Negatief Nationalisme
Nederlandse regering niet bereid met Soekarno
te onderhandelen
Be beloften van H.M, nogmaals bevestigd
,De regering heeft hieraan thans
niets toe te voegen'
Op het Binnenhof is men ontevreden
De Tweede Kamer bijeen
DINSDAG 2 OCT. 1945.
3e Jaargang No. 35-254.
Ikma^rder
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE: 8TICHTING. _0 E VRIJE ALKMAARDER"
ACHTERDAM 20 TELEFOON 2274.
Na de eerste nbgal alarmerende be
richten. waaraan de lust tot sensatie
wel niet vreemd zal zijn geweest, en
waaruit bovendien het gemis aan ken
nis omtrent de werkelijke verhoudingen
in Indonesië duidelijk bleken, krijgen,
we nu een juister beeld van hetgeen
zï op West-Java, met Batavia als cen
traal punt, afspeeld.
Een gr fanaitke Indonesische natio
nalisten prober-1 van de verwarring,
die ontstaan na de capitulatie van
Japan, terwijl de geallieerden troepen
nog talmen om door het betrekken van
althans de meest belangrijke punten van
de hoofdeilanden van Insulinde de wer
kelijke bevrijdig van Indonesië te be-
sr hgen, op hun ^eigen wijze de plan
nen van de zelfstandighe--» van Indone
sië t«* volvoeren.
De ationalistische leiders, die momen
teel te Batavia een algemene stemming
tegen de blanken proberen in het leven
te roepen, zijn altijd felle bestrijders
van het Nederlandse gezag in Indië ge
weest.
Hoewel gedurende de bezetting van
het moederland en de knechting van In
donesië door de Jappen, plannen zijn
gerijpt tot loyale samenwerking tussen
Indonesiërs en de Nederlandse regering
in de geest van het koninklijk woord
van 6 December 1942, hebben bepaalde
groepen zich tegen deze samenwerking
gekant, hetgeen zich nu manifesteert in
het blinde fanatisme te Batavia.
Blind fanatisme, want het in het le
ven roepen van een stemming tegen de
geallieerden en tegen het Nederlandse
geazg, sluit een volkomen miskenning
van de werkelijkheid in zich.
De werkelijkheid is n.1. een uitgemer
geld, le -ggeplunderdr door do Japanners
zwaar onderdrukt Indonesië, dat in de
eerste zeer moeilijke maanden van de
bevrijding zeker, maar zelfs daarna tot
in lengte van jaren de hulp uit het Wes
ten èn het Oosten niet zal kunnen ont
beren.
Oge. 'ïijnlijk laat het gedoe te Bata
via de grotr veerderheid der bevolking
van Indonesië onberoerd. Vanuit de ove
rige delen van de archipel is volgens de
jongste berichten niets bekend van on
lusten zelfs in de omgeving van Ba
tavia schijnt de stemming niet algemeen
vijandig te zijn.
Opmerkc: is wel de staknig van de
Indonemschtschepelingen in Australi
sche havens, waarmee zich merkwaar
diger- "ze een gedeelte van de Austra
lische havenarbeiders solidair verkllaar-
de, omdat aij er niet toe wilden mede
werken de jonge Indonenische republiek
te onderdrukken.
Terecht heeft dit een fel protest van
de zijde van de Nederlandse regering
uitgelokt, waarin zij er op wees, dat
door deze houding de levens van dui
zenden Nederlanders en Indonesiërs op
het spel werden gezet.
De toestand in de Australische havens
schijnt zich echter nog verscherpt te
hebben, he-reen de hulpverlening aan de
geïnterneerden en de noodlijdende be
volking ernstig tegen werkt.
Het is ntt nog weinig overzichtelijk
hoe het conflict in Indonesië zal wor
den opgelost. Het is zeer wenselijk, dat
gewapend ingrijpen wordt voorkomen.
Dat het optreden van Soekarno en de
zijnen de zaak van de loyale Indonesiërs
geen goed doet, is haast onvermijdelijk,
aangezien zij de zeer lange tenen van
de no0 -Itijd sterk vertegenwoordigende
imperialisten niet sparen.
Het lijkt ons zeer onwaarschijnlijk, dat
de Nederlanc e regering op voet van ge
lijkheid met de „vertegenwoordigers van
Indonesië zal gaan onderhandelen, al
De regeringsvoorlichtingsdienst deelt over de toestand op Java het
volgende mede:
Door het Geallieerd Opperbevel is besloten, dat de bezetting van Java
voorshands beperkt zal blijven tot de steden Batavia en Soerabaja. Hierdoor
blijft de vraag open, wie het gezag uitoefent in het overige deel van het eiland.
Aan de Japanners, die immers ontwapend en als krijgsgevangenen afgevoerd
zullen worden, kan dit uiteraard niet meer worden overgedragen. De
Nederlanders zijn nog niet in staat dit gezag over te nemei en het is wel bekend,
dat de oorzaak daarvan ligt in het feit, dat het Rijk in Europa zo laat is bevrijd
en dat het tempo van de vorming en verscheping van nieuwe strijdkrachten
doorlopend is vertraagd door de eisen van oorlogvoering en demobilisatie der
grote bondgenoten.
De moeilijkheid, waarin men aldus is geraakt, verklaart vermoedelijk de
neiging, die volgens persberichten bij sommige Britse instanties zou bestaan,
om het zgn. Soekarno-bewind als de de-facto-regering te erkennen en ons over
te halen daarmede besprekingen te voeren.
De Nederlandse .regering kan hier
niet op ingaan. Soekarno heeft er zich
toe geleend werktuig en marionet der
Japanners te zijn, waarvoor hij met een
hoge Japanse keizerlijke onderscheiding
is beloond. Deze fascistisch georiën
teerde man heeft stelselmatig haat ge
predikt tegen de geallieerden (een van
zijn slogans was: „Wij zullen Amerika
wegvagen en het Engelse rijk met een
breekijzer openbreken".)
Met deze figuur die zekere demago
gische gaven moge hebben, doch die
bewezen heeft een ontstellend opportu
nist te zijn in de keuze zijner middelen,
kunnen zich vertegenwoordigers van
het wettig gezag niet om de conferen-
tietafe! zetten.
Al hetgeen de laatste dagen in ver
band met de ontwikkeling der ge
beurtenissen in Nederlands-Indië
gezegd en gedaan is, zal de Neder
landse regering niet afbrengen van
het weloverwogen beleid, zoals dit
o.m. is uitgestippeld in de welbeken
de rede van H.M. de Koningin van
7 December 1942, waarin volledig
deelgenootschap van Nederlands-
Indië in het Koninkrijk en zelfstan
digheid in inwendige aangelegenheden
in uitzicht zijn gesteld. Dit was de
lijn en dit blijft de lijn. De regering
heeft hieraan thans niets toe te voe
gen.
Verwachtingen bij van Mook's komst.
Dr. H. J. van Mook, luit.-gouv.-generaal
van Nederlands Oost-Indië wordt binnen
enige dagen te Batavia verwacht", ver
klaarde It.-gen. Sir Philip Christison, de
commandant van alle geallieerde strijd
krachten in Indonesië.
Christison zei verder dat hij hoopte
dat Van Mook in staat zou zijn een
verklaring namens de Nederlandse re
gering af te leggen, die de Indonesische
nationalisten zou bevredigen.
De commissaris van politie te Bata
via, Mohammed Jasim, verklaarde
tegenover een aantal journalisten, dat
de rust, op Java gehandhaafd zou blij
ven zolang er een geallieerde bezetting
was. maar hij waarschuwde voor moei
lijkheden als de Nederlanders later
alleen zouden regeren.
Van Mook antwoordde op een ver
zoek van Aneta om een verklaring: ..Ik
ga naar Batavia, ik heb niets "te zeg
gen alvorens ik de situatie ter plaatse
persoonliik heb opgenomen".
zal van haar wel véér veel geëist wor
den om deze netelige kwestie tot een
goed einde te brengen, juist omdat de
zo afdoende methoden van Van Hensten
nu geheel tot he tverleden behoort.
Jan C. R.
(Intussen is de situatie niet eenvoudi
ger geworden, doordat de Nederlandse
regering zoals hiervoor reeds veron
dersteld niet bereid is met Soekarno
te onderhandelen, terwijl de Britse re
gering geneigd schijnt zijn bewind de-
facto erkennen. Red.)
Langdurige ministerraad.
Prof. dr. J. H. A. Logeman, minister
van overzeese gebieden, is Zondag per
vliegtuig teruggekeerd van zijn reis
naar Australië, waar hij besprekingen
heeft gevoerd met de Nederlands-
Indische overheid. Minister Logemann
woonde gisteren een bijzondere minis
terraad bij van zeer lange duur. Maan
dagmorgen is de minister wederom per
vliegtuig naar Engeland vertrokken.
Het geheim van de atoombom
Zal het goede worden aangewend?
Op het Witte Huis is meegedeeld, dat
president Truman in den loop van de
ze week een boodschap aan het Con
gres zal zenden met zijn aanbevelingen,
wat gedaan moet worden met het ge
heim van de atoombom.
Men verwacht, dat president Truman
zal bepleiten, dat het geheim van de
atoombom wordt gedeeld met eiken
staat (uit de verenigde volkeren), die
bereid is de regelingen te aanvaarden,
welk ertoe moeten leiden, dat het ge
heim eerder voor den opbouw dan
voor de vernietiging gaat dienen.
waar hij met de Engelse regering na
dere besprekingen zal_ voeren in ver
band met de jongste ontwikkelingen.
De minister wordt Woensdag hier te
lande terugverwacht.
Minister Logeman hield gistermiddag
in de Nederlandse ambassade te Lon-i
den een persconferentie. Hij bevestigde
daarbij, dat de Nederlandse regering
onder geen enkele omstandigheid met
Soekarno aan een rondetafel-conferenr
tie zal deelnemen, onverschillig van
wie een dergelijke uitnodiging mocht
uitgaan.
Zie vervolg pa?. 2.
»P
„Ik ben overtuigd, en de geschiedenis en de berichten uit de bezette
gebieden bevestigen tnq daarin, dat het Rijk na den oorlog zal kunnen
worSeu opgebouwd op den hechten grondslag van volledig aeelgeneotschap,
die de voltooiing ?al betekenen van wat zich j» "bet verleden reeds heef*
ontwikkeld. Ik weet, dat geen politieke eenheid en verbondenheid op dén
duur kunnen blgven bestaan, die niet gedragen »rdt door de vrijwillige
aanvaarding en de trouw van de overgrote meerderheid der burgerij."
Uitspraak van H.M. de Koningin, 7 Dec. 1942 gedaan voor Radio Oranje.
In de zitting van de Tweede Kamer,
uitte men gisteren algemeen zijn vol
doening over het feit, dat de Kamer
thans eindelijk weer-bijeengeroepen
is.
Van verschillende zijden werd aan
deze uiting van voldoening echter
dadelijk toegevoegd, dat men de niet
geringe vertraging in de bijegnroe-
ping der Kamer betreurde en af
keurde.
Critiek op de methode van
zuivering.
In enige algemene beschouwingen
over het besluit tijdelijke Staten-Gene-
raal kwam -itiek naar voren, zowel op
de aanduiding .tijdelijk",' als ook tegen
de gevolgd» methode van zuivering en
tegen de beperking van taak en bevoegd-
he-J der „tijdelijke Kamer".
Men achtte het onjuist, dat het initia
tief tot deze zuivering van de regering
uigegaan en dat zij is uitgevoerd door
een buiten de Kamers staand lichaam.
Men meende ook het recht te hebben
te weten, waarop bepaalde personen van
zitting nemen waren uitgesloten.
Zo spoedig mogelijk verkiezingen!
Na deze beschouwingen omtrent het
Besluit Tijde,;ike Staten-Generaal ging
men over tot een bespreking van het
wetsontwerp omtrent de voorlopige
Staten-Generaal en de daarbij behoren
de toelichting.
Vele leden meenden, dat het feit, dat
in de voorlopige Staten-Generaal, indien
het ontwerp wet wordt, naast gekozen
leden ook benoemde leden zitting zullen
hebLen in flagranten strijd is met de
Grondwe'
Dat de regering met vólle kracht
streeft «r hot zo spoedig mogelijk
houden van verkiezingen, konden
deze leden aleen maar toejuichen*
Maar dat de regering deze verkie
zingen eerst mogelijk acht, indien
daar* niet alleen technische, doch
ook de politieke voorwaarden aan
wezig zijn, konden zij onmogelijk
goedkeuren. Verkiezingen moeten
worden gehouden zodra dit tech
nisch mogelijk is.
jrkeur voor proef met één
kamerstelsel.
Verscheidene leden waren van
oordeel, dat een te grote Invloed U
toegekend aan de Nationale Adviea
"ommiss"
Sommige leden stelden de vraag,
waarom de regering niet heeft voor
gesteld de voorlopig® Stafcen-Gené-
raal uit één Kamer te doen bestaan.
Zulk een korte en tot niets verbin
dende proef met het één-kamerstel
sel zouden zij hebben toegejuicht,
ook omdat daardoor de gang van
onze wetgeving juist in deze ®p-
houwp»- - - welke snel handelen
eist, zou kunnen worden versneld,
andere leden voerden hiertegeai
aan, dat invoering van een één-kamer
stelsel alle bij wijziging va de grond
wet mogelijk en geoorloofd is.
Sommige leden gaven de wens te ken
nen, bij wijze van uitzondering kennis
te mogen nemen van het advies van da
Raad van State omtrent dit we*so~*
en bovendien van het advies van de Na-
ionale Advies Commissie, zulks wegens
het grote his'T belang, dat aan dit
wetsontwerp moet worden toegekend
Ernstig bezwaar werd gemaakt tegen
het voorschrift, dat later opengevallen
plaatsen niet worden vervuld. Vele le
den konden niet inzien, dat de onmo
gelijkheid om voorshands de juiste ver
houding der staatkundige stromingen
vast te stellen er toe zou moeten leiden
latere vacatures onvervuld te laten.
