Vreugde over Japans Caputulatie
„Staakt het vuren
Hirohito beveelt
Hirohito's oom vormt
kabinet
STADSNIEUWS
Viering van de
Nationale feestdag
VRIJDAG 17 AUG. 1945
3e Jaargang No. 28718
Ikitiaarder
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. STICHTING .DE VKIJE ALKMAARDEE'^
99
De Japanse Keizer Hirohito, die gisteren in opdracht Tan Mc. Arthur
het bevel heeft gegeven aan zyn troepen van: „Staakt het vuren", heeft
voorgesteld aan leden van de Keizeriyke familie naar de verschillende ge
vechtsfronten te zenden teneinde controle te kunnen uitoefenen op de uit
voering van het Keizerlijk bevel. Volgens een hedenmorgen te Londen op
gevangen bericht van radio-Tokio, zyn heden drie Japanse capitulatie
delegaties per vliegtuig uit Tokio vertrokken naar China, Mandsjoekwo en
„het Zuiden".
Mc. Arthur zal de ondertekening van de vredesvoorwaarden welke
vermoedelijk in 't midden van de volgende week te Manilla zal plaats
hebben, afkondigen.
Het is zeer waarschijnlijk, dat de
inleidende besprekingen der geal
lieerden met de Japanners niet voor
het begin van de volgende week
worden gehouden, zo werd heden
morgen uit Manilla gemeld.
Men verwacht dat een grote lucht
vloot vele belangrijke functionarissen
voor cléutelposities naar Japan zal
vervoeren. Hét gehele regelmatige
luchtvervoer tussen de Philippijnen
en den centralen Pacific is stilgelegd,
behalve voor zeer hoge persoonlijk
heden.
In Burma is de strijd reeds gestaakt,
maar de geallieerden 2ijn daar nog
zeer op hun qui-vive voor eventuele
Japanse actie»; de Rode Legers wilden,
volgens een mededeling van generaal
Antonov, de strijd voortzetten totdat de
Japanners de wapens zouden neerleg
gen. Er was reeds gemeld, dat dit he
denmorgen geschied was, toen een la
ter bericht aankondigde, dat maar
schalk Vassiliefski aan den comman
dant van het Kwantoengleger een ul
timatum had gezonden waarin in som
meert de strijd te staken en de wapens
neer te leggen vóór 20 Aug. 12 uur *s
middags. Domei klaagt, dat de Sovjet
troepen „nog steeds positief hun offen
sief voortzetten" en uit een Russisch
legerbericht blijkt, dat de Japanners op
liet laatste moment tot een krachtig te
genoffensief waren overgegaan.
Japanse vliegtuigen zouden nog na
de capitulatie de geallieerde vloot heb
ben aangevallen.
Geen bezettingszones
President Truman heeft medegedeeld,
dat Japan niet in bezettingszones zal
worden verdeeld. De troepen der vier
grote mogendheden zullen waarschijn
lijk gezamenlijk onder Mc. Arthur's
opperbevel aan de bezetting deelne
men.
Keizer Hirohito heeft zijn oom, zijne
keizerlijke hoogheid Maroehikoe Hi-
gasjikoei, gisteren bevel gegeven een
stelling van dit kabinet te vanmorgen
nieuw kabinet te vormen. De samen-
bekend gemaakt.
Alle posten, behalve die van oorlog
en marine, worden bezet door burgers
Prins Foemimaro Konoje, een vroegere
minister-president, zal optreden als vi-
ce-jpremier.
(Dit is voor de eerste maal in de ge
schiedenis, dat een lid van het keizer
lijk huis minister-president wordt.
Red.)
De afgetreden regering Soezoeki
heeft een proclamatie tot het Japanse
volk gericht, waarin o.m. wordt ge
zegd: In de toekomst zal Japan te ma
ken hebben met vreemde autoriteiten
een ziet men zich gesteld tegenover 'n
beproeving, welke aan de lijdzaamheid
van de bevolking de grootste eisen zal
stellen.
.Berichten uit verschillende distric
ten wijz»n er op, dat het volk na de
aankondiging van de overgave uiterst
kalm bleef en dat er geen incidenten
of emotionele uitbarstingen voorvielen.
Invasie in ons Indië
was reeds voorbereid
..In*zijn eerste redevoering als leider
van de oppositie in het Engelse Lager
huis heeft Churchill onthuld, dat in de
eerste dagen van de conferentie van
Potsdam door president Truman en
hem een plan was goedgekeurd, dat
aan hen was voorgelegd door de ge
combineerde generale staven, voor een
groot aantal veldslagen en landingan
in Malakka, Ned. Oost-Indië en het
moederland van Japan. Deze operaties
zouden een in den oorlog tot dusverre
ongekende krachtsinspanning hebben
vereist en niemand zou de offers heb
ben kunnen meten die de geallieerde
legers zouden hebben moeten brengen.
Samenkomst in de Grote kerk.
Het was wel een zeer waardige
opening van een zo historische dag,
de samenkomst van alle Protestanten
in de Grote Kerk.
Het .was ongetwijfeld de behoefte
aan en zo groot mogelijke gemeen
schap met allen, die uiting wildan ge
ven aan hun dank dat het einde van
deze wereldworsteling bereikt is,
waardoor de Grote Kerk voller was
dan in jaren het geval was. Toch wa
ren er nog te weinigen. De oorzaak?
Zeker ook, het zo kortop bekend ma
ken, dat 16 Augustus nationale feest
dag was, maar eveneens, een nu te
weinig bewogen zijn crer Nederlan
ders. Onze eigen bevrijding schijnt
voor de meesten voldosnde verade
ming gebracht te hebben. Kennelijk
realiseert men nog altijd veel te wei
nig het leed dat elders en door ande
ren geleden wordt
in deze samenkomst gingen Ds. von
Meyenfeldt. Ds. Kuiper en Ds. Tuin-
stra voor. Eerstgenoemde vertolkte de
dank der Christenheid, dat het einde
van dze strijd is bereikt. Ds. Kuiper
sprak over de hoop, die allen vervult,
dat nu eindelijk het recht bovan het
geweld heêft gezegevierd, in de toe
komst het recht boven macht en ge
weld moge blijven gelden.
De zorg, die ons. allen vervuld om
hen die zo ver hier vandaan de ellen
de van de Japanse bezetting hebben
Onze Ministers spraken
PROF. SCHERMERHORN.
Onze min.-president begon iijn rede
voor de zender „Herrijzend Neder
land" aldus:
Zo is dan thans het heugelijk en
plechtig ogenblik aangebroken: de
oorlog, de grootste van alle tijden, de
verschrikkelijkste, die de historie ge
kend heeft, is van de aarde gebannen.
Het Japanse» keizerrijk is de laatste in
de rij der roofstaten, die zieltogend In
elkaar is gezakt- De weg omhoog ligt
vrij voor alle volkeren en alle rassen.
Een zucht van verlichting gaat In het
bijzonder door Zuid-Oost-Azië. door
Indonsië, dat wonderschone deel van
het Koninkrijk der Nederlanden.
Na ean overzicht gegeven te hebben
van de dramatische ontwikkeling der
gebeurtenissen in het V^rre Oosten en
van de strijd in Indonesië, waarbij hij
de figuur van den Gouverneur-Gene
raal Jhr. van Starkenburgh Staelhou-
wer in het bijzonder eerde, besloot
Prof. Schermerhorn:
Land- en rijksgenoten. Een nieuwe
phase vangt aan in de geschiedenis
van ons koninkrijk. Door de duisternis
naar het licht: dat te de gedachte, die
thans ons allen bezielt- Wij twijfelen
er niet aan. of ook in Indonesië zullen
grote moeilijkheden ons deel zijn. Wij
zullen er een uitgeputte bevolking
vindan, waarvan de voedingstoestand
alles te wensen overlaat, mensen die
zelfs de soberste kleding missen en
hun gevoel van eigenwaarde door
slechte levensomstandigheden gekwetst
weten.
Maar Het afgelopen jaar heeft dui
delijk getoond, dat duizenden van de
bestan uit ons vaderland bereid zijn
om hun kracht te geven, een taak in
Indonesië, —niet met het 'doel om rijk
dommen te verwerven, maar eenvou
dig om als Nederlander binnen het
raam van het Koninkrijk een stuk van
hun nationale plicht te vervullen.
Rijksgenoten,
De oorlog is ten einde. God géve
dat wij thans met elkander den
weg mogen betreden, waarlangs
wat meer rust. wat meer welvaart
en als het mag. Iets meer mense-.
lijk geluk voor hoog en laag kan
worden gevonden. Een bange tijd
is voorbij, onnoemelijk is er gele
den. er zijn uit de rïf-an dezer vol
keren helden aan den dag getre
den, moge het ons tezaam gegeven
zijn. te tonen, dat wij als volk ver
staan, dat uit hun offer onze roe
ping ons tegemoet klinkt".
MINISTER LOGEMAN.
Na den minister-president sprak de
minister van Overzeese gebieden, prof.
Logeman.
Spr. deelde mede, dat de regering
alles in het werk zal stellen de ver
bindingen met Ned. Indië te herstel
len opdat man hier te lande zo spoe
dig mogelijk omtrent familieleden enz.
kan wordan ingelicht. Men bedenke
echter dat de verbindings- en com
municatiemiddelen overbelast zijn.
Nadat minister Logeman zich in bet
Maleis tot de inheemse bevolking
van Ned.-Indië had gericht, zeide
spreker o.m.:
Dit is het wat de regering het
meest bedrukt: Wü konden niet
klaar zu'n om tndië volledig te
helpen- Wy zqn te laat bevrijd, te
radicaal uilgenlnnderd.
Iedereen weet hoezeer 'de regering
afhankelijk is van de internationale
omstandigheden en bondgenootschappe-
lijken hulp welke laatste met meer te
rekenen heeft dan met ons alleen..
De allereerste bezetting van Ned.-
Indië zal door geallieerde strijdkrach
ten worden voltrokken, maar Nica-
eenheden zullen met hen Indië bin
nentrekken.
Wat de wijziging der Ned.-Indische
.staatsregeling aangaat, heeft de rege-
moeten ondergaan, was het onder
werp van Dr. Tuinstra's toespraak.
De samenkomst werd besloten met
het zingen van drie inhoudsrijke (het
le, 6e en 14e) coupletten van het
Wilhelmus. Bij de uitgang werd een
collecte gehóuden voor de Stichting
1940'45 welke slechts 964 opbracht-
NATIONAAL CONCERT IN DE
MUZIEKTU1N.
Des middags was een grote menigte
in de muziektuin bijeen, waar een
concert van de nationale liederen,
door de bekende Alkmaarse Postfan-
fare o. 1. v. den heer Anderson werd
verzorgd.
Het programma werd geopend met
het Wilhelmus, waarna een program
ma van Nationale liederen afgewis
seld met vrolijke marsen werd ten
beste gegeven.
DE BRANDWEERDEMONSTRATIE.
Gistravond had zich weer ean gro?
te menigte verzameld bij de molen
van Piet, waar de Alkmaarse brand
weer met twee motorspuïten een de
monstratie gaf onder het licht van
schijnwerpers. Een muziekkorps zorg
de voor de muzikale opluistering.
Een bijzonder aardig effect werd
bereikt door een groep versierde met
lampions verlichte kano's die Veneti-
aanse impressies opwekte.
Op de achtergrond van dit toneel,
op het bolwerk waren in lichtschrift
de jaren, gedurende welke de wereld
in vrdrukking leefde aangegeven.
BEGIN EN BESLUIT.
De feestelijkheden werden reeds
Woensdagavond ingeleid met een
rondgang van alle muziekkorpsen door
de stad, nadat eerst het gemeentebe
stuur, het bevrijdingscomité, in ver
gadering op het Stadhuis bijeen, een
muzikalen ovatie in ontvangst hadden
genomen.
Gistermiddag werd er door het
jeugdige publiek op verschillende
plaatsen in de stad een dansje ge
maakt.
De feestdag werd besloten met een
muzikale rondgang bij fakkellicht.
Waarbij zich een grote groep feest;
gangers achter de muziek schaarde.
ring de eerste voorbereidende maat-;
regelen reeds ter hand genomen.
We mogen niet rusten aldus spre
ker. Nean, nu begint het werk pas.
Ook nu zullen er offers en zal er
zelfverloochening van ons gevraagd
worden. Nog veel is er te doen- Laat
Nederland nu tonen, ook als er geen
zichtbare vijand meer is om tegen te
vechten, dat het de moeilijkheden
weet te overwinnen. Wij gaan haar In
dië en we zullen het werk klaren.
LT. GOUVERNEUR GENERAAL
VAN MOOK.
Kort na de bekendmaking van he$
grote nieuws heeft luitenant gouver
neur-generaal van Mook zich via de
radio tot de Nederlands-Indische be
volking gericht. Hij wenste het geluk
met de overwinning en zeide. dat thans
met den opbouw moet worden begon
nen. Deze zal de grondslag zijn_ voor
een zichzelf besturénd Indonesië. Dr.
van Mook verklaarde verder, dat de
functionarissen, die door de Japan
ners waren ontslagen, de plaats van
de verraders moeten innemen.
Zich richtende tot de nieuw aange-»
koman recruteri en N- T. C. A. man
nen zeide dr. van Mook: Wij komen
niet met veel goederen voor de eer
ste hulpverlening, doch men gelove
mij. de stroom van goederen zal be
ginnen te vloeien, zodra er scheeps-
ruimte beschikbaar komt. Wij zullen
Tndië niet zo verwoest aantreffen als
Nederland, we bonen, dat vele der ge-
interneerde land snoten hun werk zul
ten kunnen hervatten
Nu de oorlog voorbij is. er
nog grote moeil'^b Aften voor de boeg.
Wij gaan iets nieuws beginnen. Dit is
de grootste dag van ons leven.