STADSNIEUWS
v ,lndonesië in de branding"
Neemt hiervan goed nota
Vergadering V.V.V.
Pro
Vincent van Gogh
Een Openbaring
Drs. v. Rossera geeft een exposé.
Voor een niet groot, maar aandachtig
gehoor behandelde de heer drs. C. van
Rossem gisteravond in „De Harmonie-*
verschillende problemen met betrekking
tot, Indonesië.
De heer Van Rossem zeide in deze
bijeenkomst, die belegd was door „Tot
Nut van 't Algemeen", nadrukkelijk, uit
te gaan van het standpunt van het puur
Nederlands eigenbelang.
Spr. schetste allereerst de rol die Japan
in 't Verre Oosten speelde, daarbij tot
de gevolgtrekking komende, dat dit land
met zijn veroveringspolitiek niet Neder-
lands-lndië, maar Australië tot uitein
delijk doel had. De Japanner kan in het
tropische klimaat niet werken, behalve
misschien op Java, dat dichtbevolkt is;
Australië echter is een reservoir, dat het
bevolkingssurplus van Japan zou kunnen
absorberen en evenals Japan zelf, een
sub-tropisch klimaat heeft.
Dat Japan om tot zijn uiteindelijk doel
te geraken het nodig had Ned.Indië te
veroveren, spreekt vanzelf. Terwijl men
in Nederland over het verse kadetje
redetwistte, infiltreerde Japan onze be
zittingen met spionnen. „Wij waren daar
ginds", aldus spr., „in die dagen eigen
lijk allemaal NSB-ers, maar dan in de
goede zin van het woord, n.1. dat wij
ons ergerden over de suffe slaperigheid
van het moederland dat kalm toezag hoe
het net om Indië werd gespannen."
Spr. schetste in dit verband de politiek
van de Sovjet-Unie. Het Oosters Insti
tuut van Moskou heeft, volgens spr., de
nationalistische leiders grootgebracht. De
radicale stemming van die jeugdige In
donesiërs die hier te lande gestudeerd
hebben, schreef spr. toe aan het gebrek
aan geld dat zij vaak hadden en de
andere hinderpalen die hen een gelijke
omgang met de Nederlanders in de weg
stonden.
Zo zijn er opstandige figuren geko
men als Soekarno en Hatta, die door de
Nederlandse regering voor hun propa
ganda te zacht aangepakt zijn met slechts
een paar jaar gevangenisstraf, aldus spr.
De Japanner heeft tijdens zijn over
heersing alles in het werk gesteld om
ons het aangezicht te doen verliezen. Hij
heeft den blanke en vooral ook de vrou
wen mishandeld en vernederd en voor
de ogen van den Javaan als inheemsen
laten werken. Men moet de psyche van
den Javaan kennen om te weten wat dit
betekent. Wat nodig is, dat is ons pres
tige te herstellen. Spr. gelooft niet, dat
dit bloed zal vergen.
Sprekende over de „aarzelend© hou
ding" van Engeland, zeide de heer Van
Rossum. dat deze politiek wel niet van
eigenbelang ontbloot zou zijn.
Wat de „vrijheidslievende" politiek van
Amerika t.o.v. de Philippijnen b.v. aan
gaat; zeid© spr., dat het voor Washington
toch niet van belang ontbloot kan zijn,
wanneer de Philippijnen, als onafhanke
lijke staat door andere grote mogendhe
den erkend, bij een event. oorlog op
Allen een beroep tot bijstand kan laten
gelden.
Met deze voorbeelden trachtte spr. dui
delijk te maken hoe de internationale
politiek op de realiteit van machtsver
houdingen berust. Dit moet ook ons
standpunt zijn t.a.v. Ned.-Indië, aldus
spr., die zeide, zich volkomen achter den
afgetreden G.G. Tjarda van Starken-
borgh Stachouwer te scharen.
Na de pauze behandelde de heer van
Rossem de vragen die door verschillende
aanwezigen werden gesteld. Met een
welgemeend applaus werd spr. voor zijn
betoog beloond.
(De heer van Rossem heeft in deze bij
eenkomst zijn verwondering uitgesproken
over de houding van „De Vrije Alkmaar-
der". Op het artikel van Do. 4 Oct. „Pra
ten met Soekarno of niet?" heeft de
heer v. Rossem ons een ingezonden stuk
doen toekomen, dat, na?r wij direct reeds
aan den schrijver mededeelden, te lang
was om in zijn geheel te worden opge
nomen. De heer v. Rossem meende er
zich nu over te moeten beklagen, dat
wij van zijn brief „slechts een regel of
twaalf hadden geplaatst", terwijl het
antwoord dat volgde, een hele kolom be
sloeg en achtte deze handelwijze vreemd
„voor een zich noemende „vrije en de
mocratische pers". Wij maken er den
heer v. Rossem op attent, dat hij, in
dien hij de moeite wil nemen de regels
nog eens goed na te tellen, tot de ontdek
king zal komen dat wij in 29 regels
den schrijver van het ingezonden stuk
aan het woord lieten deze bevatten
het ter zake dienende gedeelte van de
brief en hem in 30 regels van repliek
dienden.
Een heel klein beetje egoïstisch mis
schien om 2 regels meer te nemen, maar
ondemocratisch dat is zo'n groot
woord.
Aanwinst voor de Brandweer
De Alkmaarse vrijwillige brandweer
ral binnenkort uitgebreid worden met
een motorspuitwagen met een capaciteit
van 2500 liter. In de wagen wordt boven
dien een tank ingebouwd voor 400 liter
water, zodat onder alle omstandigheden
onmiddellijk geblust kan worden, b.v.
autobranden en kleine binnenbrandjes
op plaatsen waar geen water te krij
gen is.
Ons bureau is thans gevestigd Lan-
gestraat, hoek Boterstraat. Alleen
daar worden thans advertenties,
abonnementen, adreswijzigingen,
event. klachten over bestelling enz.
aangenomen. Ook moeten op dit
adres brieven en advertenties worden
gebracht en afgehaald.
De lijsten van Nederlandse krijgs
gevangenen in Japanse kampen, lig
gen eveneens in onze winkel ter in
zage.
Voor aangelegenheden van redac
tionele aard wende men zich uitslui
tend tot de redactie, Achterdam 20.
Spiritisme en Mediumschap
Voor de Spiritistenloge „Harmonia"
hield Woensdagavond in het A.B.B.-ge-
bouw te Alkmafr, de heer J. P. Smits
uit Haarlem een lezing over spiritisme
en mediumschap.
Spreker begon zijn voordracht met te
zeggen dat het hier geen geloof betreft,
maar de wetenschap dat er bovennatuur
lijke verschijnselen zijn. De feiten zijn
wetenschappelijk aanvaard, alleen is er
nog een strijd gaande over de vraag welke
verklaringen hieraan gegeven moeten
worden.
Aan de hand van zijn 30-jarige per
soonlijke ervaring haalde spreker vele
voorbeelden aan uit séances, welke kun
nen bewijzen dat zich inderdaad ver
schijnselen van bovennatuurlijke aard
voordoen. Een aantal vormen van con-
tactmogelijkheden werd door den heer
Smits op aardige wijze besproken en met
voorbeelden belicht.
In zijn slotwoord trachtte spreker aan
te tonen, hoeveel verlichting het de
mensheid zou kunnen brengen, wanneer
zij contact konden krijgen met gestorven
verwanten.
De lezing werd door een groot aantal
belangstellenden met aandacht gevolgd.
JUBILEUM BIJ DE
AMBACHTSSCHOOL.
Woensdag j.1. herdacht de heer J.
Wiegers, leraar in het smeden aan de
ambachtsschool alhier, het feit dat hij
25 jaar aan deze school verbonden is.
De strijd om de grondstoffen
Dinsdag 23 October begint voor de
Volksuniversiteit een zeer interessante
cursus.
De heer J. Brummelkamp, leraar aan
het Barleus Gymnasium te Amsterdam,
zal in een cursus van vier avonden over
de strijd om de grondstoffen vertellen.
Op de eerste avond behandelt de spre
ker de petroleum. Zowel de boring en
verwerking, de hegemonie van de V. S.
en de Standard Oil, als de uitvinding van
motoren en de wedloop naar olieterrei
nen, en het vraagstuk van de syntheti
sche olie, zullen uitvoerig worden be
licht.
De drie volgende avonden worden de
rubber, de katoen en de ertsen op de
zelfde wijze behandeld.
PIANO-AVOND KLAAS BAKKER.
Klaas Bakker, die voor de oorlog
voornamelijk optrad als organist,
met zelfstandige orgelbespelingen en
concerten in samenwerking met
vooraanstaande solisten, doch die zich
in de oorlogsjaren in hoofdzaak be
perkte tot huisconcerten en lezingen
over muziek, is thans, in zijn hoeda
nigheid als pianist, bezig met een
kleine tournee van piano-avonden.
Hiervoor werd een programma sa
mengesteld van een serie prachtige
en veel geliefde meesterwerken uit
de klavier-litteratuur, een program
ma, waarop wij, na Bach, Beethoven
en Debussy, voor na de pauze uit
sluitend werken van Chopin aange
kondigd zien, waarbij nis slotnum
mer bijvoorbeeld de brillante en
grootse As-dur-Polonaise.
AANRIJDING
Hedenmorgen omtreeks kwart voor
tien had op de Kanaalkade een aanrij
ding plaats tussen een vrachtauto en een
wielrijdster, waarbij de laalste zodanig
'gewond werd, dat zij naar het zieken
huis vervoerd moest worden. De vracht
auto is zonder stoppen doorgereden.
De wnd. commissaris van politie te
Alkmaar verzoekt eventuele getuigen van
dit ongeval zich ten spoedigste te wil
len melden bij het politiebureau afd.
verkeer.
GRANAATHULZEN VOOR
BLOEMVAZEN.
Hedenmorgen is in Alkmaar een grote
zending granaathulzen aangekomen, af
komstig uit Brabant. Deze hulzen zullen
verwerkt worden tot bloemvazen.
DROGISTERIJEN DINSDAGMIDDAG
GESLOTEN.
Onder goedkeuring van den Minister
van Handel en Nijverheid hebben Bur
gemeester en Wethouders van Alkmaar
de aan de drogisten verleende be
voegdheid om hun winkels des Dins-
'dags na 13 uur gesloten te hebben
voor onbepaalden tijd verlengd.
Burgerlijke Stand
Geboren: Dick, z. van D. Schoone-
wil en B. Jonker. Maria M., d. van
K. Ursem en A. C. Gorter. Catharina
M., d. van C. Tesselaar en G. Zonneveld.
Wilhelmina, d. v. J. Blom en M. Horst
man.
Getrouwd: Petrus A. Veldman en
Petronella W. A. Pels. Adrianus Roe-
coert en Catharina G. Nuij. Petrus S.
Verberne en Rosalia G. Dekker. Jo-
hannes J. W. Dehé en Guurtje Schoon
hoven.
Overleden: Hendricus Hennlnk,
gehuwd met A. S. Egbergen, 53 jaar.
Nicolaas J. van Tol 13 Jaar. Helena
van Diepen, gehuwd met J. Wokke, 68
Jaar. Cornelia Verver, gesch. v. P. H.
Smiers, 58 jaar.
BESLUITEN GEMEENTEBESTUUR.
Burgemeester en Wethouders van
Alkmaar hebben benoemd tot Regent
van het Centraal Ziekenhuis den heer
H. van der Bogaerde, alhier, en op
zijn verzoek eervol ontslag verleend
aan den heer J. Schekkerman, als on
derwijzer aan de school voor voortge
zet lager onderwijs alhier.
Burgemeester en Wethouders hebben
voorts de volgende besluiten genomen:
a. tot vaststelling van esn. verorde
ning tot wijziging der algemeene
loonverordening voor de werklie
den met betrekking tot de functie
van machinist bij do lichtbedrijven;
b. tot vaststelling van de bedragen,
die over 1944 werkelijk zijn uitge
geven voor de kosten, bedoeld in
artikel 55 bis der Lager onderwijs
wet 1920, t.w. voor het openbaar
gewoon lager onderwijs 14009.08,
voor het openbaar voortgezet ge
woon lager onderwijs 1084.14 en
voor het openbaar uitgebreid lager
onderwijs 2741.91.
DRANKWET.
Ingekomen is een verzoek van den
heer J. Veeninga, alhier, om een verlof
B. verlof voor den verkoop uitsluitend
van alcoholvrijen drank voor gebruik
ter plaatse van verkoop in het per
ceel Doelenstraat nr. 32.
Binnen twee weken na dagteekening
dezer kan een ieder schriftelijk bezwa
ren tegen het verleenen van dit verlof
indienen.
Bergen.
De ]eugd musiceert
Voor het door de accordeonvereni
ging „Crescendo" uit Alkmaar in De
Rustende Jager gegeven concert was
veel belangstelling. Het was een lust
te luisteren naar dit clubje jongelui,
dat onder leiding van den heer A. van
de Wolf met volle overgave musi
ceerde.
Het publiek genoot zichtbaar en over
laadde de jongelui met bijvalsbetui
gingen.
Van plankenkoorts viel bij de jeug
dige executantjes niets te bespeuren.
Met een geanimeerd bal werd de al-
lszifis geslaagde avond besloten.
Druk. Dagblad voor Nrd.-Holland N.V.
Mr. J. in 't Veld spreek
Mr. J. in 't Veld, burgemeester
Zaandam, gaf voor de afd. Bergop
Schoor! van de S. D. A. P. een ui$
zetting" van enkele grote problep
die dringend om een oplossing vra|
Spr. betoogde, dat de economij
ontwrichting van vóór de oorlog
gevolg was van het feit, dat de ko
kracht geen gelijke tred hield met
jaarlijks toenemende arbeidsproduct!
teit. Om herhaling te voorkomen, dii
de regering controle te oefenen, op<
er evenwicht komt tussen winst, pi
zen en lonen.
Ook dient er te komen gebondenhf
op economisch terrein, evenwel
behoud van de geestelijke vrijheid.
Men volge hierbij een eigen koe
waarbij een synthese tot stand
bracht moet worden tussen stoffelij
gebondenheid en geestelijke vrijhei
Om eventuële oppositie van de zij
van het bedrijfsleven te kunnen bp
ken, achtte spr. socialisatie van grol
bedrijven noodzakelijk.
Heiloc
Maandagavond vergaderde de
V.V, onder voorzitterschap van d<
heer van Gemeren. De vergaderii
was goed bezocht. Onder de aanwi
zigen merkten wij ook op den wn
burgemeester.
Het 37e jaarverslag was in minei
het ledenaantal liep terug van 21
tot 181. Toegezegde subsidies zij
nog niet ontvangen.
Het bestuur trad in zijn geheel al
doch stelde zich herkiesbaar. To
voorzitter werd gekozen de heer J
van Gemeren. Herkozen werden P
Avis en B. B. van Tricht. In de oiljt
stane vacature zowel de voorzit
ter als de vice-voorzitter hebben op
verzoek moeten bedanken wer
den gekozen de heren A. H. Schrale
en B. Eekhof.
Langedijk.
NOOBDERMARKTBOND.
20000 kg aardappelen f 5.50—f 5.75; 7501
kg uien f 9; 2600 kg bieten f 3.75; 400
kg rode kool f 6; 10000 kg witte kool i 4
6500 kg gel kool f 6; 12000 kg andijvie
f 7; 1000 kg bospeen f 11.
LANGEDIJKER GROENTE CENTRALE.
35000 kg aardappelen f 5.25—f 5.75; 350t
kg rode kool f 6; 23000 kg gele kool f 6:
4200 kg groene kool f 6; 37500 kg witte
kool f 4; 30000 kg bieten f 3f 5; 7000 kg
uien f 12000 kg andijvie f 71 930 kg sla-
bonen f 24.50; 250 kg ramenas f 4; 2000 kg
knolselderie f 8.50—f 11.50; bloemkoo
f 11.50—f 18.50; bospeen f 11; 250 kg drui
ven f 80.
Pï
lera
zal
coll
Pi
te
fun
noe
Ad>
Cor
Zui
Cui
rel<
G
dat
zal
hij
li
vai
ho<
bet
ral
eet
le\
ho
ge
Merkwaardige noodlanding
Dezer dagen landde op het vliegveld
Eelde een vliegtuig van een bijzonder
type met als inzittende een Duits
officier, in keurig uniform. De man
werd voorlopig in arrest gesteld, doch
bij een ingesteld onderzoek is gebleken,
dat de machine, een Arado 234, een pro-
pellerloze nieuwe Duitse machine was,
di© voor experimentele doeleinden met
vlieger en al, aan de R.A.F. was overge
dragen. De piloot, opgestegen in Stavan-
ger, was in de mist zijn escorte kwijl
geworden en had boven Apeldoorn mo-
torpech gekregen. Hij zette koers naar
Eelde, waar hij de machine behouden
op de grond wist te zetten.
17.000 Londense havenarbeiders beslo
ten de staking voort te zetten, ondanks
het feit dat onderhandelingen tussen de
vakverenigingen en de werkgevers reeds
begonnen zijn.
Het Stedelijk Museum te Amsterdam
viert zijn vijftigjarig bestaan op grootse
wijze. De Vincent van Gogh-tentoon-
stelling waar een geweldige belang
stelling voor bestaat is een unicum,
een werkelijk grote gebeurtenis.
Het is een expositie waar de de bezoe
ker op zijn gemak gesteld wordt. Een
catalogus —op Baedeker na de vervelend
ste gids die er bestaat is niet uit
gegeven. De interessante documentatie die
men in elke afdeling vindt brieven
van Vincent aan zijn broer Theo en bij
zonderheden over zijn leven zeggen
den bezoeker wat hij bij het werk weten
moet. Vincent's werk spreekt hier zelf
in een weelde van kleuren, doorwTerkte
schilderijen en tekeningen, op een wijze
die de hevigheid van zijn scheppings
drang aan den beschouwer openbaart.
Bij het binnenkomen in de tentoon-
stelligsrulmte vallen enkele, minder be
kende zelfportretten direct op.
Evenals zijn schilderijen van Brabantse
boeren de Aardappeleter» en boeren
woningen, zijn zij realistisch en hierdoor
stug en donker bruin en groen over
heerst, in alle schakeringen van zijn
palet uit die tijd.
De tekeningen, vooral van de. zijn
grond bewerkende boer, zijn prachtig.
De boer zit in de grond vastgeworteld,
is een kluit brokkige aarde.
Vincent beeldt dit in zijn krabbels
want vele teekeningen zijn niet meer
dan dat met enkele lijnen treffend uit.
In Parijs gekomen wordt zijn palet da
delijk lichter, uitgelaten. De zon, de
nieuwe vrienden Gauguin, Toulouse
Lautrec, later Cézanne en de vrolijke
omgeving maken zijn tekeningen luch
tig zijn schilderijen licht en vrolijk, in
krachtige streken van het penseel uit
gedrukt.
Dan komt Arles, met de schone vèr-
gezichten van het Zuid-Franse land
schap. Een weelde van kleuren openbaart
zich hier op een wijze, die ge zelf moet
zien. Geen reproductie ter wereld kan
dit, ook niet bij benadering, uitdrukken.
Na die tijd Vincent komt in een
inrichting voor geesteszieken— wordt zijn
palet iets minder uitgelaten, donkerder.
De tragiek van het eenzame leven van
den schilder is hier op zijn hoogtepunt,
het werk wordt wild, weerspannig en
geladen. Th. A. J. K.
