Onze beginselen
Stadsnieuws
Heusden,
dat wij adopteerden
„HOTS KNOTS
vrolijk zullen i
vij altijd zijn
Nadat wij in onze krant van j.1.
>ensdag een en ander hadden verteld
or de nieuwe gedachten die ook bij
„Vrije Alkmaarder" leven ten op-
te van de taak van de pers in het
rezen Nederland, willen wij U van-
~g uiteenzetten, van welke beginse-
i de „Vrije Alkmaarder" uitgaat bij
t nastreven van zijn doel: „het pu-
"k voor te lichten, cultureel te vor-
n en bewust te maken van zijn ver-
twoordelijkheid voor de opbouw van
- Nederlandse samenleving".
Ter verwezenlijking van dit doel stelt
'ze stichting zich allereerst tot taak
i uitgave van een ONAFHANKELIJK-
~>ORUITSTREVEND dagblad voor
'kmaar en omgeving, waarbij zij uit
at van de beginselen: GEESTELIJKE
'ÏIJHEID, SOCIALE GERECHTIG
HEID en ECONOMISCHE ORDENING.
In onze Stichtingsacte wordt voor de
eginselen waarvan wij uitgaan ook
?rwezen naar de paragraaf „De Toe-
omst" uit een 15 April 1944 gezamen-
^k door Het Parool en Vrij Nederland
itgegeven manifest, dat later ook door
ndere bekende ondergrondse bladen,
!s Je Maintiendrai >en De Waarheid
yerd onderschreven.
Wij willen hierbij nog wijzen op het
'olgende. Wij noemen ons blad zeer
■•adrukkelijk niet neutraal en wel „on
afhankelijk vooruitstrevend". Wij noe-
nen het niet neutraal, omdat wij me
ien, dat neutraliteit, d.w.z. het niet
lebben van een eigen mening, een on
mogelijke houding is temidden van het
wereldgebeuren èn dat een dergeüike
houding indien mogelijk volkomen
negatief zou zijn. Immers, ook wanneer
emand, b.v. gedurende deze oorlogsja
ren uitsluitend luisterde naar radio-
nitzendingen om het opgevangen nieuws
door te geven dan nog moest in de keus
van zijn berichten tot uiting komen,
wat de samenvoeger belangrijk en wat
hij niet belang achtte. Dan nog kan en
zal door 't weglaten van 'n enkel
voord, 't omzetten van een zin, het pu
bliek zij het zonder boze opzet
zijn mening worden gesuggereerd. Wij
achten een volkomen objectiviteit on
mogelijk en ongewenst.
Doch wèl zijn we onafhankelijk, want
wij gaan bij onze berichtgeving niet
uit van de beginselen van een bepaalde
oolitieke partij. Hierin mogen wij ons
vergelijken met bladen als Het Parool
en Vrij Nederland.
De inhoud van onze ^vooruitstrevend
heid" vindt U geformuleerd in boven
aangehaalde leuzen, welke wij ons voor
stellen binnenkort eveneens nader toe
te lichten. E. T.-C.
WIE VORMEN HET STICHTINGS
BESTUUR?
Het Stichtingsbestuur van „De Vrije
Alkmaarder" wordt gevormd door die
genen, die reeds in de illegaliteit ver
antwoordelijk waren voor de uitgave
van de „Vrije Alkmaarder", na de plaat
selijke vertegenwoordigers van Het Pa
rool, Vrij Nederland, Robu, Je Main
tiendrai en De Waarheid.
Na onderling overleg kwam men tot
de conclusie, dat het het meest juist
was, deze groep personen ook nu in
eerste instantie als verantwoordelijke
"roep te handhaven, omdat zij geacht
unnen worden diverse en belangrijke
"roepen van de Alkmaarse bevolking
te vertegenwoordigen.
De leden van het stichtingsbestuur
'ün: mevr. N. Akkermande Geus
T M.), R. Bakker (Robu), J. Heems-
rt-k (De Waarheid), mevr. A. Koster
souw (Het Parool) en Ds. F. Kuiper
V N.)
-arlijks zal, ingevolge art. 5 van de
htingsacte, één lid van dit bestuur
-eden, hetwelk dan kan worden her-
«n of waarvoor andere candidaten
nen worden benoemd door de lezers-
-4:
ONZE LEZERSRAAD
ch voorlopig als volgt samengesteld,
orlopig", omdat verschillende per-
die WÜ wilden vragen in de le-
izitting te nemen, door vacan-
é-vc «ftstèdig waren en wij deze dus niet
j konden bereiken. Wij stellen ons
uiJiZ wel voor de kring van onze
JC^Utyaad nog verder uit te breiden):
Bakker, mevr. J. S. Bakker—Huig,
^oer, S. Breebaart, C. Couwenhoven,
Tj. Daalder, M. Dullaart, B. Dun,
ft de Graaf, H. W. Holsmuller, K. Kir-
"ein, mevr. A. Kokv. Berkum,
r. C. de LeySchermer, N.H.Louis,
CIRCUS SALTARINO
Gisteravond opende het Nederlandse
Circus Saltarino zijn poorten met de
eerste feestelijke voorstelling.
Men ving aan met het spelen van het
„Wilhelmus", dat door alle aanwezigen
staande werd meegezongen.
In een snel afgewerkt programma
werden ons verschillende fraaie staal
tjes van paardendressuur, die mede door
het uitstekende paardenmateriaal, tot
het meest geslaagde gedeelte van het
repertoire behoorde, naast opmerkelijke
acrobatische prestaties en het voor een
echt circus onontbeerlijke clowneske
optreden te zien gegeven.
Wij willen hier alleen noemen het op
treden van het „sprekende" paard en
van het koppel van 6 Friese paarden,
waarmee de dresseur, de heer Van Os,
veel eer inlegde, de opzienbarende toe
ren van de' 4 Kentons en de adembe
nemende balance van de 3 Bertwini's.
Vooral de acrobatiek was goed verte
genwoordigd.
Vóór de pauze wisten de 6 Brox har
monica spelers het publiek in een po
pulaire liederenpotporie te betrekken.
De glundere gezichten die men overal
zag maakten het beantwoorden van de
vraag, of het programma gewaardeerd
werd niet erg moeilijk.
De voorstellingen van dit eerste
circus in Alkmaar sedert de bevrijding,
beloven een groot succes te worden. J.
NATIONALE FEESTDAG
PROGRAMMA.
Zeer waarschijnlijk is er morgenoch
tend om 10 uur in de Grote Kerk een
samenkomst van alle Protestanten.
Morgenmiddag om 3 uur massazang
in de Muziektuin.
Morgenavond vuurwerk.
Zie nadere aankondiging op onze
bulletins.
ERVARINGEN UIT DE ILLEGALITEIT
Nadat mr. Schenkeveld de talrijke
aanwezigen gisteravond in een stamp
volle Gereformeerde Kerk had welkom
geheten en hij had medegedeeld, hoe
thans eerst was bekend geworden, dat
de bekende illegale strijder Cor Wage
naar uit Heer-Hugowaard tijdens zijn
.gevangenschap in Duitsland was omge
komen, herinnerde Pater Huissen uit
Nieuwe Niedorp aan de ellende die wij
in de bezetting hadden moeten door
staan en waarna wij nauwelijks meer
durfden jubelen over de bevrijding.
Spr. zeide te hopen dat recht zou we«
dervaren aan hen, die gehandeld had
den in strijd met de belangen van het
vaderland, doch dat dit zou geschieden
op een wijze, een cultuurland waardig.
De Pater besprak daarna het moedige
verzet van de Katholieke Kerk tegen
het Nationaal-Socialisme, welk verzet
werd geëvenaard door de principiële
houding van de Gereformeerde Kerk.
Na herinnerd te hebben aan het werk
van de koeriersters, vertelde spr. op
een boeiende wijze van de verzetsdaden
en de daaropvolgende huiszoekingen in
het klooster van zijn orde te Nieuwe
Niedorp.
Ds. Slomp, in de illegaliteit bekend
als Frits de Zwerver, verklaarde daar
na, hoe uit het geestelijke verzet tegen
het Nationaal Socialisme de L.O. was
ontstaan, waaruit weer het uitwisse
lingsbureau voor onderduikers en de
KFs waren gevormd, die maandelijks
zorgden voor de voorziening van bon
kaarten aan 400.000 onderduikers.
Gedrongen door een heilige geest
drift, aldus spreker, streden Gerefor
meerde en Katholieke Kerk te zamen
en werd de weerbare kern gevormd, die
er de oorzaak van was, dat het Neder
landse volk in zijn geheel heeft stand
gehouden.
„Wij zullen Holland houden", zo zeide
spr., „bouwende op de eeuwige normen
van het Christendom".
De bijeenkomst werd besloten met een
collecte voor de stichting 19401945 en
met het zingen van enkele nationale}
liederen.
P. v. d. Molen Wzn., O. Neef, J. P. Nou-
wen, G. de Nijs, Joh. Plas, ds. P. Prins
v. Wijngaarden, Ferd. J. Ris, J. Schek-
kerman, mr. H. Scholten, N. H. Schuite
maker, mevr. V. SchutPeterse, J.
Soutendijk.
Behalve een wel heel sober relaas
van de rampen, die het door onze
stad geadopteerde Heusden troffen,
kan ook reeds iets gepubliceerd wor
den van het mooie hulpwerk, waar
aan w\j allen ons deel bijdragen en
nog b\j kunnen dragen.
Hoe het geschiedde.
In het einde van October '44 werd
het 4500 zielen tellende stadje Heusden,
dat toen nog door de Duitsers was be
zet, bedreigd door een aanval van de
Canadezen, die oprukten vanuit 'a-Her
togenbosch.
Nadat de plaats enige tijd door het
geallieerde geschut was beschoten, be
sloot de bezetting de stad in de nacht
van 4 op 5 November te verlaten en
naar Hedel terug te trekken.
Tijdens deze beschieting had een
groep van 200 bewoners, hoofdzakelijk
bestaande uit vrouwen en kinderen, ge
heel onbekend met de aanwezigheid
van een zware Duitse springlading in
deze toren, een schuilplaats gezocht in
de kelders van de 60 meter hoge raad
huistoren.
Enkele uren na hun vertrek hebben
Duitse soldaten, door middel van een
lange electrische leiding, zonder een
enkele voorafgaande waarschuwing, de
raadhuistoren opgeblazen, waardoor de
kelders met mensen werden bedolven
onder een puinhoop van 20 meter
hoogte.
Bij deze explosie hebben 134 slacht
offers, w.o. meer dan 100 kinderen, de
dood gevonden. Er waren gezinnen die
bij deze ramp 6 kfnderen verloren.
Enige minuten later vlogen ook de
Herv. kerk, de molen en een deel van
de melkfabriek in de lucht. Kort daar
op werd de stad door de Canadezen
veroverd, hetgeen ten gevolge had, dat
men thans in de vuurlinie van de Duitse
kanonnen en houwitsers kwam te lig
gen, waardoor alle huizen min of meer
ernstig werden beschadigd en de rui
ten, die het eerste bombardement nog
hadden doorstaan, werden versplinterd.
Doch niet alleen Heusden. ook het
Oogstkamp een succes
Vijf en zestig kerngezonde Alkmaarse
"knapen, leerlingen van de Ambachts
school, U.L.O. en H.B.S. of terugge
keerd uit Duitsland, begroeten ons met
deze kernachtige beginselverklaring in
hun kamp, ver in 't Noorden van Hol
land, in Breezand, waar zij een opbou
wend werk van de eerste rang ver
richten door te assisteren bij de uitvoer
van ons enig en daarom zo kostbaar
deviezenobject: de bloembollen.
Als wij zijn aangeschoven bij de lange
tafels en mee-eten van de goede stamp
pot met andijvie, vertellen zij ons de
enthousiaste verhalen van de 16 of 20
boterhamman per dag, van de zoete en
de zure melk die ze drinken, van de
elke dag wisselende wandkrant, waarin
ieder en alles in het kamp onder de
loupe genomen wordt en die onder re
dactie staat van een echten kunstschil
der en van de voetbalwedstrijd tegen
de Breezandianen, die eindigde In een
overwinning met twee bloedneuzen....
En al gauw is het ons overduidelijk,
hoezeer de jongens het betreuren na
het grote afscheidsfeest en het daarop
volgende kampvuur, waarbij ook de
boeren uitgenodigd zullen worden, op
18 Augustus a.s. weer naar Alkmaar te
moeten terugkeren.
Want het is een succes geworden, dit
NEDERLANDSE KRIJGSGEVAN
GENEN IN JAPANSE KAMPEN.
In onze winkel bevindt zich een
lijstje met namen ter inzage van Ne
derlandse krijgsgevangenen in Ja
panse kampen, waaromtrent door het
Nederlandse Rode Kruis uit Tokio
inlichtingen werden ontvangen.
VERENIGING VOOR GEZINS
VERPLEGING.
In de maand Juli werden 84 patiënten
verpleegd; 833 bezoeken afgelegd; waar
van 278 betaald, 506 voor AZA en 49
gratis. Verder werd 6 maal de laatste
hulp verleend bij het afleggen. Van de
wijkkraamverpleegster werd geen opga
ve ontvangen.
nabij gelegen Vlijmen werd op een der
gelijke wijze getroffen en zo komt het,
dat wij Alkmaarders, niet voor 4500,
doch voor 12000 slachtoffers moeten
zorgen.
Gelukkig blijkt het, dat de thans in
enkele wijken van Alkmaar gehouden
„lepel en vork actie" een groot succes
wordt en het is onze stellige verwach
ting dat ook de glas en lood-actie" die
een dezer dagen zal worden begonnen
een dergelijk resultaat zal mogen boe
ken.
De ontvangst der goederen.
Toen de vier vrachtschepen, die Maan
dagmorgen vanuit Alkmaar naar Heus
den waren vertrokken, daar Woensdag
middag j.1. om half een arriveerden,
waren velen uit de gemeenten Heusden
en Vlijmen samengestroomd om de ver
tegenwoordigers van de afd. Alkmaar
van het N.V.H. te verwelkomen.
Talrijke bewoners hadden de drie
kleur uitgestoken en In de stad was
o.m. een erepoort geplaatst, met de
wapens van de beide steden. Aan de
aanlegsteiger zong een kinderkoor een
speciaal voor dit doel vervaardigd
„adoptatielied", waarin o.a. de dank
van de bevolking van Heusden aan die
van Alkmaar tot uiting kwam.
Nadat de wncj. burgemeester van
Heusden, de heer A. van Delft een kort
welkomstwoord had gesproken, dankte
de leider van het transport, de heer C.
Couwenhoven, bij ontstentenis van het
officiële comité, de aanwezigen voor de
hartelijke ontvangst, waarbij hij tevens
de lijst van de in de schepen aanwezige
goederen aan den burgemeester over
handigde.
Hierna deelde de heer F. Ringers na
mens het inmiddels gearriveerde H A.
R.K.-comité mede, dat een deel van de
door de Engelse stad Bath aan Alk
maar geschonken goederen aan Heus
den zullen worden overgedragen.
Nadat de wnd. burgemeester en de
voorzitster van het H.A.R.K.-comité te
Heusden beide sprekers hun dank had
den gebracht, werd een aanvang ge
maakt met het lossen der aangevoerde
goederen, hetgeen door vrijwilligers
geschiedde en tot laat in de nacht heeft
geduurd.
door de afd. Jeugdzorg van het Gew.
Arbeidsbureau te Alkmaar georgani
seerde werkkamp, waarbij de vrijwil
lige medewerking werd verkregen van
een klein groepje ervaren Alkmaarse
jeugdleiders en leidsters, dat het aan
durfde met dit heterogene gezelschap
een arbeidskamp dus geen vacantie-
kamp te beginnen.
Een pracht prestatie.
Toen men in Breezand arriveerde,
vond men er een slordig en verwaar
loosd kamp. Na enkele dagen van stevig
aanpakken was het geheel kraakhelder
en netjes en sliepen de jongens op dik
stro in frisse, gezellige slaapzalen, die
opgevrolijkt werden door talrijke rui
kers veelkleurige gladiolen.
Daarna vertrokken de jongens naar
de bollenkwekers, waar ze thans 8 uur
per dag pellen, zeven en schoffelen
of bij regenachtig weer koeienstaarten
reinigen tot grote tevredenheid van
hun werkgevers, hetgeen wel het best
tot uiting komt in de loonregeling, die
de jongens in staat stelt om een zak
geld van 1015 op hun kamp
kosten over te houden.
Er heerst daar in Breezand een geest,
die een voorbeeld kan zijn voor zeer
velen en wij zouden een bepaalde cate
gorie jongeren willen toeroepen: Gaat
naar Breezand, gij luiaard en wordt
wijsV.
PERS EN RECHERCHE.
Door een rechercheur van politie
werd in de afgelopen week een zekere
M., een goede bekende van de politie*
met een rijwiel bij het pakhuis van een
opkoper aangetroffen. Bij een ingesteld
onderzoek kwam vast te staan, dat een
tweede fiets, van M. afkomstig, nog in
het pakhuis aanwezig wa9. Na een op
roep in de pers bleek, dat een der rij
wielen in d§ Langedijk was gestolen,
in verband waarmede M., die blijft ont
kennen, in het Huis van Bewaring i«
ingesloten.
