dat president Truman niet alleen
Duitsland, Italië en Engeland, maar
ook Nederland, België. Denemarken en
Noorwegen zal bezoeken.
Dit eerste contact van Truman met
Stalin wordt geacht van groot gewicht
te zijn voor de toekomst der Russisch-
Amerikaanse .betrekkingen. Men ver
wacht. dat zowel Truman als Byrnes
het voornemen hebben, zoveel als
overeen te brengen is met de Ameri
kaanse belangen te ijveren voor 't be
stendigen van de betrekkingen met
Rusland. Een dergelijk resultaat wordt
in meerderheid door de publieke
opinie in Amerika gewenst-
Een beslissing «n Be'gië
op komst?
In Brussel verwacht men momenteel
algemeen het spoedig aftreden van
Koning Jjeopold- De Belgische Prins-
Regent Karei. en de voorzitters
van Kamer en Senaat ziin naar Salz-
burg vertrokken.
De Prinses weer spoedig
in het land
Reuter meldt uit Ottawa, dat Prinses
Juliana einde va» dese week in New
York scheep gut naar Europa.
WEKELIJKS RADIO-KWARTIER
VAN DEN MINISTER-PRESIDENT.
Naar A.N-P.-Aneta verneemt, ligt
het in het voornemen van den minis
ter-president, binnenkort te beginnen
met des Vrijdagsavonds van 9 uur tot
kwart over 9 voor de radio het woord
te voeren tot het Nederlandse volk en
daarbij vraagstukken van regerings
beleid te bespreken en toe te lichten.
HOOFDACTE-EXAMKNS.
Voor de provincies Zuid-Holland,
Noord-Holland en Utrecht worden in
1945 de 'hoofdacte-examens afgenomen
te 's-Gravenhage, Haarlem en Utrecht.
Schriftelijk examen: Donderdag 26
Juli- Voorzitters- zijn: te 's-Graven-
hage P. van Nes Czn., hoofdinsp. 1. o.,
Groot Hertoginnelaan 116, Den Haag;
te Haarlem Th. Brouwer, insp. 1. o.,
insp. Zaandam, Wilhelminapark 27,
Haarlem; te Utrecht mr- A. J. Eock,
insp. I. o., insp. Utrecht J. W. Friso-
straat 26, Utrecht.
Aanmelding moet onmiddellijk ge
schieden. Candidaten zijn vrij in de
keuze der commissie.
ZUIVERING IN N.-H. IN DE 2e FASE
Naar wij Van maj. Bokhorst vernemen,
is de ontwikkeling van de politieke
situatie in de prov. Noord-Holland zo
gunstig verlopen, dat de regering IVt
besloten de zuiveringsmaatregelen in
deze provincie de tweede fase te doen
ingaan. Noord-Holland is de eerste
provincie van ons land waar dit ge
schiedt.
Deze 2e fase houdt in, dat de zuive
ring van het personeel van provincie
®n gemeente voortaan door den Com
missaris der Koningin zal geschieden
en dus in burgerlijke handen zal over
gaan. De zuiveringscommissies blijven
normaal werken, doch sturen hun ad
viezen voortaan niet meer aan den
Mil- Commissaris, doch aan den Comm.
der Koningin.
Aan deze maatregel zijn echter de
voorwaarden verbonden, dat de Comm.
der Koningin zijn bevoegdheid t. a. v.
de zuivering niet aan de burgemeesters
in zijn provincie mag delegeren en dat
de Mil. Commissaris het recht behoudt,
ten allen tijde zelfstandig te blijven
zuiveren, indien de omstandigheden dit
noodzakelijk maken.
Een TommY weet niet dat rechts
voorrang heeft. Weest hoffelqk (en
voorrfchfi*>. T ,*»t hem vóa® e aan!
ierland en het britse
gemenebest.
De Valera heeft ln het Ierse parle
ment op een desbetreffende vraag mee
gedeeld. dat Ierland een republiek Is.
De verhouding van Ierland tot de
rest van hét Britse Gemenebest blijkt
dus door deze uitlating een andere te
ziin, dan algemeen werd. aangenomen,
daar nog steeds werd verondersteld,
dat Ierland zich aan de Britse Kroon
verbonden achtte. Op de vraag, sedert
woordde De Valera, dat men dat later
wel aan de weet zou komen-
wanneer Ierland een remibliek ia, nnt-
zwrrsERT.avn nog steeds
neutraal.
Tn Zwitserland maakt men bezwaar
tegen een eventuele doortocht van En
gelse soldafen. die via dit land uit
Italië naar Engeland terug zouden
willen keren.
een laatste v er z ets centrum
bij balïk papan opgeruimd.
Een kleine groep Japanners, die 10
km ten N.O. van Baük Papan nog
tegenstand bood, Is nu door Austra
lische troepen aangevallen en onscha
delijk gemaakt.
Protesivergadering
Op de gisteravond gehouden proteeb-
vergadering van arbeiders der oprui
mingsdienst in onze gemeente, wartm
ongeveer 170 arbeiders aanwezig. De
Voorzitter, de heer D. Luhrs deelde -
mede, dat deze actie van de arbeiden,
die reeds gedurende 6 weken gevoerd
wordt, eenzelfde strekking had als de
actie, die voor enkele weken in Am
sterdam bij denzelfden dienst werd
gevoerd.
Fel bestreed spr. den vakbondsbe
stuurders het recht om thans, »a 0
jaar, weer namens de arbeiders op te
treden. Spr. stelde de vraag, wie ar
de oorzaak van was, dat A'dara thano
in de le klas geplaatst was en Alkm&«
nog steeds in de derde. De arbeideae
der opruimingsdienst krijgen 25
düurtetoeslag, doch het loon. waarvan
wordt uitgegaan, is te laag gehouden.
Spr- betwijfelde het. of de aannemen»
ook slechts 25 duurtetoeslag ontvin
gen.
Met algemene stemmen werd beslo
ten een request tot den minister-pro-
sident te richten, waarin wordt vooi-
gesteld: 1. de loonschommelingen Ie
doen eindigen; 2e. de werkdagen gedu- r
rende twee weken met 1V« uur te
bekorten, waarna dan om de twee
weken een half uur aan de werktijd
wordt toegevoegd, totdat het maximum
van 8 uur weer is bereikt; 3e. het loon
te doen verhogen tot f 090 per
met uitschakeling van de verschillende
loonregelingen; 4e. Op de jongeren ee®
evenredige loonsverhoging toe te pas
sen. 5e. Degenen, die uit Duitsland te
rugkeren, bij afwezigheid van vacwv
tiezegels een toeslag, gelijk aan bot
vacantiegeld. uit te keren. 8. Op d»
arbeicisplaatsen keten te .doen zetten.
7e. Gereedscha^sgeld a f 0.0S en fte*-
sengeld uit te keren. 9e- verbandkiste».
WC'a en drinkwater op het werk te
doen zijn.
Aan den wethouder F. Ringers zo»
worlen verzocht: le. het extra «te»
voor f 0.06 ter beschikking te stelle»;
2e. betere controle op de toebereiding
van dit eten te doen houden; S. Zout
aan dit eten te doen toevoegen.
Fel bestreed spr- een uit de vergade
ring voortgekomen voorstel tot staking
Het Is thans geen tijd om te stake».
alle werkkrachten zijn noodig voor da
wederopbouw van ons land. Nadat spr.
zijn vertrouwen in de nieuwe regering
tot uitdrukking had gebracht, werd
nog besloten op het werk een aantal
vertrouwensmannen aan te «tellen.
Aan de uitgang werd een collecte
Behouden ter bestrijding vair-edverten-
tiekosten en zaalhuur.
Nu al stroom
Door de bijzondere toestemming
van het Rijkskolenbureau vinden
reeds heden alle collectieve aan
sluitingen plaats. Men begint van
daag ook met de individuele aanslui
tingen, die over een tien dagen vtê^
tooid zullen ziin.
HELPT MEE!
Onze eerste groep van 15 meisjes
vertrok Maandag naar Oosterbeek om
daar hulp te bieden in de terugkeren
de gezinnen. Ook in Alkmaar is goeB
werk te doen Vrouwen, en meisjet,
geeft U op als *»edewerkster.
U V V.. Oudegracht 9* elke
dag geopend van 48 en van 8—
EEN TWEEDE VARTR
MET HET fTTT|>Bi
De veerdienst MJ Hcdel erf I»
eerstkomende weken worde» wrva»
gen door een schipbrug DS M ém Sflg
zeer belangrijke verbetering VM| MÉ
verkeer tussen Noord m
